De laatste dag van het
koninklijk bezoek aan
België
De koningin als gastvrouw in tiet
Nederlandsche paviljoen te Luik
Gala-diner in Nederlandsch gezantschap
&a zlisrz z'zïï: 1t -d-lu,„ h. m kon.,,-
DONDERDAG 25 MEI 1939
DE IJWSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
BEZOEK AAN DE
WATERTENTOONSTELLING.
LUIK, 24 Mei, (A.N.P.). Sinds den
vroegen morgen is de oude stad der prins
bisschoppen in koortsachtige opgewonden
heid, want heden is het de groote dag van
het bezoek der souvereine van een be
vriend land.
De koninklijke trein arriveerde tegen
twaalf uur in het station van Luik.
Onmiddellijk na het uitstappen inspec
teerde de Koningin, gevolgd door den ko
ning, de eerewacht. Zij droeg een tur-
quoise-blauwe japon, een mantel en hoed
in dezelfde kleur en een marterbonten
cape.
Na de inspectie der eerewacht door
schreed de koningin de rijk versierde hal
van het station en verscheen op de Place
des Guillemins, waar haar verschijnen
enthousiaste toejuichingen uitlokte. De bei
de vorsten stapten in een auto, waarvan
de kap was geopend en waarnaast officie
ren-motorrijders van het eerste regiment
lanciers als escorte waren opgesteld. Toen
het gevolg was ingestegen verdween de
stoet in de Rue des Guillemins. Door de
Rue Raikem bereikten de koning en de
koningin de rivier de Maas, langs heel den
weg door een dichte menigte toegejuicht.
E"' zijn veel Hollanders onder het publiek;
zij zijn herkenbaar aan de Oranjestrikjes,
die zij in het knoopsgat dragen en vanzelf
sprekend nemen zij hun aandeel in de toe
juichingen.
Op de Maas lag het jacht „Aloha" ge
reed, eigendom van bai;on de Launoit,
commissaris-generaal van de Waterten-
tocnstelling.
Terwijl het Wilhelmus werd gespeeld
door een militaire kapel gingen de koning
en de koningin aan boord. Op dat zelfde
moment werd de standaard van koningin
Wilhelmina op het schip geheschen. Wel
dra zakte het jacht langzaam de Maas af
tot aan de tentoonstelling. Intusschen had
aan boord een receptie plaats, waarbij
eenige autoriteiten aan de koningin werden
voorgesteld.
Toen tegen eenen het jacht ten hoogte
van de tentoonstelling gekomen was, werd
het anker uitgeworpen en werd aan boord
van de „Aloha" de lunch geserveerd. Te
13.35 uur meerde de „Aloha" aan de ka
de aan de linkeroever ten hoogte van de
Esplanade. Hier gingen de beide staats
hoofden van boord.
Te voet begaven de vorsten zich dan
naar het paviljoen van den commissaris-
generaal.
(Reeds opgenomen in een gedeelte onzer
vorige oplage).
IN HET NEDERLANDSCHE PAVILJOEN
Verreweg het belangrijkste punt van het
programma van het bezoek aan de Water
tentoonstelling te Luik was het bezoek aan
het Nederlandsche paviljoen, dat voor deze
gelegenheid nog eens extra was opgedoft.
Kranig salueerden de matrocisjes van
het Onderwijsfonds voor de scheepvaart,
toen de vorsten' uit de auto stapten en
even kranig stond daar het trotsche mu
ziekcorps van de Oranje-Nassau-mijnen
uit Heerlen. In den wind wapperden de
oranje-pluimen op de uniformpetten.
Een zoontje en een dochtertjpe van ir.
van Veen, die de inzending van het de
partement van Waterstaat verzorgde, bo
den de koningin bloemen aan. Met bij
zondere belangstelling gingen zoowel ko
ningin Wilhelmina als koning Leopold
langs de verschillende inzendingen. De
koningin werd rondgeleid door den voor
zitter van het Comité voor Nederlandsche
Deelneming, den heer H. A. Hooft, de ko
ning door ir. J. P. van Vlissingen, direc
teur-generaal van den Waterstaat, die de
Nederlandsche regeering vertegenwoor
digde Langen tijd stonden de vorsten stil
bij de groote maquette, voorstellende de
voornaamste Nederlandsche waterwegen.
