De algemeene staking in
Frankrijk een mislukking
STSi. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN"i";"
Daladier heeft den strijd gewonnen
Een rustige dag
v Herscholing van
werklooze arbeiders
DONBEEAG 1 DECEMBER lüi-j 30ste Jaargang No. 9198
S)e Geid^eh^Sou/fca/nt
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen.
Het slot van een artikel in de „N. Rott.
Crt." van gisteravond:
„Er geschiedt zooveel, wat oecono
misch niet verantwoord is, in ons
staatkundig leven, dat wij gaarne met
instemming melding maken van een
gezond plan, dat sociaal en oecono-
misch, ook naar onze meening, verant
woord is".
Met dit „gezonde plan" bedoelt het libe
rale blad de herscholing van werk
looze arbeiders. Eigenlijk is dit
reeds méér dan een plan, want het Ministe
rie van Sociale Zaken is zich zooals de
„N. Rott. Crt." zélf constateert sedert
het najaar van 1931 meer actief met de
herscholing gaan bezighouden.
En er zijn reeds met de herscholing re
sultaten bereikt in de textielindustrie, de
sigarenindustrie, de metaalindustrie en
voor de steenzetters.
De herscholing van werklooze arbeiders
is tot stand gekomen door overleg tusschen
de fabrikanten, de georganiseerde werkne
mers, gemeentebesturen en het Departe
ment van Sociale Zaken.
Wat is de strekking van die herscho
ling?
Een fabrikant kan een opdracht uitvoe
ren, waarvoor hij het personeel zijner fa
briek min of meer aanzienlijk zal moeten
uitbreiden. Maar hoe komt hij aan de ver-
eischte arbeiders? Hij wil, vanzelfsprekend,
arbeiders hebben, die voor een volwaardig
loon volwaardige prestatie leveren.. Als hij
die niet kan krijgen, zal hij die opdracht
of niet aanvaarden óf er wat anders op
verzinnen, wat sociaal beschouwd veel
minder goed is dan een uitbreiding van
het aantal volwassen arbeiders met nor
male loonen.
En nu schijnt het een feit te zijn, dat het bij
dergelijke gelegenheden voorkomt, dat er
niet een voldoend aantal volledig geschik
te arbeiders kan worden verkregen. In
dezen tijd van werkeloosheid?
Men luistere even naar een citaal uit een
artikel, dat van de zijde van het Ministe
rie van Sociale Zaken aan de pers is aan
geboden:
„Drie, vijf, zeven jaren van gedwon
gen werkloosheid laten sporen na; in
dat wondere organisme van zenuwen
en spieren vreet de rust als roest.
Zelfs een bekwame werkman, een alles
zins volwaardige arbeidskracht kan
niet enkele jaren nietsdoen en dan
morgen aan den'dag gaan werken alsof
er niets gebeurd was. In vijf jaren en
langer, van gedwongen riist, heeft hij
zijn vaardigheid verleerd, zijn vlug
heid verloren, zijn spankracht ver
speeld. Hij is werk ontwend, zijn han
den staan verkeerd en hij kan niet
meer mee".
Nu zal de hier gegeven schets o.i. niet op
lederen werklooze van toepassing zijn.
Ook hier geldt, dat de eene mensch niet ge
lijk is aan den ander! De wijze, waarop de
werklooze arbeider gedurende zijn werk
loosheid zijn tijd doorbrengt, zijn lichame
lijk èn zijn geestelijk uithoudingsvermogen
zullen o.i. ongetwijfeld onderlinge verschil
len scheppen. Maar 't is toch duidelijk, dat
over het algemeen arbeiders, die langen
tijd werkloos /zijn geweest, niet zoo maar
in-eens, als zy weer aan het werk gaan,
volkomen fit zijn.
Nu zijn er fabrikanten, die zich bereid
hebben verklaard, een aantal werklooze
arbeiders op hun fabriek te plaatsen voor
normaal loon, indien rijk en gemeenten ge
durende een periode van dertien weken
een deel van het uitbetaalde loon voor hun
rekening nemen. Deze periode is bepaald
op dertien weken, omdat verondersteld
wordt, dat gedurende ongeveer dezen tijd
dearbeidspraestaties beneden het nor
male blijven. Rijk en gemeenten te za-
men keeren voor die dertien weken hoog
stens vijf en veertig gulden uit.
Deze regeling is dus in het voordeel van
Rijk en gemeenten in de veronderstel
ling, dat de aangestelde arbeiders anders
werkloos waren omdat deze veel min
der behoeven op te brengen, dan de steun
zou hebben bedragen.
