dagblad voor leiden en omstreken Ook Duitschland ontbiedt zijn ambassadeur VRIJDAG 18 NOVEMBER 1938 30ste Jaargang No. 9187 3)e £cid^veSou^aAit Dit nummer bestaal uit vier bladen. V Nogmaals: het vluchtelingen-vraagstuk Wij schreven gisteren, dat ons niet misplaatst schijnt een aandrang op de re geering, om wat meer soepelheid te be trachten in het toelaten van Joodsche vluchtelingen uit Duitschland. Natuurlijk sluit dit niet in, dat wij blind zouden zijn voor de groot e! moeilijkheden, waarin de regeering is ge plaatst. De regeering moet rekening houden .met wat het volk nu wil èn met wat het wil.over 'n halfjaar b.v. Hoe zal het volk oordeelen over een le ger buitenlanders hier te lande over 'n half jaar b.v. Zal er geduld worden, dat dezen werk verrichten, terwijl, evenzeer geschikte, landgenooten werkloos rondloopen? Zoo neen. Ligt er dan geen groot gevaar in, als al deze menschen werkloos en zich in den vreemde vervelend zouden rondloo pen? Wij laten nu nog buiten beschou wing het vraagstuk van onderdak en on derhoud. Men bedenke, dat de tijdelijkheid van een verblijf hier te lande kort, maar ook lang en heel lang kan duren. Voor .de regeering geldt hier zoo drin gend, dat: regeeren is vooruitzien. Maar, al houdt men het bovenstaande streng en scherp voor den geest, dan is men toch niet bevredigd, als de regee ring de grenzen gesloten of zoo goed als gesloten houdt integendeel! De naasten liefde, de christelijke naastenliefde heeft haar eischen! De regeering staat hier voor een kwes tie, die onoplosbaar schijnt. Wij moeten haar veel wijsheid afbid den. En wij moeten bij onze critiek re kening houden met de wel uiterst moeilij ke positie, waarin zij is geplaatst. Daarmede inderdaad rekening houdend, herhalen wij echter de meening, door ons gisteren neergeschreven, dat een soepeler houding, dan de regeering in verscheidene concrete gevallen schijnt aan te nemen, mogelijk, gewenscht en verplichtend is! •/Tegen Ce Katholieke Kerk 't Is een winst, dat het nationaal-socialis- me in Duitschland nu niet meer verkon digt, dat zijn strijd „slechts" gaat tegen het politiek Katholicisme, maar er rond-weg voor uitkomt, dat het de Ka tholieke Kerk bestrijdt. De president der Zwitsersche Evangeli sche Kerk publiceert een uittreksel uit een rede, door Rosenberg op het rijks- cultureel congres gehouden, waarop hij verklaarde: „De Katholieke Kerk en met haar de confessioneele Evangelische Kerk in haar tegenwoordigen vorm moet verdwijnen". Terwijl hij afwees het gebruik van radi cale middelen tot dat doel, die het prestige der regeering kunnen schaden, zeide Rosenberg verder, „dat de katholieke jeugdgroepen niet meer zijn dan losse groepen, die mettertijd geabsorbeerd zul len worden. De jeugd is een spons, waar aan niets weerstand biedt". De Katholieke Kerk moet verdwijnen... Zoo hebben er in den loop der eeuwen méér gesproken. En die allen zijn verdwe nen. De Kerk is gebleven en zal blijven bestaan. Intusschen blijkt wel ten over vloede! uit zulke uitlatingen, dat de strijd rechtstreeks tegen de Katho lieke Kerk gaat! V De S.D.A.P. en het koningschap Bij de behandeling van de begrooting in den Haagschen gemeenteraad heeft de heer Vliegen een opmerkelijke verklaring afgelegd. In het afdeelingsverslag stond te lezen, dat vele leden met dankbaarheid hebben geconstateerd de algemeene deel neming aan de feesten- bij gelegenheid van het regeeringsjubileum der Koningin en met name het feit, dat de S.D.A.P. zich aangesloten heeft bij de algemeene volks vreugde en aan de openbare huldiging van HM. de Koningin heeft deelgenomen. En VOOR RAPPORT OVER DE STEMMING IN DE V. S. BERLIJN, 18 November. (A.N.P.) Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: De Duitsche ambassadeur in Washington, dr. Hans Dieckhoff, is naar Berlijn ontboden om rapport uit te brengen. De ambassadeur zal den rijksminister van buitenlandsche zaken uitvoerig op de hoogte brengen van de stemming in de Vereenigde Staten en de eigenaardige hou ding tegenover binnenlandsch-Duitsche gebeurtenissen, welke spreekt uit verschei dene verklaringen van Roosevelt en andere toonaangevende persoonlijkheden der Ver eenigde Staten. Een fascist protesteert tegen Duitsche beweringen VERZET TEGEN DE RASSENPOLITIEK IN ITALIë. ROME. 18 November. (A.N.P.) De fas cistische afgevaardigde Ezio Garibaldi, een neef van den grooten Italiaanschen patriot, laat in het tijdschrift „Camicia Rossa", waarvan hij mededirecteur is, krachtig zijn stem hooren tegen het invoeren in Italië van de Duitsche rastheorieën. Hij keert zich tegen de leiders van bepaalde extremistische stroomingen in Italië, waar aan hij elk officieel of officieus karakter ontzegt, tegen de „min of meer bewuste importeurs van theorieën van buiten- landsch merk" Eveneens protesteert hij tegen de bewe ringen van Julius Streicher, die in den „Stuermer" verklaart, dat tot de Intaliaan- sche interventie in den wereldoorlog niet is besloten door de regeering, doch door een clique van Joden en vrijmetselaars, die haar in een oorlog tegen Duitschland zou hebben gedreven. Garibaldi herinnert er aan, dat Italië in 1915 geleid werd door d'Annunzio, Mussolini, Corridoni, Corradi- ni, Garibaldi en Federzoni, en dat geen hunner een Jood was. NOODLOTTIG DEFILé LANGS ATATURKS BAAR Tien personen doodgedrukt in gedrang ISTANBOEL, 18 Nov. (ANP.) Van nacht, toen een onafgebroken rij van wel honderdduizend menschen voorbij het stoffelijk ove rschot van Ataturk in het Dolma Bagtsje-paleis trachtte te trekken, -is zulk een gedrang ontstaan, dat elf per sonen om het leven zijn gekomen, terwijl vele anderen in zorgwekkenden toestand verkeeren. Een duizendtal vrouwen en kinderen werd bewusteloos geslagen. KONING CAROL VERTROKKEN. LONDEN, 18 November. (A.N.P.) Ko ning Carol en prins Michael van Roemenië zijn hedenochtend van. het Victoria station vertrokken, uitgeleide gedaan door koning George en minister Halifax. De rit van Buckingham Palace naar het station werd gemaakt in drie auto's, in de voorste waarvan koning Carol en koning George waren. De beide vorsten werden door een groote menigte toegejuicht. het verslag vervolgt dan: Ook deze partij beschouwt dus thans Oranje als het sym bool der onafhankelijkheid en volksvrij heden. De heer Vliegen heeft deze opvatting van de niet-soc. dem. leden gisteren in de openbare vergadering van den Haag schen gemeenteraad bevestigd. Het is een vooruitgang, waarover men zich slechts kan verheugen. Zeker niet allen in de S.D.A.P. denken er over als de heer Vliegen. En er zijn er, die, zich niet direct verzet tend tegen het koningschap, blijven stre ven naar het ideaal van den republikein- schen regeeringsvorm. Maar verklaringen, als die van den heer Vliegen, beteekenen inderdaad een voor uitgang, waarover wij ons moeten ver heugen om redenen van nationaal belang. Een vooruitgang op den weg der waar heid. Men zal Oranje moeten erkennen niet slechts als symbool der onafhankelijk heid en volksvrijheden, maar als een be scherming van en een waarborg voor onaf hankelijkheid en volksvrijheden! Het bezoek van den Belgischen Koning Hoe het militaire eerbetoon geregeld is. Over het militaire eerbetoon bij het be zoek van Zijne Majesteit den koning der Belgen aan Nederland kan het volgende worden medegedeeld: Bij aankomst van Zijne Majesteit aan het station Roosendaal op Maandag a.s. met den trein van 13.01 zullen op het perron aanwezig zijn de bevelhebber in de 3de mi litaire af deeling, generaal-majoor A. A. van Nijnatten, met zijn adjudant en de gar nizoenscommandant te Roosendaal, ma joor