De grensregeling
van Tsjecho-
Slowakije
De strijd in het
verre Oosten
DE SPAANSCHE
'BURGEROORLOG
ikben
„Dokter Hartje"
MAANDAG 31 OCTOBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
ITALIË EN DUITSCHLAND ZULLEN
ARBITREEREN.
Von Ribbentrop en Ciano op 2 November
te Weenen.
In een officieel communiqué wordt mede
gedeeld, dat de Duitsche en de Italiaansche
regeering besloten hebben, in het Tsjechisch
Hongaarsche geschil te arbitreeren. De
Duitsche minister van buitenlandsche za
ken von Ribbentrop en zijn Italiaan
sche collega Ciano zijn te Weenen bij
eenkomen. De Hongaarsche en de Tsjecho-
Slowaaksche minister van buitenlandsche
zaken zijn uitgenoodigd, zich op denzelf
den dag te Weenen te bevinden.
In de gisteravond gehouden Hongaarsche
kabinetsraad is met voldoening kennis ge
nomen van het besluit van Duitschland
en Italië om te arbitreeren.
Vandaag reeds zullen de Hongaarsche
en Tsjecho-Slowaaksche militaire deskun
digen te Presburg (Bratislawa) bijeenko
men, ter bespreking van de modaliteiten
van de overdracht der grondgebieden.
DE BESPREKINGEN MET
VON RIBBENTROP.
Overeenstemming te Rome.
In Duitsche kringen te Rome verluidt,
dat Duitschland en Italië reeds eenige da
gen geleden in beginsel het denkbeeld had
den aanvaard op te treden als scheidsrech
ter in het Hongaarsch-Tsjecho-Slowaaksche
geschil.
In gezaghebbende kringen in Italië
wijst men er op, dat de in de Italiaansche
pers verschenen artikelen, waarop het
denkbeeld van een gemeenschappelijke
Poolsch-Hangaarsche grens wordt onder
steund, niet het officieele Italiaansche
standpunt weergeven. Het is dus waar
schijnlijk dat Duitschland er in geslaagd
is de besprekingen te beperken tot de ge
bieden, welke door Hongaren worden be
woond.
Naar-de „Giornale d'Italia" over de be
sprekingen van von Ribbentrop te Rome
mededeelt, hebben de opvattingen van Ro
me en Berlijn in de Hongaarsch-Tsjecho-
Slowaaksche kwestie op de drie essen-
tieele punten met elkander in overeen
stemming gestaan, t. w.:
1. de noodzakelijkheid -van een zoo snel
mogelijke oplossing van dit geschilpunt
tusschen Hongarije, Polen en Tsjecho-Slo-
wijkije, zoowel in het belang van Tsjecho-
Slowakije als voor de pacificatie in
het Donaubekken.
2. Een zeer groote sympathie en actieve
solidariteit met de legitieme belangen van
Hongarije.
3. Vriendschappelijké gezindheid jegens
de opmerkelijke pogingen der huidige re
geering van Tsjecho-Slowakije bij de ves
tiging van een nieuw regiem.
EINDE DER POLITIEKE PARTIJEN.
Naar het voorbeeld van Roethenië gaat
ook Slowakije de politieke partijen ophef
fen. Men verwacht binnenkort een offi
cieele verklaring dienaangaande.
De Slowaaksche regeering heeft bij de-/
creet alle paramilitaire organisaties ont
bonden. Slechts de „Hlinka-wacht" zal blij
ven bestaan als officieele door de regeering
gecontroleerde organisatie.
De Slowaaksche minister van Onderwijs
heeft medegedeeld, dat hij voornemens is
de Universiteit van Bratislava te „zuive
ren". Zijn maatregelen zullen speciaal be
trekking hebben op hoogleeraren, die vrij
metselaar of marxist zijn.
Brody gearresteerd.
