Vrede door kracht De strijd In het verre Oosten BUITENLAND Een schip in nood? J. A SCHRAMA, Voetkundige Firma G. VAN BRUSSEL UUINLIEKUAU 23 f fciJKUAKl 1939 DE LEWSCHE COIIRANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 Chamberlain doet beroep op de natie ENOELANDS DEFENSIEMACHT. Minister-president Chamberlain heeft gisteravond te Blackburn een rede gehou den, waarin hij een beroep deed op het land de politieke der regeering van „vrede door kracht" te steunen. „Wanneer overal sterk wordt bewapend, aldus Chamberlain, kan dit niet een zekere bezorgdheid wegnemen, dat een incident, misschien op zichzelf onbeteekenend, de geheele oorlogsmaohinerie in beweging kan zetten. Indien zich een dergelijke ontzetten de gebeurtenis zou voordoen, zou niemand er op kunnen rekenen te ontsnappen aan de gevolgen. Het komt mij voor, dat onder dergelijke omstandigheden alleen roeke- looze, onverantwoordelijke of onwetende lieden kunnen wenschen, dat de regeering eenige andere politiek zou voeren dan wij hebben vastgesteld, een politiek van vrede door kracht, welke geen gelegenheid zal laten voorbijgaan verdenkingen en vijan delijkheden den kop in te drukken en te zelfdertijd gestadig, vastberaden en met de hulp van onze vrienden binnen en buiten het rijk een macht op te bouwen, die zoo ontzaglijk groot is, dat zij onze rechten en vrijheden kan handhaven tegenover ieder een, die zoo onbezonnen zou zijn ons aan te vallen". Chamberlain herinnerde vervolgens aan de jongste debatten over de landsverdedi ging. De productie van oorlogsmateriaal neemt voortdurend toe en Engelands posi tie is, vergeleken bij een paar maanden geleden, geweldig versterkt. De ontwikke ling der militaire luchtvaart heeft een ge heel nieuw element in de moderne oorlog voering gebracht en de burgerbevolking onmiddellijk bloot gesteld aan de gevaren van den oorlog. „Niets kan den burgers volkomen bescherming geven tegen aan vallen uit de lucht, doch wij kunnen veel doen om de uitwerking daarvan te vermin deren, paniek te voorkomen en te zorgen, dat de gevechtskracht der natie zaf worden gehandhaafd". Chamberlain dankte den vaderlandslie- venden mannen en vrouwen, die zich reeds hadden opgegeven voor den Vrij willigen Nationalen Dienst. Zij hielpen het land op drie manieren. Zij toonden dat dienstplicht onnoodig was. Zij schonken de bevolking vertrouwen en zij hielpen mede den oorlog te voorkomen, daar een eventueele aanval ler door goede voorbereidingen steeds meer wordt afgeschrikt. „De reusachtige -uitgaven vóor- de - herbe wapening zullen een ieder de enorme om vang van deze financieele bronnen doen beseffen, welke ons niet alleen in staat stel len dergelijke kolossale bedragen te vinden, doch ook te overwegen hoe deze uit te geven zonder op merkbare wijze het ver trouwen te verstoren, dat de basis van onze financieele kracht is. „Wanneer wij nagaan, dat hetgeen wij thans overwegen, een krachts-inspanning van Engeland alleen is, zonder dat daarbij rekening wordt gehouden met de hulp, welke, indien de nood aan den man zou komen, de groote dominions of onze bond- genooten en vrienden buiten het Britsche rijk, zouden kunnen verleenen, dan kunnen wij de woorden begrijpen van onzen Shakespeare: „Laten de drie hoeken van de wereld de wapens opvatten en wij zul len hen treffen". „Ik spreek deze woorden niet om te pochen en nog minder in een geest van agressie. Onze wapenen bedreigen niemand en wij hebben ook geen andere dan vrien delijke gedachten jegens eenig ander volk ter wereld. Mijn eigen oprechte wensch is de vestiging van den vrede te zien en het vertrouwen, dat hij bewaard zal kunnen blijven. Ik geloof, dat zoodra dit vertrouwen in aanzienlijke mate zal zijn verkregen, het mogelijk zal zijn over te gaan tot ontwa pening door algemeene overeenkomst. Geen land gaat voor de aardigheid over tot dezen ruïneuzen vorm