dagen Historie
U.V.S.-Excelsior
SPORT
FAILLISSEMENTEN
Wilt U iets weten?
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
VOETBAL.
DE DUITSCHERS MANOEUVREEREN MET INCIDENTEN
IN TSJECHO-SLOWAKIJE. DE „TIMES" JAAGT EEN
KNUPPEL IN HET POLITIEKE HOENDERHOK. DE
PARTIJDAG VAN NEURENBERG IN HET TEEKEN VAN
GROOT-DUITSCHLAND. RASSENWAAN IN ITALIë.
A.s. ZONDAG 2 uur n.m. Terrein Wassenaarsche weg
(ex-lste ktasser)
Populaire prijzen s 40 - 25 - 15 - 10 cent. Rijwielstalling op het terrein 5 cent
N.B. Bij doorgaan van den wedstrijd U.V.S.-vlaggen op Eltax bussen en taxi's, alsmede op
de trams der Z.H.T.M. 882
Manoeuvreeren. Het is in het
Sudetenland een manoeuvreeren op groote
schaal om het onderste uit de kan te heb
ben. De regeering te Praag heeft deze week
zeer belangrijke en zeer vergaande tege
moetkomingen gedaan aan de eischen der
Sudeten-Duitschers. Daarmede is echter de
rust niet weergekeerd in Sudetenland, in
tegendeel. Weliswaar hebben de gedele
geerden der Sudeten-Duitschers de Praag-
sche voorstellen aanvaard als basis van on
derhandeling, maar de onderhandelingen
zijn tegelijkertijd geschorst wegens een rel
letje, dat zich in Ostrau heeft voorgedaan.
Dat gescherm met incidenten, het op
blazen en uitbuiten daarvan, waarbij de
Duitsche pers ijverig hand- en spandiensten
verleent, is niet anders dan gemanoeuvreer.
„Over de relletjes zelf valt het moeilijk,
hier een oordeel uit te spreken, zegt de
overzichtschrijver van de „N. R. C.". De
Tsjechen en de Duitschers geven elkaar in
heftigheid niet veel toe en als er relletjes
ontstaan, werkt daartoe de houding van
beide partijen mede. Bovendien zijn de rel
letjes, zelfs als men de Duitsche lezing als
juist zou aanvaarden, van betrekkelijk ge
ringe beteekenis. Van meer beteekenis is
de wijze, waarop van Duitschen kant op
dergelijke voorvallen gereageerd wordt.
Men klaagt daar, wanneer de politie de or
de handhaaft, dat men verdrukt wordt,
doch zoodra er iets gebeurt, heet het, dat
de Tsjechische overheid niet in staat is de
orde te handhaven. Dit alles heeft slechts
één doel en dat is een einde te maken aan
het Tsjechische politietoezicht en dat in
handen te leggen van de volgelingen van
Henlein. Daartoe kan de overheid echter
niet overgaan. In de eerste plaats niet om
dat het Sudetenland grensgebied is en er
zich de verdedigingswerken bevinden, die
een mogelijken Duitschen inval moeten
stuiten, en vervolgens ook niet, omdat de
stille terreur, welke de Hitlerianen uitoefe
nen op dat deel van de Duitsche bevolking,
dat niet van ganscher harte met hen mee
gaat, dan in een openlijke terreur zou ver
anderen".
De knuppel. Midden in de span
ning, welke ontstaan was rond de nieuwe
voorstellen der Tsjechische regeering,
kwam de „Times" opeens een knuppel in
het hoenderhok gooien. Dit invloedrijke
Engelsche blad schreef, dat als de Sudeten-
Duitschers nu nog geen genoegen namen
met de regeling, welke Praag'voorstelt, het
Sudeten-Duitsche volk zich dan blijkbaar
niet meer thuis voelde in het kader van den
Tsjechischen staat en dat Tsjecho-Slowa-
kije dan maar liever moest overwegen of
het niet beter deed, ter verkrijging van een
homogenen staat, het Sudeten-Duitsche ge
bied af te staan aan Duitschland.
Daarmee had het Engelsche blad wat ge
zegd, dat wolken stof deed opwaaien. Juist
op dit oogenblik was de publicatie van dit
artikel niets meer of minder dan een poli
tieke bomaanslag. Het moest op een oogen
blik, dat een vergelijk in zicht scheen, de
Duitschers versterken in hun starre hou
ding, daar zij met reden in dit artikel een
bevestiging konden zien van hun verwach
ting, dat Engeland en Frankrijk, ondanks
hun beloften naar den eenen en hun waar
schuwingen naar den anderen kant, als het
erop aankwam, toch geen hand zouden uit
steken tot redding van den Tsjecho-Si o-
waakschen staat in zijn huidigen vorm,
wanneer de Duitschers zich zouden willen
bepalen tot de annexatie van het Sudeten-
Duitsche gebied.
