Grensversterking op groote schaal
Burgerlijke Stand
Dc twee kruisers
AGENDA
Academlcnicwws
DONDERDAG 23 FEBRUARI 1939
DE LEICSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Eersle Kamer
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 1 2.50 per kwartaal
Bij oioe «genten 10 cent per wvvk;
f 2.60 per kwartaal. Franco per poat
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers 5 cent, met geïll
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 80
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
BOE WORDT HET WEER?
WEINIG VERANDERING
De Bill selnl:
Verwachting:
Voor het geheele land: Aanvankelijk ge
deeltelijk opklarend, morgen weer toene
mende bewolking met eenige regen, meest
matige wind uit Zuidelijke richtingen, wei
nig verandering in temperatuur.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: betrokken, Zuidelijke krach
tige wind, 1 gr. C.
Vlissingen: zwaar bewolkt, Z. Z. W.,
krachtige wind, 5 gr.
De Bilt: regen, Z. Z. O. matige wind, 2
gr C.
Groningen: sneeuw in buien, Z. O., krach
tige wind, 1 gr. C.
Maastricht: zwaar bewolkt, Zuidelijke
matige wind, 5 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
De depressie over de Britsche Eilanden
ontwikkelde zich tot een diepe kern, doch
is thans bezig zich op te vullen. Zij ver
plaatst zich Noordwaarts, doch de bewe
ging is slechts gering. Boven de Golf van
Biscaye is een nieuwe secundaire zich aan
het vormen en doet den barometer op de
Fransche Westkust reeds weer dalen. Het
oude depressie-centrum tusschen IJsland
en Groenland is grootendeels opgevuld.
Het gebied van hoogen luchtdruk over Fin-
Kind nam nog in beteekenis toe en breide
rich vooral naar het Zuiden uit. Het restant
van de depressie, dat gisteren nog over
de Randstaten lag, is geheel opgevuld. Ver
in het Westen op den Oceaan nadert reeds
weer een nieuwe storing. Onder invloed
van de storing op de Britsche Eilanden is
Let weer in West-Europa over het alge
meen regenachtig, met krachtige Zuide
lijke winden, op Ierland is de wind echter
naar Noord omgeloopen. In het Zuiden en
midden van ons land, in België en Frank
rijk is de temperatuur aanmerkelijk geste
gen, zoodat de vorstlijn naar het Oosten
teruggedrongen werd. Ook in Oost-Europa
is de temperatuur tot boven het vriespunt
gestegen, in Midden- en Zuid-Duitschland
kwam vanmorgen nog lichte vorst voor.
In Scandinavië kwam plaatselijk strenge
vorst voort.
LUCHTTEMPERATUUR.
7.9 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS eJL:
Van Donderdagnamiddag 5.56 uur tot
Vrijdagmorgen 6.31 uur.
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Vrijdag 24 Febr.
voorm. 5 en nam. 5.25 uur.
Maan op 8.45 uur Vrijdagmorgen.
Maan onder 23.28 uur Vrijdagavond.
LEIDEN.
Geboren: Jacobus Andries, z. v. H. J.
Arkeveld en H. C. Hentrup Hendrik, z.
v. H. v. Noort en A. C. Cornelisse Karei
Jacobus, z. v. K. J. de Jaeger en J. Jansen
Aukje, d. v. S. C. Burgij en J. Tisseur
Willem Frederik, z. v. W. F. Wijting en P.
A. Planken Margaretha Johanna, d. v.
A. v. Hooidonk en G. v. Vegten Jean-
nette Anthonia, d. v. Th. Heuzen en G. E.
Stoffels Dirkje Johanna, d. v. H. H.
Fiege en J. den Hartog Cornelis Willem,
z. v. C. W. Zuilhof en A. M. Scheelings
Aafke, d. v. D. Kuik en L. v. d. Linde
Emaliela, d. v. P. B. Wijtenburg en H. J.
v. d. Lubbe.
Ondertrouwd: A.de Bruijn jm 34 j.
-H. Stap jd 31 j.
Gehuwd: A.v. Heusden jm en S. Brou
wer jd J. Koning jm en A. Thunke jd
P. de Wolg jm en J. Oostveen jd.
O v e r 1 e d e n: J. G. Snel, m. 65 j.
Worden in Rotterdam
gebouwd
Wij vernemen, dat thans een defi
nitieve beslissing is genomen over den
bouw van de twee vervangende krui
sers, welke op het aanbouwplan der
regeering staan.
