STADS
NIEUWS
,V,ÏTV)"'
DONDERDAG 2 MAART 1939
DE LEW>SCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Lelden 19
cent per week; 2.50 per kwartaal
Bij onxe agenten ^0 cent per wv>i»k;
2.60 per kwartaal. Franco per poat
2.95 per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 80 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
WEINIG VERANDERING
De Bilt seint:
Verwachtihg:
Voor het geheele land: Overwegend
droog, meest zwaar bewolkt, zwakke tot
matige Zuidelijke wind, iets zachter des
nachts, overdag weinig verandering in tem
peratuur.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: betrokken, matige Zuide
lijke wind, 3 gr. C.
Vlissingen: betrokkken, matige Zuidelijke
wind, 5 gr. C.
De Bilt, half bewolkt: matige Z. Z. O.
wind, 3 gr. C.
Groningen: zwaar bewolkt, zwakke Z. Z.
O. wind, 2 gr. C.
Maastricht: zwaar bewolkt, zwakke Zui
delijke wind, 6 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
De depressie, welke gistermorgen op de
Noordzee lag en ons buiig weer bracht, is
geheel verdwenen. De luchtdruk bleef in
Frankrijk, Duitschland, onze omgeving en
in Scandinavië voortdurend stijgen, zoodat
thans een uitgebreid gebied van hoogen
luchtdruk, met kernen over Zuid-Duitsch-
land en Finland, het vasteland van West-
Europa bedekt. Onder invloed van het ver
der doordringen van de koude polaire
luchtmassa's in Zuidelijke richting, bleef
de luchtdruk tusschen de Azoren en Por
tugal voortdurend dalen, zoodat over Frank
rijk, de Britsche Eilanden en ons land de
wind naar het Zuiden terugdraaide en de
vochtige oceanische luchtstrooming over
het vasteland plaats maakt voor een wat
drogere. Tengevolge van deze ontwikke
ling in de algemeene luchtdrukverdeeling
kan de Oceaan-depressie, welke gisteren
ten Westen van Ierland lag, niet verder
r.aar het Oosten doordringen en slaat zij
een Noordelijken koers in. Onder haar in
vloed daalt de luchtdruk op IJsland en
nam de wind aldaar plaatselijk tot storm
kracht toe. Over het vasteland is het weer
over het algemeen rustig, veelal nog met
zware bewolking. Plaatselijk echter was
de nacht helder en daalde de ochtendtem-
peratuur tot onder het vriespunt, terwijl
in Scandinavië de vorst weer toenam. Over
de Britsche Eilanden steeg de tempera
tuur en melden enkele stations zware re
gen (Valentia 32 m.m.).
LUCHTTEMPERATUUR.
10.4 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS eju:
Van Donderdagnamiddag 6.07 uur tot
Vrijdagmorgen 6.15 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Vrijdag 3 Maart
voorm. 0.20 en nam. 12.45 uur.
Maan onder 5.uur Vrijdagmorgen.
Maan op 15.05 uur Vrijdagmiddag.
Hef Katholiek Comité van Actie
„Voor God" schrijft ons
De kracht van hei gebed
Bij orze voortdurende actie, om
de hereeniging van de afgeschei
denen te bevorderen, erkennen
j wij volkomen dat deze voortreffe-
I lijke eei heid door geen enkel
I middel beter tot stand kan komen
I en bevestigd worden, dan door de
kracht van het gebed.
Paus Leo XIII.
V Onderwijs en opvoeding
Wij hebben gelezen een verslag van een
rede, door den bekenden paedagoog dr. de
Boer uit Den Haag gehouden voor den
R.-K. Bond voor Groote Gezinnen te Til
burg.
De „Maasbode", waarin wij het verslag
lazen, plaatste er enkele korte opmerkin
gen bij tusschen haakjes. Wat wij volko
men kunnen begrijpen.
Onvoorwaardelijke instemming van ieder
moet hebben dat gedeelte van het betoog
van dr. de Boer, hetwelk de strekking liad,
krachtigen klem te leggen op de waar
heid, dat de ouders hun taak van opvoe
ders niet aan anderen mogen en kunnnen
overlaten; dat zij de eigenlijke, de
beste opvoeders zijn.
