SPORT
BINNENLAND
KERKNIEUWS
LUCHTVAART
AGENDA
Letteren K«nst
Academienieuws
hedtekêancl Lfoiêcy!
VRIJDAG 19 MEI 1939
DE P/C5CHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 1 2.50 per kwartaal.
Bij onze agenten ^0 cent per WWk;
f 2.60 per kwartaal. Franco per pcu.1
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummer» 5 cent, met gei'll.
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 80 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
I ZONNIG MAAR FRISCH.
De BUI seint:
Verwachting:
Voor het geheelc land: Gedeeltelijk be
wolkt, droog weer, weinig verandering in
temperatuur, zwakke tot matige, Noordelij
ke tot Westelijke wind.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: zwaar bewolkt, matige N.
N. W. wind, 9 gr. C.
Vlissingen: betrokken, zwakke Noorde-
lyke wind, 8 gr. C.
De Bilt: betrokken, matige N. N. W. wind
9 gr. C.
Groningen: zwaar bewolkt, zwakke N.
W wind, 9 gr. C.
Maastricht: zwaar bewolkt, zwakke Noor
delijke wind 9 gr. C.
BUITKNLANIKSCH WEEROVERZ1CI1T
Sedert Woensdagmorgen is het gebied
van hoogen luchtdruk op den Oceaan aan
zienlijk in beteekenis afgenomen, terwijl
het zich naar het Zuiden verplaatste. Over
het vasteland van West-Europa werd de
iuchtdrukverdeeling zeer vlak, hetgeen
aanleiding gaf tot plaatselijke onweers
buien, waarbij hier en daar zelfs hagel
viel. Vanmorgen ligt een vlak minimum
ever Zuid-Noorwegen en Denemarken,
oen tweede over Midden-Frankrijk, en een
c'erde minimum over Centraal-Europa. Het
maximum in de Poolzee breidt zich Zuid
waarts uit, in Noord-Scandinavië zijn de
barometers aanzienlijk gestegen. Tenge-
\olge hiervan bewegen zich opnieuw koude
luchtmassa's naar onze streken. Uit het
Midellandsche Zeegebied worden warme
luchtmassa's over Hongarije en Polen naar
de Baltische Staten getransporteerd. In de
omgeving van de scheidingslijn tusschen de
koude en deze aanzienlijk warmere lucht
massa's, die vanmorgen over Zuid-Zweden
ligt, va-lt veel regen.
LUCI1TEMPERATUUR.
13 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.ï
Van Vrijdagnamiddag 9.24 uur tot
Zaterdagmorgen 4.29 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 20 Mei
voorm. 4.10 en nam. 4.35 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl": 14.5 gr. C.
Maan op 6.06 uur Zaterdagmorgen.
Maan onder 22.20 uur Zaterdagavond.
ROEIEN
DE VARSITY.
De jonge twee in een dead heat geëindigd.
De film, welke opheldering moest bren
gen omtrent het resultaat van het nummer
Jonge Twee te Amsterdam (men zie hier
omtrent het 4e blad), heeft uitgewezen, dat
de strijd tusschen Lüga en Aegir een dead
heat is geworden.
Beide ploegen zijn gelijk gestart en be
reikten ook op hetzelfde moment de finish,
zoodat de medaille tusschen Laga en Aegir
gedeeld zal moeten worden.
Zooals men zich herinnert, maakten zy
den tijd van 8 min. 49.2 sec.
NATIONALE GELDINZAMELING
WERKKAMPEN KATHOLIEKE
JEUGDIGE WERKLOOZEN.
Op Zondag 11 Juni e.k. zal door de Na
tionale R.-K. Commissie voor Jeugdwerk-
loozen met goedkeuring van het Hoogw.
Episcopaat een Nationale inzameling wor
den gehouden tot instandhouding der ver
schillende werkkampen voor onze katho
lieke jeugdige werkloozcn.
Wij verlangen, dat deze inzameling in
alle kerken van ons Bisdom zal worden ge
houden en dat deze wordt aangekondigd
en aanbevolen op Zondag 4 Juni a.s..
De katholieke werkkampen zijn voor de
katholieke jeugdige werkloozen èn in gees
telijk, èn in maatschappelijk opzicht van
zeer groote beteekenis.
De inzameling is onmisbaar, omdat de
werkkampen niet geheel door de Regee
ring worden bekostigd en dus de Nationale
Commissie het ontbrekende zal moeten
kunnen aanvullen.
Wij vertrouwen, dat de Nationale Com
missie door deze inzameling, die wij bij
zonder in ieders milddadigheid aanbeve
len, daartoe royaal in staat zal worden ge
steld.