A. G. C. Reyers, met zijn adjudant. Er zal een eerewacht zijn van de Ille divisie (infanterie) met vaandel en vaandelwacht van het 3de regiment infanterie en het mu ziekkorps van het 6e regiment infanterie. De aankomst te Amsterdam. Na een oponthoud^ van tien minuten zal de koning zijn reis naar Amsterdam voort zetten. Zijne Majesteit wordt om 15.00 uur in de hoofdstad verwacht. Op het perron van het Centraal Station zullen aanwezig zijn de gouverneur van de hoofdstad, gene raal-majoor A. R. van den Bent, en de commandant der marine te Willemsoord schout bij nacht H. Jolles, beiden vergezeld van hun adjudanten. In de wachtkamer zullen aanwezig zijn de commandant der maritieme middelen te Amsterdam, kapi tein ter zee N. A. Rost van Tonningen en de garnizoenscommandant te Amsterdam, luitenant-kolonel W. A- Boswijk, beiden met hun adjudanten. De eerewacht zal hier uit 100 man van de Koninklijke Marine bestaan, met de stafmuziek der Marine. Tijdens den rit van het station naar het paleis op den Dam zal een eere-escorte van het Ie regiment huzaren dienst doen. De weg van station naar paleis wordt afgezet door troepen van de IVe divisie. Bij het paleis. Bij het paleis staat een eerewacht van troepen van de IVe divisie (infanterie) met vaandel en vaandelwacht van het 7e regiment infanterie en het muziekkorps van het 5e regiment infanterie. Bij aan komst van Zijne Majesteit aan het station zal Hr. Ms. „Tromp" 21 saluutschoten af geven. De taptoe. Aan de groote taptoe, die des avonds om 10 uur op den Dam wordt gehouden en onder de muzikale leiding staat van den kapitein dr. C. L. Walther Boer, directeur van de Koninklijke Militaire Kapel, ne men deel: de kapel van de koninklijke ma rine, de koninklijke militaire kapel, de an dere militaire muziekkorpsen, 12 klaroen blazers van het regiment Jagers, 4 tam boers, tevens hoornblazers, van het le, 5e, 6e, 9e, 16e en 18e regiment infanterie, in totaal 24 man; 6 trompetters van het le en 3e halfregiment huzaren en van het 2e en 6e regiment veld-artillerie, in totaal 24 man; 8 trompetters van het 2e regiment luchtdoel-artillerie en 100 fakkeldragers van het He bataljon van het regiment gre nadiers. Het programma van de taptoe. Het programma bestaat uit de volgende rummers: 1. La Brabanconne. 2. Roffel en taptoe. 3. „Wilt heden nu treden voor Godt den Heer" (uit Valerius' Gedenckclank, 1626 (1). 4. Taptoe (genaamd de Russische) met gebed, van D. S. Bortnjanski. 5. Taptoe. 6. „Merck toch hoe sterek", uit Valerius' Gedenckclanck. 7. Taptoe. 8. Koraalfantasie op „Komt, dankt nu allen God", van Johan Wagenaar. 9. Defiieermarsch van het Koninklijk Belgisch le Regiment Grenadiers. 10. Defiieermarsch van het Nederlandsch Regiment Grenadiers. 11. Defiieermarsch van het Koninklijk Belgisch le Regiment Gidsen, van v. Ben der. 12. Huldigingsmarsch, van dr. C. L. Wal ther Boer. 13. Defiieermarsch van het Koninklijk Belgisch 12e Linie-regiment, van Daude- r.ard. 14. La Brabangonne. 15. Wilhelmus van Nassauwe. Bij het monument der Belgen. Den volgenden middag omstreeks drie uur wordt de koning der Belgen bij het mo nument te Amersfoort verwacht. Daar doet dienst een eerewacht van troepen van de Vie divisie (infanterie) met vaandel en vaandelwacht van het 21e Regiment Infan terie en het muziekkorps van het le Regi ment Infanterie. De regeling in de Residentie. Ter aanvulling van het reeds is medege deeld over het militaire eerbetoon in de WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN „NEDERLAND MOET EEN JODENSTAAT WORDEN." Uit de Volkskrant: „Het samenspel der politieke partijen en de regeering heeft maar één doel: Neder land moet een Jodenstaat worden. Een an der gebied mag daartoe niet aangewezen worden", aldus schrijft het „Nationale Dagblad". Waarom dit blad zulks schrijft, ofschoon