Naderend einde van Spaanschen oorlog Mussolini stelt zijn eischen Franco eischt onvoorwaardelijke overgave „Tunis, Djiboeti en bet Suez-kanaal" De toestand is door Mussolini's rede althans niet slechter geworden Commentaren in het buitenland LUCHTVAART MAANDAG 27 MAART 1939 DE LEIOSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 TEGELIJKERTIJD OFFENSIEF BIJ CORDOVA INGEZET EEN SYMBOLISCHE OVERGAVE HOE DE ONDERHANDELINGEN VERLIEPEN. Een ultimatum. De onderhandelaars van den Verdedi gingsraad, die naar Burgos zyn gevlogen om over den vrede te spreken, zijn Zater dag naar Madrid teruggekeerd, aldus meldt het blad „Piccolo", met een ultimatum van Franco, waarin deze algeheele en onvoor waardelijke overgave van Madrid eischt. Het antwoord werd binnen 43 uur verwacht. Juan del Rio, de secretaris van den Na- tionalen Verdedigingsraad te Madrid, heeft gisteravond voor den zender van Union Radio een toespraak gehouden waarin hij de volgende telegrammen, gericht tot de rechtsche regeering, voorlas: „De Nationale Raad aan de rechtsche regeering: Maandag zullen wij onze lucht strijdkrachten zenden als symbolische over gave. Wij verzoeken u het tijdstip vast te stellen". Het tweede telegram, luidde: ment over de voorwaarden der overgave op te stellen. Als symbolische daad voor de onderwerping eischten de rechtschen, dat de geheele luchtmacht van den Verdedi gingsraad op 25 Maart tusschen 15 en 18 uur zou worden overgegeven. Op 25 Maart deelde de Verdedigingsraad mede, dat ten gevolge van de weersomstandigheden de overgave niet binnen zulk een korten ter mijn kon geschieden. Eerst werd dit door de tegenpartij juist geacht, doch plotseling, terwijl de bespre kingen een goeden keer namen, kregen de vertegenwoordigers van Burgos opdracht de onderhandelingen als geëindigd te be schouwen en moesten onze vertegenwoor digers terugkeeren. Voor de geheele wereld en voor alle Spanjaarden stellen wij de algeheele ver antwoordelijkheid aan de kaak van de na tionale regeering, die op deze wijze de slachting verlengt. Wij stellen er prijs op te doen constateeren, dat onze gedragslijn steeds geweest is over den vrede te onder- Bij het aanbreken van den dag zijn gisteren troepen van Franco in den sector van Cordova tot het offensief overgegaan. Het front werd zonder eenige moeite doorbroken. Vandaag wordt reeds gemeld, dat de troepen 40 K.M. zijn opgerukt. Zij heb ben 10.000 man krijgsgevangen ge maakt. Uit Burgos wordt gemeld, dat gemotori seerde eenheden aan het offensief deedne- men en dat 600 vierkante Kilometer is ge zuiverd van vijandelijke troepen. De troepen staan onder direct bevel van Queipo de Llano. De stad Jaen, de hoofdstad van de pro vincie van dien naam, bevindt zich op on geveer 40 K.M. van het uitgangspunt van den aanval. FRANKRIJK ZAL FRANCO ALLE OORLOGSSCHEPEN UITLEVEREN. De Fransche regeering heeft besloten aan Franco alle oorlogsschepen der Spaan- sche republikeinen uit te leveren, die on langs een wijkplaats te Bizerte hebben ge zocht. Het zijn drie kruisers en acht tor pedoboot jagers. „De Verdedigingsraad aan de rechtsche regeering: „Het is misschien mogelijk, dat wij vandaag (Zondag), zelfs in den loop van den middag, de overgave ten uitvoer kunnen leggen". De rechtsche regeering antw.oordde: „Het is zeer dringend, -dat gij de wapens overgeeft in verband met het ophanden zijn van ons volgende offensief, dat reeds op eenige fronten is begonnen. Geeft uw troepen het bevel de witte vlag te