De opbrengst wordt rechtsrteeks opge
zonden aan den „Penningmeester van de
Nationale R.-K. Commissie voor Jeugd-
werkloozenzorg" te 's-Hertogenbosch, giro
No. 185442.
Gegeven te Haarlem, 12 Mei 1939.
f JOANNES PETRUS,
Bisschop van Haarlem.
„Sint Bavo".
DE AANKONDIGING VAN DE WILLI-
BRORD-TENTOONSTELLING TE
UTRECHT
De tentoonstelling, welke ter gelegen
heid van het 12e eeuwgetijde van St. Wil-
librord wordt georganiseerd, zal bestaan
uit twee gescheiden deelen: een tentoon
stelling van vroeg-middeleeuwsche kunst
en een van Willibrordiana, d.w.z. van alles
wat met St. Willibrord en diens vereering
in den loop der eeuwen in verband staat.
Dit tweeledig karakter heeft dc kunste
naar, Karei Thole, die de affiche heeft
ontworpen, willen karakteriseeren in één
groot symbool, dat het hoofdmotief zijner
compositie vormt, een kruis, het groote
teeken van Christendom. Hij inspireerde
zich daarbij op de schitterende met goud
en kostbare edelsteenen beslagen kruisen,
die de vroeg-middeleeuwsche kunst ons
naliet.
Naast dit kruis heeft hij het andere
groote symbool van het Christendom aan
geduid, het Evangelieboek, dat de Christe
lijke leer voor ons bewaarde. Ook deze
heilige boeken, die steeds in zeer hoog
aanzien stonden cn waarop de middel-
eeuwsche vorsten den eed aflegden, wer
den ten teeken van vereering en eerbied
met grooten rijkdom versierd, zooals de
band van het St. Lebuinus-evangeliarium
uit dc 11e eeuw in het aartsbisschoppelijk
museum te Utrecht, met zijn ivoren reliefs
der vier evangelisten, zijn goudsmeedwerk
en zijn gemmen en edelsteenen getuigt.
Ook de profane kunst der vroege mid
deleeuwen zal een belangrijk onderdeel
der tentoonstelling vormen. Deze is in de
compositie vertegenwoordigd door een met
metaalbeslag versierde jachthoorn, zooals
dc schatkamer der O. L. Vrouwekerk te
Maastricht er een bewaart van Noorschen
oorsprong en dateerend uit de 10e eeuw.
Door alles heen slingeren zich de ban
den van het pallium, het hoogste waardig-
heidsteeken van den aartsbisschop Willi
brord, hem door Paus Sergius verleend.
Het is een symbool v&n Willibrords' apos
tolische zending.
Deze plaats zal eerstdaags in binnen- en
buitenland de aandacht vestigen op de
luisterrijke schatkamer, die dezen zomer
te Utrecht op de plaats van Willibrord's
Kathedraal te zijner eere zal worden in
gericht en ter bezichtiging gesteld.
CONTROLESYSTEEM BIJ DE
SPOORWEGEN
KONINGIN EN PRINSES SLAAN DE
DEELNEMERS AAN DEN
N.J.V.-MARSCHEN GADE
Zooals reeds was medegedeeld had H.M.
de Koningin het voornemen te kennen ge
geven de deelnemers aan den N.J.V.-
marsch te Den Haag gade te slaan op een
punt, waar zij allen langs zouden komen.
Te ongeveer twee uur gistermiddag arri
veerde H.M. op de Laan van Clingendaal
en een groote verrassing was dat H.K.H.
Prinses Juliana zich bij haar bevond.
De Koningin en de Prinses lieten mr.
Th. M. Bautz, voorzitter en mevrouw I.
van Dijk-Hendriks, secretaresse van de af-
deeling Den Haag van het Nationaal Jon
geren Verbond aan zich voorstellen. Ge
durende het voorbijtrekken van de wan
delaars lieten Koningin en Prinses zich
omtrent de verschillende groepen deel
nemers inlichten.
H.M. stelde zooveel belang in den marsch,
dat zij afweek van haar oorspronkelijke
plan om tot half vier te blyven. Zij
wenschte de laatste deelnemers aan den
marsch te zien en eerst tegen half vijf
vertrokken Koningin en Prinses. Daar het
niet bekend was gemaakt waar H.M. zich
zou bevinden, stonden op de Laan van
Clingendaal slechts enkele toeschouwers,
die de Koningin en de Prinses bij haar
vertrek hartelijk toejuichten.
„WAAR WONEN WIJ?"
