Centraal Verbond der St. Josephs-
gezellen Vereeniging in Nederland.
Wi!t U Iets weten?
STADS
AGENDA
NIEUWS
MAANDAG 14 NOVEMBER 1938
DE LEluSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Tweedaagsch Congres van Senioren
en Commissarissen Ie Den Haag.
f-s
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 1 2.5Ü per kwartaal.
Bij onze agenten 20 cent per week;
2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll.
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
v
EOE WORDT HET WEER?
IETS KOUDER.
De Bilt seint:
Verwachting: Meest matige Zuid-Wes
telijke tot Westelijke wind, zwaar tot half
bi-wolkt, later wellicht weer toenemende
bewolking, weinig of geen regen, iets
kouder.
Hoogste barometerst.: 777.1 te Budapest.
Laagste barometerst.: 733.4 te Janmayen.
Nadat de luchtdrukverdeeling zoo lan
gen tijd stationnair gebleven was, begon
deze zich gisteren in den loop van den dag
te wijzigen. Het depressiestelsel, op den
Oceaan, dat thans naar de Poolzee aftrekt
werd gevolgd door een krachtig stijgge-
bied van den luchtdruk in het Westen en
Noord-Westen. Thans stijgen de barome
ters zeer snel in Schotland en in het Zui
den van IJsland. Een geisoleerde depressie
kern ligt op 46 graden Noorderbreedte en 33
graden Westerlengte en zal zich vermoe
delijk naar het Noord-Oosten bewegen. Het
gebied van hoogen luchtdruk in Zuid-Oost-
Europa strekt zich op het geheele Middel-
landsche Zeegebied uit en reikt tot over
Portugal en Noord-Afrika en in het Westen
tct Madeira. Behoudens enkele Uitzonde
ringen iij Zuid-Duitschland is de tempera
tuur overal boven normaal, in Zweden
plaatselijk 12 tat 13 graden, in Noord-
Duitschland meer dan 10, in onze om
geving 89 graden. Tot ver in het Westen
is de atmospheer-temperatuur nog zeer
hoog en in de Alpen bleef het bij voortdu
ring volop zomer (Jungfraujouch minus 2
graden Celsius met 20 procent vochtigheid)
De regens vielen in hoofdzaak langs de
Noorsche kust, in Ierland en in het Kanaal.
In onze omgeving zal de wind,
die van gisteravond af geleidelijk
van Zuid tot Zuid-West geruimd is,
nog verder ruimen tot West en
daarna waarschijnlijk weer lang
zaam terugloopen. Het weer blijft
bewolkt, echter iets minder zacht,
met aanvankelijk kans op lichte re
genbuitjes, later gevolgd door op
klaring.
LUCHTTEMPERATUUR.
15.1 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Maandagnamiddag 4.40 uur tot
Dinsdagmorgen 6.50 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 15 Nov.
voorm 7.55 en nam. 8.20 uur.
Maan op 23.30 uur Maandagavond.
Maan onder 13.06 uud Dinsdagmiddag.
(14 Nov. laatste kwartier).
Vraag: Mag een leek een onbewoon
baar huis weer bewoonbaar maken?
Antwoord: Dit is blijkbaar een vraag
vaar „wat achter zit". Wij kunnen slechts
c-p concrete vragen antwoorden.
Zaterdagmiddag is in het Houtrustge-
bouw te den Haag een tweedaagsch Con
gres geopend van Senioren en commissa
rissen van het Centraal Verband der St.
Josephsgezellen-vereeniging in Nederland.
Ongeveer 500 personen namen aan dit
congres deel benevens verschillende dis-
tricts-praeses.
De eerste congresvergadering stond on
der leiding van den Centraal-praeses rec
tor H. A. J. Drost.
Hulde aan den burgemeester van
's-Gravenhage.
