Het Koninklijk Bezoek aan
Amsterdam
59.00
Vroom
Dreesmann
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
De gala-avond in den Stadsschouwburg te Amsterdam. De Koninklijke Familie in de eereloge
De „Oranje" wordt te
water gelaten
Na een uur van groote
spanning gleed het
schip te water
In aansluiting op het gisteren reeds ver-
melde volgt hier een verder overzicht van
de plechtigheden:
Na toespraken van de heeren Van Hengel
en Goedkoop heeft H.M. een kort woord
gesproken. Over wat daarna is geschied
geeft een verslaggever van het „Handels
blad" het volgende relaas:
Onder ademlooze stilte neemt Hare Ma
jesteit den ivoren hamer ter hand. Twin
tigduizend paar ooigen volgen al Haar be
wegingen. Zij geeft een krachtigen slag op
het zilveren bijltje. Het touwtje is door
midden, het gewicht valtSchuimend
spat de champagneflesch stuk. Onderwijl
heeft zich bliksemsnel het samenstel van
handelingen afgespeeld, dat van den ivoren
slag het gevolg is: het gewicht is gevallen,
de ram is in beweging gekomen, de klink
is losgeschoten!
Los staat het schip.
Eenige seconden spanning: men ziet nog
niets bewegen. De wrijving wordt niet
dadelijk overwonnen. Allen kijken nu naar
den machtigen grijswitten romp, wachtend
op het begin van het afglijden. Nauwlettend
wordt er getuurd.
De hydraulische persen werken. De span
ning op den wal stijgt. Het machtige ge
vaarte blijft echter op de plaats, waar het
ligt, hoog op de helling.
„De „Oranje" staat rotsvast", zegt de heer
D. Goedkoop Dzn.
Minuut na minuut verstrijkt. Werklieden
snellen naar de stutten onder de sleden om
met man en macht aan het werk te gaan.
Na een half uur is men echter nog even
ver.
De heer Goedkoop verlaat de tribune
en begeeft zich naar de plaats, waar zijn
arbeiders en ingenieurs druk aan het werk
zijn.
In de Koninklijke loge, waar de vorste
lijke gasten zich uiteen laten zetten, wat
er aan kan haperen, worden ververschingen
rondgediend.
H. M. de Koningin laat zien uitvoerig in
lichten over de techniek van 'het te water
laten van de groote schepen en de moeilijk
heden, welke daarbij zijn te overwinnen.
Belangstellend informeerde Zij, of er geen
gevaar bestond voor de werklieden, die bij
de stutten, onder het hooge gevaarte van
het nieuwe schip, werkzaam zijn. Hierop
krijgt Zij echter van de directeuren der
Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij
een geruststellend antwoord.
Ten slotte wordt het moeizame werk be
loond. Na een vol uur zwoegen komt er
beweging in den romp van de „Oranje".
Het schip glijdt langzaam!!
Het glijdt sneller!!
Een oorverdoovend gejuich breekt nu
los, versterkt nog door geloei en gefluit
van sirenes en andere signaalinstrumenten,
tot in verren omtrek. Het is één groote
juichkreet om het slagen van deze groote
gebeurtenis, nadat men reeds was begonnen
te wanhopen aan het goede einde. Het
water spat op als de achtersteven in 'het IJ
dringt en ten deele onder de oppervlakte
verdwijnt. Sneller en sneller loopt het schip
aï. Even duurt het slechts; dan ligt het al
vrijdrijvend in het wijde water. Reeds ram
melen de ankerkettingen, waarmee het zoo
meteen zal worden vastgelegd.
Koningin droeg de sieraden, haar aangebo
den als nationaal huldeblijk. Naast de Ko
ningin heeft haar dochter plaats genomen.
Prinses Juliana droeg een pauwblauwzijden
avondtoilet en het collier met diadeem, dat
behoort tot het geschenk van de Indische
vorsten. Prins Bernhard, die ter linkerzij
de van H. M. was gezeten, was gekleed in
het ceremonieel tenue van ritmeester van
de rijdende artillerie. Achter de koninklijke
familie heeft het gevolg plaats genomen.
