cCoqé
BUITENLAND
Militaire
versterking
Brltsch-Dultsclie
concurrentie
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
DINSDAG 21 MAART 1939
DE LEÏDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
FRANKRIJK
DE NIEUWE WETSDECRETEN.
Het ministerpresidium te Parijs publi
ceert een lijst van de wetsdecreten, die
vrndaag in het Staatsblad zullen verschij
nen. Tot de militaire maatregelen behoort
c.m. een decreet, waarbij de regeering het
recht krijgt, militairen, die ter beschik
king staan en reserves onder de wapenen
te roepen.
De tweede groep-wordt gevormd door
maatregelen tot verhooging der productie.
Hiertoe behoort een decreet, dat voorrang
verleent aan de bestellingen, die met de
landsverdediging verband houden, verder
een decreet betreffende de verlenging van
dei. arbeidstijd en de tarieven voor over
uren.
Tot de derde groep diverse maatre
gelen behooren o.a. een decreet betref
fende militaire inlichtingen en een betref
fende faciliteiten voor de onteigening ten
behoeve van werken voor de passieve ver
dediging.
De Fransche Staatscourant publiceert een
decreet, volgens hetwelk ieder ingeschre
ven werklooze verplicht is iedere betrek
king te aanvaarden, welke hem door het
officieele beureau voor werkverschaffing
in de bedrijven, welke voor de landsver
dediging werken, wordt aangewezen, waar
deze onderneming ook is gevestigd. Bij
weigering zaleen jaar lang de werkloo-
zen-ondersteuning worden ongehouden.
De te werkgestelde moet evenwel het
normale loon verdienen.
PRESIDENT LEBRUN NAAR LONDEN.
Vanochtend te kwart over acht is pre
sident Lebrun met zijn echtgenoote uit Pa
rens vertrokken om een officieel bezoek
te brengen aan Londen.
President Lebrun wordt vergezeld door
minister Bonnet, secretaris generaal Ma
gie, generaal Braconnier, de directeur van
het kabinet van den Minister van Buiten-
landsche Zaken Bressey, alsmede door ka
pitein ter zee Krantz en luitenant kolonel
Tassin van het militaire huis van Lebrun.
Mevrouw Lebrun wordt vergezeld door
mevrouw Braconnier en mevrouw Loze.
Het gezélschap reist in een specialen trein.
ZWITSERLAND
ZWITSERLAND BEREI1 ZIJN GROND
GEBIED TE VERDEDIGEN.
Het Zwitsersche Telegraafagentschap
meldt, dat gisteravond de voorjaarszitting
van de Federale. Kamers is geopend.
In een gemeenschappelijke verklaring
cier beide Kamers wordt gezegd: „Op 21
Maart 1938 werd in de Kamerbureaux een
plechtige verklaring voorgelezen, waarin
gezegd werd, dat het Zwitsersche volk
bereid is, de onschendbaarheid van zijn
grondgebied tot den laatste droppel bloeds
te verdedigen.
In de vandaag gehouden vergadering wa
ren de voorzitters en onder-voorzitters van
de Kamers en fractie-voorzitters eenstem
mig van meening, dat iedere nieuwe ver
klaring van het parlement overbodig was,
want het parlement heeft niets toe te voe
gen, noch te bekorten aan zijn vroegere
verklaring, die het uitdrukkelijk beves-
1igt."
ITALIË
40.000 LANDBOUWERS NAAR
DUITSCHLAND.
De eerste afdeelingen der in totaal 40,000
Italiaansche landbouwers, die dit jaar naar
Duitschland zuleen vertrekken,^ om aldaar
op boerderijen te werken, zijn in extra
'treinen vertrekken. De komende dagen
zullen de afdeelingen vertrekken.
LITAUEN
DL ACTIE DER MEMEL-DUITSCHERS.
Litauen zal zich niet verzetten.
