WIE ZIJN DE 10 POPULAIRSTE NEDERLANDERS
F.3500." AAN BELONINGEN VRAAGT UW WINKELIER EEN FORMULIER SLUITING 1 DEC-
H. M. Koningin Wilhemina en
Z. M. Koning Leopold
spreken aan een galamaaltijd
Burgerlijke Stand
DINSDAG 22 NOVEMBER '938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
MAGGIS POPULARITEITS-WEDSTRIJD
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; f 2.5Ü per kwartaal.
Bij onze agenten /O cent per week;
f 2 60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief Telefoontjes hoogstens 30
woorden. 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
BUIIG.
De Bill seint:
Verwachting: In het Westen matige tij
delijke krachtige tot betrokken later wel
licht verder krimpende wind, zwaar be
wolkt tot betrokken, regenbuien, zelfde
temperatuur.
In het Oosten meest matige Westelijke
tot Zuidelijke later wellicht verdere krim
pende wind, aanvankelijk opklarend, la
ter zwaar bewolkt tot betrokken en weer
kans op regen, aanvankelijk iets zachter.
Hoogste barometerst.: 755.3 te Biarritz.
Laagste barometerst.: 733.1 te Kopenhagen.
Een diepe depressie trok van Bretagne
via België en Oost-Nederland naar Dene
marken. Zij veroorzaakt thans krachtige
wind over de Duitsche bocht, Sleeswijk
Holstein en Oost-Duitschland. Bovendien
viel langs de geheele depressiebaan bui
tengewoon zware regen. De gisteren ge
noemde stormdepressie over den Oceaan
is in den afgeloopen nacht met een snel
heid van ongeveer 120 km. per uur naar
de Alpen getrokken. Zij brengt thans
zware neerslag over Oost-Frankrijk, Zwit
serland en Italië. Ver in het Westen schijnt
zich op den Oceaan weer een nieuwe sto
ring te ontwikkelen, welke wederom met
vrij groote snelheid naar het Oosten zal
trekken. Tot nu toe bewogen alle depres
sies zich Zuidelijk van de Britsche Eilan
den, zoodat het daar-vrij rustig doch koud
weer bleef. Ook ten onzent was de wind
hedenmorgen weer tot zwak afgenomen,
doch een flinke drukstijging over Frankrijk
doet weer een toeneming van den wind
verwachten. Over Scandinavië veroorzaken
orde depressies nog plaatselijk krachtige
wind. De temperaturen zijn daar, vooral
in het Noorden gestegen.
Verwacht mag worden, dat on
der invloed van de nieuwe
Oceaan-depressie de wind ten on
zent opnieuw zal gaan krimpen.
De regenkansen zijn vrij groot. In
het Westen zal de temperatuur wei
nig veranderen, in 't Oosten wordt
het des nachts zachter.
LUCHTTEMPERATUUR.
7.7 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.t
Van Dinsdagnamiddag 4.30 uur tot
Woensdagmorgen 7.03 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Woensdag 23 Nov.
voorm. 3.05 en nam. 3.30 uur.
Maan op 8.48 uur Woensdagmorgen.
Maan onder 17.14 uur Woensdagavond.
NAAR SOESTDIJK EN AMERSFOORT.
Omdat de vorstelijke personen na het
bezoek aan het Prinsenhof rechtstreeks
naar Soestdijk zouden vertrekken, waar
"in het witten paleis van het Prinselijk
Paar, de lunch zou worden gebruikt en
vervolgens zou worden doorgereden naar
het Belgische monument in Amersfoort,
maakten de rijtuigen tijdens het bezoek aan
het stadhuis plaats voor auto's.
Koning Leopold en onze Vorstin namen
plaats in een groote hofauto, waarvan de
kap was neergelaten. Voor op den wagen
wapperden de twee standaards. Niet alle
leden van het gezelschap maakten den
tocht naar Soestdijk mede. Slechts enkele
hofdignitarissen en ook minister Spaak en
de Nederlandsche minister van buiten-
lrndsche zaken mr. Patijn namen in twee
volgauto's plaats.
