THEE doet ie Hitler te Praag. Voor de Schoonmaak,... G. W.J, POLLMANN Karpalhisch Oekraine door de Hongaren bezet LUCHTVAART FAILLISSEMENTEN TWEEDE BLAP - PAG. 6 GEMEENTERAAD VAN WOUBRUGGE. 1 DONDERDAG 16 MAART 1939 TEGELIJK MET DE OPMARCHEERENDE TROEPEN. Hitier Is gistermiddag om vijf uur uit Boheemsch Leipa langs den kortsten weg naar Praag vertrokken, waar hij met zijn gevolg per auto om kwart over zeven aan kwam. Om kwart vóór acht trok Hitier den ouden Praagschen keizersburcht, het Hradschin, binnen, waar hij met zijn staf zijn intrek nam. Om acht uur werd door de burchtwacht van een Duitsch regiment op het Hrad schin de standaard van Hitier geheschen. De rit van Hitier door de straten van Praag ging onder een bijna onophoudelij- ken sneeuwjacht langs de opmarcheerende troepen en was voor de bevolking een vol komen verrassing. Om drie uur gistermiddag was Hitier aan de grens van Bohemen in Boheemsch Leipa (Sudetenland) aangekomen en om kwart over vijf overschreed de „Fuehrer" de grens, om zich naar de Tsjechische hoofdstad te begeven. Vandaag zal Hitier Praag wederom ver laten om den opmarsch der Duitsche troe pen in Bohemen en Moravië in Oostelijke richting te volgen. GENERAAL GAJDA „LEIDER VAN HET TSJECHISCHE VOLK". De Tsjechische regeering is afgetreden en generaal Gajda, de leider der fascisten, is „Fuehrer van het Tsjechische volk" ge worden. In een officieele verklaring heeft Gajda de vorming van een Tsjechische nationale commissie medegedeeld. Uit Praag wordt voorts gemeld, dat de bevelhebber van legergroep ni, de gene raal der infanterie Blaskowitz in een pro clamatie tot de bevolking bekend heeft ge maakt, dat hij op bevel van den „Fuehrer" en opperbevelhebber der Duitsche weer macht zich met ingang van heden belast heeft met de uitvoerende macht in het land Bohemen. In deze functie heeft hij Henlein tot lei der van het burgerlijke bestuur in Bohe men bij het militaire commando benoemd. De commissaris voor de Ostmark, Buerckel, is aangewezen, om op te treden als gouverneur van Moravië. EEN COMMISSIE VOOR SAMEN WERKING. De Praagsche zender heeft gisteravond gemeld, dat gisteren een Tsjechische com missie voor samenwerking met de Duit- schers is samengesteld. Dr. Passer heeft een oproep van de com missie voorgelezen, waarin o.a. gezegd wordt: De leden van deze commissie zijn geen lieden,'die streven naar minister zetels. maar lieden, die willen werken voor het Tsjechische volk en de uitvoering van zijn taak in de „levensruimte", waarin het geplaatst is. INTOCHT DER DUITSCHE TROEPEN IN PRAAG. Verontwaardigde menigte kon zich nauwelijks inhouden. Gedurende twee uur trokken gisteren de gemotoriseerde Duitsche troepen door de twee voornaamste straten van Praag. De troepen waren gekleed in veldtenue. Alle gemotoriseerde wapens waren vertegen woordigd: zware automitrailleurs van het leger, zware mitrailleurs, lichte mitrail leurs, auto's voor verbinding en voor het commando voor officieren, motoren met zijspan voorzien van mitrailleurs en ma chinegeweren, vrachtwagens voor troepen transport, vrachtwagens gewapend met zware luchtafweermitrailleurs, rijdende keukens etc., motorrijders in oliejassen met geweren en gasmaskers, wielrijders zonder jas met schop en houweel en machinege weer. De menigte keek zichtbaar veront waardigd naar dit krachtvertoon. Herhaal delijk werden de Duitschers uitgefloten en uitgejoeld. De Tsjechische politie kwam tusschenbeide. Er hebben zich geen ern stige incidenten voorgedaan. De generale staf heeft zijn intrek genomen in hotel St. Wenceslaus. Voor de deur staan twee ge wapende schildwachten