Maar daarnaast s c hij n t wij moeten
ons, afgaande op een verslag (dat echter
wel juist schijnt te zijn) voorzichtig uitdruk
ken dr. de Boer toch tè weinig opvoed
kundige waarde, paedagogischen invloed
toe te kennen aan de school.
Hij zeide: wat goed op school komt, gaat
goed weg; wat verkeerd op school komt,
gaat verkeerd weg. Bij dat laatste merkt
de „Maasbode" op: „dit lijkt ons iets te pes
simistisch".
Inderdaad, ook ons lijkt dat iets te
pessimistisch. Zooals 't ons ook zéker te op
timistisch lijkt, om te zeggen, dat wat goed
op school (welke school??) komt, goed weg
gaat.
Herhaald zij echter, dat, waar in het ge
zin de opvoeding plaats heeft, de school,
zelfs de beste school met de beste paeda-
gogen, héél moeilijk b 1 ij v e n d kan ver
beteren, als de opvoeding thuis van zooda-
nigen aard is, dat daarop past de kwalifica
tie: slecht.
Dat is zooals duidelijk is héél moei
lijk, maar, dat het absoluut uitgesloten is in
alle gevallen, zouden wij toch niet dur
ven beweren. Indrukken, op school stevig
ingeheid, kunnen toch ook nog wel na
werken en, als ze door andere indrukken
overstroomd worden, later weer boven
drijven
In het gezin heeft de opvoeding plaats.
Maar is het juist, wat dr. de Boer zegt,
dat de school alléén is voor de ontwikke
ling? „Wij hopen, dat. dr. de Boer „op
voeding" toch niet geheel uitsluit", com
mentarieert hier de „Maasbode". En wij
hopen dat óók.
Zeker als alléén ontwikkeling het doel
van de school is, dan nóg zou er alle re
den zijn, om voor katholieke kinderen een
katholieke school te wenschen. 't Kan ons
niet onverschillig zijn, wat de inhoud
van die ontwikkeling is. 't Zou van groote
oppervlakkigheid en gemis aan eenig na
denken getuigen, wanneer men zou den
ken, dat ontwikkeling wel „neutraal" kan
worden geschonken!
Maar wij zijn er van overtuigd, dat' er
op de school óók opvoeding wordt gege
ven. De persoon van dengene, die het on
derricht geeft, de wijze waarop dat onder
richt wordt gegeven, de sfeer op de school,
de gebruiken op de school, enz. in dat
alles ligt een opvoedend element.
Wij schreven deze week: het onderwijs
i3 een wezenlijk, een vornaam deel in de
opvoeding.
Daarvan blijven we diep overtuigd.
Spaarregeling van minister
Romme
Bij de behandeling der gemeentebegroo-
ting te Leiden is aangedrongen om voor de
door Maatschappelijk Hulpbetoon onder
steunden eenzelfde soort „spaarregeling"
in te voeren, als bestaat voor de werklooze
arbeiders.
Zooals men weet, worden door Maat
schappelijk Hulpbetoon ondersteund dege
nen, die niet vallen onder de categorie
werklooze arbeiders, en voor wie dus het
Rijk niet mee-betaalt in den steun.
De aandrang in den Leidschen Raad uit
geoefend om de steun voor de door Maat
schappelijk Hulpbetoon ondersteunden te
verhoogen door de z g. spaarregeling
stuitte af op verzet, niet. het minst van
socialistische zijde.
Wij werden dezer dagen opmerkzaam
gemaakt op een artikeltje in het Maand
schrift der Vereeniging van den H. Vin-
centius a Paulo in Nederland, waarin met
waardeering wordt geschreven over be
doelde spaarregeling:
Wel resultaten bereikt kunnnen
worden met de Spaarregeling van Mi
nister Romme toont het volgende over
zicht aan, samengesteld door de con
ferentie van den H. Joseph aan den
Maagdenberg te Venlo.
Van November 1937 tot en met Oct.
1938 werd gespaard door 29 gezinnen,
waarvan het minste met 3, het meeste
met 52 geplakte zegels.
