COUPONS
GERZON
NEDERL: WEEK
bij MOORSEE
stads
botermarkt 19
UujTflodehuiS'!
ADVERTEERT IN DIT BLAD
STUKGOED
LEIPZIGER VOORJAARS-MESSE 1939
MORGEN
VRIJDAG 3 FEBRUARI 1939
TWEEDE BLAD - PAG. 8
VEREENIGING OUD-LEIDEN.
Onder voorzitterschap van prof. mr. H.
A. Idema heeft de vereeniging Oud-Lei
den gisteravond haar jaarlijksche alge-
meene vergadering gehouden. Aan het
jaarverslag van den secretaris, den heer
A. Bicker Caarten, is het volgende ont
leend:
Het jaarverslag.
Met voldoening kan het bestuur op het
afgeloopen jaar terugzien. „Oud-Leiden"
had een bloeiend vereenigingsleven, boek
te een stijgend aantal leden, wist eenige
restauraties in de stad tot stand te bren
gen, gaf het 30ste deel van het Leiurch
Jaarboekje uit, wekte de - belangstelling
op voor Leidens geschiedenis en voerde,
waar noodig, strijd tot behoud van het
bedreigde schoone in deze stad en hare
omgeving.
Ook in het afgeloopen jaar hield de
vermeerdering van het ledental aan. Dit
steeg van 408 op 1 Januari tot 460 op 31
December 1938. In het afgeloopen jaar
bleven de schenkingen niet uit. Boeken,
brochures, prenten, foto's en prentbrief
kaarten, betrekking hebbende op J
en omgeving, werden ten geschenke ont
vangen. Verheugend is, dat de gemeente
raad in het begin van het jaar heeft vast
gesteld een monumentenveroïdening, met
bij behoor ende voorwaarden voor gemeen
telijken steun tot het behoud en herstel
van monumenten. In het najaar volgde
de vaststelling van een verordening tot
wering van ontsierende reclame. Op ver
zoek van het bestuur heeft de dienst der
gemeentewerken aan de regentenwapens,
welke omstreeks 1665 werden aangebracht
op de binnenplaats van het St. Elisabeth
Gasthuis aan de Oude Vest, de oorspron
kelijke kleuren weer laten aanbrengen;
de meeste wapens hadden in den loop der
tijden een geheel andere kleur verkregen.
De heer W. J. J. C. Bijleveld verstrekte de
wapenkundige gegevens voor dit werk.
Het betreft hier de wapens van de fami
lies van Grootveldt, van Singelshouck,
van Ysselsteyn, van Ringelenbergh, van
Strichtenhuys en van Assendelft. Bij zijn
streven tot het doen herleven van ge
schiedkundige schoonheid in onze stad
heeft het bestuur den gevelsteen in den
zijgevel van het pand Beestenmarkt 50
doen schoonmaken en beschilderen. Door
een bijzondere omstandigheid heeft de
vereeniging nog een tweeden gevelsteen
doen schoonmaken. Wegens bouwvallig
heid moest n.l. de zijgevel aan de Oude
Vest van het pand lange Mare no. 36,
waarin de fraaie gevelsteen „Dit is in de
oude Maren Poort", Anno 1615, worden
vernieuwd. Van deze gelegenheid maakte
het bestuur gebruik den steen van zijn
dikke verflaag te ontdoen gedurende een
tweetal weken, dat de steen uit den gevel
was verwijderd. Bij het schoonmaken
kwamen alle oorspronkelijke kleuren,
waarvan er thans nog verschillende zicht
baar zijn, te voorschijn.
De actie voor het behoud van het v.m.
St. Caecilia Gasthuis, met de z.g. Boerhaa-
vezalen tot het herstel van Molen „de
Valk" en de restauratie van het Graven
steen werd voortgezet. Eveneens beijver
de het bestuur zich voor het behoud van
de minst geschonden oude klokken van
het Leidsch stadhuis-carillon, alsmede
voor het behoud van de fraaie bouwfrag-
menten van den ouden stadhuisgevel, voor
zoover deze fragmenten niet bij den op
bouw van den gevel konden worden aan
gewend. Verwacht mag worden, dat bei
den aangelegenheden een gunstige oplos
sing ten deel zal vallen. Veel moeite ten
slotte heeft het bestuur zich getroost voor
het vinden van een goede bestemming
van den uit bouwkundig oogpunt zoo
merkwaardigen gevel van het eertijds aan
de Breestraat gestaan hebbende woonhuis
van Cornelis Sprongh, welke gevel zich,
zooals bekend, bevindt op de binnen
plaats van het Hoogeschoolgebouw te
Delft. Een oplossing werd nog niet ge
vonden, doch het zoeken hiernaar zal wor
den voortgezet.
De aftredende bestuursleden werden
herkozen.
