NIEUWS
DINSDAG 30 AUGUSTUS 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.50 per kwartaal
Bü onze agenten 20 cent per week;
2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll.
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
BETROKKEN.
De Bilt seint:
Verwachting: Matige aanvankelijk nog
krachtige Noordelijke tot Noord-Westelij
ke wind, betrokken tot zwaar of half be
wolkt, kans op regenbuien, vooral in het
Oosten en Noorden, weinig verandering
in temperatuur.
Hoogste barometerst.: 767.8 te Kuopio
in Finland.
Laagste barometerst.: 750.8 te Berlijn
en Breslau.
De depressie op het vasteland werd die
per, doch blijft secundair boven Midden-
Duitschland. Zij breidt zich naar het Noor
den uit. Het gebied van hoogèn luchtdruk
over Finland nam in beteekenis toe. De
depressie in het Noorden verdween uit
het waarnemingsgebied. Het gebied van
hoogen luchtdruk in het Westen wordt
zwakker. Over de Baltische Staten en
Scandinavië beweegt een warme continen
tale luchtstroom zich naar het Noord-Wes
ten. Over Engeland bewegen zich nog po
laire luchtmassa's naar het Zuiden en ook
in Frankrijk en het geheele Zuiden is de
invloed dezer koude strooming merkbaar.
Op de Britsche Eilanden nam de wind
kracht af. Langs de kust van de Golf van
Biscaye waait het nog matig uit Zuid naar
West. In ons land nam de wind tijdelijk
tot krachtig toe. Behalve in Engeland viel
er buitengewoon veel regen.
In ons land was de regenval in
den nacht zeer zwaar: in Limburg,
waar Maastricht 27 m.m. meldt, in
Groningen viel eveneens in den
nacht 10 m.m. Zware regens wor
den verder gemeld in Zuid-Frank
rijk. de Duitsche middelgebergten
en het Zuiden van Noorwegen.
Het is te verwachten, dat in onze
omgeving de kans op betrokken
weer, met plaatselijk lichte buien,
aanhoudt en dat de wind matig uit
Noord zal blijven. Opklaring is
niet voor den avond te wachten.
LUCHTTEMPERATUUR.
17.7 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.t
Van Dinsdag 20.23 uur tot Woensdag
morgen 5.38 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Maan op 12.29 uur.
Maan onder 21.47 uur.
KONINKLIJKE ONDER
SCHEIDINGEN
Bij Koninklijk Besluit
is bevorderd:
tot grootkruis in de Orde van
denNederlandschen Leeuw:
mr. W. L. Baron de Vos van Steenwijk,
Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal;
totcommandeurin de Orde van
den Nederlandschen Leeuw:
prof. mr. P. J. M. Aalberse, Minister van
Staat, oud-Minister van Arbeid en van Ar
beid, Handel en Nijverheid, lid van den
Raad van State;
zijn benoemd:
tot ridder in de Orde van den
Nederlandschen Leeuw:
mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haar-
lèn, te Haarlem;
mgr. F. N. J. Hendrix, vicaris-generaal
en kanunnik van het bisdom 's Hertogen
bosch, te 's Hertogenbosch;
mr. J. R. M. van Angeren, secretaris-ge
neraal bij het Departement van Justitie, te
's-Gravenhage;
mr. P. A. van der Drift, administrateur,
chef der Afdeeling Volkshuisvesting bij
het Departement van Binnenlandsche Za
ken, te Wassenaar;
dr. J. A. J. Barge, hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Leiden;
mr. W. J. A. J. Duynstee, hoogleeraar
aan de R. K. Universiteit te Nijmegen;
mr. H. K. Versteeg, voorzitter van de
Nederlandsche Vereeniging ter bevorde
ring Ven het Levensverzekeringswezen, te
Wassenaar;
G. J. J. Wouters, Gouverneur van Cura
sao;
prof. dr. H. Kraemer, oud-afgevaardig
de voor taalarbeid in Nederlandsch Indië
van het Nederlandsch Bijbelgenootschap,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Leiden;
de kapitein ter zee B. Kruijs, directeur
van het loodswezen, de betonning, beba-
kening en verlichting, te Amsterdam;
de kolonel der mariniers C. J. O. Dorren,
chef van het korps marniiers;
de generaal-majoors W. F. Sillevis, com
mandant der Ilde divisie, W. F. A. Hack-
stroh, inspecteur der infanterie, jhr. J. T.
