Roosevelt
verduidelijkt
zijn houding
Franco's opmarsclt
In Catalonië
De man, die 350
menschen doodde
ZATEEÖAG 4 FEBRUARI 1939
HF. IÏWHF roiTRANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Geen sprake van grenzen
aan den Rijn
Op een persconferentie te Washington
heeft president Roosevelt, naar Reuter
meldt, verklaard, dat het bericht, vol
gens hetwelk hij in de legercommissie
van den Senaat gezegd zou hebben, dat
de grenzen der Vereenigde Staten in
Frankrijk of aan den Rijn zouden lig
gen, een „opzettelijke leugen" is.
De president vatte zijn buitenland-
sche politiek in de vier volgende pun
ten samen:
1. De Vereenigde Staten zijn tegen
verstikkende bondgenootschappen.
2. De Vereenigde Staten zijn voor
standers van handhaving van den we
reldhandel voor iedereen.
3...De Vereenigde Staten stemmen
volkomen in met elke poging tot ver
mindering of beperking der wapening.
4. Het volk der Vereenigde Staten
stemt in met vreedzame handhaving
van de politieke, oeconomisclie en so
ciale onafhankelijkheid van alle vol
ken ter wereld.
De president verklaarde met klem, dat
de buitenlandsche politiek der Vereenigde
Staten niet veranderd is en ook niet zal
veranderen. Eenige leden van het Congres
en eenige dagbladeigenaren hebben die po
litiek welbewust verkeerd uitgelegd. De
president oefende een bittere critiek op de
pers. Vele berichten over de Amerikaan-
sche defensie en de buitenlandsche politiek,
die verspreid zijn, waren zuivere verzin
sels. Wijzende op een aantal bladen, die op
zijn bureau lagen, zeide hij: „er is geen be
richt of geen kop in deze kranten, die niet
een verkeerden indruk wekken."
Ten slotte zeide Roosevelt, dat de Ame-
rikaansche pr'itiek volledig is uiteengezet
ir. zijn boodschappen aan het Congres: die.
politiek is zeer eenvoudig en bevat niets
nieuws.
Er was, naar Roosevelt verder zeide, geen
sprake van geheimen geweest bij zijn laat
ste besprekingen met de commissies van
Senaat en Huis van Afgevaardigden. Het
eenige element van geheimhouding had
betrekking op een zekere mededeeling, die
verkregen was door de kanalen van den
inlichtingendienst. Indien die mededee
ling gepubliceerd zou worden, zou de bron
daarvan geen inlichtingen meer opleveren.
Roosevelt verklaarde voorts, dat de par
tij-politiek of gedachten aan de naderende
verkiezingscampagne geen invloed moeten
uitoefenen bij de bespreking der buiten
landsche politiek.
Toen de journalisten hem vroegen naar
de verklaring over de grenzen van de Ver
enigde Staten, zeide de president glim
lachend: „Met die verklaring moet een of
andere domkop zijn weggeloopen". Hij
voegde hieraan tGe, dat hij die verklaring
niet alleen niet had afgelegd, maar dat
ook de inhoud geen waarheid bevatte. Hij
zeide te weten, dat de verklaring in En-
galand en Frankrijk instemming en in
Duitschland en Italië aanvallen heeft uit
gelokt, doch zoowel de instemming als de
aanvallen ben sten op een vergissing.
Naar Havas uit Washington meldt, wordt
van officieele zijde verklaard, dat de uit
drukking „opzettelijke leugen", welke Roo
sevelt gebruikt heeft op de persconferen
tie uitsluitend betrekking heeft op de zin
snede, die men hem in den mond had ge
legod en volgens welke hij gezegd zou
hebben „de grenzen de Vereenigde Staten
liggen in Frankrijk" of volgens een andere
lezing „aan den Rijn". Dezelfde autoritei--
ten bevestigen, dat de verklaringen van
Roosevelt geenszins beteekenen, dat er iets
gewijzigd is in de buitenlandsche politiek
der Vereenigde Staten, die duidelijk gede
finieerd is in de boodschap van Roosevelt
aan het congres van 5 Januari.
