DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Pauselijke
bemiddeling
MAANDAG 8 MEI 1939
30ste Jaargang No. 9331
3e- Ccicbclie(Boti^<mt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 15, Administratie 935.
Adv. en Abonn.-tarieven *ie pag.
Giro 103003. Postbus 11.
Dll nummer beslaat uil
vier bladen.
Waar is hel om Ie doen
Naar aanleiding van een bericht, dat op
het seminarie van Freisung in het bisdom
Munchen het aantal seminaristen het hoog
ste zou zijn sedert de stichting van het se
minarie, schrijft het „Nationale Dagblad":
Wat hebben de heeren nu liever: po
litiek katholicisme en weinig priester
roepingen of geen politieke macht en
het hoogste aantal priester-studenten
sedert de stichting van het seminarie?
Laten ze daar eens op antwoorden, dan
zullen we daaruit kunnen leeren of
het hun om wereldsche macht of om
bloei van het geloof te doen is.
In deze paar zinnen wordt ons een huts
pot van gedachten voorgezet.
Natuurlijk, als wij staan voor het di
lemma, voor de keuze: of „politieke macht"
óf een innerlijk krachtig godsdienstig le
ven (het feit van veel priesterroepingen
kan als een uiting, een resultaat van zulk
een godsdienstig leven worden beschouwd),
dan kiezen we het laatste.
Als men een Christen de vraag zou stel
len, wat hij het liefste zou willen: werk en
gezondheid, gepaard gaande met een zede
lij k-slecht leven, óf werkloosheid en ziek
te, waarbij hij een godsdienstig leven leidt,
dan zal hij het laatste kiezen.
Maar die Christen zal, als hij de-levens
taak, door God hem opgelegd, wil aan
vaarden, zooals hij die móet aanvaarden,
daarbij verklaren, dat hij, óók als God
hem werk geeft en gezohdheid, met Gods
genade, zal trachten zijn godsdienstplich
ten zoo goed, als van hem verlangd wordt,
te vervullen, zedelijlc-goed te leven.
In een tijd van verdrukking, van ge
loofsvervolging kan het godsdienstig leven
bloeien. Kracht ontwikkelt zich en groeit
order druk. Maar ook bij een ontwikkeling
in vrijheid kan kracht groeien! En de n a-
tuurlijke ontwikkeling is die, welke in
vrijheid geschiedt!
Het dilemma van het „National Dag
blad" is een dwaas dilemma; om twee re
denen.
Eersten, omdat bij gemis aan „politieke
macht" bij verdrukking, geloofsvervolging
bij vele individuen het godsdienstig leven
kan groeien, maar de uitbreiding der Kerk,
menschelijkerwijs bezien, belemmerd móet
worden. En, vervolgens, omdat ook bij het
bezit van „politieke macht" (wij komen
op deze verwarrende uitdrukking dadelijk
terug) het innerlijk geloofsleven krachtig
kan zijn en zelfs veel krachtiger kan zijn,
zooals de geschiedenis en het heden dui
delijk leeren!
Het „Nationale Dagblad" drukt dezelfde
vraag ook aldus uit: of het den Katholie
ken om wereldsche macht te doen is of om
bloei van het Geloof.
Op de vraag, aldus geformuleerd, kan het
antwoord zeer duidelijk en beslist onvoor
waardelijk zijn:
Het is den Katholieken alleen te doen om
„bloei van het Geloof".
De „bloei van het Geloof" alleen is doel.
Al het andere is middel, vaak min of
meer noodzakelijk middel, doch
slechts: middel.
„Wereldsche macht", „politieke macht",
waarmede wij bedoelen: rechtmatige
invloed op den gang van zaken in het
staatsbestuur, de macht om erkenning te
eischen van de rechten der Kerk, is:
middel, om het doel te bereiken. Wij wil
len geen macht, om de macht, maar wij wil
len recht!
