De erkenning van Franco
Catalonië geheel ontruimd
BUITENLAND
De strijd in het
verre Oosten
KERKNIEUWS
DINSDAG 14 FEBRUARI 1939
DE LEÏESCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Amerika heeft geen haast
WAT IS DE HOUDING VAN LONDEN
EN PARIJS?
In politieke kringen blijft men zich druk
'bezig houden met de vraag, wanneer Lon
den en Parijs de nationalistische autoritei
ten als de officieele regeering van Spanje
zullen erkennen. Dat de twee hoofdsteden
er in principe toe besloten hebben, is niet
langer aan twijfel onderhevig. De vraag is
alleen maar wanneer het zal geschieden en
onder welke voorwaarden. Verschillende
politieke profeten voorspellen vol vertrou
wen, dat de erkenning nog deze week los
zal komen. Zij gelooven niet, dat er als
voorwaarde voor erkenning een verzekering
zal worden geëischt, dat Franco zich van
allen buitenlandsche elementen zal ontdoen.
Franco's bereidheid, ja zelfs zijn vurige
verlangen, zijn Italiaansche en Duitsche
helpers zoo spoedig mogelijk kwijt te raken,
zou reeds zoo duidelijk" zijn gebleken, dat
de Engelsche en Fransche regeeringen ver
dere verzekeringen op dit punt als overbo
dig zouden beschouwen. Er is eenige reden
te gelooven, dat dit onderdaad het geval is.
De houding van de Vereenigde Staten in
het Spaansche conflict zal niet gewijzigd
■worden. De traditioneele politiek ten aan
zien van „opstandelingen", d.w.z. geen er
kenning zoolang het land niet geheel in hun
macht is en de vrede zal zijn hersteld met
volledige garantie voor de behartiging van
de belnagen der Amerikanen, zal gehand
haafd blijven. Er worden geen onderhande
lingen gevoerd tusschen Washington en
Burgos en men heeft ook geen haast deze
te openen.
In doorgaans goed ingelichte kringen te
Cairo deelt men mede, dat de Egyptische
regeering voornemens is, binnenkort Bur
gos te erkennen.
FRANCO VERBIEDT ALLE POLITIEKE
PARTIJEN VAN HET VOLKSFRONT.
In de staatscourant wordt met het oor
op „de aanstaande bevrijding /an geheel
Spanje" een wet gepubliceerd, waarin alle
partijen van het Volksfront, voorts alle
Marxistische, anarchistische en separatis
tische partijen worden verboden. Ook de
vakvereenigingsorganisaties C.N.T. en F.A.I.
worden verboden, evenals de vrijmetse
laarsorganisaties.
Afgevaardigden dezer organisaties kun
nen in de toekomst geen officieele functies
meer bekleeden, evenmin als léden dier or
ganisaties, die actief aan de propaganda
hebben deelgenomen. De partijleiders en
afgevaardigden evenals vrijmetselaars zul
len ter bijzondere verantwoording worden
geroepen. Daartoe zullen bij de districts
gerechtshoven speciale rechtbanken wor
den opgericht.
WAT ZICH OP MINORCA AFSPEELDE.
In antwoord op een aantal vragen heeft
Chamberlain in het Lagerhuis medegedeeld
dat de Britsche regeering op verzoek van
plaatselijke autoriteiten van Palma op zich
heeft genomen een hoofdambtenaar naar
Minorca over te brengen ten einde er te
kunnen onderhandelen over een vreedzame
overgave van Minorca.
De Britsche regeering was er tevoren van
in kennis gesteld, dat tenzij zij onderhan
delingen mogelijk kon maken door ver
keersmiddelen ter beschikking te stellen,
een aanval op Minorca zou worden onder
nomen.
Aangezien het gevoelen bestond, dat on-
noodig bloedvergieten moest worden voor
komen (applaus) werd het oorlogsschip
„Devinshire" beschikbaar gesteld.
Chamberlain zeide voorts, dat de Britsche
regeering noch met de Spaansche regeering,
noch met de autoriteiten van Burgos over
leg heeft gepleegd, hoewel, naar verluidt,
de plaatselijke autoriteiten van Palma in
contact zijn geweest met Franco.
De Fransche regeerin? was volledig op
de hoogte gehouden van het optreden der
Britsche regeering. Het Britsche oorlogs
schip heeft zich naar Minorca begeven en
het verluidt, dat het eiland thans is over
gegeven.