Opening Heemkunde-tentoonstclling
te Den Haag
In het gemeentemuseum te 's Graven*
hage heeft de secretaris-generaal van het
Departement van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. G. A. van Poel
je, onder zeer groote belangstelling de
Heemkunde-tentoonstelling „Waar wonen
wij" geopend.
Aanwezig waren o.m. de burgemeester
van 's Gravenhage, verscheiedene andere
gemeentelijke autoriteiten alsmede verte
genwoordigers van besturen van andere
gemeenten.
Prof. van Poelje nam het woord en zei-
de, dat deze tentoonstelling de volle in
stemming en waardeering had van den
Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, dien spr. vertegenwoordigde.
Maar ook in een andere functie voerde spr.
hier het woord, nl. als voorzitter van de
commissie voor Heemkunde en als zoo
danig vertegenwoordigde hij duizenden in
den lande, die strijden voor de natuurlijke
rijkdommen van ons land.
De meeste menschen, aldus spr., weten
vaak niet, wat het karakteristieke van hun
woonplaats is, dat haar onderscheidt van
andere gemeenten. Om hieraan tegemoet
te komen is de commissie voor Heemkun
de ingesteld. Deze tentoonstelling dient om
de heemschut-gedachte te bevorderen.
Maar heemschut mpet gebaseerd zijn op
heemkunde. Spr. hoopte, dat deze tentoon
stelling door duizenden zal worden be
zocht en in het bijzonder door vele school
kinderen.
DE HOLLAND-AMERIKA-LIJN
En de onderhandelingen met de
Red Star Line.
De onderhandelingen tusschen de Hol-
land-Amerika-Lijn en de Red Star Line,
welke zijn gevoerd, hebben tot het resul-
taal geleid, dat de wekelijksche passa
giers- cn vrachtdienst tusschen Antwer
pen en New-York v.v. gehandhaafd blijft.
Verdere mededeelingen kon de directie
der Holland-Amerika-Lijn nog niet ver
strekken.
BOUW VAN HET NIEUWE RAADHUIS
TE AMSTERDAM.
De gemeenteraad, van Amsterdam heeft
Woensdagmiddag besloten, de voordracht
van B. en W. inzake de voorbereiding.van
den bouw van het nieuwe raadhuis, alvo
rens deze in openbare behandeling te ne
men, te onderzoeken in de afdeelingen van
den raad. Deze afdeelingen zullen Maan-
dagvond a.s. bijeenkomen.
MUURSCHILDERINGEN ONTDEKT
In de Hervormde kerk te Bathmen die
reeds groote vermaardheid geniet door
haar bekende muurschilderingen, waar
over door verschillende kunstkenners is
geschreven, zijn thans, tijdens de kerkver-
bouwing, opnieuw gedeelten van muur
schilderingen aan het licht gekomen.
De architect heeft onmiddellijk het
restauratie-werk stop gezet en Rijksmonu
mentenzorg, die de kerkrestauratie subsi
dieert, van de vondst op de hoogte gesteld.
„HOLLANDSCHE NIEUWE" IN
'T LAND
Te Vlaardingen is Woensdag de eerste
„Hollandsche nieuwe haring", 90 kantjes,
aangevoerd. D» orijs was 40 tot 111.40
per ton.
De boterheffing
Wij vernemen van bevoegde zijde, dat
het bedrag van de heffing en steunuitkee-
ring op boter, behoudens tusschentijdsche
wijziging,- voor de week van 18 tot 25
Mei is vastgesteld op 60 cent per kg.
ONTHULLING VAN HET MONUMENT
VOOR KARDINAAL VAN ROSSUM.
Op Maandag 22 Mei a.s. zal het kloos
ter der Pater Redemptoristen te Wit-
tem des namiddags te half drie de
plechtige onthulling plaats hebben van
het grafmonument ter dankbare en
roemvolle nagedachtenis van Zijne
Eminentie W. M. Kardinaal van
Rossum.
Het programma der plechtigheden
laten wij hieronder volgen:
1. Troisiène Chorale van H. Andries-
sen. Voorspel voor orgel.
2. „Ecce Sacerdos Magnus", van Max
Filko, voor vierstemmig mannenkoor met
orgelbegeleiding.
3. „In Nomine Jesu", van J. Galus, voor
vierstemmig mannenkoor.
4. Rede van den voorzitter van het uit
voerend comité Mgr. prof. dr. J. Hoog
veld.
5. Onthulling van het monument.
6. Toespraak van Z.Em. Pietro Kardi
naal Fumasoni Biondi, Prefect van de H.
