De algemeene staking
in Frankrijk
JAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Een krachtproef tusschen Daladier
en Blum
Het stakings-parool slechts
gedeeltelijk opgevolgd
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1938
30ste Jaargang No. 9197
S)e£eicbch^Sou/ta/nt
Telefoon; Redactie 15.
Telefoon; Administratie 935.
Adv. en ADoiin.-iarieveii zie pag. 2
Giro 103003. Postbus 1L
Dit nummer bestaat alt
vier bladen.
V Nederland-Duitsctitand
NederlandDuitschland gaat niet door.
Dat was gisteren het gesprek van den
avond in vele kringen.
NederlandDuitschland gaat niet door.
Bedoeld wordt niet, dat b.v. de onder
handelingen over een handelsverdrag tus
schen Nederland en Duitschland zijn af
gesprongen. 't Is erger: de internationale
voetbalwedstrijd, welke op Zondag 11 De
cember te Rotterdam zou worden gehou
den, is door den burgemeester van Rot-
terdag verboden.
Verboden „ter voorkoming van versto
ring der openbare orde".
De burgemeester van Rotterdam mr.
Oud vreest klaarblijkelijk in dezen tijd
Jodenvervolging in Duitschland, enz.
voor, tijdens of na een voetbalwedstrijd
NederlandDuitschland een of ander „rel
letje".
Wij zeggen: vreest. De Rotterdamsche
magistraat behoeft niet zeker te zijn
van een dergelijk gebeuren, maar als hij
motieven heeft, om zoo iets te vree
zen, dan is zijn verbod gerechtvaardigd;
dan wij kunnen het ons volkomen in
denken is zijn ingrijpen een plicht van
overheidstact en overheidsbeleid. Want,
de verstoring van de openbare orde, direct
en in eerste instantie, zou wellicht niet
het ergste gevolg zijn van een gevreesd
„relletje", maar erger zouden kunnen zijn
de indirecte en later-komende gevolgen.
En nu zegt de heer Lotsy, bestuurslid
van de F.I.F.A. wel, dat politiek en sport
niets met elkaar te maken hebben en dat
dus het verbieden van den wedstrijd moet
worden betreurd, maar met alle res
pect! dit is toch wel een zéér opper
vlakkige, een n i e t s-zeggende bestrijding
van de handelwijze van Rotterdams burge
meester.
Timmeren en politiek 'hebben ook niets
met elkaar te maken. Maar dit wil niet
zeggen, dat geen enkele timmerman zich
met politiek bemoeit!
En, vervolgens, er zijn politieke kwes
ties, die gespannen houden de belangstel
ling en het meeleven van een ieder
ook al doet hij niet aan politiek!
En, op de derde plaats, een interna
tionale wedstrijd is niet een gebeurtenis,
waarbij alléén twee elftallen van sport-
menschen betrokken zijn!
Na deze opmerkingen kan nog de vraag
worden gesteld en dit is het hengsel van
de kwestie of er inderdaad gegronde
vrees bestaat voor een „relletje", voor or
de-verstoring voor, tijdens of na den in
ternationalen voetbalwedstrijd Neder
landDuitschland.
't Zou een blamage zijn voor het Neder-
landsche volk, als wij zouden moeten
vreezen, dat de Duitsche gasten, indien
zij zich behoorlijk zouden gedragen en
wij willen daaraan niet twijfelen door
de gastheeïen, door het Nederlandsche
volk niet waardig en gastvrij zouden wor
den ontvangen.
