BUITENLAND
De spanning om
Dantzig
LUCHTVAART
De redding van de
„Squalus"-
bemanning
r
Driebond in de
maak
De Dferen-Jamboree
VRIJDAG 26 MEI 1939
DE LEJOSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
DUITSCHLAND
WAT DE „DANZIGER VORPOSTEN"
ZEGT.
Ontkent de Poolsche aanspraken.
De „Danziger Vorposten" is een veelbe-
teekenende polemiek begonnen over de
uitlegging van het statuut van Dantzig.
Het orgaan der nationaal-soeialisten ont
kent, dat de Poolsche autoriteiten in Dant
zig andere rechten zouden hebben dan die
van de diplomatieke vertegenwoordiging
in den souvereinen staat. De Poolsche
douaneautoriteiten hebben volgens het
blad niet het recht zich te mengen in de
douanecontrole van Dantzig.
In een hoofdartikel somt het blad verder
de eischen van Dantzig op:
1. Verwijdering der Poolsche diplomaten,
die betrokken zouden zijn bij het incident
te Kalthof. De regeering van Dantzig wil
geen betrekkingen meer met hen onder
houden.
2. Het blad schrijft: „Wij zijn gedwongen
na te gaan, of de omstandigheden, die heb
ben geleid tot de sluiting van het accoord
van 15 Augustus 1933 tusschen Polen en
Dantzig nog bestaan".
Het orgaan wenscht aan te toonen, dat
Polen niet de verplichtingen is nageko
men, die uit deze overeenkomst voort
vloeien. Het blad ontleent zijn argument
aan het feit, dat de overeenkomst van 15
Augustus 1933 werd gesloten, om het ter
rein voor te bereiden voor de Poolsch
Duitsche overeenkomst van Januari 1934,
om daarna te verklaren, dat „de toetreding
van Polen tot het anti-Duitsche omsinge
lingsfront niet meer toestaat in Polen den
loyalen verdragspartner te zien jegens den
Duitschen staat Dantzig.
De „Danziger Vorposten" meldt verder
dat Focrster, de nazi-leider van de Vrije
Stad gisteren door Hitler is ontvangen. De
Fuehrer droeg hem op, de bevolking van
Dantzig zijn groeten over te brengen. Wat
het onderwerp der besprekingen tusschen
Hitier en Foersler betreft, bepaalt het blad
er zich toe, te berichten, dat het onder
houd op Dantzig betrekking had.
„Poolsche parasiet".
De bladen van de Poolsche minderheid
in Duitschland de „Dziennik Berlinski" en
de „Nowiny Godzienne" maken melding
van talrijke nachtelijke overvallen op Po
len te Flatow en Radawic.
Te Gross Borek zijn steenen geworpen
door dc ruiten van de huizen van Polen
en te Allcnstein, in Oost-Pruisen, zijn op
Poolsche winkels plakkaten geplakt, waar
op stond: „Poolsche winkel. Bij ons prop
pen de Polen zich vol! Duitschers, duidt dit
niet langer!" en „Opgelet, hier woont een
Poolsche parasiet!"
De „Kurjer Warszwaski" meldt, dat de
rechtbank te Berlijn onlangs zes personen
wegens anti-nationaal-socialistische activi
teit ter dood heeft veroordeeld. Tot deze
veroordeelden", die reeds onthoofd zijn, be
hoorden vier Poolsche arbeiders uit Sile-
zië. Het blad meldt, dat een Poolsche ar
beider te Breslau ter dood is veroordeeld,
beschuldigd van de verspreiding van anti-
nationaal-socialistische pamfletten.
Duitsch journalist moet Polen verlaten.
De Poolsche autoriteiten hebben een ver
blijfsvergunning geweigerd aan Kurt Tee-
ge, correspondent te Warschau van het
Duitsche agentschap „Deutscher Dienst".
De correspondent zal Polen binnen een
week moeten verlaten. Vroeger was Teege
correspondent in Praag.
