GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
De vierde dag der begrootings-debatten
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1939
ÜE LEEOSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
VERVOLG ANTWOORD
B. EN W.
SUPPLETOIRE AGENDA ALS
INTERMEZZO
Donderdagmiddag werden de Algemeene
Beschouwingen over de Gemeentebegroo-
ting voor 1939 voortgezet.
Alvorens over te gaan tot voortzetting
van de Woensdag afgebroken rede van
wethouder v. Stralen, wordt eerst aan de
orde gesteld: de benoeming van vijf amb
tenaren van den Burgerlijken Stand, uit
sluitend belast met het sluiten van huwe
lijken.
Benoemd worden de heeren: H. L. J.
Tobé, W. v. d. Laan, F. Eikerbout, mr.
N. G. Geelkerken en Fr. A. Schilthuizen Sr.
Voorstel tot het wederom verlengen van
de tijdelijke opdracht aan mej. J. G. Lecker
tot het geven van onderwijs in de Fransche
taal aan het Gymnasium.
Goedgekeurd.
Voorstel tot het verkoopen van het per
ceel Oude Vest no. 137, kadastraal bekend
gemeente Leiden, Sectie H No. 3628 aan A.
J. Langeveld, te Leiden.
Goedgekeurd.
VOORTZETTING REDE v. STRALEN
Wethouder v. Stralen (S.D.A.P.) be
strijdt de door de meerderheid van B. en W.
voorgestelde afschaffing van de schoolkin
dervoeding tijdens de vacanties. In de ge
zinnen der werkloozen en armlastigen zijn
de inkomsten absoluut onvoldoende om te
voorzien in de behoeften. In dergelijke
omstandigheden is voedingverstrekking
voor de kinderen absoluut noodzakelijk.
Ook de wethoudei van onderwijs ziet dit
wel in, doch hij meent, dat daar dan an
dere instanties voor dienen te zorgen. Hij
geeft echter niet aan, welke die andere in
stanties zijn.
Men heeft gesproken over geestelijke en
moreele herbewapening Dat heeft ~spr.'s
sympathie, maar in de practijk zal de toe
passing niet gemakkelijk zijn. Bij particu- i
lieren bestaat zoo weinig medewerking
wanneer het betreft werkloozenzorg. Zoo
heeft de collecte voor de spaarregeling in
Leiden niet meer dan 800 opgebracht.
Men heeft aangedrongen op meer te werk
stelling bij de sneeuwopruiming. Er zijn
dezen winter 400 werkloozen aangesteld,
d.i. het dubbele van vroeger. Het koude
werk wordt echter minimaal beloond.
De heer v. d. Kwaa_k heeft eenige maatr
regelen opgesomd ter beperking van de uit
gaven van den steunregeling. Deze maat
regelen zijn echter reeds genomen.
De heer Tobé heeft de spaarregeling ter
sprake gebracht. Spr. geeft toe, dat het aan
tal deelnemers aan deze regeling stijgende
is. Maar het is te bejammeren, dat er nog
een zoo groot aantal overblijft, dat het zoo
noodig heeft maar niet in de gelegenheid
is er aan deel te nemen. De meesten sparen
trouwens niet zelf, maar krijgen het
kwartje.
De heer Wilmer (R.K.)Is dat zoo erg?
Wethouder v. Stralen (S.D.A.P.):
Neen, maai' het vervelende is, dat de een
het krijgen kan, de ander niet.
De heer Wilmer (R.K.)Niemand heeft
er dan toch schade van.
Wethouder v. Stralen (S.D.A.P.): Men
moet eerst een kwartje „sparen", dat is de
opzet. Maar van het steunbedrag is niets te
sparen. Spr. blijft er tegenstander van deze
spaarregeling bij M. H. in te voeren.
Inzake de werkverschaffing constateert,
spr. twee uitersten. De heer v,. Eek bestrijdt
het systeem, de heer Knibbe beveelt het
warm aan. De laatste meent, dat de oorzaak
van de weinige werken welke hier in Lei
den in werkverschaffing worden uitge
voerd, te zoeken is in het gemis aan enthou
siasme bij den wethouder, v. Soc. Zaken.
