Burgerlijke Stand
STADS
NIEUWS
DONDERDAG 1 DECEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
f
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.5J per kwartaal
Bij onze agenten /O cent per week;
f 2 60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
V
HOE WORDT HET WEER?
GUUR.
De BUI seint:
Verwachting geldig van hedenavond tot
morgenavond ongeveer 19 uur:
Voor de kuststrook: Meest krachtige
wind tusschen Zuid-West en West, zwaar
bewolkte lucht, afgewisseld met perioden
van opklaring, regenbuien met kans op
cnweer, guur weer.
Voor het binnenland: krachtige tot ma
tige wind uit Zuid-West tot Zuid, afwisse
lend bewolkt, enkele regenbuien, guur
weer.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Heidér: licht bewolkt, krachtige Z.
W. wind, 8 gr. C.
Vlissingen: zwaar bewolkt, krachtige Z.
wind, 7 gr. C.
De Bilt: zwaar bewolkt, matige Z. Z. W.
wind, 5 gr. C.
Groningen: licht bewolkt, matige Z. Z.
W wind, 5 gr. C.
Maastricht, half bewolkt, matige Z. Z.
\V. wind, 6 gr. C.
HET WEER IN HET BUITENLAND.
Het hoofd-minimum van de Oceaan-de-
pressie verplaatste zich naar het gebied
tusschen IJsland en Schotland, en vertoont
neiging tot opvullen. Secundaire daalge-
bieden van den luchtdruk trekken tot op
grooten afstand van het hoofdminimum
van West naar Oost of Noord-Oost en geven
het weer om het Kanaal, op de Britsche
Eilanden en om de Noordzee een onguntsig
karakter. Perioden van opklaring wisse
len af met tijden van buiig weer, op som
mige plaatsen vergezeld van onweer. Op
den Oceaan heerscht tot ver in het Westen
stormweer. Bij de Azoren neemt de druk
geleidelijk af, doch houdt de toestand van
2omertemperaturen aan. Bijna alle stations
melden regen. De temperatuurverdeeling
in Centraal-Europa is gelijkmatiger gewor-
ëan en de vorstgebieden zijn aldaar ver
dwenen. In Scandinavië blijft de tempe
ratuur boven normaal en komt ook geen
vorst voor. In Noord-Italië en het Alpen
gebied is het weer windstil en rustig,
echter met zware bewolking.
LUCHTTEMPERATUUR.
7.5 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS ca.:
Van Woensdagnamiddag 4.22 uur tot
Donderdagmorgen 7.17 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Vrijdag 2 Dec.
voorm. 9.45 en nam. 10.10 uur.
Maan op 13.08 uur Vrijdagmiddag.
Maan onder 2.44 uur Zaterdagochtend.
Academienieuws
LEIDEN. Geslaagd:
Candidaatsexamen Rechten: de heer E.
Ph. J. Bouman, Den Haag;
Voorbereidend kerkelijk examen*, de heer
L. J. G. Veenendaal, Den Haag, P. M.
Mentzel, Rotterdam.
LEIDEN.
Geboren: Catharina Antonia Johan
na, dochter van A. J. A. Warmond en E,
S. v. Staden Adriana Hendrica, dochter
var J. F. Montanus en M. C. P. Verkerk
Anna, dochter van G. van 't Hoog en M.
N. Domburg.
Getrouwd: L. J. v. d. Berg jm. en R.
van Leeuwen jd. A. Ravensbergen jm.
en M. M. Hasselo jd A. A. Nijp jm en
H. C. Beerenfenger jd.
Overleden: J. Groeneveld wedn. 85
jsar C. Osinga m.t 66 jaar en D. van
Blom m., 60 jaar.
RECHTZAKEN
DE ZAAK VAN DE MARECHAUSSEES
UIT OSS.
De Centrale Raad van Beroep heeft he
den een aanvang gemaakt met de behan
deling van de bekende zaak van de mare
chaussee te Oss.
