AGENDA
RECHTZAKEN
Het vonnis inzake
de Leidsche
Stadhuiskwestie
DONDERDAG 25 MEI 1939
DE LEIOSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Lelden 19
cent per week; 1 2.50 per kw&rtaaL
Bij onxe agenten 10 cent per wc>*k;
2.60 per kwartaal. Franco per po*t
t 2.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geÏÏL
Zondagsblad 9 cent.
Ad verten tlën: 30 cent per regel*
Ingezonden mededeellngen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
IETS KOELER.
De Bilt seint:
Verwachting:
Voor Twente, Achterhoek en Limburg:
koeler overdag, meest zwaar bewolkt, la
ter cenigc liohte regen, zwakke tot ma
tige wind uit Noordelijke richtingen.
Voor het overige gedeelte van ons land:
iets koeler overdag, gedeeltelijk bewolkt,
droog weer, meest matige Noordelijke tot
Noord-Oostelijke wind.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: helder, matige N. N. O. wind
14 gr. C.
Vlissingen: helder, matige Noordelijke
wind, 15 gr. C.
De Bilt: licht bewolkt; matige N. N. O.
wind, 17 gr. C.
Groningen: helder, zwakke Noordelijke
wind, 15 gr. C.
Maastricht: half bewolkt, zwakke Oos
telijke wind, 12 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT.
In het afgeloopen etmaal is de hoogedruk
over Scandinavië en Finland iets afgeno
men. In onze omgeving daalt de luchtdruk
algemeen doordat de gisteren genoemde
storing over Polen zich Westwaarts over
Duitschland uitbreidde. Dc wind werd ten
gevolge van deze luchtdrukverdeeling hier
te lande Noordelijk en in de Oostelijke
provinciën nam de bewolking toe. In
Duitschland valt op vele plaatsen regen- of
motregen en werd het koeler, tengevolge
van de Noord-Oostelijke winden, die lucht-
massa's, afkomstig uit Rusland, daapheen
voerden. In de Randstaten werd het echter
weer warmer. Het gebied van hoogen lucht
druk op den Oceaan breidde zich verder
over dc Britsche Eilanden uit. De depressie
bij IJsland vulde verder op en verandert
niet meer van plaats. Tusschen IJsland cn
Schotland door beweegt zich 'n koele lucht
stroom. De scheidingslijn van deze lucht
cn de warme luchtmassa's, die zich boven
Scandinavië bevinden, ligt langs de Noor-
sche kust. Hier viel nog al wat regen, ter
wijl de temperatuur er iets daalde.
LUCHTEMPERATUUR.
17.3 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS c.a.:
Van Donderdagnamiddag 9.31 uur tot
Vrijdagmorgen 4.21 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Vrijdag 26 Mei
voorm. 9.10 en nam. 9.35 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl" 17.5 gr. C.
Maan onder 1.35 uur Vrijdagnacht.
Maan op 1.15 uur Vrydagmidag.
Donderdag. Vriendenkring ter eere van
het Allerheiligste Sacrament. Al-
g-emeene Ledenvergadering. Zaal
St. Josephsgezellenvereeniging, Ra
penburg 52, 8.15 uur.
De avond-, nacht- en Zcndagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 4 tot en met V r ij d a g 26 Mei a.s.
waargenomen door de apotheken: Herdingh
cn Blanken, Hoogewoerd 171, tel. 502 en
G. F. Reijst, Steenstraat 35, tel. 136.
Té Ocgstgecst: Ocgstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, tel. 274.
Leidsche Goud- en Zilverhandel
VAN ROSSUM DU CHATTEL DRIESSEN
Juweliers - Breestraat 95
Wij etaleeren ZILVEREN TOILET-GARNITUREN 22.50J(4ndeehg'
HAAGSCHE RECHTBANK.
EFFECTENHANDELAAR UIT LEIDEN
STAAT TERECHT.
Vier maanden onvoorwaardelijke- cn vier
voowaardclijke gevangenisstraf gpëischt.
Hedenmorgen werd voor de Haagsche
rechtbank behandeld dc zaak tegen den
53-jarigen effectenhandelaar J. A. N. B.
te Leiden, aan wicn door den Officier
van Justitie, mr. N. S. Hoekstra, verduiste
ring ten laste was gelegd.