De Britsche regeering heeft geen aandeel
gehad in de onderhandelingen en draagt er
geen verantwoordelijkheid voor. De „De
vonshire" heeft de verantwoordelijkheid ge
had 450 vluchiehnger aan boord te nemen,
daar de mogelijkheid voor vergeldings
maatregelen bestond. In samenwerking met
de Fransche autoriteiten zijn deze men
sehen ?.e Marseille ontscheept.
Op een verdere vraag deed de minister
president voorlezing van een telegram van
het Britsche consulaat te Palma, waarin
werd verklaard, dat de oudste rechtsche of
ficier. die aldaar het bevel voert, den con
sul heeft gemachtigd zijn naam te noemen
Ibii ae verklaring, dat het bombardement
van Mahon tijdens het bezoek van de „De
vonshire" een overtreding der bevelen was
gewent en ten zeerste werd betreurd.
FRANCO IS MISNOEGD.
Volgens niet te controleeren geruchten
izou Franco te Rome uiting hebben gege
ven aan zijn misnoegen over den aanval van
Italiaansche vliegtuigen op Minorca tijdens
het verblijf van den Britschen kruiser „De
vinshire".
BEZETTING VAN CATALONIë
VOLTOOID.
De laatste linksciie troepen over de
Fransche grens.
De 31e en de 32e divisie regeeringstroe-
pen onder bevel van kolonel Marquez hiel
den gisteren nog verscheidene dorpen in
de Spaansche berger, ten Zuiden van Prats
de Mollo bezet. Een Engelschman, die gis
teren den pas van Prats de Mollo heeft
bezocht, heeft kunnen zien, hoe de trooepen
in uitstekende orde en met een onaange
tast moreel Frankrijk binnentrokken. Later
op den dag bereikten de troepen van Fran
co de grens bij Prats de Mollo en de ge-
heele grens is thans door de rechtschen
bezet.
De Havascorrespondent te Coldares meldt,
dat sedert den afgeloopen nacht meer dan
20000 man linksche troepen, die tot het
laatst in het gebied van Campredon Mollo
hadden gestreden om den aftocht te dekken,
over Coldares Frankrijk zijn binnenge
komen. De laatsten hunner meldden zich
kort na den middag aan de Fransche grens.
Tegen 3 uur gistermiddag kwamen de eer
ste rechtsche troepenafdeelingen te Colda
res aan. Hiermede is de bezetting van Cata
lonië voltooid.
De kwestie der huisvesting.
De plotselinge aankomst in Frankrijk van
alle troepen, die in het gebied van Campre
don hebben gestreden, heeft een reeks
hoogst moeilijke problemen voor de huis
vesting en voeding van deze duizenden
manschappen geschapen. Onmiddellijk zijn
tusschen Prats en Arles en te Surtech
nieuwe kampen ingericht.
TER DOOD VEROORDEELD.
De centrale krijgsraad te Barcelona heeft
Salazar Ventura, president van de volks
rechtbank, Manuel Garrido, president van
het revolutionnaire comité van de „Gene
ral Motors", Emilio Morales, president van
den revolutionnairen bond van arbeiders
in de automobielindustrie, Pablo Cerda, lei
der van de „Patrouille des doods" en den
anarchist Francisco Piquer, die beschuldigd
wordt van moord op vijf geestelijken, ter
dood veroordeeld. De dossiers, welke op de
veroordeelden betrekking hebben, zullen
naar Franco worden opgezonden, die om
trent hun lot zal beslissen.
ENGELAND
DE PALESTINA-CONFERENTIE.
Het Zionistische standpunt.
Een samenvatting der op 9 Februari door
prof. Weizmann afgelegde verklaring, wel
ke officieel is gepubliceerd, toont aan, dat
Weizmann er dei. nadruk op heeft gelegd,
dat de wortel van het Joodsche vraagstuk
gelegen is in het feit, dat het Joodsche volk
geen tehuis heeft, overal een minderheid
vormt en in vele landen hulpeloos is over
geleverd aan de willekeur van anderen.
De aanspraak op Palestina is nimmer
prijsgegeven. Door de eeuwen heen hebben
zich steeds weer groepen Joden in Pales
tina gevestigd en in de laatste zestig jaren
was er een actieve hervestiging. Dit werk
wordt voortgezet. De verklaring van Bal
four heeft deze historische feiten erkend
De Joden hebben het voorstel Palestina
te verdeelen, niet beschouwd als de nako
ming der oorspronkelijke belofte, welke
vervat was in de verklaring van Balfour
en het mandaat, doch zij stemden er in toe
de mogelijkheid te onderzoeken van sa
menwerking met de Britsche regeering op
de basis van het rapport, wegens de twee
leidende beginselen, n.l. dat alleen de Jo
den binnen het toegestane grondgebied de
immigratie zouden controleeren en dat zij
er gevrijwaard tegen zouden zijn een min
derheid te worden en het leven van een
minderheid te moeten leven, dat zij op de
geheele wereld hebben moeten leiden.