En, als men nu nóg zou willen beweren,
dat Duitschland leert, dat dit middel niet
noodig is, danliegt men, m.a.w. dan
spreekt men bewust onwaarheid, óf dan is
men zoo verblind, dat men niet meer on
der de tot oordeelen bevoegden kan worden
gerekend!
SPAANSCHE KUNSTSCHATTEN
KEEREN TERUG.
GENEVE, 8 Mei. (A. N. P.) De meest
Spaansche kunstschatten, welke na de
verovering van Catalonië aan de zorg van
den Volkenbond waren toevertrouwd, wor
den weer ingepakt en naar Spanje terugge
zonden. Vandaag wordt de eerste partij
via Irun verzonden. Eenige schilderstukken
en wandtapijten blijven hier nog om te
worden tentoongesteld.
Aanwijzingen omtrent
vredesactie van Pius XII
HET BEZOEK VAN DEN NUNTIUS
AAN HITLER.
Het is ons blad reeds gemelde bezoek van
den apostolischen nuntius aan Hitler in
Berchtesgaden wordt door bevoegde Duit-
sche kringen niet van commentaar voor
zien Men beperkt zich er toe te verklaren,
dat geen enkele inlichting hierover van een
van beide kanten zal worden uitgegeven.
In diplomatieke kringen en in verschil
lende Duitsche kringen meent men te
weten, dat de apostolische nuntius een
boodschap van het Vaticaan zou hebben
overhandigd, en dat het Vaticaansche ini
tiatief niet tot Duitschland zou worden be
perkt. Sommigen willen deze ontmoeting
alleen in verband met de Poolsch-Duitsche
kwestie brengen, anderen willen er een
uitgebreider actie in zien van het Vaticaan
ten gunste van den vrede. Geen enkele of-
ficieele of officieuze aanduiding heeft deze
geruchten bevestigd.
Uit Parijs meldt Havas, dat minister Bon
net in den Kabinetsraad wellicht
mededeeling heeft gedaan over de pogin
gen, welke door het Vaticaan worden ge
daan om een betere verstandhouding tus-
schen de volken tot stand te brengen en
het handhaven van den vrede. Bonnet heeft
Vrijdag een onderhoud gehad met den nun
tius te Parijs, mgr. Valerio Valeri.
Wat men te Rome zegt.
De Romeinsche correspondent van de
„Tijd" seinde Zaterdag:
Terwijl de Osservatore Romano over het
onderhoud van Mgr. Orsenigo met Hitier
te Berchtesgaden zwijgt, brengt de katho
lieke „l'Avvenire" het bericht zeer opval
lend. Het blad voegt er aan toe, dat om
trent dit onderhoud absolute geheimhou
ding in acht genomen wordt. Men put zich
hier ondertusschen uit in veronderstellin
gen omtrent het onderhoud.
Eenerzijds gelooft men dat het verband
houdt met een min of meer acuut stadium
waarin de controverse tusschen het Rijk en
de Kerk inzake de schoolpolitiek is geko
men. Hiertegen schijnt te pleiten de wijze
waarop het onderhoud tot stand kwam n.l.
dat Mgr. Orsenigo per vliegtuig naar
Berchtesgaden kwam. Kan men veronder
stellen dat de zoo lang reeds slepende
kwestie inzake de school plotseling zoo
dringend en acuut geworden was, dat de
reis op deze manier noodig was?
Anderzijds gelooft men dat de H. Vader
Zijn bemiddeling zou hebben aangeboden
in het geschil tusschen Duitschland en Po
len. Hiertegen pleit echter misschien nog
meer.
