AGENDA
%scleJi£ancl lM£cy!
MAANDAG 12 DECEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.5J per kwartaal.
Bij onze agenten '0 cent per week;
f 2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad I 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
SOMBER.
De Bilt seint:
Verwachting:
Voor de kuststrook: Zacht weer, geen re
gen van beteekenis, zwaar bewolkt, matige
Zuidelijke wind.
Voor het binnenland: zacht weer, over
wegend droog, meest zwaar bewolkt, zwak
ke tot matige wind uit Zuidelijke richtin
gen.
Den Helder: zwaar bewolkt, Z. Z. O.
matige wind, 8 gr. C.
Vlissingen: betrokken, Z. Z. O. krachtige
wind 9 gr. C.
De Bilt: zwaar bewolkt. Z. O. matige
wind, 9 gr. C.
Groningen: half bewolkt, Z. O. matige
wind, 5 gr. C.
Maastricht: zwaar bewolkt: Z. matige
wind. 13 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
Het machtige hoogedrukgebied in het
Oosten houdt nog steeds stand en het
breidt zich langzaam naar onze omgeving
uit. De aanwezigheid van dit hoogedrukge
bied is voor het toekomstige weersverloop
ten onzent van het grootste belang, aan
gezien dit het doordringen van depressies
verhindert. Alle lagedrukstoringen bewe
gen zich dan ook van Spanje via de Golf
van Biscaye naar het Noorden, alwaar zij
over de Britsche Eilanden en IJsland re
gen brengen. Voor de kust van Zuid-Noor-
wegen nam de wind tot stormkracht toe,
overigens waait het op de Zuidelijke Noord
zee meest krachtig, terwijl in het overige
gebied meest matige tot zwakke winden
heerschen. Ver in het Westen nadert op den
Oceaan een nieuwe depressie, welke plaat
selijk zeer zware storm brengt. Het is te
verwachten, dat ook deze Oceaandepressie
door de genoemde hoogedruk-ontwikkeling
wordt tegengehouden en op het weer ten
onzent geen directen invloed kan hebben.
Bij de algemeen heerschende Zuidelijke
luchtbeweging blijft het weer in geheel
West-Europa nog buitengewoon zacht, ge
middeld is de temperatuur zelfs ongeveer
vijf tot zes graden boven normaal. De
grootste afwijkingen kwamen hedenmorgen
in Midden-Zweden en Zuid-Frankrijk voor.
in ons land meldde Maastricht hedenmor
gen een temperatuur van tien graden bo
ven normaal. Niet alleen aan het aardop
pervlak doch ook in de hoogere luchtla
gen wordt abnormale warmte aangetroffen
Alhoewel het in Duitschland hier en faar
aan den grond licht vriest, was het bij
voorbeeld in Keulen hedenmorgen op vijf
honderd meter zestien graden.
LUCHTTEMPERATUUR.
10.6 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Maandagnamiddag 4.17 uur tot
Dinsdagmorgen 7.31 uur.
HvOÜ WATER,
Te Ktawijk aan Zee op Dinsdag 13 Dec.
voorm. 6.45 en nam. 7.10 uur.
Maan op 22.35 uur Maandagavond..
Maan onder 11.36 uur Dinsdagmorgen.
waardeering voor het mooie werk van de
jubileerende vereeniging.
Deze 75 jaren van geestelijke arbeid on
der militairen is een belangrijke prestatie,
die niet in statistieken of cijfers kan wor
den aangetoond. Dat is ook niet noodig,
want wij weten, dat, onder Gods zegen,
ontzaglijk veel goeds is gedaan.
Het dankoffer, dat vanmorgen is opge
dragen is echter ook een smeekoffer ge
weest, om God te bewegen Zijn zegen te
blijven schenken aan dit heerlijk en
vruchtbaar werk, dat zooveel vreugde en
steun heeft gebracht.
Ofschoon spr. altijd gehoord heeft, dat
het Kath. Militair Tehuis te Leiden door
ligging en inrichting een goed figuur maak
te bij andere tehuizen in den lande, be
stond toch een dringende behoefte aan res
tauratie en uitbreiding.
Dank zij de medewerking \'an bisdom,
regeering en de interventie van den hoofd
aalmoezenier kon deze vernieuwing tot
stand komen.
De inrichting van het gebouw, volgens
het plan van architect ir. Jan van der Laan
en uitgevoerd door den heer Groenewegen,
stemt thans tot tevredenheid.