Zooals men weet, hebben de zes onder
officieren, die tot de brigade van de ko
ninklijke marechaussee hebben behoord, en
die eerst van hun opsporingsbevoegdheid
ontheven en vervolgens overgeplaatst zijn,
ir eerste instantie bij het ambtenarenge
recht te 's Gravenhage een klacht aanhan
gig gemaakt tegen de besluiten en hande
lingen, welke tot deze ontheffing en over
plaatsing hebben geleid.
De klacht tegen het ontnemen van de op
sporingsbevoegdheid was gericht tegen den
minister van justitie, terwijl die betreffen
de de overplaatsing zich richtte tegen den
inspecteur van het wapen der koninklijke
marechaussee, kolonel van Selm.
In beide zaken zijn de klagers door het
ambtenarengerecht in het ongelijk gesteld,
van welke beslissing zij in beroep kwamen.
Evenals in eerste instantie werden ook
thans de belangen van de marechaussee's
bepleit door mr. R. A. James uit Apeldoorn,
terwijl ook nu namens den minister van
justitie de beroepen werden bestreden
door mr. P. Meyes van het departement
van justitie.
Als verdediger van kolonel Selm trad op
majoor van Hoek.
Samenstelling van den raad
De Centrale Raad van Beroep was als
volgt samengesteld: dr. E. J. Beumer. fun-
geerend voorzitter; mr. van Basten Baten
burg en mr. Kuyper, leden; mr. van der
Ven,' griffier.
De getuigen
Als getuigen waren opgeroepen van de
zijde van den minister: de procureur-gene
raal bij het Bossche Gerechtshof, baron
Sp. van Woerden en burgemeester Ploeg
makers van Oss. Voorts had mr. James op
geroepen den substituut-officier bij de
Rechtbank te 's Hertogenbosch, mr. van den
Burgh, den jeugdleider van Bergen uit Oss
en de zes wachtmeesters.
Van de wachtmeesters waren er vier
verschenen. Niet opgekomen waren Roffer,
die inmiddels den militairen dienst heeft
verlaten, en Tap.
De belangstelling.
Ook thans was de belangstelling voor
deze zaak van de pers weer groot. De be
langstelling van het publiek was echter
veel geringer dan bij de behandeling in
Den Haag.
Het getuigenverhoor
Het eerste wordt behandeld de zaak van
den klager R. In deze zaak wordt als ge
tuige gehoord de wachtmeester van den
Bergh. Getuige verklaart, dat de manufac-
turier B., die betrokken was bij de ver
duistering van ziekengelden, op een avond
in Maart zeer laat bii de kazerne kwam en
toen zeer zenuwachtig deed en om de zaak
heen draaide. Verscheidene keeren had ge
tuige reeds ten huize van B gezegd, dat
deze zich bij de kazerne moest melden.
Aan dit verzoek had B. tot dusverre nim
mer voldaan.
Op den bewusten avond heeft getuige B.
voor wachtmeester Roffer geleirl. Tiidens
het verhoor loochende B. eerst de feiten
en daarom is hii gedurende den nacht vast
gehouden. Dit is ook geschied, omdat ge
tuige bang was, dat B. het meisje, waarvan
hij geld had ingehouden, zou bepraten. La
ter heeft B. inhouding van het geld erkend
en verzocht, in het proces-verbaal op te ne
men, dat hij bereid was het geld terug te
storten. Inderdaad heeft B. later na zijn
vrijlating een regu van een postwissel ge
zonden. Op hem is echter geen enkele
pressie uitgeoefend.
Daarna voegt de president de verschillen
de zaken samen.