"ze regeling is in het belang var. de
werklooze arbeiders, die veel meer, of in
ieder geval meer ontvangen, dan zij trok
ken aan steun.
Deze regeling kan ook zijn, ongetwijfeld,
in het belang van de industrie.
Al onderschrijven wij niet de meening
van de „N. Rott. Crt.", dat er „zoovee 1"
geschiedt, wat oeconomisch niet verant
woord is (wij denken ons practisch de
oeocnomie niet los en onafhankelijk van
sociale overwegingen!) wij zijn het vol
komen eens met het liberale orgaan, dat
dit oeconomisch verantwoord is en óók
sociaal!
Misschien zullen in bepaalde gevallen, in
verband met de onderlinge concurrentie
van ondernemingen in één bedrijf, tegen
deze wijze van werkloosheidsbestrijding
bezwaar rijzen, maar verwacht mag wor
den, dat zulke bezwaren, wanneer zij zich
zouden voordoen, zullen kunnen worden
'ondervangen of ondergeschikt gemaakt
aan het grcote algemeene belang.
Ook in Leiden is in één geval de
werkloosheid bestreden op deze zeker
oeconomisch gezonde en zeer effectieve
wijze.
Op de fabriek van de N.V. Kon. Ned. Fa
briek van Wollen Dekens v.h. J. C. Zaal
berg en Zn. is een herscholings-proef ge
daan met 74 werklooze textielarbeiders
welke, naar ons door den fabrikant werd
verzekerd, uitstekend is geslaagd, tot te
vredenheid van alle erbij betrokken par
tijen.
Ook in de sigaren-industrie hier ter stede
is een dergelijke herscholing in voorberei
ding.
PE WERELD IN
VOGELVLUCHT
PARIJS: Er is geen twijfel aan; de al
gemeene staking in Frankrijk, geprocla
meerd door de C. G. T. is een mislukking
geworden.
Het mislukken van de staking in Frank
rijk is, zoo schrijft de „Times" evenzeer te
danken aan het gezond verstand der arbei
ders als aan de krachtige houding van de
regeering. De gebeurtenissen der paar
laatste dagen moeten een wrok achterla
ten. Als Daladier een verstandig gebruik
maakt van zijn overwinning, zal hij in
staat zijn deze wrok te sussen en de ach-
tei docht, waarmede de regeering door de
arbeiders ontegenzeggelijk wordt be
schouwd, weg te nemen. Hij heeft zich sterk
genoeg getoond om zich te verzetten tegen
de met dreigementen gepaard gaande dic
tatuur van een kant, het zou even fataal
zijn voor zijn prestige als den leider, die
Frankrijk in deze crisis noodig heeft, als
hij toe zou geven aan druk van elementen
aar den anderen kant, die evenzeer ge
neigd zijn om klasse- en groepsbelangen
boven die van het land te stellen.
Volgens de „Daily Telegraph" heeft
Frankrijk ontzaglijk gewonnen aan eer
bied van de buitenwereld, die thans het
zoo welkome bewijs heeft, dat het nog pal
staat, terwijl het ernstig geschokt en ter
neergeslagen scheen.
ROME: In den Grooten Fascistischen
Raad heeft gisteravond de Italiaansche
minister van buitenlandsche zaken, graaf
Ciano, een redevoering gehouden, waarin
hij eenige onthullingen deed over de hou
ding van Italië in het Tsjecho-Slowaaksche
geschil. O.a. bleek uit zijn rede, dat Italië
wel degelijk op een oorlog was voorbereid.
Teekenend voor de situatie was wel, dat
de verhouding tot Engeland wel werd aan
geroerd, maar niet de verhouding tot
Frankrijk. Een nieuw incident schijnt de
toch al gespannen betrekkingen tusschen
Rome en Parijs nog meer te zullen ver-
tioebelen. Na afloop van Ciano's rede zou
den afgevaardigden geroepen hebben: „Wij
villen Tunis en Corsica". Alle Fransche
biaden leggen er den nadruk op. dat te
Rome geen parlementaire betooging kan
plaats vinden, zonder dat deze van te vo
ren georganiseerd is.
Uit Rome wordt voorts aan de „Journal"
gemeld: Het staat vast, dat sedert eenige
c'agen onder de troepen en formaties der
fascistische partij een krachtige propagan
da wordt gevoerd om een atmospheer te
scheppen, die gunstig is voor de Italiaan
sche verlangens inzake Tunis. De afgevaar
digden, zoowel als de andere betoogers,
handelden op instructie. Daarom moet aan
hun betooging meer beteekenis worden
gehecht dan de fascitsische pers doet. Men
staat hier aan het begin van een van hoo-
gerhand georganiseerde campagne.