van uitgaven. De landen doen dat, omdat zij bevreesd zijn voor het geen met hen zou gebeuren, indien zij ont wapenen. Neem deze vrees weg en auto matisch zal ontwapening volgen". Sprekende over de jongste toeneming der werkloozencijfers zeide Chamberlain, dat de werkloosheid, ondanks het bewapenings program, benauwend groot blijft en dat het niet aan twijfel onderhevig is, dat de be langrijkste redenen daarvan gezocht moet worden in bezorgdheid over den interna tionalen toestand. Zelfs een kleine verbete ring in den handel doet over het algemeen de werkloosheid meer afnemen dan alle kunstmiddelen. Het was een veelbeteekend feit, dat de verminderde internationale spanning, na eind Januari door den Duit- schen rijkskanselier gehouden redevoering, direct in alle deelen des lands gelijktijdig een verbetering in de handelsberichten had veroorzaakt. Deze omstandigheid, gepaard aan het vooruitzicht op een spoedig einde yan den Spaanschen oorlog en verscheidene andere aanwijzingen, versterken bij mij de hoop, aldus Chamberlain, dat het den handel ge geven zal zijn zich dit jaar op ongestoorde wijze te ontwikkelen. Chamberlain voegde hieraan toe, dat hij de onlangs tusschen de Duitsche en de Britsche mijnbouwondernemingen gesloten overeenkomst, welke gevolgd zal worden door onderhandelingen tusschen de ver tegenwoordigers van de Lritsche en de Duitsche industrieën in het algemeen, ten zeerst-5 toejuicht. Bovendien zal de minis ter van bancel de volgende maand een be zoek aan Berlijn brengen. Deze toenade- DE SLUITING DER THEOLOGISCHE FACULTEIT TE MüNCHEN. Kardinaal Faulhaber stond in zijn recht. Men kent de feiten rond de sluiting der theologische faoulteit van München. Vol gens een bericht van de persdienst der Landsregeering had „De Diocesane bis schop" twee door de regeering benoemde docenten afgewezen. Toen deze personen toch les gaven, verbood de „diocesane bis schop" aan zijn Theologische studenten, om deze voorlezingen bij te wonen. De-sluiting van de Theoogische Faoulteit zou zijn ge schied, omdat „de diocesane bisschop de faculteit had geboycott". De „diocesane bisschop", die in de mededeeling van de persdienst in het geheel niet bij name ge noemd wordt, is niemand anders dan Kar dinaal Faulhaber. De Kardinaal staat volkomen in zijn recht; volgens het Kerkelijk Recht kan hij zijn studenten ten allen tijde het bezoeken van voorlezingen verbieden, zoo dit gevaar lijk zou zijn. De staat daarentegen heeft hier geheel en al ongelijk; deze heeft zich namelijk in ar tikel 3 van het Beiersche Concordaat ver plicht, geen professoren of docenten aan de Theologische Faculteiten te benoemen zon der goedkeuring van den Diosecanen Bis schop. De Theologische Faculteit van München telt wereldberoemde geleerden, zoöals de dogmaticus Martin Grabmann en Eduard Eichmann onder haar docenten. De laat ste tijd werden verschillende jonge docen ten benoemd, die tegenover Kardinaal Faul haber een treurige rol speelden. EEN NIEUW CHINEESCH LEGER IN OPLEIDING. In Chineesche kringen te Tsjoengking doen berichten de ronde over een nieuw Chineesch leger, dat opgeleid wordt achter het front en dat zich gereed maakt in het veld te treden tegen de Japanneezen. Men voorspelt, dat de wereld binnenkort een andèrén kant te zien zal krijgen van" CHI-" na's militaire kracht, een kant, die tot dus verre nog geen op den voorgrond tredend aandeel heeft genomen in den strijd. Men veronderstelt, dat dit betrekking heeft op de mechanisatie van het leger, welke, naar gemeld wordt, de regeering met groote snelheid tot ontwikkeling brengt. Verklaard wordt, dat het Chineesche op perbevel de uitrusting voor het opleiden van manschappen bewaard heeft om ze in latere stadia van den oorlog te gebruiken, een algemeen offensief zou dan worden ontketend op alle fronten. Men is de mee ning toegedaan, dat de Chineesche mili