VOOR ONZE ZIEKEN. Laatste berichten Burgerlijke Sland MARKTBERICHTEN MAANDAG 20 MAART 1939 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 3 NOORD-NEDERLAND—VLAANDEREN. Dr. Rob van Roosbroeck en Antoon Coolen over Hendrik Conscience. De vereeniging Noord-Nederland—Vlaan deren had voor Zaterdagavond een Hen- drik-Conscience herdenkingsavond belegd, waarvoor het bovenzaaltje van ,,'t Schut tershof" was gereserveerd. Dit bleek voor de zeer groote belangstelling, welke die van de vorige maal ver overtrof, veel te klein net het gevolg, dat met veel goeden wil d« belangstellenden opeengepakt zaten als vliegen op een vliegenvanger. Successie velijk verdwenen de tafeltjes en lieten allen zich gewillig op elkaar duwen. Het was in ieder geval een belangstel lend gezelschap, dat kwam luisteren naar hetgeen Dr. Rob van Roosbroeck en Antoon Coolen zouden zeggen over de figuur van Hendrik Conscience. Na een openingswoord van den voorzit ter, Dr. Bursch, die zeide dat deze avond werd gegeven in samenwerking met de afd. Leiden van het Algem: Nederl. Ver bond ter herdenking van het 100-jarig be staan van Hendrik Conscience's „De Leeuw \an Vlaanderen", was het woord aan dr. van Roosbroeck, die sprak over de histo rische beteekenis van „De Leeuw van Vlaanderen". Spr. vangt aan met te zeggen, dat in de 100 jaren, die volgden op „De Leeuw van Vlaanderen", die leeuw wer kelijk geklauwd heeft. De beteekenis van Concience's roman is, dat hij in het gemoed van den kleinen man het gevoel van een heid met Nederland heeft kunnen wakker roepen. Met historische gronden betoogt spr. dat op dit boek gewacht is als op een manifest. Een historisch monument is het niet, maar het heeft meer gedaan dan alle historische geschriften. Conscience's werk is meer een litterair commentaar bij het gebeuren en wel naar de regels der romantiek. De historie heeft critiek op zijn werk, maar goed is dat hij den strijd heeft gezien als een na- tionalen strijd tegen de Fransche over- heersching. Spr. behandelt dan de vraag hoe Con science na jaren van zwijgen plotseling aan dit gegeven komt en antwoordt daarop, hoe jonge studenten zich groepeerden om door Willem I naar België gezonden Nederland- sche professoren en de geest van het ver leden door geschiedvorsching deden her leven. Daarin past Conscience's roman, welke spr. vervolgens historisch ontleedt. Conscience heeft daar vooral gefantaseerd, waar de bronnen der historie zwijgen. Niet alle figuren zijn, al meende Conscience dit, historisch, wat spr. aantoont en er zijn in details vele historische fouten, maar dat wist Conscience. Dit kan alleen worden verklaard door het feit, dat Conscience zijn boek bedoelde als een politiek manifest tegen Frankrijk. Daarbij komt de identi teit: taal en volk, en waar Conscience Bel- i gië schrijft, bedoelt hij Vlaanderen. Den persoon van Conscience besprekend, 2ette spr. uiteen, dat hij niet vrij was van eigenliefde, maar het eerste succes was niet, wat hij mocht verwachten. Maar zijn boek is geweest een signaal voor Vlaanderen en spr. verklaart aan de hand van interessante documenten, dat dit signaal gehoord is. Wat Vlaanderen ge worden is, is het geworden door den geest, die Conscience's werk bezielde. Conscience is geweest de vader der Vlaamsche bewe ging, door zijn werk heeft het Vlaamsche volk zich zelf teruggevonden. Na de pauze sprak Antoon Coolen over de literaire waarde van Conscience's werk. Voor de letterkundige critiek, aldus spr., is het niet moeilijk de litteraire fouten in Conscience's werk te ontdekken, maar hij wist het Vlaamsche volk te doen weenen en