WOENSDAG 4 JANUARI 1939 DE LEEDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 7 Bnltenlandsche Berichten WOLVEN OVERVALLEN BOEREN HOEVEN. Een algemeene afweeractle Ingezet in Letland. In de afgeloopen dagen zijn in Lettgal- len, de meest oostelijke provincie van Let land, de wolven troepen een ware plaag geworden. Strenge vorst en honger heb ben de dieren uit de Russische grensge bieden over de grens gedreven. De heele bevolking van deze streken bevindt zich vooral des nachts in een alarm toestand, omdat de wolven reeds vele boerenhoeven hebben aangevallen. Bij vele boeren wer den koeien en kippen verscheurd. Voort durend komen berichten van nieuwe over vallen binnen. De boeren van de grens dorpen zijn nu tezamen met de plaatse lijke overheid een gemeenschappelijke afweeractie begonnen. Wolven zijn in Letland, vooral in de Oostelijke provin cies over het algemeen geen zeldzaamheid. Men vermoedt echter, dat de sterke wol- venplaag van dit jaar in verband zou kunnen staan met het afbranden van breede Sovjet-Russische boschstrooken. Zooals men weet, hebben de Sovjet-Rus sen in den nazomer van dit jèar een hon derd kilometer breede strook langs de heele Russische Westgrens ontvolkt en ?tot een verdedigingslinie gemaakt. GOUDEN TANDEN IN DUITSCHLAND. Per jaar voor 14 millioen besteed. Op een bijeenkomst van tandheelkundi gen te Frankfort wees een van de leden op het feit, dat er ieder jaar ongeveer 14 millioen mark goud in de monden der Duitschers „verdwijnt". Het woord „ver dwijnt" werd opzettelijk gebruikt, omdat gouden tanden en kunstgebitten op enkele uitzonderingen na steeds als verloren materiaal beschouwd kunnen worden. Het publiek bleek den laatsten tijd ech ter weinig enthousiast om gouden gebitten te dragen en bovendien waren de tand heelkundigen tot de overtuiging geko men, dat zoo min mogelijk goud gebruikt moest worden, omdat het een van de ma terialen is, die uit den vreemde moeten worden betrokken. Zoodoende is het ver bruik van goud voor tandheelkundige doeleinden den laatsten tijd reeds met 45 procent verminderd. TIEN KONINGINNEN STIERVEN ONDERWEG. In Sydney arriveerden in de Kerstdagen na een luchtreis van ongeveer 20.000 kilo meter twee bijenkoninginnen. Oorspron kelijk waren te Amsterdam twaalf konin ginnen met het vliegtuig naar Australië vertrokken. Doch ondanks de goede ver zorging en de ruime voeding met bloe- semsap zijn er onderweg nog tien om het leven gekomen. De vrachtprijs voor de twaalf koninginnen bedroeg niet meer dan 20 gulden. DOOR KANARIEVOGELS GERED. Drie kanarievogels hebben een familie in Liverpool in de afgeloooen week het leven gered. Toen de 61-jarige Peter Westhead 's nachts niet kon slapen, om dat hij zoo'n hoofdpijn had, lag hij stil te kijken naar de kanarievogels van zijn dochter, die plotseling onrustig werden en aanvallen van zwakte schenen te krijgen. Vol verbazing kroop hij uit zijn bed en merkte toen pas, dat er in heel de woning een sterke gaslucht hing, wat waarschijn lijk ook de oorzaak was van zijn hoofd pijn. Twee andere gezinsleden waren door het uitstroomende gas reeds bewusteloos geworden en moesten naar het ziekenhuis worden overgebracht. ZIJN DONKERE OOGEN BETER? In de oogenkliniek van de Amerikaan- shce Havard-Universiteit hebben dr. de Silva en dr. Robinson getracht, de oude twistvraag op te lossen, of menschen met donkere oogen beter kunnen zien dan 'menschen met lichte oogen. 