Zoodra de vorstelijke personen naar bui
ten kwamen en in de auto plaats namen,
werden zij voor de tweede maal door de
voor het stadhuis verzamelde menigte har
telijk toegejuicht.
Voorafgegaan door een aantal politiemo
toren, terwijl naast de auto van de Ko
ningin en van koning Leopold twee offi
cieren van het corps motordienst reden,
zette de kleine stoet zich in beweging en
in langzaam tempo volgden de wagens hun
weg langs Damstraat, Rokin, Rembrandt-
plein, Utrechtschestraat, van Wouwstraat,
Amstellaan over de Berlagebrug naar de
Weesperzijde. Overal langs den weg ston
den groepen menschen, die de vorstelijke
personen hartelijk toejuichten. Aan de
grens van de gemeente stopten de politie
motoren en vervolgden de auto's in veel
sneller tempo hun weg naar het paleis
„Niemands volgeling en niemands belager, zijn beide landen
evenzeer gehecht aan de bevordering, waar mogelijk,
van goede internationale verhoudingen"
Aan den gala-maaltijd, welke gister
avond ten paleize is gegeven ter eere van
koning Leopold heeft H. M. de Koningin
de volgende rede uitgesproken-
DE KONINGIN SPREEKT
Sire,
Het is mij een groote vreugde, uwe ma
jesteit te dezer plaatse welkom te mogen
heeten.
Deze woorden sprekend, weet Ik, dat zij
de gevoelens vertolken waarmede geheel
Nederland, en wel niet alleen in Europa,
maar bijzonderlijk ook onder de keerkrin
gen, zich verheugt over het bezoek dat
Uwe Majesteit Mij heeft willen brengen.
Mijn Volk acht zich met Mij gelukkig, zich
door hare komst in staat te zien gesteld
uiting te geven aan zijn warme waardee
ring voor de zoo talrijke persoonlijke be
wijzen van vriendschap, aan Nederland
door Uwe Majesteit betoond, alsmede voor
de zoo groote belangstelling in Neder-
landsch-Indië, waarvan zij bij herhaling
blijk gaf.
Nederland en België zijn gelijkelijk-
gehecht aan de burgerlijke vrijheden,
die, tezamen met zin voor orde en goed
bestuur, den onvervreemdbaren grond
slag vormen van hun staatkundig le
ven. Voor beide mocht de prijs van
moeite en worsteling zijn een regee-
ringsvorm, die, rekening houdend met
het karakter hunner samenstellende
elementen, ruimte laat voor door eigen
kracht verstandig geleiden groei en
ontwikkeling. De positie, die elk onzer
landen in West-Europa door natuurlij
ke ligging en eigen staatkundig inzicht
heden ten dage inneemt, vertoont over
wegende pvereenstemming met die van
het andere. Niemands volgeling en
niemands belager, zijn beide evenzeer
gehecht aan de bevordering, waar mo
gelijk, van goede internationale ver
houdingen.
Zoo kon het niet anders of tusschen Ne
derland en België moest, ofschoon elk zijn
eigen leven wil leiden, een gezindheid
ontstaan van werkelijke toenadering. En
mogen al tusschen nen belangenverschil-
len bestaan bij naburen kan waarlijk
niet anders worden verwacht Ik ken er
geene, die niet door vergelijk of langs an
dere wegen des vredes tot oplossing kun
nen worden gebracht. Te eerder moet dat
mogelijk zijn, daar er, niet het minst op
het gebied van handel en verkeer, zoo
vele gemeenschappelijke belangen be
staan, ook tegenover een mededingende
buitenwereld.
Ik hef mijn glas op, Uwer Majesteit ter
eere, en wensch tevens dezen dronk te
wijden aan Haar Huis, zoomede aan den
voorspoed van een gelukkig België.
Z.M. Koning Leopold heeft daarna de
volgende rede gehouden:
DE KONING ANTWOORDT
Mevrouw,
In de eerste plaats betuig ik Uwe Ma
jesteit mijn innigsten dank voor de zoo
vleiende woorden, die Zij tot mij heeft ge
richt.