taire kracht sedert den aanvang der vijan delijkheden voortdurend vooruitgegaan is, niet alleen in kwantiteit, maar ook in kwa liteit. Het nieuwe leger staat onder leiding van ervaren officieren en geoefende mannen. Iedere niet bezette stad in de Kwantoeng- gebieden heeft haar eigen defensiecorps, dat uitgerust is door de centrale regeering en onder bevel staat van bekwame officie ren. Volgens het hoofdkwartier der Chinee sche luchtmacht zijn de wrakstukken reeds gevonden van negen Japansche vliegtuigen, die twee dagen geleden zijn neergeschoten boven Lantsjau. Uit deze wrakken bleek, dat men te doen had met in Italië vervaardigde Sa- voia bombardementstoestellen. Vreemdelingen, verlaten Koeling. Zeven en veertig buitenlanders, onder wie 19 Engelschen en 11 Amerikanen, zijn gisteren in Kioekiang aangekomen uit Koeling. Zij zijn de Japansche en de Chineesche linies gepasseerd. ring door den handel, waarbij beide par tijen gemeenschappelijke belangen hebben, zou wel de snelste en beste manier kunnen blijken te zijn om een beter begrip tusschen Groot-Brittannië en Duitschland tot stand te brengen. „Ik ben het eens met Hitiers woorden, dat samenwerking tusschen onze volken in volkomen onderling vertrouwen voor de geheele wereld geluk zou beteekenen. Vertrouwen wordt niet in één dag ge boren en wanneer het eens verstoord is, is er veel tijd noodig het te herstellen. Doch een weinig goede wil aan beide zijden heeft een wonderlijk heilzaam effect en ik voor mij bezie de toekomst met de groote verwachting, dat deze gelukkiger zal blijken te zijn, dan het verleden". BETOOGING TIJDENS REDE VAN CHAMBERLAIN. Terwijl Chamberlain te Blackburn zijn rede hield, hebben leden van de interna tionale brigade, die in Spanje hebben ge vochten, en van de werkloozenbeweging een betooging gehouden. Verscheidene der be- toogers werden door de politie opgebracht BELGIË DE OPSTELLING DER REGEERINGS- VERKLARING. Kamer komt vanmiddag bijeen- De leden der regeering, welke door Pier lot gevormd is, zijn gistermiddag bijeenge komen om de uitwerking voort te zetten van de regeeringsverklaring. De bijeenkomst werd om zeven uur on derbroken, toen de ministers zich naar het koninklijk paleis begaven teneinde tegen over den koning den eed af te leggen. Toen de ministers buiten kwamen, be perkten zij zich er toe te verklaren, dat zy het eens waren over het program. Om ne gen uur kwamen zij weer bijeen, teneinde de regeeringsverklaring gereed te maken, die hedenmiddag in het parlement wordt voorgelezen. De voorlezing zal geschieden door mi nister Marck in het Vlaamsch en door mi nister-president Pierlot in het Fransch. FRANKRIJK KRACHTIGE VERKLARING VAN DAL AD IER. Op een gisteravond in de American Club te Parijs gegeven diner heeft minister-pre sident Daladier verklaard: „Ik moet heden avond herhalen, dat Frankrijk nooit zal toegeven, hetzij aan bedreiging met ge weld, hetzij aan een afpersingstactiek. Wanneer het gaat om de onschendbaarheid van ons grondgebied, zijn wij vastbesloten tegenover alle bedreigingen stand te hou den. Niettemin, aldus Daladier, zijn wij be reid, in een geest van wederzijdschen goe den wil en bij doeltreffende controle maatregelen, deel te némen aan elk op recht streven naar beperking en zelfs ver mindering der bewapening". ENGELAND DE CONFERENTIE OVER PALESTINA. In een impasse. De besprekingen, welke gistermiddag tusschen de Engelschen en de Arabieren zijn gevoerd, schijnen definitief den in druk bevestigd te hebben, dat de onder handelingen inzake Palestina, als gevolg van de weigering der Joden en Arabieren om ook maar iets van hun onderscheiden stellingen prijs te geven, tot een impasse hebben geleid In de omgeving der confe rentie verwachtte men gisteravond, dat de Britsche regeering thans het oogenblik ge komen zal achten om de politiek bekend te maken, dit zij denkt te volgen, nu