De regeering heeft een der kruisers
in bestelling gegeven bij de werf Wil-
ton-Fijenoord te Schiedam en de an
dere bij de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij.
Beide werven zullen bij den bouw
samenwerken, waardoor kostenbespa
ring zal worden berenkt.
De machine- en ketelinstallaties zijn
besteld bij de Koninklijke Maatschappij
De Schelde te Vlissingen. De electri-.
.sche installaties zullen worden gele
verd door de Rotterdamsche firma's
N.V. Rotterdamsche Electriciteits Maat
schappij v.h. H. Croon en Co. en de
N.V. Van Rietschoten en Houwens.
Het is de bedoeling, dat de eerste
kruiser in September 1941 en de tweede
op het einde van dat jaar voor de
proefvaart gereed zal zijn.
De beide schepen zullen de grootste
zijn van onze marine. De tonnage zal
8350 ton bedragen. De gecontracteerde
snelheid is 33 mijl. De bewapening zal
bestaan uit tien kanons van 15 cm.,
twaalf dubbelmitrailleurs van 40 en
acht van 3 2.7 m.m., en zes torpedolan-
ceerbuizen in twee groepen van drie
van 53 c.m..
Beide schepen zullen beschikken over
een draaibaren catapult en zullen twee
vliegtuigen aan boord hebben.
DE WERELD tft
VOGELVLUCHT
LONDEN: De Britsche minister-presi
dent Chamberlain heeft gisteravond te
Blackburn een redevoering uitgesproken,
waarin hij een beroep heeft gedaan op het
land, om de politiek der regeering van
„vrede door kracht" te steunen.
..Vrede door kracht" is de nieuwe formu-
letring voor het oude Latijnsche adagium
„Si vis pacem, para bellum". (Indien gij
den vrede wilt, bereid u dan ten oorlog).
Men weet nog altijd niet, of deze spreuk
waarheid uevat of niet. Vóór den wereld
oorlog werd deze spreuk in praktijk ge
bracht en het resultaat was een oorlog,
zooals de menschheid nog nooit had mee
gemaakt. Daarna gooide men de spreuk
overboord en zeide: Door ontwapening naar
vrede. Maar de ontwapening der goedwil
lende landen was oorzaak, dat sommige
landen hun kans waarnamen en in 't ge
heim bewapenden, wat opnieuw een be
wapeningswedloop deed ontstaan. En nu
herleeft de oude leuze weer, maar gesto
ken in een moderne formuleering. Cham
berlain gaf zelf het zwakke punt van den
„vrede door kracht" aan, toen hij zeide:
„Wanneer overal sterk wordt bewapend,
kan dit niet een zekere bezorgdheid wegne
men, dat een incident, misschien op zichzelf
onbeteekenend, de geheele machinerie in be
weging kan zetten. Indien zich een derge
lijke ontzettende gebeurtenis zou voor
doen, zou niemand er op kunnen rekenen
te ontsnappen aan de gevolgen."
Inderdaad, dat is het groote gevaar; hoe
sterker men zich voelt, des te minder is
men geneigd door concessies of tot mati
ging van zijn eischen. En dan hoeft er
maar weinig te gebeuren of de kanonnen
spreken hun woordje mee. Van den ande
ren kant is het hoe jammer ook nu
eenmaal noodzakelijk, dat men zich wa
pent. wanneer de tegenpartij het ook doet.
BRUSSEL: Het nieuwe Belgische kabi
net heeft gisteren z'n regeeringsprogram
opgesteld, waarmede het vanmiddag voor
het parlement verschijnt. Wij zullen met
belangstelling afwachten, hoe Pierlot denkt
te zullen regeeren en dan maar afwachten,
boe lang hy het uithoudt.
Tweede Kamer
De Indische olie
Vergadering van gisteren.
Gisteren zijn in de Tweede Kamer in
hoofdzaak aan de replieken over de Indi
sche begrooting gewijd, welke eindigden
"met de verwerping van de motie-Stokvis
met 49 tegen 30 stemmen, hetgeen betee-
kent, dat geen onderzoek naar staatsex
ploitatie van petroleumbronnen wordt in
gesteld.