Weizmann kon niet begrijpen, dat de
Britsche regeering na 20 jaren een uitleg
ging van het mandaat zou zoeken, die deze
fundamenteele rechten der Joden zou be
knotten. Een dergelijk afwijken van het mo-
teele standpunt zou het Britsche rijk tot in
zijn grondvesten schokken.
Ten aanzien van de betrekkingen tus
schen Arabrieren en Joden zeide Weizmann
te betreuren, dat de conferentie zou begin
nen vóór de orde en rust in Palestina zijn
hersteld. Hij legde or den nadruk op, dat
het de wensch der Joden is een goede ver
standhouding tusschen de beide volken te
vestigen.
Palstina is nooit het nationale centrum
geweest voor de Arabieren, zooals Damas
cus dat was. De Arabische eisch, dat Pa
lestina een Arabische nationale regeering
dient te hebben, was volgens Weizmann
niet te verwezenlijken.
De Joden vormden reeds een derde deel
der bevolking. Zij zijn voor tweederden of
meer verantwoordelijk voor de economische
en cultureele activiteit van Palestina.
De Joden wenschen de Arabieren niet te
overheerschen, doch zouden zich ook niet
door de Arabieren laten overheerschen.
Een grondslag welke gunstig voor bei
den zou zjjn, kan slechts liggen in de basis
t'lk>J(lauunb(k\twi (/ui en ilecbutifoèfr
Dooi* eer> vakman nataai-lljlc!
Raadpleegt Uw erkenden Installateur
Aan Tsjechische rijde heerscht de nei
ging den nieuwen staat slechts als een na-
tionalen staat der Tsjechen te bechouwen,
v/aaruit de overgebleven Duitschers welis
waar niet met geweld, maar toch langs
„kouden weg" moeten worden weggedron
gen.
Zoo schijnt men de oude historische po
sitie der Duitschers, die een geschiedenis
heeft van duizenden jaren, thans in alle
stilte te willen liqudeeren door om econo
mische en sociale redenen de overgebleven
Duitschers te dwingen te opteeren voor het
Duitsche Rijk.
Het ligt voor de hand, dat de fractie der
Duitsche nat.-soc. afgevaardigden en se
natoren en de leiders van de volksgroep
met alle krachten daartegen zullen strij
den. Dit moet niet slechts beschouwd wor
den als een aangelegenheid van de Duit
sche volksgroep, maar als een kwestie van
de toekomstige verhouding van het Duit
sche Rijk tot het nieuwe Tsjecho-Slowakije.
HONGARIJE
GERUCHTEN OVER EEN MINISTER
CRISIS.
Meeningsverschil tusschen Horthy en
Imredy.
Het gerucht gaat, dat een minister-crisis
in Hongarije is uitgebroken en volgens
sommigen zou de Rijksregent reeds het ont
slag van het kabinet hebben aanvaard. Het
voorwendsel zou zijn een ongesteldheid van
den minister-president, doch de werkelijke
reden zou zijn een diepgaand verschil van
meening tusschen Horthy en Imredy.
AMERIKA
BRAZILIë DREIGT MET DUITSCHE
CONCURRENTIE
Van gezaghebbende zijde wordt verno
men, dat het door den Braziliaanschen mi
nister van buitenlandsche zake, Aranha,
aan Morgenthau overhandigde memoran-
BELGIË
JASPAR NIET GESLAAGD.
De crisis duurt voort.
Henri Jaspar, die van den koning op
dracht had gekregen, een nieuw kabinet sa
men te stellen, is niet geslaagd. Hij heeft
derhalve afgezien van de hem opgedragen
taak.
Na den journalisten te hebben medege
deeld, dat hij afzag van de vorming eener
nieuwe regeering, voegde Jaspar er aan toe,
dat het in zijn voornemen had gelegen om
een ministerie te vormen, bestaande uit
tien ministers met den premier. Vijf minis
ters zouden parlementsleden geweest zijn
en de vijf andertn zouden buiten het par
lement zijn gekozen.
De beide socialistische parlementsleden,
op wie hij een beroep had gedaan, hebben
deze formule niet kunnen aanvaarden. Met
het oog op deze weigering had Jaspar er
toen van afgezien een kabinet te vormen.
SPIONNAGEBESCHULDIGING BLEEK
LASTER.