hijschen". Juan de Rio deed vervolgens een beroep op de kalmte der Spanjaarden in de repu- blikeinsche zóne, zeggende, dat zij niet op eigen initiatief moesten optreden, maar steeds de bevelen van den Raad moesten volgen. WELKE VOORWAARDEN MADRID STELDE. Alvorens de bovenvermelde telegrammen voor te lezen verklaarde Juan dal Rio voor den microfoon van Union Radio: „De Verdedigingsraad heeft, volgens het plan, dat hij zich gesteld had, onderhande lingen geopend met de regeering te Bur gos, aan wie hij zijn voorwaarden voor de overgave van het republikeinsch Spanje heeft voorgelegd. De voornaamste dier voorwaarden wa ren de volgende: De rechtsche regeering zal de'onaantast baarheid van het gebied eerbiedigen. Ci viele en militaire personen, die aan den strijd hebben deelgenomen, zullen behan deld worden met een maximum van consi deratie. Een waarborg zal wodren gegeven, dat geenerlei weerwraakmaatregelen geno men zal worden tegen de genoemde perso nen en dat alleen de geregelde rechtban ken geroepen zullen worden om delinquen ten te oordeelen. Eerbiediging van leven, vrijheid en belangen der militairen, militie manschappen en openbare ambtenaren. Een tijdperk van minstens 25 dagen zal worden toegestaan om personen, die dat wenschen, in staat te stellen naar het bui tenland te vertrekken. De Italiaansche en Marokkaansehe troepen zullen uit Spanje v/orden teruggetrokken. De rechtsche regeering heeft geant woord: lo. De nationalistische regeering hand haaft haar verklaring dat zij, die geen mis daden kunnen gepleegd, op haar edelmoe digheid kunnen rekenen. 2o. Officieren en soldaten, die vrijwillig de wapenen neerleggen, zullen in dienst worden gesteld van de verdediging van Spanje. 3o. Zij, die de wapenen neerleggen en zoo nutteloos bloedvergieten voorkomen en zouden wenschen te vertrekken, zullen een vrijgeleide krijgen voor de veiligheid van hun persoon. 4o. Spanjaarden, die in het buitenland wonen en die hun onderwerping aanbie den, zullen veilig in Spanje kunnen leven. 5o. Zij, die misdaden hebben gepleegd, zullen voor den rechter moeten verschij nen. 6o. Zij, die schuldig zijn aan agitatie, gevaarlijk voor den staat, zullen voor den rechter moeten verschijnen. 7o. Niemand zal een straf kunnen on dergaan, welke langer duurt dan noodig is voor zijn bestraffing en onderwerping. 8o. Iedere tegenstand tegen onzen op- marsch wekt verantwoordelijkheden, wel ke gestraft zal worden, naarmate meer bloed nutteloos is vergoten. De Verdedigingsraad heeft hierop geant woord met aan de regeering te Burgos te vragen twee militaire leiders te willen ont vangen om te onderhandelen over de voor waarden der overgave en de verdere bijzon derheden vast te stellen. Deze beide mili taire parlementairs zijn 23 Maart naar Bur gos gegaan en hebben gevraagd een docu Mussolini's rede voor de strijdhonden In het stampvolle Olympische Sta dion in Rome heeft Mussolini gister ochtend zijn met spanning verbeide rede ter gelegenheid van de herden king van de oprichting der fascistische strijdhonden in 1919 gehouden. De Duce herinnerde aan hetgeen in de afgeloopen twintig jaren tot stand is ge bracht en dat, naar hij zeide, bestemd is cm eeuwen lang voort te blijven bestaan. Wat wij gedaan hebben, aldus Mussolini, is belangrijk, maar voor ons is nog belang rijker, wat wij zullen doen. En wij zullen het doen, omdat mijn wil geen hinderpalen kent en omdat uw en thousiasme en uw opofferingsgezindheid ongeschonden zijn. In vijf punten zette de Duce daarop de beginselen van zijn politiek uiteen. Vrede voorloopïg noodzakelijk. 