Mussolini's antwoord aan Roosevelt Gematigd maar toch afwijzend NED. OOST-INDIE BUITENLAND Het Spaansche vraagteeken VRIJDAG 21 APRIL 1939 DE LEKJSCHE COURANT TWEEDE R1.4D - 6 De deur is echter niet dicht gesmeten HET ANTWOORD WAS NIET VERWACHT. Gisteren hebben wij reeds in het kort melding gemaakt van de rede, welke Mus solini gisterochtend heeft gehouden in de hal van het stadhuis op den Kapitolijn- schen heuvel. Mussolini sprak toen tot de leden van de commissie tot organisatie van de wereldtentoonstelling, welke in 1942 te Rome zal worden gehouden. De rede duurde slechts tien minuten en nie mand had verwacht, dat Mussolini in die toespraak een antwoord zou geven op het voorstel van president Roosevelt. Om wille van het belang van deze rede geven wij haar thans iets uitvoeriger. Mussolini zeide o.m.: Indien wij voornemens zouden zijn de lont in het kruit te steken en als wij agres sieve plannen koesterden, dan zouden wij niet, zooals wij thans doen, het besluit ne men tot een werk van oen dergclijken om vang als de organisatie van een wereld tentoonstelling en wij zouden andere na ties niet hebben uitgenoodigd daaraan deel te nemen. Naties, onder welke er vele zijn, die door de ultnoodiging aan te nemen er blijk van hebben gegeven, dat zij onze denkbeelden omtrent de ontwik keling der gebeurtenissen deelen. Als wij in weerwil van de onweerswolken, die den horizon overschaduwen, den moed heb ben, ons werk actief voort te zetten, dan moet dat beschouwd worden als een goed voorteeken, dan wil dat zeggen, dat wij niemand willen aanvallen, integendeel, wij willen blijven werken. Het is dus volkomen onjuist en in geen enkel opzicht te rechtvaardigen, als men pogingen aanwendt de as-mogendheden op de beklaagdenbank te brengen. Het stelsel van wederzijdschc tienjarige geran- lies is niet minder onzinnig, nog afgezien van de verbluffende aardrijkskundige fou ten, die begaan worden door zekere lie den, die van Europeesche zaken slechts •en zeer rudimentaire voorstelling heb ben. Wat dc groote conferentie betreft, die werd voorgesteld, en waarin de Vereenig- de Staten zich zouden beperken tot de rol van een ver verwijderden toeschouwer de ervaring heeft ons op dit punt bittere lessen gegeven, n.l. dat zij des te zekerder moet mislukken, naarmate het aantal de legaties groot is. Of men al of niet een of ander antwoord zendt op dc bekende Boodschap, dit kan niet verhinderen, dat ik de gelegenheid, welke mij op het oogen- blik wordt geboden, te baat neem om op nieuw te bevestigen, dat de politiek van Rome en van de as geïnspireerd wordt door de criteria van vrede en samenwer king: Duitschland en Italië hebben daar van zeer concrete bewijzen gegeven. Het wordt dus tijd den paniekzaaiers het zwij gen op te leggen, hun, die op de katastro- phen vooruit loopen, de fatalisten van be roep, die dikwijls hun vrees of waanzinni gen haat, of wel de verdediging van hun min of meer bedekte belangen met een groote vlag bedekken. Hoe dit ook zij, wy laten ons niet be ïnvloeden door perscampagnes, door bral lende uitlatingen aan het slot van banket ten of door Messiaansche Boodschappen, daar wij gevoelen een gerust geweten te hebben, alsmede mannen en middelen om zoowel onzen vrede als den vrede van al len te verdedigen. De Wereldtentoonstelling te Rome wil de bevestiging zijn van dc krachtsinspan ning, welke alle beschaafde landen zich op den weg van den niet slechts materiee- len vooruitgang zullen getroosten. Geheel Italië moet zich van heden af persoonlijk betrokken achten bij de „Italiaansche cam pagne van 42". De tentoonstelling van 1942 is voorbestemd om zich te bestendigen voor den duur van eeuwen door gebou wen, die de afmetingen zullen hebben van de St. Pieter en van het Colyseum. Gij, die heden de terreinen der tentoon stelling bezichtigt, zult reeds een denk beeld krijgen van het grootste karakter der aangevangen werken, die dank zij het opbouwende elan der ondernemers en aan nemers zelfs binnen den termijn van drie jaren zullen voltooid zijn. Het geheel zal worden beheerscht door een reusachtige Romeinsche