1200 personen werden hiervoor onder zocht. Uit de resultaten blijkt, dat men schen met donkere oogen bij zwakke be lichting en in het schemerdonker inder daad beter kunnen zien dan menschen met grijze, blauwe of groene oogen. Bij zonder duidelijk moet dit verschil bij het autorijden in de duisternis gebleken zijn. DE GENEESKRACHTIGE GALSTEEN. Van den beroemden dokter Eisenbarth en zijn beroepskameraden wordt verteld, dat zij ook den galsteen van sommige die ren als geneesmiddel gebruikten. Men heeft er dikwijls om gelachen. Doch te genwoordig denken wij er veelal anders over. En zoo verwondert het ons heele- maal niet, dat de Chineezen zelfs nu nog galsteen en van runderen als geneesmiddel aanwenden. Zy gebruiken het als voor behoedmiddel tegen de krampen van kin deren. Men bestrijdt er ook de koortsver schijnselen mee en schrijft ze voor ter verhooging van den bloeddruk. EMIGRANTEN-ELLENDE De rechtbank te Lodz heeft den voor- maligen Russischen generaal Iwan Englit wegens bedelarij tot vier maanden dwang arbeid veroordeeld. Englit, die eertijds tot den Koerlandschen adel behoorde en aan het keizerlijke hof te St. Petersburg een graag gezien gast was, spreekt vier talen. Na de bolsjewisti sche resolutie was hy naar Tsjecho-Slo- wakye uitgeweken. 4 WAT DE WERELDOORLOG GEKOST HEEFT. Een nieuwe statistiek over de kosten van den wereldoorlog is gepubliceerd, waaruit blijkt, dat de uitgaven van de ge zamenlijke oorlogvoerende landen en de waarde van de door hen geleden verlie zen ten minste op 80.000.000.000 pond moe* worden geschat. De geleerden hebben uitgerekend, dat met deze geweldige som voor elk der in Engeland, Canada, Australië, Amerika, Duitschland, België en Rusland wonende gezinnen een volledig ingericht huis had kunnen worden gebouwd; bovendien in elke slad van meer dan 100.000 inwoners een universiteitsgebouw. BINNENLAND DE HERDENKING VAN WILLIBRORD Tot het nationale comité ter viering van het Eeuwfeest van Willibrord zijn nog toe getreden dr. W. Banning en jhr. ir. O. C. A. van Lidth de Jeude. De heeren dr. G. van Beuningen en jhr. Six van Hillegom traden toe als advisee- rend lid van de tentoonstellingscommissie. Het comité heeft voor de tentoonstelling van voorwerpen, welke verband houden met de vereering van den apostel Willi brord in den loop der tijden en van voor werpen van vroegmiddeleeuwsche wereld lijke en kerkelijke kunst van den curator van de Rijksuniversiteit te Utrecht de be schikking gekregen over de aula van de Universiteit en den aangrenzenden Kloos tergang van den Dom. De Kloostergang zal, onder leiding van het lid der commissie dr. Jr. van Heukelom voor de te houden ten toonstelling worden ingericht. HOOGE RAAD By Kon. Besluit van 3 Januari 1939 zijn benoemd bij den Hoogen Raad der Neder landen: tot president mr. dr. L. E. Visser, thans vice-president van gemelden raad; tot vice-president: prof. mr. B. M. Taverne, thans raadsheer in gemelden raad. DE DUITSCHE JODENKINDEREN Cultureele commissie voor de jeugdige vluchtelingen ingesteld Naar de „Tyd" verneemt, is door ambte naren van het Departement van Binne.n- landsche Zaken een commissie gevormd, die zich bezig zal houden met de cultureele verzorging van jeeugdige Joodsche vluchte lingen hier te lande. De te Den Haag ondergebrachte kinderen, die nu reeds meer dan 14 dagen in quaran taine hebben doorgebracht, zullen naar de buitens Ockenburg en Overvoorde worden gebracht, waar zij grootere vrijheid ge nieten. Voorshands schijnt er geen kans te bestaan, dat kinderen bij families worden ondergebracht. MDLITIEPLICHTIGEN. Zij, die een dienstplichtigen-retraite heb ben meegemaakt, zullen als regel niet al leen zelf goed blijven in dienst, maar ook in hun omgeving voor anderen, waaronder zwakkere broeders, een steun zijn in hun godsdienstig leven. Zij zijn iri het alge meen de getrouwe bezoekers der R.K. Mi- litairen-Vereeniging, de trouwe deelne mers aan de maandelijksche Godsdienst oefening van den Aalmoezenier, de jonge