Het onthaal, dat ik van de Nederlandsche
bevolking mocht ontvangen, is mij naar het
hart gegaan. Ik zal het met ontroerende
erkentelijkheid gedenken, want uitermate
dierbaar is mij de vriendschap van het Ne
derlandsche Volk.
Het verheugt Mij, dat Mijn bezoek zoo
kort na de jubileumfeesten kon geschieden,
die in het aanschijn van de wereld Neder-
land's verknochtheid aan zijn vereerde Ko
ningin hebben bevestigd.
Op indrukwekkende wijze is het liefdevol
vertrouwen van Uwe onderdanen in het
Vorstenhuis gebleken. Hierdoor werd plech
tig het helder inzicht van Uw verheven
zending erkend, en met hoop en trots
mocht Nederland de geboorte van Prinses
Beatrix begroeten.
Ik heb meermalen uw land bezocht. Ik
had het voorrecht vele uwer medeburgers
te ontmoeten. Bij talrijke gelegenheden heb
ik de geestelijke en moreele deugden van
het Nederlandsche volk ondervonden en
op prijs gesteld: de vastheid van zijn oor
deelkundige r ichterheid, door een zoo lief
derijken eerbied voor ue natuur gemilderd.
Het openbaar leven is in har heelen om
vang doordrongen van deze sterke per
soonlijkheid.
Mijn mooiste reizen waren in Neder-
landsch-Indië. Ik heb uw koloniaal Rijk
met buitengewone belangstelling door
kruist. Ik heb Uwe onderlegde beheerders
aan het werk gezien er. de wetenschappe
lijke voorlichting bewonderd, die hun ar
beid bevrucht. Vaak denk ik aan mijne bei
de Indische tochten terug en herzie ik in
gedachten die heerlijke gewesten met de
wonderen der schepping bedeeld.
Alleen een volk met een hoogstaand cul
tuurleven kan een zulkdanig gebied behoor
lijk beheeren. De Nederlandsche universi
teiten, met hun onfeilbare wetenschappe
lijke traditiën, zijn eer geestelijk sieraad
van de beschaafde wereld. Negen Nobel
prijzen werden door Hollandsche geleerden
onder de regeering van Uwe Majesteit be
haald en hebben Nederland's gezag ver
over zijn grenzen uitgebreid. Uwe schrij
vers en dichters, zoo nauw met de onze
verwant, stonden meermaals aan de spits
van de Europeesche letteren, terwijl Uwe
schilders een eereplaats in al de musea
hebben veroverd.
Aan grootsche ondernemingen heeft zich
de Nederlandsohe techniek beproefd. Daar
van getuigt de volmaaktheid van uwe we
gen en waterstraten, de toerusting van uwe
scheepsvaart en de vermetelheid van dat
ontzaglijke werk aan de Zuiderzee, waar
uw volk zegevierend een nieuw grondge
bied aan den Oceaan betwist.
Mevrouw,
Met den dag voelen de kleine volke
ren de noodwendigheid van toenade
ring en wederzijdsch hulpbetoon, wil
len zij niet in conflicten worden betrok
ken, waar hun eigen belangen niet me
de zijn gemoeid.
De angstige dagen, die onze beide
volkeren onlangs moesten beleven,
hebben de doelmatigheid doen blijken
van een politiek, die tegelijk vrede en
onafhankelijkheid nastreeft.
Nederland, zei Uwe Majesteit, wil
zichzelf blijven. Heerlijke en fiere leus,
die Nederland allang heeft toegepast
en die toeliet dat het ongedeerd de tra
gische crisissen kon ontwijken, die
Zijne naburen geteisterd hebben. De toe
nadering van kleine staten verruimt
de sfeer van hun actL en van hun ge
zag. Een solidaire houding kan den
oorlog buiten onze grenzen weeren.
Maar, en Uwe Majesteit heeft het op
een verheven plan toegelicht: de vre
de om duurzaam te zijn, moet op den
grondslag van moreele en geestelijke
bewapening worden opgebouwd. In
dienst van dit edel ideaal hoop ik, dat
de toenadering en de samenwerking
van onze beide natiën zich zullen ont
wikkelen, en toenemen in hechtheid
en in kracht.