er in het geheel geen kans op een accoord schijnt te bestaan. TSJECHO SLOWAKIJE DE POOLSCH- SLOWAAKSCHE BETREKKINGEN, Na tengevolge van de annexatie door Po len eenigen tijd gespannen te zijn geweest, worden de betrekkingen tusschen Polen en Slowakije geleidelijk weer normaal. De besprekingen, welke door verscheide ne Slowaaksche en Poolsche commissies ge voerd zijn, hebben geleid tot het opstellen van eenontwerp voor een Poolsch-Slo- waaksch accoord, dat aan de regeeringen te Warschau, Bratislawa en Praag zal wor den voorgelegd. Dit ontwerp voorziet in: 1. Definitieve ratificatie van de Poolsch- Slowaaksche grenzen. 2. Het instellen van de universiteit van Krakau van een Slowaakschen leerstoel en aan de universtieit van Bratislawa van een Poolschen leerstoel. 3. Bevordering van het toeristenverkeer tusschen de beide landen. 4 Versteviging der economische ban den en in het bijzonder de ontwikkeling van het handelsverkeer ten behoeve van Gdynia en Bratislawa. HONGARIJE VERKLARING VAN TELEKL Anti-Joodsche politiek blijft gehandhaafd. Tijdens de regeeringsverklaring van de nieuwe Hongaarsche regeering heeft mi nister-president Teleki gezegd, dat de nieu we regeering zoowel in het binnenland als ten aanzien van het buitenland dezelfde politiek zal volgen als de vorige regeering. De anti-Joodsche maatregelen zullen der halve gehandhaafd blijven. Verder sprak Teleki over de traditioneele vriendschap vanHongarije vor de as Ro meBerlijn, welke voor een deel verant woordelijk is voor het toetreden van Hon- gaiije tot het ant-Kominternverdrag. De vriendschap tot Polen, verklaard Te leki verder, kwam voort uit vredelievende bedoelingen van beide landen. Ten aanzien van de anti-Joodsche maat regelen zeide Teleki, dat deze zonder twij fel pijnlijk zijn, doch zij-zijn noodzakelijk voor het bewaren -van het etnisch ka rakter van de natie. Zij zijn Hongarije niet door druk uit het buitenland opgelegd, doch zij zijn het gevolg van de noodzaak en zijn onvermijdelijk gebleken. Z. K. H. Prins Bernhard op de ski's te Grindelwald, waar de winter sport hoogtij viert en Z. K. H. actief deelneemt aan de beoefening SAMENSTELLING VAN PARTIJEN. In een onder voorzitterschap van minis ter-president Teleki gehouden vergadering is besloten, dat de door Imredi gestichte partij „Hongaarsch Leven", welke anti- semietisch en half fascistisch is, zich zal vereenigen met de regeeringspartij „Natio nale Eenheid". De vergadering werd bijge woond door Imredi. Men is van oordeel, dat dit beteekent dat Teleki hierdoor de politieke hartstochten wil kalmeeren. PALESTINA WORDT HET LAND RUSTIGER? Bij verschillende daden van terreur in het Noorden en in het centrum des lands zijn vijf personen gewond en één gedood. Nabij Samaria heben Britsche troepen den rebellenleider Touvic Attive gevangen genomen, tezamen met een dertigtal volge lingen. Het land schijnt thans rustiger te wor den. PE SPAANSCHE BURGEROORLOG LUCHTAANVALLEN OP ALMARIA. Rechtsche vliegtuigen hebben vier aan vallen ondernomen op Almesria, tusschen middernacht en zes uur gistermorgen. Voor zoo ver tot dusverre gemeld is, zijn vijf personen gedood .en verscheidene gewond. De bevolking heeft den nacht in kelders doorgebracht. Bultenlandsche berichten EEN ONDERZEEER ZOU HET HEBBEN GETORPEDEERD. Roepletters zouden wijzen op een Nederlandsch schip. Uit Chatham (Massachusetss) wordt gemeld: Een schip, dat aangeduid wordt als P. E. C. C., heeft draadloos geseind, dat het getorpedeerd is door een onbekenden on derzeeër op 200 mijl ten Zuiden van de Azoren. De letters PECC zouden de draad- looze roepletters kunnen zijn van het schip, ofschoon niets gevonden kan worden in de bestaande nomenclaturen ten aanzien van zoo'n schip. Het bovenstaande bericht is opgevangen door de Radio Marine Corp. Het was afkom stig van het s.s. „Tulsa", dat hier nog aan toevoegde, dat het schip in zinkenden toe stand verkeert op een plaats, die aange duid wordt als 32 graden 10 min. N.br. en 37 gr. W.l. (d-i. op 200 mijl ten Zuiden van de Azoren). De „Tulsa" heeft het zinkende schip, dat S. O. S.