Hierop wordt als getuige gehoord de
substituut-officier van den Burgh. die ver
klaart, het geval van der. manufacturer
van den aan\ ang af als een civiel-rechter
lijke zaak te hebben beschouwd. Voorts
antwoordt getuige bevestigend, dat hij op
1" November aan wachtmeester de Gier
bevel heeft gegeven zich verder te onthou
den van zaken, waarbii gemeenteaangele
genheden waren betrokken. Op een vraag
of getuige na 15 Novembei ooit op wacht
meester de Gier aanmerking heeft gemaakt,
dat hij zich toch met gemeentezaken be
moeide. zegt getuige, dat er na dien datum
nog slechts één dergelijke zaak is voorge
komen.
Wat de beide geestelijken betreft zegt
getuige wel -ens te hebber verklaard, dat,
wrnneer er geen strafvervolging zou plaats
hebben, hij het toch wel wenschelijk zou
vinden, alles aan den bisschop ter kennis
te brengen. Van het feit, dat reeds in 1931
een onderzoek tegen pastoor V. geen resul
taat had opgeleverd, was getuige niet op
de hoogte en niemand heeft hem daarvan
in kennis gesteld.
Ten aanzien van den bankier van den Ho
ven zegt getuige steeds aanleiding gevon
den te hebben tot diens arrestatie. Op last
van den procureur-generaal h^eft getuige
van vervolging in deze zaak moeten af
zien. Aan getuige is voorts niet bekend, dat
vóór 1 April 1938 de brigade te Oss zich
aan terreur en domheidsmacht zou hebben
schuldig ger. aakt. Tenslotte zegt getuige
nimmer aan de integriteit van den burge
meester van Oss te hebben getwijfeld.
Wachtmeester van den Bergh verklaart
vervolgens door middel van den rijksklerk
Vermeulen Je opdracht van de Gier te heb
ben ontvangen om bankier van den Hoven
te arresteeren. Deze opdracht heeft getuige
doorgegeven. De arrestatie is daarna ge
schied en deze heeft geen oploop veroor
zaakt.
De volgende getuige is opperwachtmees
ter Curfs. Deze zegt, dat werkloozen na
een contra-verhoor bij den burgemeester
zich herhaaldelijk daarover in de kazerne
kwamen beklagenu.
Wachtmeester van Rennes, daarna als
getuige gehoord, verklaart er bij tegen
woordig te zijn geweest, dat wachtmeester
de Gier op 12 Maart met den substituut
officier heeft gesproken over de beide pas
toors. Daarbij heeft mr. van den Burgh
gezegd, dat er betreffende een pastoor wel
beschuldigingen werden aangevoerd, maar
geen van recenten datum, en dat hij lie
ver een feit van meer recenten datum
had. Althans heeft de officier woorden van
dergelijke strekking gebezigd.
Hierna komt als getuige naar voren P.
Th. van Bergen, opzichter bij het jeugd-
ontwikkelingswerk te Oss. Deze getuige
ontkent, zich meerdere keeren, hetzij al
leen, hetzij met van Gelder, omstreeks De
cember 1937 bij de marechaussee-kazerne
te hebben gemeld. Ook heeft hij nimmer
met eenigen wachtmeester er over gespro
ken, dat hij liever onbekend wenschte te
blijven met betrekking tot onregelmatig
heden. omdat hij bang zou zijn zijn betrek
king te verlipzen.
Op een vraag of hij wel eens aan de Gier
vertrouwelijke mededeelingen heeft ge
daan antwoordt getuige: „Naar mijn mee
ning niet" Evenmin heeft getuige gezegd,
dal hij met van Gelder een verklaring zou
willen afleggen tegenover den officier,
noch weet hij, dat hij door den officier
naar den Bosch zou zijn ontboden. Verder
herinnert getuige zich niet, door een rijks
rechercheur te zijn ondervraagd. Wel is er
een meneer met een stuk bij hem geweest,
maar getuige weet r\iet waarvoor dat was.
President: „Wij hebben in het dossier
verklaringen van wachtmeester de Gier en
van den rijks-rechercheur over uitlatingen
van u tegenover beiden. Die uitlatingen
kloppen niet met elkaar. Aangezien wij er
hier van houden, dat de zaken wel kloppen
en daar u onder eede verklaard heeft, de
waarheid en niets dan de waarheid te zul
len zeggen, hoop ik, dat dit vermaan uw
geheugen wat zal opfrisschen".