Het Tsjecho-Slowaaksche persbureau
heeft medegedeeld, dat de permanente com
missie van de nationale vergadering Za
terdag haar toestemming heeft gegeven,
oud-minister-president Brody te vervol
gen wegens ernstig misdrijf tegen de vei
ligheid van den staat.
Brody is derhalve gearresteerd en in de
gevangenis van Praag opgesloten.
WAARACHTIGE SAMEN
WERKING TUSSCHEN
FRANKRIJK EN
DUITSCHLAND
REDEVOERING VAN GEORGE BONNET.
De Fransche minister van buitenlandsche
zaken Bonnet heeft Zaterdag op het radi
caal socialistische congres te Marseille een
redevoering uitgesproken, waarin hij de
buitenlandsche politiek heeft uiteengezet.
Hij zeide hierin o.a.: Wij gelooven noch
aan de fataliteit van een oorlog, noch aan
de fataliteit van den vrede. De leerstel
ling van onze partij is alle veiligheidsmaat
regelen te nemen om het vaderland te be
schermen en geen enkele kans, hoe klein
ook te laten voorbijgaan voor het behoud
Len de bevestiging van den vrede.
Gedurende de jongste crisis heeft de
Fransche regeering dag in dag uit en op
elk uur van den dag met de Engelsche
regeering samengewerkt en het moet onze
zorg zijn om die vriendschap met Enge
land nog verder te ontwikkelen en te ver
stevigen.
Naast de traditioneele vriendschap met
Engeland, zoo vervolgde Bonnet, staat het
vraagstuk van onze betrekkingen met de
andere landen.
Eén ding is zeker: Het is onmogelijk dat
de volkeren van Europa blijven leven in
den toestand van onzekerheid, waarin zij
zich thans bevinden. Laat ons wenschen
dat na het accoord van München in Europa
een beter begrip en een geest van ont
spanning mogen ontstaan. Wij wenschen
in de eerste plaats dat Frankrijk normale
betrekkingen met zijnlnabuurlanden onder
houdt.
Wij wenschen dat tusschen Duitsch
land en Frankrijk een waarachtige
samenwerking moge tot stand komen
en dat in deze twee landen moge wor
den weggenomen de vrees voor een
conflicht, dat in weinig tijd iederen met
zooveel moeite, zoowel in Duitsch
land als in Frankrijk verkregen voor
uitgang zou vernietigen. Tusschen
Frankrijk en Italië zijn zoojuist weer
normale betrekkingen aangeknoopt.
Wij verheugen ons er over, want
niemand meer dan wij wenscht een
versterking der traditioneele vriend
schapsbanden tusschen Italië en
Frankrijk.
Inzake den toestand in Spanje verklaarde
Bonnet: wij zijn er van overtuigd, dat een
regeling van het conflict, hetwelk onze na
buren verdeelt, mogelijk zal worden op den
dag dat alle buitenlandsche vrijwilligers
zich zullen hebben teruggetrokken en dat
de Spanjaarden zich van aangezicht tot
aangezicht met elkaar zullen bevinden. Dan
zijn wer er zeker van, dat met goede kans
op succes een bemiddeling kan worden ge
probeerd en dat de vrede kan worden her
steld.
Bonnet's slotwoorden waren:
Om met alle volkeren, niet één uit
gezonderd, de onontbeerlijke onderhan
delingen aan te gaan, moet Frankrijk
eerst machtig zijn, er moet op den dag,
waarop de kwestie der ontwapening
gesteld wordt, Frankrijk kunnen spre
ken op voet van gelijkheid met welk
ander land ook. Wij willen bewijzen
dat de democratieën even capabel zijn
als elk ander regiem om hun rol in de
moderne wereld te spelen.
Bonnet werd aan het einde van zijn re
devoering langdurig en stormachtig toege
juicht, vooral toen Daladier hem de hand
drukte. De j.congresdeelnemers brachten
daarop beiden staatslieden een ovatie.
Koopt bi) hen,
die In Uw Dagblad
adverteeren 1
VOORLOOPIGE REGEERING TE
HANKAU.