Spr. wijst er echter op, dat het op het plat
teland veel gemakkelijker is werkver
schaffingsobjecten te vinden dan in de ste
den. Blijkens de cijfers van spr. is er even
wel niet zoo weinig gedaan als de heer
Knibbe het voorstelt. Het aantal werkver
schaffingsobjecten raakt hier trouwens uit
geput. Bovendien is er gelegenheid om deel
te nemen aan de rijks werkverschaffing,
doch daaraan wit spr. niet medewerken,
evenmin als zijn voorganger. Principieel
wijst spr. de werkverschaffing af, doch in
sommige speciale gevallen kan hij er vrede
mee hebben. Een werk als de zweminrich
ting komt z.i. zeker als werkverschaffings-
object in jaanmerking. Een groot bezwaar
blijft het lage loon. Spr. deelde mede, hoop
te hebben, dat de minister een ruim stand
punt zal innemen t.a.v. de loonen bij tech
nisch werk. Overigens heeft minister Rom-
me een reorganisatie aangekondigd, waar
door aan de bezwaren van de werkver
schaffing zal worden tegemoet gekomen.
Daar er zoo weinig objecten in Leiden zelf
te vinden zijn, zal het zaak zijn, in den om
trek zooveel mogelijk werkloozen ge
plaatst te krijgen bij verschillende werken.
Inzake het vraagstuk van het werken voor
den steun zegt spr. dat de minister de voor
keur geeft aan werkverschaffing. De moge
lijkheid van werkverruiming op groote
schaal bestaat alleen, wanneer het rijk
daaraan z'n krachtige medewerking ver
leent. Spr. betreurt het, dat er in het over-
wegvraagstuk geen schot zit; eerst na re
organisatie van hét Werkfonds is er iets te
verwachten. Spr. noemt het resultaat van
de herscholing bij de firma Zaalberg zeer
gunstig. De besparing aan steungeld is vrij
aanzienlijk. Een andere maatregel is de om
vorming van jeugdige arbeiders tot textiel
arbeiders, waarvoor cursussen zijn inge
steld
Onregelmatigheden bij de centrale
werkplaats voor jeugdige werkloozen.
Tenslotte komt spr. tot de onregelmatig
heden in de centrale werkplaats voor jeug
dige werkloozen.
Gebleken is, dat de leider van die werk
plaats in verschillend opzicht is .ekort ge
schoten.
Op grond van een naar aanleiding van
verkregen mededeelingen ingesteld onder
zoek, werd den leider o.m. ten laste'ge
legd, dat hij materialen van de centrale
werkplaats ten eigen behoeve heeft ge
bruikt, en zelfs ten behoeve van derden;
voorts, dat hij werkmeesters en jeugdige
werkloozen in tijd van de centrale werk
plaats arbeid heeft doen verrichten ten
eigen bate; verder, dat hij heeft toegestaan,
dat oud materiaal werd verkocht cn de op
brengst werd verdeeld onder eenige werk
meesters; vervolgens, dat hy heeft toege
staan, dat door een werkmeester in de
werkplaats na bezetten tijd werd gewerkt
voor privé-doeleinden, waarbij materiaal,
gereedschappen en stroom van de werk
plaats werden gebruikt; en tenslotte, dat
hij, ondanks hem verstrekte instructies om
via de bestekken van Gemeentewerken in
te koopen, buiten die bestekken om en te
duur inkocht en ook overigens niet doel
matig bij die inkoopen te werk ging.
De sub-commissie voor de centrale werk
plaats en de werkobjecten van de door
B. en W. ingesteld commissie voor Ont
wikkeling en ontspanning van werkloozen,
welke met het beheer van de centrale
werkplaats is belast en den leider be
noemt en ontslaat, heeft den leider met be
trekking tot hetgeen hem ten laste werd
gelegd, gehoord. Zij achtte zijn verdediging
zwak en onbevredigend, zoodat zi; van oor
deel was, dat de leider niet als zoodanig
kon worden gehandhaafd. Aan den ande
ren kant achtte zij de tekortkomingen van
den leider niet zóó ernstig, dat zij tot ontslag
op staanden voet mpest overgaan en zij
besloot in haar vergadering van 16 Decem
ber j.l. den leider, mede om het hem mo
gelijk te maken een werkkring in het vrije
bedrijf te zoeken en gelet ook op het ove
rigens verdienstelijke werk, dat door den
leider bij den bouw van de centrale werk
plaats is verricht, in de gelegenheid te stel
len ontslag te nemen ingaande 1 Maart a.s.