De verdachte, die sinds begin Januari in
preventieve hechtenis zit, maakte bij zijn
binnenkomen een nerveuzen indruk. Voor
deze zaak bestond groote publieke belang
stelling.
Het getuigenverhoor.
Het O.M. had vier getuigen gedagvaard,
waaronder een getuige-deskundige.
Als eerste getuige werd gehoord de 69-
jarige drogist S. N. B. uit Leiden. Uit
dit getuigenverhoor kwam vast te staan,
dat verdachte tusschen 1 October 1934 en
10 Januari 1939 aan verdachte was kwijt
geraakt twee obligaties gemeente Amster
dam, elk groot 1000 a A'A pet., 3 obliga
ties Nederlandsch Indië elk groot 1000 h
VA pet.
Sub b is ten laste gelegd een
aandeelen Tidewater, 10 aandeelen N.
20 aandeelen Anaconda Copper, 10
aandeelen General Motors, 10 aandeelen
Chrysler, 10 aandeelen Bethlehem Steel, 20
aandeel preferent Unilever groot 1000,
A.C. en 10 aandeelen United Corporation
en tot slot is sub c. ten laste gelegd een
stuk van van 1000 dollar a 6 A pet. Sie
mens. De obligaties had getuige ter om
wisseling aan verdachte gegeven, terwijl
getuige voor de effecten geld had gestort.
In 1936 was verdachte bij dezen getuige
gekomen met een lijstje van de effecten,
die verdachte onder zich hield. Het 1000
dollar effect van getuige had verdachte op
gestuurd naar Amsterdam bij Gillissen ter
afstempeling. Ook dit stuk had getuige
nooit teruggezien.
Verdediger mr. Nord Thomson tot getui
ge: „Heeft verdachte nog met u gesproken
over de effecten?"
Getuige antwoordt daarop, dat er inder
daad gesproken was over hetgeen verdach
te van hem onder zich had en dat verdach
te gezegd had, dat hij de stukken nu niet
terug kon geven, waarop getuige geant
woord zou hebben, dat het niet zoo erg
was als hij maar steeds de rente zou krij
gen, waarna verdachte alles in gedeelten
aan zou zuiveren.
Op een vraag van den verdediger ant
woordde getuige, dat hij absoluut geen ran
cune tegen verdachte heeft, want hij is
een christelijk mensch.
Als tweede getuige werd gehoord de 48-
jarige melkhandelaar C. G. Verhage uit
Leiden.
Deze getuige had eind November 1938
aan verdachte een certificaat gegeven van
1000 dollars ter inwisseling. Hij heeft dat
certificaat nooit teruggekregen.
Verdediger: „Hoe staat u tegenover ver
dachte"?
Getuige: „Het ging bij mij over en om
het stuk zelf, maar ik wil hem niet in de
gevangenis hebben".
Getuige tot de rechtbank: „Ik vraag u
dan ook de uiterste clementie".
Bij het verhoor van dezen getuige komt
tevens naar voren, dat verdachte de stuk
ken had opgestuurd naar Gilissen te Am-
stemdam om op te nemen in hun effecten-
voorraad ter dekking voor zijn privé schuld.
De derde getuige A. H. Cuvelier uit Lei
den was niet verschenen, zoodat zijn ver
klaring voorgelezen werd, waaruit o.a.
bleek, dat deze getuige een transactie met
verdachte heeft gehad van o.a. 10 aandee
len Bethlehem Steel. Tevens bleek uit de
voorgelezen verklaring, dat deze getuige
geen strafvervolging heeft gewenscht.
Als laatste werd door de rechtbank ge
hoord de deskundige J. Veenendaal. Deze
had een onderzoek ingesteld in de boeken
van verdachte. Daaruit was gebleken, dat
verdachte in 1925 begonnen was als com
missionair. Reeds toen was hij begonnen
met verlies te lijden.
Deze getuige bracht nog eens naar voren,
dat de effecten door verdachte naar Am
sterdam waren gestuurd om opgenomen
te worden in de effecten voorraad van de
bank ter dekking van zijn privé schuld.