Nog eenige dagen terug werd ons van
een zijde, die omtrent den religieuzen toe
stand van Duitschland zeer goed ingelicht
is, verzekerd, dat, in tegenstel 4ng met be
paalde geruchten, die de ronde deden, de
verhouding niet verbeterd is. De Osserva
tore Romano bevatte dezer dagen voor het
eerst sinds de keuze van Paus Pius XII
als wij het wel hebben weer een uitvoe
rig bericht omtrent den religieuzen toestand
in Duitschland. Het blad haalde de woor
den aan van Kardinaal Schulte over de
schoolpolitiek van het Derde Rijk. (Men
zie elders in dit blad. Red.).
Moet men het niet onwaarschijnlijk
lijk achten dat de Paus in een politiek
conflict, terwijl de verhouding tus
schen de Kerk en Duitschland niet
gunstig is, zijn bemiddeling zou aan
bieden? Bovendien verluidt het dat bij
de oplossing van dit Duitsch-Poolsche
conflict, naar veler meening, de deuren
aan beide zijden nog zijn opengelaten.
De veronderstellingen over het onder
houd blijven bij nader beschouwing
ten volle veronderstellingen, waar iets
voor en iets tegen gezegd kan wor
den, maar die geen van alle voldoende
houvast bieden.
DE DUITSCHER MUELLER
VRIJGELATEN.
BUENOS-AIRES. 8 Mei. (A. N. P.).
De Duitscher Mueller, plaatsvervangend
leider der buitenlandsche organisatie der N.
S. D. A. P. alhier, die geruimen tijd in voor
arrest heeft gezeten wegens de bekende
kwestie der vervalsche documenten, is
vrijgelaten. De gerechtelijke vervolging te
gen hem is gestaakt en gelijktijdig is een
onderzoek geopend tegen de documenten-
Jrerjres
DE SCHOOLKWESTIE IN HET
DERDE RIJK
'Herderlijk Schrijven van den Bisschop
van Munster.
Op 23 April werd in de kerken van het
bisdom Munster een herderlijk schrijven
voorgelezen van Mgr. Graaf von Galen,
bisschop van Munster, waarvan de „Osser
vatore Romano" een uittreksel publiceer
de. De volledige vertaling van dit uittrek
sel laten wij hier volgen:
Ondanks de vrije en onomwonden uiting
van de volkswil, die bijna eenstemmig
vroeg om de katholieke belijdenisschool
hetgeen aan de overheden en aan de hoog
ste regeerings-autoriteiten werd bekend
gemaakt is bij het begin van het nieu
we schooljaar op vele plaatsen van het bis
dom de katholieke belijdenisschool opge
heven.
Dit geschiedde ook in plaatsen van de
provincie Westfalen van ons bisdom, waar
openlijk beloofd was dat de gemeen
schapsschool alleen bij wetsbepaling zou
worden ingevoerd.
Nadat was aangekondigd, dat belangheb
benden het recht hadden om protest in
te dienen binnen vier weken, werden aan
de onderwijsautoriteiten tienduizenden
verzoekschriften overhandigd, maar zon
der acht te slaan op deze protesten werden
de katholieke scholen gesloten en veran
derd in gemeenschapsscholen. Als christe
nen, die uit beginsel iedere illegale revo
lutie en iedere heftige oppositie tegen de
overheden verwerpen, moeten wij deze
beschikkingen aanvaarden en dulden.
Maar onze onderwerping aan deze scha
delijke maatregelen beteekent niet, dat
wij haar goedkeuren en ons hiermede ook
voor de toekomst verzoenen.
Het godsdienstonderwijs, dat nu in
de scholen wordt gegeven, ook wan
neer het zoo nauwkeurig mogelijk ge
schiedt, is niet voldoende om aan de
kinderen de volheid der christelijke
waarheden mede te deelen en om deze
waarheden tot hun levensbeginsel te
maken.
Daarom kunnen wij onzerzijds geen af
stand doen van het onmiddellijk gods
dienstonderwijs aan de kinderen volgens
de christelijke geloofs- en zedenleer".