13 DOODEN BIJ AARDSCHOKKEN IN
VENEZUELA.
CARACAS, (Venezuela), 1 Dec. (A. N.
P.) Te Puerto Maiquetia nabij Guaira
zijn dertien menschen door een aardstor
ting omgekomen. 85 ruizen werden ver
nield. De aardstorting is een gevolg van
zware regenbuien.
ALGEMEENE STAKING EEN
MISLUKKING.
HET EINDE DER STAKING.
Tot middernacht, het uur, waarop vol
gens het parool van de CGT de staking
moest eindigen, had zich te Parijs geen en
kel incident voorgedaan. De meeste mo
biele garden en soldaten, die de orde be
waarden, zijn in den middag naar hun ka
zernes teruggekeerd.
De prefectuur van politie heeft medege
deeld, dat een honderdtal arrestaties, wel
ke in den loop van den dag waren ver
richt, gehandhaafd zullen blijven.
Te half twaalf in den avond heeft Sar-
raut aan de pers verklaard, dat de avond
kalm was verloopen. Hij had geen enkel
incident gehoord en had den indruk, dat
de avond gelijk aan den dag zou zijn.
Inderdaad is het een rustige dag geweest
en is de staking als mislukt te beschou
wen.
De C.G.T. besefte het zelf, door het sta
kingsparool voor het personeel van de on-
dergrondbaan spoedig in te trekken. In de
ki achtproef tusschen de vakbeweging en de
regeering is de schaal onvoorwaardelijk
raar den kant van de laatste doorgeslagen.
Men vraagt zich af hoe de scherpzinnige
leiders van de syndicaten het op deze de
monstratie konden laten aankomen. Zij
voorzagen niet, dat Daladier tot middelen
zijn toevlucht zou nemen, dank zij welke
hij, met behulp van een indrukwekkenden
ordedienst, zonder botsingen van belang,
de wet liet zegevieren.
Gevlucht kapitaal keert terug.
Het ministerie van Financiën deelt me-
dat, dat de mislukking der staking een
aanmerkelijken terugkeer van goud ten ge
volge heeft gehad. Gistermorgen zijn ver
scheidene miilioenen francs gerepatrieerd.
DALADIER NA DE OVERWINNING.
Gisteravond te acht uur heeft minister-
piesident Daladier een radiorede gehou
den, waarin hij o.a. heeft gezegd, dat de
vaderlandsliefde en de helderziendheid van
het Fransche volk wederom duidelijk zijn
gebleken.
30 November is een historische dag ge
worden; gedurende 24 uur moest het ge-
heele nationale leven worden lam gelegd,
onder het ironisch toekijken van de tegen
standers van Frankrijk en tot droefheid
van zijn vrienden.
De staking is evenwel geheel mislukt.
Het land heeft blijk gegeven met vertrou
wen met de regeering te willen meewer
ken en door het eerbiedigen van de wet
ten het heil van het land te bevorderen.
De minister-president wees er verder op,
dat alle vitale diensten van het land vrij
hebben kunnen functionneeren: de treinen
hebben gereden, de diensten van post-,
telegraaf en telefoon waren verzekerd, de
autobussen hebben gereden; zelfs in het
particuliere bedrijf is het werk slechts ge
deeltelijk neergelegd.
Spreker was hier van tevoren reeds ze
ker van; men wordt steeds door de Fran-
schen begrepen, wanneer men de taal van
Frankrijk tot hen spreekt. De minister
president had aangekondigd, dat de autori
teit van den republikeinschen staat zou
worden geëerbiedigd en dat is geschied, hij
had gezegd, dat een staking in de openbare
diensten niet zou worden geduld en de sta
king is niet gekomen. Spreker heeft ver
trouwen gehad in de ambtenaren en werk
lieden om de overwinning te behalen op
de propaganda, welke moordend is voor
het vaderland en zij hebben zichzelf we
ten te overwinnen, omdat zij voelden, dat
zy werden gesteund en beschermd door de
regeering met wettelijke middelen.