De leider maakte van die gelegenheid ge
bruik.
Intusschen is de Justitie in deze aange
legenheid gemengd en B. en W. meenen,
dat er thans geen aanleiding is dieper op
deze beschuldigingen in te gaan, doch dat
de uitslag van het justitieel onderzoek
dient te worden afgewacht.
B. en W. die in grove trekken door spr.
te voren mondeling op de hoogte zijn ge
houden, hebben 'zich in details over de te
kortkomingen van den leider doenj inlich
ten, toen van de zijde van het Departement
den eisch werd gesteld, dat de leider on
middellijk were, geschorst, welke eisch
half Januari j.l. ter kennis van B. en W.
werd gebracht en waarop onmiddellijk tot
schorsing door de Commissie werd overge
gaan. B. en W. betreuren het, dat zij niet
eerder over een volledige kennis van de fei
ten beschikten, aangezien zij van meening
zijn, dat hetgeen den leider werd ten laste
gelegd, aan de Commissie aanleiding had
moeten geven tot dadelijke schorsing van
den leider te besluiten. In dit opzicht kun
nen zij zich derhalve niet vereenigen met
het beleid van de Commissie.
Het College voegt hier nog aan toe, dat
het Departement van Sociale Zaken alleen
gestaan heeft op onmiddellijke schorsing
van den leider, doch heeft goedgevonden,
dat het ontslag eerst op 1 Maart a.s. ingaat
en dat aan den leider derhalve tot aan ge
noemden datum zijn loon wordt uitbetaald.
Aanmerkelijke financieele schade heeft
de gemeente door de onregelmatigheden,
die dei leider ten laste zijn gelegd, niet ge
leden.
Wethouder Wilbrink (C.H.) ant
woordt nog op een vraag om inlichtingen
naar het voorkomen van bouwspeculaties
door gemeente-ambtenaren, dat hiervan
geen sprake is geweest. De directeur van
gemeente-werken heeft een paar huizen
laten bouwen en gekocht, maar van
„bouwspeculatie" kan in dit geval niet
worden gesproken.
DE BURGEMEESTER AAN HET WOORD
De voorzitter komt terug op hetgeen
gezegd is over het recht van petitie. Het
recht van petitie wordt volmaakt erkend,
maar men moet er voor waken, dat er
geen misbruik van gemaakt wordt. Wan
neer er besluiten genomen zouden worden
waarbij Leiden direct betrokken is, is er
alle aanleiding om te adresseeren, maar
niet in algemeene zaken. Spr. heeft met
belangstelling geluisterd naar wat de heer
v. Eek gezegd heeft over de monarchie.
Hij heeft echter tot zijn spijt niets van
waardeering vernomen voor het tastbare
goed, dat Nederland in de monarchie be
zit. De heer v. Eek beschouwt de monar
chie teveel als een tijdelijke bondgenoot.
Wat de optochten op Zondag betreft,
zegt spr. dat het hier gaat om de Zondags
rust, welke spr. niet verstoord wil zien.
Hij handhaaft het verbod. De heer Wilmer
heeft gewezen op de bekeuringen bij ge
ringe verkeersovertredingen en daarbij
aangehaald een gezegde van spr., dat daar
mede z.i. niet klopte. Dat is volmaakt on
juist, hetgeen spr. nader uiteenzet. Over
de vervanging van de tram door bussen
zegt spr. dat er van de trammaatschappij
geen medewerking is te verwachten. Wat
de verkeersagenten en verkeersheuvels
betreft, erkent spr. dat deze verkeersbe-
lemmeringen kunnen zijn, doch daarom
zijn ze nog niet nutteloos, integendeel, ze
vormen een zeer wenschelijke hinderpaal.
Jeugd
herinneringen.
ouderlijk tehuis, 't Gele
gaslicht mét dat teere, witte
kousje", misschien wel die
oude koperen olielamp met
haar grillige vogeltjesmotie
ven, dat ouderwetsche be
hang, knalrood, felgroen of
donkerbruin, gestreept of
met meloen «prooi patroon, we
herinneren t ons als den dag
van gister. Veel is veranderd,
doch kinderen hechten nog
evenzeer aan hun ouderwo
ning. Verwen Uzelf, verwen
Uw kinderen en kies een
licht, zonnig R&D behang
uit de splinternieuwe R&Ö
stalenjjoeken. Vraagt ze vrij
blijvend aan Uw behanger.
