DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN MAANDAG 19 DECEMBER 1938 30ste Jaargang No. 9213 S)e £eid&cfoe(2oti/Ya/tit lelefoonRedactie 15. Telefoon: Administratie 935. Adv. en A boun.-tarieven zie pag. 2 Giro 103003. - Postbus 11. DU nummer vier bladen. beslaat uil V Politiek en Kerk Als een verklaring voor het feit, dat de wereld-pers bij vervolgingen van Katho lieken niet zoo heftig protesteert en in beroering komt als bij vervolging van Joden, noemde de „Avondpost": dat de Roomsche Kerk geloof en politiek volstrekt vermengt en als zoodanig een po litieke macht is geworden. Wij hebben de juistheid van deze verkla ring ontkend en schreven o.m.: „De Katholieken zien ook de poli tiek, de staatkunde in het licht van hun katholieke beginselen. Zij onder scheiden eenerzijds Kerk en Ge loof en anderzijds politiek, maar zij scheiden deze niet zóó van el kaar, dat Kerk en Geloof met politiek geen enkele relatie hebben en politiek kan doen en laten, wat zij wil, alsof er geen God bestaat en Godsdienst niet 's menschen eerste plicht is Onwaar is het echter 't wordt bij herhaalde herhaling herhaald! dat de Katholieken Kerk, Geloof en poli tiek vermengen". De „Avondpost" reageert harerzijds op onze uiteeenzetting, citeert het bovenstaan de en schrijft dan o.m.: „Wij willen van deze ontkenning melding maken, maar zij is onjuist. De Roomsch-Katholieke Staatspartij is onze eenige staatkundige.organisa tie, die verbonden is aan een bepaalde Kerk en kerkleer. Wel zegt dc allereer ste zin van het algemeen program: „De R.K. Staatspartij wil zijn en blijven de zuiver staatkundige vereeniging der katolieke Nederlanders", maar natuur- liik is .katholiék" hier bedoeld in den zin der Kerk. En bovendien zegt het tweede gedeelte van hetzelfde artikel, dat de partij haar beginselen put uit de Openbaring, „gelijk deze door het kerkelijk leergezag wordt vertolkt". Al heeft men hier dus te doen met een staatkundige vereeniging, zij is geestelijk vastgeschakeld aan de Kerk, en dit wordt ten overvloede bewezen door verschillende zendbrieven, in de laatste jaren door de Bisschoppen, of door een bepaalden Bisschop, uitgevaar digd om de politieke eenheid der Ka tholieken ook op staatkundig gebied te bevorderen en tegen andere partijen te waarschuwen". Wij willen hierop nog even antwoorden. 't Is ons teneenenmale onverklaarbaar, dat de hoofdredacteur van de „Avondpost" hier niet scherper onderscheidt in zijn rede neering. Wij stappen heen over het feit, dat hij zich ter verklaring van de beoordeeling van katholieken-vervolgingen in andere landen beroept op statuten van de Katholieke Staatspartij in Nederland. Men weet, dat de politieke organisatie van de Katholieken in verschillende landen verschillend is (ook al een aanwijzing van het feit, dat de Ka tholieken Kerk, Geloof en politiek niet ver eenzelvigen!). Ook al zou er een 21 in alle landen zijn een Katholieke Staatspartij, als in Neder land, dan mag daaruit nog niet de conclu sie worden getiokken, die de „Avond post" eruit trekt. Iets anders is een persoon of een groen personen, een partij, die verklaart, de be ginselen der Katholieke Kerk te willen vol gen iets anders is zulk een persoon of partij dan de Katholieke Kerk zélf. Men mag ze niet met elkaar vermengen, ver eenzelvigen. Zelfs al zou de geciteerde ver klaring niet in de statuten van de R.K. Staatspartij zijn, opgenomen, dan zou er toch naar gehandeld móeten worden, omdat een partij, die bestaat uit Katholie ken, zich vanzelfsprekend, hou den wil aan de katholieke beginselen! Als men om deze reden de Katho lieke Staatspartij wil vereenzelvigen met de Katholieke Kerk, dan moet men iederen groep Katholieken, iederen Katho liek, die verklaart de katholieke beginselen te willen volgen, vereenzelvigen met de Kerk! Het onlogische ervan moet men toch o.i. onmiddellijk inzien. En dan het feit, dat een Bisschop onder bepaalde omstandigheden verlangt, dat de Katholieken hun invloed tegen bestrijders en vijanden niet verzwakken door eigen verdeeldheid op politiek terrein dat een Bisschop waarschuwt voor of verbiedt het lidmaatschap van politieke partijen, om dat dezer actie in strijd is met de katho- ke beginselen dat feit is toch ook heele- maal geen bewijs, dat de Katholieken Ge loof en politiek vermengen of vereenzel vigen. 