DE JODENVERVOLGING.
Joden uit sommige buurten verbannen.
De Duitsche overheid heeft tot nu toe
steeds gezegd, niet het voornemen te heb
ben een ghetto in te stellen. Toch is giste
ren te Berlijn een decreet onderteekend op
grond, waarvan Joden voortaan formeel
verboden is in de woonwijken der beter
gesitueerden te wonen, met name de buurt
van de Ticrgarten, waar de diplomatieke
vertegenwoordigingen zijn gevestigd, het
Hansa-kwartier in de directe buurt der ka
zernes van Moabit, en de groote lanen in
het Westen der stad. Joden, die in deze
buurten wonen, hebben de uitnoodiging
ontvangen, zich elders te vestigen in hun-
zen van Joodsche eigenaars. Deze mede-
deeling is op alle openbare zuilen aange
plakt.
Overtredingen worden gestraft met boe
te of gevangenis.
HELSCHE MACHINE IN PRAAG
ONTPLOFT.
Dicht bij synagoge.
Gisteravond is een helsche machine ont-
p'oft in het vroegere ghetto van Praag,
niet ver van de synagoge. De explosie ver
melde geheel den ingang van een huis en
bedolf twee personen onder het puin. Zy
werden ernstig gewond.
De politie is van meening, dat het hier
gaat om een optreden van de fascisten, die
op het oogenblik een antisemietische cam
pagne voeren. Het is de derde ontploffing
sinds een maand, welke geschiedt by den
li gang van een Joodsch huis.
Vannacht heeft dc politie op het Wen-
ceslausplein een groep in uniform gekleede
fascisten uiteengejaagd, die daar betoog
den ten gunste van een snelle oplossing
eer Joodsche kwestie.
SPANJE
SPANJE BLIJFT LID VAN HET
HAAGSCHE IIOF.
Spanje zal, naar officieel medegedeeld
wordt, zijn plaats in het Permanente Hof
van Internationale Justitie te Den Haag
behouden. Dit besluit wordt in sommige
kringen in dien zin uitgelegd, dat Spanje
wellicht het met Frankrijk bestaande ge
schil aan dit Hof zal willen voorleggen.
DE REPATRIEERING DER
VRIJWILLIGERS.
In het geheel zullen 19.460 Italianen uit
Spanje terugkeeren. Zij worden vergezeld
door 3000 Spaanschc soldaten. Te Napels
zullen deze troepen defileeren voor den
koning.
De Spaanschc generaals Yague, Solohaga,^
Garcia Valtiio, Camilo Alonso en Martinez*
Campos zijn te Vigo aangekomen om op
uitnoodiging van Duitschland de Duitsche
vrijwilligers te vergezellen naar Duitsch
land en daar eenigen tijd verblijf te hou
den. Vrijdagmorgen vroeg vertrekken de
laatste schepen met de Duitschers.
CHINA
TSOENGKING GEBOMBARDEERD.
Duizend slachtoffers.
Gisteravond hebben 27 Japansche vlieg
tuigen de dichtbevolkte benedenstad van
Vsjoengking hevig gebombardeerd. Er
braken vele groote branden uit en tot de
vele getroffen gebouwen behoort ook een
groote Chineesche bank.
Er zijn ongeveer duizend slachtoffers ge
vallen. Twee Japansche bommenwerpers
zouden door Chineesche jachtvliegtuigen
zijn neergehaald.
Hevige strijd in Midden-China.
De Japansche strijdkrachten houden
Noord-Hoepei en Zuid-Hoenan bezet. In
een bericht van het front geven zij toe,
dat Zondagavond 3000 man troepen uit
Szechwan bij verrassing een aanval onder
romen hebben op de Japansche strijdkrach
ten te Kioekausjen aan de Han in de pro
vincie Hoepei. Zij werden tenslotte door
het Japansche garnizoen teruggedrongen
en moesten 200 dooden achterlaten.