Wij hoorden zoowel den koning als de ko
ningin hunne bewondering uiten voor de
overzichtelijke voorstelling van de Neder
landsche inpolderingen, welke op de groo
te ramen aan den wand van het paviljoen
zijn uitgevoerd.
Geen inzending werd overgeslagen: over
al dezelfde koninklijke belangstelling. Ko
ning Leopold ging vooruit, daarna volgde
koningin Wilhelmina, steeds de rechterzij
de van het paviljoen houdend. Zoo wer
den alle stands bezocht. De leiders der in
zendingen werden telkens aan de vorsten
voorgesteld, waarna zij zelf de bijzonder
heden naar voien konden brengen.
Zij vonden een belangstelling, welke
kennis van zaken deed blijken.
Het Nederlandsche paviljoen munt dan
ook werkelijk uit door overzichtelijkheid
en orde.
Bij het instappen in de auto's speelde
het mijn-muziek-corps de Brabangonne:
koning Leopold was hier in zijn land de
koninklijke gast van Neerlands Lands
vrouwe.
In snelle vaart reden daarna de wagens
over de tentoonstellingsterreinen. Het
spréékt vanzelf, dat het publiek op deze
oppervlakte niet overal even dicht opeen
kon staan, doch overal klonken de luidste
toejuichingen. Overal werd gezwaaid met
Nederlandsche vlaggetjes en in het oude
Maasdorp met zijn kronkelende straatjes,
waar de wagens slechts langzaam konden
passeeren, kwam aan het enthousiasme
geen einde.
Geen einde aan de hulde van de frissche
Belgische kinderen in gymnastiekpakjes;
het aanbieden van een geschenk voor prin
ses Beatrix (een pop) was slechts een
klein, fijngevoeld onderdeel van deze
hulde.
De lach op de jonge gezichten was eigen
lijk het beste teeken van blijdschap over
dit koninklijk bezoek.
Het was op het groote plein het laatste
oponthoud van de vorsten, want in vrij
snel tempo werd het laatste gedeelte van
de tocht naar het station afgelegd langs
een eerehaag, gevormd door de troepen
van het Luiksche garnizoen. Op het sta
tionsplein brachten duizenden Luikenaars
de vorsten opnieuw een ovatie.
Voordat de trein zich in beweging zette,
sprak Hare Majesteit tegenover de autori
teiten haar tevredenheid uit over het be
zoek. Wij verstonden letterlijk: „Het was
mij zeer aangenaam".
Luik kan op deze uitspraak trotsch zijn.
Het was dan ook een prachtige dag.
HET SLOT VAN DEN DERDEN DAG.
Deze laatste dag van het koninklijk be
zoek aan Brussel werd besloten met een
gala-diner, dat door Hare Majesteit de ko
ningin in het Nederlandsche gezantschap
aan koning Leopold werd aangeboden.
Verschillende autoriteiten zaten aan dit
diner aan.
Om half acht waren alle gasten aan
wezig. Zij werden ontvangen door Hr. Ms.
gezant en baronesse van Harinxma thoe
Slooten en stelden zich en cercle op in de
groote audiëntiezaal op de eerste etage, de
heeren links en de dames rechts. Tien mi
nuten later arriveerde H. M. per auto met
haar gevolg. De Koningin, voorafgegaan
door den gezant, begaf zich naar de boven
zalen en groette alle aanwezige gasten.
Vervolgens keerde H. M. terug naar bene
den om den Koning der Belgen te ontvan
gen wiens auto om 8.05 de eere-course bin
nenreed. Voor de deur van het gezant
schap was een groot baldakijn opgericht.