Het Nederlandsche volk dr. S. baron
van Wijnbergen heeft dit eenigen tijd ge
leden zeer juist in ons blad aangetoond
is niet a n t i-Duitsch. Het Nederlandsche
volk is wel in overgroote meerderheid
anti het regiem, dat in Duitsch
land wordt gevoerd, m.a.w. a n t i-natio-
naal-socialistisch; en het Nederlandsche
volk verfoeit en verafschuwt veel van
wat onder dat regiem in Duitschland
plaats grijpt. Maar 't zou onredelijk zjjn,
als men bedoelde wandaden en misda
den zou wijten aan individueele Du.it-
schers, onder wie er zoo talrijken zijn, die
daaraan even onschuldig zijn als wij. En
't zou bovendien onhoffelijk zijn, als men
de ergernis over bepaalde gebeurtenissen
in Duitschland zou botvieren op Duitsche
gasten.
Maar: als menschen in een overprik
kelende stemming verkeeren, als zij wat
men noemt „geladen" zijn, kan men niet
van ieder hunner verwachten en eischen,
dat hij de eischen van redelijkheid en
hoffelijkheid zal hoog houden en daaraan
in alles zal voldoen!
Dat de burgemeester van Rotterdam
met deze feitelijkheid rekening wil
houden, kan zeker niet worden betreurd.
Wel zal ieder betreuren, dat over
de wereld heerscht een stemming en een
sfeer, waarin verboden voor internatio
nale voetbalwedstrijden kunnen worden
gemot: eerd!
Defensie en werkloosheid
De minister van defensie heeft den heer
Albarda gisteren verklaard, dat deze ten
onrechte de defensie niet als uniek belang
ziet. Het gaat hier om de hoogste goede
ren, aldus de minister. De bestrijding van
de werkloosheid is belangrijk, doch de
handhaving van de nationale zelfstandig
heid nog belangrijker aldus de minis
ter.
Wij zijn het eens met den minister, dat
de handhaving van de nationale zelfstan
digheid boven-aan staat op de lijst van de
plichten van een regeering, van een volk.
Maar wij zijn het ook eens met den heer
Albarda, dat ten slotte de nationale zelf
standigheid niet alleen wordt gehand
haafd, sterk, zóó dat ze weerstand kan
bieden aan aanvallen van buiten en van
binnen, doof de defensie, maar
dat voor die handhaving ook noodig is
een doeltreffende bestrijding van de, de
massa ontzenuwende en ondermijnende,
werkloosheid.
De hoogste goederen staan op het spel
bij de al of niet handhaving van onze na
tionale zelfstandigheid. Volkomen waar.
Maar men zie toch niet voorbij, dat de
handhaving van onze nationale zelfstan
digheid op verschillende manieren gevaar
kan loopen!
UE WERELD IN
V OGELVLUCHT
PARIJS: De algemeene staking is in
Frankrijk vandaag alles behalve „alge
meen". Het was na de krachtige tegen
maatregelen der regeering te verwachten,
dat er verschillende ploegen arbeiders
speciaal in overheidsdienst en spoorweg
personeel zouden zijn, die het werk niet
zouden neerleggen. En het is ook wel ge
bleken, dat verschillende diensten te Parijs
en elders vrijwel normaal functioneerden.
Met het afkondigen van het requisitie-
decreet heeft de regering een troef uitge
speeld, welke Leon Blum geprobeerd heeft
de regeering uit de hand te slaan. Hij
heeft Daladier n.l. een open brief geschre
ven, waarin hij beweert, dat het requisitie-
decreet onwettig is. Dat was natuurlijk een
belangrijke steun in den rug van de sta-
kings-leiding.
Daladier heeft Blum evenwel per radio
geantwoord. Het is vandaag dus een strijd,
een krachtproef tusschen Daladier, als
hoofd der regeering, en Leon Blum, als
leider der Fransche socialisten. Wie zal de
overwinning behalen? Van een duidelijke
overwinning zal waarschijnlijk wel geen
sprake zijn. Beide partijen zullen trachten
de overwinning naar zich toe te halen.