Met stemverheffing vraagt de president
dan: „Heeft de rechercheur u gevraagd
of de mededeelingen, welke u aan de Gier
zoudt hebben gedaan, juist waren?"
Getuige: „Daar weet ik niets van".
De president geeft het verhoor van deze
getuige daarna op.
Vervolgens wordt gehoord wachtmeester
de Gier, die verklaart, dat hij met mare-
chausee van Rhee op 8 Maart bij den offi
cier is geweest en met dezen heeft gespro
ken over den manufacturer B. Getuige
heeft heeft toen niet als'zijn meening te
kennen gegeven, dat het hier een civiel
rechtelijke aangelegenheid zou kunnen be
treffen. Vcorts zegt getuige, dat de offi
cier hem heeft gezegd, tot arrestatie van B.
over te gaan.
Vervolgens wordt als getuige-deskundige
gehoord de procureur-generaal, baron
Speyart van Woerden. Deze verklaart, dat
op 15 November 1937 de substituut-officier
mr. van den Burgh hem heeft gerappor
teerd, dat deze gevolg heeft gegeven aan
de opdracht om de Gier te bevelen, zich
na 15 November te onthouden van inmen
ging in gemeentezaken. Voorts zegt ge
tuige, kennis te hebben genomen van het
dessier in de zaak van bankier van den
Hoven, doch daarin niets te hebben kun
nen vinden, dat de arrestatie zou wettigen.
Burgemeester Ploegmakers van Oss ver
klaart hierna op een vraag van mr. Meyes,
dat de toestand op politieel gebied in Oss
thans niets te wenschen overlaat en dat
alles perfect in orde is.
Pleidooi van mr. James.
Het standpunt van klagers is, ïn het
kort samengevat, het volgende: de minis
ter ontkent, dat hij de opsporingsbevoegd
heid tijdelijk heeft ontnomen, doch dat hij
slechts heeft bevolen, dat de brigade tot
nader order niet van haar opsporingsbe
voegdheid gebruik macht maken. Indien al
niet gezegd kan worden dat dit de facto
op hetzelfde neerkomt, zoo heeft de minis
ter dus in elk geval de uitoefening
van de opsporingsbevoegdheid tot nader
order opgeschort. In dit verband zijn
klagers van oordeel, dat de opsporings
bevoegdheid krachtens de wet onafscheide
lijk is verbonden aan de functie van onder
officier der marechaussee. Zoolang deze
onderofficier in zijn functie niet is ge
schorst, is hij gerechtigd, ja verplicht, zijn
opsporingsbevoegdheid uit te oefenen. Hier
uit volgt, dat de algeheele uitoefening van
dit rechtstreeks aan de wet ontleende recht
hem dus slechts verboden kan worden door
middel van schorsing in zijn functie.
Aangezien de minister van Defensie
gerechtigd is een onderofficier der mare
chaussee in zijn functie te schorsen, volgt
daaruit, dat de minister van Justitie
niet het recht had om de algeheele uit
oefening van een bevoegdheid, welke in-
haerent is aan de functie van onderofficier
der marechaussee, te verbieden.
Dit standpunt is nader uitgewerkt in een
advies van prof. mr. J. M. van Bemmelen,
hoogleeraar te Leiden, welk advies reeds
aan het ambtenarengerecht is overgelegd
Thans legde pleiter ad informand'ur 1e de
zer zake nog een advies over van prof. mr.