De Koningin trad den Belgischen vorst te
gemoet en samen begaven zij zich naar de
eerste etage, waar ook de koning der Bel
gen de gasten begroette. Hunne Majestei
ten daalden vervolgens de groote trap
weer af naar den benedensalon; hun ge
volg en de eerediensten volgden. Jhr. en
mevrouw Snouck Hurgronje leidden eeni
ge oogenblikken later op hun beurt de ge-
noodigden, die paarsgewijze de groote trap
afdaalden, naar denzelfden salon. Zij de
fileerden eerst nog voorbij Hunne Maje
steiten. Alle aanwezige autoriteiten waren
in ambtsgewaad, de dames droegen bijzon
der elegante en rijke avondtoiletten.
Volgens de protocolaire voorschriften
bleven alle gasten aan tafel bij hun plaat
sen staan en wachtten zij op de vorstelijke
personen die, voorafgegaan door den Ne-
derlandschen opperceremoniemeester en
door baron van Harinxma thoe Slooten
hun plaatsen aan de groote U-vormige ta
fel kwamen innemen. Zaal en tafel boden
een schitterenden aanblik. Vlak voor de
koninklijke personen stond een fraai
bloemstuk van gele aronskelken, een spe
cialiteit en noviteit van Aalsmeer, gele ro
zen, Gloria Mundi en Oranje Nassau, en
kleine groene orchideeën. Op de tafel, ge
dekt met het fijnste linnen, prijkten zware
zilveren kandelaars. De zaal was verlicht
met kaarsen. Ook de schilderijen van oude
Vlaamsche en Hollandsche meesters aan de
wanden waren verlicht
Het menu was in de Nederlandsche taal
gesteld.
Na het laatste gerecht begaf men zich
naar de boven gelegen salons, waar de kof
fie werd geserveerd. Het was toen 10 u. 15.
De Koning en de Koningin onderhielden
zich geruimen tijd met de genoodigden.
Om half twaalf keerden Koning Leopold
en iets later H. M. naar het Koninklijk pa
leis terug.
II. M. DE KONINGIN NEEMT AFSCHEID.
Het vertrek van het station Brussel-Noord.
Onder even schitterende omstandighe
den van zon en vroolijkheid heeft H, M.
koningin Wilhelmina hedenmorgen af
scheid genomen van haren koninklijken
gastheer, koning Leopold, en is zij met den
koninklijke trein, welke om precies elf uur
(Belgischen tijd) van den Noordstatie ver
trok, naar haai land teruggereisd.
Er waren vanmorgen langs de route, wel
ke de koninklijke stoet zou nemen, hetzelf
de décor en dezelfde figuranten, welke wij
in deze dagen zoo vaak hebben mogen
aanschouwen. Het afscheid van de bevol
king was minstens even hartelijk, even
welgemeend en even warm dan het wel
kom van enkele dagen geleden.
Om tien minuten over half elf reden
voor het koninklijk paleis te Brussel de
open koetsen voor, waarin de beide
vorsten met hun gevolg zich naar het sta
tion begaven Langs de route stonden ds
duizenden. Bij het passeeren van de sou-
vereinen werden zij aangevuld door vele
honderden, die op dat moment het werk
neerlegden en naar buiten stormden om
hunne majesteiten nog eens toe te juichen.
H. M. de koningin inspecteerde nog de
eerewacht, ter linkerzijde liep koning Leo
pold en achter de beide vorsten zagen wij
behalve de leden van het Nederlandsche
en Belgische gevolg en de leden van het
Nederlandsche gezantschap ook prins Ka-
rel van Vlaanderen, baron Houtart, gou
verneur van de provincie Brabant, minis
ter van staat Max, burgemeester van Brus
sel, en den heer Petre, burgemeester van
St. Joost-ten-Noode.
Een stilte viel over het perron toen het
Wilhelmus was uitgeklonken. Stram ston
den de militairen in de houding. H. M. de
koningin schreed op koning Leopold toe
en onderhield zich geruimen tijd zeer on
gedwongen met hem. Zoowel de koningin
als de koning lachten herhaaldelijk en zij
schudden elkaar enkele malen de hand.