Het totaal door deze spaarders bij
eengebrachte drag was groot 101.
de conferentie steunde met 151.50
terwijl de subsidie van de regeering be
droeg 335.60, waardoor in totaal een
spaarbedrag werd verkregen van
588.10.
Deze regeling is gebaseerd op een
bijdrage per gezin van 0.10 per week
en van de conferentie op een aanvulling
per gezin van 0.15 per week terwijl
de Bijzondere Raad te Venlo 25 pet.
van het door de conferentie gesteunde
bedrag aan deze restitueerde; d.i. over
voornoemd tijdvak 25 pet. van 151.50
is 37.87.
Moge dit resultaat een voorbeeld
zijn ter navolging van die conferenties
welke dit werk nog niet voldoende on
der de oogen hebben gezien.
Tot zoover het Maandschrift.
In Leiden nemen 65 pet. van de werk
looze arbeiders deel aan de spaarregeling.
Hoevelen dezer geheel of gedeeltelijk aan
hun kwartje in de week worden geholpen,
weten wij niet. Wij vermoeden, dat dit
slechts zeer weinigen zullen zijn.
Moge het juiste inzicht baanbreken en
Maatschappelijk Hulpbetoon te Leiden de
ze regeling ook invoeren voor de door deze
instelling met gemeente-geld ondersteunde
behoeftigen.
Niemand wordt er minder van.
De deelnemers gaan er op vooruit. Bij
hun wekelijks kwartje wordt (aldus is de
Rijksregeling voor de werklooze arbei
ders) wordt dan bijgelegd een ander kwar
tje of veertig cents naar gelang de ge
zinsgrootte.
Wij vestigen op deze plaats de aandacht
op de spaarregeling, omdat zij nuttig is,
sociaal gewenscht niet alléén voor Leiden!
Men kan door de spaarregeling voor
komen het koopen op afbetaling, het
leenen, om een of ander te kunnen koopen,
waarvoor 'n betrekkelijk groot bedrag in
eens noodig is.
RECHTZAKEN
DE NIEUWE FASE IN DEN STRIJD
TEGEN DE WILDE BUSSEN
HOOGE STRAFFEN.
De strijd tegen de wilde autobusdiensten
is in een nieuwe fase gekomen.
Nadat het nieuwe R.A.P. op 13 Fe-'
bruari in werking is getreden is door
de politie een groot aantal processen-
verbaal opgemaakt tegen de wilde bus
diensten, die zich aan de nieuwe be
palingen niet stoorden.
Thans hebben de eerste strafzaken voor
den Amsterdamschen kantonrechter, mr. I.
van Creveld, 'gediepd. Er was voor de be
handeling zeer groote belangstelling uit
het autobusbedrijf.
De eerste verdachte was H. de Jong, die
een wilden busdienst onderhoudt tusschen
Amsterdam en Haarlem.
De ambtenaar van het O.M., mr. Over-
beek, zeide in zijn requisitoir, dat de exploi
tanten ook na de inwerkingtreding van de
nieuwe bepalingen kalm met hun bedrij
ven zijn doorgegaan. Zij zullen blijkbaar
door strenge straffen tot andere gedachten
moeten worden gebracht.
Op deze gronden vorderde spr. tegen den
verdachte een geldboete van 500.
De kantonrechter wilde, omdat het hier
de eerste overtreding betreft na het in
werkingtreden van de nieuwe bepalingen,
clementie betrachten. Hij veroordelde den
autobusexploitant tot 300.boete.
De tweede verdachte, J. W. Bredenhorst,
exploiteert een dienst tusschen Amsterdam
en Utrecht. Deze verdachte was niet ver
schenen, zoodat zijn zaak bij verstek werd
behandeld.
Ook tegen hem eischte de ambtenaar
500.boete en ook hij werd tot 300.
boete veroordeeld.
Voor den Haagschen Kantonrechter, mr.
G. A. van Haeften, verschenen vanmorgen
ook twee autobus-ondernemers, wien ten
laste was gelegd, dat zij in strijd met de
bepalingen van het nieuwe R.A.P. een auto
busdienst haden onderhouden.