-signalen uitzond om 13 uur Green- wichtijd, niet geindentificeerd. De „Tulsa" tracht weer met het schip in verbinding te komen. Het marinehoofdkwartier van Boston merkt op, dat roepletters, die met een P. beginnen, gewoonlijk gebruikt worden door Nederlandsche' schepen. Een Nederlandsch schip? Van bevoegde zijde maakt men er ons opmerkzaam op, dat de roepletters PECC inderdaad zouden wijzen op de Nederland- sche nationaliteit van het betrokken schip. Inmiddels bestaat er volgens de nomen claturen geen schip met de roepletters PECC, zoodat de waarschijnlijkheid groot is, dat de „Tulsa" het door het zinkende schip uitgezonden sein onjuist opgevangen heeft of wel, dat het sein zelf niet juist is uitgezonden, hetgeen, gezien de omstan digheden, waaronder de telegrafist moest werken, niet geheel uitgesloten geacht zou kunnen worden. Voorts doet men ons opmerken, dat een torpedo-aanval door een duikboot op de aangegeven plaats ook zeer onwaarschijn lijk geacht moet worden. Wat zou een onderzeeër op deze breedte en zoo ver van iedere basis te zoeken heb ben? Het komt maar zelden voor, dat on derzeeërs zich zoo ver den Oceaan in be geven. Ook oefeningen door onderzeeërs worden in den Atlantischen Oceaan op zoo grooten afstand maar zelden of nooit ge houden. Wanneer men de mogelijkheid van een torpedo-aanval uiterst gering acht, zou men dus moeten denken aan een andere oorzaak van de scheepsramp, bijvoorbeeld zou het schip op een wrak gestooten kun nen zijn, er zou zich een ontploffing aan boord hebben kunnen voordoen, hetgeen vooral, wanneer het een tankschip zou zijn, ramspoedige gevolgen zou kunnen hebben. Kortom, het bericht laat ruimte voor alle mogelijke veronderstellingen en hypo thesen, die eerst door nadere berichten zouden kunnen worden bevestigd of ont zenuwd. -Nader wordt nog gemeld: De roepletters PECC waren tot Mei 1936 de roepletters van de „Flandria", toebe- hoorende aan de Koninklijke Hollandsche 'Lloyd. De „Flandria" is in Mei 1936 in buitenlandsche handen overgegaan en sinds dien is aan geen enkel Nederlandsch schip deze roepnaam gegeven. Het Britsche mailschip „Empress of Australia" is op de door het „getorpe deerde" schip aangegeven plaats atangeko- men, doch heeft daar geen spoor van een wrak bemerkt. GESTRANDE ONDERZEEERS. In een storm, welke gisternacht heeft gewoed, zijn twee Britsche onderzeeërs van de vijfde onderzee-flotille, de „Sunfish" en de „Steriet" in de Sandown Baai van het. eiland Wight van hun ankers geslagen en op de kust geloopen. De „Steriet" is vijf uur later weer vlot gekomen en is op eigen kracht naar Portsmouth gevaren, de „Sunfish" daarentegen was in de breedte cp het strand geslagen en is pas later vlot gebracht en naar Portsmouth gesleept. De onderzeeërs hadden deelgenomen aan oefeningen, welke Dinsdag in het Kanaal zijn gehouden. SPOORWEGONGELUK Tfe GLASGOW. In de nabijheid van een tunnel bij het station te Glasgow zijn gisteren twee trei- ren op elkaar gereden. Een reiziger werd gedood, terwijl 31 menschen gewond wer den. Eenige rijtuigen sloegen in den tun nel om, waardoor de baan versperd werd. De verwarring was te grooter, doordat het licht defect geraakte. De meeste slachtof- bers waren op weg naar Parkhead om den voetbalwedstrijd tusschen Celtic en Hearts bij te wonen. Waar „Schrama" helpt S3 wordt voetleed gestelpt Luxe - Orthop. Maatschoen werk - Pijnloos Pedicure Steunzolen naar maat Langebrug no. 51 (bij Diefsteeg) TELEFOON '509 4642 Aanbevolen door H H. Doktoren. HAARLEMMERSTR, 267 Verlovings-, Huwelijks- en Geboortekaarten Vlugge levering Lage prijr-n

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 7