Moge de zegen, afgebeden over deze
lokaliteiten, in ruime mate neerdalen over
zijn bewoners.
Soldaten! Dit huis is bestemd voor u; de
kosten er mee gemoeid zijn om u. Onzer
zijds zijt ge dat overwaard. Wij hebben u
leeren kennen als echter, degelijke, gods
dienstige jongens, met een vast karakter,
een gouden hart, een vurige ziel. Ik mag
het u wel zeggen: we zijn trotsch op u. XJw
ouders waren bezorgd, toen ge in dienst
ging, dat het kostbaarste, wat zij in u had
den aangekweekt verloren zou gaan door
de gevaren van de groote stad. Als ge wilt,
kunt ge die gevaren weerstaan* geeft acht!:
op degenen, die het goed met u meenen,
en richt u naar het Militair Tehuis!
Bizonder verwelkomde spr. vervolgens
generaal Alting von Geusau, wiens aan
wezigheid een bizonder cachet geeft aan
deze plechtigheid. De generaal had ver
klaard: al zou ik niet geïnviteerd wor
den, dan kom ik toch!
Het- doel van de M. V., het geestelijk
leven van de militairen te beschermen,
wordt des te beter bereikt als de mili
taire autoriteiten medewerking verleenen.
De overheid beschouwt, terecht, dit huis
als een vormschool voor de soldaten-deug
den van zelf-respect en discipline. Spr.
kan gerust zeggen: Roomsche soldaten zijn
goede soldaten. Als wij God geven wat
Gode toekomt, zullen wij zeker niet te
kort schieten om ook den Keizer het zijne
te geven! Spr. hoopte, dat de opdracht van
deze jongemannen voor hen moge zijn een
heilige eed en een heilige verbintenis.
Spr. wilde niet teruggrijpen in de ge
schiedenis van het tehuis, dank zy ons
actueele dagblad, aldus spr. heeft ieder
daarvan kennis kunnen nemen. In den
loop der jaren hebben 13 directeuren aan
het hoofd der vereeniging gestaan.
Eén naam wil spr. wel memoree-
ren, die van Pater Frigge, die in 1937
wegens wankele gezondheid ontslag
moest nemen, na twintig jaren met
onverdroten Ijver en groote eere de
directeurs-functie te hebben waarge
nomen. 4
Namens duizenden soldaten bracht
spr. hem dank en hulde, een eeregroet
en een eere-saluut.
Onder daverende toejuichingen stel
de pastoor Smitz voor een telegram,
dank en erkentelijkheid uitdrukkend,
aan Pater Frigge te zenden.
Vervolgens huldigde spr mej. Bol, die
33 jaren lang in dit gebouw is geweest, een
echte soldaten-moeder, fn naam van allen
over wie zij gemoederd heeft, hulde en
dank aan haar en haar echtgenoot. (Ge
juich!).
Twee heeren van het bestuur ver-
toonen een uitstekende staat van
dienst, van respectievelijk 35 en 36
jaren. Het zijn de heeren Kagie en Van
Kampenhout, wien het Z. H. den Paus
heeft behaagd te schenken het gouden
eerekruis „Pro Ecclesia et Pontifice".
Onder geestdriftig applaus spelde
Pastoor Smitz beide heeren het eere
kruis op.
Vervolgens werd, mede onder luide in
stemming van de aanwezigen, besloten
hulde-teiegrammen te zenden aan de Ko-
cing en aan den Bisschop.
TOESPRAAK GENERAAL
ALTING VON GEUSAU.
Hierna voerde het woord de Divisie
commandant, generaal Alting van Geusau,
die „als oudste soldaat hier aan
wezig", hartelijk dank bracht aan den
directeur en in hem aan alle bestuursle
den van vroeger en thans, voor het zegen
rijke werk hier volbracht.
Gij hebt gemaakt, aldus spr., dat moe
ders, bang dat hun zcons zouden onder
gaan in de gevaren van de groote stad,
vol vertrouwen hun zoons afstonden, als
zij hen aan uw zorgen wisten toever
trouwd.
Wij, soldaten, mannen, behooren tot
twee legeis, bet eene, dat streeft naar het
Eeuwig Vaderland, aan welks hoofd s
Koning Christus; het andere, het aardsche
leger, van onze geëerbiedigde Koningin.