Gelukkig désavoueeirde de Engelsche re
geering oogenblikkelijk dit artikel en uit
de commentaren in de andere Engelsche
bladen bleek overduidelijk, dat de Engel
sche publieke opinie de meening van de
„Times" niet deelde. Intusschen was er
heel wat deining veroorzaakt.
Neurenberg. In verband met de
Tsjechische kwestie en het aandeel, dat
Duitschland daarin heeft, luistert de we
reld scherp naar hetgeen gezegd wordt op
he taprtij-congres, dat thans weer te Neu
renberg bijeen is gekomen.
„Vanaf den eersten partijdag te Mür.-
chen, in 1923, toen een paar duizend man
nen, practisch alle leden van de beweging,
aan het congres deelnamen, tot den dag
het partij-congres, dat thans weer te Neu-
berg aanvangt, is het steeds het ideaal, en
ook de zeer juiste gedachte, van Hitier ge
weest van deze bijeenkomst een feest van
mystieke, van mythische bezieling te ma
ken, schrijft de „Msb.". Telkenmale werd
een woord gegeven, dat uitgaande van de
leiding tot de groote, tot een steeds groo-
tere massa ging, en deze in een soort roes
bracht. In 1926 te Weimar was het „dood
aan het Marxisme", in 1927 voor het eerst
te Neurenberg: „Trotz Verbot-nicht tot".
Dan is Neurenberg de stad der partijdagen
geworden, wat in 1929 tot de leuze „Auf
nach Nürnberg" leidt. Uit de paar duizend
deelnemers waren het er reeds meer dan
tweehonderdduizend geworden.
Tot 1933 treedt een pauze in. Maar na de
overwinning krijgen de partijdagen den
glans en de glorie van een Staatsakt. Het
partijcongres is verheven tot de belangrijk
ste Duitsche rijksdaad van het geheele jaar.
Daar wordt het afgeloopen jaar gesanction-
neerd, daar wordt het program van het ko
mende opgesteld. Niet alleen Duitschland,
geheel Europa, de geheele wereld is oog
en oor voor deze gebeurtenis; wereldpers
en diplomatie zijn intens geïnteresseerd,
en de kringen, welke de wereldpolitiek van
uur tot uur moeten volgen, verlaten nau
welijks den luidspreker. Alles wat te Neu
renberg gezegd wordt, heeft zijn eigen be
teekenis. Het gaat niet zoozeer om de in
nerlijke waarde van het gesproken woord;
dat kan kinderlijke fraseologie zijn. Van
hoog belang is de ensceneering, de sfeer,
het sentiment".
Deze tiende partijdag staat in het teeken
van Groot-Duitschalnd; in het teeken van
den Anschluss van Oostenrijk. Maar hij
moet ook staan in het teeken van de „be
vrijding" der Sudeten-Duitschers. Daarom
luistert men scherp naar hetgeen wel en
naar hetgeen niet gezegd wordt.
Rassenwaan. Mussolini houdt
vast aan zijn opeens verkregen inzicht, dat
er een Italiaansch ras bestaat, dat per se
beschermd moet worden tegen het verder
felijkste ras, dat er schijnt te bestaan, het
Joodsche ras. De fascistische regeering
heeft de vorige week een aantal tegen de
Joden gerichte decreten uitgevaardigd, die
in hardheid stellig kunnen wedijveren met
soortgelijke decreten, welke het Duitsche
nationaal-socialistisch bewind in den loop
der laatste paar jaren heeft opgesteld. Deze
decreten treffen gelijkelijk en op korten
termijn zoo wel de Joden, die zich na 1
Januari 1919 in Italië hebben gevestigd als
de Joden, die reeds vóór dezen datum in
Italië waren gevestigd. Naturalisaties van
Joden na 1919 worden herroepen. Joodsche
vreemdelingen, die zich in 1919 in Italië
hebben gevestigd, zullen binnen zes maan
den het land moeten verlaten. Twintigdui
zend Joden, meerendeels uit him land van
geboorte uitgeweken Duitschers, Polen,
Oostenrijkers en Hongaren, worden aldus
getroffen. De ongeveer 64.000 Joden, die
overblijven, zullen, naar het trieste Duit
sche voorbeeld, voor een groot gedeelte, uit
het maatschappelijke of geestelijke leven
van Italië worden gestooten. Een decreet
bepaalt, dat Joodsche studenten reeds in
October de Italiaansche instellingen van on
derwijs zullen moeten verlaten, met uitzon
dering slechts van studenten, die aan de
universiteiten studeerende, hun studies bij
na voltooid hebben. Het bepaalt eveneens,
dat geen Joodsche professoren, leeraren en
onderwijzers meer mogen worden in dienst
gesteld. Er is bekend gemaakt, dat in totaal
110 Joodsche hoogleeraren te Milaan, Tu
rijn en Florence zijn afgezet.