het toch heeft kennis genomen van het geen Dinsdag in de Tweede Kamer ter zake van de Joodsche vluchtelingen uit Duitschland is gezegd, en dus weet dat ons land niet meer'dan een beperkt aan tal Joden kan opnemen? Omdat de regee ring niet is ingegaan op een vraag van den heer d'Ansembourg om het initiatief te ne men tot een internationale conferentie te 's Gravenhage om gezamenlijk een land buiten Europa te zoeken waar de Joden kunnen worden opgeborgen. Om begrij pelijke redenen heeft onze regeering zulk een initiatief niet wenschen te nemen. Maar stel nu eens, dat de heer d'Ansem bourg zulk een vraag niet had gesteld en de regeering wél zulk een initiatief had genomen, hoe zou het Nationale Dag blad dan zijn te keer gegaan en de regee ring hebben verweten, zich als kampioen van de Joden te hebben opgeworpen. Nu wordt Nederland in een „Jodenstaat" omgezet; dan zou Nederland de voorvech ter van 't Jodendom hebben geheeten. Men behoeft er Lafontaine's fabel over de wolf en het lam maar op na te lezen." Residentie kan nog worden gemeld, dat bij het vertrek van den koning op Donderdag 24 November om 11.13 uur van het station Hollandschd Spoor te 's-Gravenhage, op hA perron van dat station aanwezig zullen zijn de gouverneur der Residentie, luitenant- generaal baron van Voorst tot Voorst en de garnizoenscommandant te s-Gravenhage, kolonel R. P. J. van den Berg van Sapa- roea, beiden met hun adjudanten. Escorte per motorrijwiel. Telkens wanneer Zijne Majesteit per auto zal rijden zal 's konings auto geëscor teerd worden door twee ritmeesters van het le Regiment Huzaren-motorrijder. Het zijn de ritmeesters C. C. Hasselman en T. L. A. Steen kamp. IDE WERELD IN VOGELVLUCHT BERLIJN: Een nieuw decreet hangt den Duitschen Joden boven het hoofd, n.l. een bepaling, waarbij huurovereenkomsten met Joden aangegaan niet langer geldig zijn. Na hun dus eerst het brood uit den mond gestooten te hebben en den boel kort en klein te hebben geslagen, wordt den Joden thans het dak boven het hoofd weggenomen. In München is men boven dien zoo vriendelijk om kunstschatten, die zich nog in Joodsch bezit bevinden, in „vei ligheid" te brengen. Is het wonder, dat er op het oogenblik maar één gedachte, is, welke iederen Duitschen Jood beheerscht, en wel deze: Hoe kom ik er uit? Maar het Rijk laat ze nog niet los, want de milliard boete moet eerst betaald zijn. En boven dien zijn de andere regeeringen nog aan het beraadslagen over de mogelijkheden, om aan de vluchtelingen een verblijfplaats te geven. LONDEN: De Britsche regeering heeft een ondeugend plan opgevat. Zij wil de vluchtelingen doen emigreeren naar nog weinig gekoloniseerde gebieden in Afrika, welke vroeger Duitsch koloniaal bezit wa ren, en thans door de Duitsche regeering v/orden teruggeëischt. Op die manier ko men de voormalige Duitsche koloniën toch „in Duitsche handen.". Natuurlijk wordt tegen dit plan heftig geprotesteerd in de Duitsche pers. Zoo schrijft de „Lokal Anzeiger": Het Britsche Imperium beschikt over reusach tige weinig gekoloniseerde gebieden, waar in voldoende mogelijkheden aaow^-ig zijn om deze emigranten op te nemen. Wanneer Engeland daaibij echter ook de „Duitsche koloniale gebieden" wil betrekken, kan daartegen niet scherp genoeg geprotesteerd worden. Het denkbeeld, den stroom van Joodsche immigranten naar de „Duitsche koloniale gebieden" te sturen, is frivool en zou een herhaling beteekenen van den fout der Engelsche politiek in Palestina. Het „Berliner Tageblatt" schrijft: Wan neer Engeland werkelijk ernstig het plan zou overwegen, Joodsche kolonisaties te vestigen in de vroegere Duitsche koloniën, vooral in Tanganjika, het vroegere Duit sche Oost-Afrika en in Kameroen, dan is dat een doorzichtige zet, welke van Jood sche zijde geïnspireerd