zingen. Hij schreef slecht proza, maar hij had geen voorbeeld,, hij was het begin van een nieuwe Vlaamsche litteratuur, en. hii verstond de ziel van het Vlaamsche volk. Spr. vertelt van den invloed, die Conscience had op hem, den Brabantschen volksjon gen Conscience, de man, die het volk leerde lezen ook dat was een heldendom. En spr. vertelde van de vreugde in hem bij de Conscience-herdenking in Antwerpen, het Antwerpen, waar Conscience droomde. Conscience was de verteller, deverha- !er, die tot luisteren dwong. De Leeuw van Vlaanderen, aldus spr., geschreven op 25-, 26-jarigen leeftijd is niet zijn beste boek. Hij doet de werkelijkheid geweld aan, maar het is het meest geëigende boek voor een festijn zijner nagedachtenis. Conscien ce's eerste roman bracht het volk terug tot zijn historische bestemming. Zij vonden traag den weg naar de harten van een nieuw geslacht, naar een nieuw volksbe wustzijn, dat Vlaanderen een groot Vlaan deren was. De Conscience van de roman tisch-realistische verhalen is dezelfde Con science als de eerste, het gaat om den Vlaamschen grond en het ^haamsche volk. Hij schreef het eene boek na het andere en bezielde de Vlamingen. Het was een uitstorting van gevoel. Conscience is een roerend voorbeeld van de verbondenheid tusschen schrijver en volk, maar ook tus- schen de Kempische menschen, tusschen Brabanders en Vlamingen aan weerszijden van den grens.-Bij de viering van dit eeuw feest hebben Noord en Zuid elkaar in waar heid gevonden. Met een dankwoord aan beide sprekers door den voorzitter van het Algemeen Ne- derlandsch Verbond werd de avond ge sleten. AUTO TE WATER. Op den Haarlemmerweg is Zaterdag nacht te 1 uur een auto toebehoorende aan J. v. D. te De Bilt en bestuurd door den Utrechtschen student H. B. A., waarschijn lijk tengevolge van onbekendheid met den weg in de naast den weg gelegen sloot ge reden. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. De auto is met een kraanwagen weer op het droge gebracht. Gemeenteraad WETHOUDER-BENOEMING In de heden gehouden vergadering van den gemeenteraad is in de plaats van den heer Splinter, die om gezondheidsredenen bedankt heeft, met op 4 na algemeene stemmen tot wethouder gekozen de heer J. Wilbrink, eveneens behoorende tot de Christ. Hist, partij. Tijdens de ziekte van den heer Splinter is de heer Wilbrink reeds eenigen tyd waarnemend wethouder geweest. De heer Splinter die heden weer in de vergadering was, is voornemens tot Sep tember lid van den gemeenteraad te blijven. JAARVERGADERING VEBO" Vorige week had hier ter stede de jaar- lyksche ledenvergadering van de „Vebo" (Tentoonstelling Bodem producten) plaats. De voorzitter, de heer Bonda alhier, wees er in zijn openingswoord op, dat ondanks het feit-, dat de tentoonstelling van het vorige jaar ernstig te lijden had gehad van het mond- en klauwzeer, er toch rede nen tot optimisme zijn. De marktaanvoer te Leiden is, in tegenstelling met vele andere markten, vooruitgegaan, zoowel quantita- tief, als qualitatief. Qualitatief vooral door de fok- en controlevereenigingen en door de vereenigingen van bestrijding van de rundvee-T.B.C.t die hier in de omgeving op instigatie van de „Vebo" werden opge richt. De veefondsen zijn verlaagd. Wij heb ben allerwege medewerking en waardee ring. Vervolgens werden verslagen over hel afgeloopen jaar uitgebracht, door de pen ningmeester, door de kascommissie en door den secretaris. Alle aftredende bestuursleden werden herkozen, terwijl nog een nieuwe kascom missie werd benoemd. De ingediende begrooting werd, na eeni- ge kleine wijzigingen goedgekeurd. Uitvoerig