Triomfboog. Ik zie daarin het symbool van den menschelijken wil, wel ke is gericht op het streven, den vrede te verwezenlijken op duurzame en waarlijk onwrikbare bases van het recht, hetwelk deze ijzeren wet met die van het leven weet te verzoen- DE DUITSCHE INDRUK. In welingelichte Berlijnsche kringen zegt men, dat de rede van Mussolini een eerste en algemeen antwoord der spilmo- gondheden op de boodschap van Roose velt beteekent. Men voegt hieraan toe, dat Hitier op 28 April de boodschap omstan dig cn punt voor punt zal beantwoorden. Men krijgt meer en meer den indruk, dat Hitier een lang requisitoir zal houden te gen „het egoisme en farizeeïsme" der de mocratische mogendheden en tegen het verdrag van Versailles en een opsomming zal geven van de verschillende voorstel len, welke Duitschland voor een recht vaardigen vrede gedaan zou hebben en die verworpen zouden zijn. HET VIEL DE BRITSCHE PERS MEE. De Britsche pers begroet in de rede, welke de Duce gisteren heeft gehouden, zijn verlangen naar vrede, doch men be treurt, dat hij geen garanties heeft gege ven. De „Daily Telegraph" schrijft, dat het dwaas zou zyn, te verwachten, dat Mus solini. zou breken met de as RomeBer lijn, doch de besluiteloosheid, welke hij heeft getoond inzake de mogelijkheid van een officieel Italiaansch antwoord aan Roosevelt, was een duidelijke aanduiding, dat de Italiaansche diplomatie op het oogenblik wacht op een besluit, dat niet te Rome, doch te Berlyn wordt genomen. Men kan niet zeggen, dat de rede van Mussolini uitgaat boven de Italiaansche commentaren op de boodschap van Roo sevelt. De „Times" levert geen redactioneel commentaar, doch de Romeinsche corres pondent van het blad merkt op, dat het een opluchting was, Mussolini zulke vre delievende taal te hooren spreken, doch Mussolini heeft vergeten te verklaien, waarom 1.250.000 Italianen zijn gemobili seerd. DE DEUR IS NIET DICHT, CONSTATEERT AMERIKA. Een ambtenaar van het Amerikaansche ministerie van buitenlandsche zaken heeft als zijn meening te kennen gegeven, dat de verklaring, waarin Mussolini de voor stellen van Roosevelt verwierp, hoewel zij teleurstellend is, toch wellicht ruimte heeft gelaten voor samenwerking. Men heeft in het bijzonder opgemerkt, dat Mussolini het denkbeeld van confe renties niet geheel en al heeft verworpen, hoewel hij de waarde van uitgebreide con ferenties verkleinde. Roosevelt heeft niet gedacht aan een wereldconferentie over de drie onderwerpen: ontwapening, economi sche en politieke vraagstukken. De grootste conferentie zou zich met de economische vragstukken moeten bezig houden; de ontwapeningsbesprekingen zouden beperkt worden tot de gewapende landen, terwijl een politieke conferentie slechts bedoeld zon zijn voor de Europee sche landen, die daarbij onmiddellijk be trokken zyn. Terwijl van officieele zijde reserve in acht wordt genomen na de redevoering van Mussolini veroordeelen de dagbladen en het publiek zonder omzichtigheid „het antwoord op de boodschap van Roosevelt'' dat zi) voorstellen als een „eenvoudige verwerping van den oproep van den pre sident". Diplomatieke kringen toonen weinig verrassing over het antwoord van Musso lini, aangezien zy er zich rekenschap van gaven, dat het antwoord geen categorisch „ja" of „neen" kon zyn, en dat de taal der dictatoren, zelfs wanneer zy verzoenings gezind is, heftig moet zyn ten behoeve van hun openbare meening. Het publiek is echter strenger en aanvaardt minder kalm de critiek van den duce. De „New York Times" schrijft, dat de rede een teeken is voor de overheerschen- de positie van Hitler in de „as". Het is duidelijk, dat Mussolini het aan zyn as- genoot overlaat officieel te antwoorden op de boodschap van Roosevelt. TIJGER LOSGEBROKEN AAN BOORD VAN DE „BUITENZORG". Doodt twee Chineesche stokers en verdwijnt. Gistermorgen is te Batavia bericht ont vangen, dat door het vrachtschip „Buiten zorg" radio-telegrafisch om geweren was verzocht, daar aan boord een tijger was losgebroken. Het schip bevond zich op dat moment tusschen Belawan en Sabang. De „Deü Courant" verneemt hierom trent