ERGERNIS Academieniemvs STADS NIEUWS AGENDA ZATERDAG 20 MEI 1939 UE I -3CHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 over een storing aan Uw naaimachine? Geen bewaar I Onze groote ervaring, zich uit strekkende over meerdere fa brikaten, stelt ons in staat U vlug en "rende te helpen. Daarom naar C. F. MEERPOEL ALLEEN: Bre?straat 171. Gemeentel. Aankondigingen Ter-inzage-legging lijsten van candidaten. De voorzitter van het centraal stembu reau voor de verkiezing van de leden van den Raad der gemeente Leiden maakt be kend, dat de lijsten van candidaten voor een ieder op de secretarie der gemeente ter inzage zijn nedergelegd, met vermelding van de nummers der lijsten. C~ Abonnementsprijs: voor Leiden 18 cent per week; 2.5ü per kwartaal. Bij onze agenten /O cent per we«>k; f 2 60 per kwartaal Franco per po*t 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal. Losse nummers 5 cent, met geïll. Zondagsblad 9 cent. Advertentiën: 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. HOE WORDT HET WEER? IETS WARMER. De Bill seint: Verwachting: Voor het geheele land: Gedeeltelijk be wolkt, droog weer, koude nacht, overdag iets warmer, meest zwakke veranderlijke wind. De wcerstoestand van hedenmorgen 7 20 uur: Den Helder: bewolkt, matige N. N. W. vind, 10 gr. C. Vlisringen: bewolkt, zwakke N. N. O. wind, 10 gr. C. De Bilt: licht bew., zwakke Noordelijke vind, 10 gr. C. Groningen: licht bewolkt, zwalfke W. N. W. wind, 9 gr. C. Maastricht: zwaar bewolkt, zwakke N. N. O. wind, 8 gr. C. I'. KNLANUSCH WEEKOVERZICHT In de luchtdrukverdeeling is weinig ver- ardering gekomen, het gebied van hoogen luchtdruk over Scandinavië nam echter belangrijk af. Over Oost-Europa blijft een warme luchtstroom trekken naar de Balti- sche Staten. Hier bewegen zich zwakke storingen in Noord-Oostelijke richting, waarbij regen valt en ook onweer voor kwam. Hel vlakke minimum over Frank rijk is opgevuld, dat over Zuid-Scandina- viè is gisteren minder diep geworden, maar vanmorgen daalden de barometers claar weer. Op den Oceaan (op 20 graden W. L. en 45 graden N. B.)) ligt een niet zeer diepe depressie, die zich niet actief betoont. Over het Kanaal ontwikkelde zich een gebied van hoogeren luchtdruk, terwijl over Schotland nqg een zwakke storing ligt. De intensiteit van de koude lucht stroom over onze omgeving verminderde, doordat de luchtdrukgradient nog verder afnam. Tengevolge van de nachtelijke uit straling kwam plaatselijk nachtvorst voor (te de Bilt 1.2 graden). LUCHTEMPERATUUR. 11.5 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.: Van Zaterdagnamiddag 9.24 uur tot Zondagmorgen 4.19 uur; Van Zondagna middag 9.25 uur tot Maandagmorgen 4.17 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Zondag 21 Mei: voorm. 4.55 en nam. 5.20 uur; op Maandag 22 Mei voorm. 5.35 en nam. 6 uur. WATERTEMPERATUUR. Zweminrichting „De Zijl": 14 gr. C. Maan op 7.03 Zondagmorgen. Maan onder 23.13 uur Zondagavond. Maan op 8.10 uur Maandagochtend. Maan onder 23.58 uur Maandagavond. LEIDEN. Bevorderd: Tot doctor in de Rechtsgeleerdheid op proefschrift getiteld. „Staat en recht bij Vondel" de heer J. Vanderveldcn geboren te Gent en wonende te Bloemendaal. Idem tot doctor in de Letteren en Wijs begeerte op proefschrift getiteld: L'Ordon- nance de la phrase chez Villehardouin", de heer C. J. Starrenburg, geboren te Leidschendam en wonende te Roo sendaal. Geslaagd: Doctoraal examen rechten: de heer D. van Duyne, Scheveningen. Propaedeutisch examen Theologie: de heer J. Verloop, Noordwijk. Geslaagd voor het examen van apothe kersassistent tc Leiden: mej. K. C. Bekooy, Vlaardingen, mej. Gl. van Bensekom, Den Haag. de heer Ch. A. Boogaerdt, Vlaar dingen. De a.s. Gemeenteraads verkiezingen De nummering der candidatenlijsten Het hoofdstembureau voor de verkiezing van leden van den gemeenteraad kwam hedenmorgen bijeen ter nummering van de candidatenlijsten voor de a.s. Ge meenteraadsverkiezing. De eerste vier nummers werden opgevor derd door de vier groote politieke partijen in den raad, om het nummer vijf moest geloot worden tusschen Comm. Partij en Vrijz. Dem. Partij. Het totaal-resultaat is: 1. S.D.A.P. 2. R.K. Staatspartij. 3. Anti Rev. Partij. 4. Chr. Hist. Partij. 5. Comm. Party. 6. Vrijz. Dem. Bond 7. Chr. Dem. Unie 8. Gemeente-Belang 9. Algemeen Belang 10. Liberale Staatspartij. 11. Herv. Ger. Staatspartij. 12. Lenisten Bolsjewisten. Prof. dr. A. W Nieuwenhuis MAANDAG 75 JAAR Men schrijft ons: Prof. dr. A. W. Nieuwenhuis alhier hoopt a.s. Maandag zijn 75sten verjaardag te vieren. De bekende Borneoreiziger, die twee keer als eerste Europeaan dit op een na grootste eiland ter wereld doortrok, door zijn optreden als arts en vriend het ver trouwen, zelfs der gevreesde koppensnel lende Dajaks wist te winnen, zoodat hij de groote onbekende gebieden in Centraal en Oost-Borneo niet slechts exploreerde, maar zonder militair vertocn onder Ne- derlandseh gezag kon brengen werd op 22 Mei 1864 in Papendrecht bij Dordrecht geboren. Hij bezocht de lagere school en de H.B.S. te Deventer en vertrok na be ëindiging hiervan naar Leiden om in de medicijnen te gaan studeeren. In 1890, na in 1889 het artsdiploma te hebben behaald, promoveerde hij in Freiburg i. B. tot doc tor in de medicijnen en vertrok hetzelfde jaar naar Nederlandsch-Indië als officier van gezondheid. Tot 1894 was hij eerst in Batavia, daarna in Sambas (West-Borneo) als arts werkzaam van waar hij wegens zijn kennis der Borneosche toestanden toegevoegd werd aan de wetenschappelij ke expeditie van Molengraaf-Büttikofer en Hallier naar Centraal-Borneo. Toen de doortocht door den Boven-Mahakam te gevaarlijk scheen, bleef Nieuwenhuis na vertrek der onderzoekers nog 6 weken al leen bij de Kajan-Dajaks aan de Boven- Kapoeas achter. Door hun medische hulp te verleenen en aan hun dagelijksch leven deel te nemen wist hij hun vriendschap in die mate te verwerven dat zij hem be loofden hem naar de Boven-Mahakam te zullen brengen, wanneer hij zonder gewa pend geleide wilde gaan. Bij zijn terug keer in Batavia werd hij als arts gezondèn naar de militaire expeditie in Lombok, waar hij van Nov. 1894 tot Juli 1895 ver bleef. In dien tijd moesten van de bezet ting na de expeditie van 2500 man, niet minder dan 1500 wegens hevige ziekten naar Soerabaya worden geëvacueerd. Nieuwenhuis behoorde tot degenen, die na dien veldtocht met het bronzen expeditie- kruis werden begiftigd. Na zijn terugkeer in Batavia begonnen de onderhandelingen voor den doortocht door Borneo, waartoe zoowel de Mij. tot Bevordering van Na tuurkundig Onderzoek als de Indische Re geering steun verleenden. Deze begon in 1895. In gezelschap van J. Demmenie als fotograaf en F. von Berchthold als jager, gelukte het Nieuwenhuis ook nu weer door zijn medische praktijk, zijn beleid, zijn kennis der taal en de voordeelen van wetenschappelijke onderzoekingen op zoo vertrouwelijken voet met de Mahakam- bevolking te geraken, dat de eene stam hem naar de volgende bracht en hij