Het ingelijfde Memelland De STve^eer™"
Hitler in de Stad Memei Tegen de Duïtsche agressie
Een Duitsch-Litausch accoord geteekend br,tsch_werkincE samen
CASPERS
KRUIDENSIROOP
Waar de oogen op
gevestigd zijn
DONDERDAG 23 MAART 1939
DE LEI'DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
De overdracht van het
afgestane gebied
Hitler is gisteravond aan boord ge
gaan van het panterschip „Deutsch-
land" te Swinemuende. Hedenmor
gen tegen 10 uur is hij voor Memel
aangekomen. Even over half elf is
Hitier te Memel aan land gegaan.
Hij heeft zich naar het Theater
plein begeven, waar hij door een
groote menigte met ongeduld werd
verwacht. Ook de Duitsche troepen
stonden hier opgesteld.
Even na 8 uur hedenmorgen waren
n.l. de Duitsche troepen onder stra
lend weder in de stad Memel aange
komen, waar zij door de bevolking
met grooten geestdrift verwelkomd
Gemotoriseerde formaties van de
politie en van de S.S. eenheden wa
ren reeds gisteravond in Memel aan
gekomen.
Alle kantoren, werkplaatsen en
scholen zijn heden gesloten. Velen
zijn van het land naar de stad ge
stroomd.
DE FORMEELE OVERDRACHT.
Vanmiddag zullen de autoriteiten van
het Litausche garnizoen te Memel for
meel het Memelgebied overdragen aan
de Duitsche militaire autoriteiten.
Vanmorgen om 7 uur kwam dr. Neu
mann. de leider der Memel-Duitschers
per auto over de Memel naar Tilsit. Kort
daarop arriveerdea de Duitsche minister
van binnenlandsche zaken, dr. Frick en
de gouwleider van Oost-Pruisen Koch.
Eenige minuten daarna reed de eerste
autocolonne, voorop minister Frick, zon
der douane- en passencontrole, het Me
melgebied binnen, onder de toejuiching
der bevolking en het loeien der scheeps-
sirenes. Na deze symbolische handeling
marcheerden ook formaties der partij
met haar standaards over de vroegere
grens.
DUITSCH-LITAUSCH ACCOORD.
Te Berlijn onderteekend.
De Litausche delegatie, die onderhan
delingen zou voeren over een formeele
overeenkomst met de Duitsche regeering
ten opzichte van den afstand van het
Memelgebied, is gistermiddag per vlieg
tuig te Berlijn aangekomen.
De in vriendschappelijken geest ge
voerde onderhandelingen, aldus meldt 't
D.N.B., hebben geleid tot een oplossing,
die de hereeniging van het Memelland
met het Duitsche rijk regelt, en de voor
waarden schept voor toekomstige betrek
kingen van goede nabuurschap tusschen
de beide landen.
Het Duitsch-Litausche accoord luidt
als volgt:
„De Duitsche Rijkskanselier en de pre
sident van de republiek Litauen hebben
besloten door middel van een verdrag de
hereeniging van het Memelgebied met
Duitschland te regelen, hiermede de
hangende vraagstukken tusschen
Duitschland en Litauen op te lossen en
zoo den weg te effenen voor vriend
schappelijke betrekkingen tusschen beide
landen.
Te dien einde zijn tot gevolmachtigden
benoemd:
Voor den Rijkskanselier de Duitsche
minister van buitenlandsche zaken, Frei-
herr von Ribbentrop en voor den pre
sident der Litausche republiek de Litau
sche minister van buitenlandsche zaken
Urbsys en de Litausche gezant te Berlijn
Skirpa, die, nadat de volmachten in goe
de orde bevonden waren, het volgende
overeen zijn gekomen:
Artikel 1: Het door het verdrag van
Versailles van Duitschland afgescheiden
Memelgebied met ingang van heden met
het Duitsche Rijk hereenigd.
Artikel 2: Het Memelgebied zal onmid
dellijk door de Litausche militaire- en
politiemacht worden ontruimd. De re
geering van Litauen zal er zorg voor
dragen, dat het gebied bij de ontruiming
in ordelijken toestand wordt achtergela
ten. Beide contractanten zullen, voor
zoover noodig, commissarissen benoe
men, die zorg zullen dragen voor het
overnemen van die overheidsorganen,
welke niet in handen van de autonome
autoriteiten van het Memelgebied liggen.
Artikel 3: Teneinde rekening te houden
met de economische belangen van Litau
en zal te Memel voor Litauen een vnj-
haven-zöne worden bepaald. De bijzon
derheden worden geregeld in een bijlage
bij dit verdrag.