De Litausche minister van buitenland-
sche zaken, Urbsys is gisteravond van Ber
lijn vertrokken. Omtrent het onderhoud,
dat hij met von Rifcbentrop heetf gehad, is
officieel niets bekend, doch volgens de
gisteravond uit goeed bron verkregen aan-
v/i.izir.gen schijnt het, dat Litauen zich niet
zou verzetten tegen het „recht der Duit-
schers om vrijelijk over zichzelf te beschik
ken
Het is daarentegen niet bekend of Litayen
in ruil garanties voor de rest van zijn
grondgebied heeft verkregen.
Uit Memel wordt gemeld, dat de Litau
sche regeering voortaan de Memel-Dult-
schers zal vrijstellen van dienst in het Li
tausche leger.
HONGARIJE
HORTHY RICHT PROCLAMATIE TOT
HET ROETHEENSCHL VOLK.
De Hongaarsche rijksbestuurder Horthy
heeft tot het Roetheensche volk een procla
matie gericht, waarin hij het Uit eigen
naam en uit naam der Hongaarsche natie
begroet. De proclamatie besluit: „De ver-
eeniging van Roethenië met Hongarije zal
een basis voor economischen voorspoed ver
zekeren, die vergroo' zal worden door
groote openbare werken."
TELEKI EN CSAKI NAAR ROME
EN BERLIJN.
Uit officieuze Hongaarsche bron wordt
medegedeeld:
Graaf Teleki en Csaki zullen in de twee
de helft van April een officieel bezoek
brengen aan Rome en eind April aan Ber-
lijn. Dit uitstel, dat aan de Hongaarsche
d:plomatie gelaten wordt, bracht gisteren
avond een zekere kalmeering in de Hon
gaarsche hoofdstad, waar de openbare mee-
r.uig zeer onder den indruk was van de
diplomatieke activiteit te Londen en Pa
rijs, evenals van de militaire maatregelen
iri Roemenië en Hongarije. Terwijl men de
meening is toegedaan, dat de internatio
nale crisis nog verre van opgelost is, wil
men hopen, dat na dezen dag van onzeker
heid ieder rechtstreeksch gevaar uit den
weg is geruimd.
POLEN
RESOLUTIE VAN DE BOERENPARTIJ.
Samenwerking van alk-n.
De Poolsche Boerenpartij (de vroegere
Volkspartij) heeft een resolutie aangeno
men, waarin wordt gezegd, dat Polen wordt
bedreigd tengevolge van de gebeurtenissen
In Tsjecho-Slowakije. Verder wordt vast
gesteld, dat geheel Polen de landsverdedi
ging wil versterken en derhalve wordt den
president der republiek gevraagd, een re
geering van nationale vereeniging, waarin
alle partijen samenwreken, aan het be
wind te brengen.
Uit naam van maarschalk SmiglyRydz
heeft generaal Berbecki tijdens de feesten
ter herdenking van Pilscedski te Poznan
c.a. gezegd: „Ik ben gemachtigd te verkla
ren, dat de moeilijkheden van dezen tijd
eischen, dat allen meewerken aan de lands
verdediging. De toestand eischt een mili
taire voorbereiding, niet alleen van de
mannen, doch ook van de vrouwen en kin
deren. De bevelhebber van het leger re
kent op de opofferingsgezindheid, vooral
van de bevolking van het Westen des lands.
ROEMENIË
EEN BRITSCHE HANDELSMISSIE NAAR
ROEMENIë
De Britsche minister van handel, Stan
ley, heeft in het Lagerhuis onder gejuich
medegedeeld, dat de Engelsche regeering
besloten heeft een handelsmissie naar
Roemenië te zenden. Een nauwkeurige
regeling moet nog getroffen worden.
DE HANDELSBESPREKINGEN MET
DUITSCHLAND
Spoedig overeenkomst verwacht
Uit de gisteren in officieele Roemeensche
kringen afgelegde verklaringen kan wor
den afgeleid, dat Roemenië een krachtige
houding heeft genomen in de belangrijke
handelsonderhandelingen met Duitschland.
In die kringen werd gezegd, dat men deze
week .het tot stand komen van een over
eenkomst met Wohltat verwacht, hoewel
dat nog niet geheel zeker is.