De minister-president verklaarde verder,
dat de leider van de regeering niet tot taak
heeft een overwinning te bevechten op
misleide Franschen, doch wel heeft hij tot
taak hen tot rede te brengen, wier onzin
nig optreden het land tot den ondergang
zou brengen en dit is gelukt. Het Fran
sche volk heeft door zijn houding getoond
te weten, dat de sociale wetten niet in het
gedrang kwamen en dat zijn vrijheden niet
werden aangetast. Het heeft bewezen te
begrijpen, dat integendeel door wanorde
en ongedisciplineerd optreden deze vrij
heden in de waagschaal werden geplaatst
en dat juist de stormram van de algemee
ne stakingen in andere landen, den weg
voor de dictatuur hebben bereid. De ga
rantie voor de vrijheid is de autoriteit van
den staat.
Ook hebben de Franschen begrepen, dat
een dag van wanorde de positie van Frank-
ri'k in de wereld zou verzwakken. De bui
tenlandsche dagbladen hebben zich gister
ochtend afgevraagd wat de dag zou bren
gen en de geheele wereld weet thans dat
Frankrijk weet te zegevieren over binnen-
landsche moeilijkheden. Frankrijk zal
thans in eensgezindheid zijn weg voortzet
ten.
DE C.G.T. TRACHT DE NEDERLAAG TE
VERKLEINEN.
In een communiqué van de C.G.T. wordt
verklaard, dat de algemeene staking zich
heeft ontwikkeld zonder dat een enkel ern
stig incident den arbeiders in de schoenen
kan worden geschoven. Zonder twijfel is
dc- kalmte, welke de C.G.T. heeft ge-
wenscht, beinvloed door de krachtige maat
regelen, welke de regeering heeft geno
men. Niettegenstaande deze krachtsont
plooiing is het stakingsparool volgens de C.
G.T., in groote mate opgevolgd in de par
ticuliere industrie, zoowel te Parijs als in
et; provincie. Bij de openbare diensten is
de staking in belangrijke centra aameiding
geweest tot ernstige onderbrekingen. Ge
heel hebben gestaakt de mijnwerkers, zee
lieden en havenarbeiders, terwijl niet werd
gewerkt in de voornaamste centra van de
metaalindustrie, de textielindustrie, en in
de leerindustrie door 75 tot 95 pet. van de
werklieden. In de openbare diensten en in
het staatstabaksbedrijf is op vele plaatsen
de staking eveneens met discipline gehou
den.
Ten slotte wordt medegedeeld, dat het
Nationaal Comité op Maandag a.s byeen
is geroepen.
INCIDENTEN IN DE GRENSSTREEK.
Met Belgische werkwilligen.
In de FranschBelgische grensstreek na
bij Quiévrain hebben zich vrij ernstige in
cidenten voorgedaan tusschen Fransche
stakers en Belgische werkwilligen. Onge
veer 4000 Fransche stakers deden een po
ging om op Belgisch grondgebied te ko
men, waar zij door een sterke Belgische
politiemacht werden teruggedreven. Twee
Belgische communistische Kamerleden be
gaven zich op Fransch grondgebied en spra
ken de Fransche stakers toe.
Later, na het sluitingsuur van de metaal-
fabrieken te Blanc Misserom, is een groep
Belgische werkwilligen doored stakers aan
gevallen. De Belgen werden op den grond
geworpen en zwaar mishandeld. Deze mis
handeling had plaats op korten afstand van
de grens onder het oog van de Belgische
gendarmerie, die echter niet kon ingrij
pen. De burgemeester van Quiévrain heeft
een besluit uitgevaardigd, waarbij alle sa
menscholingen verboden zijn. De grens
wordt thans streng bewaakt.
VIERHONDERD PERSONEN
GEARRESTEERD.
Uit Parijs wordt gemeld, dat in den loop
van den dag vierhonderd personen gear
resteerd zijn wegens het weigeren te ge
hoorzamen aan bevelen tot doorloopen, we
gens het beleedigen van agenten, het wei
geren van requisitie of de belemmering van
de vrijheid van arbeid.
Tegen half drie werden duizend arbei
ders uit de Hotchkiss-autofabrieken ver
wijderd.
DE GEVOLGEN DER STAKING
EORDEAUX, 1 Dec. (A. N. P.). De ha
vendirectie heeft hedenochtend aan al het
havenpersoneel, dat gisteren gestaakt heeft,
medegedeeld, dat het ontslagen is.
Een aantal firma's te Bordeaux, waar
onder de Société Nationale des Construc
tions Aeronautiques du Sud Ouest, die haar
poorten gesloten heeft, hebben hedenoch-
ten geweigerd, de arbeiders die gisteren ge
staakt hebben, weder in dienst te nemen.
L'ORIENT, 1 Dec. (A. N. P.). Op grond
van hedennacht van den minister van Ma
rine ontvangen instructies heeft men van
ochtend geweigerd, de arbeiders van het
arsenaal, die gisteren gestaakt hebben, we
der in dienst te nemen.