De verdachte ondervraagd.
Zeer onder den indruk en uitermate
zenuwachtig stond verdachte op toen de
president het woord tot hem richtte. Ver
dachte erkende de feiten, welke hem ten
laste gelegd waren, volmondig en zeide,
dat alles gegaan was zooals de getuigen
verklaard hebben.
He rapport.
De rechtbank had een rapport inge
wonnen over verdachte en dit document
luidde buitengewoon gunstig en
bracht naar voren, dat verdachte
vroeger reeds beheerder was ge
weest van de Hanze-bank te Rot
terdam en van den Hanze-bank te
Leiden, welke functie hij tot groot genoe
gen heeft waargenomen. Het rapport
dringt dan ook aan op een voorwaardelijke
veroordeeling.
Het requisitoir.
De Officier van Justitie, mr. N. S. Hoek
stra, begon met mede ie deelen, dat hij
De firma Hillen en Roosen
moet alle schade betalen
Dc Haagsche rechtbank deed hedenmor
gen uitspraak in de Leidsche Stadhuis-
schadevergoedingskwestie.
Wij hebben destijds uitvoerig verslag ge
geven van deze zaak toen de pleidooien
werden gehouden, zoodat wij thans kun
nen volstaan met het publiceeren van het
vonnis.
Eischeressen waren de firma's Zandvoort
en B. Feld tegen de gemeente Leiden en
de aannemingsmaatschappij Hillen en Roo
sen.
De eisch tegen de gemeente Leiden is
door de rechtbank ontzegd en eischeressen
zyn veroordeelden de kosten.
De eisch tegen de aannemingsfirma Hil
len cn Roosen is door de rechtbank toege
wezen.
De schade zal worden opgemaakt bij
staat en worden vereffend volgens de wet,
met veroordeeling van gedaagde, de firma
Roosen en Hillen, in de kosten.
veroordeeling zal vragen tegen verdachte
wegens verduistering in zijn beroep. Ver
dachte heeft zich daaraan ongetwijfeld
schuldig gemaakt. Het rapport is wel gun
stig en concludeert tot een voorwaardelij
ke veroordeeling, maar de feiten zijn erg
geweest. Er is nog meer verdwenen, dan in
de dagvaarding is opgenomen. De aange
kochte effecten zijn verdwenen in het ef
fectenbezit van Gillissen te Amsterdam als
dekking van verdachte's privé schulden.
Verdachte wist, dat alle effecten gebruikt
zouden worden als onderpand Verdach
te had met Cuvelier geen rekening-cou
rant, zoodat men wel degelijk van verduis
tering kon spreken, nant aan verdachte
v/as geld voor de effecten overhandigd.
Trots het feit, dat het rapport zeer gunstig
is kan de Officier er niet met meegaan
ten aanzien van een geheel voorwaardelijke
veroordeeling. want daarvoor zijn er te
veel menschen door verdachte gedupeerd.
Met alle omstandigheden rekening houdend
eischte de Officier ten slotte acht maan
den gevangenisstraf waarvan vier maanden
voorwaardelijk met een proeftijd van drie
jaar.
De verdediger aan het woord.
De verdediger, mr. Nord Thomson, begon
met te verklaren, dat hij geen juridisch plei
dooi zal houden. Er zijn in deze zaak feiten,
die verdachte wel en die hem niet verwe
ten kunnen worden. Omdat de juridische
digd en zal daarvoor gestraft moeten wor-
dere zijde belichten. Verdachte heeft gezon
digd en zal darvoor gestraft moeten wor
den. Het gaat nu alleen mrar om de vraag
wat zal de straf moeten zijn. En dan wil
pi. vier punten naar "oien brengen, n.l.
wat heeft verdachte misdreven; welke
vruchten heeft hij 'an de verkeerde daden
gepukt; welk leed heeft hij reeds ondergaan
en ten slotte wil spr. de preventieve zijde
var de straf bepleiten.
PI. begon met te verklaren, dat verdach
te een uitstekenden staat van dienst achter
den rug heeft. Eerst was hij in dienst ge
weest bij de Geldersche Credietvereeniging
en daarna bij de Hanze resp. te Rotterdam
en Leiden.