Herinnerend aan de garanties van het
Concordaat, haalt Mgr. v. Galen ook het
woord aan, dat in 1935 openlijk gespro
ken werd door Rust, Rijksminister van
opvoeding: „In een Concordaat hebben wij
de belijdenisschool toegestaan: welnu, wat
wij beloofd hebben, zullen wij houden".
HET FRANSCH NATIONAAL CONGRES
VAN ALGIERS.
Vanaf de kerk van Onze Lieve
Vrouw van Afrika, hooggelegen
boven de stad Algiers, en de Jtee,
trekt een lange kleurrijke stoet
naar het stadion Saint Eugène,
waar de hooge kerkelijke autori
teiten aanwezig zijn.
In een historische optocht her-
leerft het verleden.
Woensdagavond was het verleden van
het Christelijke Noord-Afrika voor een uit
gelezen gezelschap herleefd in de magistra
le rede van Louis Bertrand, lid van de
Fransche Academie. Nu herleeft deze zelfde
historie in een kleurrijk défilé, dat groo-
ten indruk maakt op de duizenden pel
grims en op de Alerijn^che bevolking, zoo
wel op de christenen als op de Mohamme
danen. Op deze Donderdagmiddag is de he
mel even schuil gegaan achter regenwol
ken, maar nu de stoet uitrekt vanaf de
hoogte boven de stad. waai- zich de kerk
van Onze Lieve Vrouw van Afrika ver
heeft, straal de Afrikaansche zon glorie
vol op dit jubelende tafereel.
Het christen Afrika herleeft! Het Afri
ka der Martelaren, het Afrika der Heili
gen, het Afrika van een H. Augustinus,. van
een H. Monica, het Afrika der christen sla
ven.
In historische gev/aren trekken groote
groepen voorbij, eerst de martelaren van
Carthago, van Constantine, van Cherchell
van Tipasa, en daarna van Morac en Oran.
Nu volgen enkele Pausen, die in Afrika ge
boren zijn, dan een H. Augustinus en de H.
Monica. Nu worden in de stoet afgebeeld
beroemde Misionarissen, uit de Middel
eeuwen, toen tienduizenden christenen in
Mohammedaansche gevangenschap smacht
ten. Na Kardinaal Lavigerie en Pater de
Foucau wordt de stoet gesloten met afdee-
lingen van de Katholieke Actie, die hier in
Afrika de Missionarisen bij het Apostolaat
behulpzaam zijn.
Hulde aan de Witte Paters.
Vrijdagmorgen heeft een treffende hulde
plaats gehad aan dc M'ssionarissen van
DE WERELD Itl
VOGELVLUCHT
MILAAN. Europa is thans onder hoog-
spannig bezig, zich te steken in het harnas
van verdragen teneinde zich met een pa
pieren pantser te wapenen tegen de mo
gelijkheid van een agressie. Na de reeds
door Engeland verleende garanties en de
door Duitschland afgegeven beloften van
non-agressie, zijn nog in de maak een En-
gelsch-Fransch- Russisch bondgenootschap,
(wat niet wil vlotten), een Engelsch-
Turksch verdrag (dat reeds zoo goed als
klaar is) en is ten slotte Zaterdag tot stand
gekomen een Duitsch-Italiaansche politiek
en militair bondgenootschap.
Dat laatste is aan één kant een verras
sing, want het had den schijn alsof de mi
nisterbespreking te Milaan niet zoo ver
strekkende bedoelingen had.
Aan den anderen kant staat de wereld
over dit pact heelemaal niet verstomd,
want het is in werkelijkheid niets meer dan
een nieuw etiket op een reeds jaren be
staande zaak. Een reeds bestaande toe
stand is nu juridisch vastgelegd. De we
reld verwondert zich er alleen over, dat
twee landen, die in het recente verleden
zulk een souvereine minachting voor „doo-
de paragraphen" aan den dag hebben ge
legd, thans behoefte gevoelen om hun
„levende" vriendschap in een dood papie
ren document vast te leggen.