Alting von Geusau, commandant der Iste
divisie, en P. W. Best;
ir. A. L. H. Roebroek, directeur-generaal
van den landbouw, te 's Gravenhage;
zijn benoemd:
tot officier in de Orde van
Oranje-Nassau:
mgr. H. J. van Valenberg, apostolisch-
vicaris te Pontianak;
J. J. H. M. van Rijkevorsel, R. K. Gees
telijke te Jogjakart;
mr. H. A. M. van Haastert, te 's-Graven
hage, secretarfis van den Katholieken Ne
derlandschen Boeren- en Tuindersbond;
zijn benoemd:
L. Levisson, directeur van de N. V. Ne
derlandsche Rotogravure Maatschappij, te
Leiden;
G. J. Blink, te Wassenaar, voorzitter
van de Vereeniging voor Zuivelindustrie
en Melkhygiëne;
dr. ir. P. N. Boekei, te Rijswijk (Z.-H.),
Rijkszuivelconsulent, hoofd der afdeeling
zuivel van het Regeerïngsbureau voor de
uitvoering der landbouw-Crisiswet 1933;
Th. J. M. Knuvelder, kanunnik, deken
en pastoor te Utrecht;
J. J. J. van den Biesen, kanunnik, de
ken en pastoor te Etten;
mgr. W. H. Cloots, kanunnik, proost van
het Kathedraal kapittel, professor aan het
Groot Seminarium te Roermond;
ir. E. L. A. baron van Voorst tot Voorst,
voorzitter van de R. K. Vereeniging voor
Kinderbescherming te 's Hertogenbosch.
J. H. van de Mortel, notaris te 's-Her-
togenbosch;
W. J. B. van Liemt, wethouder der ge
meente Haarlem;
J. G. Pater, referendaris bij het Hoofdbe
stuur der Posterijen, Telegrafie en Tele
fonie, aangewezen als chef van den Pers
en Propagandadienst, te 's-Gravenhage;
mejuffrouw E. M. Roozen (Mère Marie
Xaverius), directrice der R. K. Middelbare
School voor meisjes „Mariënbosch" te Nij
megen;
mejuffrouw M. Th. Neujean (Soeur An
na Maria), directrice der R. K. Kweek
school voor onderwijzers en onderwijzeres-
I sen te Nijmegen;
Kinder-ver lamming
Te Utrecht hebben zich twee gevallen van
kinderverlamming voorgedaan. Het eerste
geval betreft een meisje uit Gouda, dat te
Utrecht logeerde. Zoodra de ziekteverschijn
selen zich voordeden is de jonge patiënte
naar de klinieken overgebracht en daar
opgenomen. Behalve bij dit meisje zijn ook
bij éen tweede kind dezelfde verschijnselen
geconstateerd. Ook deze patiënte is in de
klinieken opgenomen. Dr. G. D„ Hemmes, in
specteur van de Volksgezondheid, deelde
mee, dat beide gevallen terug te leiden zijn
op één besmettingshaard.
Het neefje van de eerste patiënte is na
melijk in aanraking geweest met het twee
de kind en heeft de besmetting overgebracht
Bij een vierjarig zoontje van den arbeider
W. te Neede in Overijsel is eveneens een
geval van kinderverlamming geconstateerd.
Het knaapje, dat bovendien leed aan ont
steking van het niorbekken, is overleden,
Ook te Kockai.ge is een geval geconsta
teerd en wel bij het kind van dm heer A.
K. De patiënt is onmiddellijk naar een der
ziekenhuizen overgebracht.
Daar zich ook te Wassenaar één
geval van kinderverlamming heeft
voorgedaan, zijn, wegens het besmet-
- tingsgevaar, de verder uitgeschreven
kinderwedstrijden en de groote kin
dervoorstelling tot nader order uitge
steld, terwijl de scholen voorloopig
zullen gesloten blijven tot 6 September.
Ook de kindergfeesten, georganiseerd
door de Kon. Wilhelminavereeniging op
31 Augustus zullen vervallen.
Gisteren zijn te Alphen alweer drie
nieuwe gevallen van kinderverlamming
voogekomen. De patientjes, meisjes van elf
en vier jaar en een kindje van drie m
den, zijn naar de Rijks-klinieken te Utrecht
gebracht.