Volgens welingelichte kringen zal de
nieuwe overeenkomst een aanvulling van
het in November gesloten accoord zijn. Er
zullen, naar verluidt, meer goederen ge
ruild worden. Waarschijnlijk zal Duitsch
land meer petroleum kunnen betrekken,
hetzij uit de bestaande bronnen hetzij uit
nieuwe bronnen, die Duitschland zelf zou
exploiteëren. daartegenover zou Roemenië
goederen uit Duitschland ontvangen.
Volgens de overeenkomst aan Duitsch
land toegestane petroleum, zoo werd ver
klaard, zou slechts een kleine hoeveelheid
zijn, welke verworven zou moeten worden
langs de normale commercieele kanalen.
De hoeveelheid zou in een geringe verhou
ding staan tot wat oorspronkelijk geeischt
werd.
AMERIKA
GECAMOUFLEERD JAPANSCH
VLIEGVELD IN COSTA RICA?
De bekende Amerikaansche journalist
H. Knickerbocker publiceert een door hem
zelf uit een vliegtuig genomen foto van
z.g. rijstvelden, welke Japanneezen aan de
kust van Costa Rica hebben aangelegd en
wil hiermede aantoonen, dat deze rijst
velden niets anders zijn dan een vlieg
veld dat de Japanneezen in staat moet
steilen het Panama-kanaal te bedreigen.
Onlangs heeft ook een correspondent van
de „New York Times" hierop de aandacht
gevestigd.
HET VREDESAANBOD VAN DEN VER-
DEDIGINGSRAAD
Naar aanleiding van het verzoek tot
onderhandelen van den Nationalen ver-
dedigingsraad te Madrid heeft Radio-
Nacional gisteravond verklaard, dat de
vrede slechts kan worden verkregen door
een totalen aftocht van den vijand of de
onvoorwaardelijke overgave, want de
overwinning van Franco moet de „Totale
dood van een regime" zijn, om een nieuw
regime in te stellen.
BRUSSEL ERKENT FRANCO DE JURE
De Belgische regeering heeft de regee
ring van Franco de jure erkend.
De algemeene agent der Belgische re
geering te Burgos, Polain, die op het
oogenblik te Brussel vertoeft, zal onver
wijld als zaakgelastigde naar Burgos ver
trekken. Hij zal de regeering Franco om
het agrement vragen voor de benoeming
van een ambassadeur en voor het herstel
van de normale betrekkingen tusschen Bel
gië en Spanje.
DUITSCHLAND EN ITALIë ACHTEN
VOORTBESTAAN VAN NON-
INTERVENTIECOMMISSIE NUTTELOOS
De Duitsche en de Italiaansche regee
ring hebben' lord Plymouth door middel
van haar zaakgelastigden doen weten, dat
zij het' nutteloos achten, de non-interven
tie commissie te laten voortbestaan.
GEMENGDE BERICHTEN
AANRIJDING MET DOODELIJKEN
AFLOOP.
Chauffeur gezocht.
Gisteravond is op den rijksstraatweg te
Haarlem een zevenjarig jongetjte door een
vrachtauto aangereden. Het kind, dat
oogenschijnlijk geen letsel opliep, werd
door een voorbijganger naar de ouderlijke
woning overgebracht. De vrachtauto reed
door.
Later op den avond werd de knaap on
wel en de ontboden huisdokter achtte on
middellijke overbrenging naar de Maria-
stichting noodzakelijk. Daar is de jongen
gisteravond laat overleden.
In verband met deze aanrijding en den
noodlottigen afloop verzoekt de commissa
ris van politie te Haarlem den chauffeur
van de vrachtauto, welke vermoedelijk met
kalk of meel was geladen, zich op het hoofd
bureau te melden voor het verstrekken van
inlichtingen.
MOTORRIJDER GEDOOD.
Gistermiddag is de motorrijder J. Veen-
mans, kleermaker te Nijverdal, op den rijks
weg WierdenNijverdal in volle vaart
tegen een boom gereden. De man liep een
schedelbasisfractuur op en was op slag
door. Het motorrijwiel werd licht bescha
digd. Het stoffelijk overschot is naar zijn
woning vervoerd.
Het slachtoffer was gehuwd en had geen
kinderen.
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
Eenigen tijd geleden werd de heer C. X.