Terwijl ik mijn beker hef. wensch ik
Uwe Majesteit, en Prinses Juliana, en
Prins Bernhard, en mijn geliefde petekind
Prinses Beatrix, uit ganscher harte, ge
luk een goede gezondheid toe.
Ik drink op de roem van het Huis van
Oranje, op de welvaart en voorspoed van
het Nederlandsche Volk en op den luister
van zijn overzeesche rijksgebieden.
HET NOENMAAL TEN PALEIZE
SOESTDIJK.
Hedenmorgen te twaalf uur is Koningin
Wilhelmina met haar hoogen gast, koning
Leopold van België, ten paleize Soestdijk
gearriveerd, waar de beide vorstelijke per
sonen als gasten van het Prinselijk Paar
het noenmaal zouden gebruiken.
Langs den geheelen weg van Amster
dam naar Soestdijk bestond groote belang
stelling voor den koninklijken stoet.
Het koninklijk bezoek werd op het laat
ste gedeelte van de route geëscorteerd door
militaire motorrijders.
Het Prinselijk Paar was reeds vroeg in
den morgen ten paleize aangekomen en de
standaard van de Prinses wapperde dan
ook aan de middelsten vlaggestok ten be
wijze dat de hooge bewoners weer thuis
waren gearriveerd om de laatste toebereid
selen voor den maaltijd te treffen.
Deze maaltijd droeg overigens een strikt
besloten karakter en was in werkelijkheid
een familiebijeenkomst waarbij een graag
geziene bezoeker in den intiemen familie
kring hartelijk wordt ontvangen.
Tegen twaalf uur kondigde een auto van
de rijksveldwacht en even later kondig
de gejuich in de verte aan, dat de ko
ninklijke stoet in aantocht was. Vooral uit
de menigte tegenover het paleis zwollen
toejuichingen tot een luid gejuich aan,
toen de koninklijke auto met voorop den
oranje standaard van H. M. de Koningin
en den rooden standaard van den koning
der Belgen, het hek van de oprijlaan na
derde. In deze auto was gezeten H. M. de
Koningin, gekleed in grijzen bontmantel
naast koning Leopold, die weer de khaki-
uniform droeg. Slechts twee auto's volg
den de koninklijke stoet. Hierin zaten de
leden van het gevolg der beide vorstelijke
personen, die aan dezen maaltijd deelne
men. Het waren de Grootmaarschalk van
den koning van België, Graaf de Ccrnet de
Ways Ruart, en de Adjudant-Generaal,
Luitenant-Kolonel Tilkens. Hun beiden was
toegevoegd Vice-admiraal A. Vos van de
vierde afdeeling van het departement van
Defensie. De Koningin werd slechts ver
gezeld door haar hofdame, freule Schim-
melpenninck van der Oye, haar adjudant
luitenant ter zee eerste klasse, jhr. van
Holthe, en haar ordonnans-officier, jhr.
Egter van Wissekerke.
Onder de toejuichingen van het publiek
zwenkte de auto's de oprijlaan in voor het
bordes van het paleis. Achter de glazen
deur was het Prinselijk Paar te zien, dat
de hooge bezoekers met uitgestrekte han
den tegemoet trad.
PLECHTIGHEID BIJ HET BELGEN
MONUMENT TE AMERSFOORT.
In gezelschap van H. M. de Koningin
heeft de Koning der Belgen hedenmiddag,
nadat ten paleize Soestdijk het noenmaal
was gebruikt, bij het Belgenmnument te
Amersfoort een plechtigheid verricht, even
sober en eenvoudig als het monument zelf
dat als herinnering aan de droeve oorlogs
jaren tusschen 1914 en 1918 boven op den
Amersfoortschen berg door Belgen is op
gericht uit dankbaarheid voor de gastvrij
heid, hun verleend in Nederland, waar zij
een veilig toevlucht vonden toen huis en
hof in België door het oorlogsvuur werden
vernield.