Uit Zuid-Sjansi wordt gemeld, dat het
Japansche Koedo-detachcment ongeveer
1800 man van het 49ste regiment der 83ste
divisie op 10 km.m. ten Zuid-Oosten van
Yitsjeng hebben bestreden. Aan Chinee
sche zijde vielen daarbij 255 dooden. Bo
vendien verloren de Chineezen twee ma
chinegeweren en 112 geweren.
AMERIKA
NAZI-LEIDER GING ER MET DE KAS
VANDOOR.
Fritz Kuhn gearresteerd.
De leider van den Duitsch-Amerikaan-
sche Bond, Fritz Kuhn, is gisteren in
Krummsville (Pensylvania) gearresteerd.
Hij wordt o.a. beschuldigd van verduiste
ring van 8907 dollar uit de bondskas, van
eén frauduleus gebruik van gelden, welke
tijdens een vergadering van den bond in
Madison Square Garden zijn opgehaald,
van diefstal van 4424 dollar, welke de bond
had verzameld voor de verdediging van in
een proces gewikkelde leden, alsmede van
diefstallen van 100 tot 500 dollar.
De procureur Dwey verklaarde, dat Kuhn
een maximum straf kan krijgen van vijftig
jaar gevangenis.
Kuhn is vannacht van Hamburg (Penn-
sylvanie) onder geleide van detectives naar
New York overgebracht. Zijn arrestatie
zal waarschijnlijk het einde beteekenen van
de nat. soc. bond te New-York.
DUITSCHE PLANNEN VOOR EEN
NIEUW GROOT VLIEGTUIG.
Men is te Hamburg voornemens een nieuw
groot vliegtuig te bouwen, dat 40 of 45
ton zal meten.
De zes motoren moeten het vliegtuig
de 7.000 K.M. tusschen Lissabon en New-
York in ongeveer 20 uur laten afleggen.
Men verwacht, dat het toestel in het be
gin van het volgende jaar gereed zal zijn.
SPORTVLIEGERS HEYMANS EN ROUS
OP DEN TERUGWEG.
De Nederlandsche sportvliegers Heymans
en Rous, die eenige maanden geleden naar
Indië zijn gevolgen, bevinden zich thans
weer op den terugweg. Zij vlogen gisteren
van Akyab naar Jhansi met tusschenlan-
dingen te Calcutta en Allahabad. Zij had
den sterken tegenwind.
DE POSTVLUCHTEN OP NED.-O. INDIë.
De positie der K. L. M. postvliegtuigen
was gisteravond als volgt:
Op de uitreis arriveerden de „Wiele
waal" te Jodhpoer en de „Uil" te Ban
doeng.
De „Emoe", die gisteravond te Athene
had moeten arriveeren is wegens slecht
weer te Belgrado gebleven.
Op de thuisreis kwamen de „Peli
kaan" te Jodhpoer en de „Valk" te Medan
aan.
Buitenlandsche berichten
TEGENWOORDIGHEID VAN GEEST.
Het reddende waterdichte schot.
De overlevenden van de „Squalus" heb
ben o.m. verteld, dat zij hun leven dan
ken aan de omstandigheid, dat een lid der
bemanning na het binnendringen van het
water het schot voor het achterschip met
bovenmenschelijke krachtsinspanning had
gesloten. Dit moest in Verband met hel
snelle binnendringen van het water ge
schieden, ook al wist men, dat nog talrijke
leden der bemanning in het achterschip
zaten, vijf hunner konden letterlijk op het
laatste oogenblik nog gered worden. Het
schot was n.l. bijna gesloten, toen de man
opgewonden kreten hoorde om het schot
nog even open te laten. Met het binnen-
stroomende water waren toen nog vijf
mannen door de kleine opening gedron
gen.
Eén der officieren heeft in een persin
terview de voorbeeldige verhouding tus
schen officieren en manschappen geprezen.
Van het begin af aan heeft zich geen enkel
teeken van paniek kenbaar gemaakt en
ieder heeft zijn ontroering met alle ge
weld onderdrukt. Allen hadden dan ook
een rotsvast vertrouwen in de redding.