De trams zijn vanochtend niet uitgere
den, daar het geheele personeel ontslagen
is, omdat het gisteren gestaakt heeft.
Lastigvallen van werkwilligen gestraft.
VALENCIENNES, 1 Dec. (A. N. P.).
Vanochtend zijn zes stakers veroordeeld
tot drie maanden gevangenisstraf, omdat
*'i vfr'-'-v-?"'"'"! hI?»-';» ooi aMen.
De algemeene staking in Frankrijk ls
gisteren een mislukking gebleken. (2de
blad).
Z. H. de Pans heeft gisteren gezinspeeld
op een nieuw ernstig gevaar voor de Kerk.
(2de blad).
Een belangwekkende rede van Ciano.
(2de blad).
De dood van Codreanu. (2de blad).
Binnenland
Debat in de Tweede Kamer inzake het
lager onderwijs. (2de blad). Een motie-
Mol Ier aangenomen. (1ste blad).
Te Wormerveer is een meisje tusschen
trein en perron gedood. (5de blad).
Autobus met 22 passagiers te water ge
reden. (5de blad).
Explosie in hotel te Vught. (5de blad).
VOORLOOPIG OVERZICHT VAN HET
WEER IN NOVEMBER 1938.
Het Kon Ned. Met. Inst. te de Bilt geeft
het volgende overzicht van het weer in
ed afgeloopen maand.
Gemiddeld over de vijf hoofdstations was
in November de ochtendtemperatuur 3 1/2
graad boven normaal, in de drie decaden
resp. 4, 4 en 2 1/2 graad boven normaal.
De grootste afwijkingen kwamen voor op
den tweeden en den veertienden, resp. nor
maal en 81/2 graad boven normaal. Dagen
met temperaturen beneden normaal kwa
men niet voor.
De gemiddelde dagelijksche maximum
temperatuur en het gemiddelde dagelijksche
minimum waren resp. 3 en 4 graden boven
normaal.
Te de Bilt werd geen epkele vorstdag
waargenomen. De neerslag was in Utrecht
Groningen, Drente, Overijssel en Gelder
land 15 tot 30 procent, boven normaal,
overigens normaal tot 15 procent erboven
en beneden.
Te de Bilt werden 22 uren zonneschijn
waargenomen tegen 59 uren normaal.
Sedert het begin der waarnemingen in
1899 is zulk een gering aantal uren niet
voorgekomen.
DE KWESTIE DER JOODSCHE
VLUCHTELINGEN.
De immigratie-mogelijkheden in Palestina.
TEL AVIV, 1 Dec. (A. N. P.). Door de
Joodsche families in Palestina worden
steeds meer Duitsche kinderen geadop
teerd. In verband hiermede zijn te Tel Aviv
verscheidene bureaux ingesteld.
Tijdens een bijeenkomst van den natio-
nalen Joodschen Raad werd medegedeeld,
dat het Jewish Agency met de Britsche re
geering in onderhandeling was over de toe
lating van 5.000 kinderen. Daarentegen heb
ben, naar medegedeeld werd, de autoritei
ten geweigerd 10.000 extra-immigratie
certificaten te verleenen, waarvan een
kwart bestemd moest zijn voor jongelieden
van 14 tot 17 jaar en 7.500 voor jongelieden
van 18 tot 25 jaar.
Australië wil 15.000 vluchtelingen opnemen
CANBERRA, 1 Dec. (A. N. P.). De
Australische minister van binnenlandsche
zaken heeft medegedeeld, dat de gemeene-
best-regeering besloten heeft, met Enge
land en de Dominions samen te werken om
net Europeesche vluchtelingenvraagstuk te
helpen verlichten door in de komende drie
jsren 15.000 vluchtelingen toe te laten.
Men gelooft, dat 15.000 het maximum
aantal vluchtelingen is, dat opgenomen kan
worden zonder dat de arbeids- en algemee
ne situatie in het land verstoord wordt.
VIJF KINDEREN DOOR GRANAAT
GEDOOD.
WARSCHAU, 1 Dec. (A. N. P.). Bij
Kalusz in het district Lemberg zijn vijf
knapen door de ontploffing van een ver
moedelijk uit den wereldoorlog achterge
bleven granaat, welken zij in het land ge
vonden hadden, gedoqd. De jongens had
den geprobeerd het projectiel te openen.
Een zesde knaap werd zoo ernstig ge
kwetst, d*t men vom /ijn leven vreest.