Het eerste geval betrof een autobus,
van het onlangs opgerichte „Christoffel-
fonds", waarvan de heer Stoop voorzitter
was. Deze onderhield een dienst Den
HaagLeiden. In deze zaSk werden ge
hoord. Allereerst de twee agenten, die het
proces-verbaal hadden opgemaakt. Zij ver
klaarden, dat zij de buspassagiers hadden
ondervraagd, hoe ze in de bus waren ge
komen en wat ze betaald hadden. Na in
de bus plaats genomen te hebben en den
wensch kenbaar te hebben gemaakt, dat
zy naar Leiden wilden vervoerd worden,
hadden de passagiers, zoo hebben zij ver
klaard, vrijwillig een bijdrage in het ge
noemde „Christoffel-fonds" gestort. Wat
dat precies was, wisten niet allen te vertel
len, maar het ging erom, zoo was den
meesten wel duidelijk, om op goedkoope
wijze vervoerd te worden.
De chauffeur, die daarna als getuige
werd gehoord, verklaarde opdracht te
hebben gekregen, dat hij alle passagiers
moest toelaten, of ze betaalden of niet.
Het Christoffel-fonds noemde hij een fonds
voor een liefdadig doel.
Enkele buspassagiers traden daarna als
getuige op. Niemand werd gedwongen te
betalen, verklaarden zij eenparig. Maar de
een kon het met zyn geweten niet in over
eenstemming brengen, als hij meereed zon
der te betalen, een ander had inderdaad
dikwijls voor niets gereisd, terwijl een
derde geregeld bijdragen stortte, zonder
van de diensten van het Christoffel-fonds
gebruik te maken, zoo sympathiseerde hy
het doel van het fonds.
Even voordat hy zyn requisitoir hield,
deelde de ambtenaar van het O.M., mr. van
der Kun, evenwel mede, dat een politie
agent in burger getracht heeft voor niets
mede te rijden, wat evenwel mislukt was.
De vertegenwoordiger van het O.M.
achtte dan ook overtreding van het R.A.P.
bewezen. Mr. van der Kun maakte in dit
verband een vergelijking met de prik-
plank, de lotery-, en voetbalpoolzaken. De
Hooge Raad heeft hiermee korte metten
gemaakt en niet beoordeeld, wat de onder
nemers voorgeven, dat er gebeurd
was, maar wat er in werkelijkheid plaats
heeft gehad. Zoo is het ook hier.
De z.g. vrijwillige bijdragen van het fonds
zijn gefixeerd. Er zijn vaste prijzen voor
bepaalde trajecten. Het fonds stelt zich ten
doel de „internationale betrekkingen tus
schen de verschillende landen van Europa
te verbeteren". Zij wil dat doel bereiken
door een autobusdienst tusschen Leiden en
Den Haag te onderhouden!
Wat ten slotte het woord exploiteeren
betreft, zooals het R.A.P. dat noemt, zeide
spr. dat men dit ruim moet opvatten, d.w.z.
het behoeft niet het doel om winst te maken
in te sluiten.
Den tijd, dat deze zaken als principieele
moeten worden beschouwd, achtte spr.
voorbij. Van nu af aan zou hij hooge boetes
eischen en in dit geval requireerde hij een
geldboete van 1000.subs, zes maanden
hechtenis
De kantonrechter zal op 16 Maart schrif
telijk vonnis wijzen.
Ook in de andere zaak werd 1000.
subs, zes maanden hechtenis geëischt en
de uitspraak op denzelfden dag bepaald.
AGENDA
LEIDEN.
Donderdag: Bureau-zitting R.K. Reclas-
seeringsvereeniging. Gebouw St.
Vincentiusver., Hoogl. Kerkgr. 32,
89 uur n.m.
Dinsdag.. „Geloof en Wetenschap'lezing
met lichtbeelden over „Oostersche
Kerken". Turk te 8.15 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 25 F e b r. tot en met Vfjjdag 3
Maart a.s. waargenomen door de apo-
t.neken P. du Croix, Rapenburg 9, tel. 807
en Hulp der Menschheid, Hooigracht 48,
teJ. 1060.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek
Wilhelminapark 8, tel. 274.
