DINSDAG 6 DECEMBER 1938 30ste Jaargang No. 9202
S)e £eidócli£0oii/ta/iit
nÜU, DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Z ZmTZZT
V Meneer Jansen is in
Duitschland geweest
Het Katholieke Comité van Actie „Voor
God" heeft een vliegend blaadje uitgege
ven, getiteld „Waarheid over Duitsch
land".
't Is populair geschreven maar popu
lair in goeden zin: wat beweerd wordt is
gebaseerd op en gedocumenteerd met vast
staande, voor ieder controleerbare gege
vens.
Zóó begint het vliegend blaadje:
„Meneer Jansen geloofde de gruwelver
halen niet, welke over Duitschland wor
den verspreid. Hij wilde de zaak zelf on
derzoeken en daarom maakte hij dit jaar
zijn vacantiereis Langs den Duitschen Rijn.
Hij profiteerde van de 60 pet. reisreductie
op de Duitsche spoorwegen, van de goed
koop zilvermarken (30 voor 10.en van
de voordeelige reismarken. Meneer Jansen
noteert in zijn reisdagboek: ,,'t Is niet waar,
wat de Hollandsche kranten schrijven; pre
cies op tijd in Dusseidorf gearriveerd; keu
rige bediening in 't hotel; het eten zooals in
Holland; 't bier beter; café's en schouw
burg stampvol".
De tweede dag tijdens 'n boottocht op
den Rijn noteert meneer Jansen: „Allemaal
leugens, die we thuis over Duitschland le
zen: op de boot is de champagne best;
kreeft en versche kadetjes zijn heerlijk. Ge
sproken met een groep arbeiders, die met
hun patroon op vacantie zijn. Stemming op
perbest, de patroon betaalt alles, geen
klachten gehoord: noch over 't'loon, noch
over 't eten. In Frankfurt Zondag in de
kerk, stampvol, menschen zeer devoot. Wie
praat er van kerkvervolging. Ik weet be
ter. Sieg Hiel!"
Jansen ging tevreden naar huis en ver
telde aan vrienden en buren van zijn reis
en zijn ervaringen in het Derde Rijk. Hij
meent in alle ernst, dat hij nu 'n gefun
deerd oordeel over de toestand in Duitsch
land kan geven.
Hij heeft het immers zelf gezien en mee
gemaakt. Jansen weet niet, dat hij er inge
vlogen is, zooals de „Intoerist"-reizigers
naar Sovjet-Rusland er ook in vliegen.
In Nederland zijn vele jansens.
Om hen uit de waan te helpen, zullen we
Jansen's dagboek aanvullen met officieele
uitlatingen van leiders van het nationaal-so-
cialistische Duitschland; dus niet met gru
welsprookjes, maar met gedocumenteerde
gegevens, om aldus te laten zien, wat Jan
sen niet zag, omdat hij de dingen te opper
vlakkig beschouwde."
Dit is de inleiding.
Dan laat de schrijver in de eigen woorden
van de officieele leiders zien, hoe het we
zen van het Nationaal-Socialisme is, hoe
het den strijd voert tegen het Christendom,
hoe het politieke en confessioneele organi
saties vernietigt, hoe.het het Christen
dom machteloos tracht te maken, hoe het
werkt met verdachtmaking, hoe het de
jeugd wil opvoeden en hoe de geest der
Hitier jeugd is.
„De Kerk in Duitschland wordt ver
volgd, gekweld, beschimpt, verdrongen,
omdat zij niet buigt voor den afgod: volk,
ras en bloed, maar onvervaard verkon
digt Gods woord op de Sinaï: „Ik ben de
Heer uw God. Gij zult geen afgoden ver
eeren, maar Mij alleen aanbidden en bo
ven alles beminnen".
Duitschland is ^oor Nederland een les.
Het Duitsche schip op het strand van het
heidendom is voor ons een baken in zee."
Aldus besluit het vliegend blaadje dat
wij van harte toewenschen een zeer rui
me verspreiding.