Intusschen vraagt men zich algemeen
met verbazing af, wat Mussolini toch wel
bewogen mag hebben, om tot deze smake-
looze imitatie van Duitschland over te gaan,
•daar het aantal Joden in Italië percentsge
wijze zóó gering is, dat het geen gewicht in
den schaal werpt.
De eenige verklaring, die men vinden
kan, is dat Mussolini Engeland dwars wil
zitten, dat zich door zijn mandaat over
Palestina geroepen voelt om de Joodsche
kwestie op te lossen. Maar intusschen zijn
de in Italië levende Joden de dupe van die
meedoogenlooze politiek.
Clubnieuws der
KaUi. Sportvereenigingen
Docos: Morgen speelt Docos I in Hille
gom voor de seriewedstrijden van Concor-
di
Het programma luidt daar als volgt:
1.30 uur: V.V.S.B. I-D.E.S. I.
2.30 uur: Concordia IDocos I.
4.30 uur: winnaarsronde.
Als hoofdprijs is aangeboden een zil
veren beker, genaamd de Landmanbeker.
Alle spelers van Docos I geve zich daar
voor 100 procent zoodat wij daar een goed
figuur maken. Vertrek per tram 1 uur sta
tion.
Voor Docos II ën IV gecombineerd is er
nog een vriendschappelijke wedstrijd vast
gesteld om 3 uur op het Sportpark Haag-
weg.
Leden van Docos afd. voetbal die mede
willen loopen op 3 October in de estafettes
kurmen zich opgeven bij den heer H. Aver-
dick, Melchior Treublaan 4, of bij P. Al
berts, de Sitterlaan 4, maar voor Dinsdag
a.s.
Afd. Juniores. Voor morgen zijn
drie wedstrijden vastgesteld. De A-Boys
ontvangen om 2 uur BI. Zwart op 't Sport
park. De B-jun. gaan uit naar Bla Zwart
en suelen om 2 uur te Wassenaar; ver
trek 1 uur vanaf Sportpark, de C-Boys spe
len in Leidschendam tegen A.V.V. c in de
Nederlaag wedstrijden van AVO; vertrek
12.45 uur, aanvang wedstrijd 1.45 uur. Wan
neer er te half drie voldoende jun. op het
terrein aanwezig zijn, zal er een onderling
vriendschappelijk partijtje gespeeld wor
den. Er zijn nog jun. die geen foto ingele
verd hebben; deze worden zeker ook ver
wacht.
Nic. Boys: Voor morgen staan geen wed
strijden op het programma. Training is
het dien dag voor alle elftallen.
Leimuiden: „Leimuiden" krijgt mor
gen het beloofde tegenbezoek van twee
elftallen van Geel-Zwart uit 't Zand N.-H.
Leimuiden n speelt om 2 uur tegen het
tweede van Geel-Zwart. Kwart over drie
speelt Leimuiden I een revanche-match te
gen Geel-Zwart I. Deze wedstrijd belooft
wel spannend te worden.
Vóór deze wedstrijden komen echter om
1 uur de Leimuiden-junioren tegen de D.
E. S.-junioren in het veld. De supporters
kunnen dus genieten van drie wedstrij
den.
v. Nispen: Voor morgen luidt het pro
gramma als volgt: Van Nispen IBSM I,
2 uur. Terrein BSM.
Om 1 uur spelen de junioren thuis tegen
Lisse en om half drie Van Nispen 2Lisse 4
De leden worden verzocht aan den pen
ningmeester hun bondsgeld af te dragen.
De competitie begint op Zondag 18 Sep
tember a.s.