Aan de replieken hebben deelgenomen
de heeren Wagenaar (A.R.), van Poll
(R.K.), Meyerink (A.R.) en Rutgers van
Rozenburg (C.H.) en voor wat de motie
betreft de heeren Rost van Tonningen
(N.S.B.) en Effendi (Comm.) zoomede de
voorsteller daarvan. De heer Rost van
Tonningen, die aanvankelijk voor de mo
tie zou hebben gestemd, zag daarvan af,
nu de heer Stokvis haar zoodanig had ge
wijzigd, dat zij in plaats van tegen het
grootkapitaal gericht, naar zyn oordeel
veeleer een buiging daarvoor beteekende.
Voor de motie stemden de vrijzinnig-de
mocraten, de sociaal-democraten, de com
munisten en de christen-democraten.
Minister Weiter noemde de actie voor
staatsexploitatie van oliebronnen een oud
stokpaardje van den heer Stokvis, welke
opmerking een kamerlid de interruptie
ontlokte, dat het veeleer een oud stok-
vischje was. Overigens vond de minister
Minister en
N.S.B.
Vergadering van gisteren.
REDE VAN DEN MINISTER.
Nadat de vergadering te 2 uur was her
opend, nam de minister van Defensie, de
heer VAN DIJK, het woord ter beant
woording van de sprekers.
De minister bestrijdt de meening, dat aan
sociale en cultureele belangen van het volk
is tekort gedaan. De opmerkingen van den
heer Van Embden beantwoordend, zegt de
minister, dat de positie der landen zeer ver
schillend is. Is er één land te vergelijken
met Nederland? De preventieve werking
van Defensie kan nooit uitsluitend lokaal
zijn. En indien dit het geval was, zou een
sterke defensie dan niet noodzakelijk zijn.
Is het denkbaar, vraagt de minister, dat
een sterke Nedenandsche weermacht een
bedreiging voor nabuurstaten zou vormen.
De minister verwerpt met den meesten na
druk de conclusie van den heer Van Emb
den, als zoude een verlaging van defensie
uitgaven mogelijk en noodzakelijk zyn.
Komende tot de rede van den heer Van
Vessem, merkt de minister op, dat een
aantal reserve-officieren, aangesloten bij
de N. S. B., de weermacht heeft verlaten,
omdat deze officieren zelf verklaarden het
leger niet te kunnen steunen. De heer Van
Vessem is bevredigd doof spr.'s antwoord op
zijn vragen, doch dit was volgens hem te
laat Er was overigens geen sprake van
dubb-izirnige uitlatingen in het EngeLsche
parlement. Spr. heeft bovendien verleden
jaar ir de Kamer een uitdrukelijke verkla
ring afgelegd op dit punt en hij neemt het
den heer Van Vessem kwalijk, dat hij geen
vertrouwen in den minister stelt.
De vliegvelden.
De minister houdt vast aan den aanleg
van een militair vliegveld bij Valkenburg,
doch hiermee zal het eventueele centrale
vliegveld bij Leiderdorp niet in discrediet
komen.
Bij onderzoek is namelijk gebleken, dat
een modus vivendi is. gevonden, waardoor
een vliegveld voor de burgerluchtvaart bij
Leiderdorp niet onmogelijk is, door de keu
ze van het type vliegtuig, dat te Valken
burg zal worden gestationneerd.
Ten aanzien van de vliegtuigenindustrie
zal spr. de bmnelandsche industrie zooveel
mogelijk bevorderen. In Amerika wordt
momenteel een uitgebreid onderzoek naar
materiaal ingesteld.
Eenige versnelling van de grensbeveili-
ging kan worden verkrijgen, doch versnel
ling der mobilisatie is niet mogelijk bij de
huidige organisatie.
Een 2-jarige oefentijd is nieat mogelijk.
Grensbeveiliging.
De versterking der grensbeveiligings-
troepen betreft de mobilisatie. Er zullen bij
mobilisatie heel wat meer grensbataljons
direct onder de wapenen komen dan de
thans daartoe bestemde 16 bataljons. Er is
aangedrongen op verdere terreinversterkin
gen. Spr. verklaart, dat binnenkort een
groote reeks versterkingen zal worden uit
gevoerd; welke een veelvoud van de ge
vraagde 200 kazematten uitmaakt.
De grensgarnizoenen mogen niet te dicht
fcij de grenzen liggen. Spr. acht dit gevaar
lijk.