Seri e 50, d e keurverzameli ng,
Series 47-48 en 49, die extra
laag geprijsd zijn. Als het
R&D lettermerk op de kaft
staat hebt U zekerheid, de
origineele R D behangsels
vóór U te hebben, gedrukt
in de mooie, transparante
„Fixa-Color" kleuren.
FABRIKANTEN:
Ratli &I>oodle3ieef ver
Levering via Uw behangei\ Toonkamers
te Leiden, Hooigracht 36.
Inzake de luchtbescherming zal het col
lege alle medewerking verleenen; nadere
mededeelingen worden door spr. gedaan,
o.a. wat betreft schuilloopgraven enz.
Wanneer het militaire vliegveld en mis
schien ook het vliegveld hij Leiderdorp er
komen zal, krijgt de kwestie van de lucht
bescherming een geheel hieuw aspect. Het
college is in dit opzicht diligent. Wat de
handhaving van de maximum snelheid
betreft,'wijst spr. erop, dat de Verkeers-
verordening toch gewijzigd moet worden
om haar in harmonie te brengen met nieu
we wettelijke maatregelen.
De heer v. Eek wil de gemeentegebou
wen laten verhuren aan alle groepeerin-
gen zonder onderscheid; de heer v. Wei
zen wil het verhuren verpachten. Het col
lege handhaaft echter zijn eenmaal inge
nomen standpunt.
Spr. komt tenslotte op tegen de bewe
ring van wethouder v. Stralen als zou er
van particulieren zpo weinig mècTèwèr-
king' worden ondervonden. Dat is onjuist.
Doch spr. acht het ook volmaakt onjuist
om te gaan controleeren welke bijdragen
in verschillende wijken zijn gegeven.
Spr. doet ten slotte mededeeling, dat hij
bezig is maatregelen te beramen, om ge
hoor te geven aan den oproep van H. M.
de Koningin wat betreft geestelijke en
moreele herbewapening.
Spr. doet ten slotte een beroep op de
raadsleden, om de replieken zoo beknopt
mogelijk te houden.
REPLIEKEN.
De heer v. Eek (S.D.A.P.) constateert,
dat Hij niet veel succes heeft gehad met
zijn oproep tot samenwerking. Men heeft
zijn oproep z.i zonder voldoende argu
menten afgewezen. Dat de S.D.A.P. o.a.
inzake de ontwapening van standpunt
veranderd is, is geen wonder, de tijdsom
standigheden zijn ook veranderd. Wij zijn
nooit tegenstanders van het koningschap
geweest, al waren wij er ook geen voor
standers van. Spr. dringt er nog eens op
aan, de handen ineen te slaan om weer
stand te bieden aan de veld winnende ge-
weldsleer. De democratie staat z.i. boven
dien bloot aan den funesten invloed van
het kapitalisme. Om principieele en op
portunistische gronden weigert de S.D.A.P.
een samenwerking met de Communisten.
Een communist is in wezen geen voor
stander van de democratie en met zulke
menschen kunnen wij de democratie niet
verdedigen Spr. betreurt het, dat de heer
Beekenkamp de excessen van het parle
mentarisme naar voren heeft geschoven
en daardoor koren heeft gebracht op de
molen van het fascisme. De arbeidswijze
van den Leidschen Raad kan tot derge
lijke verwijten geen aanleiding hebben
gegeven. Het is spr.'s meening, dat de raad
wel degelijk de plicht heeft om te spreken
over sommige onderwerpen, waarover de
Staten-Generaal het beslissingsrecht heb
ben. Spr. keert zich tegen de uitdrukkin
gen van den heer Knibbe, die het Plan v.
d. Arbeid fantastisch en een paradepaard
heeft genoemd. Vooral de uitdrukking
„paradepaard" acht spr. in een college als
den raad ongeoorloofd. Dat de werkver
schaffing „het" middel zou zijn om de
werkloosheid te bestrijden, acht spr. ten
eenen male ong'erijmd. Wij moeten de
werkloosheid grondig bestrijden. Wie een
ander plan heeft, brenge het naar voren,
maar er moet één vaste lijn komen in de
huidige chaos.