Ten aanzien van de hulp, welke de de-
mocratiën zullen kunnen krijgen in de Ver
eenigde Staten, speciaal voor den aankoop
van vliegtuigen, heeft de president zonder
dubbelzinnigheid zijn standpunt uiteenge
zet in twee recente persconferenties. De al-
gemeene indruk is, dat commige Senatoren,
die aanwezig waren in de geheime verga
dering van de Senaatscommisie, waar Roo
sevelt het woord nam, onder den indruk
van de „alarmeerende verklaring" van Roo
sevelt de gedachte van den president op
treffende wijze hebben willen weergeven
met een paraphrase van de historische
woorden van Baldwin.
Door zijn tegenspraak zou, naar men
van gezaghebbende zijde verzekert, Roose
velt zich tegenover Europa en de Ameri-
kaansche openbare meening geheel heb
ben willen losmaken van de politieke ge
volgen, die de zin van Baldwin voor En
geland met zich mede brengt.
OP 10 K.M. VAN GERONA.
Naar medegedeeld wordt, hebben de troe
pen van Franco in den Zuidelijken sector
in Catalonië stellingen bereikt, die hen op
10 K.M. van Gerona, de hoofdstad van de
provincie van dezen naam, brengen.
Behalve Llagostera bezetten de recht-
schen Maiagelles en Vallcarnera. De dor
pen Casa de la Selva en Argucies liggen
onder het vuur der infanterie. Bij den op-
marsch werden duizend krijgsgevangenen
gemaakt.
VIJFHONDERD DOODEN TE
FIGUERAS?
Gisteren is Figueras zesmaal gebombar
deerd. Er zouden 500 personen gedood zijn.
Talrijke huizen zijn verwoest en het aan
tal» slachtoffers is zoo abnormaal hoog,
doordat in dit district zooveel vluchtelin
gen bijeen zijn. Tijdens den derden aan
val, die laat in den middag geschiedde,
brachten de Finsche generaal Hollander en
de Fransche kolonel Bach van de interna
tionale commissie voor de evacuatie van
de buitenlandsche vrijwilligers een bezoek
aan de Spaansche regeering in het oude
slot buiten Figueras. De bommen kwamen
in de nabijheid van het slot neer en een
van de chauffeurs der commissie, die een
officier naar de stad moest brengen, werd
gedood. De bom heeft, naar gemeld wordt,
het huis getroffen, waarin het Fransche
consulaat is gevestigd.
Gisteravond trok. een stroom van doode-
lijk verschrikte vluchtelingen en inwoners
uit Figueras naar alle richtingen. De men-
schen verkozen koude en honger boven de
verschikking der luchtaanvallen.
ARRESTATIES TE BARCELONA.
Wederom zijn te Barcelona twee belang
rijke arrestaties verricht. In de eerste plaats
is Elola, procureur-generaal der republiek,
die verantwoordelijk wordt gesteld voor
alle terechtstellingen in het republikein-
sche Spanje, in hechtenis genomen. Verder
is Frederica Berenguer, president van den
maritiemen oorlogsraad, gearresteerd. Men
stelt hem veantwoordeiijk voor de terecht
stelling van marine officieren, die in hel
begin van den doorlog door de bemannin
gen gevangen waren genomen.
ZESHONDERD SPAANSCHE KINDEREN
TE LUIK.
Te Luik zijn zeshonderd Spaansche kin
deren aangekomen, zij zullen een onder
dak vinden bij families, die zich daarvoor
beschikbaar gesteld hebben.
Het kaartje geeft een goed duidelijk over
zicht van den eindstrijd in Catalonië, waar
van de bezetting der voornaamste plaatsen
(op de kaart in het witte gedeelte gelegen)
door de troepen van Franco slechts een
kwestie van tijd is.
Het Frontgedeelte, links van de verde
digingslinie der Republikeinen gelegen, is
zoo goed als zeker voor de strijdende Cata
lanen verloren. Hun terugtrekkend leger
volgt den hoofdweg van Seo de Urgel via
Puigcerda naar Ribas; hun aantal wordt op
50.000 man geschat. De kwestie is nu of
de Franco-troepen den weg bij Ripoll bij
tijds kunnen bereiken, om het ontsnappen
de Republikeinsche leger den terugtocht af
te snijden. Ten zuiden van Ripoll trekt zich
reeds een gedeelte der Republeinen achter
de verdedigingslinie terug.