Concordia: Morgen organiseert de R.K.
sportver. „Concordia" een groot voetbal-
tournooi om de „Landman"-beker en an
dere fraaie prijzen, op het terrein aan de
Burgemeester Pontstraat. Medewerking
wordt verleend door de R. K. Harmonie
„Crescendo". Des middags om 2 uur wordt
afgemarcheerd van den R. K. Volksbond.
Het sport-programma is verdeeld als volgt:
1.30 uur D.S.S.Bavo; 2.45 uur Concor
diaDocos en om 4.30 uur finale. Tusschen
de pauze athletiek door de leden van St.
Christoforus, terwijl tusschen de laatste
pauze een wedstrijd gespeeld zal worden
door de kleinste groep adspiranten en de
Welpen.
Een zeer goed verzorgd programma dus,
hetwelk een groote belangstelling waardig
is. Vertrouwen we inmiddels, dat R. K.
sportief Hillegom Zondag niet zal verzui
men een kijkje te nemen op het Concor-
dia-terrein. Ook is er een aardige attractie
n.l. rad van avontuur enz. enz.
Woensdagavond 14 September groote
R. K. Propaganda-avond uitgeschreven
door het district Haarlem van den D. H.
V. B. Sprekers prof. Haring van het Se
minarie „Hageveld" te Heemstede en de
heer Hoskam uit Rotterdam. Niemand
verzuime dezen schitterenden avond bij
te wonen.
KON. NED. VOETBALBOND.
Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag.
AFDEELING II.
2e klasse A: QuickOvermaas.
2e klasse B: DCLEmma.
4e klasse B: AlphiaOoievaars.
AFDEELING IV.
Ie klasse: BleyerheideNAC; NO AD
Willem II; MWLonga; EindhovenJu
liana; BVVRoermond.
Vriendschappelijk
UVSExcelsior; ASCBloemendaal.
A. S. C.—BLOEMENDAAL.
Voor den wedstrijd tegen „Bloemendaal",
welke Zondagmiddag om 2 uur op het
terrein aan de Kempenaerstraat ge
speeld wordt, zijn de rood-zwarten als volgt
samengesteld:
Freyser; Secrève, Kok, ten Cate, van
NieropAbrahams; Verhoog, Mooten, v.
Goor, de Ia Bije, v. Hoven.
Om 12 uur spelen de reserven tegen Bloe
mendaal 2. Voor dezen wedstrijd is A. S. C.
als volgt samengesteld:
Pranger; Schoneveld, Zwanenburg; Mei
man, Prevo, Schipper; B. v. Leeuwen, Be-
deaux (ex H. D. V. S.), A. v. Duuren, v.
d. Luyt, Aniba.
LEIDSCHE VOETBALBOND.
Wedstrijdprogram voor a.s. Zondag.
Ie klasse: Alphen 3LDWS 2, 2 uur (bij
terrein); DSO 2LDTS 1 2 uur; Leidsche
B. 1Zuiderkw. 1, 2 uur; Morschkw. 1
L. F. C. 3 12 uur; UVS 3—Lugd. 3 2 uur
(gr. bij terrein).
2e klasse A: LDWS 3—DVS 2, 10 uur;
UVS 4LFC 4, 10 uur (gr. bijterrein); Be-
resteijn 1ASC 3, 2 uur; Roodenburg 2
Lugd. 4, 2 uur.
2e klasse B: Leidsche B. 2Lugd. 5, 11
uur; Zuiderkw. 2Roodenburg 3, 2 uur;
Rouwkoop 2Sportman 2, 2 uur; TONA 2
—UVS 5, 2 uur.
3e klasse A: DSO 3LDTS 2, 12 uur;
UVS 6—A. S. C. 5, 10 uur (kl. bijterrein);
DVS 3Sportman 3, 10 uur; Alphia 3L
FC 5, 11.30 uur (bijterrein).
3e klasse B: Morschkw. 2Lugd. 7, 2 u.;
Sportman 4Rouwkoop 3, 2 uur; TONA
3—Zuiderkw. 3, 10 uur; LDWS 4—UVS 7,
12 uur.
4e klasje A: Beresteijn 2ASC 6, 11 uur;
Roodenburg 4LDWS 5, 10 uur.
4e klasse B: Alphen 5—LDWS 6. 11.30
uur (bijterrein;, Zuiderkw. 4LFC 7, 10
uur; Sportman 6Morschkw. 3, 10 uur.
Juniores: UVS aAlphen 12 uur (gr. bij
terrein); ASCLugd. 10 uur (Kempenaer
straat); DVSRoodenburg 12 uur.
