STADS
NIEUWS
30ste Jaargang No. 9207
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
KERKNIEUWS
Het driemaal zilveren feest
Kath. Militairen-vereen, te Leiden
MAANDAG 12 DECEMBER 1938
3)c
Telefoon: Redactie IS.
Telefoon: Administratie 935.
Adv. en Abonm-tarieven zie paf. 1
Giro 103003. Postbus 11.
Dit nummer beslaat alt
vier bladen.
r
Het verbranden van
lijken
Ruim een jaar geleden heeft de gemeen
teraad van 's-Gravenhage geld uitgetrok
ken voor het inrichten van eep urnenbe
waarplaats op de algemeene begraaf
plaats. Gedeputeerde Staten hebben dat
besluit toen goedgekeurd, maar thans is
het door de Kroon vernietigd.
De grond is deze, dat de wet van '69
voorschrijft het begraven van lijken, het
geen iets anders is dan de verbranding en
ook dan het begraven van urnen.
Het Haagsch besluit wordt dus be
schouwd als medewerking van de over
heid aan een onwettige daad en op deze
grond mocht het geen voortgang hebben.
De vernietiging van het Haagsche
Raadsbesluit door de Kroon is dus volko
men logisch.
Volkomen logisch omdat de Over
heid niet kan, niet mag medewerken aan
een daad, welke indruischt tegen een
rechtvaardige wet. Dat de Overheid een
dergelijke daad permitteert, toelaat, er
niet verhinderend en straffend tegen op
treedt, is nog heel iets anders dan zulk
een daad sanctionneeren, goedkeuren.
En nu zijn er wel, die de wet, welke de
lijkverbranding verbiedt, beschouwen als
een onrechtvaardige wet.
Maar dezulken stellen zich aldus op het
standpunt, dat men een wet, welke men
onaangenaam vindt, welke beknot in het
gebruiken van een of andere vrijheid, op
welks gebruik men zeer is gesteld
vrijheid, om iets te doen, is nog geen
recht! als onrechtvaardig mag kwa-
lificeeren.
Een heel revolutionnair standpunt!
Neen, de begrafeniswet, welke lijkver
branding verbiedt, is beslist niet onrecht
vaardig.
Een andere vraag is 't, natuurlijk, of-
die wet niet een wijziging zou kunnen
ondergaan; of zij ongewijzigd moet wor
den gehandhaafd.
Blijkens persberichten schijnt de Re
geering wijzigingsplannen in voorberei
ding te hebben.
En zóó gaat 't ook inderdaad niet lan
ger.
Al is het toelaten van wetsovertredin
gen niet zoo erg als het goedkeuren
ook het eerste kan geen usance worden!
En. de lijkverbranding wordt hier feitelijk
toegelaten, alsof het een volkomen wette
lijke handeling is!
Eén van beide: óf het moet worden ver
hinderd óf het moet zij 't dan ook,
vanzelfsprekend o.i.: onder zekere voor
waarden worden toegestaan.
Intusschen. is het nuttig, even vast te
stellen, waarom het den Katholieken
verboden is, de lichamen der overledenen
te laten verbranden.
De Kerk heeft in 1886 de lijkver
branding verboden.
Niet omdat zij direct in strijd is met
de menschelijke natuur of met een dogma
van ons Gelcof.
De voornaamste reden van dit verbod is,
dat de lijkverbranding in de practijk door
de cngeloovigen wordt gebruikt om te pro-
pageeren, dat er na dit leven geen leven
meer is.
Bij deze reden komt nog, dat lijkver
branding door de menschelijke natuur als
onpassend wordt gevoeld; dat begraven
veel meer in overeenstemming is met de
geloofsleer; dat de Christenen van af het
allereerste begin tot op heden hun dooden
hebben begraven.
Om deze redenen houden de Christenen
vast aan het begraven van de lijken; om
deze redenen heeft de Katholieke Kerk
aan haar kinderen de lijkverbranding ver
boden.