Blum zal er zich op beroepen dat er toch
maar zooveel arbeiders gestaakt hebben
dat de regelmatige gang van zaken ge
stoord is geweest, terwijl de regeering erop
zal wijzen, dat het stakingsparool voor een
zeker percentage thans nog onbekend) niet
is opgevogd. De socialistische Kamerfractie
heeft tegen Vrijdag de Kamerleden indivi
dueel bijeen geroepen, teneinde „de afge
vaardigden in de gelegenheid te stellen, hun
mandaat uit te oefenen". Het parlement,
dat aldus op Vrijdag bijeen komt, zal wel
uitsluitend uit socialisten en communisten
bestaan.
Het gaat hard tegen hard.
DE PAUS VERLEENT AUDIëNTIE.
ROME, 30 November. (A.N.P.) Vanmor
gen heeft de Paus, gelijk tevoren reeds ge
regeld was, audiëntie vorrleend aan 600
jonggehuwde paartjes. Z. H. richtte een
toespraak tot hen, die 11 minuten duurde.
SNELTREIN RIJDT IN OP LOCOMOTIEF
Nabij Halle in Duitschland.
HALLE, 30 November. (A.N.P.) In den
nacht van Dinsdag op Woensdag is een uit
Eichenberg komende sneltrein bij het bin
nenrijden in het Centraal Station alhier
tijdens een dikken mist op een locomotief
ingereden. Twee wagons en de locomotief
van den sneltrein ontspoorden. Een en
twintig reizigers en vier spoorwegarbeiders
werden licht gewond. Na verbonden te zijn
konden allen, op twee na, hun reis voort
zetten.
DR. COLIJN SPREEKT VOOR DE RADIO
De minister-president dr. H. Colijn
heeft zich bereid vreklaard om Don
derdagavond te kwart over zeven voor
de beide zenders een kort woord te
spreken ter aanbeveling van de na
tionale inzameling van Zaterdag 3 De
cember ten behoeve van uitgewekenen
om geloof of ras.
HET ASPECT VAN PARIJS.
Bij het aanbreken van den dag wees al
les erop, dat de algemeene staking, welke
tegen vandaag in geheel Frankrijk was af-
kondigd, een gedeeltelijke mislukking is.
Afgezien van het ongewoon groote aantal
politiebeambten en de aanwezigheid van
groepjes mobiele garden had Parijs haar
gewone aanzien.
De stadsreinigingsdiensten werkten ge
woon en de vroege autobusdiensten ver
voerden de eerste arbeiders naar hun
werk, terwijl ook de Metro reed. Aan het
Gare St. Lazare vernam de Reutercorres-
pondent, dat de diensten tot dusver volko
men normaal verliepen. De post is naar
het schijnt gewoon besteld, want reeds
vroeg kon men de postboden naar hun
werk zien gaan, terwijl de post op de sta
tions gewoon in de post-auto's werd gela
den. Naarmate het later werd gingen de
café's, bakkerswinkels en andere zaken ge
leidelijk open en de melkboeren begonnen
hun ronde. Er rijden vrij veel taxi's op
straat, doch de meeste worden bestuurd
door de eigenaars.
Een gedeelte van het autobuspersoneel is
voornemens, in de garages te blijven. Hoe
wel zij op hun post blijven, weigeren zij te
werken. De chefs der diensten schatten ech
ter, dat vanochtend ongeveer zestig pro
cent van de autobussen moet rijden.
Op verschillende lijnen van de Metro
zijn de treinen normaal begonnen te loo
pen. Op het Gare du Nord en het Gare de
l'Est reden de treinen vanochtend vroeg
eveneens gewoon.
De vakvereeniging van spoorwegpeso-
neel voor Roubaix en omstreken had gis
teren na een langdurige vergadering be
sloten, niet deel te nemen aan de staking.
Het ministerie van openbare werken
deelt mede, dat met het oog op bedreigin
gen met staking instructies zijn gegeven om
voorrang te verzekeren aan treinen, waar
in levensmiddelen worden vervoerd, bo
ven personentreinen.
SLECHT ENKELE KRANTEN
VERSCHENEN.