Naar verluidt is op denzelfden dag, dat
de Japansche troepen Hankau binnenruk
ten een nieuwe voorloopige Chineesche re
geering gevormd, waarvan de meeste le
den Noord-Chineezen zyn. President van
deze nieuwe regeering is een luitenant van
generaal Oepeifoe.
Volgens sommigen zouden de drie voor
loopige regeeringen in China, welke onder
Japanschen invloed zijn gevormd, n.l. de
regeeringen van Peking, Nanking en Han
kau, binnenkort vereenigd worden en zal
Japan dan vredesonderhandelingen gaan
voeren met deze nieuwe regeering.
DE JAPANSCHE ECONOMISCHE
POLITIEK IN OORLOGSTIJD.
Naar te Tokio verwacht wordt, zal de Ja
pansche minister van financiën, Ikeda, in
een verklaring op 3 November, den ge
boortedag van wijlen keizer Meiji, uiteen
zettingen geven van de Japansche economi
sche politiek in oorlogstijd, in overeenstem
ming met een „opbouw van het Verre Oos
ten op langen termijn", na den val van
Hankau en Kanton.
Verwacht wordt, dat de minister in zijn
verklaring de medewerking van het volk
vragen voor de volgende punten:
1. Ontwikkeling van de productiecapa
citeit en controle over de verdeeling en het
verbruik van materialen.
2. Handhaving van de Japansche inter
nationale betalingen op ean basis van 1
shilling 2 pence.
3. Economisch herstel in de onder Ja
pansche controle staande gebieden in
Ohina.
4. Chineesch-Japansche economische
samenwerking ter stabiliseering van het
levensonderhoud van het Japansche volk.
De verklaringen van den minister zul
len naar verwacht wordt er bij het volk
op aandringen, opnieuw het vaste besluit te
nemen, om het hoofd te bieden aan de eco
nomische politiek in oorlogstijd, die per
manent gemaakt wordt in overeenstem
ming met den Japanschen opbouw op lan
gen termijn.
RECHTSCHEN MELDEN SUCCES AAN
HET EBROFRONT.
In een officieel communiqué wordt me
degedeeld, dat de rechtschen gisteren door
het vijandelijk front in de Sierra de los
Caballos in den sector van de Ebro zijn
gebroken. Zij bezetten den berg de los Ca
ballos en maakten meer dan 700 krijgs
gevangenen. In twee stellingen werden de
lijken van 400 gesneuvelden geborgen, en
thans bevinden zich nog talrijke lijken in
andere stellingen. Tijdens luchtgevechten
aan de Ebro werden 14 vijandelijke vlieg
tuigen neergehaald.
DE BROEDER VAN GENERAAL
FRANCO OMGEKOMEN.
Luitenant-kolonel Ramon Franco, de
broeder van generaal Franco, is Donder
dag j.l. om het leven gekomen bij een on
geluk met een watervliegtuig.
Hij was met een door hemzelf bestuurd
watervliegtuig van de vliegtuigbasis op
Majorca, waarover hij het bevel voerde,
vertrokken. Hij werd vergezeld door een
andere machine, die echter, daar er een
hevig onweder kwam opzetten, terugkeerde
In het toestel van Franco bevonden zich
nog vier andere personen. De lijken van
alle inzittenden, behalve van den marco
nist, werden gevonden op 2 mijl ten N.W.
van kaap Formentore en naar Palma over
gebracht.
Ramon Franco was een der bekendste
vliegers van de Spaansche luchtmacht.
Hij werd beroemd toen hij met zijn ka
meraad Ruiz de Alda in het vliegtuig „Nee
plus ultra" van Europa naar Amerika
vloog.
TIJDENS HET BLUSSCHINGSWERK EN DE BRANDCATASROFE TE MARSEILLE.