mannen, die zich niet schamen hun gebed te verrichten en het kruisteeken te ma ken Een dienstplichtigen-retraite, die U voor dat alles klaar maakt, zal gehou den worden te Noordwijkerhout van 4 tot 7 Februari Men gelieve zich daarvoor op te geven bij de Directie van het Retraitehuis of bij Aalmoezenier J. J. Brouwer, Huijgens- straat 6, 's-Gravenhage, telefoon 116534, Giro 92320. De kosten bedragen 6.50 en kunnen tijdens de retraite worden voldaan of vóór de retraite worden toegezonden aan den Aalmoezenier. Na aanmelding ontvangt men een toegangskaart met inlichtingen. 61 MENSCHEN GERED. De oogst der N.Z.H.R.M. Gedurende het jaar 1938 zijn de red dingbooten der N.ZH.R.M. 43 maal uitge varen voor het verleenen van diensten aan in nood verkeerende schepen. In totaal werden 14 reddingen verricht, waarbij 61 schipbreukelingen werden ge red. Van de 43 tochten werden er 37 door motorreddingbooten. de overige door roei- reddingbooten verricht. Het totaal aantal geredde schipbreuke lingen der Reddingmy. sedert haar oprich ting steeg tot 6040. KANSEN, DIE ONS LAND NIET MAG MISSEN. De heer Louwes over het plan-Westhoff. Onder den titel: „Nederland, durf te le ven!*', ontving de „Vooruit" van de hand van den heer H. D. Louwes, voorzitter van het Kon. Ned. Landbouw-Comité te Ulrum, een artikel, waaraan wy het vol gende ontleenen: „Mij bekruipt een vage onrust, nu ik bemerk, hoe de reactie van onze openbare meening zich uit na de publicatie van het plan-Westhoff. Ik ben zoo bang, dat het terecht komt in een motregenatmosfeer, waarin alle geestdrift en scheppende kracht doodloopen. Als het nog een oogen blikje zoo door gaat als nu, dan is de al gemeene gedachte: er zit veel goeds in, er zijn echter ook groote bezwaren en.... wij sukkelen met onze werkloosheidsbe strijding door, zooals tot nu toe. Wij doen er misschien wel een beetje aan, maar het komt niet tot een forsche aanpak en wy vernieuwen ons nationaal zelfvertrou wen niet. Als dat zoo wordt, heeft Nederland een kans, ja één van de weinige, ja misschien de eenige groote kans gemist, een groote kans in economisch, moreel en politiek opzicht. En welk volk kan zich de weelde veroorlooven in dezen tijd nog groote kansen te missen? Nederland zeker niet!" „Zijn er geen bezwaren?" vraagt de heer Louwes. Hy antwoordt: „Ja zeker!" Allereerst brengt de schrijver „de be dreigde graanimport" ter sprake: „Het graan, dat er meer zal groeien op onze verbeterde bodem, behoeft niet te worden ingevoerd. Dit zal zijn weerslag hebben op ons havenbedrijf. Maar door dat wij veel graan, dat wij anders aan het buitenland moeten betalen, nu zelf heb ben, zal er koopkracht vrij komen voor andere goederen en de slinkende graan import zal worden vervangen door een grooter stukgoederenvervoer, dat in het havenbedrijf meer bedrijvigheid zal terug voeren, dan door de geslonken graanim port zal verdwijnen. Ook op handelspoli tiek gebied zullen voor verloren gegane mogelijkheden nieuwe kansen verschij nen". Als tweede bezwaar noemt de heer Louwes „hef bedreigde natuurschoon". Daarover schrijft hij o.m.: „Ongerepte heide, eenzame plassen, slingerende beekjes mogen door de na tuurliefhebbers als een kostelijk goed worden beschouwd en terecht toch is natuurschoon alleen te genieten met een rustig geweten. Wanneer dit natuur schoon in stand moet worden gehouden ten koste van de arbeidsvreugde der werkloozen en van verloren gegane be staansmogelijkheden voor jonge boeren gezinnen, dan is het niet meer in ongerep te vreugde te ondergaan, want dan hangt er de donkere wolk van menschelijk leed boven". Tenslotte, als derde bezwaar, komen de landbouwcrisismoeïlïjkheden ter sprake: „Uitvoering van het plan-Westhoff zal