Ook in het geestelijk leger moet ieder
zijn plichten gced verrichten, of je gene
raal bent of soldaat. De gedachten over
gezag en plicht, die hier worden bijge
bracht, worden ook door de autoriteiten
van het aardsche leger ten hoogste ge
waardeerd.
Na dezen dank gebracht te hebben, als
mensch en militaire chef, wenschte spr.
hartelijk geluk met het ontstaan van dit
mooie gebouw, dat spr. nog in zijn ouden
toestand heeft gekend. Spr. vertrouwt, dat
de soldaten hier prettige uren zullen door
maken, en aan het bestuur reden tot te
vredenheid zullen geven.
TOESPRAAK VAN MGR. NOORDMAN.
Vervolgens sprak de hoofdaalmoezenier
Mgr. Noordman, die zeide nieuwsgierig te
zijn geweest, wat men van dat „oude
zaakje" gemaakt had. Spr. kon zonder
overdrijving zeggen, dat de restauratie zijn
verwachtingen had overtroffen.
Bijzondere hulde bracht spr. aan den di
recteur, die sinds eenige maanden pas in
functie is. Reeds nu zien wij deze verbete
ring, welke zeer merkwaardig is.
HOE RAAKT MEN
T BEST
DIE WASCHLUCHT
KWIJT?
ZOO'N MASKER
IS OOK 'N
MOOö'LIJKHEID.
OF BEL
VEREENIGDE-WASSCHERIJEN
WITTE SINGEL-13-LEIDEN
TEL E F PON<206
Het is hier tip-top in orde: de directeur
is tip-top, het bestuur is tip-top, het ge
bouw is tip-top; nu wordt nog van de sol
daten hetzelfde gevraagd.
Spr. wekte de jongelui op tot trouw be
zoek aan dit tehuis, dan zal bereikt wor
den, wat het bestuur nastreeft: dat allen
degelijke, godsdienstige mannen blijven,
die na hun diensttijd, moeder vrank en vrij
de oogen kunnen zien.
Ten slotte werd nog het woord gevoerd
door luitenant Heins, die namens het Chris
telijk Militair Verbond het bestuur harte
lijk feliciteerde en Gods besten zegen toe-
wenschte.
Terwijl het bestuur nog meerdere felici
taties in ontvangst nam, vereenigden de
militairen zich aan een koffietafel in het
St Antonius-clubhuis. Om de brokjes, die
oxerbleven te verzamelen, had men geen
manden noodig
Een geschenk.
Tijdens deze lunch heeft wachtmeester
W Kersten in een verdienstelijke speech,
r.amens leden en oud-leden, twee electri-
sche hangklokken aangeboden onder het
motto: „Zooals het klokje thuis tikt, tikt
het in de vereeniging!"
Ook Mgr. Noordman en generaal Al
ting von Geusau hebben aan deze koffie
tafel aangezeten.
R.-K. METAALBEWERKERSBOND.
St. Nicolaasfeest voor de kinderen.
De R.-K. Metaalbewerkersbond gaf gis
teren voor de kinderen zijner leden een
welgeslaagd St. Nicolaasfeest in het ge
bouw van den R.-K. Volksfcond.
De groote zaal was cm 4 uur geheel ge
vuld en direct werd met het programma
aangevangen. Oom Bart verzorgde de pop
penkast met een spel van Pinicchio, de
houten harlekijn. Er waren zangwedstrij
den van alle kinden te zamen en van en
kele kinderen ieder apart en de twee Zwar
te Pieten van St. Nicolaas zongen zelfs ech
te Spaansche liedjes. Nadat de kinderen
voor St. Nicolaas hadden gezongen, kwa
men de verrassingen en alle kinderen gin
gen om 7 uur met een zak heerlijkheden
naar huis.
K.J.M.V.-NIEÜWS
Beste vrienden! Ons program voor de
a.s. week is als volgt:
Dinsdag 13 December, 8.30. Laatste oriën-
tetiecursus-avond, waarop de moderator
een samenvatting en de practische conclu
sies zal geven.
Donderdag 15 Dec. 8.30.- „Persoonlijke
vrijheid, gewaarborgd door godsdienst en
cultuur", ingeleid door den moderator. Het
derde belangrijke en actueele onderwerp
van ons winterprogram. Natuurlijk komen
aPen. Na hiervan nm i«1li «""'-'e
repetitie van onze zang- en declamatie-
groep vour ue Kerstviering.