werd besproken de tentoon stelling, die dit jaar zal plaats hebben. Overwogen werd om aan deze tentoon- steling een ruiterfeest of een openluchtspel of een andere dergelijke attractie te ver binden. Besloten werd de tentoonstelling te hou den op Woensdag 13 September a.s. CULTUREELE FILM. Voor een groot aantal belangstellenden werd Zaterdagmiddag in het Casino-theater te Leiden voor het instituut van Cultureele films vertoond de documentaire film „In stinct en verstand". Deze film gaf een prachtig beeld van alle instincten der ver schillende diersoorten, het stadium tijdens hun eerste ontwikkeling, het instinct van z'ch te voeden, het bouwinstinct, de verzor ging der nakomelingschap, het sociale in stinct, dat, ooals de film liet zien by hoorntjes, mieren en bijen, die zelfs reus achtige gemeenschappen vormden, het sterkst ontwikkeld is. Van tientallen dier soorten toonde de waarlijk prachtige film de levenswijze geleid door instinct, dat soms uitgroeit tot overleg. De aanwezigen hebben van de tallooze wetenswaarddighedpn der dierenwereld belangstellend kennis genomen en.... ge noten. A.s. Zaterdag zal vertoond worden „Het rristerie der Schepping". RIJKSWERKVERSCHAFFING. Met ingang van 13 dezer is in de Inscpec- tie Haarlem der Rijkswerkverschaffing aan den inspecteur ir. Hudig toegevoegd als adjunct-inspecteur de heer ir. H. Kuipers. Tot deze inspectie behooren alle gemeen ten uit onze omgeving en Rijnstreek. OP ROOF UIT GEWEEST? In den afgeloopen nacht trof een nacht waker van de N.V. Leidsche Nachtveilig- hfidsdienh en Controle bij. het doen van zijn ronde op een boerderij gelegen aan der Hoogen Rijndijk onder de gemeente Zoeterwoude twee personen aan, die uit dp schuur kwamen. Een van hen wist te ontsnappen, terwijl de ander door den waker aan de inmiddels door den eigenaar der boerderij ontboden politie werd over geleverd. De man is in arrest gesteld. De politie stelt een onderzoek ln. JONGEN TE WATER. Zaterdagmiddag te half drie is de 7-ja- nge C. R. uit de Weverstraat in den Nieu wen Rijn gevallen toen hij probeerde over een ijzeren bint van het werk aan den nieuwen brug bij het Gangetje te loopen. A Rol uit de Verlengde Narsaustraat, lid instructeur van de Leidsche Reddingsbri gade sprong gekleed te water en wist den jongen met behulp van een politieagent op fcef droge te brengen. De drenkeling had oogenschijnlijk geen letsel bekomen. In verband met de groote belangstelling zal de tentoonstelling „Het Schip", welke thans in het Prentenkabinet der Rijksuni versiteit te Leiden wordt gehouden, met 14 dagen worden verlengd en tot en met 15 April geopend zijn. Zaterdag slaagden te Óen Haag voor het examen stenographie: A. Hendriks, G. v. d. Mark, R. Schoppen, B. van Weerlee; voor machlneschrijven: C. v. d. Keur, B. Riebeek en R. Zonderop, allen leerlingen van de Mariaschool, Haarlemmerstraat. Van onze Adverteerders DEMONSTRATIE. IETS VOOR DAMES. In ons blad staat een advertentie van het Modevakschool-Instituut „E. N. S. A. I. D.", (Eerste Nederlandsche Snelapparaten In dustrie) waarvan de hoofddirectie te Utrecht is gevestigd. Dit instituut beoogt het les geven in knip pen en naaien van alle kleedingstukken. enz. alsmede het toepassen van kunstsnij verheid in het modevak, omvattende: kunstweven, borduren, batikken, relief- schilderij, kunstlederbewerking, applicatie, metaaldrijven, open naaldkant, ajour, kant klossen enz. Gaarne wekken wij alle dames op tol bezoeken der demonstratie ter gelegenheid van de opening der 706e school te Leiden De Commissaris van Politie te dezer stede brengt in herinnering het