De Italiaansche bladen zeggen, dat de
as, instrument van den vrede, nu versterkt
te voorschijn is gekomen en dat den vol
keren nu veroorloofd is om rustig hun
werk te hervatten. Zy vinden dat een vre
deswerk van den eersten rang in tegen
stelling met dc „agressieve omsingelings-
politiek" van Engeland en Frankrijk. De
Duitsche bladen slaan naar hun aard een
meer dreigende toon aan, zooals bijv. de
„Voelkische Beobachter", die schrijft: De
wereld zal zich er voortaan mee moeten
vereenigen, ook de heeren in Downing-
street en de Quai d'Orsay, dat tusschen
hun wettige levensruimte in het Westen
en hun aangematigde politieke belangen
in het Oosten, de breede onoverkomelijke
walmuur van de as staat, welke door de
beproefde soldaten van het Derde Rijk en
van het fascistische imperium bewaakt
wordt. Eén ding zullen de huidige woord
voerders der democratie echter niet be
grijpen, n.l. dat de politieke realiteit van
de as geen imperialistische oorlogsverkla
ring aan Europa is. Zij zullen niet begrij
pen, dat deze nieuwe ruggegraat der Euro-
peesche orde essentieel verschilt van de
alliantiestelsels uit het verleden, voor wie
macht en bezit het doel waren, en welker
jongste voorbeeld de omsingelingsring is,
waaraan Engeland thans werkt".
Het blad kon wel eens gelijk hebben;
de Westersche democratiën zullen de vre
delievendheid van de as wel moeilijk kun
nen inzien.
In verschillende hoofdsteden ziet men
er niets anders in dan een propaganda
middel of zelfs een intimidatie-poging,
welke alleen de noodzakelijkheid duidelijk
maakt, om er een sterk anti-agressiefront
tegenover te stellen.
In verband met de bezoeken van den
nuntius te Berlijn aan Hitler en van den
nuntius te Parijs aan Bonnet wordt ge
sproken van een Pauselijke vredesactie.
In hoever dit juist is, zal moeten wor
den afgewacht. Maar als de Paus werke
lijk een poging wil doen en hij zal
daartoe gaarne het initiatief nemen, als er
ook maar eenige kans op resultaat bestaat
dan zou de wereld een resultaat van
ganscher harte toejuichen.
DE BRITSCII—RUSSISCHE
BESPREKINGEN
MOSKOU, 8 Mei (ANP.) Dc Britsche
ambassadeur te Moskou, Steeds, zal van
avond een bezoek brengen aan den nieu
wen volkscommissaris voor Buitenland
sche Zaken, Molotof. Men veronderstelt,
dat hij het Britsche antwoord op de voor
stellen va nde Sovjet-Unie zal overhan
digen, dat bestaat uit tegenvoorstellen, om
vattende, ten eerste, dat de Sovjet-Unie
de Staten langs haar grens individueel zal
garandeeren; ten tweede, dat Engeland
zich verbindt de Sovjet-Unie te helpen,
wanneer een oorlog zou voortvloeien uit
het toepassen van de garantie.
Reuter verneemt te Londen, dat de Brit
sche regeering de verzekering heeft ont
vangen, dat door het aftreden van Litwinoff
de buitenlandsche politiek van de Sovjet-
Unie geen wijziging zal ondergaan.
Noord-Afrika, vooral aan de Witte Paters
van Kardiaal Lavigerie.
Tientallen Witte Paters waren hier ver
gaderd rond hun Overste Mgr. Birraux. Zij
werden niet alleen gehuldigd door de Ker
kelijke autoriteiten, in wier naam gespro
ken werd door den beromeden Franschen
kanselredenaar Pater Pieau, mar ook door
de wereldlijke autoriteiten van de Fransche
kolonie, die vertegenwoordigd werden in de
persoon van Generaal Gouraud.