Praktisch kan men reeds zeggen, dat al
leen de provincie Gerona den Catalanen nog
rest.
De kaart geeft de aanvalsrichtingen weer
der nation alen; langs de kust in de richting
van La Bisbal, van Sils uit naar St. Coloma
en Gerona. In het centrum gaan deze aan
vallen naar Ripoll en Olot, in het Ncorden
van Berga naar Ribas en Puigcerda.
BUITENLAND
DUITSCHLAND
DE DÜITSCHE KOLONIALE EISCHEN.
Geen verder gaande eischen.
Het in de „Daily Telegraph" opgeno
men bericht, volgens hetwelk Duitschland
voornemens zou zijn verder strekkende
koloniale eischen te stellen, wordt door
het Duitsche ministerie van propaganda
een puur verzinsel genoemd.
40.000 TSJECHISCHE ARBEIDERS
NAAR DUITSCHLAND.
Minister Klumper heeft verklaard, dat
tusschen Duitschland en Tsjecho-Slowa-
kije een overeenkomst is gesloten, krach
tens welke 40.000 Tsjecho-Slowaaksche
arbeiders in Duitschland te werk zullen
kunnen worden gesteld. Bovendien zullen
35.000 arbeiders in Tsjecho-Slowakije
werkeri aan den van West naar Oost loo
penden autoweg en 4500 arbeiders aan den
autoweg BreslauWeenen.
HET DERDE RIJK VERSTAAT
GEEN GRAPPEN.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
rijkscultuurkamer op last van Goebbels
vijf van de populairste conferenciers en
artisten, die het meest hebben bijgedra
gen tot het succes van een revue in het
„Cabaret der Komieken" te Berlijn, ge
schrapt heeft. Men verwijt dezen artisten
staats- en partij-instellingen belachelijk te
hebben gemaakt. In hun laatste nummer
kwam een satyrisch liedje op nieuwe ge
bouwen te Bei-lijn voor. De geschrapten
zijn de zeer bekende conferencier Ber
nard Finck, de conferencier Peter Sachs.
Hellmuth Buth, Wilhelm Meissner en
Manfred Lugi. Zij zullen niet meer in
Duitschland in het openbaar kunnen op
treden.
FRANKRIJK
„DE FRANSCHE SOUVEREINITETT IS
ONDEELBAAR".
Een verklaring van de Kamer.
Bij het begin van de bijeenkomst der
Kamer is gisteren bij acclamatie en zon
der debat de volgende resolutie aange
nomen: „De Kamer van Afgevaardigden
verklaart plechtig, dat, op dezelfde wijze
als het continentale Frankrijk, alle dee-
len van het rijk onder de bescherming
van het vaderland worden geplaatst, met
de bevolking, welke die deelen herber
gen. De Kamer verklaart plechtig, dat de
Fransche souvereiniteit ondeelbaar is en
niet overgedragen, gedelegeerd of ver
deeld kan worden".
ENGELAND
HALIFAX OVER BEWAPENING
EN VREDE.
Oorlog niet onvermijdelijk.
De Britsche minister van buitenland
sche zaken, Halifax, heeft gisteravond te
Huil een rede gehouden, waarin hij den
nadruk legde op de beteekenis der Brit
sche herwapening van de laatste twee tot
drie jaar. Hij zeide, dat hij niet den min
sten twijfel koesterde over het antwoord,
dat het Britsche volk, hoezeer het ook
naar den vrede verlangt, zou geven en
wat de uiteindelijke uitslag zou zijn, in
dien Engeland de strijd werd opgedron
gen.