Pater Max v. d. Schoot, O.F.M., ptaeses
van den Haag I, sprak een kort begroe
tingswoord, waarin hij mede namens den
hoogeerw. deken en het geheele district
den Haag de congressisten in de residen
tie welkom heette. Spr. bracht een eere-
saluut aan den burgemeester van den
Haag, die den moed heeft gehad een halt
toe te roepen aan een organisatie als
men ten minste van een organisatie mag
spreken die zooveel ellende btengt over
stad en land (Daverend applaus).
Rector Drost wees vervolgens op de be-
teekenis van dit congres van de leiders
der Gezellenvereenigingen.
Spr. las een schrijven voor van Z. H.
Exc. Mgr. Huibers, die met zijn beste
wenschen zijn bisschoppelijken zegen
schonk aan het congres.
Katholieke Actie en St. Josephs-
gezellenvereeniging.
De zeereerw. heer J. Mol, ditecteur van
het Mannelijk Jeugdwerk voor Katho
lieke Actie in het Bisdom Haarlem, sprak
over „Katholieke Actie".
„Katholieke Actie'' is een bijzondere
vorm van leekenapostolaat, zooals die door
den Paus is ingesteld,, als hulp voor de
priesters.
Spr. gaf dan de richtlijnen aan door Z.
H. den Paus voor dit leekenapostolaat, dat
onder leiding van de geestelijkheid moet
staan, getrokken, en wees op de talrijke
vruchten, welke het kan afwerpen.
In het bijzonder behandelde spr. de taak
van de St. Josephsgezellen in de „Katho
lieke Actie". Die taak zal vooral volbracht
moeten worden groepsgewijze. Zoo be-
hooren alle leden van de St. Josephsgezel-
lenvereeniging tot de Katholieke Actie.
Daarnaast moeten er ook zijn, die indivi
dueel de zending ontvangen, welke hun
wordt gegeven door de hiërarchie, in casu
den pastoor der parochie. Zij zullen voor
dit werk gevormd moeten worden. Vooral
de senioren en commissarissen zullen voor
dit werk gekozen en voorbereid moeten
worden.
Na een gedachtenwisesling ovet deze
inleiding declameerde de heer Van Nes,
senior van Heemstede I, „Het Geloofstee-
ken der Apostelen" van Vondel.
Kerngroepen
De heer St. Menken, oud-senior der St.
Josephsgezellen te Leiden, hield ver
volgens een inleiding over „Onze Kern
groepen".
Kerngroepen zijn de meest moderne
uitingen van het Kolpingswerk. Kernvor
ming, hetzy in Paladijnen, hetzij in Kol-
pings Lijfwacht, moet volledig zijn, moet
een geheelen mensch omvatten.
Deze totaliteitsvorming is alleen te ver-
kïijgen door de totale toepassing van het
Kolpingsprogram. Op de eerste plaats
godsdienstige vorming en daarnast sociale
en cultureele vorming. Zulk een kernpa
rochie moet vooral groeien uit de Pala
dijnen.
De Kolpings Lijfwacht moet zijn een
propaganda-instituut.
Na een pauze voor de avondboterham,
werd de tweede congresvergadeting ge
opend, welke onder'leiding stond van den
heer Jan Hersbach, centraal Senior van
Rotterdam I.
De belangen van het platteland.
De heer C. P. Vergouwen, leeraar aan
de Landbouwschool te Voorhout sprak
over „de belangen van het platteland".
Spr. wees op het tekort aan bedrijven
in den land- en tuinbouw, zoodat er op
het oogenblik meer dan 35.000 jongelui
in Nederland zijn, die bij gebrek aan vol
doende cultuurgrond geen bedrijf kunnen
beginnen, ofschoon zij de financieele mid
delen daartoe bezitten.
De cultuurgronden nemen wel toe, maar
deze toename houdt nog geen gelijken
tred met den aanwas der bevolking. De
mogelijkheden tot emigreeren zijn veel
minder dan vroeger. Ook is door verm in
dexing van den export de intensiveering
van de kleine bedrijven zeer gehandicapt.
Het wachten is gericht op een opleving
en economische wereldhandel.