„Van tijd tot tijd lieten wij rookbom
men op, om onze positie aan te duiden.
Toen wij het geluid van de machines van
het zusterschip, den onderzeeër „Sculpin".
hoorden, waren wij overtuigd, dat men
ons gevonden had.
Reeds begon zich gebrek aan zuurstof
te doen gevoelen bij hen, die het minst
sterk waren, zoodat nu en dan iets uit
onzen voorraad ingerlomen moest worden.
Urenlang probeerden wij met het ach
terschip in verbinding te komen, doch
geen stem antwoordde op ons telefonee-
Gedurende den geheelen nacht van
Maandag op Dinsdag sloegen twee van
ons met hamers tegen het voor- en mid
denschip om signalen te geven. Niette
genstaande de koude steeds intenser werd,
werd dit den geheelen nacht voortgezet.
Gedurende de laatste uren ontwikkelde
zich chloorgas in de batterijen van het
voorschip. De gasmaskers werden reeds
gereed gehouden".
De officier bestempelde verder de hou
ding van den commandant als van
iemand, die de situatie uitstekend be-
heerscht had. „Niemand zou het beter
hebben kunnen cloen dan hij", verzekerde
hij. „Hij gaf rustig zijn bevelen, die uit
stekend en kalm werden uitgevoerd".
Het Amerikaansche departement van
marine deelt mede, dat verscheidene dui
kers tot in het inwendige van het wrak
van de „Squalus" zullen afdalen om vast
te stellen of nog opvarenden in leven zijn.
Vervolgens zal getracht worden de duik
boot te lichten. Deze werkzaamheden zul
len verscheidene dagen duren.
TOEN DE DUIKERKLOK BLEEF
STEKEN.
Vertelde de duiker grapjes.
„Het moment, waarop wij bemerkten,
dat de reddingskamer, die ons uit de diep
te omhoog bracht, stil hing, was verschrik
kelijk. Wij dachten aan den dood ont
snapt te zijn, en toen kwam dat. Maar het
duurde slechts een moment, want de dui
ker McDonald, die met zijn collega Miha-
lowski met ons mee omhoog ging, toonde
zulk een vaardigheid in het vertellen van
grappen, dat de spanning na enkele se
conden verdween", zoo vertelde een der
opvarenden van de gezonken onderzee
boot „Squalus", nadat hij op den kruiser
„Brooklyn" voet aan dek gezet had.
.Overigens was het toch niet erg pret
tig", vervolgde de geredde, toen McDonald
ons vertelde, dat het eenige middel om
aan de oppervlakte te komen, daarin be
stond, dat. men aan boord van het .ber
gingsvaartuig „Falcon", de reddingskamer
weer liet zakken naar den bodem van de
zee.
Eerst dan zou namelijk pas de kabel
kunnen worden gerepareerd. Maar Mac
Donald hield er den moed zoo by ons in,
dat wij ook dat spoedig vergaten en eigen
lijk weer beneden waren, zonder dat wij
het wisten".
LONDEN LEGT ONTWERP AAN
PARIJS VOOR.
Er wordt spoed achter gezet.
De Fransche regeering heeft gisteren
door bemiddeling van haar ambassadeur
te Londen den tekst ontvangen van het
ontwerp van het drievoudig Britsch
FranschRussisch accoord. Het ontwerp
werd onmiddellijk door het ministerie van
buitenlandsche zaken bestudeerd en van
nacht hebben de beide regeeringen den
definitieven tekst opgesteld. In welingelich
te kringen verklaarde men, dat Parijs en
Londen zonder moeite tot overeenstemming
zouden komen, aangezien het er nog slechts
om ging, de juiste bewoordingen van den
tekst te vinden. Minister Bonnet zou van
daag den Sovjetambassadeur Soeritz ont
vangen en hem den tekst van het ontwerp
overhandigen.
