HUIS HOUD WEEK MAANDAG 6 MAART 1939 30ste Jaargang No. 9278 S)e GciAclveSou^nt Bureaux Papengracht 32. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2 Telefoon: Redactie 15, Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. Z. H. Paus Pius XII Paus-kroning op de Loggia Paus Pius XII zal, tot groote vreugde van de Italianen en de tienduizenden, die in deze dagen naar Rome reizen, weer een oud gebruik in eere herstellen. De kroning van den Paus zal niet meer in de St. Pieter maar ten aansbhouwe van het volk' op de loggia van de basiliek ge schieden. Eeuwenlang zijn de Pausen op deze loggia met de tiara gekroond; maar na 1870 werd aan deze traditie een einde gemaakt, toen de pauselijke staat door Italië bezet was. De nieuwe Paus streeft er blijkbaar naar, oude gebruiken van vóór 1870 in eere te herstellen. Dit streven bleek reeds ver leden week, toen hij, als kardinaal- camerlengo, gelastte, dat de laatste drie plechtige rouwdiensten van de Novem- dialis niet meer in de Sixtijnsche kapel, doch, evenals vóór 1870, in de St. Pieter zouden gecelebeerd worden. Thans volgt dan de kroning op de loggia, die de beroemde vijftiende-eeuwsche bouw meester Bramante juist voor dit doel ge bouwd had. Paus Pius XII heeft dezer dagen in zijn vertrekken gewerkt, waar hij vroeger als kardinaal-staatssecretaris werkzaam was. De pauselijke vertrekken zijn inder haast in gereedheid gebracht en zullen morgen door den Paus betrokken worden. Morgen zullen ook de gewone audiënties hervat worden. Een pro-secretaris? Het feit, dat de Paus nog steeas geen staatssecretaris heeft benoemd, heeft in gezaghebbende kerkelijke kringen de meening doen postvatten, aldus Havas, dat de Paus zijn staatssecretaris niet uit uit het huidige kardinalencollege zal kiezen, doch een geestelijke zal benoemen, die nog geen kardinaal is. Deze zou dan voorloopig den titel van pro-secretaris dragen en bij het eerstvolgende consistorie tot kardinal ge creëerd worden. De H. Vader naar de basiliek van St. Jan van Lateranen? Men verwacht, dat de Paus nog een ander besluit zal nemen, dat de inwoners van Rome met vreugde vernemen zullen. In vele kringen vermoedt men n.l.f dat de nieuwe Paus op 19 Maart a.s. 'op den feestdag van den heiligen Joseph voor het eerst het Vaticaan zal verlaten en in de aartsbasiliek van St. Jan van Lateranen, die de „moederkerk van alle katholieke kerken" genoemd wordt, een pontificale H. Mis zal celebreeren. Opvallend gebaar jegens Italië. Het Italiaansche persagentschap Stefani maakt nog melding van een merkwaardige episode, die zich Zaterdagmorgen heeft af gespeeld, toen de Paus in processie naar de Sixtijnsche kapel trok, ten einde voor de derde maal de hulde der kardinalen in ontvangst te nemen. Toen de Paus langs een der loges ging, zag hij den Italiaanschen ambassadeur bij het Vaticaan, graaf Pignatt; Morano Custo- za_ evenals allen, die hem omringden, ge-- knield liggen. De Paus bleef een oogenblik staan en wenkte den diplomaat naar hem toe te komen. De ambassadeur naderde den Paus en wilde, gelijk het protocol voor schrijft, neerknielen en 's Pausen ring kus sen, doch Pius XII deed hem opstaan en drukte hem zeer hartelijk de hand. Allen vatten deze daad op als een eer bewijs voor Italië. Paus ontvangt Duitschen ambassadeur. De Paus heeft Zondagochtend den Duit schen ambassadeur van den H. Stoel, von Bergen ontvangen. Duitsche Kardinalen bij den Paus. De Paus heeft vanochtend de Duitsche kardinalen Schulte, aartsbisscm-p van Keu len, Bertram, aartsbisschop van Breslau, Faulhaber aartsbisschop van München, en Innitzer, aartsbisschop van »Veenen, ont vangen en zich bijna een uur met hen on derhouden. Vervolgens wera kardinaal Verdier van Parijs ontvangen.. Een onderhoud met 's Pausen lijfarts. Een correspondent van de „Tijd" schrijft: Wij zijn in de gelukkige omstandigheid geweest, een onderhoud te hebben met pro fessor Galeazzi, die de lijfarts was van Z. Em. Kard. Pacell en naar alle waar schijnlijkheid ook Pius XII terzijde zal staan. Zoo wil tenminste