is. Reeds thans kan geconstateerd worden, dat dergelijke slinkschheden de regeling van den eisch naar Koloniën, waarover de Fuehrer in zijn rede te Weimar gesproken heeft, slechts des te dringender doet uitkomen." VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Een nieuw decreet zal de huurovereen komsten van Duitsche Joden ongeldig ver klaren. (2de blad). Nieuw handelsverdrag tusschen Enge land en Amerika. )2de blad). Het nieuwe Tsjecho-Slowaaksche parle ment bijeen. (2de blad). r Nieuwe Fuilleton Wat een eenvoudig, maar niet on aardig meisje, dat plotseling een klein fortuintje in de schoot wordt gewor pen en plotseling in het bezit raakt van grafelijke papieren, zooal kan overkomen, zult u lezen in het nieu we feuilleton, „EEN KORTE DROOM" En toch was het haar schuld niet, dat een kellner, die haar gevallen pa perassen opraapte en daarop het woord gravin had gezien, haar deze papie ren teruggaf onder aanroeping van dien adellijken titel. Dat werd het begin van deze grafe lijke historie met prinsen en baron nen en men kan het een knap en bo vendien alleraardigst meisje toch niet kwalijk nemen, dat zij zich den gra- vinnetitel laat aanleunen, als het im mers allemaal* zoo van een leien dakje gaat. En dan begint de geschiedenis van het aardige winkelmeisje, dat een korte droom van schoon geluk be leefde. Dezen schoonen droom zult u mee- droomen, indien u het romantische feuilleton leest, waarmee wij morgen een aanvang zullen maken. V DE RAMP MET DE „IJSVOGEL". De teraardebestelling van twee der slachtoffers. Twee der bij de vliegtuigramp van Maandagavond om het leven gekomen slachtoffers, de mecanicien W. J. van Huut en mevr. H. Weidemann-Mark, zijn vanmorgen op de begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam ter aarde besteld. In denzelfden dichten, vaalgrijzen mist, als waarin de „Ijsvogel" dien donkeren Maandagavond op een weiland nabij de veilige haven te pletter viel, zijn beiden kort na elkaar naar hun laatste rustplaats gebracht en vele vrienden, bekenden en andere belangstellenden hebben hen daar bij vergezeld. In de aula, waar het orgel gewijde mu ziek ten gehoore bracht, sprak de heer Spit namens de K.L.M. enkele treffende woor den van hulde aan de nagedachtenis van wijlen den heer Huut. De heer Spit zeide, dat de heer Huut behoorde tot hen, die men bij den moeilijken arbeid van den opbouw der luchtvaart noodig heeft. De K. L.M. is dankbaar voor het vele belang rijke werk, dat de overledene, die 28 maal naar Indië vloog, bij dien opbouw heeft gedaan. De maatschappij zal zijn nage dachtenis in hooge eere houden. Kort vóór de begrafenis van den heer Huut, was op het Katholieke gedeelte van „Zorgvlied" het stoffelijk overschot van de bij den ramp omgekomen mevrouw Weide mann-Mark ter aarde besteld. Slechts enkele familieleden en bekenden woonden deze droeve plechtigheid bij. Namens de K.L.M. waren aanwezig mr. Slotemaker en de heer A. S. Thompson, stationschef op Schiphol. In de aula, waar het orgel gewijde mu ziek ten gehoore bracht, verrichtte pastoor F. Dickerman, geassisteerd door de paters R. Determeyer en C. van der Ven, de ab- soute. Enkele kransen, o.m. van de K.L.M. dekten de baar. PROTESTSTAKING VAN TSJECHISCHE MIJNWERKERS PRAAG, 18 Nov. (ANP.) Volgens te Praag ontvangen berichten hebben te Petrvald 550 Tsjechoslowaaksche mijnwer kers die gisteren in de mijn waren afge daald, geweigerd naar boven te komen, zoo lang de mijnen niet overeenkomstig de belofte der Poolsche regeering aan Tsjechoslokawije zijn teruggegeven. De vrouwen der mijnwerkers hebben zich voor de directiegebouwen verzameld om den terugkeer naar Tsjechoslowakije te eischen. Poolsche troepen hebben de be- toogers verspreid en de gebouwen bezet

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1