BOMBAY, 6 December (A.N.P.) In
zijn weekblad „Haryan" bespreekt Gandhi
de positie van de Joden in Duitschland.
Hij schrijft:
„Indien er ooit een rechtvaardige oorlog
uit naam der menschheid gestreden kon
worden, zou een oorlog tegen Duitschland,
ter verhindering van de meedoogenlooze
vervolging van een geheel ras, volkomen
gerechtvaardigd zijn. De Duitsche Joden
vervolging schijnt zonder voorbeeld te zijn
in de geschiedenis. De tyrannen zijn nooit
zoo verdwaasd geworden als met Hitier het
geval is". Gandhi raadt vervolgens den
Duitschen Joden aan, weerstand te bieden
zonder geweld te plegen en zegt dat ook
de Joden in Palestina zulk een houding
moeten aannemen, en de hulp der Britsche
bajonetten moeten weren.
Dc „Condor"
verongelukt
IN ZEE GEZONKEN. BEMANNING
GERED.
MANILLA, 6 December. (A.N.P.)
Het Duitsche vliegtuig „Condor", dat op
de thuisreis was van Tokio naar Duitsch
land, heeft wegens een defect op zee moe
ten dalen en is daarbij gezonken.
Het toestel kwam op nog geen 200 me
ter van de kust ter hoogte van Kaap Ro-
sario in de Baai van Manilla terecht. In
de nabijheid zijnde visschers schoten toe
en brachten de bemanning in veiligheid.
Een amphibievliegtuig van de Amerikaan-
sche marine is naar de plaats van het on
geluk gezonden om de bemanning op te
pikken.
MANILLA, 6 Dec. (A.N.P.) Drie le
den van dt. bemanning en de eenige pas
sagier van de ..Condor" zijn door vis
schers geïPd, terwijl het amphibievlieg
tuig van de Amerikaansche marine de
twee overige leden van de bemanning aan
boord genomen heeft.
Naar thans nog vernomen wordt, was
het toestel tot dalen gedwongen door een
defect aan de benzineleiding.
De machine ligt in ondiep water en men
gelooft, dat het mogelijk zal zijn haar te
bergen.
De „Condor" is neergestort ter hoogte
van de populaire badplaats, bekend als
Sunset Beach, gelegen op 24 K.M. van
Manilla, waar een groot aantal leden der
Duitsche kolonie vergeefs wachtte tot het
toestel over zou komen.
TOKIO, 6 Dec. (A.N.P.) Naar Domei
nog verneemt, zijn de bovenste deelen der
vleugels nog van het land af zichtbaar.
Visschers hebben de boven op het toestel
zittende bemanning kunnen redden, al
vorens het toestel wegzakte. Men rekent
ermede, de machine te kunnen bergen.
De Duitsche luchtvaart is den laatsten
tijd wel door zware slagen getroffen. En
kele maanden geleden verdween op de
trans-Atlantische postlijn tusschen Bat-
hurst in Afrika en Natal aan de Braziliaan-
sche kust een Dorniervliegboot DO IS.
Dezer dagen verongelukte een Junker
verkeerstoestel van een der Europeesche
luchtlijnen in de omgeving van Weenen
Van grooter beteekenis en van ernsti
ger aard zijn echter de beide ongevallen,
waarbij twee prototypen van de nieuwste
Duitsche verkeersvliegtuigen, van welker
prestaties hoog was opgegeven, en waar
op de blik van de geheele internationale
luchtvaartwereld was gevestigd, verloren
gingen. Dat betrof in de eerste plaats de
nieuwste Junkermachine, de JU 90, een
der grootste moderne' verkeersvliegtuigen,
plaats biedend aan veertig passagiers en
ingericht met het comfort van een mo
dern Pullmanrijtuig, welk toestel tijdens
een proefvlucht, die zich ditmaal uitstrek
te tot Bathurst in Afrika, nabij Bathurst
vernield werd, waarbij alle inzittenden
om het leven kwamen.