Alles wat mogelijk is, om verlichting
in den toestand te brengen, moet worden
aangewend.
Naast vermeerdering van cultuurgrond
zullen ook berekenende maatregelen voor
een boeren- en tuinder bedrijven noodig
zijn.
Spr. wees op de beteekenis van het
plan-Westhoff vooï de uitbreiding van
cultuurgrond.
Ook op andere manieren is er expansie
van cultuurgrond te vinden. Met inpolde
ring van de Zuiderzee is nog in totaal
zooveel cultuurgrond te winnen, dat 15.000
nieuwe bedrijven zijn te stichten. Daar
mee zijn echter nog niet alle jonge boe
ren en tuinders geholpen. Maar er zijn voor
hen ook nog andete mogelijkheden, in
emigratie en in andere bedrijven.
Spr. bepleitte voorts meer onderwijs en
meer ontwikkeling voor het platteland.
Ook moet voor het platteland de persoons-
en karaktervorming ter hand worden ge
nomen, om leiders te kunnen kweeken.
De cultureele waarden, die het bezit zijn
van het platteland, moeten zorgvuldig be
waard worden. Traditie en modern zijn
moeten hand in hand gaan, voor zoover
zij beide goed zijn.
Op verzoek van rector Drost zette spr.
tenslotte nog de verhouding van de St.
Josephsgezellen en de K. J. M. V. in den
L. T.-raad uiteen. De L.T.-raad behartigt
de belangen der jonge boeren en tuinders
in hun eigen veteenigingen n.l. in de St.
Josephsgezellen-vereeniging en de K. J.
M. V.
Nadat spr. eenige hem gestelde vragen
had beantwoord, declameerde de heer
Stevens uit H i 11 e g o m „Hoort, 't is de
wind" van Guido Gezelle.
De sociale vorming van den jongen
arbeider.
Rector dr. A. A. Olierook, algemeen so
ciaal adviseur in het bisdom Haarlem,
sprak over „de sociale vorming van den
jongen arbeider".
Een jonge katholieke arbeider, hoe vak
bekwaam hij ook moge zijn en hoe ijverig
hij ook is, schiet te kort, als hij geen lid
is van zyn katholieke stands- en vakorga
nisatie, die werken aan een betere en
meer christelijke maatschappij. Daar
wordt de jonge arbeider gevormd voor
zijn sociale taak. Nergens zal hij die vor
ming beter kunnen krijgen dan in de St.
Josephsgezellen-vereeniging.
Een sociaal mensch is een mensch met
gemeenschapszin, die breed ontvankelijk
is voor de behoeften van anderen, die al-
truistisch werkt aan het welzijn der maat
schappij. Wij moeten naar Christus' woord
broeders van elkander zijn.
Die gedachte is in de individualistische
maatschappij verloren gegaan. Gij St. Jo
sephsgezellen moet bouwen aan een nieu
we christelijke maatschappij. Uw vorming
voor die taak vindt ge in uw organisatie
zoowel theoretisch als practisch.
Taak en plicht van de leekenleiders.
De heer P. Emans uit Haarlem sprak
tenslotte over „Onze leekenleiders, hun
taak en hun plaats".
De taak van de leekenleiders ligt op
godsdienstig, sociaal en cultureel gebied.
Op godsdienstig gebied kunnen zij voor
al vruchtbaar werk verrichten door hun
voorbeeld, niet alleen in de kerk, maar
ook in het dagelijksch leven door hun ka
tholiciteit ten volle te beleven.
De sociale vorming kan op veelvoudig
gebied plaats hebben, door in de vereeni
ging met den praeses een gezinsverband
te vormen, door te wijzen op de verheven
instelling, welke het gezin is, door bijzon
dere aandacht te doen besteden aan den
z.g. verplichten avond in een Gezellen-
vereeniging enz.
Op cultureel gebied ligt vooral een taak
voor de leiders der onderafdeelingen.
Ook de ontspanning moet beschaving
ademen.
Hierna werd de eerste congresdag ge
floten.