De luchters doofden hun lichten en het
doek spleet vaneen voor de opvoering van
de muzikale comedie van Carlo Goldini
„Le donne curiose" (de nieuwsgierige
vrouwtjes), met muziek van Wolf-Ferrari,
een stuk spelend in de galante tijden der
achttiende eeuw, waarin de vrouwtjes ook
reeds nieuwsgierig waren naar de daden
van hun echtgenooten buitenshuis
Tijdens de pauze gebruikte de Koningin
eenige ververschingen in haar loge. Prin
ses Juliana en prins Bernhard ontvingen
in de fraai met bloemen versierde foyer de
ministers, de Indische prinsen, den burge
meester dr. W. de Vlugt, en de leden van
de commissie van ontvangst, de commissa
ris der Koningin in Noord-Holland mr. dr.
A. baron Roëll, waarvan de meesten met
hun dames.
Het prinselijk paar bewoog zich onge
dwongen tusschen zijn gasten en onderhield
zich levendig met allen.
In de koninklijke loge hadden intusschen
mevrouw de Vlugt, mevrouw Roëll, me
vrouw Trip en mevrouw Vattier Kraane
hun opwachting bij de Koningin gemaakt.
Te tien minuten over half elf was de
voorstelling geëindigd. Voor alle executan
ten werd een schat van bloemen op het
tooneel gedragen. Toen het applaus was
verklonken, hief mr. L. J. A. Trip een „Leve
de Koningin", „Leve de Prinses, „Leve de
Prins" aan, waarmede allen instemden.
Hierna verliet de koninklijke familie de
zaal, uitgeleide gedaan door dezelfde com
missie, die haar had ontvangen.
Rit langs de verlichting
Na de galavoorstelling in den stads
schouwburg stond reeds vroeg menig Am
sterdammer opgesteld in de Leidsche straat
om de koninklijke familie op weg naar
het paleis te begroeten. Uit de afzetting
op het Leidsche Plein bleek echter, dat
een andere route was voorzien en inder
daad zwenkten om elf uur, nadat onder luid
gejuich de konniklijke familie en haar ge
volg waren ingestapt, de auto's naar het
Leidsche Boschje. Langs de Stadhouders
kade ging de rit over de brug vóór het in
strijklicht badende Rijksmeuseum, via
Spiegelgracht en Nieuwe Spiegelstraat naar
de fraaie bocht van de Heerengracht, waar
De te water lating is, zij het dan met een
uur vertraging, vlot verloopen!
Op de werf klinkt krachtig het „Wilhel
mus". De plechtigheid is geëindigd.
Langs denzel'fgden weg waarlangs het is
gekomen, keert het Koninklijk Gezelschap
terug naar den steiger, waar H. M. en het
Prinselijk Paar'na afscheid te hebben
genomen zich inscheepten in de Konings
sloep.
Nogmaals klinkt het Wilhelmus, de Ko
ninklijke standaard op de tribune wordt ge
streken en langzaam verwijderen de Ko-
r.niklijke sloep en de beide sloepen, waarin
het gevolg is gezeten, zich van den wal.
Onmiddellijk daarop keeren ook de
autoriteiten met de „Stierop" naar de stad
terug.
Een uur later dan oorspronkelijk het plan
was, heeft H. M. de Koningin de werf van
de Ned. Scheepsbouwmij. verlaten, om met
o'e Koningssloep met haar veertig roeiers
weer naar de De Ruyterkade te gaan.
In rustig tempo werd de Koningssloep nu
weer over het IJ geroeid naar den steiger
van vertrek en aankomst. Saluutschoten
ciaverden opnieiïw over het water, op de
kruisers en torpedojagers stonden de be
manningen aangetreden en brachten het
saluut.