op post. Tegen over het hotel is de taxi-standplaats naar elders overgebracht, daarvoor in de plaats staan nu eens reeks pantserauto's en auto's met mitrailleurs, die bewaakt worden door een schildwacht met het geweer op den schouder. Sommige Tsjechen hebben een groot lint in de Tsjechische kleuren in het knoopsgat gestoken. Over het algemeen neemt de me nigte de discipline in acht en toont groote waardigheid. Soms echter kunnen vrouwen haar verontwaardiging niet onderdrukken. De ordebewaking wordt verzorgd door Tsjechische politie te voet, te paard en in auto's, de Duitsche politie is in handen van de S.S., welker generale staf in een ander hotel in de stad verblijf houdt. Tenslotte trekt een patrouille Duitsche auto's, gewapend met lichte mitrailleurs op een drievoet, door de stad. De mitrailleurs zijn gewapend. De patronenband is op zijn plaats aangebracht en de dienstdoende sol daat houdt de vinger aan den trekker. Een Tsjechisch soldaat is naast den Duitschen chauffeur gezet om hem door de stad te leiden. Overigens bood Praag gisteravond het beeld van een doode stad. De koffiehuizen bioscopen en theaters waren alle gesloten. Overal stonden soldaten op post en de be volking was thuis gebleven. Van de tele foon werd een zeer voorzichtig gebruik ge maakt, aangezien de Gestapo de gesprek ken controleerde. Gistermiddag heeft het Zwitsersche Tele- graafagentschap telegrafisch bericht gekre gen van het persbureau te Praag afdee- Iing van het D.N.B. dat de buitenland- sche dienst in den vervolge in handen is van het Duitsche Nieuws Bureau. BEZETTING VAN HET LAND VOLTOOID. Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: De opmarsch der Duitsche troepen, onder wie de organisaties der S.S.-Verfuegungstruppe bevinden, is ondanks sterke belemmering ten gevolge van voortdurenden sneeuwval en ijzel op de wegen stelselmatig uitgevoerd. Inciden ten hebben zich tot dusverre niet voorge daan. In het Moravische gebied van Silezië en uit de Qstmark optrekkende troepen hebben om 16 uur het onderling verband tot stand gebracht. Ook in Behomen heb ben de troepen de doeleinden van den dag bereikt. In den loop van den dag werden deelen van de vliegertroepen ondanks he- vigen sneeuwjacht opnieuw op gang ge bracht. In Bohemen en Moravië rukten verder vliegveldcommando's binnen, die de vliegvelden, met inbegrip van de daar aan wezige vliegtuigen overnamen. Talrijke af- deelingen luchtafweergeschut hebben deel genomen aan den opmarsch van het leger. HITLER DREIGDE HACHA MET GEWELD. Eenige diplomatieke correspondenten der bladen, o.a. van de „Times", melden, dat Hitier gisternacht president Hacha zou ge dreigd hebben de stad Praag onmiddellijk uit de lucht te bombardeeren, indien de Duitsche eischen niet zouden worden inge willigd. De diplomatieke correspondent van de „Daily Herald" verneemt de volgende bij zonderheden over het onderhoud van Woensdagnacht te Berlijn tusschen rijks kanselier Hitier en president Hacha. Hitier zou terstond op zijn doel zijn af gegaan. Hij verklaarde het afzonderlijke bestaan van den Tsjechischen staat niet langer te kunnen dulden. Hij had daarom besloten terstond te handelen. Om 5 uur zouden zijn troepen de grenzen van Bo hemen en Moravië overschrijden en om 5.30 zouden zij in Praag zijn. Hij zeide Hacha zijn regeering hiervan telefonisch in kennis te stellen en te gelasten, dat er geen ver zet zou worden geboden. Indien Hacha wei gerde, zou een Duitsche luchtvloot, die daar toe gereed gehouden werd, Praag bombar deeren. Elk verzet zou gesmoord worden. Hacha gaf toe en telefoneerde met Beran in Praag, die