onze bodemproductie nog sterk vergroo- ten. En wij moeten nu reeds de landbouw met groote bedragen voorthelpen en heb ben zooveel zorgen met de afzet onzer producten. Inderdaad! Als wij, boeren van Nederland, gevangen waren in de geest, die groote groepen van ons volk vervult, de geest van behoud van verworven po sities, van verstarring en groepsegoïsme, dan zouden wij het plan-Westhoff te vuur en te zwaard moeten bestrijden. Maar: Wij boeren van Nederland hebben alleen een goede toekomst als onderdeel van een sterk, moedig en kloek volk, een volk, dat met groote middelen durft te bouwen aan zijn toekomst. Als regeering en volk het wagen friet dit grootsche plan, kan men op ons, Nederlandsche boeren, reke nen. Achter dit geheele plan evengoed als achter de droogmaking der Zuiderzee en al hetgeen reeds op ontginningsgebied is volbracht staat een ontzaglijk gropte gedachte". De schrijver beëindigt zijn artikel al dus: „Moet zoo vraag ik tenslotte ook Nederland meedoen in de rij der democra tische staten, die altijd te laat komen en de goede krachten in hun midden niet we ten te coördineeren? Moet dan een bui- tenlandsche staatsgedachte ons een pro- pagandaministerie opleggen, omdat wij zeif niet tot het opwekken van geestdrift, tot het samenb.nden van alle menschen van goeden wille en durf in staat zijn? In de droogmaking der Zuiderzee, in de vele groote openbare werken, in den arbeid v.-ior onze voikshuisvesting en vooral ook in het plan-Westhoff liggen de elemen ten ^an een grootsch nationaal plan voor arbt ia welvaart en behoud. Regeering, regeer! Maak de plannen, propageer ze, voer ze uit! En als ik nu tot het plan- Westhoff terugkeer: het is niet alleen van belang voor de werkloosheidsbestrijding, niet alleen voor de boerenstand, maar voor geheel ons volk. En alleen een krach tig moederland zal ook de kracht en de menschen hebben zijn Rijk van Overzee te besturen, te bearbeiden, te verdedigen en te behouden. „Mijn Nederland, praat niet, maar doe!" ALGEMEEN NEDERLANDSCH PERSBUREAU. In de vacature van den heer F. H. H. Herold, directeur-generaal van de uitge- vers-my. „Neerlandia" te Utrecht, die vol gens rooster aftrad en niet herkiesbaar was, is gekozen tot lid van den Raad van Beheer van het Algemeen Nederlandsch Persbureau de heer C. M. P. Dosker, di recteur van „De Nieuwe Koerier", te Roer mond. DE ONTSLAGAANVRAGE VAN DEN BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM. Zal de Regeering dr. de Vlugt verzoeken zijn ambt voorloopig nog te blijven vervullen? Naar de „Tyd" bij geruchte verneemt, is het niet onwaarschijnlijk, dat de Re- gcering aan dr. W. de Vlugt, die. zooals bekend, tegen eind Apïil eervol ontslag heeft aangevraagd aan H. M. de Konin gin, zal verzoeken althans voorloopig zijn burgemeestersambt te blyven vervullen. DL verzoek zou in de eerste plaats voortvloeien uit de belangrijke werken, welke onder leiding van dr. de Vlugt worden voorbereid en waarvan de uit voering aanstaande is. Hierbij valt vooral te denken aan den bouw van het nieuwe raadhuis. Zooals bekend heeft de burge meester een zeer actief aandeel gehad in de voorbereiding van de raadhuisprijs- vraag en is hij ook voorzitter van de jury der prijsvraagcommissie. Een tweede pro ject, dat in vergevorderden staat van voorbereiding is, is 't IJ-tunnelplan. Ook de moeilijke ftnancieele toestand van de hootdstad en in het bijzonder de finan- cieele verhouding tusschen Rijk en Ge meente, welke voortdurend overleg nood zakelijk maakt, zouden het wenschelijk maken, dat burgemeester de Vlugt voor loopig althans zyn ambt blijft vervullen. Hei zou intusschen niet in de bedoeling van de Regeering liggen om den burge meester opnieuw voor een periode