Ten slotte verdedigt spr. de door hem
ingediende voorstellen. Hij is bereid eenige
wijzigingen aan tebrengen in zijn voorstel
inzake het reglement voor de dienstcom
missies. 4
De heer Wil "me Y (R.K.) heeft geen
weerlegging gehoord van spr.'s bewering,
dat het optreden .dgr soc. dem. wethou
ders inzake de werkloosheidsbestrijding
een teleurstellrftg is ""géworden. In 1935 is
uitdrukkelijk gezegd, dat alleen op de
voorwaarde, dat er meer openbare wer
ken zouden worden uitgevoerd de S.D.
A.P. bereid was aan het stadsbestuur deel
te nemen. Men heeft toen den schijn ge
wekt, alsof er meer geld uit de gemeente
kas genomen kon worden ter uitvoering
van openbare werken. Welk een indruk
maakt het, als men na het zitting nemen
in het stadsbestuur de vóór dien gepropa
geerde plannen eenvoudig laat varen? Als
dat geen parade-paard is....
De tijden veranderen en dan moet men
meegaan Maar de tijden zijn niet veran
derd na het optreden van de soc. dem.
wethouders.
Niet weerlegd is ook spr.'s bewering,
dat de verhooging der steunbedragen voor
een zeer groot deel het gevolg is geweest
van de maatregelen van minister Romme.
Wethouder v. Stralen heeft toegegeven,
dat de steunverbetering 120.000 per jaar
bedraagt. Voorts breekt spr. een lans voor
de spaarregeling. De naam is ongelukkig
gekozen, maar de bedoeling is dat de men
schen iets op zij leggen voor noodzakelij
ke aankoopen van kleeren bijv. Het is be
ter dat zij dat kwartje verdubbeld of méér
dan verdubbeld terugkrijgen, dan dat zij
het moeten reserveeren voor afbetaling
van voorwerpen, die zij op de pof hebben
moeten koopen, of van geleend geld.
Tenslotte bepaalt spr. zijn standpunt
t.o.v. van eenige ingediende voorstellen,
waarbij hij verklaart meer activiteit van
dienstcommissies in het belang van den
betrokken dienst van groote waarde te
achten. Hij wijst ook op het verplichte
wekelijksch spreekuur van den directeur.
En ten slotte spreekt hij als zijn meening
uit, dat de politie-agenten, die het minste
processen-verbaal opmaken, zeker niet
pei' se de slechtste zijn. (De voorzitter
zegt, dat hij 't hiermede eens is).
De heer Bergers (R.K.) bepleit .nog
eens verlaging der slachttarieven, waarna
hij terugkomt op de kwestie der school
kindervoeding. Het is bezwaarlijker om
iets terug te nemen, wat men eerst gegeven
heeft, dan iets te onthouden, wat men
nooit gegeven heeft. Daarom is hij er voor
gaan gevoelen, om de voedselverstrekking
onder alle vacanties te laten doorgaan.
De heer Manders (R.K.) heeft wel
eenig bezwaar tegen het deelnemen van
Leidsche werkloozen aan werken, welke
den buitengemeenten ten goede komen. Wij
moeten eerst de Leidsche objecten uit
putten.
Daarna wordt de vergadering geschorst
tot 's avonds 8 uur.
AVONDVERGADERING.
dacht worde geschonken aan de hoofden
van groote gezinnen.
Spr. betreurt het gebeurde bij de Cen
trale Werkplaats en spreekt den wensch
uit, dat in den vervolge zoo noodig spoe
diger zal worden ingegrepen.
'i Is duidelijk, dat B. en W. het optre
den van de desbetreffende sub-commissie,
waarvan wethouder v. Stralen voorzitter
is, hebben gedesavoueerd. Dit verheugt
spreker.
De heer de Re ede (Chr.-Hist.),
meent, dat de heer Verweij in zijn rede
geen enkel nieuw gezichtspunt heeft ge
opend. Spr. heeft er slechts een geluid in
gehoord, dat anders was dan de vroegere
politiek der S. D. A. P. De minder pret
tige dingen heeft wethouder Verwey ter
zijde gelaten. Voor de toekomst heeft hij
geen positieve gegevens, dat heeft hij voor
de begrooting ook niet. De begrooting in
zijn geheel is een raming. Spr. acht het ge
vaarlijk bijdragen te doen uit de gewone
dienst aan den kapitaaldienst. De kapi-
taaldienst moet volgens spr. omlaag, daar
bij anders later te zwaar zal gaan drukken.