Het monument waarin vandaag een
gedenkteeken is aangebracht met de vol
gende inscrptie:
Op 22 November 1938 is dit gedenk
teeken aangebracht in tegenwoordig
heid van Hare Majesteit Wilhelmina,
Koningin der Nederlanden, door Zijne
Majesteit Leopold III, Koning der Bel
gen. als getuigenis der dankbaarheid
van het Belgische volk voor de edel
moedige hulpvaardigheid aan de Bel
gische uitgewekenen gedurende den
wereldoorlog 19141918 door het
Nederlandsche volk bewezen".
rijst in strenge lijnen boven het eiken
hakhout uit, een massief metselwerk van
Officleële Crisispublicaties
RESTITUTIES BIJ UITVOER VAN
EIEREN EN PLUIMVEE.
Met ingang van 20 November 1938 zijn
de volgende wijzigingen in de restituties by
uitvoer van eieren, eierproducten of pluim
vee aangebracht:
a. kippeneieren 1.12 1/2 per 100 stuks;
b. eendeneieren ƒ0.75 per 100 stuks;
c. voor koelhuis- en kalkeieren wor
den deze bedragen slechts vergoed, voor
zoover ten genoegen van de Nederland
sche'Centrale voor Eieren en Pluimvee is
aangetoond, dat de eieren op of na 20 No
vember 1938 zijn opgeslagen of ingekalkt;
d. tevoren als monopolieproduct inge
voerde kippen- of eendeneieren 1.12 1/2
per 100 stuks;
e. op of na 20 November 1938 gepro
duceerde bestanddeelen van kippen- en/of
eendeneieren 0.22 1/2 per K.G. netto;
f. levende piepkuikens 0.12 per K.G.
levend gewicht;
g. geslachte piepkuikens f 0.13 per K.G.
netto;
h. geslachte kalkoenen ƒ0.11 per K.G.
netto;
i. geslachte ganzen f 0.13 per K.G. netto;
j. geslachte kippen, hanen en eenden
0.03 per K.G. netto;
k. levende kippen, en hanen ƒ9.95, 30
of 19.85 per wagon, al naar gelang van
het land van bestemming.
De invoer-prijsverschillen zijn met in
gang van genoemden datum eveneens ge
wijzigd en wel:
le. voor eieren in schaal 1,12 1/2;
2e. voor eieren, eidooier of eiwit, in be
vroren of vloeibaren toestand 0.221/2
per K.G. netto;
3e. voor gedroogden eidooier ƒ0.47 per
K.G. netto;
4e. voor gedroogde e.eren (zonder
schaal) ƒ0.82 per K.G. netto;
5e. voor gedroogd eiwit 1.56 per K.G.
netto.
's-Gravenhagc, 21 November 1938.
2766
baksteen, hier en daar verlucht door eeni-
ge beelden en ornamenten en versierd met
reliefs, waarin het oorlogsleed symbolisch
is uitgedrukt.
Het was een ontroerend gebaar van den
Belgischen Koning dat hij, tijdens zijn
verblijf in ons land, juist op deze plaats
een krans wilde leggen, daardoor den na
druk leggende op de herinneringen aan
wederzijdsche hulpverleening en verbroe
dering tusschen de beide volken, die zoo
veel gemeen hebben.
Dat indertijd het monument juist nabij
Amersfoort werd opgericht vond zijn oor
zaak in het feit, dat in de oorlogsjaren
Amersfoort wel het voornaamste centrum
was in welks omgeving de meeste Belgi
sche vluchtelingen en geïnterneerden wa
ren ondergebracht.
Aan de achterzijde van het monument,
meer naar den onderkant van de berg,
was ruimte vrij gehouden voor een groot
aantal genoodigden, meerendeels personen
die .zich in de oorlogsjaren verdienstelijk
hebben gemaakt voor het vluchtelingen
werk en in de organisatie daarvan een be
langrijk aandeel hebben gehad, dan wel
groote offers hebben gebracht om dit werk
mogelijk te maken.
DE ROUTES DER RIJTOEREN.
De koninklijke familie en de Belgische
Koning zullen morgen de reis van Am
sterdam naar 's-Gravenhage per auto ma
ken.