SASSENHEIM
FATHER RUTGER BLOMt
BENOEMINGEN BISDOM HAARLEM
tot kapelaan te Dordrecht (H .Bonifacius)
den weleerw. heer P. de Groot;
tot ka» elaan te 's Gravenhage (H. Tere-
sia v. h. Kind Jezus) den weleerw. heer J.
van den Boogerd;
tot kapelaan te Volendam den weleerw.
heer Th. J. M. Ruiter;
tot kapelaan te Oudorp den weleerw.
heer N. P. Velzeboer.
In het Missiehuis „Aldenghoor" te Heer
len in Limburg is Zaterdagmorgen in den
ouderdom van 27 jaar overleden de wel
eerw. heer Rutger Th. L. Blom, priester van
de St. Josephs-congregatie van Mill Hill.
Father Blom, werd 11 Juli 1937 te Mill-
Hill priester gewijd en deed den 18den Juli
d.a.v. zijn Eerste Plechtige H. Mis in de
Parochie van St. Pancratius alhier.
Aanvankelijk bestemd voor de missie,
moest hij om gezondheidsredenen in Neder
land blijven. Hij werd benoemd tot leeraar
aan het seminarie te Ha,. Ie waar hij
slechts een jaar werkzaam mocht zijn.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
MEMEL: Na de Oostenrijkers kwamen
de Sudeten-Duitschers. Toen zei Hitier,
dat Duitschland nu geen territoriale aspi
raties meer had in Europa. Nauwelijks
had hij dat gezegd, of een nieuwe kwestie
komt naar voren: de Memel-Duitsche
kwestie. Officieel gaat de actie der Me-
mellanden niet van Duitschland uit, maaf
van henzelf. Zij zijn het zelf, die de auto
nomie voor zich opeischen, waarop zij
meenen recht te hebben en officieel wordt
ook geen aansluiting bij het Rijk geëischt.
Maar het begin van deze actie vertoont
zooveel gelijkenis met de Sudeten-Duit-
sche kwestie, dat velen zich niet zonder
reden met bezorgdheid afvragen, wat het
einde van dit getfal zal zijn. Zal ook hier
weer het verloop aldus zijn: de Duitschers
stellen eischen; de regeering onderhandelt
zoowel met de leiders der Memeilanden
als met de regeering te Berlijn, die zich
achter de Memellandsche eischen stelt; de
regeering meent, dat de eischen der Me-
mellanders te ver gaan; de Memellanders
zeggen, dat de Litausche regeering on
willig is en dat er met haar niet te praten
valt, zij stellen kort en bondig de eisch:
wij zijn Duitschers en willen in het Duit-
sche Rijk ingelijfd worden; Berlijn zegt,
dat het de rechtvaardige verlangens der
Duitsche rasgenooten niet kan negeeren,
zij worden onderdrukt en de Litausche
soldaten voeren een schrikbewind onder
hen uit; dat moet ophouden en Duitsche
troepen worden gezonden naar de grens;
enz. enz.
Zal het zoo gaan?
In Engeland maakt men zich ongerust.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat men
in de plaats van de ontspanning, waarop
men na München gehoopt had, de laatste
twee maanden van velschillende onver
wachte kanten nieuwe oorzaken van span
ning heeft zien geboren worden. Het blad
noemt de Memeleischen, „een ontwikke
ling, die moeilijk in overeenstemming
schijnt te kunnen worden gebracht met
de verzekeringen, dat Duitschland na de
inlijving van de Sudeten geen territoriale
wenschen meer had".
Toen Chamberlain van München terug
keerde, had hij het recht op de hem toe
gezegde medewerking te rekenen. Het is
echte? meer dan duidelijk, dat het daar
aan ontbroken heeft.
ROME: Even onverwacht als de betoo
gingen ten opzichte van Tunis, Corsica
enz. zijn begonnen, heeft dè Italiaansche
regeering er een eind aan gemaakt. Zij
zijn verboden.
In de pers blijft het echter na-romme
len. De „Giornale d'Italia" richt thans
zijn pijlen op het Suez-kanaal. Daar
schijnt het Italië vooral om te doen ge
weest te zijn: verlaging der tarieven. De
methode is wat ongebruikelijk en minder
aangenaam, maar als de Italiaansche
eischen niet verder blijken te gaan, valt
het nog wel mee.
DUITSCHE SCHEPEN UIT DE HAVEN
VAN NEW YORK GEWEERD?