Toen de Hanzebank te Leiden opgeheven
werd, begon hij in het klein voor zich zelf
en wie werden toen zijn clienten? Zijn
vrienden werden zijn clienten. Het ging
goed tot de crisis kwam in 1929. Toen had
hij op moeten houden en moeten verkoo-
pen. Maar hij dacht: die crisis gaat wel weer
voorbij en het zal wel weer beter worden.
Maar steeds meer daalden de effecten. En
toen kwam de misère voor verdachte. Niet
alleen wat geld betreft, maar ook de hui
selijke omstandigheden werden zeer slecht
en ziekte op ziekte kwam er, die groote
sommen geld verslonden. Verdachte heeft
te laat den knoop doorgehakt, alleen om
zijn vrienden te sparen, van het standpunt
uitgaande: het komt wel Weer in orde. Hij
heeft niet in weelde geleefd. PI. trekt dan
zich heen geprobeerd dezen achterstand in
te halen en juist toen begon de misère.
Pleiter is erkentelijk voor het milde re
quisitoir, maar vroeg zich toch af, of de
lange preventieve hechtenis al niet vol
doende straf is geweest voor verdachte. De
omstandigheden hebben hem tot dezen daad
geleid en hij zelf heeft er absoluut geen
pleizier en profeiten van getrokken. Hij
heeft niet n weelde geleefd. PI. trekt dan
een lijn tiusschen een bankier, die groote
sommen verduistert alleen om zich in weel
de te kunnen baden, en dezen verdachte,
die altijd de eenvoud zelve is geweest.
Een staaltje van dien eenvoud is wel
sprekend, aldus pleiter, en dat is het feit,
dat hij commensaals hield. Dat spreekt toch
niet van trots en weelde.
Het leed, dat verdachte al heeft geleden,
is groot.
En al dat leed nie tengevolge van zijn
slecht karakter maar tengevolge van tegen
spoed.
Wat dc preventieve zijde van de straf
aangaat, hier staat toch wel vast, dat men
voor herhaling niet meer behoeft te vree
zen. Hij zal geen commissionair in effec
ten meer zijn.
Een voorwaardelijke straf zal voor hem
een voldoende rem zijn, gezien zijn goede
karaktereigenschappen.
PI. vraagt de rechtbank een onvoorwaar
delijke straf gelijk aan den tijd in voorar
rest doorgebracht, hetgeen reeds ruim
vier maanden is. Daarmede heeft verdach
te, volgens pl. reeds voldoende straf ont
vangen.
Wegens bijzondere huiselijke omstandig
heden van verdachte, die zich binnenkort
zullen voordoen, vraagt pleiter aan de
rechtbank, de uitspraak te bepalen op over
acht dagen.
- De rechtbank ging met dit verzoek van
pleiter mede, maar weigerde de onmiddel
lijke invrijheidstelling van verdachte, zoo-
als de verdediger vroeg, en, nadat ver
dachte gelegenheid had gekregen voor het
laatste woord, waarvan hij door zijn ze-
nuwachtigen toestand geen gebruik kon
maken, werd de uitspraak bepaald op he
den over acht dagen, 31 Mei, 's morgens
om tien uur.
Het looddieven-complot te
Zwammerdam.
De Haagsche rechtbank deed hedenmor
gen uitspraak in de zaken tegen een groot
aantal inwoners van Zwammerdam,
die terecht hadden moeten staan wegens
diefstal' van een groote hoeveelheid lood
uit en vanaf een onbewoond staande villa
aan den Rijksstraatweg daar ter plaatse.
De betonwerker M. P. de L. werd ver
oordeeld tot 5 mnd. gevangenisstraf waar
van 3 mnd. voorwaardelijk. De eisch was
geweest vier maanden gevangenisstraf.
De loswerkman A. G. werd veroordeeld
tot 5 mnd. voorwaardelijk.
De stoker D. Z. werd veroordeeld tot 5
mnd. voorwaardelijk.
De schoenmaker D. G. werd veroordeeld
tot.5 mnd. voorwaardelijk.