de expeditieleden tenslotte aan den Sultan van Koetei en den Assistent-Resident over kon geven, die hen naar de Oostkust brachten. Zooals bekend, is deze tocht dwars door Borneo het eerst geprobeerd door G. Müller, die eerst van het Westen dan van het Oosten trachtte dit eiland te doorkruisen, waarbij hij echter in 1825 in Midden Borneo werd vermoord. De moei lijkheden schenen inderdaad ook voor Nieuwenhuis zeer groot. Wegens voedsel gebrek was hij genoodzaakt geweest 6 maanden in den Boven-Mahakam te ver blijven en daarbij bleek het, dat de be volking der Bahau-Dajaks in groote on rust verkeerde wegens het optreden van Dajaks uit Serawak dat in 1885 daar een groote strafexpeditie heen had gezonden, die moordend en plunderend in den Bo ven-Mahakam was opgetereden. Vandaar dat de Indische Regeering besloot op het voorstel van Nieuwenhuis in te gaan on een nieuwe, voor wetenschappelijk onder zoek ingerichte expeditie onder zijn lei ding te organiseeren met het politieke doel te trachten het civiel-bestuur op vreedzame wijze in het Mahakam-gebied te vestigen. Met dit doel vergezelde de controleur Barth die derde expeditie. De ze ving aan in het voorjaar van 1897, weer van uit de Westkust en duurde tot 1 December 1900. Na dezen tweeden door tocht bracht Barth verslag uit bij de In dische regeering met het gevolg, dat hij in Juli 1900 als controleur in het Maha kam-gebied geplaatst werd. Na Barth's vertrek van de Oostkust keerde Nieuwen huis naar de Boven-Mahakam terug om te trachten, met behulp van de Kajan-Da jaks aldaar het geheel onbekende Apoe- Kajan, het oorsprongsgebied dezer Dajaks te bereiken Dit gelukte slechts na een jaar onderhandelen, omdat slechts één Da- jak uit vrees voor de sterke en beruchte bergbevolkingder Kenja-Dajak, die daar woonde, Apoe-Kajan bezocht had. Op verschillende vergaderingen met de Ken- ja-bevolking werd ook daar het Neder- landsch bestuur voor bescherming inge roepen met het gevolg, dat aan den onder- lingen strijd der stammen in dit gewichti ge en zoo moeilijk te bereiken grensgebied met Serawak een einde werd gemaakt en in 1910 ook de Apoe-Kajan onder direct bestuur werd gebracht. Na 11A jaar ver blijf in Indië keerde dr. Nieuwenhuis met verlof over China-Japan en Amerika naar Nederland terug. De eerste doortocht werd in 1897 beschreven en verscheen als werk „In Centraal-Borneo" in 2 deelen. Gedu rende de bewerking der politieke en we tenschappelijke uitkomsten dezer reizen in „Quer durch Borneo" eveneens in 2 deelen, werd dr. Nieuwenhuis benoemd tot hoogleeraar in land- en volkenkunde van Ned. Indië aan de universiteit alhier, welk ambt hij gedurende 30 jaar vervulde. Gedurende dien tijd publiceerde hij een reeks wetenschappelijke werken op me disch en volkenkundig gebied en bekleed de hij het voorzitterschap der Vereeniging van Tropische Geneeskunde Rotterdam Leiden, der Ned. Anthropologische Ver eeniging en voerde hij de redactie van drie tijdschriften: Int. Archief voor Ethno- graphie", „Janus" en „Tropisch Neder land". Na den eersten doortocht door Borneo benoemde H M. de Koningin dr. Nieuwen huis tot Ridder van de Nederlandsche Leeuw; ook werd hem door verschillende wetenschappelijke instellingen het eere lidmaatschap verleend, terwijl de stad De venter hem haar gouden medaille toeken de. Op verzoek van den jarige zal diens verjaardag slechts in besloten kring wor den gevierd. ZILVEREN JUBILEUM Onder zeer veel blijken van belangstel ling herdacht gisteren de heer J. Spek