Academienieuws
LEIDEN. Geslaagd:
doctoraal-examen rechten: de heer G. P.
A. Dijker, Wassenaar;
candidaatsexamen rechten: mej. E. M. L.
Korsmeyer, Den Haag, J. Gelderman, 01-
Honderdjarig bestaan
L. S. C.
Feest voor de jeugd.
Gisterenmiddag waren op het N.B.L.O.-
terrein aan den Zoeterwoudschen Singel
tal van schoolkinderen verzameld voor het
ballonnenfestijn. Het was er aardig druk
en gelukkig hield het weer zich goed en
de kinderen waren natuurlijk druk in de
weer, hetgeen tot gevolg had, dat menig
ballonnetje ontijdig in de lucht verdween.
Omstreeks kwart voor drie echter klonk
officieel het sein voor het oplaten der bal
lonnen, die toen, voorzien van de adressen
der kinderen in Noordoostelijke richting
verdwenen.
De kinderen kregen bovendien een trac-
tatie in den vorm van een reep chocolade,
welke natuurlijk dankbaar aanvaard werd.
DE WIELERWEDSTRIJD.
Door M. C. Segaar gewonnen.
Van de 39 ingeschrvenen voor den wie
lerwedstrijd rond het v. d. Werffpark wa
ren 29 deelnemers, leden der Swift-combi-
natie, opgekomen.
Op de Steenschuur voor het Kamerlingh
Onnes Laboratorium was de start voor den
wedstrijd en na een loos rondje te hebben
gereden ving de strijd aan. Het begin was
vrij kalm. Al dadelijk lag Laven een ronde
achter. Na acht ronden zetten Alb. Lode-
wijks en M. C. Segaar een spurt in, waar
door ze iets wisten uit te loopen. Als lei
der van het groote peleton trad bijkans tel
kens een ander op. Na 17 ronden viel Laven
uit. Als er 25 ronden zijn afgelegd hebben
Lodewijks en Segaar een ronde voorsprong
en zij blijven van nu af bij het groote pele
ton. Zoo nu en dan komt er wat leven in
de brouwerij als er premies verreden wor
den.
De race wordt ten slotte gewonnen door
M. C. Segaar in 1 uur 7 min. 44 sec. Het
parcours was 40 K.M. lang en besloeg 60
maal het traject Steenschuur, Doezastraat,
Raamsteeg, Garenmarkt, Steenschuur.
De volledige uitslag werd:
1. M. C. Segaar, 2. Alb. Lodewijks, 3. W.
Rijsbergen, 4. N. de Romijn, 5. J. L. v.
Klinken, 6. R. Riethoven, 7. W. v. Rooyen,
8. C. dé Vink, 9. H. Hollander, 10. A. Ver-
sluys.
De onderlinge tijden waren 10 K.M. 15
min. 26 sec., 20 K.M. 22.46, 30 K.M. 49.51,
40 K.M. 1 uur 7 min. 44 sec.
Van de 29 renners hebben er 19 het par
cours uitgereden.
Na dezen wedstrijden had onder groot
vermaak der toescl ouwers de wedstrijd om
den Raddraaiersbeker plaats voor de Stu
denten. Hiervoor waren 15 deelnemers, die
het parcours tienmaal moesten afleggen.
De uitslag werd: 1. C. v. Noort in 13 min-
11 sec., 2. C. J. Zilverschoon; 3. H. F. O.
Strikker.
Het programma voor morgen.
Morgenochtend zal de hengelwedstrijd
voor de werkloozen worden gehouden.
Om 8 uur is het verzamelen voor de
Eeuwfeest-hengelaars op de Pieterskerk-
gracht, waarna te half negen naar de Wil-
helminabrug gemarcheerd wordt. Te half
tien vangt de wedstrijd aan, het einde is
te 11 uur.
Morgenmiddag te half twee begint de
voetbalcompetitie op het R. K. Sportpark
aan den Haagweg.
Morgenavond te 8.15 uur wordt de eerste
voorstelling in den Schouwburg gegeven.