K.B. van 16 Augustus 1918 Stbl. No. 521, regelende het toezicht op de in Nederland vertoeven de vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat een ieder, die een vreemdeling nacht verblijf verschaft binnen 24 uur verplicht is daarvan kennis te geven aan het hoofd van politie in de gemeente, in casu de Commissaris van Politie (bureau Vreem delingendienst Zonneveldstraat alhier, ge opend van 9—12 uur, van 24 uur, en van 79 uur). Door aangifte aan het bureau van de bevolking en den Raad van Arbeid vervalt bovengenoemde verplichting niet. Verzuim is strafbaar geseld met hech tenis van ten hoogste een maand of geld boete van ten hoogte 500. Deze bepaling geldt niet alleen voor dienstpersoneel, doch ook voor logé's enz. Binnenland DE „BRANDARIS" OPGEPIKT Op weg naar Delfzijl De sleepboot „Witte Zee" welke was uit gevaren naar de in nood verkeerend „Brandaris" (Men zie Gem. Berichten, 3e blad), heeft deze boot op de Noordzee op gepikt. De „Brandaris" is op weg naar Delfzijl. INBRAAK TE SCHEEMDA Brandkast met reserveslentel geopend Gedurende het afgeloopen weekend heb ben inbrekers zich toegang verschaf tot het pand van de N.V. Zwaan en de Wiljes' zaadhandel te Scheemda. Door een W.C.- raampje zagen zij kans binnen te dringen in he gebouw, waarin fabriek, opslagplaat sen en het kantoor gevestigd zijn. Zij open den de brandkast met een reservesleutel, die in de lade van een der bureaux werd bewaard. Zij name.i een bedrag van ruim 400 contanten mee. Noch het gebouw, noch bureaux of brandkast toonen sporen van braak. De'politie stelt een onderzoek in, waarbij vooral van belang is na te gaan, of de inbrekers toevallig den reservebrand- kastsleutel in een der bureauladen hebben gevonden, dan wel of zij wisten, dat de sleutel daar bewaard werd en dus met de toestanden in het bedrijf op de hoogte waren. Buitenland DLITSCHE AMBASSADEUR TE PARIJS NAAR BERLIJN ONTBODEN. BERLIJN. 20 Maart. (A. N. P.) De Duitsche ambassadeur te Parijs, graaf Welczeck, heeft order gekregen naar Berlijn te komen om verslag uit te brengen. GOERING KEERT NAAR ITALIë TERUG BERLIJN, 20 Maart (A.N.P.) Naar Reuter verneemt, zal Goering morgen naar Italië terugkeeren om zijn onderbroken vacantie te hervatten. Dit beteakent, dat niet wordt overwogen, onmiddellijk de Rijksdag bijeen te roepen. Men verwacht, dat Goering ook een onder houd zal hebben met Mussolini, taneinde hem het optreden van Hitler ten aanzien van Tsjecho-Slowakije uiteen te zetten. HOE HACHA EN CHWALKOWSKI TE BERLIJN TEEKENDEN. Althans volgens de lezing van den correspondent van de „Daily Telegraph". LONDEN, 20 Maart. (A.N.P.) De di plomatieke correspondent van de „Daily Telegraph" verklaart uit een bron, welker authenticiteit niet betwijfeld kan worden, het volgende relaas te hebben vernomen van de omstandigheden, waaronder de Tsjechische president, Hacha en zijn mi nister van buitenlandsche zaken, Chwal- kowski tot teekening van het document, waarbij hun land aan Duitschland werd overgedragen, zijn gekomen. In den namiddag van den 14en Maart deelde de Duitsche gezant tc Praag de Tsjechische regeering mede, dat men het te Berlyn nuttig achtte, Indien Hacha en Chwalskowski voor besprekingen naar Ber lijn konden komen. By hun aankomst in de Duitsche hoofdstad werden de Tsje chen, zooals bekend is, met alle militaire eer ontvangen. Z(j werden vrijwel onmiddellijk naar de rijkskanselarij gebracht, waar Hitier, Goering en von Ribbentrop op hen wacht ten. Op een tafel in het midden van het ver trek lag een geheel voltooid document, krachtens hetwelk de Tsjechen, indien zy het teekenden, alle