De penningmeester, de heer E. Wichers
Rollandet, bracht financieel verslag uit.
De ontvangsten bedroegen 1750.de
uitgaven 1300.batig saldo 450.
Namens de kascommissie bracht de heer
H. J. M. van Dijk gunstig rapport uit.
Tenslotte hield de heer A. M. de Blauw,
directeur der gemeentewerken te Leiden,
een voordracht met lichtbeelden over: het
oude en nieuwe Leiden op stedebouwkun
dig en aanverwant gebied.
„Het oude en nieuwe Leiden op ste
debouwkundig en aanverwant gebied"
Spr. ving aan met een overzicht te ge
ven van de historische ontwikkeling van
de stad, waardoor men in staat is zich
een beter begrip te vormen van het nieu
we Leiden en zijn problemen.
Juist het feit, dat we hier te doen heb
ben met een stad van een bij uitstek his
torisch karakter, maakt dat de huidige
problemen van deze stad vaak van bij
zondere beteekenis zijn en dat de oplos
sing ervan met de noodige voorzichtigheid
dient te worden gehanteerd, teneinde er
naar te streven, dat het typisch stede-
bouwkundige karakter zooveel mogelijk
bewaard blijft.
Bij de tegenwoordige opvattingen, waar
var. ook het Stadsbestuur doordrongen is,
zal het niet licht meer voorkomen dat
stadsschoon noodeloos wordt opgeofferd, al
moet zulks wel eens noodgedwongen ge
schieden.
Uitvoerig stond spr. vervolgens stil bij
de oudste geschiedenis der stad, bij de uit
breidingen van 1294, 1355 en 1389 om den
groei te illustreeren met diverse bevol
kingscijfers. Na ongeveer 3 eeuwen stil
stand in den stadsuitleg vonden er op
nieuw drie stadsvergrootingen plaats, n.l.
in 1611, in 1644 en in 1659, waarmede de
stad den tegenwoordigen vorm binnen de
thans nog bestaande singelgrachten ver
kreeg.
Na een tijdperk van groote achteruit
gang ontstond in de tweede helft der 19e
eeuw wederom behoefte aan uitbreiding.
Verschillende annexaties waren daarvan
het gevolg.
Uitvoerig stond spr. achtereenvolgens
stil bij de totstandkoming van vele open
bare werken, waarvan de meeste bij enze
lezers nog wel in de herinnering zullen
leven, zoodat wij er hier niet over uit
weiden.
Zoo was er het bruggenvraagstuk
onze stad telde il.m. 135 bruggen, waar
van 27 beweegbare! het probleem van
den afvoer van het afvalwater en de wa-
terverversching der grachten (centraal
rioleeringsstelsel en rioolwaterzuiverings
inrichting), de verbeterde toegangswegen
tot de stad. de verbreeding der singels en
de diverse saneerings-plannen voor de
binnenstad.
Tenslotte weidde spr. uit over de toe
komstige ontwikkeling van Leiden, welke
- uit stedebouwkundig oogpunt bezien
in de -?rste plaats beheerscht wordt door
de kwaliteiten van het uitbreidingsplan,
dat voor de gemeente is vastgesteld (in
1933).
Spr. behandelde daarbij het spoorweg-
vraagstuk. Spr. wil hier nog even opmer
ken, dat ter oplossing van het overweg-
vraagstuk aan den Rijnsburgerweg het
maken van een groote tunnel waarbij
dus de spoorbaan a niveau blijft en de ge-
heele weg daar onderdoor wordt gevoerd
niet in aanmerking komt, ook r.iet als
provisorische 7ossing.
Vervolgens werden besproken de te
maken verkeersverbindingen in de bin
nenstad en in de nieuwe wijken.
Wat de bestemmingen betreft zijn bij
een uitbreidingsplan drie hoofdr epen
te onderscheiden n.l. woonwijken, indus
triewijken en terreinen voor perken,
plantsoenen en sport- en speelvelden. Op
elk dezer onderdeelen ging spr. uitvoerig
in om tot besluit nog iets te zeggen over
de ligging van Leiden ten opzichte van
de Rijkssnelwegen.
Leiden zal komen te liggen in het
knooppunt van de snelwegen, welke de
hoofdstad met de beide andere grootste
steden van het land verbindt en van den
verbindingsweg tusschen deze beide we
gen. En waar bovendien in alle richtingen
behoorlijke aansluitingen van de stad op
deze snelwegen zullen komen, zoo behoeft
spr. niet te zeggen van welke bijzonder
groote beteekenis dit voor Leiden is.
De toekomst van onze goede Sleutel
stad kan, aldus besloot spr., m.L met groot
vertrouwen worden tegemoet gezien.
MILITARIA
Bij beschikking van den minister van De
fensie d.d. 27 Januari 1939 Hie afd. B no.