nader, dat de tijger, die uit een kooi was losgebroken, twee leden van het Chi neesche machinekamerpersoneel had aan gevallen, die zwaar gewond werden en kort daarna zijn overleden. Het beest was afkomstig uit Medan, en bestemd voor de Rotterdamscho diergaarde. Daar zich aan boord van de „Buiten zorg" slechts revolvers bevonden, werd Lho Seumawe aangedaan, waar men om zes uur in den morgen aankwam, nadat de tijger om half vyf in den morgen was losgebroken. Te Lho Seumawe kwamen militairen en twee bekende tijgerjagers aan boord, die het schip van boven tot onder doorzoch ten, doch den tijger niet konden vinden. Men meent daarom dat het dier over boord gesprongen is. Zekerheidshalve zijn de militairen tot Sabang aan boord gebleven. VAN HET VATIC AAN DE PAUS VRAAGT GEBED VOOR DEN VREDE In de Mei-maand In een schrijven aan kardinaal staats secretaris Maglione geeft de Paus den wensch te kennen, dat in Mei openbare ge beden zullen worden gezegd in alle kerken voor den vrede en het welzijn van de menschen en de wereld. In het bijzonder verlangt Zijne Heilig heid, dat de kinderen voor deze intentie zullen bidden. DUITSCHLAND HITLERS VERJAARDAG Grootsche parade te Berlijn Het hoogtepunt van den dag, waarop Hitier zijn 50sten verjaardag vierde,' was gisteren een groote parade te Berlijn, wel ke 4 y. uur duurde. De parade werd bij woond door een groot aantal diplomaten en buitenlandsche delegaties. Zij werd ge opend door een paradevlucht van een op leidingsdivisie der luchtmacht, waarna het voorbijtrekken van de troepen van land-, zee- en luchtmacht volgde. Voor het eerst defileerde thans ook een afdeeling van een regiment valschermjagers. De artillerie toonde bij deze parade alle kalibers. Verder wordt bericht, dat den Fuehrer door buitenlandsche staatslieden cn leden van het diplomatieke corps te Berlyn, maar vooral uit alle lagen der Duitsche be volking zoovele gaven werden geschonken dat verschillende zalen der oude Rykskan- selary daardoor worden gevuld. Men ziet daar zelfgemaakte geschenken naast de kostbaarste kunstvoorwerpen. Vele gasten kwamen ook uit het Sudeten- land en het Memelgebied. Hitier heeft zicht baar ontroerd de geschenken langen tijd bezichtigd. GEEN GELUKWENSCHEN VAN ROOSEVELT Een functionaris van het Amerikaansche departement van staat heeft verklaard, dat Roosevelt geen gelukwenschen heeft gezonden aan Hitier ter gelegenheid van diens verjaardag, pit is in overeenstem ming met de practijk, volgens welke alleen verjaarsgroeten worden gezonden aan re- geerende monarchen. DE BETREKKINGEN MET POLEN Duitscher schiet op dreigende Polen Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit Danzig: De „Danziger Vorposten" bericht uit Graudenz: De voortdurende overvallen van Polen op Duitschers hebben geleid tot een schokkende tragedie. Een groot aan tal Poolsche jongelieden heeft des nachts een overval gepleegd op de boerderij Dombrowken (district Graudenz) en be kogelde de woning van den Duitschen eige naar Foerster met steenen. De inrichting van het huis werd vernield. Toen de houding der Polen steeds drei gender werd er zou ook geschoten zijn dreigde de Duitsche grondeigenaar te zullen schieten, indien de Polen zich niet zouden verwijderen. Toen de Polen hierop aanstalten maakten het huis te bestormen zag Foerster zich gedwongen te schieten. Zeven Polen wer den gewond en één gedood. Alle bewoners van het huis werden gearresteerd. Het is niet bekend, waarheen men den Duitschen grondeigenaar heeft overge bracht. FRANKRIJK BELANGRIJKE MAATREGELEN OP TIL. Financieele en economische decreten. De Fransche regeering komt vanmiddag bijeen voor de bestudeering van financieele en economische maatregelen, die met het oog op den toestand genomen moeten wor den. Reynaud zou daarbij zijn collega's in kennis stellen van de radiorede, die hij van avond te 20 uur zal houden. In de vergadering van de ministers zou den gewichtige decreten den president der republiek ter teekening worden voorgelegd. Men meent te weten, dat de finan cieele en oeconomischc maatregelen waartoe besloten zal worden, in strek king