Artikel 4: Ter bekrachtiging van hun
besluit een vriendschappelijke ontwikke
ling der betrekkingen tusschen Duitsch
land en Litauen te waarborgen, nemen
beide partijen de verplichting op zich.
noch wederzijds over te gaan tot daden
van geweld, noch een, tegen een der bei
de partijen gerichte daad van geweld
door derden, te steunen.
Artikel 5: Dit verdrag treedt in wer
king met de onderteekening.
Ter bekrachtiging hebben de gevol
machtigden van beide partijen dit ver
drag onderteekend.
DE REGELING VAN DE HAVEN VAN
MEMEL
Litauen krijgt gebruiksrechten
De bijlage, waarin sprake is in artikel 3
van het Verdrag, luidt als volgt:
Art. 1. Het Duitsche havenbestuur te
Memel, dat de leiding op zich neemt van
de haven van Memel, zal met een, in over
eenstemming tusschen de Duitsche en Li
tausche regeering te Memel op te richten
maatschappij met overwegend Liltausch
kapitaal, genaamd de havenmaatschappij
van Memel, een overeenkomst sluiten
over het gebruik en bevoorrechte positie
in de genoemde havenwerken in Memel.
In deze overeenkomst zal worden be
paald, dat het havenbestuur aan de Maat
schappij voor 99 jaar verpacht het gebruik
van havenwerken, terreinen en watervlak
te in de haven van Memel in nog nader
overeen te komen oppervlakte.
De maatschappij is verplicht het door
haar gepachte gebied ter beschikking te
stellen van het algemeene verkeer.
De pacht wordt, in verband met de door
Litauen in Memel geinvesteerde gelden als
voldaan beschouwd.
De maatschappij zal zorg dragen voor
het onderhoudi het bedrijf en de eventu-
eele uitbreiding van het door haar in pacht
genomen gebied.
De havengelden worden door de maat
schappij geïnd, het tarief wordt door het
havenbestuur, op grond van voorstellen
der maatschappij vastgesteld.
Art. 2. Aan de havenmaatschappij van
Memel zal vergaande belastingreductie
worden toegestan. Vrije terreinen zullen
worden afgepaald en de douanecontrole zal
aan de grens van deze gebieden worden
uitgeoefend.
Verder blijven alle Duitsche autoritaire
rechten op het verpachte gebied bestaan.
Het verkeer van de vrije zone met Litau
en zal worden geregeld door een spoorweg
verbinding met Krottingen, waarover ge
sloten treinen zonder het betalen van dou
anerechten kunnen verkeeren .tegen een
nader te bepalen tarief. Ook het verkeer
over land- en waterwegen zal zooveel mo
gelijk vergemakkelijkt worden.
De geschillen, vooral wat rechten en
belasting betreft, welke kunnen ontstaan
voor Litausche schepen in de haven van
Memel, zullen worden geregeld tuschen de
desbetreffende Duitsche en Litausche auto
riteiten, op tegemoetkomende wijze.
Prijs f I.f f.50 p. flesch
Chem. Fabriek A. S. Caspers
Kerkstraat, Noordwijk - Tel. 516
Ofschoon officieel niets is medegedeeld
omtrent het onderhoud, dat Bonnet gister
middag in tegenwoordigheid van Chamber
lain met Halifax heeft gehad,, kan volgens
den correspondent van Havas veilig aan
genomen worden, dat het gewijd was aan
een bestudeering van de initiatieven, die
tegenover een nieuwe agressie van Duitsch
land zouden kunnen worden gesteld.
Men is het gemakkelijk eens geworden
over de noodzaak, zoowel voor Engeland
als voor Frankrijk, in de toekomst paal
en perk te stellen aan pogingen van Hitier,
zjch in Europa de hegemonie te verzekeren.
Welke vorm ook aan de Fransch-Britsche
samenwerking op dit punt zal worden ge
geven, Frankrijk is bereid, er zonder be
perkingen aan deel te nemen, en Bonnet
heeft hiervan gisteren schriftelijk de ver
zekering aan de Britsche ministers gege
ven.
De wederkeerige verplichtingen der bei
de landen in een geval van Duitsche agres
sie in West-Europa zijn volkomen omlijnd
en zij zouden automatisch in werking tre
den, zelfs bij een mogelijken indirecten
aanval 'op Nederland, België of
Zwitserland.
Thans gaat het er om, een soortgelijk de
fensief stelsel voor Oost-Europa te organi-
seeren. Het alarm van enkele dagen gele
den, naar aanleiding van de economische
onderhandelingen tusschen Duitschland en
Roemenië heeft, volkomen natuurlijk, doen
vreezen, dat de volgende actie der nazi's
tegen Roemenië met zijn graan en zijn pe-
ti oleum, zou kunnen zijn gericht. Men kan
er zeker van zijn, dat zulk een onderne
ming de regeeringen te Parijs en Londen
niet onverschillig zou laten. Boekarest
heeft in dit opzicht alle geruststellingen
gekregen.