rechten hunner regee ring aan Duitschland zouden afstaan. Daarnaast lag een document, waarin de toekomstige administratieve status van Bohemen en Moravië was geregeld. De bijeenkomst werd door Hitler met een korte toespraak geopend. Hij zette uit een, dat het niet het oogenblik voor on derhandelingen was, maar dat de Tsje chen kennis hadden te nemen van de door de Duitsche regeering genomen besluiten, welke onherroepelijk waren. Hitier deelde den Tsjechischen staatslieden mede, dat Praag den volgenden ochtend te negen uur door Duitsche troepen bezet zou wor den, dat Bohemen en Moravië zouden worden ingelyfd als protectoraat van het Duitsche Rijk en dat ieder, die zich tegen dezen gang van zaken zou trachten te ver zetten, onder den voet zou worden geloo- pen. Daarna plaatste de rijkskanselier zijn handteekening onder het document om vervolgens de kamer te verlaten. Het was toen half twee des nachts. Ge durende verscheidene uren protesteerden Hacha en Chwalkowski bitter tegen het geweld, dat hun werd aangedaan. Zij ver klaarden het document niet te kunnen teekenen: zij zouden door hun eigen volk verstooten worden, indien zij wel teeken den. Met alle kracht, waarover hij be schikte, betoogde de Tsjechische president, dat nooit tevoren een blank ras was ver nederd tot een toestand, als die, welke in het document was voorzien. De Duitsche ministers toonden echter geen mededoogen. Zij drongen om de Tsjechen heen, wierpen hun voortdurend de documenten voor, drukten hun pennen in de hand en spraken de bedreiging uit, dat half Praag binnen twee uur tijds door een luchtbombardement verwoest zou worden, indien zij zich van teekenen zou den onthouden. Achthonderd bombarde mentsvliegtuigen, zeiden zij, werden ge reed gehouden en wachtten slechts op het sein van vertrek. Dat sein zou te zes uur des ochtends worden gegeven, als de documenten dan niet geteekend zouden zijn. Gedurende dezen langen en verschrik- kelijken nacht moest president Hacha ver schillende malen worden bijgebracht door dokters, die in .een aangrenzend vertrek wachtten. Hacha deed een laatste poging om tijd te winnen: hij verklaarde niet te kunnen teekenen zonder de leden van de Tsjechische regeering te Praag te hebben geraadpleegd. Men deelde hem mede, dat er een directe telefoonlijn beschikbaar was tusschen het vertrek, waarin hij zat, en de kamer waarin de Tsjechische regeering vergaderde. Leden van de Duitsche min derheid hadden die lijn in de afgeloopen weken over Tsjechisch gebied aangelegd. Te half zes zakte president Hacha ge heel ineen. Door injecties moest hij tot bewustzijn worden gebracht. Zijn tegen stand was gebroken en hij teekende, in de overtuiging, dat hy anders zijn land zou blootstellen aan een meedoogenloos bom bardement. ANTISEMIETISME IN SLOWAKIJE BRATISLAVA, 20 Maart (A.N.P.) In Malackyt het hoofdkwartier van de mili taire autoriteiten, werd de synagoge omge vormd in een garage. Joodsche mannen en vrouwen werden gedwongen de straat te schrobben. Te Tarnava zyn wegens het ontploffen van een bom voor het huis van den „Orteleiter" 54 Joden gearresteerd. LEIDEN. Ondertrouwd: C. v. d. Pluijm jm en C. S. van Rooijen jd A. Lepelaar jm 27 jaar en H. Cremer jd. 28 jaar J. W. Snik jm 30 jaar en M. Chaudron gesch. 