Adspiranten A: UVS aAlphen 12 uur
(kl. bijterrein); RouwkoopASC a 12 u.;
Sportman aLFC 12 uur; TONAUVS b
12 uur.
Adspiranten B: Zuiderkw.Lugd. 12 u.;
RoodenburgMorschkw. 12 uur; UVS c
LDWS 2 uur (kl. bijterrein).
ATHLETIEK
R. K. ATHL. VER. „DOCOS".
Morgen gaan een groot aantal onzer
athleten naar Rotterdam om daar deel te
nemen aan de sluitingswedstrijden van dit
seizoen, welke op de Sintelibaan op het
Nenyto-terrein worden gehouden.
Wij zullen van onze jongens weer mooie
prestaties kunnen verwachten en vermoe
delijk zullen er wel eenige clubrecords wor
den gebroken.
De athleten, die de refs naar Rotterdam
per trein maken, vertrekken om 11 uur
vanaf het station en de overigen vertrek
ken uit Leiden om 9.30 uur vanaf de Gijse-
laarsbank.
Tijdens de 3 Octoberfeesten wordt te
Leiden een Huptspot-estafette gehouden,
waaraan natuurlijk Docos met meerdere
ploegen zal deelnemen. Deze wedstrijd is
echter niet alleen bedoeld voor direct spe
cifieke athleten maar vooral voor de voet
ballers en gymnasten. Deze laatsten ver
wachten wij dan ook in grooten getale.
Kosten zijn er niet aan verbonden, terwijl
ieder looper een herinneringsmedaille ont-
\angt. Liefhebbers moeten zich voor a.s.
Dinsdag opgeven bij H. J. Averdieck, Mel
chior Treublaan 4, Leiden.
ZWEMMEN
VIJFTIG JAAR K. N. Z. B.
Ter gelegenheid van het vijftigjarig be
staan van den Kon. Ned. Zwembond is de
„Zwemkroniek" met een speciaal num
mer verschenen.
De voorzitter van den bond, de heer Jan
de Vries, schrijft een artikeltje 1888
1938, waarin hij erop wijst, dat de succes
sen van zwemsters, zwemmers en polo
spelers verheugend zijn, doch het zijn toch
geen idealen.
„Neen, het ideaal is en blijft, ieder
schoolkind moet kunnen zwemmen
leeren, waardoor in de nabije toe
komst het verdrinkingscijfer aanmer
kelijk zou verminderen, waardoor
zooveel leed aan velen zou bespaard
blijven en ook en vooral zooveel le
vensvreugde aan de jeugd zou ge
schonken worden. De wedstrijdge-
vende vereenigingen werken daadwer
kelijk mede, om door gezonde wed
strijdsport de stimulans te geven voor
de publieke belangstelling en uitein
delijk de toeschouwers te doordrin
gen met de gedachte, hoe nuttig, hoe
gezond en hoe noodzakelijk het zwem
men is".
Het jubileumnummer bevat voorts ge-
lukwenschen van mr. A. Baron Schimmel-
penninck van der Oye, voorz. van het N.
O. C., den heer K. J. J. Lotsy, van den
secretaris der F.I.N.A., van den voorz.
van den Ned. Indischen Zwembond, van
den voorz. van den Ned. Bond tot het
Redden van Drenkelingen, van de zwem-
bonden in België, Frankrijk, Engeland en
Denemarken.
Verder wordt een uitvoerig overzicht
gegeven van de historie van den Bond,
verlucht met statistieken van gemaakte
tijden en enkele foto's.
WIELRENNEN
VAN DER VIJVER VERLIEST VAN
ASTOLFI EN LOATTI.
Schulte legt in 1 uur ruim 43 KJH. af.
De wereldkampioen der amateursprinters,
Jef van der Vijver en zijn collega bij de
wegprofs, Marcel Kint, hebben het er bij
de wedstrijden op de Vigorellibaan te Mi
laan niet zoo best afgebracht. Van der Vij
ver verloor zoowel van Astolfi als van
Loatti, terwijl Kint in een achtervolging
tegen Valetti met 50 M. verslagen werd.
Schulte reed in een omnium tegen Bat-
tesini, verloor de sprint en den tijdrit over
500 M., maar won de achtervolging. Ten
slotte won onze landgenoot ook een uur
wedstrijd op eigen kracht, door in dezen
niet speciaal-voorbereiden wedstrijd 43.220
K.M. af te leggen, hetgeen goede verwach
tingen doet koesteren voor een aanval van
onzen landgenoot op het werelduurrecord.