van zes jaar te herbenoemen, doch hem te verzoeken zijn krachten nog enkele jaren te willen schenken aan het bestuur van de hoofdstad. VERVOLGINGEN TEGEN HET NATIONALE DAGBLAD. Aan de directie van het Nationale Dag blad is gisterochtend, naar wij in dat blad lezen, op het bureau van politie te Leiden medegedeeld, dat een vervolging wordt in gesteld naar aanleiding van de versprei ding van een artikel in het nummer van Vrijdag 23 December over de uitspraak van den centralen raad van beroep inzake Oss. Voorts wordt een vervolging inge steld wegens de verspreiding van het ar tikel over de „eer der Nederlandsche jeugd" in het nummer van 29 December. Op Vrijdag 23 December werd o.m. ge schreven deze afschuwelijke beleedigende laster: Gy Marechaussee hebt gestreden te gen machtige misdadigers. Een ervan is verdacht van verduistering, oplich ting, valschheid in geschrifte. Hij was te machtig in dezen staat! De boeien die gij aanlegdet ter beveiliging van het Nederlandsche volk werden ver broken. Velen wildet gij vervolgen wegens verduistering ten koste der allerarm sten van ons volk: jeugdwerkloozen! Twee daders hebt gij de boeien aange legd: hun boeien werden verbroken. Twee geestelijken wildet gij vervol gen. Zij misbruikten vijf kinderen. Men ontzette U uit uw ambt. Gij werd overgeplaatst niet ter beveiliging van ons volk. Neen, de onverlaten zijn vry! In het nummer van 29 December werd o.m. deze schandelijke ophitsing tegen de Katholieken en tegen de priesters geschre ven: De ware anti-papisten in Nederland zijn niet zij, die de waarheid willen blootleggen, maar zij, die de waarheid willen onderdrukken en dat zijn minis ter Goseling en de Roomsch-Katholieke Staatspartij die met een priesterkleed en nog wel met een dat niet vlekkeloos is, die schandalen, die binnen de inte- ressensfeer der Staatspartij gebeurd zijn, willen bedekken. Het „Nationale Dagblad" beroept zich naar aanleiding van de ingestelde vervol ging, op depersvrijheid. Dit beroep doet ons denken aan een roover die iemands geld en goed had ge stolen, en zich tot zijn verdediging beriep op zijn vrijheid als Staatsburger om aldus te handelen! PROF. MR. DR H. W. C. BORDEWIJK OVERLEDEN. In den afgeloopen nacht is ten zynen huize te Groningen, na een langdurige ziek te, in den ouderdom van 59 jaar overleden prof. mr. dr. H. W. C. Bordewijk, hooglee raar aan de universiteit te Groningen. NIJMEGEN'S STADHUIS. Thans is definitief besloten tot het ver bouwen van het stadhuis te Nijmegen. O.a. zal de z.g. vredeszaal m haar vroegeren vorm worden hersteld, terwijl onder het gebouw een gaskeMer komt. De kosten ad 350.000 komen voor rekening van het Werkfonds. Burgemeesters By Kon. besluit is benoemd tot burge meester der gemeente 's Heer-Abtskerke: I. A. de Moor. Bij Kon. besluit Is aan J. J. H. Snyders, eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Dussen. Koopt bi] hen, die in Uw Dagblad adverteeren Officieële Crislspubllcatles PUBLICATIE. STEUN VLAS OOGST 1937. Van bevoegde zijde wordt bekend ge maakt, dat de steunmaatregelen voor vlas van den oogst 1937 zullen worden inge trokken, met dien verstande echter, dat partijen vlas van den oogst 1937 nog wel in aanmerking kunnen komen voor een be werkingspremie mits deze partijen vóór 11 Januari a.s. schriftelijk aan de Nederland sche Akkerbouwcentrale, Bezuidenhout 15, den Haag zijn opgegeven. Bij deze opga ve dient tevens vermeld te worden, of de partijen reeds in bewerking zijn genomen en reeds onder controle der vlascontro leurs staan. Ten genoege van de genoemde Centrale zal dienen te worden aangetoond, dat de opgegeven partijen afkomstig zijn van den oogst 193"/. Voor partyen, welke thans on der toezicht der vlascontroleurs staan, kan te dien einde worden volstaan met een vermelding van het perceelnummer en het nummer van het herkomstbewijs. 