Zondag 18 Dec. 4 uur n.m. Plechtige in
stallatie van onze nieuwe leden in de ka
pel van het Liduinahuis, Zoeterwoudsche
Singel 34. Het is altijd een belangrijke ge
beuren, wanneer een nieuwe „ploeg" jonge
middenstanders onze rijen komt verster
ken en daarom K.J.M.V.-ers verwachten
wij jullie allen.
Jullie hebt natuurlijk allen reeds kennis
genomen van de publicaties via krant en
radio, het prachtig initiatief van het R.K.
Werkliedenverbond „Naar de Nieuwe
Gemeenschap" betreffende.
Het algemeen vormende karakter van
or.ze doelstelling sluit in, dat wij op alle
gebieden van het leven moeten worden en
b jven Katholieken van de daad en dus
ooi* in ons beroepsleven. Dan is het dus ook
vanzelfsprekend dat wij ens enthousiast
en als één man scharen achter deze groot-
sche actie:
door in ons beroepsleven metterdaad onze
beginselen te beleven,
door geregeld kennis te nemen van pu
blicaties (vooral die, via den KRO zullen
zeer belangwekkend zijn) deze actie be
treffende,
or je eens de moeite te geven de beide
encyclieken, ..ie als het ware de grondwet
vormen van deze actie, te bestudeeren.
H. G.
BEATRIX-AVOND 31 JANUARI 1939
In overleg met de contact-commissie
van vereenigingen op nationale grondslag
te Leiden, heeft het bestuur van de af-
deeling Leiden van „De Princevlag" be
sloten op de eerste verjaardag van Prinses
Beatrix een avond te organiseeren.
Aangezien de stadszaal dit jaar niet meer
te huur was, zal volstaan moeten worden
met „De Graanbeurs".
De „Princevlag" zal een programma sa
menstellen voor elk wat wils.
In de eerste plaats een herdenking van
den verjaardag van onze Prinses, een de
monstratie van het vereenigingswerk zoo-
als: tamboers en pijpers-, vlaggenparade,
PONDJESDAG LEIDEN EN
OEGSTGEEST.
Op 17 December komt de pondjesdag
In Oegstgeest en in Leiden,
Gij kunt dus met uw pondjes dan
De armen weer verblijden.
Hetzij ge dan veel of weinig geeft
Geeft echter naar vermogen,
De arme zal u dankbaar zijn,
Uw vreugde zal 't. verhoogen.
Wanneer dan 't arme Christuskind
Met Kerstmis komt op aarde,
Dan heeft uw hulde toch aan Hem
Veel meer en diepere waarde!
Ge schonkt immers wat ge missen kan
Aan Hem toch, aan de armen
Deez' daad doét u dan rijker zijn
Veel eerder dan verarmen.
't Comité „Pondjesdag".
wandelsport gymnastiek, volksdansen enz.
en een herdenking van het 5-jarig bestaan
van de vereeniging.
Een en ander zal worden vooraf gegaan
door muzikale rondwandelingen door de
stad van verschillende vereenigingen.
DE COLLECTE OP DEN GETUIGENIS-
AVOND.
Naar men ons mededeelt heeft de collec
te gehouden op de Getuigenisavond voor
de snellere toelating van de Duitsche
vluchtelingen, op Vrijdag 9 December in
de Stadsgehoorzaal 100.opgebracht.
Dit bedrag zal geheel kunnen worden af
gedragen aan het 'Comité voor Joodsche
Vluchtelingen te Amsterdam.
INSTITUUT CULTUREELE FILMS.
„Verschroeide Aarde".
Voor het instituut voor cultureele films,
dat tegen betaling van een specialen toe
gangsprijs aan alle belangstellenden toe
gang verleent, werd Zaterdagmiddag in
het Casino-theater wederom een filmvoor
stelling gegeven.
Eerst werden een tweetal korte films ge
draaid, waarvan de eerste een beeld gaf
van het leven der Barsa's op Borneo, hun
levenswijs, hun gebruiken, hun feesten. De
tweede gaf een interessant beeld van de
geweldige houtaankappingen in Californië,
voornamelijk het kappen, het vervoer en
het verwerken in fabrieken der meer dan
honderd meter hooge roode pijnboomen.
De hoofdschotel vormde de interessan
te film „Verschroeide Aarde", welke het
leven der verschillende negerstammen in
Midden-Afrika in beeld bracht. De vorm
van deze film was een expeditie per
auto naar den Belgischen Congo onder lei
ding van den Belgischen kapitein Blon-
deel. De film liet zien, welke geweldige
moeilijkheden in de uitgestrekte zandwoes
tijn moesten worden overwonnen, maar
ook het leven, den arbeid en het spel der
verschillende negerstammen.