en doeltreffendheid alles zullen overtreffen, wat tot dusverre op dit gebied is ondernomen. In gezaghebbende kringen bewaart men een volkomen stilzwijgen. Men weet wel dat de maatregelen den om vang zullen hebben, die door de na tionale defensie gebiedend wordt op gelegd en het land in staat zullen stel len de door de omstandigheden ge- eischte inspanning aan de wapening te wijden. In zyn radiorede, die Reynaud heden avond om acht uur zal uitspreken, zal hij, naar men gelooft, met klem t" betoogen, dat de offers, die het land zich voor zyn ver dediging moet getroosten, onvermijdelijk zijn. Hij zal verder een beroep doen op de vaderlandsliefde en het plichtsbesef van alle Franschen. De nieuwe wetsdecreten zullen zonder twijfel reeds Zaterdag in het staatsblad verschijnen. ENGELAND EEN NIEUW BRITSCH MINISTERIE. Een departement voor de voorraden. Chamberlain heeft gisteren in het Lager huis mededegedeeld, dat een ministerie voor de voorraden wordt ingesteld. Burgin, de tegenwoordige minister van verkeer, zal hoofd van het nieuwe departement worden. Het departement zal zich, naar de pre mier nog vertelaarde, bezig houden met de vraagstukken betreffende de voorziening van het leger en ook de verantwoordelijk heid op zich nemen voor het opslaan van reserve-voorraden van belangrijke metalen en andere grondstoffen, die in verband met het defensieprogramma noodig zyn. BRITSCHE OORLOGSBODEMS NAAR GIBRALTAR Het Britsche slagschip „Ramillies" is gis teravond met drie torpedojagers en een on derzeeboot naar Gibraltar vertrokken. Reu ter verneemt te Londen, dat de „Ramillies", die in Februari opnieuw in dienst is ge steld, naar Gibraltar wordt gezonden om haar oefenprogramma af te werken. De vier andere schepen zullen tezamen met de „Ramillies" oefeningen houden. SLOWAKIJE ANTI-SEMITISCH HELDENDOM. Naar aanleiding van Hitlers verjaardag. De verjaardag van Hitier heeft gediend tot sein voor anti-semietische uitspattingen in geheel Slowakije. Te Bratislava waren opschrifien aange bracht, zooals „Leve Hitier, Weg met de Joden". De muren der synagoge waren be- kalkt. Er stond op geschreven „Wij zyn Joden en wij zijn toch nog hier". Na het invallen van de duisternis reden manschappen van de Hlinka-garde in van Joden opgeëischte automobielen langs de koffiehuizen. Zij sommeerden de Joden deze inrichtingen direct te verlaten. Onder het voorwendsel, dat deze bevelen niet direct werden opgevolgd, werden verscheidene Joden door leden der Hlinkagarde gesla gen. Verscheidene personen moesten naar het ziekenhuis worden overgebracht. Te Trnava, aldus vervolgt Havas, heb ben leden der Hlinka-garde chic gekleede dames gedwongen de auto's schoon te ma ken, welke haar vroeger toebehoorden. Te Pistany werden twee oude Joden gedwon gen een bord te dragen, waarop een cari- catuur stond, met als bijschrift „De schim mel, die in Slowakije woekert, Sano Mach zal hem reinigen". De oude mannen wer den vervolgens op een plein aan de be spottingen van voorbijgangers blootge steld. ITALIË ITALIë'S HOUDING TEGENOVER ZUID-SLA Vlë. Verklaringen van Graaf Ciano. Het dagblad „Politika" publiceert in zyn editie van vanmorgen eenige verklaringen van den Italiaanschen minister van buiten landsche zaken, graaf Ciano, die tegenover een vertegenwoordiger van genoemd blad o m. heeft verklaard: De tegenwoordigheid van Italië in Alba nië behelst niet de minste maatregel van vijandigheid jegen- Zuid-Slavië en alle ge ruchten, verspreid dooi agentschappen van dagbladen in het buitenland te dien aan zien worden door de feiten tegengespro ken. Integendeel, de nieuwe nabuurschap der beide bevriende landen zal nieuwe elementen van solidariteit en samenwer king tusschen Italië en Zuid-Slavië bieden. Vriendschap met Zuid-Slavië is en zal blij ven de basis van de buitenlandsche politiek van Italië. ROEMENIË CAROLS BEZOEK AAN PRINS PAUL UITGESTELD? Men meent te weten, dat koning Carol voor het oogenblik afgezien heeft van zijn bezoek aan prins Paul van Joego-Slavlë op aandringen van invloedrijke kringen, die erop hebben gewezen, dat, zoolang de posi tie van