inzag, dat er niets anders te doen viel dan toe te geven. Daarop werd het onderhoud hervat. Hitier stelde den eisch, dat de Tsjechische president formeel het lot van den Tsjechischen staat in han den van den Fuehrer zou leggen en om zijn bescherming zou verzoeken. Ook hierin stemde Hacha toe. Hierop beloofde Hitier den Tsjechen een zekere autonomie te zul len laten en hun gelegenheid te zullen geven om hun nationaal bestaan voort te zetten en te ontwikkelen. Het onderhoud was afgeloopen. Hacha kon vertrekken. Het was 3 uur 's nachts. DE TOESTAND IN SLOWAKIJE. Duitsche militairen voor handhaving van de jrde. Bevestigd wordt, dat een officieel Slo- waaksch communiqué de bevolking opwekt kalm te blijven. In het communiqué wordt gezegd: „De opmarsch der Duitsche troepen vormt geen aanval op Slowakije". Bij gevolg hebben de commandanten van de Hlinka-garde en van het nieuwe regi ment vrijwilligers zich ter beschikking ge steld van de Duitsche militaire autoriteiten, ten einde bij te dragen tot de handhaving van orde en rust. De bijzondere staat van beleg, welke de regeering-Sidor in Slowakije heeft afge kondigd, is opgeheven. De chef van den staf der Hlinka-garde, Murgasch, heeft een proclamatie uitgevaar digd, op grond waarvan de commandanten der Hlinka-garde zich direct bij de Rijks- duitsche commandanten moeten melden en zich te hunner beschikking stellen. De Slowaaksche minister van binnen- landsche zaken, Sidor, is voor vier weken met verlof gegaan. Hij zal wellicht niet meer in zijn ambt terugkeeren. Tisso heeft zich voorloopig met het departement van binnenlandsche zaken belast. Per radio is een regeerings-verordening gepubliceerd betreffende de douanerechten, waarin o.m. gezegd wordt: Het gebied van Slowakije is een zelfstandig douanegebied. Voor het douaneverkeer met het buiten- landsche tolgebied geldt de Tsjechische wet op de douane van 1927. Bij den invoer van goederen uit het Tsjechische gebied wordt tot nader order geen douanerecht geheven. Hetzelfde geldt voor den uitvoer. vindt U bij ons alle benoodigdheden als: Sponzen, Zeemleer, Borstels, Dweilen, Meubel- en Linoleum- was, Poetsgoed, Trappen, Em mers en Teilen In groote keus, prima kwaliteit en lage prijzen NIEUWE RIJN - TELEF. 3798 DE LEIPSCHE COURANT HONGAARSCHE TROEPEN REEDS AAN DE POOLSCHE GRENS? De voorhoede-detachementen van de Hongaarsche troepen in de Subkarpa- tische Oekraine hebben vanochtend vroeg de Poolsche grens bereikt. Hiermede zou de verlangde gemeen schappelijke grens een feit zijn ge worden. Te negen uur hedenochtend heeft de opperbevelhebber van de Hongaarsche troepen in de Subkarpathische Oekrai ne medegedeeld, dat de Hongaarsche troepen hun opmarsch voortzetten. Hij zeide evenwel niet, dat de Poolsche grens reeds was bereikt. De Tsjechische generaal Prchala telefo neert uit Chust, dat hij geproclameerd heeft, dat het Tsjecho-Slowaaksche leger in de Karpatische Oekraine een integree rend deel uitmaakt van het Duitsche leger, omdat Bohemen en Moravië zich officieel order de jurisdictie van Duitschland be vinden Generaal Prchala heeft dit besluit me degedeeld aan de autoriteiten te Boeda pest. Volgens een bericht uit Oekrainsche bron hebben de Hongaren niet gewaagd op deze wijze een aanval te ondernemen op het „Duitsche" leger. Van den anderen kant melden niet be vestigde berichten, dat ernstige gevech ten uitgebroken zijn op sommige plaatsen tusschen de Tsjechen en de Hongaren. Er zijn geen berichten ontvangen over bezet ting van Chust. De Hongaarsche bevelhebber heeft ge- ëjscht, dat de Tsjechen onmiddellijk de wapens zullen neerleggen in antwoord