hèt gebruik. Bekend en druk geconsulteerd geneesheer, kon prof. Galeazzi maar weinig van zijn tijd afstaan en zonder veel plichtplegingen, met Italiaansche hartelijkheid, opende hij zelf het onderhoud. „U wilt natuurlijk weten, wat mijn oor deel is over de physieke gesteldheid van Zijne Heiligheid. Schrijft u gerust, dat zel den een kardinaal in betere lichamelijke conditie den stoel van Petrus beklom als Pius XII. Het 'lijkt mij zelfs hoogst on waarschijnlijk, dat onder de leden van het Heilig College jaargenooten van Z.H. zouden zijn aan te wijzen, die op een der gelijk gestel kunnen bogen. Alle pers berichten over z.g. kwalen, waaraan de H. Vader zou lijden, zijn vruchten van de volksfantasie. „Zoudt U ons niet iets kunnen vertellen over de levenswijze van Uwpatient?" „Patiënt? Dat is nu een woord, dat aller minst op den Heiligen Vader past. Zooals ik Hem kende, stond Hij om zes uur op, droeg de H. Mis op, en ontbeet.. Daarna arbeidde, confereerde en studeerde Hij tot het middaguur. Na tafel maakte Hij de gebruikelijke wandeling in een der parken van Rome. U zult Hem daar vaak gezien hebben. Ook tijdens den Conclaafdag viel het den conclavisten op, dat Kardinaal Pacelli de eenige was, die zijn kamer verliet en naar de Cortile di San Damaso afdaalde, om daar een uur lang brevierend en biddend Zijn gebruikelijke middag wandeling te maken. Dat was een paar uur voor Zijn keuze. Waarschijnlijk wist Hij toen al, welke zware taak Hem wachtte. Ik kan herhalen, aldus prof. Geleazzi, dat de nieuwe Paus niet alleen geestelijk, maar ook lichamelijk zeer krachtig is. Dat kunt u aan uw Nederlandsche lezers in volle gerustheid namens mij zeggen. En daarmede geleidde prof. Galeazzi ons naar de deur. „Maar, zoo vroegen wij nog voor het afscheid nemen, is het gerucht waar, dat Z.H. Vrijdagmorgen struikelde bij het bestijgen van zijn zetel in de Sala Ducale en een verwonding heeft opge- loopen?" „Van verwonding is geen sprake, hoog stens van een lichte kneuzing. Overigens is het struikelen van den H. Vader zeer ver klaarbaar. Z.H. is dikwijls in zoo diepe godsvrucht verzonken, dat Hij de gansche omgeving vergeel. Dat was ook gisteran bij den Paus, die bekend staat als een zeer vroom man, het geval. Neemt daarbij de nieuwe voor den pasgekozen Paus vreemde ge waden, dan is dit kleine incident hoogst begrijpelijk, en physieke gevolgk n heeft het zeker niet". Pius XII en de Pers Over het beroep van den journalist. „De geestelijke macht, die den journalist in handen heeft, verheft hem tot mededrager van openbare verantwoordelijkheden, ook al voelt hij zich nog in een „vrij beroep". In de jaren van zijn verblijf in Duitsch- land, onderhield de toenmalige Nuntius Mgr. Pacelli goede betrekkingen met de pers. In de -hoedanigheid van Deken van het Corps Diplomatique nam hij ieder jaar deel aan het banket van de Vereeniging der Buitenlandsche Pers. Herhaalde malen heeft hij hierbij toespraken gehouden die van groote beteekenis zijn. Wij laten hier een dezer toespraken van Mgr. Pacelli vol gen over de beroepsverwantschap van den staatsman en den journalist. Deze rede werd uitgesproken op 8 Mei 1939 in Berlijn. „De gelegenheid om persoonlijk voeling te nemen zijn zoowel aan de mannen van de pers, als aan de diplmaten en politici zeer welkom. In vroegeie, romantische tijden heette het: „Der Sanger soil mit dem König gehen", en dit woord van Schiller bevat een waarheid, die ook kan worden toegepast op onze dagen en die ook een kern van wijs heid bevat voor het nuchtere beroep van journalist. De journalist en de staatsman zoeken voeling met elkander uit het bewustzijn .van beroeps-verbondheid. Beiden moeten wegbereiders zijn van een gezonde, harmo nisch gevormde staats- en volksgemeen schap, leiders tot het geluk, opvoeders hun ner volkeren. Beider doel is: de uit Goddelijke bron nen ontspruitende ideeën van waarheid, gerechtigheid en naastenliefde, zedelijke waardigheid en volmaaktheid, in het le ven van individu en gemeenschap, van ieder volk afzonderlijk en van