conducteur bij de Haagsche Tramweg- Maatschapij Den Haag—Wassenaar—Leiden den dag, dat hij vóór 40 jaar bij genoemde Maatschappij in dienst trad. De jubilaris werd gisteren door den directeur van de H.T.M., it". P. M. Montijn in diens werkkamer ontvangen en op har telijke wijze met dezen feestdag gelukge- wenscht, waarbij hij hem het gebruikelijke geschenk onder couvert overhandigde. Te zijne huize ontving de jubilaris nog vele blijken van belangstelling van colle ga's en reizigers. OPRICHTING LEIDSCH STUDENTENHUIS Reeds eenigen tijd bestaan plannen voor het oprichten van een algemeen studenten huis te Leiden. Het doel waaraan deze instelling hoopt te beantwoorden, is goede én goedkoope huisvesting aan spoorstudenten de moge lijkheid biedend in Leiden hun intrek tc Voor hen, die niet tot een der studenten corporaties behooren, zal de gelegenheid bestaan zich van hieruit in het eerste stu diejaar te oriënteeren tot het vinden van huisvesting elders. Men stelt zich, naar wij in het „Leidscn Universiteitsblad" lezen, voor, wanneer de Leidsche studentenwereld instemming be tuigt met dit van officieele zijde in de hand gewerkt plan, een huis te openen met woongelegenheid voor 50 meisjes en 50 jongens, ondergebracht in twee afzonder lijke vleugels van het gebouw. De maal tijden zullen gebruikt worden in een ge meenschappelijke eetgelegenheid. Alge- meene huisregels dienen te bestaan, van dien aard dat aan de individueele vrijheid geen afbreuk wordt gedaan. Men hoopt, dat het oprichten van ge noemde instelling, naast het vergrooten van het contact tusschen Leidsche studenten onderling, het ontvangen van, en de relatie met buitenlandsche studenten in de hand zal werken. Een garantie-fonds zai men trachten te stichten door het inzamelen van de benoodigde gelden, bij particuliere en officieele instanties. Wanneer te Leiden voldoende belang stelling bestaat, noodig voor het ten uit voer brengen van deze door het Curatori um gesteunde plannen, hoopt men binnen kort aan deze plannen vasten vorm te kunnen geven. Mej. K. v. Leeuwen, Fagelstraat 21, tel. 3754 en Mej. A. A. Buriks, Merelstraat 21, ontvangen gaarne ten spoedigste schrifte lijke of mondelinge instemming, raadgevin gen en eventueel de eerste financieele bij dragen. Organist Marekerk. In plaats van wijlen den heer L. Boom is ingaande 1 Juni a.s. benoemd tot orga nist der Marekerk de heer J. Hoogerwerf, alhier. DE WERKLOOZENLLJST DAALT TOT 2530. Gisteren stonden n.l. 2530 werkzoeken den bij den Gem. Dienst voor Soc. Zaken, afd. Arbeidsbemiddeling, ingeschreven, over de verschillende vakken als vólgt verdeeld: bouwvakarbeiders 503, fabrieks arbeiders 120, kantoorpersoneel 150, hotel personeel 50, houtbewerkers 82, kleerma kers 30, kappers 2, schoenmakers 11, landarbeiders 63, metaalbewerkers 297, 297, sigarenmakers 15, technici, opzich ters 15, textielarbeiders 183, transportar beiders 634, typografen 57, voedingsmid delenarbeiders 174, vrouwen 138. Totaal 2530. Op 19 Mei 1938 waren 3889, op 20 Mei 1937 4195 werkzoekenden ingeschreven. LAHAD DATU CULTUUR MIJ. In het verslag over 1938 van de Lahad Datu Cultuur Mij., gevestigd te Leiden, worden -aan de vergadering van aandeel houders de volgende bijzonderheden ver meld: De rubber- en klapperaanplantingen werden naar behooren onderhouden. In de klapperaanplant werden 218 palmen bij- geplant, doch werden er helaas te Tabanak 291 jonge palmen door oliphanten ver nield. De regenval was dit jaar abnormaal groot. Hierdoor geraakten