De uitslagen luiden:
Achtervolging: 1. Valetti, 6 min. 15 sec.;
Kint op 50 M.
Omnium. Sprint: 1 Battesini, 2 Schulte.
Tijdrit over 500 M.: 1 Battesini 32,4 sec.,
2 Schulte 32,6 sec
Achtervolging: 1 Schulte 5 min. 0,4 sec.,
2 Battesini op 5 M.
Totaalklassement: 1 Battesini 5 pnt., 2
Schulte 4 pnt.
Sprint amateurs: 1 Astolfi 7 pnt., 2 Loat
ti 5 pnt., 3 Van der Vijver 3 pnt.
Uurwedstrijd op eigen kracht: 1 Schulte,
43.220 K.M., 25 pnt., 2 Bartali 23 pnt., 3
Guerra 18 pnt., 4 Meulenberg 15 pnt, 5 Ro-
manatti 11 pnt.
Uitgesproken:
G. H. van Zadelhof, Amsterdam, Jan
Evertsenstr. 71; cur. mr. J. D. J. Scheltinga,
Koopman, Keizersgracht 697, Amsterdam.
J. J. van Wees, Amsterdam, Haarlemmer
straat 51; cur. mr. J. W. I. M. Swane, Hee
rengracht 399, Amsterdam.
H. J. Gerritsen, Amsterdam, Nieuwen-
dammerdijk 253 cur. mr. J. W. I. M. Swane,
Heerengracht 399, Amsterdam.
Johannes Goes, Amsterdam, Spaarndam-
merdijk 218 cur. mr. J. W. I. M. Swane,
Heerengracht 399, Rmsterdam.
Opgeheven wegens gebrek aan
actief:
M. Wassink, Hillegom.
J. van Dijken, Woerden.
Betreffende Landbouwwintercursus.
Ons wordt b;j informatie medegedeeld,
dat er op het oogenblik plannen zijn, om
een landbouwwintercursus te doen houden
in Katwijk. U zult echter goed doen u te
wenden tot den rijkslandbouwconsulent
voor Zuid-Holland, ir. H. de Groot, Schie-
weg 52 B te Rotterdam.
Vraag: Welke is de kortste weg van
Leidschendam naar Harreveld? Hoeveel
Kilometer?
Antwoord: Leidschendam, Zeg waart,
Gouda, Utrecht, de Bildt, Zeist, Wouden
berg, Scherpenzeel Renswoude, Ede, Gin-
kel, Arnhem, Ellekom, Doetinchem, Lich
tenvoorde. Afstand 180 K.M.
Vraag: Welke is de kortste weg per
fiets van Leiden naar Venlo? Hoeveel
Kilometer?
Antwoord: Leiden, Alphen, Woer
den, Utrecht, Zeist, Driebergen, Ameron-
gen, Rhenen, Wageningen, Opheusden,
Zetten, Andelst, Nijmegen, Mook, Gen
nep, Aferden, Arcen, Venlo. Afstand 190
Kilometer.
Vraag: Welke is de kortste weg van
Alphen a. d. Rijn naar Borstelen? Hoe
veel K.M?
Antwoord: Alphen, Gouda, Rotter
dam, Rijsoord, Dordrecht, Moerdijk, Ouden
bosch, Kruisland, Wouw, Bergen op Zoom,
Rilland, Krabendijke, Kruiningen, Hans-
weert, Hoedekenskerke, Borsselen. Af
stand 160 K.M.
Vraag: Ik heb thuis, een schildpad, die
zwart is en gele stippels beeft op rug en
poten. Ik geef hem wormen in een bak
water te eten en verder loopt hij in de
tuin vrij rond. Wegloopen kan hij niet
omdat de tuin afgesloten - is. Het is dus
geen schildpad, die gevoed wordt met sla
blaadjes en tomaten. Nu hoorde ik dat
een schildpad z'n winterslaap doet. Ik
weet niet of de mijne dat ook doet. Hoe
moet ik nu handelen en wanneer is het
de tijd om te handelen? Ik had vernomen,
dat een schildpad in een kistje gezet moest
worden met stroo er in.
Antwoord: Dit exemplaar is een
moeras-schildpad. U moet deze op een
vochtige plaats, b.v. in een kelder bewa
ren in een kistje met vochtige turfmolm.
U moet er voorts een bak met water bij
zetten om de temperatuur vochtig te hou
den. De winterslaap begint in October of
November.