46 is:
de sergeant-majoor-adm. E. J. de Geus
tijdelijk ontheven van de functie bij de I. T.
en ter beschikking gesteld van C. 4 R. I.;
de adj.-onderoff.-adm. J. M. H. Bergas
van II 4 R. I. in zijn rang overgeplaatst bij
I 2. R. I.;
de sergeant-majoor-adm. J. Trippenzee,
van 4 R. I. met ingang van 16 Februari e.k.
bevorderd tot adj-onderoff.-adm. bij I 4 R.I.
de sergeant-majoor-adm. A. H. Bionda
van I 15 R. I. bevorderd op gelijken datum
tot adj.-onderoft.-adm. bij II 4 R. I.;
de sergeant le kl. B. Beinema van 4 R. I.
op 16 Febr. e.k. bevorderd tot sergeant-maj.
adm. en werkz. gesteld bij Lst.korps motor-
dienst te Den Haag;
de sergeant-maj.-instr. H. van Daalen
met ingang van 16 Februari e.k. bevorderd
tot adj.-onderoff.-instr. bij II 4 R. I. te
Weert; t
de sergeant-majoor-instr de E. C. de Ja
ger van 4 R. I. met ingang van gelijken da
tum bevorderd tot adj.-onderoff.-instr. bij
H 22 R. I. te Ede;
de sergeant 1 kl. J. G. W. V. Kaldekerken,
J. C. Lammerse en H. C. de Vriend van 4
R. I. met ingang van 16 Febr. e.k. bevorderd
tot sergeant-maj.- instr. resp. bij I. S. K.,
I 4 R. I. en I 1 R. I.;
de sergeant le kl. M. Verdaasdonk, van
Staf; 3 R. I. tot sergeant-maj.-instr. by II
4 R. I.
VRIJWILLIGERS GEVRAAGD VOOR
E.H.B.O.-DIENSTEN.
Het is nog niet te laat!
Het hoofd van den Luohtbeschermings-
Geneeskundigen Dienst, dr. M. D. Horst
schrijft ons:
Deberuchte Septemberdagen, die ach
ter ons liggen, hebben aan ingewijden dui
delijk getoond, welke de tekorten zijn
van de bescherming tegen aanvallen uit
de lucht.
Dat deze tekorten niet alleen in ons land
voor den dag kwamen, ontheft niet van de
verplichting voorzieningen te treffen.
Groote zorg baarde het gebrek aan ge
schoolde krachten voor E.H.B.O. Laat ons
dezen toestand eens voor Leiden bezien.
Zoodra gemobiliseerd wordt of reeds
eerder, worden in de stad 19 Eerste-Hulp-
posten betrokken. Op elke post moeten
zich bevinden: Eén leider, drie leden en
een ordonnans te zamen dus 95 personen.
Dezen hebben tot taak de gewonden en
gaszieken uit de getroffen stadsgedeelten
weg te halen en naar de plaatsen, waar
zich gAeesheeren bevinden (geneeskun
dige hulpposten) te vervoeren.
Acht het hoofd van den Luchtbescher
mingsdienst permanente bezetting der
Eerste-Hulpposten noodig en dit kan
voor weken en maanden het geval zijn
dan zijn voor één post drie ploegen van 5
personen noodig, dus voor 19 posten 285
personen. Dit moeten allen geoefende
E.H.B.O.'ers zijn en 40 jaar of ouder: de
jongeren zullen voor militaire doeleinden
worden opgeroepen.
Rekent men nu nog, dat ook in de
geneeskundige hulpposten personeel
noodig zal zijn, terwijl het vervoer van
de geneeskundige hulpposten (vier in
getal) naar de ziekenhuizen eveneens
in hoofdzaak door E.H.B.O.'ers zal
moeten geschieden, dan blijkt dat
alleen voor den Geneeskundigen Lucht
beschermingsdienst op minstens 300 a
350 personen, E.H.B.O.'ers van 40 jaar
en ouder (vrouwen en mannen) zal
moeten worden gerekend.
Aangezien ook vervoer uit gaszones tot
hun taak behoort, dienen zij geoefend te
zijn met gasmaskers
Ik richt daarom hierbij een dringenden
oproep tot allen die in onze Gemeente in
aanmerking komen: „Laat U opleiden tot
E.H.B.O.'er, opdat wij in tijd van nood op
U kunnen rekenen.
Het is nog niet te laat!