Bij het ongeval, waarbij thans op den
terugweg van de geslaagde lange-afstands-
vlucht naar Tokio de „Condor" verloren
is gegaan, zijn gelukkig geen menschen-
levens te betreuren. Toch is ook dit onge
val een ernstige slag voor de Duitsche
luchtvaart, omdat het verkeersvliegtuig
Focke Wulff „Condor" eveneens als mo
derne zeer snelle verkeersmachine de
groote belangstelling van bijna alle lucht-
vaartmaptschapoijen had. De heen- en
weervlucht naar Tokio, waarvan de terug
reis thans mislukt is, was dan ook bedoeld
als een demonstratie van het nieuwste
Duitsche verkeerstoestel.
VOOR DE VERVOLGING OM GELOOF
OF RAS
Opbrengst collecte in 450 gemeenten
f 325.000.—.
Vanmiddag één uur waren in het gebouw
van het Nederlandsche Jeugdleiders-
instituut, waar de vrij omvangrijke admini
stratie van de Vrijdag en Zaterdag ge
houden collecte voor de vervolgden om ge
loof of ras is ondergebracht, in totaal van
450 gemeenten de opbrengsten der collecte
bekend. In totaal brachten deze gemeenten,
waarbij ook alle groote plaatsen moeten
worden gerekend, ruw geschat op een be
drag 325.000.Van nog 450 gemeenten
zijn de resultaten nog niet bekend. Zy
komen evenwel regelmatig binnen, zoodat
verwacht mag worden, dat over enkele
dagen het totale bedrag, dat het Nederland
sche volk heeft bijeengebracht, bekend zal
zyn.
KAIRO, 6 Dec. (A.N.P.) In de nabij
heid van Kairo is een boot op den Nijl om
geslagen. Van de 20 opvarenden zijn 11
verdronken.
Noodlottige brand
te Wychen
Twee kindzren in de
vlammen omgekomen
Omstreeks zeven uur vanmorgen heeft
te Wychen een noodlottige brand ge
woed, waardoor twee kinderen om het
leven zijn gekomen.
Door tot nu toe onbekende oorzaak brak
op genoemd tijdstip brand uit in de bakke
rij van den heer J. Berben, gevestigd in de
Spoorstraat te Wychen.
Teen de heer B. den brand ontdekte,
had het vuur reeds een groote omvang aan
genomen. Het was reeds overgeslagen naar
de woning, zoodat de bewoners ernstig ge
vaar liepen.
De familie B. bestond uit man, vrouu en
drie kinderen. In verband met de St. Nico-
laas-drukte was er neg een zusje van de
vrouw in huis om in den winkel te helpen.
Alle kinderen lagen nog te bed, toen de
heer B. den brand ontdekte.
Hij en zijn vrouw trachtten onmiddellijk
de kinderen in veiligheid te brengen. Twee
van hen kon men nog naar buiten bren
gen. Het derde kind der familie, de vijfja
rige Jantje, had echter reeds zoo ernstige
brandwonden opgeloopen, dat het kind
spoedig daarop overleed.
Helaas was het ook niet meer mogelijk
de slaapkamer van het zusje van de vrouw
des huizes, de zestienjarige Annie Hen
driks, te bereiken. Het meisje kwam in de
vlammen om.
Hoewel de brandweer ter plaatse was,
kon niets worden gered. Van het huis is'
alleen de voorgevel blijven staan.
De heer B. en zijn vrouw en de twee
geredde kinderen zijn voorloopig bij buren
onder dak gebracht.
Korten tijd nadat de brand in de bak-
kgrii van den heer B. was ontdekt, was de
brandweer van de gemeente Wychen ter
plaatse. Ook de burgemeester der ge
meente, de heer M. J. Mulders, verscheen
spoedig cp het terrein van den brand om
persoonlijk het blusschingswerk te leiden.