Met uitzondering van de „Matin" „Jour"
„Petit Parisien" en „Action Frangaise", die
gedeeltelijk met een verkleind aantal pa
gina's uitkomen, zijn geen dagbladen te
Parijs verschenen.
Uit Rijssel wordt vernomen, dat in deze
stad bij alle dagbladen normaal wordt ge
werkt. Te Lyon zal evenwel slechts een
deel van de bladen verschijnen, terwijl te
Clermont Ferrand en Rouaan geen enkel
blad zal uitkomen.
De werkliedenbonden van de arsenalen
te Toulon en Cherbourg hebben gisteren
besloten te staken met bezetting van de
werkplaatsen. De bij de CGT aangesloten
bonden van werklieden in het electriciteits-
bedrijf en prefectuur-beambten in het de
partement van de Isère hebben besloten,
niet te staken en een zelfde houding wordt
aangenomen door de onderwijzers van
Vaucluse.
Vanochtend moest de mobiele garde te
Raismes in het departement van het Noor
den stakers uiteenjagen; een viertal arres
taties werd verricht. In verband met deze
arrestaties was een opwinding onder de sta
kers merkbaar. Te Saint Armand vormde
zich een optocht van een duizendtal sta
kers, die naar Valenciennes wilden trek
ken, waarheen de arrestanten waren ge
voerd. Te Anzin joeg de mobiele garde de
betoogers evenwel uiteen
DE TOESTAND IN HET NOORDEN.
In het Noorden is de toestand als volgt:
Te Rijsse heeft het geheele gemeente-
personeel besloten in staking te gaan, met
uitzondering van dat van den burgerlijken
stand, de brandweer en de begraafplaat-
esen. Te Roubaix heeft de bij de C.G.T.
aangesloten bond van spoorwegarbeiders
zijn leden instructie gegeven te blijven
werken. Te Duinkerken wil het personeel
van tram en autobus werken, doch het per
soneel van de gas- en electriciteitsfabrie-
ken weigert. De dienst zal echter functio-
neeren om de veiligheid te verzekeren.
Men denkt dat het personeel van de haven,
de banken eh de warenhuizen zal werken.
In het gebied van Hazebrouck wordt geen
staking verwacht. De spoorwegarbeiders
in het station van Grenoble, die bij hun
werkzaamheden afhankelijk zijn van het
station Chambery, hebben vannacht een
telegram van den bij de C.G.T. aangeslo
ten vakbond te Chambery ontvangen,
waarin hun wordt verzocht te blijven wer
ken. Het trampersoneel te Bordeaux en
omgeving heeft besloten het werk neer te
LEON BLUM TREEDT IN HET
STRIJDPERK.
Rechtsgeldigheid van requisitie-decreet
betwist.
De leider van de Fransche socialisten,
Léon Blum, heeft gisteren een schrijven
aan Daladier gericht, waarin hij de rechts
geldigheid van het door de regeering uit
gevaardigde requisitie-decreet betwist.
Tegelijkertijd eischte Blum, dat zijn brief
per radio aan het Fransche volk zou worden
bekend gemaakt. Om negen uur gisteravond
heeft deze uitzending inderdaad plaats ge
had.
Daladier antwoordt Blum.
Het radiostation van de PTT heeft gister
avond het antwoord van minister-president
Daladier aan Léon Blum uitgezonden. In
dit antwoord wordt uiteengezet, dat wel
aegelijk het decreet van 6 Juni 1936 moge
lijk maakt, de wet van 1877 toe te passen
buiten mobilisatie. Vervolgens heeft de mi-
r.ister-president aangetoond, dat overeen
komstig de tekst van dezelfde wet van 1877
requisitie van personeel en diensten moge-
Rik is.
GERECHTELIJK OPTREDEN TEGEN
VAKBONDSLEIDERS.