óp den Tsjechischen eisch tot een termijn van vijf dagen voor hun terugtocht. TSJECHISCHE EENHEDEN OVER POOLSCHE GRENS. Uit Warschau wordt officieel medege deeld, dat verscheidene Tsjechische een heden gisteravond de Poolsche grens ge passeerd zijn. Deze eenheden, die terugge drongen waren door de Hongaarsche troe pen, werden ontwapend. Voorts wordt vernomen, dat de zware sneeuwval op het oogenblik den opmarsch der Hongaarsche colonnes vertraagt. Ook groepen Tsjechische gendarmen heb ben de Poolsche grens overschreden en zijn op Poolsch gebied ontwapend. OPMARSCH DER DUITSCHE TROEPEN GING NIET DOOR. De Duitsche troepen, die in de richting van de Karpathische Oekraine gezonden waren, zijn gister teruggeroepen naar Zi- lina in Noord-Slowakije, dat zij bezetten. De Duitschers bezetten gisteren een heele gebiedstrook in West-Slowakije, de strook, die de vroegere grens scheidt van dat van den Vah, Verder wordt vernomen, dat Hitier geen antwoord heeft gegeven op het telegram van mgr. Wolosjin, den minister-president van de Subkarpathische Oekraine. Hitier schijnt bereid de toekomst van de Roethe- nen zonder zijn tusschenkomst te laten re gelen. Officieel wordt uit Warschau medege deeld, dat mgr. Wolosjin gistermiddag een telegram heeft gezonden aan de Poolsche regeering, waarin hij haar melding deed van de uitroeping der onafhankelijkheid van Subkarpatisch Roethenie en waarin hy Polen vroeg samen te werken met dezen staat Polen, aldus wordt aan het communiqué toegevoegd, besloot niet op dit telegram te antwoorden. Wolosjin stuurt delegatie naar Boedapest In antwoord op het telegram van den Hongaarsche minister van buitenlandsche zaken, Csaky, heeft mgr. Wolosjin onmid dellijk antwoord gegeven. Volgens dit ant woord heeft hij, naar het Hongaarsche Te legraaf Agentschap meldt, een delegatie, bestaande uit drie personen, naar Boeda pest gezonden. Tevens verzocht hij het staken van de militaire operaties. Minister Csaky heeft Wolosjin doen weten, dat hy da delegatie verwacht. Het staken der militaire operaties is echter, daar zij reeds aan den gang zijn, om technische redenen onmogelijk. Roemenië afgesneden van Roethenië. Sinds gisteren is Roemenië afgesneden van Roethenië. Hongaarsche troepen staan thans tegenover de Roemeensche grens troepen op alle punten nabij den Westelij ken hoek van de vroegere Roemeensche Roetheensche grens. De spoorlijn is ge sloten en de Hongaren staan geen verkeer over de grens toe. De gemeenteraad kwam j.l. Woensdag in het gemeentehuis in openbare verga dering, onder voorzitterschap van den burgemeester, den heer Mumsen, bijeen. Onder de ingekomen stukken was een voorstel van B. en W. betreffende waar borging van het recht op gemeente-eigen dommen. Een fabrikant, die, in verband met uit breiding van zijn fabrieksterreinen zon der eenige voorafgaande toestemming ge bruik had gemaakt van gemeente-eigen dom en daarnaast eveneens zonder ver gunning uitweegde op aan de gemeente toebehoorende wegen kwam met het Col lege van B. en W. hierover in conflict. Deze aaantasting van eigendoms- naast publiekrechtelijke rechten kon niet ge doogd worden. Voorwaarden werden ge steld waaraan niet voldaan kon worden van de zijde van den fabrikant. De Raad meende echter dat B. en W. naar recht en billijkheid handelden en zegden, bij de verdere behandeling der zaak, volle me dewerking toe aan het uitvoerend orgaan. Wat hierop neer zal komen, dat de ter plaatse loopende weg verhard moet wor den en in onderhoud moet komen bij den fabrikant. De Raad zal t.z.t. een definitief voorstel ter vaststelling bereiken. Van een caféhouder