NEW YORK, 12 Dec. (A.N.P.). Morris,
de voorzitter van den gemeenteraad, heeft
verklaard, dat de gemeenteraad van New
York zou overwegen om als antwoord op de
vervolging van Joden en Christenen in
Duitschland Duitsche schepen uit de haven
te weren.
van de
Een
welverdiende hulde - Pauselijke onder
scheidingen aan twee bestuursleden.
Hooge belangstelling
Een photo-reportage van het front!
Een kerk gevuld met groote vakken van
het grijs-grauwe veld-tenue; rond het al
taar geen misdienaars in geborduurde
koorhemdjes, doch krijgshaftige soldaten,
die sporen-rinkelend over de altaar-treden
gaan
Zoo was het beeld, dat de Hartebrug-
kerk hedenmorgen bood, toen de katho
lieke militairen van het garnizoen daar
waren aangetreden, om het drievoudig
zilveren jubileum van hun vereeniging te
vieren.
Als een leger in slagorde knielden zij
voor de Allerhoogste Majesteit, uiterlijk
gekleed in de wapenrusting van onze ge
liefde landsvorstin, inwendig bekleed met
de wapenrusting Gods, gelijk St. Paulus,
de groote soldaten-vriend, zoo prachtig
heeft geteekend.
Deze indrukwekkende parade was reeds
vroeg in den morgen begonnen in de
Hartebrugkerk met een stille H. Mis,
waaronder alle soldaten dischgenooten
waren aan de Tafel des Heeren.
Een gemeenschappelijk ontbijt in een
der zalen van het Parochiehuis onderbrak
korten tijd de ernstige feestvreugde van
dezen morgen.
Om half 10 uur werd aan het in licht-
stralende, met bloemen omringde altaar
van de Hartebrugkerk een plechtige Hoog
mis opgedragen door den kolonel-hoofd
aalmoezenier van Leger en Vloot, Mgr. J.
J. J. Noordman, daarbij geassisteerd door
den majoor-aalmoezenier J. J. Brouwer
als diaken, en den directeur der vereeni
ging, pastoor R. Smitz o.f.m. als sub-dia
ken.
De plechtigheid werd bijgewoond door
der. burgemeester van Leiden, mr. Van
de Sande Bakhuyzen en door den com
mandant van de le divisie, generaal jhr.
Alting von Geusau en diens adjudant en
door talrijke belangstellenden.
Onder de H. Mis heeft aalmoezenier
J. J. Brouwer een korte toespraak gehou-
G. TH. KAGIE
begiftigd met het eere-kruis Pro Ecclesia
et Pontifice.
den, die vervuld was van dankbaarheid
jegens God.
„Laat ons dank brengen aan den Heer
onzen God" aldus zeide de predikant
met de woorden van de prefatie voor de
vele zegeningen, door middel van de R.K.
Militai'renvereeniging in deze stad gedu
rende 75 jaren aan ons bewezen.
Majoor Brouwer herdacht de oprichting
van de vereeniging, in 1863, op initiatief
van den bataljons-schoenmaker Maas, die
reeds een gelijksoortige vereeniging in
Delft had opgericht.
Het leven in de kazerne is niet zonder
gevaren, ofschoon de regeering, de mili
taire autoriteiten en de geestelijkheid
krachtdadig ernaar streven, deze gevaren
zoo gering mogelijk te maken.
De gevaarlijke uren zijn dan ook niet
de uren van den militairen dienst, doch
de tijd daarna.
De jongemannen onder de wapenen heb
ben hulp en steun noodig in hun vrijen
tijd en deze hulp en steun vinden zij
in de Militairenvereeniging: een gezellig
tehuis, waar gezamenlijk het avondgebed
wordt gebeden en vanwaar zij heengaan,
na de zegen van hun directeur te hebben
ontvangen.
In deze 75 jaren zijn duizenden dienst
plichtigen geholpen, «goed gehouden en
soms zelfs beter teruggegeven aan hun
ouders, dan zij gekomen waren.
Daarna dienen wij dank te brengen aan
God, de jongemannen, die lid zijn of lid
geweest zijn, de ouders, ook die hun be
zorgdheid zagen weggenomen, toen hun
zoon lid werd van deze vereeniging.