J., amanuensis van de Rijks H.B.S. „Wil
lem II" te Tilburg op het Heuvelplein al
daar bij het oversteken van den rijweg nabij
de verkeersstoplichten, door een passeeren-
den motorrijder aangereden en tegen den
grond gesmakt. Zaterdag is de man, die
vader was van een groot gezin, aan de bij
dat ongeval opgeloopen verwondingen,
overleden.
VAN ZESTIEN METER HOOGTE
GESTORT.
Schilder aan gevolgen overleden.
Gistermiddag is de 23-jarige B. uit Dor
drecht bij het verlichten van schilders-
werk aan de spoorbrug Baanhoek over de
Merwede te Sliedrecht, van een hoogte van
zestien meter gestort. De man was bij zijn
val in aanraking gekomen met een brug-
pijler. Zwaar gewond bleef hij op een stee-
nen glooiing liggen.
In het plaatselijk ziekenhuis, waarheen
hij werd vervoerd, is hij later op den mid
dag overleden.
VAN DAK GEVALLEN EN OVERLEDEN.
De timmerman S., werkzaam op de fa
briek de Schelde te Vlissingen, is gisteren
van een negen meter hoog dak gevallen.
Met ernstige verwondingen is de man in
het ziekenhuis opgenomen, waar hij van
nacht is overleden. Het slachtoffer was ge
huwd en vader van twee kinderen.
FELLE BRAND TE TILBURG.
Vijfkinderen nog juist bijtijds gered.
Gisteravond omstreeks negen uur ont
dekten voorbijgangers brand in het dames
modemagazijn van de firma Daniels-Hamers
aan de Heuvelstraat te Tilburg. De vlam
men sloegen toen reeds naar buifen. Na
enkele oogenblikken werd bekend, dat zich
in het brandende huis vijf kinderen be
vonden, die reeds te bed lagen. De ouders
waren afwezig en de dienstbode, die zich
in de woning bevond, had klaarblijkelijk
nog niets van het dreigend gevaar gemerkt.
Een der toegeschoten burgers trapte reso
luut het glas van de voor deur in en met
enkele andere personen verschafte hij zich
toegang tot het brandende pand.
Op het hulpgeroep van een der kinderen,
dat door het geknetter van de vlammen
was wakker geworden, had inmiddels ook
de dienstbode den brand ontdekt en gehol
pen door de binnengedrongen burgers,
slaagde zij er gelukkig in de kinderen bij
tijds in veiligheid t^ brengen. Terstond
daarop vraten de vlammen zich naar boven
en een groote vonkenregen vulde de avond
lucht.
De brandweer, die met groot materiaal
was uitgerukt, tastte het vuur met zeven
stralen aan en sloot het van alle kanten
in. Dank zij dit krachtige optreden kon men
na ruim een uur zeggen, dat het gevaar
voor uitbreiding niet meer bestond.
Brandweerlieden gewónd.
Tijdens het blusschingswerk deden zich
enkele ongevallen voor. De brandmeester
Van der Meijs kreeg een omlaag vallend
stuk glas op zijn hand, waardoor een groote
vleeschwond ontstond, welke moest wor
den gehecht. Grooter was de ontsteltenis,
toen men omstreeks half elf vernam, dat
de hoofdbrandmeester Wijman van het dak
van het naastgelegen perceel, van waar hij
een straal water op het nog gedeeltelijk
brandende pand wierp, zijn evenwicht had
verloren en naar heneden was gestort in
het huis. Het duurde gelukkig niet lang,
of men had den man naar boven gehaald.
Hij had een val van vijf tot zes meter ge
maakt en daarbij flinke snij wonden aan
hoofd en hangen gekregen. De geneeskun
dige dienst vervoerde hem naar het St. Eli-
sabeths-ziekenhuis. De toestand van W. is
niet levensgevaarlijk.
Het modemagazijn, een smal pand van
drie verdiepingen, brandde vrijwel geheel
uit. De geheele inboedel met inventaris en
voorraden zijn verloren gegaan, deels door
het vuur, deels door het bluschwater. Ook
de naastgelegen huizen kregen waterschade.