29 jaar L. H. Visser jm 19 jaar en C. van Leeuwen jd 19 jaar A. Niehot jm 22 jaar er H. H. P. Massaar jd 22 jaar D. v. As jm 32 jaar en W. F. H. Tuinhof de Moed jd 26 jaar J. C. van Egmond jm 28 jaar en A. M. Gommans jd 19 jaar. Geboren: Cornelis Gerrit zoon van C. Vis en M. J. Breeveld Adriana, doch- tei van A. Vinkestijn en A. de Ruiter. Overleden: P. I. Vaalburg m. 73 jtar L. J. de Grijs zn. 6 jaar M. Ber nard huisvr. van S. v. d. Reek 41 jaar M van Schagen vr. 81 jaar. AMSTERDAM, 20 Maart Vee. Ter vee markt waren heden aangevoerd: 500 vette koeien, waarvan de prijzen waren: 68—78, 6C66 en 5058 cent per kg. slachtgewicht 87 melk- en kalf koeien 180260 per stuk; 52 vette kalveren 2e kwaliteit 52—58 en 3'" kwal. 4450 cent per kg. levend gewicht 256 nuchtere kalveren 47, 87 schapen 1721 per stuk; 557 varkens: vleeschvar- kens, wegenle van 90—110 kg. 58--59 cent (enkele hooger), zware 5758 cent en vette 5556 cent per k.g. slachtgewicht: Aangevoerd 4 wagons geslachte runderen uit Denemarken. Overzicht: runderen rui me aanvoer, redelijke handel met vaste pryzen. Vette kalveren matige aanvoer, kalme handel en prijshoudend. Nuchtere kalveren groote aanvoer, handel kalm en onveranderde prijzen. Schapen behoorlijke aanvoer, handel traag en prijzen lager. Varkens ruime aanvoer, handel stug met hoogere pryzen, doch afloop niet willig. ROTTERDAM, 20 Maart. Vee. Aanvoer: 2260 Totaal, 624 vette runderen, 223 vette kalveren, 40 nuchtere kalveren, 536 scha pen en lammeren, 835 varkens, 2 bokken of geiten. Prijzen per kg.: vette koeien 72 PO en 3646 cent, vette ossen 66, 58 en 36— 46 cent, vette kalveren 1.05, 90 en 6070 cent, varkens (levend gewicht) 48, 47 en 45 cent, schapen 54, 45 en 41 cent, Prijzen per stuk: schapen 241816, lammeren 211511. Overzicht: vette koeien en ossen aanvoer als vorige week, handel ma tig, pryzen le kwal. ossen en koeien, iets duurder, verder onveranderd, prima koe tot 76 cent primaossen tot 68 cent, vette kalveren aanvoer iets kleiner, handel re delijk, pryzen le soort iets hooger verder onveranderde prijzen 1.15, schapen en lammeren aanvoer iets grooter, htandel stug, prijzen iets lager; varkens aanvoer ruim, handel stroef, prijzen iets lager. Eenige partijen schapen voor export ver kocht. LOOSDUINEN, 18 Maart. Groentenvei- llng. Kaskomkommers le soort 17.70 18.20, 2e soort 15.4016.50 per 100 stuks, Spinazie 25—52 cent per 4 kg.; salade le soort 8.108.60 en 2e soort 4.305.50 per 100 krop, radijs 1.80 en raapstelen 65 cent per 100 bos; andijvie 14.50 per 100 kg., komkommerstek 618 per 100 kg. WISSELNOTEERINGEN (AMSTERDAM) Londen 8.82 Berlijn 75.60 Parys 4.99 Brussel 31.70 Zwitserland 42.42l/2 Kopenhagen 39.40 Stockholm 45 421/,, Oslo 44.45 New Vork 1.88~/lö Wij weten, dat De Letdsche Courant" ln teer vele gezinnen een gewaardeerde huisvriend Is, dien men ongaarne zou missen. En toch kunnen omstandigheden zich voordoen, dat men dezen hulsvriend hoe ongaarn'- ook, moet missen Wij bedoelen het geval, dat een der volwassen huisgenooten in een ziekenhuis wordt verpleegd en het bezwaarlijk Is, hem eiken dag „De Leidsche Courant" van den vorigen dag te bezorgen. Om aan dit bezwaar tegemoet te komen zijn wij bereid, aan abonné's op „De Leidsche Courant" of aan volwassen familieleden, huisgenooten van abonné's. die in een ziekenhuis (niet sanato rium) werden vere'eerrd, lederen daa een e" molaar van ons blad te doen toekomen zoolang zij als patiënt zijn opgenomen. Om dit mogelijk te maken, dienen de aboané's, die van deze gelegenheid gebruik willen maken, ons schriftelijk op te geven: den naam van aen patiënt en van het ziekenhuis, nummer of naam van de 7an\ of kamer, alsmede den vermoedelijken duur van de verpleging. Aan deze bezorging zijn voor onze abonné's geen extra kosten verbonden. Wij wachten aan ons kantoor gaarne schriftelijke aanvragen in. DE DIRECTIE. N.V. De Leidsche Courant

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 3