Zijn grootste zorg was te onderzoeken
of zich nog menschen in het brandende
perceel bevonden. Toen de brandweer ter
plaatse kwam, had het vuur reeds zoo'n
grooten omvang aangenomen, dat aan
blusschen niet meer te denken viel en
helaas ook de beide slachtoffers van den
brand niet meer konden worden gered.
Het vijfjarig kind van den heer B., dat
met ernstige brandwonden overdekt, uit
het brandende huis werd gehaald, werd
voorloopig bij buren ondergebracht. Het
kind overleed echter spoedig.
Het andere meisje, dat het léven heeft
verloren, is waarschijnlijk reeds gestikt
voordat het vuur haar bereikt heeft.
Beide lijken zijn in den loop van den
ochtend naar het in de nabijheid gelegen
Sint Jcsephsgesticht vervoerd.
De brandweer moest zich beperken tot
het beschermen van de aangrenzende per-
ceelen. De heer B. heeft behalve zijn bak
kerij en daarbij behoorende winkel ook
nog een sigarenwinkel. Deze bleef behou
den.
De verslagenheid in het dorp Is zeer
groot. Van alle kanten werd hulp gebo
den, toen de brand werd ontdekt. De drie
gemeente-veldwachters en de rijksveld
wachter, die in Wychen gestationneerd
is. hadden echter geen moeite om de
nieuwsgierigen, die in grooten getale op
het gerucht van den brand afkwamen, op
voldoenden afstand te houden.
Het totaal afgebrande huis bestond uit
een beneden en bovenverdieping. De om
gekomen kinderen sliepen met twee an
dere kinderen op de bovenverdieping.
Twee konden worden gered. De overige
leden der familie en een knecht sliepen
in het achterhuis.
De z.q. wilde bus
diensten
De Regeeringspersdienst meldt:
Nu bij arrest van den Hoogen Raad art.
2 van het Reglement Autovervoer, Per
sonen, onverbindend is verklaard, heeft de
Regeering opnieuw overwogen wat haar in
dezen te doen stond. Zij stelt zich voor,
met spoed de totstandkoming van een
noodwetje te bevorderen, teneinde in de
gebleken lacune te voorzien.
In den tusschen tijd worden de vroe
gere politiemaatregelen ingetrokken. Dit
wil intusschen niet zeggen, dat alle „wilde"
bussen van heden af ongehinderd zullen
mogen loopen. Vele busdiensten zagen n.l.
presidentieele vonnissen tegen zich uit
gesproken, uitvoerbaar bij voorraad en met
den sterken arm, waarbij deze diensten op
anderen grond, n.l. art. 1 van de wet open
bare vervoermiddelen werden verboden.
TWEE VERDRINKINGS-
GEVALLEN IN
HAARLEMMERMEER
Aan de Leimuiderdijk is gistermor
gen te half 6 in de Ringvaart verdron
ken de 22-jarige M. van der H. uit
Den Ilaag.
De man voer op een kolenschuit en
is vermoedelijk uitgegleden.
Zijn lijk is door de politie van Haar
lemmermeer opgehaald en naar het
lijkenhuisje te Hoofddorp overge
bracht. Het zal aidaar begraven wor
den.
In den afgeloopen nacht is in de
Ringvaart nabij het stoomgemaal „De
„Leegh water" verdronken de 27-ja
rige matroos J. M. uit Katwijk, on
gehuwd, wonende Ten Brittensti". 41.
Van een trawler, welke wachten
moest tot de brug o-»ei de Ringvaart
werd geopend (hetgepn gescnieat één
maal per dag 's morgens vroeg) was
de bemanning, bestaande uit vier per
sonen, naar de wal geroeid, om in een
café Sinterklaas-avond te vieren.
Bij het terugkeeren naar net schip
omstreeks half één, met een roeiboot
sprongen 3 van hen op de trawler,
doch toen de vierde, de ongehuwde C.
M. hetzelfde wilde doen, kantelde de
boot.
De boot kwam op den drenkeling
terecht, en, aangezien de boot van
ijzer was, zonk zij onmiddellijk naar
de diepte.