TWEEDE DAG
Zondagmorgen woonden de congressis
ten in de kerk van het Allerheiligste Sa
crament aan de Sportlaan gemeenschap
pelijk de H. Mis bij, welke werd opgedra
gen door den Centraal-Praeses, rector H.
A. J. Drost. Zij naderden onder de II. Mis
allen tot de H. Tafel.
Na een ontbijt in de hall van het Hout-
rustgebouw werd om half 11 het congres
voortgezet.
Deze derde congresbijeenkomst stond on
der leiding van den heer J. A. M. Eyckel-
hof, oud-senior van Den Haag I.
Het retraitewerk.
De heer Jan Vollcbrecht uit Schiedam,
sprak over „het Retraitewerk".
Spr. betoogde, dat het deelnemen aan
een retraite zoowel een persoonlijk belang
als een vereenigingsbelang is.
Degene, die aan de retraite deelneemt,
treedt daardoor in zich zelf en beschouwt
zijn eigen zieleleven om daardoor een be
ter mensch te worden. Met goede voorne
mens keert hij in het dagelijksch leven te
rug om weer met een schoone lei te be
ginnen. Door de retraite heeft hij nieuwe
kracht gekregen om tegen de bekoringen
te strijden.
Het deelnemen aan een retraite is ook
een vereenigingsbelang. De groep gezellen,
die gezamenlijk een retraite heeft meege
maakt, blijft bij elkaar en spoort vanzelf
ook anderen aan om eens aan een retraite
deel te nemen.
Door het meemaken van een retraite
neemt men ook deel aan de Katholieke Ac
tie, omdat men door de retraite apostel
wordt in den geest, zooals door Z. H. den
Paus in zijn encycliek over de Katholieke
Actie is aangegeven.
Ten slotte zette spr. uiteen, hoe een re
traite-club ingericht moet worden.
Na deze inleiding werden uit de verga
dering verschillende practische vragen ge
steld, welke door de inleiders, pater Bies-'
ta O.P., pater v. d. Schoot O.F.M. en den
Centraal-Praeses werden beantwoord.
De periodieken.
De heer Jac. Bruyn, senior te Langen-
dijk, sprak over: „Wij en onze periodiek-
ken".
Spr. spoorde senioren en commissarissen
aan steeds goed hun periodieken te lezen,
omdat zij als leiders daaruit kunnen put
ten, wat zij noodig hebben voor hun werk.
In het bijzonder wekte spr. op tot lezing
van het Leidersblad, het Kolpingsblad en
het Jaarboekje. Voorts betoogde hij de
noodzakelijkheid van het uitgeven van een
eigen districtsblaadje bij het Kolpingsblad.
Daarna werd de algemeene rondvraag
gehouden, waaraan door niet minder dan
42 aanwezigen werd deelgenomen.
De vragen werden beantwoord door den
Centraal-Praeses.
Telegrammen van trouw en aanhanke
lijkheid werden verzonden aan H. M. de
Koningin en Z.H.Exc. Mgr. Huibers.
CULTUREELE ONTSPANNING IN
WOORD EN BEELD.
Na een gemeenschappelijken koffiemaal
tijd werd een feestelijke slotbijeenkomst
gehouden, welke gewijd was aan de be
lichting van de cultureele ontspanning in
woord en beeld.
Deze slotbijeenkomst werd o.a. ook bij
gewoond door den hoogeerw. deken van
Den Haag, Mgr. J. M. v. d. Tuyn, pastoor
van Galen, oud-centraal-praeses, pater
Biesta O.P., rector v. d. Lugt, directeur van
de Kruisvaart, en den heer J. v. d. Akker,
voorzitter van den R.-K. Volksbond.
De Centraal-Praeses, rector Droest, las
nog een schrijven voor van Z.H.Exc. Mgr.
Huibers, waarin Mgr. de Gezellen aanbe
veelt deel te nemen aan de herdenking van
den 125sten geboortedag van Kolping door
een reputatie te zenden naar de viering te
Keulen op 3, 4 en 5 December en door allen
in hun eigen districten en vereenigingen
op 11 December het feest te vieren.