Wij moeten echter ook bidden voor de
toekomst. Deze plechtige H. Mis is een
dank maar óók: een smeekoffer, opdat
God verleene, dat het bestuur van de
Leidsche Militairen-vereeniging kan blijve
helpen en zorgen.
Met voldoening gewaagde de predikant
van het groote aantal soldaten, dat heden
de opdracht zal doen d.w.z. beloven zal
trouw hun plichten te vervullen als ka
tholiek en soldaat.
Mogen zij, besloot de aalmoezenier,
nooit vergeten de bizonder plechtige om
standigheden, waaronder zij deze belofte
hebben afgelegd.
P. J. v. KAMPENHOUT
begiftigd met het eere-kruis Pro Ecclesia
et Pontifice.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Bollenland
Verkiezingen in Memeiland en de actie
der Memel-Duitschers (2e blad).
De Fransche en Italiaansche demonstra
ties tegen elkander stopgezet (2e blad).
De „Reiger" te Johannesburg in Zuid-
Af rika aangekomen (3e blad).
Binnenland
Vergadering van L.T.B. en van „Bloem
bollencultuur" (3e blad).
Benoemingen in het Bisdom Haarlem
(lste bilad).
Zeven Kamers van Koophandel hebben
bij de Regeering geadresseerd tegen een
centraal vliegveld op Schiphol (2e blad).
Ernstige verkeersongelukken te St. Mi
chielsgestel en Bathmen eischen dooden en
gewonden. (3de blad).
Fietsrijder op onbewaakten overweg te
Best overreden en gedood. (3de blad).
De brand in den molen „De Walvisch"
te Schiedam ontstond door brandstichting.
(3de blad).
Sport en Wedstrijden
Voetbal: Voor de competitie van den
LV.C.B. verloor S.J.C. van H.B.C.; Laura
leed haar tweede nederlaag; gelijk spel van
V.O.S.T.A. Docos speelde gelijk tegen de
Alphensche Boys en A.V.V. versloeg van
Nispen. Voor den K.N.VR. leden ver
schillende leidende clubs verlies. (4e b'ad).
Watersport: De jaarvergaderingen
van de Kon. Ned. Verbonden Watersport-
vereenigingen en van den Ned. Roeibond
stelden de wedstrijddata vast. (4de blad).
Nadat, de H. Mis beëindigd zijnde, het
H. Sacrament was uitgesteld, werden hon
derd-en-vijftig jongemannen (wier namen
morgen vermeld zullen worden) door Mgr.
Noordman in de Militairen-vereeniging op
genomen, ten teeken waarvan zij met een
medaille werden omhangen.
In het geriefelijk gerestaureerde Tehuis
werd de feestviering voortgezet.
Op het podium van de groote zaal prijk
ten de beeltenissen van onze Koningin en
van den Bisschop. Vele bloemstukken sier
den de zaal, doch gingen weldra schuil,
toen een half regiment binnenrukte.
Onder de aanwezigen waren, behalve de
genen, die reeds in de kerk aanwezig wa
ren, de deken der stad, de hoogeerw. heer
A, H. M. J. Homulle, de garnizoenscom
mandant, kolonel Buurman, vergezeld van
zijn adjudant, le luitenant De Rijt, de
adjudant van generaal Alting von Geusau,
kapitein Lohmeyer, de afgevaardigde van
het Christelijke Militair Verbond le luite
nant Heins, de geestelijkheid van de Har-
tebrug-kerk, het bestuur van de Militairen-
vereeniging, de architect ir. Jan van der
Laan en de aannemer, de heer Groenewe-
gen, de heer Slootjes oud-zouaaf, en mej.
Bol, oud-concierge.
OPENINGSWOORD DOOR PASTOOR
SMITZ.
Nadat de inwijding van het gebouw door
Mgr. Noordman was geschied, opende de
directeur, pastoor R. Smitz O.F.M., de rij
van sprekers met een dankwoord voor de
hooge belangstelling, welke getuigde van
AUTORITEITEN EN BESTUUR NA DE INWIJDING VAN HET „TEHUIS"