Den geheelen nacht is de politie
van Haarlemmermeer aan het dreg
gen geweest. Hedenmorgen is het lijk
aan een haak opgehaald en naar het
lijkenhuisje te Hoofddorp vervoerd.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
*,RIJS: Vandaag vindt te Parijs de on-
derteekening plaats van de bekende ge-
meenschapDelijke verklaring van Frank
rijk en Duitschland, dat deze beide landen
geen oorlog tegen elkander zullen voeren.
Sensationeele dingen, zccals bijv. het stel
len van de voorwaarde, dat Duitschland
plechtig zal verklaren r.iet in te stemmen
met de Italiaansche eischen, zijn niet te
verwachten, anders zou van Ribbentrop
niet naar Berlijn zijn gekomen.
Het bezoek van den Duitschen rijksminis
ter vc.n buitenlandsche zaken, von Rib-
"•entron aan Parijs, wor ~t. o.a. besproken
door den diplomatieken medewerker van
de ..Berliner Boersenzeitung", die o.a.
schrijft:
„Beide volkeren trekken voordeel uit
goed gefundeerde betrekkingen van
vriendschap en weten, dat daaruit de
krachtigste werking op de consolideering
van Eurcpa en de verankering van den
algemeenen vrede kan uitgaan. Duitsch
land weet. dat er een moedig besluit en
een onbevooroordeelde geest voor noodig
is om een oud hoofdstuk der traditie af te
sluiten en een nieuw op te slaan. In Dala-
dier en Bonnet vindt de Duitsche minister
twee mannen, die gekenmerkt woiden
door zulk een ruimen blik en geestelijken
moed. Zij vormen de elementen van orde,
voo'"' •■■J?rs voor een herstel der Fran-
sche natie, waarmede Duitschland de be
trekkingen op een nieuwen grondslag wil
vestigen. Het Duitsche bezcek staat ver bo
ven allen twijfel en misverstand. Zooals
het voor Duitschland vanzelf spreekt, dat
Frankrijk zijn samenwerking met Enge
land als fundament zijner buitenlandsche
politiek beschouwt, zoo moet het ook van
zelf spreken voor de Fransche kenners
der Duitsche buitenlandsche politiek, dat
de as RomeBerlijn en de driehoek
DuitschlandItalië—Japan de onwrikbare
uitgangspunten der Duitsche buitenland
sche politiek zijn en blijven".
Dat is allemaal heel aardig gezegd, maar
hoe rijmt het dan, dat een Italiaansch blad
als de „Giornale d'Italia" toch geen
obscuur blaadje, dat zich kan veroorlo-
onverantwoordelijk geschrijf ka veroorlo
ven Frankrijk dreigt met Duitschland
als nabuur. Het blad zegt, dat Italië zal
blijven opkomen voor zijn „recht" en dat,
als Frankrijk niet willig is, om daarnaar
te luisteren, Italië een as-genoot heeft, die
eveneens grenst aan Frankrijk en wel
langs een gebied, dat rijk is aan kali-
mijnen!
Hoe dat alles rijmen kan, gaat ons ver
stand te boven. Maar duidelijk is, als de
regeeringen denken: ondanks alle verkla
ringen is het zaak, een stevige bewapening
te voeren.
BRUSSEL: De agent te Burgos schijnt
nog meer roet in het eten van de Belgische
regeering te gaan werpen dan de innerlij
ke oneenigheid over het economische be
leid. De beide rivalen, de ministers van fi
nanciën en van economische zaken, zijn
uit het kabinet getreden. Maar nu dreigen
ook de socialistische ministers getroffen te
worden door het beslyit van het buitenge
wone ccngres der socialistische arbeiders
partij, om het aanstellen van een agent te
Burgos niet goed te keuren.
Ondanks het feit, dat Spaak verklaard
heeft, dat dit onvermijdelijk het aftreden
der socialistische ministers ten gevolge zou
hebben, is toch besloten vanmiddag het
oordeel van de Kamer af te wachten.