A.s. Zaterdagmiddag zal de film „Alas
ka" worden vertoond.
M1L1TARIA.
Bij Kon. Besluit van 7 Nov. 1938 No. 48
is a&n den reserve kapitein J. J. Vürtheim
van het 4e Regiment Infanterie vergunning
verleend tot het dragen van de versierse
len van de Oorlogs-herinnerings-medaille
voor den wereldoorlog 19151918 hem ge
schonken door de regeering van Bulgarije.
Ter vervanging van den kapitein van
dr mil. adm. B. J. Jonkear van het 4de Re
giment Infanterie is de reserve kapitein
van de mil. adm. J. C. Verbraaken met in
gang van 9 Januari 1939 aangewezen als
korps-administrateur bij dat regiment.
De kapitein P. Grijns van het 4de Re
giment Infanterie is voor den tijd van een
jaar werkzaam gesteld onder de bevelen
van den chef van den Generalen Staf.
MAATSCHAPPIJ VOOR TOONKUNST
Zaterdag 1.1. heeft de kinderuitvoering
van de muziekschool der Maatschappij voor
Toonkunst p'laats gehad. Vanzelfsprekend
komen de allereerste probeersels der klei
nen nog niet in aanmerking voor een be
spreking. Dit is niet omdat deze eerste po
gingen niet van belang zijn. Integendeel,
zeer zeker zijn deze de aandacht waard,
vooral ook wanneer men zal mogen con-
stateeren, dat na verloop van meerder tijd
bet met de leerlingen in stijgende lijn gaat.
19 Maart en 20 Mei a.s. worden er weer
twee schooluitvoeringen gegeven voor de
meer en verder gevorderden, en ongetwij
feld zullen de leerlingen een belangstel
lend en dankbaar gehoor vinden.
Handelsregister K. v. K.
7263. Rijnlandsche Kaassmelterij. Leiden,
Haarlemmerstraat 190. Venn.: C. L. van
Dam, Leiden en W. van Dam (H.V.), Lei
den.
Dinsdag, Leidsche Kunstkring „Voor Al
len", Herman Schey, zang, Stads
gehoorzaal, 8.15 uur.
Donderdag, Mij. van Toonkunst, het strijk
trio Pasquier, Stadsgehoorzaal,
8.15 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apothekeken te Leiden wordt van Zaterdag
10 tot en met Vrijdag 16 December a.s.
waargenomen door de apotheek P. du
Croix, Rapenburg 9, tel. 807.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, tel. 274.
Steunt Luchtverdediglngsfondsl
Postgiro Den Haag
ten name van
Op last van den Officier van Justitie is
dcor de politie alhier aangehouden de 30-
jarige J. B., die nog een maand gevange
nisstraf had te ondergaan.
Speeltuinvereen. „Westerkwartier"
De speel tuinvereeniging „Westerkwar
tier" (Haagweg), had Zaterdagmiddag om
5 uur in het „Luxor-theater" een St. Nico
laasfeest georganiseerd voor ongeveer 300
xinderen van den soeeltuin ..Westerkwar
tier" Haagweg. Nadat het strijkje „De zes
vraagteekens" de stemming er in had ge
bracht, sprak de 2e voorz., de heer Dérogee,
het openingswoord en riep allen een harte
lijk welkom toe. Nadat de kinderen op cho
colademelk de melk was welwillend door
de melkinrichting „De Landbouw" ver
strekt waren getracteerd, en versnape
ringen waren rondgediend, werden eenige
toepasselijke liedjes door de kinderen ge
zongen. Daarna trad St. Nicolaas met zijn
knecht binnen, die werd ingehaald met St.
Nic.-liedjes Voor ieder kind had de Sint een
aardig woordje en hij deelde mede, dat hij
voor zijn vertrek naar Spaje hij kon niet
overal gelijk zijn ook de kinderen van
den speeltuin had willen bezoeken. Daarna
werden eenige aardige teeken- en kinder
films vertoond. Bij het naar huis gaan kre
gen de kinderen nog een verrassing, en
dank veler medewerking is ook dit St. Ni
colaasfeest goed geslaagd, en was het zoo
wel voor de organisatoren als voor de kin
deren een goede middag.