Wat de luchtbescherming betreft, zegt
de minister, dat de particuliere bedrijven
zeker kunnen overgaan tot het instellen
van actieve luchtbescherming, hoewel de
landsverdediging zaak van het Rijk is.
Maar het gaat hier niet om landsverdedi-
dat dit stokpaardje vuurwerk noodig had
om nog op gang te komen.
De Minister noemde een aantal voor
beelden van staatsexploitatie van mijnen
in Indië, die nu niet bepaald voordeelig
voor den staat waren, integendeel tot mil-
lioenenverliezen aanleiding hebben ge
geven.
Wel is een onderzoek gaande naar de
vraag of de olie genoeg aan de schatkist
betaalt. Indien dat onderzoek tot een ont
kennende beantwoording mocht leiden,
dan zal de minister niet aarzelen maat
regelen tot verhooging voor te stellen.
Wat de radioberichtgeving betreft, licht
te de minister nog toe, dat het de bedoe
ling is de verspreiding van ontvangen ra
dioberichten in Indië aan een vergun
ningsstelsel te onderwerpen. Verder zal
de regeering niet schromen, indien noo
dig, een verbod van lidmaatschap der
N.S.B. aan dè ambtenaren in Indië op te
leggen.
Tegenover den communist Effendi nam
de minister de Aneta-berichtgeving op
nieuw in bescherming, constateerend, dat
deze dienst zeer objectief werkt.
De heeren Kupers en Van Gelderen
(beiden S.D.), Effendi (Comm.) en Ser-
rarens (R.K.) hebben uitbreiding van so
ciale wetgeving en maatregelen tot ver
hooging van loonen bepleit, de heer Meye
rink (A.R.) was van oordeel, dat deze aan
gelegenheid voldoende de aandacht van
de regeering heeft. Verder deelde de Mi
nister in antwoord aan de heeren Effendi
en Kupers nog mede, dat de exorbitante
rechten en het interneeringskamp aan
den Boven-Digoel nog niet kunnen wor
den opgeheven, maar dat de liquidatie
van genoemd kamp reeds wordt bewerkt.
Heden voortzetting.
ging, doch om bescherming van particulie
re bedrijven.
Bij de bespieking der maritieme weermid
delen, betoogt de minister, dat thans 40 tot
50 grootere en kleinere eenheden in aan
bouw zyn. De regeering werkt met den
grootsten spoed aan deze belangrijke kwes
tie. Er wordt van alle kanten gesproken
over zware schepen. De onvoldaanheid
hierover komt uit Indië tot ons over. Men
mag toch niet uit het oog verliezen, dat al
die desiderata uitsluitend door Nederland
moeten bekostigd worden. In Indië schijnt
men weinig te weten over den budgetairen
toestand van Nederland. Men moet alles in
verband, in verhouding tot elkaar zien.
De verdediging van Indië is evenwel ge
weldige offers waard.
De minister zegt ten slotte verheugd te
zijn over de belangsteling in deze Kamer
voor de defensievraagstukken.
De heer VAN VESSEM (N.S.B.) repli
ceert. Spr. komt er tegen op de N. S. B.
uit de weermacht te houden.
De heer VAN RAPPARD (Lib.) komt
nogmaals op voor de belangen van oud-
gepensionneerden.
De MINISTER dupliceert. Men moet niet
den indruk weken als worde slechts een
ideologie tot de weermacht toegelaten. Dat
was spr.'s bezwaar tegen den heer Van
Vessem. Officieren, behoorende tot de N.
S B. zijn door een commissie onderzocht
o.m. op hun trouw aan het Nederlandsch
gezag. Men moet daar volmondig bevesti
gend op kunnen antwoorden. (Interrup
ties van den heer Van Vessem). Anders
behoort yien in het leger niet thuis.
Hierna wordt het hoofdstuk z.h.st. aan
genomen met aanteekening, dlat de heer
Van Embden (V. D.) tegen is.
Aangenomen worden ook de begrooting
'an het defensiefonds over 1939, alsmede
de begrooting van het staatsbedrijf der ar-
tilerie-inrichtingen voor 1939.
Hierna wordt de vergadeirng verdaagd
tot heden 11 uur.
Vergadering van heden
DE BEGROOTING VAN BUITENLAND-
SCHE ZAKEN.
Onder voorzitterschap van mr. W. L.
baron de Vos van Steenwijk is de Eerste
Kamer vanmorgen te elf uur bijeenge
komen.