De Vrydag werd besloten met een
Nachtwake des avonds om tien uur in het
stadion Saint Eugène, die geleid werd door
;k Th«r»~T r*S»vP'«.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Te Milaan is tusschen von Ribcntrop en
graaf Ciano een Duitsch-Italiaansch poli
tiek en militair verbond gesloten. (2de bl.)
Aanwijzingen omtrent een pauselijke
bemiddelingsactie ten gunste van den
vrede. (1ste blad).
De Duitsch-Poolsche spanning. (2de bl.)
Een Britsch-Turksch pact van wederkee-
rigen bijstand. (2de blad).
Binnenland
Te Vlijmen vonden twee motorrijders bij
een botsing met elkaar den dood. (3de
blad).
Lelden
De 46ste Dies-viering van „Sanctus
Augustinus". (3de bladj.
Knoeierijen aan de Centrale Werkplaats
te Leiden voor de Haagsche Rechtbank.
(lste blad).
Omgeving
Dc zeereerw. heer pastoor Kwakman te
Rijpweterlng is voorzien van dc II. Sacra
menten der Stervenden. (2de blad).
Sporl en Wedstrl|den
Do propaganda-voctbaldag van het dis
trict Leiden van den D.H.V.B. te Noord-
wijkerhout slaagde uitstekend. (4de blad).
Voor dc kampiocnscompctitic van den
I.V.C.B. verloren beide Westelijke kam
pioenen. (4de blad).
Het Oranje-elftal verloor in Bern met
21 van Zwitserland. (4de blad).
De Duitscher Ifcina verbeterde het we
reldrecord 500 M. schoolslag (4de blad).
Het slot van het concours hippique te
Den Haag. (4de blad).
Dc Voor-Kaag in zonncwcelde gehouden.
(4de blad).
IN 1938 WERDEN ACHT GENEZINGEN
TE LOURDES ERKEND
Genezing van een protestantsch meisje
Uit het officieele jaarverslag van het
Medisch Bureau te Lourdes (Bureau des
Constatations) blijkt, dat in het jaar 1938
acht genezingen te Lourdes werden erkend.
Het Bureau des Constatations werd in-
1938 bezocht door 794 artsen, waarvan 241
buitenlandsche medici. Hieronder bevon
den zich acht professoren van Fransche
medische faculteiten en 11 buitenland
sche professoren.
In 1938 werd over 38 genezingsgevallcn
een onderzoek ingesteld; in vier gevallen
werd het onderzoek niet voortgezet. Hot
onderzoek over de overige gevallen duurt
rfog voort.
In acht gevallen heeft het Bureau ver
klaard, dat de plotselinge genezing niet
aan natuurlijke krachten kon worden toe
geschreven. Deze acht genezingen zijn ge
schied in het jaar 1937 en werden het vo
rig jaar nauwkeurig onderzocht.
Van de volgende personen werd dc plot-
selijke onverklaardbare genezing beves
tigd:
Mej. Louise Jamain, genezen op 1 April
1937 van long- en buikvliestuberculose.
Mej. Madeleine Quartier, genezen op
15 Juni 1937. Genezing van hartaandoening
tengevolge van atheroma van dc hart
ader.
Mej. Germaine Bristen, protestant, ge
nezen op 6 September 1937 van tubercu
lose in dc linkerknie.
Mej .Madeleine Leycr, genezen 5 Sep
tember 1937 van verlamming aan het lin
kerbeen en van verlies van het gevoel in
dc rechterzijde.
Mej. Yvette Conen, genezen 18 Septem
ber 1937 van subacute endocarditis.
Mej. Mireille Preclin, genezen 17 Sep
tember van niertuberculosc.
Mej. Angelina de Giovanni, genezen 1
September 1937 van chronische septi
caemia.
Mej. Viviane Brouilly, genezen op D
7 VPn rp«?gemergontiteking.