De minister prees den arbeid van Cham
berlain en vervolgde: „Zelfs als al onze
pogingen in het belang van den vrede
zouden mislukken en wij een oorlog on
er niet aan twijfelen, dat we volkomen
gelijk hadden, toen we onze pogingen in
het werk stelden om Europa een beteren
der de oogen zouden moeten zien, zou ik
weg aan te gevem Ik behoor evenwel niet
tot diegenen, die den oorlog als onver
mijdelijk beschouwen. Zoolang echter de
Fransch-Italiaansche betrekkingen zullen
blijven, zooals zij thans zijn, zal dat ook
een bron van bezorgdheid voor ons zijn,
omdat nauwe samenwerking met Frank
rijk, die gebaseerd is op de gelijkheid van
belangen, van fundamenteel belang voor
onze buitenlandsche politiek is en wij
ook betrekkingen van hartelijk vertrou
wen met Italië wenschen te onderhouden.
Hitier, zoo vervolgde spreker, heeft een
dezer dagen verklaard, dat de Duitsche
natie moet leven, hetgeen naar hij zeide,
beteekent, dat het moet uitvoeren of ten
onder gaan. Zonder twijfel is het juist
voor Duitschland en zeer zeker is het waar
voor het Vereenigde Koninkrijk.
Doch wat volkomen onwaar is, aldus
Halifax, is zijn verklaring, dat de wereld
oorlog gevoerd is om Duitschland van
den wereldhandel uit te sluiten.
Duitschland was Engelands beste bui
tenlandsche "klant vóór den oorlog. Zijn
handel bloeide toen de onze bloeide, hij
verminderde toen de onze verminderde
en geen twee landen waren door comn
cieele en financieele samenwerking nau
wer gebonden. Waarom zouden wij toen
of thans Duitschland wenschen uit te slui
ten van den wereldhandel? Wij gelooven,
dat in dagen van ontwikkeling, voorspoed
en vrede de concurrentie den handel over
al bevordert. Doch wat den handel ver
nietigt, is ten deele de verspilling van
energie, uitgec ukt zoowel in kapitaal als
in weiiucracht, voor een onproductief
doel, zooals bewapening. En bovenal ge
brek aan vertrouwen en vrees voor oor
log. Hitier heeft een langdurige periode
van vrede voorspeld, en niemand hoopt
meer dan ik, dat deze voorspelling ver
vuld zal worden. Geef de wereld een wer
kelijke verzekering van den vrede en de
handel zal opleven en economische ont
wikkeling zal mogelyk zijn, waarvan al
len zullen profiteeren.
HONGARIJE
HANDGRANATEN NAAR JOODSCHE
KERKBEZOEKERS GEWORPEN.
Vóór de groote synagoge te Boedapest
zijn Vrijdagavond twee handgranaten ge
worpen, juist toen een groot aantal Joden
de synagoge ver.iet. Veertien personen
werden gewond. Drie hunner verkeeren in
levensgevaar, drie anderen zijn eveneens
ernstig gewond.
Minister Imredy heeft tegenover de pers
uiting gegeven aan zijn verontwaardiging
over den aanslhg bij de synagoge. Hij zeide,
dat de daders blijkbaar wilden bereiken,
dat de bespreking van de anti-Joodsche
wetten, die thans in de Kamer behandeld
worden, vertroebeld zou worden. In poli
tieke kringen in de hoofdstad beschouwt
men den aanslag als een poging tot wraak
neming voor het échec, dat een nationaal-
socialistisch candidaat in provincie tegen
over een candidaat der regeeringspartij
heeft geleden.
JOEGO-SLAV1E
CRISIS IN DE REGEERING
De regeering afgetreden
De regeering van Zuid-Slavië is afge
treden.
Dit aftreden houdt verband met een
conflict in den boezem der regeering-
Stoyadinowitsj, dat tot een crisis was ge
komen. Vijf ministers, van wie twee Mo
hammedanen: de minister van verkeer, en
een minister zonder portefeuille, twee
Slowenen: de minister van openbare wer
ken, en de Sloweensche minister zonder
portefeuille, en de Servier - Draguicha
Tsvetkowitsj, minister van sociale voorr
zorgf leider der organisatie van regeerings-
gezinde arbeiders waren uit de regeering
getreden. Het kabinet heeft daarop zyn
ontslag ingediend.
Carnavalreizen
Dagreis naar Breda op 20 Februari a.s.,
I.2.- p.p.