Aan de orde was de behandeling van
het wetsontwerp tot vaststelling van de
begrooting van Buitenlandsche Zaken voor
1939.
De heer HELDRING (LIB.) opent de
besprekingen. Spr. merkt op, dat sedert
1931 de wereld is afgedaald tot den toe
stand van thans, waarin macht zooveel be-
teekent. Wanneer de volkenbond zich ooit
weer verheft dan moge dit zijn op de
basis van algemeenheid. Velen werden te
leurgesteld in den volkenbond, hetgeen
mede te wyten is aan het feit, dat werd
vastgekoppeld aan een vredes pact met
verschillende onjuistheden. Wij vervolgen
onzen weg op ongewisse baren. Het geeft
geen blijk van realiteitszin, dat ook wij den
weg hebben geeffend voor de groote mo
gendheden tot verschillende dwalingen. We
nemen aan, dat we allen den vrede willen,
waarbij we ons hebben te houden aan het
zelfstandigheidsbeginsel; zonder dat we een
indruk van zwakheid geven. Daarvoor heb
ben we noodig een sterke defensie in Ne
derland en Indië.
De verdiensten op sociaal en economisch
gebied van den Volkenbond zyn groot ge
noeg om naar herstel te streven. Onze zelf
standigheid blijve daarbij op den voor
grond.
De heer BRIëT (A.-R.) heeft het volle
vertrouwen, dat de regeering op het juiste
oogenblik tot een erkenning van het Fran
co-bewind zal overgaan; het doet er weinig
toe of dit een erkenning de jure of de
facto is. Spr. laakt de meening van den heer
Vorrink en de zijnen, inzake de houding
tegen totalitaire staten. Men moge geden
ken, dat het fascisme gegroeid is op den
zelfden bodem als hoeralisme en socialis
me en dezelfde bronnen heeft. Hier te
lande is de suggestie verspreid als zou ons
land den volgenden keer aan de beurt zijn
om hetzelfde te ondergaan als Oostenrijk
en Tsjecho-Slowakije. Deze mentaliteit is
gevaarlijk. Wij moeten ons niet laten span
nen tegen ideologieën, welke in de wereld
bestaan, doch we moeten er een eigen Ne-
derlandsche ideologie op na houden, welke
gepaard gaat met gewetensvrijheid, vrij
heid van woord en werkelijkheidszin.
De nat.-socialisten kunnen in het bin
nenland hun gang gaan, doch wat de bui
tenlandsche politiek betreft moet men de
uiterste voorzichtigheid betrachten.
Er kan een dag komen, waarop alles ten
verkeerde wordt uitgelegd. Men zou zich
erop kunnen beroepen, dat men de zaak in
Nederlandsche pers en parlement allang
niet vertrouwd heeft.
Komende tot bespreking van den Vol
kenbond, vraagt spr. of artikel 16 van het
Volkenbondshandvest nog eens zal herle
ven. In verband met den toestand in Euro
pa acht spr. art. 16 samen met art. 11 voor
Nederland bedenkelijk. Hier past de
uiterste voorzichtigheid. Men zou den in
druk krijgen, dat Nederland zich partij
stelt. De Minister heeft voorloopig gedaan,
wat noodig was om Nederlands internatio
nale positie veilig te stellen. Daarover is
spr. verheugd.
De heer DE SAVORNIN LOHMAN (C.H.)
voelt geen behoefte aan een uitvoerig be
toog over de buitenlandsche politiek. Bij
de ontwikkeling van den toestand heeft de
Nederlandsche regeering de eenig-juiste
houding aangenomen.
LEIDEN.
Vrijdag. „St. Christoffel", ledenvergade
ring in „De Harmonie", 8.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden, wordt van Z a t e r-
d a g 18 tot en met V r ij d a g 24 F e'b r. a.s.
waargenomen door de apotheek C. B. Duys-
ter, Nieuwe Rijn 18, tel. 523.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, Tel. 274.
LEIDEN. Geslaagd:
candidatasexamen Rechten: mej. G. van
Vliet, te Gorssel, mej. M. L. A. J. v. Osch,
te Delft, de heer W. J. Geertsema, Den
Haag.
BRAND IN TEXTIELFABRIEK TE
HELMOND.
Vanmorgen heeft een felle brand gewoed
in het. fabriekscomplex van de N.V. Tex
tielfabriek voorheen Diddens en van As
ten aan den Kanaaldijk te Helmond.