De koningin nam vervolgens afscheid
van de leden van haar gevolg en steeg,
hierbij galant geholpen door den koning
der Belgen en den prins van Vlaanderen,
in het koninklijke salonrijtuig. De wijde
deuren bleven nog eenigen tijd open. Nog
maals trad koning Leopold op de konin
gin toe, de militaire pet in de hand. Ten
slotte kuste hij ten afscheid 4e hand van
Hare Majesteit en trad hij terug, stram in
de houding, bloothoofds. Prins Karei van
Vlaanderen stapte eveneens in den trein,
omdat hij de koningin tot het verlaten van
Belgisch grondgebied te Esschen zou bege
leiden. Er klonk een hoornsignaal, het
fluitje van den stationschef, en langzaam
stoomde de trein onder de overkapping uit,
terwijl koning Leopold salueert voor Neer
lands Landsvrouwe, die lachend en wui
vend voor het ra»»m heeft plaats genomen.
HET OVERSTAPPEN TE ESSCHEN.
Evenals op haar heenreis is H. M. de ko
ningin ook op haar terugreis te Esschen
overgestapt. Het station van het Belgische
grensplaatsje zag er vandaag weer even
feestelijk en fleurig uit als Dinsdag j.l. met
het keurige baldakijn op het tweede per
ron, zijn versieringen van vlaggen, horten
sia's en dennegroen.
1350 schoolkinderen met vlaggetjes in de
Belgische en onze kleuren in de hand ston
den weer klaar om de koningin toe te jui
chen, weer stonden de burgemeester en de
leden van den gemeenteraad, de vertegen
woordigers van de patriotische maatschap
pijen, van de plaatselijke afdeeling van de
vereeniging van oud-strijders, van de pad
vinders uit Antwerpen met vaandels, de
notabelen uit het stadje en verschillende
burgemeesters uit Westelijk Noord-Bra
bant opgesteld om Hare Majesteit door hun
tegenwoordigheid hulde te betuigen.
Om half 12 reed de trein van de konin
gin, waarmede H. M. van Esschen naar
Nederland zou reizen voor het 2e perron.
Achter het vijfde koninklijke salonrijtuig
was dat der directie van de Nederlandsche
Spoorwegen gekoppeld. Hierin maakten de
reis mede de beide directeuren van de Ne
derlandsche spoorwegen ir. W. F. H. van
Ryckevorsel en ir. W. Hupkes met 4 hoofd
ambtenaren van de spoorwegen.
Precies op tijd, om 12 uur, (12.20 Am-
sterdamsche tijd) reed de koninklijke Bel
gische trein het station te Esschen binnen.
Onder de tonen van het Wilhelmus steeg
H. M. de koningin uit, gevolgd door prins
Karei van België. De koningin was gekleed
in een gris perle toilet en droeg het groot
kruis van de Leopoldsorde. Prins Karei
was gekleed in de uniform van majoor der
gidsen en droeg het grootkruis van den
Nederlandschen Leeuw.
De koningin inspecteerde de eerewacht,
en nadat een dochtertje van den ondersta
tionschef te Esschen aan de koningin na
mens het stationspersoneel bloemen had
aangeboden, nam de koningin afscheid van
de verschillende autoriteiten.
Na zich nog eenige oogenblikken met
prins Karei te hebben onderhouden ver
trok de koningin precies tien minuten na
aankomst te Esschen naar den Haag. Het
publiek op het station hield niet op met
het roepen van: Leve de Koningin, Vive la
Reine, leve Prins Karei, vive Prince
Charles
Onder de tonen van het „Wilhelmus"
verliet de trein het station.
Ruim een kwartier later is prins Karei
in een Belgischen koninklijken trein naar
Brussel teruggekeerd.
H. M. IN DE RESIDENTIE TERUG.
Tegen kwart voor twee, het oogenblik,
waarop de koninklijke trein aan het Hol
landsche Spoorstation te 's-Gravenhage zou
binnenrijden, stond een dichte menschen-
massa op het stationsplein opeengepakt.
Ook de perrons waren, voorzoover de poli
tie dit toeliet, met belangstellenden ge
vuld.
De tefugkomst van H. M. in de Resi
dentie droeg een onofficieel karakter, zoo
dat behalve de hoofdcommissaris van po
litie, de heer N. G. van der Meij. en de sta
tionschef, de heer Cuperi, geen autoriteiten
ter ontvangst aanwezig waren.