de wegen in slechten staat en moest veel aan het on derhoud daarvan uitgegeven worden. De kosten stegen dan ook met ongeveer 100 pet. in vergelijking met 1937. Op 31 December 1933 waren op de on derneming aanwezig: 25 Chinecsche vrije, koelies, 65 Javaansche vrije koelies, 21 man los werkvolk. Uit de Winst- en Verliesrekening blijkt, dat het bedrijfsjaar 1938, ofschoon de co- pi aproductie door de abnormaal lage prijzen n.iet loonend is geweest, toch nog een batig exploitatiesaldo opgeleverd heeft. De rubberproductie was in overeenstem ming met het ons toegewezen quotum; de verkoopsprijs heeft gedurende 1938 geen bijzonder groote schommelingen onder gaan. De copra-produetie is ca. 10 pet. kleiner geweest dan in het jaar 1937, ook in ver band met het feit, dat de noten iets kleiner waren. Dit vindt zijn verklaring in de heer- schende droogte aan het einde van het jaar 1937. Waar de prijzen van copra dit jaar zeer slecht waren, heeft de copra-productie we derom verlies opgeleverd. De koers van den Britsch Noord-Borneo- Dollar, die in vaste verhouding staat tot het Engelsche Pond (1 is gelijk aan 0.24) was gedurende het geheele jaar vrij stabiel, en wel 1 ƒ1.05. Aan het einde van het jaar was echter 1 gelijk aan ca. 1. wegens de lagere noteering van het Engel sche Pond in Nederlandsche valuta: tel gen dezen koers zijn de hierop betrekking hebben activa en passiva in de balans per 31 Dec. 1938 gewaardeerd. Aan het einde van het jaar 1938 hebben wij een kleine vóórverkoop van rubber, te leveren gedurende de eerste 6 maanden van het jaar 1939, afgesloten. De vóórver koop bedraagt 18 Eng. ton en de verkregen prijs bedraagt 0.33 A per A K.G., c.i.f. Europeesche basishaven. Zooals vermeld, valt deze levering echter in 1939. Volgens de berichten van den adminis trateur te Lahad Datu. den heer S. Th. Bell, was", gedurende het jaar 1938, de toe stand op de plantage bevredigend, even als de toestand in het algemeen in British North Borneo. De Verlies- en Winstrekening sluit met ern voordeeli? saldo 9.578.51 op een totaal bedrag van 297.125.22. In verband met de boekwaarde van de ondernemingen en de aanwezige reserve, stellen wij U voor, in overeenstemming met de statutaire bepa ling uit te keeren: 5 op de preferente aardeelen: 4 pet. op de gewone aandeelen en het restant over te boeken op „Reserve Belastingen". Volgens de statutaire bepaling komen dus dit jaar de winstbewijzen niet in aan merking voor een uitkeering. RIJWIELDIEF AANGEHOUDEN. Door de Leidsche recherche is heden ge arresteerd de 24-jarige fabrieksarbeider P. G. wegens diefstal van rijwielen. Drie stuks, van welker verdwijning den laatsten tijd kennis was gegeven, zijn reeds gevon den. Eén had hij verkocht, het tweede stond ten verkoop gereed, terwijl hij het derde zelf bereed. Handelsregister K. v. K. W y z i g i n g. 6671. Firma W. Hoogen- doorn Zonen, Alphen aan den Rijn, Groe- neweg 12. Handel in boomen en planten, tuinarchitectuur enz. Bovengenoemde ven nootschap onder firma is omgezet in een naamlooze vennootschap onder den naam: W. Hoogendoorn en Zonen N.V. Dir.: J. C. Hoogendoorn, Alphen aan den Rijn. Maatsch. kap. 5000.geheel geplaatst en gestort. De Voorzitter vornaemd, A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Leiden, 20 Mei 1939. LEIDEN. Maandag, R.-K. Bakkerspatroonsver. „Sint Clemens", afd. Leiden en Omgeving, hotel Centraal, 7 uur. De Zondagsdienst der huisartsen te Lei- c*en wordt waargenomen door de dokters: Kortmann, Bruins Slot, P. van Es, Niemer en Starck. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken te Leiden wordt van Zater dag 4 tot en met Vrijdag 26 Mei a.s. waargenomen door de apotheken: Herdingh en Blanken, Hoogewoerd 171, tel. 502 en G. F. Reijst, Steenstraat 35, tel. 136. Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek, Wilhelminapark 8, tel. 274. Van onze Adverteerders FILLAAL VAN MOORSEL. De firma J. van Moorsel en Zn., die sinds eenige jaren met succes haar zaak in per ceel Botermarkt 19 drijft, heeft in perceel Donkersteeg 16, hoek Oude Rijn, een spe ciaal stoffenmagazijn geopend. Dit Leid sche filiaal is het vijfde filiaal der firma en als we mogen afgaan op de drukte onmid- del ijk na de opening, zal ook deze zaak wel haar clientèle vinden. Wij zeiden hierboven reeds, dat het een speciaalzaak is vcor stoffen en zijde met de laatste nouveauté's. De andere goederen der firma, stukgoederen, gemaakte goederen en gordijnstoffen zijn riet hier doch alleen in de zaak Botermarkt verkrijgbaar. In de oude zaak zijn wel de stoffen van het fi liaal te bekomen. Het geheel ziet er uitstekend uit. Er behoefde niet veel aan het interieur veran derd te worden. In een week tijds kreeg deze opening haar beslag. De heer Bink zorgde waar noodig voor de gewenschte veranderingen. Voor de eerste bezoekers heeft de firma een aardige verrassing uit een bekende Leidsche fabriek. GEVEILDE PERCEELEN Ten overstaan van Notaris B. H. Stumpel alhier. Huis en erf met tuin Witte Singel 43 in bod 4.000.— kooper de heer J. J. L. Koet alhier voor 4.000.—; Huis en erf 5e Bin nenvestgracht 18 in bod 310.kooper de heer C. L. van Egmond te Leiderdorp voor 310.—; Huis en erf 5e Binnenvestgraeht 19 in bod 470.— kooper de heer W. F. van Gessel q.q. te Leiden voor 515. Werkplaats met bovenwoning Zuidrun- dersteeg 4 in bod 970.— kooper de heer H. D. van Weizen q.q alhier voor 970. De perceelen Janvossensteeg 24, Kraaier straat 27, 4e Binnenvestgracht 75/76 zijn niet gegund. Ten overstaan van notaris H. M. Mar- kusse alhier. Woonhuis .met tuin Hooge Rijndijk 14 in bod 6400.kooper de heer Th. L. J. Zitman q.q. te Zoeterwoude voor 7100. Garage met afz. bovenwoning Langebrug 10/10a in bod 3800.kooper de heer J. N. Bouter q.q. alhier voor 3800.Woon huis, Langegracht 36 in bod 540.koo per de heer J. J. de Cler q.q. alhier voor 600.Woonhuis, Korte Oranjegracht 4 in bod 800.kooper de heer J. Zitman q.q. alhier voor 800.—; Woonhuis, 5e Groenesteeg 83 in bod 500.kooper de heer W. J". Wurzer q.q. alhier voor 505.Werkplaats met zolderruimte, Oude Hoefstraat 26 in bod f 780.kooper de heer T. Beeuwkes q.q. alhier voor 780.— De Commissaris van Politie te Leiden brengt in herinnering het K.B. van 16 Augustus 1918 Stbl. No. 521, regelende het toezicht op de in Nederland vertoevende vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat een ieder, die een vreemdeling nachtver blijf verschaft binnen 24 uur verplicht is daarvan kennis te geven aan hec hoofd van de politie in de gemeente in casu de Commissaris van Politie burer.j Vreem delingendienst Zonneveld*, raat alhier, ge opend van 912 uur, van 24 uur, en van 79 uur!. Door aangifte aan het bureau van de bevolking en den Raad van Arbeid ver valt bovengenoemde verplichting niet. Verzuim is strafbaar gesteld rrjet hechte nis van ten hoogste een maand of geld boete van ten hoogste f 500. Deze bepaling geldt niet alleen voor dienstpersoneel, doch ook voor logé's. enz.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2