De „Libre Belgique" had eergisteravond
bekend gemaakt, dat een groote spionnage-
zaak was ontdekt in Ciney. Thans wordt in
verband daarmede verklaard, dat de huis
zoekingen in werkelijkheid gehouden zijn
op grond van aangiften, die later bleken
lasterlijk te zijn geweest.
DU1TSCHLAND
OPHEFFING VAN DE KATH. JONGE
MANNEN-VEREENIGINGEN IN HET
AARTSBISDOM FREIBURG.
De Gestapo heeft op 7 Februari aan alle
katholieke Jongemannenvereenigingen in
het Aartsbisdom Freiburg medegedeeld dat
zij zijn opgeheven, en dat h m acten en hun
vermogens in beslag worden genomen.
Voor deze maatregel worden geen rede
nen opgegeven.
van het mandaat: een Joodsche immigratie
op groote schaal, bet verleenen van een eco
nomische opnemingscapaciteit, het begin
sel van actieve politiek, de ontwikkeling
van doeltreffende waaarborgen tegen den
status van minderheid.
ZWITSERLAND
TWEE DUITSCHE GRENSBEWAKERS
GEARRESTEERD.
Op Zwitsersch grondgebied.
Gisteren zijn twee Duitsche grenswach
ten op het gebied van het kanton Graubun-
den gearresteerd. De beide functionarissen
waren over een afstand van één uur gaans
doorgedrongen op het gebied van het kan
ton, waarbij zij de grens achter zich had
den gelaten, die de toppen volgt van het
bergmassief Rhaetikon. Een vergissing ten
aanzien van den loop der grens schijnt uit
gesloten. De Duitsche grenswachten zou
den verklaard hebben, dat zij een ontsnapt
misdadiger achtervolgden. De vluchteling
in kwestie, een jonge boer uit Karinthië,
verklaart een politieke vluchteling te zijn.
TSJECHO SLOWAKIJE
TSJECHEN EN DUITSCHERS NOG GEEN
VRIENDEN.
Kundt over de slechte verstandhouding.
In een zitting van de fractie der Duitsche
nationaal-socialistische afgevaardigden en
senatoren heeft de voorzitter, afgevaardigde
Ernst Kundt, o.m. verklaard, dat het een
dwaling zou zijn te veronderstellen, dat
het den Duitschers in Tsjecho-Slowakije
thans beter gaat dan vóór 1 October 1938.
Wel zfjn zekere vroegere methoden, voor
al wat het optreden van politie en justitie
betreft, opgeheven en is men ook in vele
kwesties van uiterlijkheden tegemoetko
mender geworden, bijv. ten aanzien van het
dragen van het hakenkruis en het gebruik
der hakenkruisvlag, maar toch is met be
trekking tot de feitelijke rechtspositie der
Duitschers geen verbetering en in econo
misch en sociaal-opzicht zelfs een verslech
tering ingetreden.
Men heeft door de meest verschillende
methoden en zelfs met behulp van twee
regeeringsverordeningen de Duitschers uit
de bedrijven gedrongen.
dum een volledige studie behelst over de
AmerikaanschBraziliaansche handelsbe
trekkingen.
Het document toont de noodzakelijkheid
aan voor Brazilië om zijn productie van
grondstoffen, vooral caoutchouc en ijzer, te
verhoogen, ten einde rijn buitenlandsche
schulden te betalen.
Brazilië wil met de Vereenigde Staten
samenwerken om deze hulpbronnen tot
ontwikkeling te brengen maar wanneer de
Vereenigde Staten zouden weigeren, zal
Brazilië tot zijn spijt de aangeboden Duit
sche hulp moeten aanvaarden.
GEEN PUBLICATIE DER GEHEIME
BESPREKINGEN.
Uit Washington. De militaire commissie
van den Senaat heeft met 10 tegen 6 stem
men een motie verworpen, waarin publi
catie gevraagd werd van de verklaringen,
die door de getuigen zijn afgelegd, tijdens
de geheime bijeenkomst der commissie,
waarin de verkoop van vliegtuigen aan
Frankrijk behandeld werd. Hiermede is
een twistpunt, dat twee weken aan de orde
is geweest, uit den weg geruimd.
BRITSCH-IND1Ë
DE ONGEREGELDHEDEN TE
CAWNPORE
600 personen gearresteerd.
In verband met de ongeregeldheden te
Cawnpore, Hindoes en Mohammedanen
zijn 600 personen gearresteerd.
Volgens niet officieele mededeelingen
zijn sedert het uitbreken der ongeregeld
heden 40 personen gedood en 400 gewond.