Joego-Slavië niet duidelijker is om lijnd, het bezoek geen dool zou hebben. Zaterdag vertrekt een uit drie personen bestaande Roemeensche commissie naar Berlyn, teneinde met de Duitsche regee- ringsdepartementen de wijze van uitvoering van het onlangs geteekende Duitsch-Roe- meensche handelsverdrag te bespreken. CHINA STEENKOOLMIJNEN DOOR CHINEEZEN VERNIELD. Chineesche gewapende benden hebben de steenkolenmijnen van Toli, veertig kilo meter ten Zuidwesten van Peking, geheel HET OVERWINNINGSDéFILé TE MADRID Thans uitgesteld tot 30 Mei? De Italiaansche bladen publiceeren een bericht uit Burgos, volgens hetwelk de overwinningsparade, die eerst tot 15 Mei was uitgesteld, thans tot 30 Mei zou wor den uitgesteld. Generaal Franco is gisteren op zijn offi cieele reis te Malaga aangekomen. De stad was feestelijk versierd en wachtte met groote geestdrift het eerste bezoek van den staatschef. De generalissimus heeft van het balcon van het raadhuis af een korte toespraak tot de bevolking gehouden, waarin hij den verjaardag van de vereeniging der falan- gisten en de requetes en de stichting van de eenige staatsparty herdacht. Daarna 'heeft Franco zich naar Granada begeven, waar hij eveneens een toespraak hield van het balkon van het stadhuis, waarbij generaal Queipo de Llano naast hem stond, evenals de aartsbisschop. Des avonds bracht hij een bezoek aan het graf der Katholieke Koningin, waarna hij zich naar het Alhambra begaf, waar hij een oogenblik vertoefde by O.L. Vrouwe der Zeven Smarten. De militaire autoriteiten te Madrid heb ben aan de verwanten van alle personen, die sedert het begin van den burgeroorlog te Madrid vermoord zyn, verzocht, zich te melden. Het doel hiervan is, een statistiek aan te leggen van de moorden, die tijdens het re- publikeinsche bewind in de hoofdstad ge pleegd zijn. Nog steeds worden op groote schaal ar restaties verricht onder de leden van de extremistische republikeinsche organisaties vernield. Van betrouwbare buitenlandsche zijde wordt medegedeeld, dat de Chineezen de mynen op het Japansche garnizoen heb ben veroverd en zoolang hebben weten vast te houden, dat zij alle schachten door ontploffing konden vernielen. De Japanneezen hebben het afgeloopen jaar een aanzienlijke hoeveelheid steenkool uit deze mynen weten te winnen. Buitenlandsche Berichten TREINBRAND BIJ AMIENS HEEFT VIER DOODEN GEëlSCHT. Eén van de personen, die bij den brand in de autorail ParysRyssel een gasver giftiging had opgeloopen, is inmiddels overleden, zoodat in het geheel vier slacht offers te betreuren zyn by den treinbrand bij Amiens. Bovendien is nog een der rei zigers krankzinnig geworden. De brand is ontstaan door kortsluiting in de verbinding tusschen twee rijtuigen. BRAND IN EEN AMERIKAANSCHE GEVANGENIS. Drie gevangenen omgekomen. Gisteravond is brand uitgebroken in de gevangenis van Worcester County in Mas sachusetts, waar op het oogenblik 250 ge vangenen waren opgesloten. Onder de gevangenen brak een paniek uit. Drie zijn in de vlammen omgekomen, vijftien an deren werden ernstig gekwetst. DERTIG KINDEREN KRIJGEN BRANDWONDEN. Terwyl men gisteren een ballon voor natuurkundig onderzoek, die opgevlscht was in voile zee buiten Paingdon (Devon shire) op de kade haalde, vloog hy plot seling in brand. Een dertigtal kinderen en twee mannen bekwamen oppervlakkige brandwonden. SPAANSCHE TRE1LER GEZONKEN. De Spaansche treiler „San Vicente" is ter hoogte van Kaap Spartel gezonken. De Fransche torpedojager „Volta" heeft de bemanning gered. Volgens het procesverbaal, dat getee- kend is door de bemanning van de „San Vicente", was de treiler op weg naar Al- geciras, toen de „Volta" last gaf bij te draaien. De „San Vicente" volgd<» dit bevel op, doch toen de b?ide schepen naast elkaar lagen, brak door de golfslag de ka bel tusschen beide schepen en de „San Vicente" werd tegen de „Volta" lek ge slagen, zoodat het schip in enkele minu ten zonk. De negen opvarenden werden onmiddeTijk door de „Volta" aan boord genomen. 1 Koopt bij tien, die In Uw Dagblad ailverleeren I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 6