Dll nummer beslaat uil
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De Belgische socialistische arbeiderspar
tij lokt een crisis uit. (2de blad).
Von Ribbentrop te Parijs. (2de blad).
Chamberlain verklaart, dat de Britsch-
Italiaansche overeenkomst Tunis, Corsica
en Nice garandeert. (2de blad).
Nieuwe wettelijke maatregelen tegen de
Joden in Duitschland. (2de blad).
De „Condor" verongelukt. (1ste blad).
Binnenland
De regeering en de z.g. wilde busdiensten
(lste blad).
Twee kinderen omgekomen bij een brand
te Wychen (lste blad).
In de Ringvaart van de Haarlemmer
meer zijn twee personen verdronken, (lste
blad).
Een overtreding van het uniform-verbod
voor de Amsterdamsche Rechtbank (4de
blad).
BINNENLAND
PRINS BERNHARD IN DEN
RAAD VAN STATE
Z. K. H. Prins Bernhard heeft hedenmid
dag de wekelijksche vergadering van den
Raad van State bijgewooind.
PRINS BERNHARD OP BEZOEK BIJ DE
MARINIERS.
Op 10 December a.s.
Z. K. H. Prins Bernhard zal op Zaterdag
10 December a.s. den dag, waarop het
korps Mariniers 273 jaar bestaat een
bezoek aan dit korps brengen. Z. K. H.
arriveert om 10.45 per auto uit den Haag
cp het schuttersveld te Crooswijk, alwaar
een bataljon mariniers, samengesteld uit
detachementen van Willemsoord, Vlissin-
gen, Amsterdam en Rotterdam, zal staan
opgesteld onder commando van den luite
nant-kolonel der mariniers, F. Lugt. Alle
officieren van het korps mariniers, die
nende in Nederland, zullen tegenwoordig
zyn. Het geheel staat onder leiding van
den kolonel van de mariniers H. F. J. M.
A* van Freitag Drabbe, chef van het korps
mariniers. Hij zal tevens Z. K. H. ontvan
gen en vergezellen.
Op Crooswijk zullen de officieren door
den kolonel van Freitag Drabbe aan den
prins worden voorgesteld, waarna Z. K. H.
den troep zal inspecteeren, Vervolgens zal
voor hem worden gedéfileerd.
Tot het bijwonen van deze plechtigheid
heeft het publiek toegang, voor zoover
de plaatsruimte zulks toelaat. Na 10.30 uur
wordt geen publiek meer toegelaten. Bij
ongunstig weer zal de plechtigheid ge
schieden in de excercitieloods, waartoe het
publiek echter wegens gebrek aan ruimte
geen toegang zal hebben.
Na afloop zal Z. K. H. een kort bezoek
brengen aan het scheepvaarttechnisch mu
seum aan het Haringvliet, waarna de
Prins te 1.45 uur de marinierskazerne aan
het Oostplein zal bezoeken. Te ongeveer
12.15 uur keert de Prins naar den Haag
terug.
Des avonds om zeven uur zal Z. K. H.
a?-1 titten aan den korpsmaaltijd, welke
ieder jaar door de officieren, reserve-offi
cieren en oud-officieren wordt gehouden.
De maaltijd vindt plaats in hotel Weimar.
UITGESTELDE HERHALINGS
OEFENINGEN
Nu in Maart
Zooals men weet, zijn de herhalings
oefeningen van het personeel der lichtingen
1927 en 1938, voor zoover die in October
1938 zouden plaats hebben, door de nood
zaak der omstandigheden uitgesteld en wel,
naar later bepaald werd, tot 1939.
Thans is vastgesteld, dat de korporaals
en soldaten der infanterie dier beide lich
tingen op 16 Maart a.s. onder de wapenen
zullen komen en wel voor 10 dagen. De
onderofficieren zullen 17 dagen oefenen en
dus 9 Maart onder de wapenen komen.