Als studenten feestvieren
De studenten zijr by de viering van hun
eeuwfeest extra in stemming. Dat is hun
niet kwalijk te nemen en een beetje meer
rumoer dan gewoonlijk nemen we hun niet
kwalijk. Maar.... alles heeft zijn grenzen
en daarom kunnen we niet anders dan
afkeuren wat zich gisteravond of vannacht
in de „feestzaal", de Gemeentelijke Stads
gehoorzaal heeft afgespeeld. Daar hebben
enkele ..feestvierders" een gedeelte der
balustrade boven een der trappen afge
broken. De stukken vielen een kelner, die
juist passeerde, voor de voeten.
De politie, bij die wij naar dit geval in
formeerden, wist van niets. Er was geen
aangifte binnengekomen
BENOEMING OVERSTE ST. ELISABETH-
GESTICHT.
Zuster Huberts.
Als opvolgster van de Eerwaarde Zuster
Avellina, die reeds zeven maanden lang
aan het ziekbed ligt gekluisterd en in het
St. Elisabethziekenhuis wordt verpleegd is
door de Algemeen Overste van de Congre
gatie der Zusters Franciscanessen van Bre
da benoemd tot Overste van. het St. Elisa-
beth-ziekenhuis alhier de eerwaarde Zus
ter Huberta.
Zuster Huberta is reeds 40 jaar in het
St. Elisabethgesticht als zieken-verpleeg-
ster werkzaam.
De installatie tot Moeder-Overste zal op
Maandag a.s. plaats hebben.
EUCHARISTISCH ZIEKENTRIDUUM.
Dit jaar op 212223 Juni.
In de vergadering welke het Ziekentri-
duum-comité gisteravond heeft gehouden
is besloten het Ziekentriduum dit jaar te
houden op 21, 22 23 Juni in de kerk van
O. L. Vrouw Hemelvaart en St. Joseph.
Mededeeling werd ook gedaan dat een
nieuw gebouwtje is verrezen naast de kerk
op de plaats, waar de rijwielstalling stond.
Deze groote uitgave heeft het comité ge
daan wegens de belangrijke besparing,
welke het bewaren der beddegoederen op
de verwarmde bovenverdieping van dit ge
bouwtje zal opleveren. Uitgespaard worden
nu huur, vervoerkosten, terwijl de, levens
duur der goederen, welke nu in een droge
bergplaats worden bewaard, belangrijk zal
stijgen.
Het comité heeft deze uitgave echter
gedaan, vertrouwend op de hulp van alle
katholieken, die toch dit bij uitstek geeste
lijke liefdewerk gunstig gezind zijn.
De katholieken van Leiden en omge
ving hebben het Ziekentriduum nog nim
mer vergeten. Het comité vertrouwt daar
om, dat zij het ook nu in staat zullen stel
len, deze groote uitgave te financieren.
De katholieken worden dringend gebe
den hiervoor uw gave te wilen storten en
wel op giro 70089 ten name van den voor
zitter van het comité, den heer H. Simonis,
Haarlemmerstraat 138, Leiden.
Het nieuwe gebouwtje zol op 26 Maart
wo:den ingewijd.
Handelsregister K. v. K.
W ij z i g i n g. 756. Naamlooze Vennoot
schap Houtbouw- en Houthandelmaatschap-
py „Padox". Warmond, Veerpolder. N.
Comm.: Jhr. mr. dr. J. R. Clifford Kooq
van Breugel, Driebergen.
AUTO TE WATER.
Gisteravond te 10.10 uur is ter hoogte
van de Groenhovenstraat een auto, be
stuurd door den 21-jarigen J. J. L., van
den Witten Singel te water gereden. De
autobestuurder reed met een vaart van
69 K.M., waarbij de wagen in den bocht
was geslipt. Een Eltaxbus, welke uit de
richting Doezastraat kwam, kon nog juist
bijtijds voor den wagen stoppen. In de
auto waren mede gezeten J. B. B. M. de K.
en A. v. d. W., beiden uit Oegstgeest. Alle
drie kwamen er met een paar natte voeten
af, want de wagen sloeg in het water ge-
lukig niet om. De motorspuit van de poli-
tie-brandweer en de ladderwagen waren
ter assistentie uitgerukt, doch behoefde
geen dienst te doen.