's-Gravenhage, 3 Januari 1939. snru STEVIGE, SMAKELIJKE WINTERKOST Dat de kou hongerig maakt, weten we allemaal. En dat moeder peinst over moge lijkheden, die haar in staat stellen aan aller eetlust te voldoen, zonder daarom nu juist extra-groote hoeveelheden te kokent is ook een feit. Die mogelijkheden bestaan, en.... we willen er eens een paar onder de oogen zien. In de eerste plaats valt de keus op die voedingsmiddelen, waarvan bekend is, dat ze „verzadigend" werken, dat ze popu lair uitgedrukt „vullen". De peulvruch ten behooren daartoe: bruine en witte boo- nen, capucijners, groene erwten, linzen. Ten tweede dient ervoor gezorgd te wor den, dat vooral het vet in den maaltijd niet te schraal gerantsoeneerd wordt: een stukje spek, een extra-klontje vet of boter doen het gevoel van verzadigd-zijn wat eerder intreden en ook wat langer voortduren: Daarom zullen peulvruchten met jus in de kou een pracht-combinatie vormen, maar omdat we op zoo'n „boonendag" met suc ces het anders gebruikelijke vleesch kun nen missende boonen in hun ééntje brengen ons reeds voedsel genoeg! daar om beschikken we in zoo'n geval ook ge woonlijk niet over het bijproduct van ge braden of gebakken vleesch: de vleeschjus. We maken dan gebruik van de handige Maggi's Justabletten, we volgen geheel de gebruiksaanwijzing, die op de pakjes te lezen staat en we vullen onze sauskom mét het smakelijke resultaat van onze een voudige handgrepen. We kunnen echter met de Maggi's Jus- tabletten nog anders te werk gaan en er een bruine saus van maken, die wat dikker is dan een gewone jus: we doen dat eenvoudig door by de bereiding 1 d.L. vloeistof minder te gebruiken dan op het jus-recept is aangegeven. En willen we onze saus variëeren ook dat is mogelijk. Ten eerste kunnen we in plaats van boter een ongeveer even groote hoeveelheid vet rookspek gebruikeh (voor 4 personen b.v. 100 G. of 1 ons). We bakken dat uit in een diep pannetje, scheppen de kaantjes voor loopig even in een kommetje, gieten het met 3 d.L. water aangemengde justablet in de pan by het heete vet en laten onze saus met een deksel erop een paar minuten zachtjes doorpruttelen, om ze daarna met de toegevoegde kaantjes in de sauskom te doen. Ten tweede kunnen we in het spekvet of in een daarmee ongeveer gelijkstaan de hoeveelheid boter een paar fijnge snipperde uien bakken (lichtbruin) en er dan het aangemengde pustabletje bijvoe gen: het resultaat is dan een smakelijk bruin uiensausje. Ten derde smaakt de saus uitstekend (vooral by linzen en by witte boonen), als we er tot slot een paar lepels dikke toma- tenpurée door mengen of als we ze een voudig op smaak afmaken met een paar theelepeltjes mosterd, naar verkiezing nog aangevuld met eénige fijngesneden augur ken. Ais by zoo'n peulvruchtenmaaltijd ook nog een schaaltje aardappelen (of rijst) op tafel staat wat minder dan men bij an dere groentesoorten gewend is dan is het spel volmaakt: de verschillende voe dingsstoffen (eiwit, vet, koolhydraten zou ten, vitaminen) zullen in voldoende mate in het maal vertegenwoordigd zijn, terwijl voor de smakelijkheid gezorgd wordt door het lekkere bruine sausje, dat en bij de peulvruchten en bij de aardappelen uit stekend past en dat door zijn betrekkelijk groot vetgehalte het verzadigingsgevoel be hoorlijk lang laat voortduren. Is. .ditwèa Je geld èf Je leven!! Aardig is anders! Maar hl) laat tenminste nog kiezen, terwijl iemand, die met slechte remmen rijdt, z'n mede weggebruikers rechtstreeks naar het leven staat! jfjS.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 7