D. HazewinkelSuringa, hoogleeraar te
Amsterdam, waaraan het volgen Je wordt
ontleend:
Ten einde de beslissing van iustitie op
urar wettigheid te toetsen, is het noodig
daarvan de juiste beteekenis vast te stel
len. De minister deed hier door middel van
den procureur-generaal en wel in diens
kwaliteit van fungeerend directeur van po
litie den betrokken divisie-commandant we
ten, dat hjj de ministerle. de brigade
virbiedt om eigener beweging tot nader
order opsporingsdaden te verrienten. be
houdens uitdrukkelijken last in egenge-
stelden zin van den procureur <?°neraal, en
2e. aan de brigade gebiedt om eventueel bij
haar binnenkomende aangiften door te ge
ven aan de gemeentepolitie.
Hieruit kan, aldus prof. Hazewinkel,
niet anders worden gelezen dan een schor
sing voor een onbepaalden tijd van de bri
gade te Oss in haar opsporingstaak. Heeft
de minister van justitie daartoe het recht?
Daarop zal, zegt de adviseur, het ant
woord ontkennend moeten luiden,
zoowel voor wat betreft het eerste als het
tweede bevel.
HAAGSCHE RECHTBANK
Vervolg van pag. 7.
Tegen den compagnon twee jaar
gevangenisstraf geëischt
In het verdachtenbankje moest plaats
nemen M. Fr. B. te Leiden, thans
ged. in het Huis van Bewaring. Deze
verdachte was de compagnon geweest van
zijn voorganger. Aan hem was ten laste
gelegd: diefstal van drie rijwielen te Lei
den en twee te Zoeterwoude.
Niet ten laste waren gelegd diefstallen
van nog zes rijwielen te Leiden. Ook deze
verdachte was bezig geweest met de voor
bereiding van de berooving van wisselloo-
pers en bestelknechts.
Omdat het aantal gestolen rijwielen groo-
ter was geweest, dan dat van den vorigen
verdachte, eisch'te de officier tegen verdach
te een gevangenisstraf voor den tijd van
twee jaar.
Na verdediging werd de uitspraak be
paald op over 14 dagen.
De uitkijk, die een zadel kreeg.
Daarna moest verschijnen J. H., tim
merman te Leiden, die van den vorigen
verdachte een rijwielzadel heeft ontvangen,
hetgeen dus heling opleverde.
De officier deelde nog mede, dat het niet
alleen de heling van het rijwielzadel was,
maar dat verdachte ook nog op den uitkijk
had gestaan, toen B. een rijwiel weghaal
de, alhoewel dit hem niet ten laste is ge
legd.
Het ingewonnen rapport was gunstig en
omdat verdachte nog een blanco strafregis
ter heeft, wilde de officier een voorwaar
delijke straf eischen en wel voor den tijd
van drie maanden met een proeftijd van
drie iaar.
Uitspraak over 14 dagen.
OEFENING HEILIG UUR.
Hedenavond van half 9 tot half 10 heeft
in de kerk aan den Haagweg de Oefening
van het Heilig Uur plaats.
Mogen hierbij vooral vele leden van den
Vriendenkring ter Eere van het Allerh. Sa
crament tegenwoordig zijn.
ZILVEREN JUBILEUM C. J. VAN VEEN.
Heden was het 25 jaar geleden, dat de
heer C. J. van Veen, wegwerker bij de
Ned. Spoorwegen en werkzaam aan het
station alhier, in dienst trad bü de Ned.
Spoorwegen.
Om 4 uur gistermiddag was hij op het
Bureau van Weg en Werken te Rotterdam,
waaronder Leiden ressorteert, ontboden,
waar de ingenieur der Ned. Spoorwegen,
de heer H. K. C. W. v. d. Veen, hem in
hartelijke bewoordingen namens de direc
tie geluk wenschte en hem het gebruike
lijke geschenk onder couvert aanbood, be
nevens een oorkonde voor 25-jarige trou
we dienstvervulling.
Hedenmorgen vervoegde zich de heer A.
v. d. Burg te zijnen huize om den jubilaris
namens het personeel van de sectie Leiden
een mooie salonlamp aan te bieden, ter
wijl aan de vrouw van den jubilaris een
bloemstuk werd aangeboden.