't Is zoo eenvoudig, als men maar be grijpen wil! HET LOT DER JODEN IN DANTZIG. WARSCHAU, 19 Dec. A.N.P.). De Poolsche bladen melden uit Dantzig, dat al daar in een vergadering van vooraanstaan de Joden en leden van den Senaat, de me- De nood in den tuinbouw DE VASTE LASTEN De minister van Economische zaken de heen Steenberghe heeft in zijn antwoord de verschillende sprekers bij de behandeling der begrooting verleden week o.m. het volgende gezegd; wat van belang is voor de land- en tuinbouw: „Als vijfde algemeene punt zou ik willen behandelen het vraagstuk van de vaste lasten. De heer Groen heeft, wat den tuin bouw betreft, nog eens extra mijn aan dacht gevraagd voor de moeilijkheden in den tuinbouw, voor den export, voor de richtprijzen, voor de resultaten en met den heer van der Weijden ook voor bijzondere gevallen in den tuinbouw, waarbij zeer sterke bezwaren golden en waarin men zeer groote moeilijkheden had. Ik heb het reeds eerder gezegd: ik ben bij wijze van spreken voortdurend met den tuinbouw bezig, omdat deze één van mijn grootste zorgenkinderen is en er reusachtige moei lijkheden aan verbonden zijn. De heer Groen heeft er reeds op ge wezen, dat de richtprijs zeer sterk gestegen is.. Dit is geen quaestie om de schoudeis over op te halen. De richtprijs is op tiet oogenblik gestegen, volgt ns de eigen cijfers van den heer Groen, van 40 pet. tot 90 pet. van den kostprijs, en niet 90 pet. van den kostprijs, zooals de geachte afgevaardigde gisteren wilde laten uitkomen, als maxi mum, maar als minimum. In den tijd, waarin de producten meer opbrengen, wordt dit niet afgerond, maar krijgt men 100 tot 130 pet. van den kostprijs. Dit wil absoluut niet zeggen, dat het goed gaat in den tuinbouw en daarom herhaal ik, dat ik al mijn zorgen daaraan wijd en dat ik ook bereid ben om, wanneer in bijzondere stre ken zich bijzondere moeilijkheden voor doen, daaraan te doen wat mogelijk is, zonder dat daarmede de algemeene basis van de landbouwcrisispolitiek doorkruist zal worden, evenals ik ook in het afge- loopen jaar, voor zoover het maar eenigs- zins langs de regelingen heen kon, hulp heb gebracht. Over de vaste lasten heeft de heer van der Weijden opnieuw een betoog gehouden. Ik zou deze mijn standpunt willen uit eenzetten en vervolgens ook op de vragen van de heeren van der Weijden en Groen enkele mededeelingen willen doen over het werk van de vast-lastencommissies. Wij zijn nu begonnen met die vaste-lastsn- commissies. Ieder, ook de geachte afge vaardigden hebben daarvan zeer goed blijk gegeven, is overtuigd van de groote moei lijkheden, die er zijn om op het terrein van het verbintenissenrecht, waaraan het crediet zoo nauw verbonden is, wettelijk in te grijpen. Laten wij nu toch die vaste- lasiencommissies een faire kans geven. Ik zeg den geachten afgevaardigde gaar ne toe, dat ik, wanneer zou blijken, dat ik er langs dezen weg niet of niet voldoende kom, dan op andere middelen zal zinnen, zonder mij vast te leggen op de door den geachten afgevaardigde genoemde midde len. Men moet deze zaak toch zoo be schouwen, dat deze commissies ten hoogste nog maar een half jaar werken. Nu zijn er 768 aanvragen bij die commissies inge diend, waarvan 398 voor de vollegrondbe drijven, zoodat deze ook wel degelijk hun deel in deze zaak hebben. Het behoeft voor dezen deskundigen afgevardigde geen be toog, dat dit soort onderhandelingen met de crediteuren niet alleen tact, maar ook tijd vorderen. Nu zijn op het oogenblik van deze 768 anvragen, die ingediend zijn, dus na enkele maanden werken van deze com missies, bijna 