Politie en militairen hebben opdracht,
personen, die ongeregeldheden verwekken,
neer te leggen, terwijl de bepaling, dat de
bewoners zekere uren van dtn dag in huis
moeten zyn, met groote gestrengheid wordt
toegepast en liedent die dan niettemin op
straat worden aangetroffen, eveneens
worden neergelegd.
Ook hebben de politiebeambten en de
militairen opdracht gekregen deuren van
huizen open te breken, indien dat noodig
is voor de arrestatie van lieden, die leuzen
uitbrengen. De Europeesche burgers ver
leenen hulp bij de evacuatie van bedreigde
families.
Japans bezetting van
Hainan
K"v CHINEESCHE WAAR
SCHUWING
De Chineesche afdeeling van de inter
nationale vredescampagne, heeft aan het
hoofdkwartier der beweging in Genève
een telegram gezonden, waarin een uiteen
zetting wordt gegeven van de duistere be
doelingen achter de Japansche landing op
Hainan.
Plechtig wordt de wereld, in het bijzon
der Groot-Brittannië, Frankrijk, Nederland
en de Vereenigde Staten, die het negen-
mogendhedenpact hebben onderteekend, in
dit telegram er aan herinnerd, dat de Ja
pansche inval op Hainan gemotiveerd
wordt door den wensch, de strategische
controle te krijgen over de Tongkin-baai.
Tegelijkertijd zou de bezetting van
Hainan de verwezenlijking mogelijk maken
van het Japansche verlangen de Philip-
pijnen te omsingelen en de verbindingen te
verbreken tusschen Hongkong en Singa
pore, te voorkoming van een gemeenschap
pelijke actie der Engelsche en Amerikaan-
sche vloten.
„Mocht Japan Hainan versterken, dan
zou aldus luidt het in het Chineesche tele
gram, de Japansche invloed zich noodza
kelijk moeten uitstrekken tot de Middel-
landsche Zee. Bij gevolg is de Japansche
nval op Hanan geenszns een neuw Chi-
neesch-Japansch incident, maar een deel
van het geheele probleem van den Stillen
Oceaan, dat direct verscheidene groote
mogendheden aangaat.
Mocht Japan rich hecht vestigen op Hai
nan, dan zou de geheele internationale toe
stand onvermijdelijk gewijzigd worden".
Het telegram wijst vervolgens nog op het
feit, dat uitsluitend schriftelijke protesten
bij Japan van geen waarde zijn, aangezien
Japan alleen kracht eerbiedigt. Het dringt
er bij de democratieën op aan geen tijd te
verliezen en een gezamenlijke actie tegen
Japan te ondernemen.
KOREAANSCHE TROEPEN AAN HET
MUITEN
Naar het Chineesche telegraafagentschap
meldt, zyn 6000 man Koreaansche troepen
in Kanton op 8 Februari des morgens aan
het muiten geslagen. Zij dooden vele Ja
pansche officieren, waarop generaal Ando,
de Japansche commandant in Kanton, Ja
pansche troepen samentrok, om de Kore
aansche muiters te omsingelen.
Een geheelen dag lang werd gevochten,
waarbij aan beide kanten zware verliezen
werden geleden. Ten slotte werd de mui
terij onderdrukt, nadat een Japansch lan
dingscorps verschenen was, dat de Kora-
anen in den rug aanviel, zoodat zij van.
twee zijden werden bestookt.
Achthonderd Koreaansche aanvoerders
werden terechtgesteld.
GOUDEN JUBILEUM FRATER
LEOPOLDUS EVERS
Zondag werd in het pensionaat „St. Nico-
laas" te Oss het feit herdacht, dat de eerw.
frater Leopoldus Evers voor 50 jaar in de
Orde van Onze Lieve Vrouw Moeder van
Barmhartigheid te Tilburg trad. Frater
Leopoldus heeft als opvoeder der jeugd
zich groote verdiensten verworven.
PATER R. YVILENS O.CARM. f
Voor de tweede maal in één week ont
ving gisteren de Nederlandsche Provincie
der Paters Carmelieten uit haar Missie in
Brazilië bericht van het overlijden van
een harer ijverigste en werkzaamste missi
onarissen. Zaterdag 11 Februari overleed te
Sao Paulo Pater Raphaël Wilens op den
leeftijd van slechts 53 jaren.
MGR. PROF. DR. J. TH. BEYSENS -
Onder zeer vele blijken van belangstel
ling vierde mgr. prof. dr. J. Th. Beysens
gisteren in St. Antoniushove te Voorburg
zijn 75-sten verjaardag.
Leest met aandacht
de advertenties
ln llw Dagblad t