De heer Wijnnobel, assistent-opzichter
van weg. en werken alhier, bracht de schrif
telijke geluk wenschen over van den heer
W. van Duyn, opzichter weg en werken,
die door dienst verhinderd was. De heer
Wijnnobel wenschte den jubilaris namens
het personeel van Leiden hartelijk geluk
en prees de goede verstandhouding, waar
door de werkzaamheden op goede wijze
verricht worden.
Te zijnen huize, Anna Paulownastraat 28,
ontving de jubilaris nog veel blijken van
belangstelling.
„SANCTUS AUGUSTINUS."
Voordracht mr. E. Brongersma.
Voor de R. K. Studentenvereniging
„Sanctus Augustinus" alhier, heeft de heer
mr. E. Brongersma een voordracht gehou
den over „de geschiedenis der Nationale Re
volutie in Portugal".
Wij ontleenen hieraan het volgende:
De Katholiek van onzen tijd ziet veel
verkeerds en hoort weinig goeds. Hij doet
denken aan den man op de rots uit het ver
haal van E. A. Poe, beangst door de stilte
om hem heen. En daarom is het een vreug
de te mogen spreken over iets goeds uit
or.ze dagen, over het Nieuwe Portugal.
Men moet zich niet laten afschrikken door
het feit, dat Portugal zich een „autoritaire
staat" noemt; ook voor den democraat die
democraat blijven wil zooals spreker
livert een bestudeering van de nieuwe
maatschappelijke inrichting in dat land
zeer veel op, dat tot nadenken stemt.
Men kan het moderne Portugal niet be
grijpen zonder zijn geschiedenis te kennen.
Na de vermoording van Koning Carlos en
den Kroonprins in 1908 volgde de korte
regeering van Manuel, een jongen nog, en
niet opgewassen tegen de steeds klimmen
de moeilijkheden. De Republikeinsche par
tij gesteund door de Loge, werd steeds
sterker, en in October 1910 brak de revo
lutie uit, die de Republiek proclameerde.
Het bewind van zedelijkheid, recht
vaardigheid, edelmoedigheid en vrijheid,
AGENDA
LEIDEN.
Donderdag. Bureau-zitting R.K. Reclassee-
ringsvereeniging 8—9 uur n.m. St.
Vincentiusgebouw, Hooglandsche
Kerkgracht 32.
Vrijdag, Ned. R. K. Metaalbewerkersbond,
Afd. Leiden, Bondsgebouw, 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 26 Nov. tot en met Vrijdag 2
Dec. a.s. waargenomen door de apothe
ken: D. J. van Driesum, Mare 110, tel. 406
en E. B. de Metz, Kamerl. Onneslaan 28,
tel. 3553.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, tel. 274.
Overtreding geldschieterswet.
Voortgegaan werd met de zaak tegen
mej. M. A. A. van E. te Leiden, die des
tijds door de rechtbank bij verstek veroor
deeld was tot een geldboete van 50 subs.
25 dagen wegens overtreding van de geld
schieterswet.
Verdachte was in verzet gekomen van
dit vonnis en de vorige maal was de zaak
aangehouden om nog een getuige te hoo-
ren. Deze, mej. P. uit Leiden, was thans
aanwezig en vertelde, dat zij tien procent
rente had betaald en dat dit geld dadelijk
van het te ontvangen bedrag werd afge
houden, hetgeen verdachte bestreed.
De officier meende, dat verwachte het
deed voorkomen, alsof zij zoo weldadig
was, maar dat wil spr. niet aannemen.
Aan de andere zijde is hier absoluut
gpen sprake van woeker.
Niettemin had verdachte zonder toestem
ming van B. en W .te Leiden geen geld-
uitleen-bedrijf mogen uitoefenen.
En verdachte wist, dat het niet mocht,
want zij war vijf jaar geleden reeds ge-
wr arschuwd om niet met die praktijken
door te gaan. Spr. kan geen termen vinden
om tot een andere straf te komen of vrij
spraak te vragen.