Congegatie de Propaganda Fide.
7. Aanvaarding van het monument door
den Rector van het klooster te Wittem, den
zeereerw. pater L. Saut C.s.s.R.
8 „In Medio Ecclesiae", van Br. An-
selmus Ponten voor vierstemmig mannen
koor met orgelbegeleiding.
9. „Christus Vincit", van J. Nuffel, slot
koor voor vierstemmig mannenkoor met or
gelbegeleiding.
10. Finale uit de „Sonate da Chiesa" van
II. Andriessen, naspel voor orgel.
XXine NEDERLANDSCHE
LITURGISCHE WEEK TE LEUVEN.
Naar wij vernemen zal de Nederland-
sche Liturgische Wek dit jaar wederom in
België, in de bekende Abdij van den Kei
zersberg gehouden worden. De Federatie
voor Liturgie en Parochieleven die dit jaar
in overleg met het secretariaat van den
Keizersberg, deze Liturgische Week ver
zorgt heeft voorgesteld deze te hQuden van
7 tot 11 Augustus. Als algemeen onderwerp
zaJ behandeld worden de H. Eucharistie.
Met name zal de vraag worden beantwoord:
hoe brengt men het volk tot beter begrip
van het H. Misoffer en hoe kan men de ge-
loovigen inniger aan de H. Mis doen deel
nemen. Er zal een demonstratie gegeven
worden van de methode der blanke Mis
zooals deze in België met succes wordt toe
gepast. u
HET VULTEE TORPEDO DRIJVER-
VLIEGTUIG
Het nieuwste militaire vliegtuig
in de U.S.A.
Zoo juist krijgen wij bericht uit Ame
rika, dat in de fabrieken van Vultee Air
craft in Californië, een nieuw torpedo
vliegtuig wordt gebouwd, de Vultee
VII—TS.
Het is een geheel metalen laagdekker,
uitgerust met een luchtgekoelde Pratt and
Whitney „Twin Wasp"-motor van 1050 pk.
Het vliegtuig biedt plaats aan 3 personen
en is bewapend met 4 machinegeweren en
een torpedo van 725 kg.
De snelheid van de VII is 317 km. p. u.,
terwijl het in 15 min. volbeladen tot 4000
M. kan stijgen!
Voor het Army Air Corps is bovendien
in aanbouw een nieuwe duik-bomwerper,
de YA19, eveneens van Vultee Aircraft,
welke een snelheid van ongeveer 450 tot
500 km. p. u. ontwikkelt en een beman
ning van 3 personen aan boord heeft voor
het besturen van het vliegtuig en het be-,
dienen van 6 machinegeweren, benevens
het werpen van bommen tot max. 3000 kg.
MAILLON.
LEIDEN.
Maandag, R.-K. Bakkerspatroonsver.
„Sint Clemens", afd. Leiden en
Omgeving, hotel Centraal, 7 uur.
De avond-, nacht en Zondagdienst der
apotheken wordt:
van Donderdag 18 Mei (Hemel
vaartsdag) tot en met Vrijdag 19 Mei
o s. nemen waar de apotheken: J. E. M. ten
Tijk, Haven 18, tel. 85 en Boekwijt, Bree-
stiaat 74, tel. 552.
Voor Oegstgeest Oegstgeestsche
apotheek, Wilbelminapark 8, tel. 274.
DE K.L.M. HEEFT DE STEARMAN-
HAMMOND VERKOCHT
De PH-APY, de Stearman Hammond
van de K.L.M. is eenige dagen geleden
verkocht aan het British Air Ministry. Zoo
als bekend werd dit vliegtuig bij de K.L.
M. gebruikt voor de opleiding van ver
keersvliegers, ten einde hen vertrouwd te
maken met het landen en starten met een
vliegtuig, voorzien van neuswiel-onderstel.
De PH-APY werd overgevlogen door pi
loot Rab.
LUCHTSCHIP BIJ LANDING
NEERGESTORT.
De inzittenden ongedeerd.
Het grootste niet-metalen luchtschip
eer Vereenigde Staten is te Lakehurst bij
de landing naar beneden gestort.
Het omhulsel was sterk beschadigd, de
gondel echter slechts weinig. Acht perso
nen, die zich aan boord bevonden, zijn er
blijkbaar met den strik afgekomen. Vol
gens de eerste berichten althans is nie
mand gewond. Het luchtschip, dat 246
voet (ongeveer 72 M.) lang is, was gevuld
met 400.000 kub. voet heliumgas, dat bij
het neerstorten ontsnapte.
Het luchtschip schijnt tegen een boom
gebotst te zyn.