De heer Herman Divendal wees in een
korte inleiding op verschillende uitlatin
gen en gezegden, die de goede smaak be
derven en hield een warm pleidooi voor
cultureele ontspanning. Alles wat op dit
gebied gedaan wordt, moet goed verzorgd
zijn en een gaaf geheel vormen.
Met zang, voordrachten en tooneelstuk-
jes, door Gezellen uit verschillende distric
ten uitgevoerd, werd het gesprokene geïl
lustreerd.
Drs. W. Snitker sprak nog over: „Het too-
neel in de Gezellenbeweging".
De schoonheid is dienend. Het tooneel in
de Gezellenbeweging is gemeenschaps
kunst, speler en publiek vormen een een
heid.
Het tooneel in de beweging moet zijn
leekentooneel, het gave volksspel, eenvou
dig en simpel, zuiver van inhoud, krachtig
van allure en groot van intuitie. Voor goed
volkstooneel zijn noodig kennis van het
verleden, besef van het heden en inzicht
in de toekomst. Op tooneelgebied hebben
we een traditie in het vereenigingstooneel.
Onze katholieke cultuurwaarden moeten
we in het heden in ons tooneel tot uiting
brengen. Voor de toekomst moeten we iets
schoons overdragen aan hen, die na ons
komen. Om dat te kunnen doen, moeten
we bij ons zelf aankweeken zin voor har
monie, geest van waarachtigheid en lust
in oorspronkelijkheid.
Hierna volgden weer eenige voordrach
ten, zangnummers en tooneelspelen.
„DE ZWARTE ZUSTER"
Uitwerking op het publiek
„Een schitterende film!
We hebben in ons leven al heel wat
missiefilms gezien, alle mooi van bedoeling
maar zwak van opzet en techniek. Geen
wonder als men bedenkt, dat zij veelal door
dilettanten werden opgenomen met beperk
te hulp middelen. „De Zwarte Zuster"
echter staat op dezelfde technische
hoogte als de Hollywood- enandere we
reldproducten. Bovendien is het niet slechts
een documentaire film, maar een speel
film in den besten zin des woords, met dit
onderscheid, dat de acteurs de actrices
geen geschminkte filmpoppen zijn, maar
heerlijke natuurmenschen uit het Zoeloe-
land zelf die echter in dramatische uit
beeldingskracht voor hun „beschaafde"
collega's niets onderdoen. Pater Stephan
voerde de regie van deze Tobis-film, en
hy deed dat met meesterhand". Aldus
schreef het Noord-Hollandsch Dagblad naar
aanleiding van eenige succesvolle stamp
volle uitvoeringen te Alkmaar, en voegde
eraan toe: „De film had de grootste bewon
dering van allen, welke bewondering ook
alleszins terecht was, want deze rolprent
steekt mijlenver uit boven hetgeen men ge
meenlijk in dit genre te zien krijgt".
De filmcorrespondent van de N. Rott.
Cour. te Berlijn schreef naar aanleiding van
de première aldaar onder den titel „Film
kunst te Berlijn": „Deze film bevat schat
ten aan boeiend cultuurmateriaal en de
auteur-regisseur is erin geslaagd, dat mate
riaal zoo boeien den zoo onouzettelijk leer
zaam te rangschikken, en te dramatiseeren,
dat men tegelijk door de handeling, door
het ongewonde spel der Zoeloe's en door
de film als cultuurdocument wordt ge
boeid",
„Het Limburgsoh Dagblad": „De werke
lijk goede en boeiende film heeft wel de
gelijk veel belangstelling en de vele achter
eenvolgende uitverkochte avonden, die
„De Zwarte Zuster" beleefde, bewijzen dit.
Tenslotte toont deze film aan, dat ook
een missiefilm een werkelijk goede film
kan zijn. Niet alleen van katholieken, maar
LEIDEN.