De vermoedelijke strekking.
Hoewel men in Britsch officieele kringen
uiterst gereserveerd is ten aanzien van den
aard en den vorm der nieuwe Britsche
voorstellen aan de Sovjet-regeering, ver
neemt de diplomatieke correspondent van
Reuter, dat men in welingelichte kringen
gelooft, dat zy betrekking zullen hebben
op de volgende drie punten:
1. Een pact van wederzijdschen bijstand,
dat in werking zou treden in geval van
een directe agressie op het grondgebied in
Europa van een der drie verdragsluitende
partyen. Dit zou worden voorafgegaan door
een verklaring der drie partijen, welke
verklaring voor een dergelijke bedreiging
zou gelden, tot het formeele pact zal zijn
gesloten.
2. Overleg en zoo noodig optreden in ge
val van een directe agressie op het gebied
van een der staten, welke door de drie
verdragsluitende partijen worden gega
randeerd. De vraag, welke staten onder
dezen waarborg zullen vallen, is een der
bijzonderheden, waarover nog niet gespro
ken is. Ook wordt vernomen, dat een staat,
welke het slachtoffer zou worden van een
agressie verzet moet bieden, aleer de ga
rantie zotr in werking treden.
3. Overleg tusschen de generale staven
dei drie partijen ter verzekering.van een
zoo efficient mogelijke samenwerking van
de strijdkrachten te land, ter zee en in de
lucht der drie staten, indien op hen het
beroep zou worden gedaan een agressie te
weerstaan.
Er schijnt goede reden te bestaan, dat
de overeenkomst eventueel deze algemee-
ne lijnen zal wolgen.
Hoewel een dergelijk accoord niet vol
ledig overeenkomt met het oorspronke
lijke Russische voorstel inzake een volle
dig defensief bondgenootschap, zou het fei
telijk voorzien in ieder geval van een di
recte bedreiging voor de drie groote mo
gendheden in Europa en geen bedreiging
vormen voor een staat, welke zijn politiek
baseert op vreedzame samenwerking.
„DE AS ZAL ANTWOORDEN."
Wat is de bedoeling daarvan?
In een aan de buitenlandsche pers te
Berlijn verstrekte geïnspireerde verklaring
omtrent de Britsch-Fransche pogingen, een
MacDonald zelf had niet zooveel te ver
tellen. Hij gewaagde slechts van de groo
te koelbloedigheid, waarmede de laatste
lading mannen, die hij naar boven geleid
de, nauwkeurig zijn instructies opvolgend,
de reddingskamer binnenstapten, met de
kapitein van de „Squalus", Oliver Naquin
als laatste. „Blij je te zien, Mac", was het
eenige wat de kapitein tegen hem zei.
Kapitein Naquin was nog flink ter been.
Op de kade in Portsmouht stond een wa
gen gereed. Hierin reed hij weg, alsof er
niets gebeurd was. Slechts een tweede lui
tenant, Charles Kney, moest op een bran
card weggedragen worden.
DE MAN MET DE IJZEREN LONG
TE LOURDES.
Gistermiddag is Fred Sinte, de man met
de „ijzeren long", te Lourdes aangeko
men.
accoord met de sovjet-unie tot stand te
brengen wordt gezegd, dat de totalitaire
mogendheden niet zullen nalaten, deze
nieuwe omsingelingspoging op de juiste
v.'ijze te beantwoorden.
De te Genève afgelegde verklaringen van
de ministers van buitenlandsche zaken van
Engeland en Frankrijk en de Britsch
Fransche pogingen, om ten koste van alles
een pact met Moskou tot stand te bren
gen, worden, zoo heet het o.a. nog in be
doelde verklaring, in politieke kringen te
Berlijn beschouwd als een bewijs, dat de
West-Europeesche mogendheden de laat
ste uitnoodiging van de as-mogendheden
aan de democratieën tot het gemeenschap
pelijk oplossen van de Europeesohe vraag
stukken van de hand hebben gewezen.