H. G., die wegens ziekte verstek had laten
gaan, werd vrijgesproken.
De schippersknecht M. Z. werd veroor
deeld tot 5 mnd. voorwaardelijk.
De fabrieksarbeider T. S. werd veroor
deeld tot 5 mnd. voorwaardelijk.
Tegen allen had de Officier van Justitie
een voorwaardelijke gevangenisstraf ge-
eischt voor den tijd van vijf maanden, met
drie jaar proeftijd. Bovendien had de Of
ficier nog veroordeeling geëischt van M.
P. de L. en R .van D. wegens diefstal van
kippen en konijnen te Zwammerdam, resp.
vier en twee maanden gevangenisstraf.
Het vonnis tegen hen werd resp. een
maand en twee maanden onvoorwaardelijke
gevangenisstraf.
Taschjesroof.
De fabrieksarbeider N. de W. te L e i-
d e n, thans ged., had terecht moeten staan
omdat hij tijdens een H.B.S.-bal in de
Stadsgehoorzaal te Leiden twee dames-
handtaschjes van een tafeltje had geno
men en zich den inhoud had toegeëigend.
De Officier van Justitie had tegen ver
dachte tien maanden gevangenisstraf ge-
eischt.
De rechtbank, vonnis wijzende, veroor
deelde verdachte tot een gevangenisstraf
voor den tijd van tien maanden.
Haagsche Politierechter
Ten eigen bate goederen verkocht.
M. L. uit Leiden moest terecht staan
omdat hij als chauffeur een aantal pakken
en doozen margarine had weggenomen ten
nadeele van den grossier P. C. K.
Verdachte had toegang tot het pakhuis,
waar de margarine was opgeslagen en ge
noot het volle vertrouwen van zijn pa
troon.
Er was echter argwaan ontstaan wegens
een anonieme waarschuwing, die de pa
troon had gekregen. Er was toen danig
controle gehouden en daarbij was geble
ken, dat verdachte paken margarine mee
nam en deze aan verschillende personen
verkocht het geld geheel voor zichzelf
houdend. Zijn vrouw wist niets van de
daden van haar man en had er ook geen
voordeel van getroKken. De patroon van
verdachte had hem evenwel in dienst ge
houden en daarom wilde de Officier dit
maal volstaan met een voorwaardelijke
gevangenisstraf te eischen van twee maan
den met drie jaar proeftijd.
Uitspraak conform.
Zijn collega bestolen.
H. P. uit Leiden had van zijn ouders
een polshorloge gekregen en daarom deed
het zoo eigenaardig aan, dat verdachte
reeds den volgenden dag van een collega,
die ook in dezelfde slagerij werkte, een
polshorloge had weggenomen, dat deze
e\ entjes onbeheerd had laten liggen.
Er was een rapport ingewonnen, het
welk het nog wel eens met verdachte wil
de probeeren maar niet kon zeggen, hoe
verdachte eigenlijk tot zijn daad gekomen
was, omdat hij het niet behoefde te doen
uit armoede.
Verdachte kreeg zijn kans want eisch en
uitspraak werden twee maanden gevange
nisstraf voorwaardelijk met twee jaar
proeftijd.
HAAGSCH GERECHTSHOF.
Oneerlijk postambtenaar.
Het Haagsch Gerechtshof deed heden
morgen uitspraak in de zaak tegen den
postambtenaar W. C. J. H. W„ die een
groot aantal postpakketten had verduis
terd' met waardevollen inhoud o.a. een
postpakket met zilveren insignes, ver
zonden door de Koninklijke Begeer te
Voorschoten en een pakket met een
aantal gouden colliers, die bestemd wa-
Kiesgerechtigde
Militairen
<^PP
Het is u ook bekend, hoe belangrijk iede
re stem is. Ook en vooral bij de gemeente
raadsverkiezing en bij een betrekkelijk ge
ring aantal kiezers, weegt één stem meer
of minder op een lijst uitgebracht, bijzon
der zwaar.
Stemt bij volmacht.