De oorzaak van den brand is onbekend.
WINKEL UITGEBRAND.
Vanochtend is brand uitgebroken bij
den groenteventer en winkelier Snieder,
aan de Vijzelstraat te Leeuwarden.
De brandweer pakte het vuur met drie
stralen op de waterleiding aan en had den
brand binnen een half uur onder de knie.
Het pand is vrijwel geheel uitgebrand.
De schade wordt door verzekering gedekt.
Men weet nog niets, hoe de brand is ont
staan.
BANKETBAKKERIJ UITGEBRAND.
In den afgeloopen nacht heeft een felle
brand gewoed in de banketbakkerij annex
lunchroom van den heer F. Hartman te
Heerenveen. Het perceel brandde vrijwel
geheel uit en niets kon worden gered. Ook
de bovenverdieping en de aangrenzende
perceelen kregen belangrijke waterschade.
Aan het krachtige opttreden der brand
weer, die met groot materieel uitrukte, is
het te danken, dat niet nog meer huizen in
deze dichtbebouwde kom der gemeente een
prooi der vlammen werden, temeer daar
het vuur door den hevigen storm nog werd
aangewakkerd.
De oorzaak van den brand is onbekend.
BRANDSTICHTING.
Terwijl de bewoners afwezig waren
brandde verleden Maandag de woning van
den arbeider W. M. te Wanroij af. M. zou
tijdens den brand op de Nijmeegsche markt,
en zijn zoon op de Udensche markt hebben
vertoefd.
Vast kwam te staan, dat de zoon zich
eerst eenige uren nadat hem 't voorval was
medegedeeld, naar zijn woonplaats begaf,
hetgeen de argwaan der politie wekte. Na
dat de gemeente-politie van Wanroij en
Mill tezamen met d enrijksveldwachter te
Mill tezamen met den rijksveldwachter te
werd de ongeveer 20-jarige zoon in verhoor
genomen. Na aanvankelijk alle schuld te
hebben ontkend wees hij tenslotte zijn
ruim 50-jarigen vader als den dader aan.
Deze is vervolgens gearresteerd cn naar het
arrestantenlokahl te Mill overgebracht. Vol
gens mededeelingen van den zoon zou de
brandstichting zijn geschied met behulp
van een brandende kaars, waaraan katoen
draden waren bevestigd.
De woning behoorde toe aan den land
bouwer W. van D. te Wanroij.
De verdachte M. zou deze brandstichting
reeds vroeger hebben beraamd om een uit-
keering 'uit de brandverzekeringsmaatschap
pij los te krijgen. Hij blijft evenwel ontken
nen.
NOG EEN GEVAL VAN BRAND
STICHTING.
Kruidenier zou zijn huis in brand hebben
gestoken.
De politie te Iloofddox-p heeft in den'
nacht van Zaterdag op Z'rdag een 26-jari-
gen kruidenier gearresteerd, die verdacht
wordt van opzettelijke brandstichting, met
het doel, de hooge verzekeringssom uitbe
taald te krijgen. Op last van den Officier
van Justitie te Haarlem is de man opge
sloten. Hij heeft nog niet bekend, maar de
bewijzen tegen hem zijn sterk.
Omstreeks halftwee Zaterdagnacht werd
de brand gemeld en door het zeer kracht
dadig ingrijpen ven de plaatselijke brand
weer kon men het vuur met twee stralen
op de waterleiding meester worden. Het
huis ligt geheel ingebouwd en v/as slechts
door een dunnen muur gescheiden van de
andere woningen, zoodat groot gevaar voor
uitbi-eiding dreigde.
Zeer verontwaardigd was men, toen het
gerucht de ronde deed, dat deze brand
zou zijn aangestoken. De ki-uidenier en zijn
vrouw waren op dat oogenblik niet thuis.
In den vooravond v/aren zij naar de wo
ning van hun ouder.s in Leimuiden gegaan.