Naar de diplomatieke medewerker van
Reuter vernemt, begrijpt men in Britsche
officieele kringen, niet, wat bedoeld wordt
met de in de te Berlijn uitgegeven ge-
inspireerde verklaring voorkomende zin
snede omtrent een „laatste uitnoodiging
van de as-mogendheden aan de democra
tieën tot gemeenschappelijke oplossing van
de Europeesche vraagstukken."
Het standpunt der Britsche regeering,
zoo wordt uiteengezet, is, dat alle verplich
tingen, die zij heeft aangegaan of nog op
zich zal nemen, pas van kracht zullen wor
den ingeval van een daad van agressie, die
de onafhankelijkheid van een souvereinen
staat bedreigt. Zoolang derhalve niet zulk
een daad van agressie wordt gepleegd,
kunnen deze verplichtingen niet in werking
treden en kan er dus ook geen sprake zijn
van omsingeling.
De Britsche regeering heeft er integen
deel voortdurend op gewezen, dat de han
gende problemen door onderhandeling be-
hooren te worden geregeld en zij blijft te
allen tijde bereid, tot dit doel haar mede
werking te verleen en.
JAPAN IS NTET GERUST.
Zelfs aannemende, dat de problemen van
het Verre Oosten uitgesloten zijn van de
Engelsch-Fransch-Russische militaire over
eenkomst, heeft zij toch invloed op den toe
stand in het Verre Oosten in verschillende
vonmen, aldus Domei.
De „Hofcdji Sjimbone" schrijft, dat de
voorgestelde overeenkomst reeds van in
vloed is geweest op den toestand in het
Verre Oosten, welk feit bewezen wordt door
het recente geval in Koelangsoe.
Het blad schrijft verder, dat de betrek
kingen tusschen de bloes Italië-Duitschland
en Engeland-Frankrijk in zekere mate ge
leidelijk verergeren tengevolge van de
militaire overeenkomst der drie landen,
welks inhoud nog niet is gepubliceerd. Het
blad is van meening, dat de mogelijkheid
nog bestaat, dat d-e overeenkomst ook op
bet Verre Oosten betrekking heeft.
VOLDOENING IN WASHINGTON.
De aankondiging van een Fransch-En -
gelsch-Russisch accoord, dat op het punt
staat afgesloten te worden, wordt te Was
hington met levendige voldoening ontvan
gen. Politieke kringen zijn geneigd thans
optimisme te gevoelen, overwegende, dat
oorlog onwaarschijnlijker is geworden.
Zonder een verrassing van de spil uit te
sluiten, is men van meening, dat de toevoe
ging van de URSS aan het vredesfront de
kansen op succes van een avontuur ver
mindert.
KATHOLIEKE JOURNALISTEN IN
SPANJE VERMOORD.
Naar thans is komen vast te staan zyn
in de Spaansche hoofdstad Madrid tijdens
de Roode Marxistische terreur niet min
der dan 44 Katholieke journalisten ver
moord, n.1. 18 redacteuren van het beken
de blad „A.B.C." en 26 redacteuren en
leden van het technisch personeel van het
katholieke dagblad „El Debate", verder de
directeur van het agentschap „Logos" en
de Zeereerw. Pater Rafael Aioces O.S.B., di
recteur van de Bibliotheek „Pax".
Week vóór Pinksteren
Week van gebed en offer
voor de Koloniale Missies
259. Biggie's oogen werden zoo groot als stuiters, vooral
toen zijn vriend hem de sieraden liet zien. ,,'t Jonge", zucht
te hij en toen liep hij gauw met Joko mee. „Molweg 14",
las Joko van het papiertje, „dat is niet ver weg".
260. Al spoedig hadden zij de laan en het nummer ge
vonden en stonden zij weldra op den stoep van een groote
villa. Zij belden aan en er werd haast onmiddellijk open
gedaan door de dame zelf. „Ik zag jullie al aankomen", zei
ze.