1. Hoewel de vredelievenden bijzonder verachtelijke individuen zijn, hoewel het woord vrede thans een weinig afgezaagd is geworden en als valsch geld klinkt, en hoewel het welbekend is, dat wij een eeuwigdurende vrede als een ramp voor menschelijke beschaving zouden beschou wen, zijn wij van oordeel, dat een langdu rig tijdperk van vrede noodzakelijk is om de menschelijke beschaving zich verder te laten ontwikkelen. Doch, hoewel wij nog kort geleden ge polst zijn, zullen wij geen enkel initiatief inzake de bevestiging van den vrede nemen, voor onze heilige rechten zijn erkend. De „As". 2. Pogingen om de as RomeBerlijn te verbreken zijn kinderachtig. (De menigte roept „Hitier"). De as is niet alleen een betrekking tusschen twee staten, het is een ontmoeting tusschen twee revoluties, aie lijnrecht ingaan tegen alle andere op vattingen van de hedendaagsche bescha ving. Ik verklaar u, dat, als de groote de mocratieën bittere tranen schreien, over het ontijdigen en eenigszins beschamende einde van het land, dat haar meest ge liefde schepping was, dan is dit een zeer goede reden voor ons, om ons van de tra nen niets aan te trekken. Ik verklaar hier met nadruk, dat het geen zich in Midden-Europa heeft af gespeeld, noodzakelijk moest gebeu ren. Ik moet hieraan toevoegen, dat, als het probleem op het moreele plan wordt geplaatst, niemand, ik her haal, niemand het recht heeft, den eersten steen te werpen, zooals de oude en de moderne geschiedenis van Euro pa overvloedig aantoont. Het is duide lijk, dat, wanneer 'n volk, dat een groot aantal manschappen en enorme wa penarsenalen had, niet in staat is, ook maar een gebaar te maken, dat volk aantoont, dat het rijp, zeer rijp is voor zijn nieuwe lot. En tenslotté moet ik verklaren, dat, als het mocht komen tot de vorming van een coalitie tegen de autoritaire régimes, deze régimes de handschoen zullen opnemen en op alle punten der aarde van de verdediging tot den aan val zullen overgaan. handelen en dat al onze, doelstellingen naar dit doel gericht waren". Na deze verklaring las Juan del Rio het ultimatum voor, dat door de rechtsche auto riteiten tot den Verdedigingsraad was ge richt en waarin geëischt werd, dat de witte vlag zou worden geheschen. Met het oog op het rechtsche offensief doet de Verdedigingsraad weten, dat hij defensiemaatregelen neemt. FRANCO VALT AAN. De verhouding tot Frankrijk. 3. In mijn rede te Genua heb ik onlangs gesproken van een barricade, die Italië van Frankrijk scheidde. Deze barricade kan aL> vrijwel geslecht worden beschouwd en over enkele dagen, wellicht over enkele uren, zal de prachtige infanterie van het nationale Spanje den laatsten slag geven, en zal dit Madrid, waar de linkschen den dood van het fascisme verwachtten, inte gendeel het graf van het communisme zijn. In de Italiaansche nota van 17 Sep tember 1938 zijn de Italiaansche vraag stukken ten aanzien van Frankrijk vraagstukken, die van kolonialen aard zijn, duidelijk gesteld. Deze vraagstuk ken hebben een naam: zij heeten Tunis, Djiboeti en het Suez-kanaal. De Fransche regeering is volkomen vrij om te weigeren deze problemen ook maar te bespreken, zooals zij tot dusver heeft gedaan met een teveel herhaald en wellicht te uitdrukkelijk „nooit" Doch- het zal er zich niet over mogen bekla gen, als de kloof, welke de beide lan den op het oogenblik scheidt, zoo diep wordt, dat het zeer