Dinsdag. Lezing door Pater Dr. Piket S.J.
over „De Oxfordbeweging", Patro
naatsgebouw Oegstgeest, 8 uur.
Deze avond is toegankelijk voor de
leden van „Geloof en Wetenschap".
DONDERDAG. R.K. Vrouwenbond. Leden
vergadering. Lezing mevr. Schelf-
haat-v. d. Meulen. Den Burcht, 8
uur.
Donderdag. R.-K. Reclasseeringsvereeniging
bureau-zitting 89 uur n.m. St.-
Vincentiushuis, Hooglandsche
Kerkgracht 32.
Vrijdag. Ledenvergadering „St. Raphaël",
R.K. Volksbond, 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 12 tot en met Vrijdag 18 Nos. a.s.
waargenomen door de apotheken G. H.
Elanken, Hoogewoerd 171, tel. 502 en G. F.
Reijst, Steenstraat 35, tel. 136.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek:
Wilhelminapark 8, tel. 274.
De Gezellen van Haarlem I speelden de
zen middag „De Vijand" van Henri Bro-
chet en die uit Heemstede „De Schaduw"
van Jörgensen.
De hoogeerw. deken Mgr. v. d. Tuyn
sprak nog een kort opwekkend woord tot
de jongelui, waarna d| Centraal-Praeses
het congres sloot met een terugblik op de
zen cultureelen middag en den wensch uit
sprak, dat beleefd en utigedragen zal wor
den, wat hier op deze beide congresdagen
is gehoord. Spr. eindigde zijn bezielend
woord met: trouw aan Kolping, trouw aan
de Kerk, trouw aan Christus!
ook van den kant der niet-katholieke critici
is deze film met veel lof ontvangen".
Er zijn immers nog katholieken, die sma
lend op productie uit eigen kring neerzien,
en meenen, bij het vele minderwaardige,
dat hen teleurstelde, dat er niets goeds op
katholiek gebied te vinden is. Bovenstaande
onverdachte getuigenissen bewijzen ten
minste wat „De Zwarte Zuster" betreft,
het tegendeel.
Met deze echte film wordt niemand, ook
de meest verwende niet, teleurgesteld.
Men verzuime dus niet, de voorstellingen
in de Gehoorzaal te Leiden op 20 en 21 Nov.
a.s. bij te wonen.
MUZIEKSCHOOL TOONKUNST
Tot leerares in declamatie aan de Muziek
school der Maatschappij voor Toonkunst
alhier is benoemd onze oud-stadgenoote
Roosje Driessen.
Mej. Driessen behaalde in 1923 het diplo
ma voor pianospel van de Kon. Ned. Toon-
kunstenaars-Vereeniging, waarvoor zij on
der leiding van Willem Andriessen had ge
studeerd. Vervolgens was zij gedurende
eenige jaren aan de Toonkunst-Muziek
school hier ter stede verbonden als leer
ares voor piano en theoretische vakken, in
welke periode zij ook reeds als piano
soliste van zich deed hooren, waarna zij
zich in 1928 te Weenen onder leiding stelde
van prof. Paul Weingarten. Na haar terug
keer in Nederland vestigde zij zich in den
Haag en hervatte daar hare solistische- en
paedagogische werkzaamheden.
Eerst enkele jaren later is mej. Driessen
zich, onder invloed van den Duitschen voor
drachtskunstenaar Alfred Beierle, op decla
matie gaan toeleggen. Zij werkte daartoe
eerst onder leding van den acteur Louis
Gimberg en den declamator Jac. v. Elsacker
en naderhand nog eenigen tijd bij Alfred
Neugebauer te Weenen. Daarna trad zij in
tal van steden in binnen- en buitenland met
veel succes als voordrachtskunstenares op.
IK
ALS HEMD
VAN EERSTE KLAS.
HOOR IN 'N
EERSTE KLASSE
WASCH!
BEL
VEREENIGDE WASSCHERIJEN
WITTE SINGEL-13-LEIDEN
TELEFOON 1206