De vorstelijke personen zullen daarbij
van het viaduct aan den Leidschen
Straatweg (grens der gemeente), waar zij
te ongeveer half vier worden verwacht, de
onderstaande route volgen:
Leidschestraatweg, weg door het Haag-
sche Bosch, Boschbrug, Korte Voorhout,
Lange Voorhout (beschelpte middenpad),
Kneuterdijk, Heulstraat, paleis Noord
einde.
Aankomst aldaar om 16 uur.
Tegen half vijf zal Z. M. de Koning der
Belgen het paleis verlaten om een bezoek
te brengen aan de Belgische legatie, Jacob
Catslaan 14.
De Koning zal den volgenden weg rij
den:
Noordeinde, Zeestraat, Scheveningsche-
weg, Carnegielaan, Tolweg, Jacob Cats
laan.
Langs dezelfde route keert Koning Leo
pold in den vooravond terug.
Óm 19.25 uur vertrekt de Koning op
nieuw naar de legatie, om aan te zitten
aan het gala-diner, door Z. M. aangebo
den.
Twintig minuten later gaat de koninklij
ke familie eveneens van het paleis naar
de Belgische legatie. Ook zij zal daarbij
de reeds genoemde route volgen.
Waarschijnlijk omstreeks 23 uur zullen
Hunne Majesteiten naar het paleis Noord
einde terugkeeren.
AGENDA
LEIDEN.
Dinsdag. „Geloof en Wetenschap", lezing
prof. W. Lampen o.f.m. over „St.
Willibrord", in de Turk te 8.15 uur.
Woensdag: Bijeenkomst R. K. Reclassee-
ringsvereeniging „In den Vergul
den Turk", 8 uur nam.
Donderdag. 8.30 uur Hartebrugskerk Con
ferentie voor niet-Katholieken door
P. Wijnand Sluys O.F.M.
Vrijdag. Afd. Leiden R.K. Staatspartij, Den
Burcht, 8.30 uur.
Vrijdag. „St. Christoffel" De Harmonie"
te half 9 uur.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
19 tot en met Vrijdag 25 Nov. a.s. waarge
nomen door de apotheken J. E. M. ten
Di.ik, Haven 18,. tel. 85 en A. J. Donk, Doe-
zastraat 31, tel. 1313.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek,
WiJhelfinapark 8.
LEIDEN.
Geboren: Maria Cornelia dochter van
J. Wielhouwer en M. C. Smit Gerardina
Cornelia dochter van A. J. J. Kraaijesteijn
en A. A. Jansen Anton zoon van T. Tie-
leman en N. Heukels Petronella Mar-
garetha dochter van J. F. Diepstraten en
C. J. W. M. de Bie Pieter Hubertus Ja
cobus zoon van A. Schlagwein en E. J.
Booot Willem Cornelis zoon van C. de
Vogel en J. C. D. Hoppenbrouwers Karei
zoon van K. v. Leeuwen en J. Rietveld
Johanna dochter van S. v. Duijn en H.
Verbeek Hesther Hendrica Wilhelmina
dochter van C. Vijlbrief en H. M. J. Teleng
Willy Jantien Cornelia dochter van C.
J. v. d. Wilk en J. v. d. Zeeuw Petrus
Johannes Gerardus zoon van J. H. Rotte
veel en M. J. de Groot Neeltje dochter
van J. W. Bouman en G. Petersen Arina
Neeltje dochter van A. A. de Monijé en P.
A. Brüring Mathilda dochter van J. N.
Arentsen en J. M. Filippo.
Ondertrouwd: J. A. Smits, jm., 24
jaar en G. Spruit, jd., 24 jaar P. v. Kla
veren, jm., 27 jaar en M. Sierag, jd., 25
jaar.
Overleden: J. A. Biesjot, M., 32 jaar
J. C. Hanselaar, wed van: J. Schrijver,
79 jaar N. Bakker, hsvr. van: H. G. Er-
kamp, 58 jaar T. Schaap, D., 1 jaar
J. Verhagen, hsvr. van: G. C. v. Beusekom,
53 jaar A. de Jong, Z., 2 jaar, C
Peterse, hsvr. van: K. Boterenbrood, 43
jaar.