Wij doen daarom een beroep op uw me
dewerking om gebruik te maken van de on
langs bij de wet geregelde mogelijkheid
om bij volmacht te stemmen, indien het u
door dienst niet mogelijk zou zijn op den
verkiezingsdag in uw woonplaats persoon
lijk uw stem uit te brengen.
Wat te doen?
Uiterlijk tien dagen voor den dag der
verkiezingen kunt u bij den burgemeester
van de gemeente uwer inwoning een schrif
telijk verzoek indienen om bij volmacht te
mogen stemmen.
Dit schriftelijk verzoek wordt gedaan op
een daarvoor bestemd formulier, dat in te
genwoordigheid van een daartoe door of
vanwege den Minister van Defensie aan te
wijzen officier, in tweevoud moet worden
onderteekend. Eén formulier wordt door
den officier aangeteekend aan den burge
meester gezonden, het tweede wordt u ter
hand gesteld.
Indien de hier bedoelde officier reeds is
aangewezen, wendt u zich dan ten spoe
digste tot hem, zoodat u het formulier ze
ker tijdig hebt ingevuld.
Wie kan gemachtigd worden?
Als gemachtigden kunnen alleen optre
den zij. die zelf bevoegd zijn aan de raads
verkiezingen in de gemeente uwer inwo
ning deel te nemen.
In het algemeen mag een kiezer slechts
één aanwijzing als gemachtigde aannemen.
Het is dus niet mogelijk, dat meer dan één
militair eenzelfden gemachtigde aanwijst.
Een uitzondering geldt voor het geval, dat
een kiezer is gemachtigd door militairen,
die tot zijn huisgenooten behooren, b.v. uw
vrouw, uw moeder of vader, broer of zus
ter. In dat geval kan de gemachtigde kie
zer twee aanwijzingen als gemachtigde
aannemen. Wanneer dus uit een gezin b.v.
twee zoons in werkelijken dienst zijn, kun
nen beide hun vader als gemachtigde aan
wijzen. Zouden er uit een gezin 3 zoons in
werkelijken dienst zijn, dan zou een der
zonen een anderen gemachtigde (b.v. een
kiesgerechtigde(n) broer of zuster) moeten
aanwijzen.
Wat heeft de gemachtigde
te doen?
De door u aangewezen gemachtigde
wordt door den burgemeester opgeroepen,
zich uiterlijk 3 dagen voor den dag der
stemming, persoonlijk ter secretarie te ver
voegen om de volmacht aan tenemen. Ver
schijnt de gemachtigde op den aangewe
zen dag niet, of weigert hij de volmacht
te aanvaarden, dan verliest de aanwijzing
haar kracht en wordt het ingediende ver
zoekschrift door den burgemeester aan den
militair tex-uggezonden, die, indien 't hem
gelukt op den dag van de stemming ver
lof te krijgen, alsdan zelf ïiog kan stem
men.
Neemt de gemachtigde de volmacht om
te stemmen aan, dan kan hij op den dag
der verkiezingen namens u aan de verkie
zingen deelnemen. De gemachtigde stemt,
zooals hij wil. Het is dus zaak een ver
trouwd gemachtigde aan te wijzen.
(Het bovenstaande is ontleend aan een
circulaire, uitgaande van het Algemeen
Secretariaat van de R.-K. Staatspartij).
ren voor een juwelier te Voorschoten.
De Haagsche rechtbank had verdachte
veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf.
De procureur-generaal had bevestiging
van dit vonnis gevraagd.
Het Hof veroordeelde verdachte heden
morgen tot twee jaar gevangenistraf met
volledige aftrek van het geheele voorar
rest tot op heden.
Beleediging van een volksgroep.
De 27-jarige journalist J. N. is door de
Rotterdamsche rechtbank tot een geld
boete van 50.subs. 25 dagen hechtenis
en een voorwaardelijke gevangenistraf
van één maand, omdat hij in een nummer
van de „Misthoorn", een artikel heeft ge
publiceerd, dat beleedigend werd ;eacht
voor ae in Nederland wonende Joden.
Het Haagsche gerechtshof, in hooger
beroep arrest wijzend, heeft den journa
list alleen de geldboete van 50.subs.
25 dagen hechtenis opgelegd.