de geheele menschheid te doen groeien. De verantwoordelijkheid, die uit een der gelijke zending voortspruit, is voor allen een heilige plicht. Het leiderschap verheft en adelt. Maar leiderschap geeft ook ver plichtingen. En dit is zoowel het geval met het leiderschap van het woord als met het leiderschap van de daad. De fout van een staatsbestuurder, die het politieke lot van een volk in handen heeft, beteekent tra giek en leed, ongeluk en ondergang voor de massa's, die aan hem onderworpen zijn. Maar ook de man van het woord en de pen, naar wiens wereldbeschouwende en politieke woorden honderdduizenden en millioenen menschen luisteren, is geestelijk mede-veroorzaker van het lot, van het ge luk van zijn volk. En hoe sneller het tempo der beschaving wordt, hoe reusachtiger de zevensmijlslaarzen van den modernen uit vindersgeest worden, des te grooter is ook de massa, die luistert naar het geschreven en gesproken woord. Des te meer schrom pelen oceanen en contingenten ineen, en steeds grooter wordt de ontzagwekkende menigte rond de werelakansel van de pers. Maar ook des te verantwoordelijker wordt ae functie en de zending van hem, die op deze wereldkansel staat. Wat zal hij doen? Zal hij de verzoening dienen of de haat? Oorlog of vrede? Zal hij de steppenbrand (Ptdc di/tjMtftc LWlJjjtf mi fibck mtfSdtk ivfaestitiutuK kovpttf. VROOM A OREESMANN LEIDEN. van het oproer en de vernietiging onder de massa ontsteken, of zal hij de bergpredi- king van de sociale vrede verkondigen en de boodschap van sociale gerechtigheid? De geestelijke macht, die den journalist in handen heeft, verheft hem tot mededra ger van openbare verantwoordelijkheden, ook al voelt hij zich nog in een „vrij be roep". Uit het bewustzijn hiervan ontsprui ten zoowel beroepstrots als beroeps- ethos. Deze ridderlijke dienst aan de waarheid is bepaald in de hooge en koninklijke wet van de naastenliefde, die weet, dat de zin der wereldontwikkeling geen scheiding en haat, maar vereeniging en vrede is. Zoo groeit de nuchtere en dikwijls drukkende, in uren van politieke en sociale hoogspan ning zelfs gevaarlijke arbeid uit de enge horizonten van het aardsche in de ge wijde sfeer van blijvende en eeuwige waarde. „Lex Veritas, Regina Caritas, Finis Aeter- nitjfl;" (De waarheid is wet, de liefde is koningin, de eeuwigheid is het einddoel), deze gedachte van St. Augustinus moge hen allen verlichten in de moeilijke en niet zel den donkere dagen van hun beroepsarbeid en van hun beroepsstrijd. Moge Hij, in Wiens handen het lot van het individu en van de geheele mensch heid rust, de moeiten en de zorgen om een blijvende, innerlijke en uiterlijke vrede der volkeren te verkrijgen, zegenen en vrucht baar maken." Uit het leven van Pius XII (Van een Romeinschen correspondent). De voorouders van den Paus. Niet alleen van vaderszijde behooren zijn voorouders tot de getrouwe dienaren van de Pausen. Ook de familie van zijn moeder, Virginia Graziosi, telde verschil lende bekende persoonlijkheden m dienst van het Vaticaan. De vader van Pius XII was Deken der consistoriale Advocaten. Zijn grootvader, die meer dan tachtig jaar oud werd, was de laatste Minister van Buitenlandsche Aangelegenheden van Pius IX. De overgrootvader van Zijne Heilig heid van Minister van Finantiën van Gre- gorius XVI. Deze overgrootvader stierf in 1901 in den leeftijd van honderd en een jaar. Mens sana Men kan van een 63-jarige niet dezelfde gezondheid verwachten als van een jong priester. Dat de gezondheid van den H. Va der desondanks zeer bevredigend is, heeft hij te danken aan zijn geregeld en nauw gezet leven. Nauwkeurig volgt hij de raad gevingen van zijn medicus op, vooral wat gymnastiekoefeningen betreft. In het Va ticaan bevindt zich een zaal met electri- sche apparaten, die een ware curiositeit is. Maar deze oefeningen stellen hem in staat, het hoofd te bieden aan zijn overstelpende werkzaamheden. Op bezoek bij ex-keizer Wilhelm. Paus en KeizerHij die Paus werd. bracht eens een bezoek aan hem, die Kei zer wasAls Nuntius