Om precies kwart voor twee stoomde de
trein het station binnen. De Koningin ver
liet het salonrijtuig en begaf zich naar de
wachtkamer, waar zy eenigen tijd ver-
b.eof. H. M. had een bouquet bloemen in de
hand.
Vervolgens verlieten het gevolg van H.
M. en minister Patijn het rijtuig.
Buiten het station stonden inmiddels de
hofauto's te wachten en hiermede begaf de
Koningin, luide toegejuicht door de wach
tende menigte, zich naar haar verblijf aan
den Ruigenhoek.
De Koningin nam met een hofdame in de
eerste hofauto plaats, waarvan de kap ge
deeltelijk naar beneden geslagen was.
II. M. DE KONINGIN BIJ KONINGIN
ELISABETH.
In de vroege ochtenduren had H. M. de
koningin zich naar Lacken begeven om ten
paleize aldaar afscheid te nemen van H.
M. koningin Elisabeth. H. M. koningin Wil
helmina werd vergezeld door baronesse
van Tuyll, grootmeesteresse van H. M.,
door jkvr. van Tets, eerste hofdame en
door graaf du Monceau, grootmeester van
Hare Majesteit.
Kroonprins Boudewijn onderscheiden.
Hare Majesteit Koningin Wilhelmina
heeft Woensdag tijdens een intiem noen
maal op het kasteel van Laeken het Groot
kruis van de Orde van den Nederlandschen
Leeuw overhandigd aan Zijne Koninklijke
Hoogheid Prins Boudewijn, Hert*<R van
Brabant.
EEN DUITSCHE BESCHOUWING OVER
DE POSITIE DER BEIDE LANDEN.
Naar aanleiding van het bezoek van H.
M. koningin Wilhelmina aan Brussel
schrijft de Deutsche Diplomatisch Politi-
schc Korrespondenz o.a. het volgende:
Het is voor alle bij een waren vrede ge-
interesseerde staten een voldoening, \ynn-
neer zij de overtuiging kunnen krijgen, dat
landen van de beteekenis en positie 'van
België en Nederland het oprechte streven
tooncn om, in plaats van de plannen van
machtengroepeeringen, welke ook, te be
vorderen en daardoor de spanningen te
verhoogen, integendeel door een bewust
afstand nemen daarvan de rustende polen
in het Europeesche vol keren leven te ver
meerderen en te versterken.
Wat Duitschlands standpunt jegens de
beide naburige Noordzeelanden betreft, het
is ondubbelzinnig: het' Duitsche Rijk eer
biedigt onvoorwaardelijk de onafh kelijk-
hcid van beide landen, wenscht echter ook
die onafhankelijkheid door alle andere ge
ëerbiedigd te weten. Alle veronderstellin
gen betreffende Duitsche plannen tot een
overval en tot agressie behooren derhalve
zonder meer thuis in het rijk der fabelen.
Zij kunnen dus slechts het doel hebben
om de beide staten in de rechtlijnigheid
hunner politiek te doen wankelen en hen
met de middelen van den laster te brengen
in een front, waarbü egocentrische voorstel
lingen of egoïstische motieven ovrrheer-
schen en ieder rekening houden met er
kend gerechtvaardigde strevingen van an
deren ontbreekt.
Duitschland zelf heeft in geen enkel op
zicht bedoelingen of bijgedachten cm bui
tenstaanders en hen, die in het geheel niet
betrokken zijn bij politieke controversen,
welke het zelf nu eenmaal niet bespaard
blijven, daarbij te betrekken. Het verwacht
van zijn kant niets anders, dan dat deze
derde mogendheden haar welbegrepen be
lang er in zoeken, dat aanwezige spannin
gen door haar houding niet eventueel nog
verhoogd worden, maar dat in laatste in
stantie de weg naar een vreedzame oplos
sing gevonden wordt.
to Luik vooruit logon» duo Bulgnchon Koning op. Tijdon» dun rondgang dor voritalljko bezonken