moeilijk zal wor den haar te overbruggen. De Adriatische Zee. 4. In het volgende punt noemde Musso lini de Middellandsche zee, die naar hij zeide, in geografisch, historisch, .politiek en militair opzicht een levensruimte voor I+aiië is. „Wanneer wij Middellandsche Zee zeggen," aldus de duce, „rekenen wij hier toe natuurlijk ook de golf, die Adriatische Zee heet, en waarin de Italiaansche belan gen de voornaamste, doch ten aanzien van de Slaven niet exclusief zijn; en daardoor heerscht er sedert twee jaar vrede." Bewapening noodzakelijk. 5. Tenslotte legde Mussolini den nadruk op de noodzakelijkheid van bewapening. „Het wachtwoord", zeide hij, „is dit: wij zullen de kanonnen, schepen en vliegtui gen vermeerderen. Tot eiken prijs, zelfs in dien wij een einde moeten maken aan alles, wat men het burgerlijk leven noemt. Wan neer men sterk is, is men bij zijn vrienden geliefd en wordt men door zijn vijanden gevreesd." Kameraden, de roemrijke zwarte hemden, in welke wij gestreden hebben en nog strijden zullen, zijn versierd met een nieu we onderscheiding van roode kleur, gelijk aan de kleur van ons bloed. Wij zijn be reid dit te laten vloeien als het belang van het fascisme op het spel staat. Nu vraag ik u: Wenscht gij eerbewijzen? (antwoord van de menigte): Neen! Wenscht gij belooningen? Neen! Wenscht gij een gemakkelijk leven? Neen! Eestaat voor u het onmogelijke? Neen! Welke zijn de drie woorden, die uw dogma vormen! (De menigte): Gelooven, Volgen, Strijden! Welnu zwarthemden, dat was, is en zal hei geheim van iedere overwinning zijn." (Toejuichingen). WAT MEN TE ROME ERVAN ZEGT De minimale aspiraties In diplomatieke kringen te Rome wordt de redevoering van Mussolini druk van commentaar voorzien. Bevestigd wordt dat Mussolini er zich voor heeft gewacht het Italiaansche spel bloot te geven. De minimale aspiraties van Italië zijn: 1. Een algemeen statuut voor de Italianen in Tunis. 2. Afstand van den spoorweg van Djiboeti. 3. Herziening, ten gunste van Italië, van de tarieven der Suez-kanaal-maatschappij en toetreding van Italië tot den raad van bestuur dezer maatschappij. Men merkt dienaangaande op, dat Mus solini zich' onthouden heeft van iedere, zelfs verscholen, dreiging en zich er slechts toe bepaald heeft te zeggen, dat de on verzettelijke houding van Frankrijk tegen over de aanspraken van Italië de klove tusschen Frankrijk en Italië zou verdiepen. Italië verwacht, dat Parijs den eersten stap zal doen en het initiatief zal nemen voor onderhandelingen met Italië. DE INDRUK IN FRANKRIJK Tenaanzien van de Italiaansche eischen schrijft Bourgues in de „Petit Parisien", dat Frankrijk aan Italië niets heeft te vragen. Indien de regeering te Rome het noodig vindt, te onderhandelen, dan kan zij op het Palazzo Farnese iemand vinden, die kennis kan nemen van haar verlangens en zij heeft ook een ambassadeur te Parijs, die deze verlangens op het Quai d'Orsay kenbaar te maken. Italië blijft de zee, wel ke de Zuidkust van Frankrijk, Corsika, Noord-Afrika en Syrië bespoelt, beschou wen als een „levensruimte" voor haar. Italië moet niet vergeten, dat de Middel landsche Zee voor Frankrijk van even groot belang is als voor Italië, om gelijke redenen. Overigens constateert men in Frankrijk, dat de redevoering van den duce een ele ment van duidelijkheid heeft gebracht, dat onder de huidige omstandigheden verre van waardeloos is, doordat hij voor den eersten keer het vraagstuk op het diplo matieke plan heeft