Bnttenlandsche Berichten
DE CATASTROPHALE BRAND
TE MARSEILLE
Vermistenlijst met 69 namen
DE SLACHTOFFERS ONHERKENBAAR
De droeve lijst van de slachtoffers van de
ramp van Marseille blijkt nog langer te zijn
dan Zaterdag gemeld werd en het is de
vraag, of het juiste getal omgekomen wel
ooit bekend zal worden.
Terwijl men vrijwel nauwkeurig kan
weten, welk deel van het personeel in
het gebouw aanwezig was en thans ver
mist wordt, tast men volkomen in het
duister betreffende de bezoekers, temeer
daar het groote warenhuis, een zeer weel
derig en modern gebouw, steeds het bezoek
trok van talrijke vreemdelingen, die de we
reldhavenstad Marseille bezochten.
De hoop, dat men de lijken zal vinden in
een staat, die herkenning mogelijk maakt,
heeft men al aastonds moeten opgeven. De
eerste lijken, welke men gevonden heeft,
bleken geheel verkoold te zijn en het laat
zich aanzien, dat de lijken, die dieper onder
de puinen verborgen liggen, zoodanig ver
minkt zullen zijn, of verbrand, dat zelfs
het aantal niet nauwkeurig zal zijn vast te
stellen.
Op de lijst van de personen, welke na
den grooten brand worden vermist stonden
Zaterdagavond reeds 69 namen.
Nadat reeds vijftien verkoolde lijken
waren geborgen, heeft men Zondagmorgen
nog het stoffelijk overschot van twee slacht
offers gevonden. Ook hier bleek identifi
catie onmogelijk. Het stoffelijk overschot
der slachtoffers werd overgebracht naar de
groote zaal der stadsbibliotheek, waar een
chapelle ardente is ingericht. Het oprui-
mingswerk zal nog wel eenige dagen duren.
Plunderaars
Inmiddels heeft men verscheidene ban
dieten gearresteerd, die op heeterdaad bij
diefstallen betrapt werden. Voorts heeft de
politie in hotel „Noailles" een Italiaansch
onderdaan^ oud 26 jaar, gearresteerd, die
in het bezit bleek te zjjn van aan den mi
nister van buitenlandsche zaken, Bonnet,
gerichte correspondentie.
Wat ooggetuigen verhaalden
Uit het relaas van personen, die zich uit
den vuurhaard hebben kunnen redden,
blijkt, hoe onmiddellijk na het uitbreken
van den brand een ontzettende paniek in
het warenhuis uitbrak.
Een verkooper van de benedenverdieping
zegt, dat op het oogenblik, dat alarm ge
maakt werd, de verkoopers zich bij de
toonbanken bevonden en plotseling een
vrouw brand hoorden roepen en een man
zagen wegrennen, die riep: „Red je, alles
staat in brand!"
Het tooneel, dat terstond hierop ontstond
was ontzettend. Alles stormde naar de uit
gangen. Vrouwen en kinderen vielen en
werden onder den voet geloopen. Stoelen
en toonbanken werden door de opstuwen
de menigte omvergeworpen. In een oog
wenk vertoonden zich ook de vlammen en
de rook.
Een andere verkooper vertelt, dat de
centrale trap in een oogenblik in lichter
laaie stond en dat een groote lift vol
schreeuwende menschen met een ontzaglijk
lijk lawaai omlaag stortte.
De meeste geredden, die spreken kunnen
zeggen, dat het vuur als het ware van alle
kanten tegelijk op hen aankwam, zoo snel
greep het om zich heen.
De chef van het administratieve perso
neel, die wist, dat zijn ondergeschikten zich
boven bevonden, rende naar boven om te
waarschuwen, doch kon weldra niet verder,
omdat vlammen en rook hem den weg ver
sperden. Hij vluchtte een kamertje in
met drie winkelmeisjes, deed de deur dicht
en opende het raam om een uitweg te zoe
ken. Hij legde den meisjes uit, hoe zij langs
de gevellijst moesten loopen, om op een
bepaalde manier veilig den beganen grond
te kunnen bereiken. Twee der meisjes, die
het beproefden, vielen echter te pletter. Het
derde werd zwaar gewond. Hijzelf kon de
straat bereiken, doch werd eveneens ge
wond.