4 dg. Bonn am Rhein, Alles inbegrepen
Rosenmontag-Umzog etc. f. 30.
Vraagt ons reisprogramma.
AUTORElSBUREAU „BOLHUIS"
APOTHEKERSDIJK 2 - LEIDEN - TEL. 362
Rultenlandsctie Berichten
DRIE DOODEN BIJ ONTPLOFFING IN
MUNITIEFABRIEK.
In een munitiefabriek bij Warschau is
gisteren tijdens het laden van munitie een
granaat ontploft. Drie personen werden ge
dood en verscheidenen ernstig gewond.
BRANDWEERLIEDEN DOOR PUIN
BLDOLVEN.
Bij een brand in een ukahuis te Syracus-
se is 't dak ingestort, waardoor acht brand
weerlieden onder puin bedolven werden.
Hoewel de bergingswerkzaamheden nog
worden voortgezet heeft men de hoop op
gegeven deze menschen nog levend te voor
schijn te brengen.
SLACHTOFFERS VAN SNEEUWSTORM.
Zeventien leden van het personeel van
een mijnbouwonderneming zijn op den
berg Hakkodasan (provincie Aomori, Ja
pan) door een sneeuwstorm v.errast. Elf
personen zijn doodgevroren, slechts vijf
konden worden gered. De lijken van vijf
slachtoffers zijn geborgen.
SLACHTOFFERS VAN
OVERSTROOMINGEN IN DE V. S.
Ten gevolg van overstroomingen van
den Ohio en zijn zijrivieren zijn, naar be
kend is, in Ohio, Maryland en West Vir
ginia dertien personen om het leven geko
men. Men vreest dat er nog vier dooden
zullen zijn. Tal van personen zijn dakloos
geraakt.
GEEN REGEN, GEEN ELECTRICITEIT.
Uit Mexico werdt gemeld: Tengevolge
van den schaarschen regenval staan de
stuwdammen der electrische centrales on
der te geringen druk, waardoor in het ge-
heele land een merkbaar gebrek aan stroom
ingetreden is. De regeering heeft derhalve
midden in den Mexicaanschen winter den
zomertijd ingevoerd en wel te beginnen op
6 Februari. Ten behoeve van stroombespa-
ring worden de klokken in het geheele
land een uur voorgezet. Bovendien zijn nog
andere bezuinigingsmaatregelen genomen,
>.m. een beperkmg van het tramverkeer en
van lichtreclames.
DE BEUL VAN FRANKRIJK ZELF HEl
SLACHTOFFER VAN DEN DOOD
„Monsieur de Paris".
Donderdagochtend is bij den ingang van
den metro van St. Cloud een oude heer
ineengezakt, die algemeen bekend was, al
hoewel het met hem kwaad kennismaken
was. De 75-jarige heer Deibier, die overle
den bleek, toen men hem hulp wilde ver-
leenen, was niemand anders dan Monsieur
de Paris, „uitvoerder van de hooge werken
van gerechtigheid" oftewel debeul.
Hy was reeds vroeg uit St. Cloud gekomen,
om te Parijs den trein te nemen naar Ren-
nes, waar Vrijdagochtend een hoofd moest
vallen.
Deibier was ook in Rennes geboren, in
1863, en na daar het Lyceum bezocht te heb
ben, volgde hij zijn vader naar Parijs in
1878. Daar wilde hij de dynastie ontrouw
worden en een minder bloedig baantje kie
zen. Maar als zoon en kleinzoon van den
beul, werd hij steeds door anderen ge
schuwd, zoodat hij van zelf werd terugge
worpen in het vak der vaderen, hoe wei
nig aantrekeklijk dat ook moet zijn.
In 1882 hielp hij voor het eerst zijn vader
bij een executie en in 1899 volgde hy hem
op als de meest geduchte dignitaris van de
republiek.
Als ambtenaar had Deibier een geheel
afzonderlijke positie. Hij genoot een sala
ris van 18.000 francs, waarbij de noodige
extra-vergoedingen kwamen, vooral als hij
zijn baan ging uitoefenen in de provincie,
maar het is niet waar, wat veelal in den
volksmond beweerd werd, dat hij „zooveel
per hoofd" kreeg. Op de begrooting kwam
deze eenige post voor onder den titel „hoo
ge werker van gerechtigheid".