gebracht, het duidelijk op het terrein der onderhandelingen heeft geplaatst en het tot koloniaaal gebied be perkt: Djiboeti, Tunis en Suez zonder het den vorm te geven van dreigement, waarin de Italiaansche pers het tot nu toe sloot. Daarentegen heeft hij geen enkele na dere aanduiding verschaft, noch over den omvang dezer eischen, waardoor iedere be oordeeling vn concrete mogelijkheden eener eventueele onderhandeling op de drie punten in kwestie zeer moeilijk wordt ENGELAND SPREEKT VAN ONTSPANNING In het commentaar van de Britsche pers op de rede van Mussolini komt algemeen een ontspanning tot uiting. De meeste bla den zijn van meening, dat de rede den toe stand niet erger maakt, hoewel deze toe stand ook niet erdoor wordt verbeterd. Ook wijzen alle bladen erp, dat Musso lini een langdurige periode van vrede voor Europa noodzakelijk oordeelt en de „Daily Mail" voegt hieraan toe, dat Italië niet is bezield met dien geest van avontuur, welke onlangs bij het andere einde der as tot uiting is gekomen. De „Times" schrijft_ dat de rede, met be hulp van een kundige diplomatie, een keerpunt kan vormen in den gang van zaken in Europa. Mussolini heeft een nieuw punt van uitgang gevonden. EEN WAARSCHUWING, ZEGT BERLIJN Gisteravond wordt de rede van Musso lini in Duitsche politieke kringen in hoofd zaak voorgesteld als een „Gemeenschap pelijk antwoord van Duitschland en Italië" aan de democratieën en als een„waar- schuwing" op grond van de „Omsingelings pogingen". die door deze mogendheden tegen de autoritaire staten zouden worden ondernomen. ZWITSERLAND ACHT DEN TOESTAND NIET VERERGERD De reactie van de openbare meening in Zwitserland op de rede van Mussolini kan samengevat worden in de constateering, dat deze rede den Europeeschen toestand niet verergerd heeft. AMERIKAANSCH VERKEERS VLIEGTUIG NEERGESTORT. Uit Oklahoma wordt gemeld: Een toestel van den lijn ChicagoDallasTexas is en kele oogenblikken na te zijn opgestegen, neergestort. Er vielen acht dooden en vier gewonden. Het toestel vloog in brand. Zeven passagiers en de stewardess kwamen in de vlammen om. De twee piloten en twee pas sagiers werden ernstig gewond. DE POSTVLUCHTEN OP NED. INDIë. De positie der Indiëvliegtuigen der K.L.M. was gisteravond als volgt: Op de uitreis arriveerde de „Valk" te Alexandrië, de „Oehoe" te Singapore en de „Pelikaan" te Jod'hpoer. Op de thuisreis landden de „Zilver reiger" te Rangoon, de „Emoe" te Amster dam en de „Gier" te Bagdad. Bmtenlandsche Berichten KLEINZOON VAN TROTZKY OP GEHEIMZINNIGE WIJZE VERDWENEN. De Fransche politie stelt op het oogen blik een onderzoek in naar aanleiding van de geheimzinnige verdwijning van een kleinzoon van Trotzky. Het kind, Svelvol Volkov genaamd, is in Maart 1926 te Yalta in Rusland geboren. Nadat de moeder zich van het leven had beroofd, is het kind op genomen door een zekere mevrouw Des Pallières. De jongen, die mevrouw Des Pal- lières als zijn moeder beschouwde, werd op 24 December j.l. met vacantie naar Gueb- willer in den Elzas gezonden. Intusschen heeft Trotzky het kind langs gerechtelijken weg opgeëischt om het naar Mexico te laten komen. Mevrouw Des Pallières beweert, dat het kind op 21 Maart te Guebwiller is ontvoerd. De Parijsche advocaat van Trotz ky verklaart evenwel, dat er geen sprake van ontvoering kan zijn, en dat dit slechts beweerd wordt, om te voorkomen, dat de oude Trotzky het kind bij zich zou kunnen nemen. LAWINE-RAMP IN DE PYRENEEëN. Zeven-en-twintig personen