Bij de reparatie van een machine in de
krempelzaak ontstond kortsluiting en in
een oogwenk grepen de vlammen om zich
heen. Terwijl het personeel trachtte met
emmers water het vuur in zijn snellen loop
te stuiten, werd de vrijwillige brandweer
gealarmeerd, die met de motorspuit spoe
dig ter plaatse was. Met twee stralen werd
water gegeven en het duurde niet lang of
de brand was bedwongen.
Het bleek, dat alle acht spinmachines
nagenoeg geheel door het vuur waren ver
woest. Bovendien liep de copspinnerij wa
terschade op.
Van het gebouw is een houten afschei
ding gedeeltelijk weggebrand. Van de
dakramen is niet veel heel gebleven.
Als gevolg van den brand zijn tweehon
derd arbeiders en arbeidsters tijdelijk
werkloos, doordat de copspinnerij en we
verij hun grondmateriaal, dat zij uit de
thans uitgebrande krempelzaal ontvingen,
vcorlooRig moeten missen.
De schade bedraagt ongeveer twee ton.
De firma was op beurspolis verzekerd.
VIJFTIEN TON IJZER VALT OMLAAG.
Goed afgeloopen.
Bij het met een laadboom ophalen van
ongeveer vijftien ton ijzer aan boord van
het aan de werf der N.V. Koninklijke
Maatschappij „De Schelde" te Vlissingen
liggende nieuw gebouwde motorschip
„Balkan" voor den Rotterdamschen Lloyd,
is een defect aan de hijschinrichting ont
staan, waardoor deze zware vracht van
een hoogte van pl.m. tien meter naar be
neden is gevallen.
Het ijzer viel juist op den kant van een
langszij liggende zolderschuit. Op deze
zolderschuit bevonden zich vier arbeiders,
van wie er twee te water werden geslin
gerd. Onmiddellijk schoot een motorboot
te hulp, die de drenkelingen redde. Nie
mand had letsel bekomen en ook de be
drijfsschade is gering, zoodat dit ongeluk
goed is afgeloopen.
Nederland heeft geenendeele „de vlucht
genomen" in de politiek van neutraliteit
en zelfstandigheid, zooals de S D.A.P. cri-
tiseert. Deze critici laten thans meermalen
oorlogszuchtige taal hooren. Spr. vergoe
lijkt geenszins de geweld-politiek van ver
schillende staten. Maar wie de historie met
open oog beschouwt, zal zien dat de we
reld in het booze ligt.
Spr. gaat niet ir op de houding van de
N.S.B. het zou inhumaan zijn.
De heer VAN VESSEM: Begin nog maar
eens.
De heer DE SAVORNIN LOHMAN: Men
kan u ook te veel eer bewijzen.
Bij de behandeling van den Volkenbond,
zegt spr., dat de houding van onze regee
ring ten opzichte van den bond de juiste is.
Spr. meent, dat wij nog wel verder had
den kunnen gaan in de richting van de
voor-oorlogsche neutraliteit. De bevoegd
heid om sancties toe te passen is echter nog
een beletsel op den weg naar neutraliteit.
Spr. beroept zich hierbij op de meening van
oud-minister Van Karnebeek.
De heer VORRINK (S.D.) geeft een over
zicht van de snel-wisselende internationale
gebeurtenissen. Spr. stelt vervolgens de uit
spraken van Hitier en de daden van
Duitschland tegenover elkaar. Hij conclu
deert hieruit, dat men geen waarde mag
hechten aan uitspraken van de totalitaire
staten.
Men heeft den toestand van thans ge
weten aan het verdrag van Versailles. De
sociaal-democratie heeft de gebreken van
dit verdrag breed uitgemeten.
Maar in de eerste plaats is de toestand
te wijten aan de agressieve mentaliteit der
totalitaire staten en vervolgens aan den
onwil van de Volkenbondsstaten om de col
lectieve veiligheid met kracht te waarbor
gen.
Het optreden van sommige Duitsche fir
ma's hier te lande is niet scherp genoeg af
te keuren. Uit allerlei gebeurtenissen con
cludeert spr., dat hier onze nationale onaf
hankelijkheid op het spel staat. De kleine
naties zijn van de ontwikkeling na 1933 het
slachtoffer geworden, soms zijn ze daar zelf
schuldig aan.
De vergadering wordt geschorst tot 2.05
uur.