Toen hij oud werd, heeft hij nooit aan
pensioen-nemen gedacht, trouwens het
ambtenaarsreglement bestond voor hem
niet. Hij had veel vrijen tijd en vermoeiend
was zijn werk ook niet, hij had maar eenige
malen per jaar op den knop te drukken.
Maar zelf ervan overtuigd, dat zijn baan
tje niet schitterend was, leefde hij als een
misanthroop in een aardige villa te St.
Cloud, en als men hem al zag uitgaan dan
was het in een auto, gereden door zijn
dochter. Zijn eenig zoontje verloor hij, toen
het kind vijf jaar was, en hoewel de wet
het ambt niet erfelijk heeft gemaakt, is
toch bij gebrek aan concurrentie te ver
wachten, dat het ambt in de familie blijft.
Sinds hij naar de tachtig liep, heeft Dei
bier zich laten bijstaan door een neef, An-
dré Obrecht, die reeds met het baantje ge
doodverfd wordt, ook al behoeft hij niet
meer op een scharlakenrood costuum te re
kenen, dat reeds lang is afgeschaft.
Als men Deibier zoo zag loopen met zyn
wit baardje en zijn keurig colbertje en den
grooten vilten hoed met breeden rand, kon
men met geen mogelijkheid veronderstel
den, wat zijn vak was. Het was een klein
burgerlijk heertje, type van den respect
vollen ambtenaar. Zijn eenige zorg was het
„hout van gerechtigheid", de beide guillo
tines, waarover hij beschikte en die goed
onderhouden moesten worden. Zij moesten
steeds klaar staan om naar de provincie
overgebracht te worden of om opgeslagen te
worden voor de gevangenispoort aan den
boulevard Arago, waar ze trouwens be
waard bleven.
Zijn eenige trots was, aan de guillotine
verschillende verbeteringen te hebben aan
gebracht. Niet alleen aan de houten stellage,
waartusschen de valbijl wordt opgehouden
om bij een druk op den knop het steunpunt
te verliezen en snel en zwaar naar bene
den te storten, maar vooral aan de „wip",
die het oogenblik var. de eexcutie tot een
oogwenk terugbracht.
Den eersten keer, dat hy iemand voor de
guillotine had gereed gemaakt, had de ter
dood veroordeelde geklaagd, dat hij hem
pijn deed, terwijl hij zelf had geconstateerd,
dat tusschen het oogenblik, waarop de ge
vangenispoort geopend werd en het mo
ment van de executie een minuut, welke
voor den veroordeelde gelijk moest staan
met een uur van onbeschrijfelijke folte
ring, verliep. Deibier bedacht toen de wip
plank, die als het ware de prooi grijpt en
doet buitelen, waardoor de executie nog
binnen de twintig seconden nadat hij de
guillotine heeft bemerkt, is afgeloopen.
In de veertig jaren van zijn „carrière"
heeft Deibier meer dan drie honderd vijf
tig hoofden laten vallen. Zal zijn plotselin
ge dood nu een hoofd redden? Er doet zich
namelijk een eigenaardig geval voor met
het laatste slachtoffer, dat Deibier aan de
„Veuve", zooals in den volksmond de guil
lotine heet, moest uitleveren. Men wist gis
teren nog niet, of die ter dood brenging
wel zal doorgaan. Het betreft een moorde
naar uit Bretagne.
Men achtte uitstel meer dan waarschijn
lijk. Nu wordt uitstel van executie, tenzij
moedwillig veroorzaakt door z.g. beken
tenissen in extremis met het doel de justitie
aan het lijntje te houden, in den regel door
begenadiging gevolgd en er is dus groote
kans, dat ook dezen keer de heer Lebrun de
strafmaat zal wijzigen.
„Msbd.".
'n Driehoekig bord (punt
boven) met rooden
Cs P
rand is de waarschu-
4^/ wing voor mogelijk
v gevaar.
V
v
vüüüü!V
Rond sijn verkeer»-
borden, die een verbod h
of een gebod inhouden. vQ D