De eisch werd bevestiging van het door
de rechtbank gewezen vonnis en wel eed
geldboete van 50 subs. 25 dagen.
Uitspraak over 14 dagen.
door de nieuwe regeering aangekondigd,
zette in met het vermoorden van priesters,
bet verwoesten van kloosters en een wet
geving, die er volgens de ontwerpers op
berekend was het Katholicisme in twee ge
neraties uit Portugal te doen verdwijnen.
Het werden zestien jaren van de meest on
mogelijke corruptie, van staatsgrepen, bom
aanslagen, straatgevechten, ministeries zon
der tal en een totale ontreddering van de
financiën en het economische leven. De
reactie kwam in 1928, toen eenige gene
raals zich zonder slag of stoot van de macht
meester mahkten en de militaire dictatuur
u'triepen.
Deze generaals waren mannen van de
practijk, zonder een bepaald programma
voor herstel van het land. Om een eind te
maken aan den financieelen chaos be
noemden zij den professor in de economie
aan de Universiteit van Coimbra: Dr. Oli-
veira Salazar, tot Minister van Financiën.
Salazar ondervond echter niet de noodza
kelijke medewerking, en keerde na vijf da
gen weer naar zijn collegezaal terug. Twee
jaar lang experimenteerde de Dictatuur
verder en steeds onhoudbaarder werd de
toestand. In den uitersten nood wendden
de generaals zich weer tot Salazar en bijna
tegen wil en dank zag deze zich weer ge
plaatst aan het bestuur der financiën, dit
maal echter met volmachten, die hem
practisch tot alleenheerscher maakten. De
resultaten, die hij in enkele jaren bereikte,
lijken haast wonderbaarlijk. De werkloos
heid is practisch verdwenen, een groote
economische opleving begonnen, en sinds
tien jaren heeft Portugal een sluitende be
grooting. In 1933 kreeg het land een ge
heel nieuwe politieke inrichting, waarmede
dp Dictatuur een einde nam, en begon de
opbouw van de corporatieve maatschappij
en staatsorde, in overeenstemming met de
principes van „Quadragesimo Anno". De
totalitaire staatsopvatting van Communis
me, Fascisme en Nationaal-Socialisme
wordt als abcoluut heidensch verworpen.
Niet alleen het werk, ook de persoon van
Salazar mag aanspraak maken op onze
volle bewondering. Zijn afkeer van massa-
betoogingen en openbare plechtigheden,
ziin teruggetrokken leven in een be
scheiden huisje in een stille stadswijk van
Lissabon, zijn volkomen gebrek aan eer
zucht. zijn eerbied voor de persoonlijke
waarde van tegenstanders, zijn onzelfzuch
tigheid hebben hem den naam bezorgd
van „een heilige, die staatsman werd." Of
schoon hij meer dan eenig ander hiertoe
heeft bijgedragen, komen toch niet de ma
te rieele welvaart en de uiterlijke macht
van zijn land voor hem in de eerste
plaats, maar is zijn werk bovenal gericht
op de moreele verheffing en het werkelijk
geluk van zijn volk.
Na een korte pauze volgde een gedach-
ter wisseling, waarna de nraeses der ver-
eeniging, de heer J. G. RübenkampBerg-
Meijer, den spreker dank zegde voor het
gebodene!
Ned. R.-K. Met-u^ewerkersbond afd.
Leiden.
Zondag a.s. des morgens half acht zal
in de kerk van Maria Hemelvaart en St.
Joseph, aan den Heerensingel, de jaar-
lijksche H. Mis voor levenden en overle
den leden aan God worden opgedragen.
Het bestuur van bovengenoemde bond
vertrouwt er op, dat alle leden, zoover het
hun mogelijk is deze H. Mis zullen bijwo
nen en tot de H. Tafel zullen naderen.