Zij, die aan de vuurzee in het gebouw
ontkomen waren, vluchtten in alle richtin
gen zoover mogelijk weg, velen met lichte
verwondingen.
Voor verschillende ramen van het ge
bouw zag men menschen in wanhoop heen
en weer loopen, totdat zij meestal plotse
ling verdwenen met de instortende vloeren.
Aan een ieder geef ik geheel gratis
en kosteloos advies. Allicht dat ik
helpen kan, want ik bezit meer dan
25 jaar ervaring. Bundels dankbe
tuigingen kan ik U voorleggen van
menschen, die opgetogen zijn over
mijn hulp en ik popel van verlangen om
ook aan U mijn beste krachten te geven.
RADIO VERWEKTE PANIEK
De luisteraars dachten, dat het echt was
Een Radio uitzending van den roman
„War of the worlds" (Oorlog van werelden)
van H. G. Wells heeft gisteravond overal in
de Vereenigde Staten een paniek teweegge
bracht onder de luisteraars met gevoelige
naturen.
De vervanging door namen van Ameri-
kaansche steden van de origineele namen
in het boek leidde tot telefonische oproe
pen uit alle deelen der Vereenigde Staten,
en zelfs waren speciale uitzendingen noodig
om erop te wijzen, dat de voordracht ge
heel fictief was geweest.
De luisteraars kregen in massa zenuw
toevallen, en uit sommige deelen van het
gebied van New York werd gemeld, dat de
bevolking door een paniek bevangen de
huizen ontruimde. In sommige gevallen ver
telden menschen aan de politie en de dag
bladen, dat zij de invasie hadden „gezien".
In enkele deelen van Atlanta en Georgia
dacht men dat het einde der wereld was
gekomen. Hier en daar kwamen de men
schen bijeen om te bidden. Te Indianapolis
rende een vrouw een kerk binnen, schreeu
wend „New York is verwoest. Het is het
einde der wereld. Wij kunnen beter naar
huis gaan om te sterven. Ik heb het zoo
juist over de radio gehoord". De dienst
werd onmiddellijk gestaakt en de gemeente
werd naar huis gezonden.
Volgens de radio-uitzending zou een
meteoor in botsing zijn gekomen met de
aarde en veelarmige mannen van de pla
neet Mars met doodende stralen zouden op
de aarde zijn gekomen. Honderden auto
mobilisten dwaalden door de provincie, op
zoek naar de „ramp".
Berichten over een gasaanval verspreid
den zich zóó snel, dat dokters en verpleeg
sters hun diensten aanboden, en tal van
menschen moesten in de ziekenhuizen
wegens zenuwaanvallen worden behandeld.
Vele luisteraars in Canada overstelpten
de dagbladbureaux met telefonische op
roepen, waaruit een panische angst sprak.
BOTSING TUSSCHEN AUTOBUS EN
TREIN
Tien menschen omgekomen
Uit Maagdenburg wordt gemeld: Tien
S.A.-mannen hebben gisterochtend het
leven verloren bij een botsing van hun auto
bus met een trein. Het ongeluk deed zich
voor op een spoorwegovergang bij Genthin
op het traject Genthin-Jerichow.
HET EILAND GRENADA DOOR EEN
ORKAAN GETEISTERD
Vijf personen gedood
Het eiland Grenada (West Indië) is door
een orkaan geteisterd, waardoor vijf per
sonen om het leven zijn gekomen. Drie
werden levend begraven en velen werden
gewond. De materieele schade wordt op
veertig duizend pond sterling geraamd. De
hoofstad, St. George, is geheel van de rest
van het eiland afgesloten, doordat de brug
gen zijn vernield, evenals de telefoon
lijnen.
De orkaan was de hevigste sedert 1921.
Over enkele dagen open ik mijn praktijk.