Wat de belastingverhooging betreft, deze
is in December door den Raad in arren
moede aanvaard. Spr. dringt er nog eens
op aan de begrooting tijdig in te dienen,
opdat de Raad met voorstellen kan komen.
Di- tariefsverlaging bij de L. D. M. is ge
schied om op het gebruik van water te be
zuinigen. Spr. zou geneigd zijn tegen de
begrooting te stemmen, omdat hij uitzicht
op de toekomst geen verstandige financie-
iingspolitiek vindt. Spr. erkent echter
gaarne, dat het college meent te handelen
in het belang der gemeente.
De heer Van Weizen (Comm.) ver
dedigt de uitlating van Dr. Horst over de
zelfgenoegzaamheid van het bestuur der
Schoolkindervoeding. Spr. heeft bezwaar
tegen de opmerking van wethouder Tepe,
dat deze passage beter uit het rapport weg
ware gelaten. Door het verbod de Stadsge
hoorzaal te verhuren aan de Comm. Partij
wordt deze in een uitzonderingspositie ge
plaatst.
Den heer Knibbe antwoordt spreker op
diens aanval op het historisch materialis
me, dat het gaat om de bepaling der ver
houding tusschen verschillende klassen.
Te spreken van een geïdealiseerde heb
zucht acht spr. niet op zijn plaats. Spr. ziet
geen fundamenteel verschil tusschen het
Communisme en de S. D. A. P., maar hij
wijst af de bewering van den heer van Eek
dat de communisten geen aanhangers van
de democratie zouden zijn.
De heer Wilbrink: Doe geen moei
te. Je kunt r.og beter ons bekeeren dan
den heer van Eek.
Als de vergadering om 8 uur is heropend,
krijgt de heer Beekenkamp (A.R.)
het woord, die nog eens terug komt op het
Utreohtsche stelsel inzake het bewaar-
sohoolonderwijs, waaraan hij een begin
van uitvoering zou wenschen te zien ge
maakt.
Sprr weidt-verdei^uit over hetgeen hij in
zijn réde van Maandag zeide over het par
lementaire stelsel en zegt, dat zijn bemer
kingen in het algemeen waren bedoeld.
Spr. legt er den nadruk op, dat art 3
van den Grontwet den arbeid van een Raad
beperkt tot zaken, die alleen het gemeente
belang raken.
Terug komend op het plan van den Ar
beid zegt spr. dat ook iemand als v. d. Tem
pel een vraagteeken zette achter de koop-
krachtverhooging van het Plan van den Ar
beid.
Waarom is het Leidsche Plan van den
Arbeid in den steek gelaten? De oplossing
van de werkloosheid ligt niet alleen in het
uitvoeren van groote werken. Dat heeft
Leiden bewezen.
Spr. slaat den aanval van wethouder V er-
wey af, dat de A.R. partij zijn financieele
saneeringspolitiek zou hebben gesaboteerd.
Er is geen sprake van dat de A.R. partij,
de politiek van den heer Verweij zou heb
ben voorgesteld als een bankroetierspoli-
tiek. Hem is door de A.R. partij de steun
niet onthouden. Spr. illustreert dit met
eenige voorbeelden. In plaats van verwijt
past den heer Verweij eerder dankbaarheid
jegens de A.R. partij.
Wat de sociale maatregelen betreft, waar
tegen de A.R. zich verklaarden, dit vond
zijn oorzaak in het belang van gezonde ge-
meentefinanciën. Spr. gaat dieper in op het
verzet tegen verschillende sociale maatre
gelen en de redenen, die daartoe leidden.
Spr. zegt tenslotte, dat er van de be
schuldigingen aan de A.R. partij niet veel
overblijft. Dat de gemeentefinanciën hief
nog gezond zijn is niet te danken aan de
socialistische politiek, maar aan het beleid
van B. en W. met de steun der partijen
en aan het feit, dat men steeds de tering
naar de nering heeft gezet.
Spr. raawt den heer Verweij aan de
cijfers inzake uitvoering openbare werken
dezer 3-jarigen periode te zetten
naast die van een vorige 3-jarige
periode, hij zal dan zien, dat zijn cijfers
geflatteerd waren. Aan de hand van cijfers
toont spr. aan, dat de cijfers der openbare
werken zelfs zijn teruggeloopen. De S.D.
A.P. heeft haar Leidsche Plan van den Ar
beid ter zijde gezet.