60 gereed; 37 zijn er geheel afgewerkt, waarbij voor deze 37 is tot stand gekomen een kwijtschelding van schuld van ruim twee ton en een bevrie zing van schuld van ruim één ton, zoodat de schuld van deze 37 bedrijfjes is terug gebracht van ruim 1 millioen tot 700.000. Wanneer ik dan naga, dat voor al de be handelde gevallen de rente gemiddeld tot 4 pet. is gedaald, terwijl die vóór de be handeling 5% tot 6 pet, bedroeg, dat er op het oogenblik 500 gevallen in behande ling zijn, dat er verschillende meer be handeld zijn dan de 60, die nu steunrijp zijn, maar dat er vele bij zijn, die niet overbelast waren en die dus afgevoerd moesten worden, dan geloof ik, dat ik in ieder geval niet te ver ga, wanneer ik zeg, eerst nog eens het verloop van de werk zaamheden van die commissies wil na gaan". Tot zoover de minister, 't Wil ons voor komen, dat de door den minister genoemde Kamerleden na dit antwoord zullen ver klaren „dankbaar, maar niet voldaan"! Meer concrete toezeggingen schijnen ons in den nood-toestand, waarin velen verkeeren, dringen gewenscht. dedeeling is gedaan, dat de Joodsche bevol king van Dantzig zich op de noodzakelijk heid moet voorbereiden het gebied van de Vrije Stad binnen drie of vier maanden té verlaten. De toestand van Z.H. den Paus Opnieuw verontrustend VATICAANSTAD, 19 December. (A.N.P.) De toestand van den Paus geeft opnieuw aanleiding tot ongerust heid. De inspanning welke hij zich gisteren heeft getroost tijdens het uit spreken van de lange redevoering bij de openingsplechtigheid van het aca demische jaar van de Pauselijke Aca demie, doet zich gevoelen. Reuter meldt, dat de Paus een hart aanval heeft gehad en dat zijn toe stand alarmeerend is. ONZE KOUDE EXPRES DE WERELD IT? VOGELVLUCHT BELGIë: Naar een Engelsch blad meldt, zou Hitier voornemens zijn, de wereld het volgend jaar te verrassen met het aanbod van een groote ontwapeningsconferentie. Een verrassing zou het inderdaad zijn; een evengroote verrassing als wanneer het nu opeens warm water zou gaan regenen. Een ander Engelsch blad weet mede te deelen dat binnenkort alle Duitsche kloosters zul len worden opgeheven. Wij zullen voor- loopig afwachten, maar deze „verrassing" zou minder groot zijn en ook minder aan genaam. CARBON1A: Mussolini heeft gisteren de nieuwe steenkoolstad op Sardinië Carbonia ingewijd. Daar deze inwijding samenviel met den verjaardag van den „dag van het vertrouwen", die drie jaar geleden in Italië is gehouden, waarbij trouwringen aan den staat werden geschonken als teeken van verzet tegen de sancties en om de regeering de Abessijnsche expeditie ver der mogelijk te maken, verwachtte men algemeen, dat de Duce in zijn rede buiten- landsche politieke onderwerpen ter sprake zou brengen. Hij heeft dat echter niet ge daan. De Parijsche ochtendbladen leveren commentaar op het feit, dat Mussolini geen toespelingen heeft gemaakt op de Italiaan- sche eischen. De „Figaro" doet in een be richt uit Rome uitkomen, dat er een tref fende tegenstelling bestaat tusschen den gematigden toon van deze redevoering en de houding der pers sedert de door de redevt/. ring van Ciano veroorzaakte in cidenten. Het blad schrijft: „Het is moeilijk voor Mussolini in een officieele redevoering Italiaansche eischen te stellen. Indien de Duce dat alternatief had verkozen, zou hij zich in een positie hebben geplaatst, welke hem verboden zou hebben, indien dat noodig zou zijn geweest terug te krabbelen. Overigens zou de crisis zich hebben kunnen ontketenen op een oogenblik, dat Mussolini haar nog niet wenscht. Bel even op en het wordt U bezorgd: 1Wollen dameshandschoenen 60 2. Een dubbele wollen damessjaal 1.25 3. Een paar skisokjes 50 4. Een witte dames-ijstrui 1.95 5. Woll. pasteldeken, 150 x 200 cm. 6.90 6. Rubber tochtband, per Meter 7V5s 7. Warm-water-stoof3.75 8. Een heerlijke voetzak3.25 9. Dameskraagpantoffels, p. paar 1.25 10. Steenen bedkruik m. beugel 25 11. Auto- of reisplaid, 