Aanmelding schriftelijk Mare 13a L.G.D.,
waar ook inlichtingen omtrent de opleiding
kunnen worden ingewonnen,
Thans begint de GROOTE VERKOOP met attractieve
aanbiedingen en extra lage prijzen
Een zeer gunstige gelegenheid tot het aanschaffen van
een huwelijksuitzet of bijvulling Uwer linnenkast
GRASLINNEN, 0
reclame, 150 br., 25 J o
GRASLINNEN,
goede kwaliteit,
150 breed32 A 4
GRASLINNEN,
de beste kwaliteit
WIT KATOEN
reclame 9, O
WIT KATOEN -m
80 br., prima, 14, MA
GEEL KATOEN a
reclame 10. 0/2
GEEL KATOEN w
150 hr„ reclame, 22, Mé
CONGO LINNEN
2 pers., reclame, 22, JLO
FLANEL ai/
reclame 10, 0/2
LAKENS, SLOOPEN,
LINGERIE
FLANEL
prima
13
LINGERIE f)
FLANEL 15, MA
PYAMA FLANEL -
gr. sort, strepen, IJ _l.Tr
LAKEN FLANEL a
150 breed 34 AmM
MOLTON, zachte -
kwaliteit16 J.4
GEBL. OOGJES --
zeer zacht 17 JL4
BADSTOF
reclame 20 Mé
SLOOPEN met -m
overslag 18 iO
SLOOPEN, flinke
maat, stevige aa
kwaliteit.42, OV
SLOOPEN, gebor- gr
duurd reclame, 39, A9
GRASLINNEN
LAKENS, 1 pers. ÖU
GRASL. LAKENS jmta
2 pens., reclame, 95, ïr
GRASL. LAKENS
br. zoom, zwaar tb
2 persoons 135. MA^M
GEBORDUURDE aa
LAKENS, 2 p„ 120 «f O
GEBORDUURDE LAKENS
zeer solide kwal. M 9 fi*
2 persoons, 150. lOÖ
GRASL. LAKENS aa
gefest., 2 pers., 105. OTP
HEEREN HEMDEh m a
wit katoen 75. ^*11
HEEREN HEMDEN m
geel katoen 59, 4
HEEREN «>A
FLANELLEN 65 OitF
Keper MANSBROE a m
KEN, zwaar 95,
DAMES CAMISO
LES, Interl. 75, 59,
DAMES DIKEC- aa
TOIRS, Interl., 59
KN. CAMISOLES a
vanal J.9
MATZIJDEN KOU aa
SEN, extra reclame AeM
39
THEE-, HAND-,
BADDOEKEN
THEEDOEKEN
prima drogen 9.
THEEDOEKEN
flinke maat 16,
HANDDOEKEN
niet geblokt 16,
HANDDOEKEN
roode en blauwe
blok 12, 10,
BADDOEKEN
reclame 16,
BADDOEKEN
fant. weefsels, 22,
KEUKEN BADDOE
KEN, prima 32,
BADDOEK, extra
groot en zwaar, 45,
BADHANDJES
7. 6.
BADLAPJES 0,
6
12
13
8
13
19
28
36
3
6
FLANELLEN LAKENS
F LAN. LAKENS tmm
2 pers., reclame, 98, 4 O
FLAN. LAKENS -a a
pracht kwal., 1Z5,WA%9
FLAN. LAKENS -m m m
extra prijs, 175 br JI4®
GEKL. LAKENS,
prima flanel, a
2 pers lOV
GORDIJNSTOFFEN
DEKENS
20
33
50
5
10
HAND WEEFSTOF
reclameprijs
HAND WEEFSTOF
zware kwaliteit
HAND WEEFSTOF
Jacquard weefsel
ET AMINE
wit en eern
MARQUISETTE,
19.
ET AM INE, 19, 15, 12
BED STORES, av
50, 34, AÖ
BED TIJKEN, UIA
2 pers. 225, lOlf
BED TIJKEN - 0
1 pers180, m.A&
TAFELKLEED EN -m m A
170. ÏOU
WEEFSTOF
TAFELKLEED EN a
groote maat 110, «ld
KUSSENS, 11A
200, 150, JL1U
TAFELLAKENS
98
ONTBIJTLAKENS, m
kleurecht 60, Tref
ONTBIJTLAKENS
flinke maat wa
kleurecht 89, O
NIEUWSTE
ONTBIJTLAKENS
groote maat, 115,
TAFELLAKENS qA
wilt, flinke maat O®
MACCO DAMAST
TAFELLAKEN a v
140, IVO
HALFLINNEN JA
TAFELLAKEN 14U
SERVETTEN
lfi
26, 20,
BEGIN 5 MAART
60 Reductie op de Duitsche en 25% op de
Nederl. Spoorwegen, uitsluitend voor retourbiljetten
UITNOODIGINGEN MET VOLLEDIGE GEGEVENS
ZIJN OP AANVRAAG VERKRIJGBAAR BIJ HET
Leipziger Messamt-Singel 98-Amsterdam-C-Tel.42365
MAANDAG, DINSDAG
EN WOENSDAG
WOLLEN-, ZIJDEN-,
KUNSTZIJDEN
EN WASSTOFFEN