DE .TOCHT VAN DE „LIEUTENANT DE
VAISSEAU PARIS".
Medegedeeld wordt, dat het watervlieg
tuig" .Lieutenant de Vaisseau Paris", dat
om 14 uur 47 G.M.T. van de Bermuda
eilanden opgestegen is, gisteren om 22 uur
47 G.M.T. in de vlieghaven van New-York
Port Washington, is aangekomen.
DE POSTVLUCHTEN OP NED. INDIë.
De positie der K. L. M. postvliegtuigen
op de Indië-lijn was gisteravond als volgt:
Op de uitreis landen de „Pelikaan"
te Bandoeng, de „Valk" te Jodhpoer en de
Reiger" te Athene.
Op de thuisreis kwamen de „Bui
zerd" te Jodhpoer en de „Torenvak" te
Medan aan.
De „Gier" is gistermiddag om 14.50 uur
op Schiphol geland.
STRAWINSKY PROFESSOR.
De New-York Times verneemt uit Cam-
bridga in Massachusetts, dat Igor Stra-
winsky benoemd is tot hoogleeraar in de
muziek aan de Harvard-universiteit.
LEIDEN. Geslaagd:
artsexamen le gedeelte: de heeren A. J.
Zwartendijk, Boskoop, M. Bruining,
Oegstgeest, C. C. Peters, Den Haag.
Bevorderd tot arts: mej. C. M. Anthonis-
se, Santpoort, en de heeren J. G. Stolk, Den
Haag, J. E. Broers, Den Haag.
"iteunt Luchtverdedigingsfondsl
Postgiro Den Haag
32OO0U
ten name van
Sinds 15 Mei, bij de invoering van den
Zomerdienst, is bij de Nederlandsche
Spoorwegen de controle bij den ingang,
dus bij het betreden van de perrons voor
alle stations in den lande opgeheven. De
proef, welke in Utrecht gedurende een
maand werd genomen, bleek zelfs in den
drukken jaarbeurstijd uitstekend te vol
doen, zoodat de directie besloot, dezen
maatregel ten gerieve van de reizigers
tevens dienend als bezuiniging, op alle
stations in den lande toe te passen.
Dc ervaringen, gedurende de afgeloopen
dagen hierbij opgedaan, zijn evenwel van
dien aard, dat de directie, der N. S. ons
verzoekt het publiek op het volgende te
wijzen, waardoor groote moeilijkheden
kunnen worden voorkomen.
Het komt meermalen voor, dat het pu
bliek de nieuwe regeling niet begrijpt en
zich zonder geldig plaatsbewijs of perron
kaartje op het perron begeeft. Bij het ver
laten van het station vallen deze personen
natuurlijk in handen van de beambten, die
bij de uitgangen hun controle blijven uit
oefenen.
Alleen de controle bij liet betreden van
de perrons is opgeheven, bij liet verlaten
van het station moet men dus of een gel
dig plaatsbewijs kunnen toonen of een gel
dig perronkaartje.
Niemand mag dus dc perrons betreden
zonder in het bezit te zijn van een geldig
plaatsbewijs of een perronkaartje. Wie
zich hieraan houdt, voorkomt zoowel voor
zichzelf als voor dc beambten veel last.
PROVINCIAAL WEGGELD IN
BRABANT
Afschaffing per 1 Mei 1940?
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
overwegen, naar de Telegraaf verneemt,
aan Provinciale Staten voor te stellen, met
ingang van 1 Mei 1940 over te gaan tot af
schaffing van de heffing van weggeld
voor het gebruik van de provinciale wegen
Het ligt in de bedoeling van het provinci
aal bestuur, in de behoefte aan middelen
voor den wegenbouw te voorzien door een
matige verhooging van de opcenten op de
rijksbelastingen.
DE N.S.B. TE OSS ALS N.S.B.
Behalve te Amsterdam is de N. S. B. ook
te Oss uitgekomen met een candidatenlijst
onder eigen naam vaar de gemeenteraads
verkiezingen. Gelijk men weet, heeft de
heer Mussert een achtei-deurtje opengela
ten om ook in anderè plaatsen toch candi-
daten te stellen. Hoewel de N.S.B. elders
in het land zich bij deze verkiezingen liefst
verschuilt achter neutraal klinkende na
men, heeft men het in Oss er maar op ge
waagd. zonder vermomming te verschij
nen. Bij de verkiezingen voor de Provin
ciale Staten verkreeg de N. S. B. hier 260
stemmen, wat niet genoeg zou zijn voor een
raadszetel.
„Vooruit".