Het bezwaar tegen het zenden van ge
huwden naar de werkverschaffing behoeft
de ongehuwden toch niet uit te sluiten.
Spr. wijst op het voorbeeld van Amster
dam. Spr. zou wenschen, dat de Raad zich
eens positief uitspreekt over de werkver
schaffing en dient daarom de volgende
motie in:
De Raad, gehoord de verklaring van den
wethouder van Sociale Zaken inzake werk
verschaffing, van oordeel, dat het moreel
beter is, dat de werkloozen te werk worden
gesteld, dan gedwongen worden te stempe
len, dringt er nogmaals bij het college ten
sterkste op aan belangrijk meer werkloozen
bij de werkverschaffing geplaatst te krij
gen dan in de afgeloopen 4-jarige periode
het geval was, waarbij inzonderheid aan
De heer v. W e 1 z e n: Ook in uw krin
gen wtfidt gevoeld voor het socialisme. De
S. D. A. P. kan geen principieele redenen
aanvroren om de steun der communisten te
weigeren. S;>r zegt met nadruk, dat de ge
varen dreigen van finnen en van buiten.
Mevr. Braggaa rd e D o es (S.D. heeft
er geen bezwaw tegen de woordeii va-i
de Koningin over liefde'en vèrtrouwéri in de
nieuwe Raadzaal te vereeuwigen. Maar be
langrijker is hët, dat deze voorden in allef
harten leven. De he.;r Knibbe heeft echter
wantrouwen getoond, welke aan liefde
loosheid grenst als hij de kinderen in de
vacantie de voedselvoorziening weigert. De
S. D. A. P. is niet alleen materialistisch,
zij bevordert ook het onderwijs en andere
geestelijke belangen.
De spaarregeling achtte spr.'s fractie
een onmogelijkheid.
Wat de melkverstrekking betreft, spijt
het spr., dat de wethouder van onderwijs
hiertegen bezwaren heeft. Dat door de
schoolkindervoeding het gezinsverband zou
worden aangetast, bestrijdt spr. School
kindervoeding is evenmin armenzorg, het
zal juist het onderwijs bevorderen. Het
is bovendien onjuist de voeding buiten de
vacanties stop te zetten. Op het door den
heer Wilmer genoemde cijfer van 25 pet.,
dat zou hebben deelgenomen, antwoordt
spr., dat dit zeker op 65 pet. moet worden
De heer Snel (S. D.) heeft gen antwoord
gehoord op zijn bemerkingen betreffende
de uit te voeren werken. Spr. herhaalt
zijn ergernis, dat. het werk in den Stadhuis
bouw vier maanden heeft stilgelegen. Ook
hierop heeft de wethouder niet geantwoord.
Ook de te late oplevering van het Stad
huis behandelt spr. Het is meer dan een
jaar te laat. De geuite critiek is niet ge
zocht, maar in het belang der gemeente.
Dit belang ligt ook in de tewerkstelling
van meer arbeiders, terwijl er belangrijk
zou worden bespaard aan huur voor ge
meentegebouwen.
Spr. handhaaft zijn bezwaren tegen wer
ken in werkverschaffing. Hierin mag
slechts de aard van het werk beslissen.
Spr. laat zijn wensch aangaande tewerk
stelling van Leidsche arbeiders bij den ver
koop van grond vallen, daar dit moeilijk
heden zou opleveren bij den verkoop, ver
trouwend op de toezeggingen van den wet
houder. Spr. spreekt zich nog eens uit voor
het uitvoeren van groote werken ter be
strijding der werkloosheid. Het verwijt
van den heer Knibbe, dat er in spr.'s fractie
geen rekening zou worden gehouden met
de belangen der werkloozen inzake de
werkverschaffing, wijst spr. af. Hoe rijmt
dit overigens met de arbeidsschuwheid,
waarover de heer Knibbe eenige weken
geleden sprak. Tegen arbeid in contrapres
tatie, zooals de heer Eikerbout dit wensch-
te, zullen wij ons verzetten.
De voorz. dringt nog eens op bekor
ting aan.
De zitting wordt geschorst tot Vrijdag
middag.
Op 'n drogen weg moet uw auto
bij 40 km per uur binnen 16
meter kunnen stoppen. Maar bij
80 km per uur is die remweg
niet 32, maar 64 meter!