Naar aanleiding van de publicatie van
een circulaire van den nation alen bond van
wegwerkers, waarbij de stakers werden
uitgenoojigd, het werk neer te leggen, heeft
het parket op last der regeering gisteren
een gerechtelijk onderzoek geopend op
grond van de wet van 1845. Deze wet be
dreigt met een gevangenisstraf van 9 tot 5
jaar ieder, die aan het vrije verkeer hin
derpalen in den weg dreigt te leggen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
In Frankrijk wordt het stakingsparool
slechts gedeeltelijk opgevolgd. (1ste blad).
België trekt zich terug uit de niet-inmen-
gings commissie en zendt een vertegen
woordiger naar Burgos. (2e blad).
De Joden in Duitschland hebben Zater
dag a.s. huisarrest. (2e blad).
Een vliegtuigongeluk te San Francisco.
Vijf dooden. (2e blad).
Sport en Wedstrijden
Gisteravond werden bij de zwemwed
strijden te Roterdam verschillende Ned.
records verbeterd. (4e blad).
De Duitsche pers over het niet doorgaan
van den wedstrijd NederlandDuitschland
(4e blad).
SOCIALISTEN ROEPEN OP EIGEN
GELEGENHEID HET PARLEMENT
BIJEEN.
De socialistische fractie heeft besloten
alle Kamerleden bijeen te roepen voor een
vergadering, die Vrijdag a.s. in het Palais
Bourbon zou worden gehouden, om „de
afgevaardigden in de gelegenheid te stel
len hun mandaat uit te oefenen".
De fractie is van meening,; dat 'het parle
ment zoo spoedig mogelijk bijeengeroepen
had moeten worden, en bij gebreke van
een officieele bijeenroeping heeft zij be
sloten zelf tot een oproep over te gaan.
In een motie zet de socialistische fractie
uiteen, hoe zij tot dit besluit is gekomen.
Er zou geen conflict zijn ontstaan, aldus
wordt gezegd, indien het parlement den
dag na de afkondiging der wetsdecrcten
zou zijn bijeengeroepen, waartoe Daladier
zich trouwens verplicht had.
De verantwoordelijkheid rust dus geheel
op Daladier, die gisteren nog alle bemid
delingspogingen, zoowel van den bond van
oudstrijders als van een fractie, die in zijn
regeering vertegenwoordigd is, heeft af
gewezen. De socialistische fractie is van
meening, dat het conflict, als het niet in zijn
ontwikkeling tot staan kan worden ge
tracht, in zijn gevolgen beperkt moet wor
den en is daarom tot de uitnoodiging over
gegaan. De fractie noodigde den bond van
socialistische gemeentebesturen verder uit
de aandacht der gemeentebesturen te ves
tigen op „het illegale karakter van even-
tueele opeisching van gemeentelijk perso
neel" en derhalve de gemeentehuizen
Woensdag gesloten te houden.
Een duidelijk overzicht geeft de kaart,
waar de industrie-centra gelegen zijn en
welke opgenomen zijn in het stakings
programma der C.G.T. Deze centra be
troffen voornamelijk de metaalindustrie,
steenkoolbekkens, textielnijverheid, de
hoofd- en handelshavens en het spoorweg
verkeer.
Vooral in het Noorden van het land vanaf
Armentières tot Sedan waar als het ware
de fabrieken aaneengereid staan en waar
de meeste arbeiders in diverse bedrijven
werkzaam zijn is de toestand eenigszins
rustiger geworden. De'regeering heeft met
behulp van de mobiele garde het Noorden
zwaar versterkt.
Het tweede uitgestrekte gebied omvat
Lyon en Grenoble met de waterkracht-
stations; dan volgt het centrum Briey met
de metaalindustriën en kolenmijnen.
Op deze drie genoemde zones heeft de
C.G.T. de meeste hoop gevestigd. Ten be
hoeve van het functionneeren van het uit
gestrekte spoorwegnet (op de kaart aan
gegeven) heeft de regeering al het betrok
ken personeel gerequireerd.
Verder zijn van de meeste plaatsen van
beteekenis de namen vermeld.