Bij steiger no. 9 bracht wederom de Ma
rine de eerbewijzen, rustig meerde de Ko
ningssloep aan den steiger en even daarna
kwamen ook de booten van het gevolg van
H. M. daar aan. Omstreeks vijf uur bereik
te de Koninklijke stoet via het Damrak, het
Paleis op den Dam en langs den weg weer
klonken luide toejuichingen van de velen,
die er een plaatsje hadden gevonden.
Bezoek aan gala
voorstelling
De gebeurtenissen van deze week, waar
aan H. M. de Koningin door haar aanwezig
heid bizonderen luister bijzet, rijen zich tot
een climax van feestelijkheden.
Gisteravond vormde het Leidscheplein, in
welks centrum de Stadsschouwburg in vol
licht straalde, het middelpunt van de be
langstelling.
Precies te tien minuten over acht arri-
veérde H. M. de Koningin, vergezeld van
prinses Juliana en prins Bernhard met ge
volg voor den westelijken ingang van den
stadsschouwburg in de Marnixstraat, om
de gala-voorstelling van „Le donne Cu
riose", opgevoerd door de Wagner-vereeni-
ging, bij te wonen.
Inmiddels was in de smaakvol met bloe
men versierde zaal een select gezelschap
gezeten. Aan weerzijden van de koninklij
ke loge, waarvoor een bloemenbed in geel-
oranje-lila bestaande uit tagetus, chrysan
then en orchideeën was aangebracht, wa
ren de ministers en hun dames, de Indi
sche vorsten met hun gevolg, voorts onder
anderen de commissaris der Koningin in
Noord-Holland en mevrouw Roëll, bur
gemeester en mevrouw de Vlugt en de le
den van de huldigingscommissie. Voorts
merkten wij nog in de zaal op de Amster-
damsche wethouders, leden van den ge
meenteraad, allen met hun dames en tal-
looze vooraanstaande persoonlijkheden uit
kringen van handel en nijverheid.
Te kwart over acht zwaaien de deuren
van de koningsloge open. Het stemmenge-
roes zwijgt. Allen verheffen zich en rich
ten zich met het gelaat naar de konink
lijke loge. De Koningin, prinses Juliana en
prins Bernhard betreden de loge. Het or
kest heeft het Wilhelmus ingezet, de aan
wezigen zingen staande het eerste cou
plet mede.
De Koningin dankte met een vriendelijke
buiging voor de ontvangst en nam haar De doctorsbul, welke aan H. M. de Koningin
plaats in. H. M. was gekleed in een ele- is aangeboden bij Haar eere-promotie tot doctor De Jordaan te Amsterdam Werd
gante robe van champagnekleurige kant in de economische wetenschappen aan de
op een zijden fond van dezelfde kleur. De Amsterdamsche Universiteit
Speciale
aanbieding
van onze
men bel-afdeeli ng
STUDENTENKAMER
BUREAU, eiken Old Finish, bladmaat 140 X 70 cm.
BUREAU-FAUTEUIL
BOEKENKAST. 100 cm. hoog. te zamen
125 cm. breed
Leiden
men recht af sloeg. Bij de Reguliersgracht,
wel de mooiste van alle verlichtingen,
sloeg men wederom rechtsaf, om bij de
kruising met de Keizersgracht de oneven
zijde van de Reguliersgracht te volgen. Via
Weteringschans, Fréderiksplein, Oosteinde
en Stadhouderskade bereikte men de ri
vier de Amstel, waar de bootenhuizen van
„de Hoop" en „de Amstel" waren verlicht
en van waar men een prachtig gezicht had
op de verlichte lijnen van de nieuwe brug.
Op deze brug bood de blik naar de stad toe
een voortreffelijk beeld. De lichtlijnen van
de Blauwbrug met op den achtergrond de
torens van de Zuiderkerk en Oude Kerk in
strijklicht deden het uitmuntend.
Langs de Weesperzijde ging het opnieuw
naar het Frederiksplein, om via de Utrecht-
sche straat de Keizersgracht te bereiken.