HET BRITSCHE VOORSTEL.
Van een gemeenschappelijke verklaring.
Intusschen is te Londen nog geen ant
woord ontvangen van de regeeringen der
Sovjet Unie en van Polen op het Britsche
voorstel inzake een verklaring der vier
mogendheden (Groot-Brittannië, Frankrijk,
Rusland en Polen), dat zij in geval van
een verderen coup van de zijde van Duitsch
land een gemeenschappelijke lijn zullen
volgen.
De verklaring werd pas Maandag opge
steld, daarom kunnen pas over een paar
dagen antwoorden worden verwacht van
alle belanghebbende regeeringen. De
hachelijkheid der positie van Polen wordt
te Londen ten volle gewaardeerd. Men
hoopt er aan de bezwaren van Polen te
kunnen tegemoet komen.
Het verluidt, dat de voorgestelde verkla
ring de verplichting inhoudt bij eenige
dreiging door Duitschland den internatio
nalen toestand te verstoren direct overleg
tc plegen.
Zij zou ook moeten worden beschouwd
als een voorbereidende maatregel, waar
aan later een meer concreten vorm zou
Kunnen worden gegeven, wanneer de er
bij betrokken mogendheden gelegenheid
zullen hebben practische bijzonderheden
uit te werken.
Polen voor een moeilijke beslissing.
Waarnemers in de Poolsche hoofdstad
zijn van meening, dat de Poolsche regee
ring zich in een uiterst moeilijke positie
bevindt, want, terwijl het gevoel van om
singeld te worden door Duitschland, dat
gewekt is door de gebeurtenissen in Tsjecho
Slowakije, vergroot is door de Duitsche
opslorping van Memel, is men zich er toch
van bewust, dat een verklaring, gericht te
gen de Duitsche politiek onaangename ge-
i olgen zou kunnen hebben voor Polen.
Men heeft den indruk, dat Duitschland de
Poolsche positie in Dantzig en Bogumin
(het spoorwegknooppunt voor Moravisch
Ostrava) geëerbiedigd heeft, omdat Polen
z;ch weerhouden heeft van te nauwe aan-
siuiting bij een politiek, die potentieel
vijandig is jegens Duitschland. Een aan
sluiting van Polen bij de voorgestelde ver
klaring zou, zoo wordt gevreesd, Hitier
kunnen provoceeren tot een daad van
agressie, die Polen, wanneer het zijn te
genwoordige positie wil handhaven in Eu
ropa, met de wapenen moet beantwoorden.
TURKIJE DOET NIET MEE.
Naar vernomen wordt zou inderdaad in
Ankara een Engelsche stap zijn gedaan be
treffende een toetreding van Turkije tot
een bijstandsaccoord tegen aanvallen ten
behoeve van Roemenië en andere eventueel
coor Duitschland aangevallen staten.
Van betrouwbare zijde verneemt het D.
N. B. echter, dat Turkije niet het voorne
men heeft in te gaan op verplichtingen,
cis boven het Balkanpact uitgaan.
DE HOUDING VAN ITALIË.
Zondag zal Mussolini spreken.
Reuter verneemt in welgelichte kringen,
dat de Duce Zondag in krachtige, doch
evenwichtige bewoordingen de eischen van
Italië zal uiteenzetten. Men gelooft niet
dat de Duce met zijn sterk gevoel voor
werkelijkheid, een soort ultimatum tot
Frankrijk zal richten of zijn eischen in een
zcodanigen vorm zal gieten, dat de moge
lijkheid van een regeling er door zal wor
den uitgesloten. Het is bekend, dat zekere
kringen in Frankrijk er naar verlangen
de aangelegenheden met den Duce te be
spreken. Er zijn vele geruchten in omloop
ten aanzien der persoonlijkheden van wie
men denkt, dat zij de boodschappen tus
schen de beide regeeringen overbrengen.
VANDAAG VERKLARING VAN
CHAMBERLAIN.
Chamberlain heeft besloten, vandaag
in het Lagerhuis een verklaring af te
leggen over de plannen der Britsche
regeering om een einde te maken aan
iedere politiek van agressie in Europa.
PETROLEUM IN ROEMENIË
CONCESSIES AAN DUITSCHE EISCHEN
BETEEKENT ZELFMOORD.
Dat in de laatste dagen begeerige oogen
gericht werden op de natuurlijke rijkdom
men van Roemenië, behoeft geen verwon
dering te baren. Door de geografische ge
steldheid van dit land, bekleedt het een
voorname plaats in de petroleum-industrie.
De petroleum-bronnen, die tot op heden in
de districten Prahova, Dambovitza Buzau
en Bacau ontdekt werden, hebben deze in
dustrie tot de voornaamste van het land
gemaakt.