was een verzoek ingekomen om vergunning, ex. de wo ningwet, tot het bouwen van een con sumptietent. Op advies van B. en W. werd alsnog een verguning verleent. De drooglegging was niet af. Verschil van meening pleegt, ook in de administratie te bestaan zelfs in eigen boezem. In een vorige vtigadering had de raad zich accoord verklaard met een voor stel van B. en W. tot gedeeltelijke droog legging van de gemeente. De redactie werd aan het college overgelaten. De inspecteur der drankbestrijding, met de verrichtin gen van de voorvechters van café's, ho tels enz. beter op de hoogte raadde het ge meentebestuur een scherpere omschrijving te geven van het drooggelegde gebied en niet in eerste instantie te verwezen naar de by het besluit behoorende teekening. Dies werd eer. andere redactie ontworpen waarbij, in overeenstemming met ter zake vroeger ontvangen inlichtingen van de goedkeurende instantie, werd uitgegaan van de veronderstelling, dat deze gewij zigde redactie niet 's raads goedkeuring behoefde. Thans werd hierover echter anders gedacht. Wenschelijker bleek het dan ook de raad opnieuw de redactie ter vaststelling voor te leggen, waartegen geen bezwaren bestonden. Aandeel en obligatie. De gemeente bezat aandeelen in de N.V. Maatschappij voor gemeentecrediet, welke jaarlijks een dividend uitkeerde van pl.m. 6 pet. Deze aandeelen deden op de vrije markt pl.m. 200 pet., zoodat de belegging safe was te noemen. De N.V. kreeg echter moeilijkheden. Het rendement van de door haar uitgeleende gelden werd, in verbal id met de hooge rente, welke zij zelf had te betalen, steeds geringer zoo dat een behoorlijke exploitatie blijkbaar niet geheel mogelijk werd. De algemeene Friesche levensverzekeringsmij. wilde zich over de N.V. ontfermen door haar kapitaal over te nerr.en. Het strekt de N.V. tot eer, dat zy de rechten van de aandeelhouders zoo heeft weten veilig te stellen. Het was immers maar een handomdraaien geweest om de aandeelen over te doen tegen een bepaalde koers en de aandeelhouders voor ec*a fait accompli 1 zetten. In overeen stemming echter met de beurswaarde wenschte de N.V. de aandeelen over te doen wat zeggen wil, dat B-aandeelhou ders de dubbele waarde van hun aandee len kreg--. Deze aandeelen werden om gezet in een obligatie 3 pet. Men ziet dat het rentebedrag door deze manupulatie hetzelfde blijft. Het voordeel is eener- ziids. dat ook voor de *iekomst het thans ontvangen rentebedrag wordt verzekerd, terwijl daarnaast, bij aflossing der stuk ken een kapitaalwaarde wordt ontvangen, welke overeenkomt met het bestaande rendement Naar de reden is de raad niet nieuwsgierig. Het feit is hem voldoende en hij kan zich vereenigen met het voor stel van B. en W. om de aandeelen in te lossen voor obligatie-stukken tot de dub bele waarde. Hondenbelasting. Het kohier hondenbelasting 1939 wordt vastgesteld, zooals B. en W. het ter tafel brengen. De tariefswijziging heef tot ge volg, dat alle tweede klasse-honden voor 4.worden aangeslagen, terwijl zij, die in het bezit zyn van twee of meer honden voor het eerste dier 4.betalen en voor de volgende 7.50 per hond. Meer inkomstenbelasting. B. en W. zyn, teneinde de belastingop brengst op te voeren, naarstig de wet op de inkomstenbelasting aan het napluizen gegaan en kwamen tot de ontdekking, dat er enkele belastingbetalers in de gemeen te wonen, die elders in die belasting wer den aangeslagen. Met gebruikmaking van artikel 54 der wet op de inkomstenbelas ting machtigde de Raad B. en W. om by de Kroon in beroep te gaan tegen deze z.i. onjuiste aanslagen. De kwestie van woonplaats per 1 Mei