De schoonheid van deze illuminatie werd
tot de Westermarkt genoten. Hier stak men
over naar de Prinsengracht, van waar men
een goed gezicht had op den verlichten
rand van de Jordaan en op de Noorder-
markt, waar de kermisgasten zoo in hun
vermaak waren verdiept, dat zij de glan
zende auto's aan de overzijde van het wa
ter niet opmerkten. Bij de Brouwersgracht
sloeg men rechts af en daarna reed men via
de Keizersgracht naar de Westermarkt te
rug. Via de Raadhuisstraat ging het naar
den Dam, waar een groote menigte de te
rugkomst van de koninklijke familie ver
beidde. Doch de rit was nog niet ten einde.
De wagens schoven verder over het Dam
rak en over de Prins Hendrikkade en Mar
telaarsgracht. Hier gingen zij den Nieuwen-
dijk op, weer den Dam over, de Kalver-
straat in en via Spui en Rokin kwam de rit.
bij.den derden maal op den Dam, ten einde.
Alhoewel de route niet bekend was, had
den de feestgangers uit de afzetting spoedig
opgemaakt, wat er komende was, de bin
nenstad is vrijwel afgesloten voor auto's,
derhalve kon de afzetting alleen voor de
Koningin gelden. In volle feestvreugde werd
de koninklijke familie allerwege toege
juicht. Waar de menschen zoo gauw van
daan kwamen, is heel moeilijk te zeggen,
maar de leege plekjes langs den weg wa
ren ondanks het gevorderde uur spaarzaam.
Het buiige weer had geen grooten invloed
op de drukte in de stad en vol vertier feest
ten ook dezen avond de Amsterdammers
verder.
Eerst te middernacht bereikten de ko
ninklijke familie en haar gevolg het paleis.
De eere-promotie van
H. M. de Koningin
Het was klokslag half vier, toen heden
middag Hare Majesteit de Koningin, H.
K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins
Bernhard bij het gebouw der universiteit
in de oude Manhuispoort arriveerden, waar
uit erkentelijkheid voor de onverflauwde
belangstelling, die de Koningin in heel de
periode harer regeering aan den dag heeft
gelegd voor de economische zorgen en
eischen des lands en doordrongen van het
bewustzijn met welk een diep besef Hare
Majesteit steeds de belangrijke en uiterst
moeilijke problemen der economische
structuur behandeld heeft, de senaat der
universiteit aan onze jubileerende Vorstin
honoris causa het doctoraat in de econo
mische wetenschappen zou verleenen.
Bij den ingang van de Oudemanhuis-
poort werd het koninklijk gezelschap ont
vangen door de hoogleeraren prof. dr. H.
Brugmans, prof. dr. J. D. van der Waals
jr., prof. mr. Paul Scholten en prof. dr. H.
A. van Bakel, nadat de burgemeester, dr.
W. de Vlugt, in zijn kwaliteit van presi
dent-curator der universiteit deze hoog
leeraren aan H. M. de Koningin had voor
gesteld.
Begeleid door den burgemeester, terwijl
Prinses Juliana door prof. Brugmans en
Prins Bernhard door prof. Scholten ver
gezeld werden en prof. van der Waals en
prof. van Bakel volgden, trad de Konin
gin na de ontvangst de Oudemanhuispoort
binnen, waar in de gang van de poort in
een half carré eene eerewacht was opge-
stèld van de Koninklijke Studenten Schiet-
vereeniging, die door Hare Majesteit werd
geïnspecteerd. Bij het overschrijden van
den drempel naar het binnenplein van
het universiteitsgebouw boden het doch
tertje van den rector-magnificus, prof.
Frijda en een kleindochtertje van prof.
van der Waals, de Koningin en de Prin
ses bloemen aan.
Op het binnenplein hadden studenten,
leden van de vijf algemeene stud enten ver-
eenigingen te Amsterdam, zich met hun
vaandels opgesteld en krachtig weerklonk,
toen de koninklijke stoet zich over het
plein naar den ingang van het gebouw
voortbewoog, tusschen de oude muren
van de universiteit, een geestdriftig Io
Vivat.
Donderdag vereerd met het bezoek
van H. M. de Koningin. De stoet passeert de Willemstraat