140 x 170 2.E0 12. Flanellen lakens, vanaf75 13. Zwaar wollen dameshemden 1.25 14. Interlock heerenpantalons en borstrokken m. lange mouwen 2.50 Er zijn nog vesl meer gosi'o dingen, niet duur.en U hebt ze direct! VROOM DREESMANM LEIDEN. (Ingez. Med.) HET UTRECHTSCHE CENTRAAL STATION ALS VERLOREN BESCHOUWD? Onderhoud met een der uit voerders van den bovenbouw. Naar het oordeel van een der uitvoerders van den bovenbouw van het centraal sta tion is deze bovenbouw ook als verloren te beschouwen. De gevolgen van den brand zijn ook voor dit gedeelte funest gebleken. Vanmorgen om half elf, na een ingespan nen arbeid van 36 uur was de zware taak van de Utrechtsche brandweer ten einde. De laatste slangen voor het stationsgebouw werden verwijderd en vervolgens werd het verkeer op het stationsplein normaal toe gelaten. Me man en macht wordt thans aan het voorloopige herstellingswerk gearbeid. Naar een der uitvoerders ons, terwijl wij •?ns op het dak van de hal bevonden, me dedeelde, zal de geheele nieuwbouw wor den gesloopt en zal de beneden-verdieping, waarin de hal, het plaatskaartenbureau cn een gedeelte van de wachtkamers zich bevinden, van een voorloopige nieuwe a.'sluiende dakbedekking worden voorzien. ,.De constructie van den nieuwbouw heeft zoodanig geleden, dat ons niets anders over blijft aldus onze zegsman dan ook deze geheel te sloopen. Wy zullen dit ge- VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Bereidt Hitier een „verrassing voor? Een ontwapeningsconferentie of opheffing van alle kloosters? (2eblad). Mussolini's bezoek aan Sardinië. (Ie bL) Een felle rede van den Amerikaanschen minister Ickes. (2e blad). Felle kou ook in het buitenland. (2e bl.) Binnenland In den nacht van Zaterdag op Zondag is het Centraal Station te Utrecht door brand verwoest. (3de en 1ste blad). De ingevallen vorst is van ongekende hevigheid en veroorzaakte reeds een groote stagnatie in het scheepvaartverkeer op het IJsselmeer. (3de blad). Bij een treinbotsing te Zutphen werd hedenmorgen een leerling-machinist gedood (,3de en 1ste blad). Benoemingen in het Bisdom Haarlem. (1ste blad). 1J Sport en Wedstrifden Irene van Feggelen verbeterde gisteren haar wereldrecord 200 M. rugslag met 1.6 sec. (4de blad). eel te weer voorloopig bruikbaar maken. De electrkche leidingen worden zoo snel n ogelijk hersteld, de gebroken ruiten ver nieuwd en een tijdelijke nieuwe verwar ming aangelegd. Wij zullen thans dag en nacht doorwerken om de hal, hej plaats kaartenbureau en de wachtkamer zoo spoe dig moge1ijk weer in gebruik te kunnen doen stellen, om het groote ongerief, dat de reizigers op het oogenblik ondervinden op te heffen. Dan zal de normale toestand zijn teruggekeerd. Wanneer wij hiermede pereed zullen zijn, kan ik op het oogenblik niet zeggen. Liefst zouden wij morgen reeds zoover willen zijn, dat de hal, het plaatskaartenbureau en de wachtkamer, alsmede de toegang tot de perrons in ge bruik kunnen worden genomen. Een en ander zal echter afhangen van de vorde- ting der werkzaamheden. Omtrent de oorzaak van den brand tast men nog in het duister. Het onderzoek van dr Utrechtsche recherche is nog in vollen gang. Of dit echter een definitieve uitspraak zal opleveren, wordt ernstig betwijfeld. De huidige, voor de reizigers ongeriefyke toestand, waarbij het bagagedepot dienst c'oet als plaatskaartenbureau en een ge deelte van de uitgang gebruikt kan wor den als ingang, zal zoo spoedig mogelijk misschien reeds morgen worden opgehe ven, zoodat men dan langs den gebruike- lijken weg het stationsgebouw zal kunnen betreden en verlaten. Toch zal de situatie in de toekomst een groote verandering moeten ondergaan, caar ook de nieuwbouw gesloopt dient te worden." Een hevige brand heeft het Centraal Station te Utrecht Zaterdagavond verwoest. Een kijkje ijdens het bluschingswerk, dat door den strengen vorst ten zeerste werd bemoetilykt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1