omgekomen. In den nacht van Zaterdag op Zondag is in het dal van Pradières, waar onlangs de lawineramp bij het meer van Izourd is ge beurd, opnieuw een lawine ontstaan. Tus- sChen Izourd en Pradières werd de com municatie verbroken. Vijftig reddingsman schappen, die zich sedert Zaterdag ter plaatse bevonden, werden geïsoleerd. Twaalf van hen zijn er in geslaagd om over de bergen Pradières te bereiken. Bij het lawine-ongeluk zijn, naar gemeld wordt, 27 personen om het leven gekomen en 23 gewond. De reddingswerkzaamheden worden voortgezet. AARDVERSCHUIVING AAN HET KANAAL VAN KORINTH. Het Kanaal van Korinthe is gesloten we gens een aardverschuiving, welke zich heeft voorgedaan na een hevigen storm. Een Grieksch en een Fransch schip zijn ge zonken. ONTPLOFFING TE F A VERS HAM. Acht personen gedood. Tengevolge van een ontploffing in een fabriek van springstoffen voor steengroe ven en mijnen te Faversham in Kent (En geland) is een der gebouwen geheel ver nield. Drie mannen en vijf vrouwen zijn door de ontploffing om het leven gekomen. De ontploffing werd tot op grooten af stand gehoord en in allerijl zijn ambu lance-wagens en brandweer toegesneld. TRANSATLANTISCHE VLUCHT VAN DE „YANKEE CLIPPER". De Amerikaansche vliegboot „Yankee Clipper" is gisteren te Baltimore opgeste gen voor zijn eersten Transatlantischen vlucht met een bemanning van 11 koppen en met 10 passagiers. Het toestel startte om 2 uur 34. Wetenschappel. berichten HET EGYPTISCHE KONINGSGRAF BIJ TANIS Niet de mummie van Psusennes De onderzoekingen te Tanis bij Zagazig, in Egypte, hebben tot nu toe geleid tot het vinden van vier sarkofagen. Twee hiervan waren ongeschonden; de beide andere echter geplunderd. Men gelooft, dat zij de mummies bevatten van koningen van de 21e en 22e dynastie. Er zijn nog twee grafkamers, waar men tot nu toe nog ntet. binnengetreden is, en het is mogelijk, dat nog nieuwe schatten voor den dag zullen komen. Een later bericht luidt echter: Koning Faroek zelf heeft 'gisteren de zilveren sarkofaag, die besloten was in de gouden sarkofaag geopend. Voor het eerst na duizenden jaren werd de met juweelen gesierde mummie aanschouwd van Koning Sjisjak wiens naam voor komt in het Oude Testament. De hiëroglie fen op de gouden bekleeding bewezen dat daarin de mummie was van Sjisjak, al was het graf ook dat van Psusennes. Spoedig na aankomst van Koning Faroek werd het geheele graf geopend. Er bleek nog een grafkamer aanwezig te zijn, waar in een groote volkomen ongerepte konings- sarkofaag was, die hoogstwaarschijnlijk van groote waarde zal blijken. In het Oude Testament wordt Sjesjak ge noemd in 1 Koningen 11 vs. 40. Het was n.l. naar Sjesjak datJeróbeam vlood, toen Salomoon hem wilde laten dooden. En het was Sjesjak, die. toen Rehabeam vijf jaar had geregeerd. optrok naar Jeru zalem en daar het huis des Heeren be roofde van de schatten (w.o. de gouden schilden) I Kon. 14 vs. 25, 26. In II Kronieken: 12 vs. 2, 5, 7. 9 vindt men een en ander breeder verhaald: „Zoo toog Sjesjak, de koning van Egypte, op tegen Jeruzalem; en hij nam de schatten van het huis des Heeren en de schatten van het huis des Konings weg; hij nam alles weg; hij nam ook al de gouden schilden weg, die Salomo gemaakt had. Dat deed Sjesjak aan Rehabeam en aan Jeruzalem; maar de groote koning van Egypte is ook al weer tientallen eeuwen dood; nu maakt men zijn sarkofaag open enbekijkt hem eens. Sic transit....

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 5