Toen de man later in den nacht thuis
kwam, is hij onmiddellijk gearresteerd en
naar het politiebureau overgebracht. In
het huis vond men namelijk een vuurhaard,
die het sterke vermoeden wettigde, dat
men met een misdaad had te doen. Het be
wijs lag letterlijk voor het opscheppen en
dat dit zoo was. is alweer te danken aan
het snelle optreden van de brandweer, die.
het vuur spoedig wist te blusschen, zoo
dat de vuurhaard vrijwel ongeschonden
bleef. Op last van den Officier van Justitie
stelde een deskundige uit Rotterdam Zon
dagavond een minutieus onderzoek ip, dat
de vermoedens maar al te waar maakte.
In politiekringen acht men het een brand
stichting, die voor den arrestant vrijwel
geen kans laat om te ontsnappen aan den
sterken arm. De man was zoo hoog verze
kerd, dat hij zijn vrouw onkundig had ge
laten van het juiste bedrag. Het is zoo
hoog. dat het niet alleen het verlies van de
kruidenierszaak en de woning, maar ook
alle schulden van den man had kunnen
dekken. „Tel."
DE VERZEKERINGSZWENDEL
TE BREDA.
Men meldt uit Breda aan het „Vad.":
Met de arrestatie van den zich noemen
den directeur van het Algemeen Assuran
tiekantoor „Het Zuiden" te Breda, J. C. van
S., heeft de Bredasche politie een einde ge
maakt aan een verzekeringszwendel, wel
ke een ongekenden omvang blijkt te hebben
genomen.
Hoewel reeds ongeveer een half jaar ge
leden de aandacht van den Officier van
Justitie te Breda op de handelingen van
het Assurantiekantoor „Het Zuiden" geves
tigd was, werd eerst tot arrestatie van den
directeur overgegaan nadat gebleken was,
dat het kantoor een groot aantal brandge
vaarlijke objecten als met riet gedekte
boerderijen e.d., welke bij bona-fide maat
schappijen niet of slechts tegen zeer hoo
ge premie dekking konden vinden, had ver
zekerd op formulieren van de Rotterdam-
sche en Amsterdamsche beurspolis, welke
polissen evenals de sluitnota's geteekend
v/aren door een Portugeesche Brandwaar
borgmaatschappij, welke bij onderzoek
slechts in de verbeelding van S. bleek te
bestaan. Dit bleek bovendien ook reeds uit
het feit, dat het schrift op polissen en sluit
nota's volkomen overeenstemde met dat
van den thans gearresteerden van S.
Daar het Asurantiekantoor „Het Zui
den" er geen administratie bleek op na te
gaan houden, is op het oogenblik moei
lijk na te gaan hoeveel valsche polissen
door Van S. zijn afgegeven.
Vast staat echter wel, dat er op het Bra-
bantsche platteland tal van pei'sonen zijn,
die meen en hun eigendommen tegen brand
verzekerd te hebben, terwijl in werkelijk
heid de in hun bezit zijnde Rotterdamsche
of Amsterdamsche beurspolis bij eventuee
ls schade geen enkele dekking zal blijken
te bezitten.
Behalve aan valschheid in geschrifte, zou
Van S., aanvankelijk tezamen met zijn eeni
ge maanden geleden verongelukten broer,
zich nog aan een groot aantal gevallen van
oplichting hebben schuldig gemaakt. Deze
broer was z.g. inspectexir van het Assuran
tiekantoor „Het Zuiden" en hjj was het.
die per motor de geheele pro\ incie afreis
de om overal op het platteland agenten
voor het kantoor aan te stellen.
Bij aanstelling kregen de agenten een
pakje tarieven en aanvraagformulieren van
verschillende maatschappijen toegezonden.
Bij een onderzoek bij 14 dezer maat
schappijen bleken er 8 met het bestaan van
het Assurantiekantoor „Het Zuiden" ge
heel onbekend te zijn en daannede nim
mer in eenige e atic te hebb°n gestaan.
Vijf maatschappijen hadden inderdaad het
kantoor een korten tijd tot agent gehad,
doch de relatie werd reeds na korten tijd
verbroken, aangezien de premies der en
kele afgesloten posten niet werden afge
dragen. Slechts één kleinere levensverzeke
ringmaatschappij zou relaties van largeren
duur met van S. hebben onderhouden.