in Duitscmand heeft Mgr. Pacelli eens een bezoek ge bracht aan den Duitschen Keizer Wilhelm. Op 29 Juli 1917 arriveerde Mgr. Pacelli met de boodschap van Benedictus XV in het Hoofdkwartier van het Duitsche leger te Kreuznach. Hij werd met alle eer ont vangen en hij droeg eerst de H. Mis op in het Katholieke Lazaret. Om tien uur in den morgen had het onderhoud tusschen Nun tius en Keizer plaats, in de salon van de villa, waarin de Keizer zijn intrek had genomen. Keizer Wilhelm ontving hem zeer hartelijk. Hij droeg het uniform van Generalissimus. Onmiddellijk na de be- Dit nummer bestaat alt vier bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Te Madrid is een verdedigingsraad ge vormd welke Negrin het bewind heeft ont nomen. Muiterij te Cartagena. (2de blad). Goebbels doet een beroep op Engeland om te helpen. (2de blad). Onrustbarendea spanning tusschen de Tsjechen en de Slowaken. (2de blad). Wordt de soc. democratische partij in Hongarije verboden? (2de blad). Wrak van een Duitsch vliegtuig gevonden in de bergen van Nice. (2de blad). Binnenland Benoemingen in het Bisdom Haarlem. (lste blad). Broeder van het Missiehuis te Stcyl op onbewaakten overweg gedood, (lste b ad). Omgeving Ernstig auto-ongeluk in de Haarlem mermeer. (lste blad). Sport en Wedstrijden Voetbal: Voor de competitie van tien I.V.C.B. won DOSR uit R'veen opnieuw, evenals SJC. WE werd kampioen der 2c klasse A West H. In den D.H.V.B. wordt de spanning in IB weer grooter door een nederlaag van AVV, een gelijk spel van Docos en een overwinning van Quick Steps. Voor den K.N.V.B. veroverde Ajax de leiding in Afd. II door een neder laag van Feyenoord tegen VUC. ASC verbeterde haar kans op het kampioen schap. (4de blad). Biljarten: Het wereldkampioenschap cadre 45/2 voor de vierde maal door Ga briels gewonnen, die tevens een nieuw wereldrecord alg. gem. behaalde. (4e olad). DE ONBEWAAKTE OVERWEG Broeder van het Missiehuis te Steyl dooi den trein gedood Vanmorgen omstreeks zeven uur werd langs de spoorlijn, nabij den onbewaakten overweg en den Kapelweg te Belfeld, het verminkte lijk van een man gevonden, die klaarblijkelijk door den sneltrein Venlo- Roermond van half zeven was overreden. De rijks veld wacht stelde een onderzoek in, waarbij bleek, dat men te doen had met het stoffelijk overschot van een broe der van het Missiehuis te Steyl Het lijk is naar het lijkenhuisje- te Belfeld ver voerd. groeting opende de Keizer het schrijven van Benedictus XV. Hij verklaarde zelf ook de vrede te willen, maar concrete voorstellen deed hij niet. Hij toonde zic:i vol vertrouwen op de overwinning. Mgr. Pacelli drong er op aan, de gedeporteerde Belgen naar hun land te doen terugkee- ren. Hij wees den Keizer cp het Interna tionale recht en op de onrnenschelijkheid van deze deportatie. De Keizer verzeker de den Nuntius, dat hij verzachtende maatregelen zou treffen. Het onderhoud duurde een half uur. Daarna noodigde de Keizer den Nuntius uit, het middagmaal met hem te gebruiken. Bij dezen maaltijd was ook prins Heinrich van Pruisen te genwoordig. Mgr. Pacelli en Hindenburg. Bij de officieele afscheidsaudiëntie, die Rijkspresident Hindenburg verleende aan den scheidenden Nuntius Pacelli op 9 De cember 1929, toen deze tot het Kardina laat geroepen werd, en naar Rome ging terugkeeren, zeide de Duitsche Rijkspresi dent het volgende „Ik gevoel mij verplicht, u te verzeke ren, met hoeveel droefheid wij allen hier afscheid van u nemen. Negen jaren zijn verloopen. sinds mijn voorganger Uwe Excellentie hier welkom heeft geheeten als de eerste geaccrediteerde Nuntius bij de Rijksregeering. Het verheugt mij, uit Uw woorden te hebben vernomen, dat U zich gaarne Uw werkzaamheden in Ber lijn en Uw vrienden hier zult herinneren. Op dezelfde wijze zullen allen, die gele genheid hadden met U in relatie te treden, met voldoening terugdenken aan Uw be roepsopvatting, gedragen door wijze zake lijkheid, zin voor rechtvaardigheid en warme menschelijkheid".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1