van het aanvangen de belastingjaar heeft reeds veel besluiten uitgelokt en nu het onderhavige geval blijkbaar nog niet in de jurisprudentie is vastgelegd wil de Raad tot deze uitbrei ding zyn steentje bijdragen. Zondagsheiliging. Op een tweetal vragen uit de vorige vergadering wil de voorzitter den heer Anker antwoord geven. In de eerste plaats betreffende het ma ken van muziek tijdens godsdienstoefe ningen, waartegen de heer Anker maatre gelen getroffen wilde zien. De voorzitter verwees hiervoor naar de Zondagswet, welke wet deze materie regelde, zoodat er geen plaats is voor regeling bij plaatse lijke verordening. Genoemde wet verbiedt het maken van muziek en anderszins ge durende de godsdienstoefeningen op Zon dagen en algemeen erkende christelijke feestdagen. De tweede vraag betreffende het vis- schen in de Woudwetering zou opgelost kunnen worden door vaststelling van een verordening, inhoudende het verbod van visschen met den hengel. Indien de raad het gewenscht acht deze materie geregeld te zien dan zullen B. en W. eerst een be hoorlijke norm moeten zoeken teneinde geen moeilijkheden te krijgen bij de uit voering ervan. Baggeren of niet! De heer Zwetsloot snijdt een onderwerp aan, dat reeds lang de belangstelling heeft van B. en W. n.l. het baggeren door werk- loozen \cor de boeren en tuinders. Spr. wil het baggeren bevorderen omdat hier door verschillende groepen der bevolking bevoordeeld woidcn De voorzitter zegt deze zaak reeds meer dere malen besproken te hebben met de rijksinspectie voor de werkverschaffing. Medewerking van particulieren en polder besturen wordt hierbij niet verkregen, zoodat het uiterst moeilijk is een regeling in het leven te roepen. In den geest van hetgeen de heer Zwetsloot bedoeld, heb ben B. en W. echter een plan in ontwerp, hetgeen in het najaar zal worden uitge voerd, mits er voldoende werkloozeu zijn. Getracht zal n.l. worden om goedkeuring te verkrijgen op werken, als slootschieten, kar.tbaggeren en bokbaggeren ten behoe ve van boeren en tuinders. Teneinde to kunnen overzien in hoeverre van de zyde der boeren medewerking verleend wordt zal t.z.t. aan alle betrokkenen een circu laire worden gezonden waarin het plan nader beschreven wordt. Dank zij ce opleving in de plaatselijke industrie bestaat de mogelijkheid dat het aantal werkloozen gering is. De belangen van boeren, tuinders en werkloozen loo- pen dus niet gelijk. Niets meer aan de orde zynde sluit do voorzitter de vergadering. Bultenlandsctie Berichten EEN BANKOVERVAL IN AMERIKA. Uit Tacoma (Washington) wordt ge= meld: Twee gemaskerde bandieten hebben gisteren een overval gepleegd op de Cen tral Bank of Tacoma. Zij wisten te ont komen met een buit van 5000 dollar. DE POSTVLUCHTEN OP NED. INDIë De positie der K.L.M.-postvliegtuigen op de Indië-lijn was gisteravond als volgt: Op de uitreis: bereikten de „Emoe" Bandoeng, de „Gier" Rangoon en de „Zil verreiger" Alexandrië. Op de thuisreis landden de „Valk" te Athene en de „Reiger" te Rangoon. Hedenmorgen te 6.57 uur is de „Buizerd" van Schiphol naar Indië vertrokken. Surseance van betaling: 14 Maart 1939 is gehomologeerd het door Eugène van der Schoot, bloembollen- handelaar, te Hillegom aangeboden en door de schuldeischers ter vergadering van 11—2'39 aangenomen accoord, welke vergadering gehouden werd naar aanlei ding van het door v. d. Schoot, voornoemd, gedaan verzoek tot surseance van be taling. Uitgesproken: R. M. Goddard, Wassenaar, Victoria- laan 1, cur. mr. H. F. J. P. Kunkeler, te Den Haag. Opgeheven: J. Wesselius, Leiden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 8