Roemenië levert ongeveer 4 procent van
de petroleumproductie der geheele wereld.
Öp zichzelf is dit niet zoo ontzagwekkend,
daar de Vereenigde Staten in de petroleum
industrie op de eerste plaats staan met 60
procent, waarna Rusland volgt met 11 pro
cent en Venezuela met 9 procent. Nu zijn
verschillende landen in Europa danig om
petroleum verlegen, daar zij niet met de
Vereenigde Staten of met Rusland mogen
of kunnen handeldrijven. Vooral het Derde
Rijk zit op dit gebied met de handen in het
haar. Men kent de moeilijkheden, die voor
al de Vereenigede Staten aan Duitschland
in den weg leggen.
In 1930 bedroeg de petroleumproductie
5 744.000 ton voor Roemenië, in 1935 was
deze productie der Roemeensche bronnen
gestegen tot 8.394.000 en dit jaar zal zij
meer dan 10.000.000 ton bedragen.
Kort geleden werd een speciaal vijfjaren
plan uitgewerkt door Roemeensche en En
gelsche deskundigen, om de petroleumpro
ductie van Roemenië nog hooger op te voe
ren.
Tegemoetkoming aan de eischen van
Duitschland, om de petroleumproductie
onder Duitsch „protectoraat" te stellen,
en zelf met landbouw bezig te blij
ven, zou voor Roemenië economische
zelfmoord beteekenen.
Het kapitaal van de Roemeensche petro-
leummaatschappij bedraagt ongeveer 11
milliard lei. Voor den wereldoorlog was
het vooral buitenlandsch kapitaal, dat ge
moeid was met deze petroleummaatschap-
pijen. Nu is echter een groot aandeel Roe-
meensch kapitaal geworden.
De petroleumraffinaderijen zijn geheel
ingericht volgens de laatste Amerikaan-
sche uitvindingen, en zij zouden 12.000.000
ton per jaar kunnen verwerken.
De petroleum-industrie is vooral op uit
voer gebaseerd. Slechts 20 procent wordt
voor het binnenland gebruikt. Tachtig pro
cent dus voor de uitvoer. De geheel staats
huishouding berust op de petroleumrijk-
dom. De inkomsten van de petroleum' vor
men ongeveer een derde van het jaar-
lijksch budget van Roemenië.
Ziedaar de gouden rijkdom van Roeme
nië, die nog beter is dan de goudproductie,
die eveneens een bron van inkomsten is
van Roemenië. In 1936 bedroeg de goud
productie van Roemenië ongeveer 5000 kil.
De kolenproductie van Roemenië bedroeg
in 1936 ongeveer 1.011.730 ton; deze ko
len zijn echter voor het binnenland be
stemd, en de uitvoer is practisch gering.
DE DUITSCH—ROEMEENSCHE
ECONOMISCHE ONDERHANDELINGEN.
De Duitsche onderhandelaar Wohltat
heeft ten slotte zijn vertrek uit Boekarest
toch nog uitgesteld en de onderhandelingen
over een aanvulling van het bestaande
DuitschRoemeensche handelsverdrag zijn
voortgezet, aldus deelden Roemeensche
öfficieele kringen gisteravond mede. De
handelsbesprekingen van gisteren hebben
een gunstige wending genomen volgens öf
ficieele kringen. Een aanvullend protocol
op het DuitschRoemeensche handelsver
drag van November zal thans zonder ver
wijl worden onderteekend.
De overeenkomst zou voor Roemenië
geen politieke verplichtingen met zich mee
brengen en geen commercieele monopo
lies, zoo wordt verklaard, doch zij zou een
voudig een commercieel document vor
men ten behoeve van de uitbreiding van
den omvang van den Roemeensch-Duit-
schen handel door normale middelen.
DE MILITAIRE MAATREGELEN VAN
HONGARIJE EN ROEMENIë.
Men meent te Boekarest, dat Duitsch
land druk zal uitoefenen op Hongarije om
dit er toe te brengen zijn militaire maat
regelen aan de Roemeensche grens onge
daan te maken. Volgens een gewoonlijk
goed ingelichte Roemeensche persoonlijk
heid zou de toestand er als volgt uitzien:
Hongarije heeft al zijn strijdkrachten
gemobiliseerd. Roemenië heeft slechts de
dekking van zijn grenzen verzekerd.
Onder die omstandigheden moet Hon
garije den eersten stap doen. Duitschland
zou bijgevolg het initiatief nemen tot een
dringenden stap te Boedapest, opdat Hon
garije zijn troepen zal terugtrekken. Roe
menië zou dan volgen.
Ia de Guildhall te Londen werden Woensdag president Lebrun en zijn echtgenoote door den Lord Mayor, sir Frank Bowater, ontvangen
waarbij vele autoriteiten aanwezig waren. Tijdens de rede van den Franschen president