Opnieuw zijn te Enschedé eenige gevallen
van kinderverlamming geconstateerd. Het
gemeentebestuur heeft in verband hierme
de, in overleg met den inspecteur voor de
Volksgezondheid en den directeur van den
gemeentelijken geneeskundigen dienst be
sloten, de sluiting van alle scholen voor
voorbereidend en gewoon lager onderwijs
te verlengen tot 15 September a.s.
Voorts is aan de verschillende Oranje
verenigingen met nadruk verzocht de fees
telijkheden voor de schooljeugd uit te stel
len.
Te Waddinxveen zijn twee nieuwe
gevallen van kinderverlamming voorgeko
men. In totaal zijn er thans zeven gevallen,
waarvan drie met doodelijk gevolg. Van
deze drie zijn er twee kinderen uit één ge
zin.
Voorts is te Waddinxveen een geval van
nekkramp geconstipeerd.
In de gemeente Stolwijk is een tweede
geval van kinderverlamming aangegeven.
mevrouw K: BoudierBakker, letter
kundige, te Utrecht;
Hildo L. Krop, beeldhouwer, te Amster
dam;
zijn benoemd:
tot ridder in de Orde van Oran
je-Nassau:
mejuffrouw E. Klevisch (zuster Roseli-
ne), directrice van de R. K. Huishoud- en
Industrieschool te Roermond;
pater dr. C. Huigens, directeur van de
Nederlandsche R. K. Kerkmuziekschool
,St. Caecilia" te Utrecht;
H. C. Jonas, kunstschilder, te Maastricht;
A. F. J. Portielje, inspecteur bij het Ko
ninklijk Zoölogisch Genootschap „Natura
Artis Magistra" te Amsterdam;
J. F. J. van der Maden, geestelijk advi
seur van den Bredaschen Diocesanen R. K.
Werkliedenbond, te Breda;
Th. Kersten, R. K. ordebroeder van het
Xaverius-college te Moentilan;
mejuffrouw M. M. C. Klamer, zuster Eu-
phrase, R. K. ordezuster van de Congrega
tie der Zusters van Liefde van O. L. Vr.
Moeder van Barmhtartigheid, te Padang;
H. P. Mutters, wonende te Wassenaar
directeur van de Koninklijke Nederland
sche Meubelfabriek H. P. Mutters en Zoon
te 's-Gravenhage;
H. J. L. Klein Schiphorst, te Haarlem,
voorzitter van den Nederlandschen R. K.
Bond van Bouwpatroons;
W. P. Cnossen, te Woerden, voorzitter
der Nederlandsche Vereeniging van Hoof
den van Lagere Land- en Tuinbouwscho
len;
E. Huijsman, te Pijnacker, ondervoorzit
ter der Hollandsche Maatschappij van
Landbouw;
B. B. C. Felix, boomkweeker, te Bos
koop:
A. van Wijnen, te Gouda, oud-directeur
van de CoÖDeratieve Producenten Han
delsvereniging en voorzitter van de Ne
derlandsche Zuivelcentrale, afdeeling Zui
vel;
mejuffrouw E. J. Belinfante, secretares
se van de Haagsche Journalisten Vereeni
ging, te 's Gravenhage;
L.'P. van den Broek, oud-hoofdredacteur
van het dagblad De CourantHet Nieuws
van den Dag;
H. Antcliffe, correspondent van Engel-
sche bladen;
dr. F. E. O. Huebner, correspondent van
Duitsche bladen;
mevrouw L. C. A. Schmutzer, te Utrecht;
H. J. Meijering, predikant bij de Gere
formeerde Kerk te Katwijk aan den
R ij n;
pater Patricius (F. Th. C. Gommers), al
gemeen secretaris van de R. K. Reclassee-
ringsvereeniging, te Helmond;
P. A. M. Brand, oud-wethouder der ge
meente Bussum;
A. P. Tolk, hoofdambtenaar ter secretarie
der gemeente Alphen a. d. R ij n;
M. van den Broek, oud-voorzitter van
den Roomsch-Katholieken Bond van Post-,
Telegraaf- -en Telefoonpersoneel „St. Pe
trus", te Utrecht, lid van de Centrale Com
missie voor Georganiseerd Overleg in Amb
tenarenzaken;
Is toegekend de eere-medaille verbonden
aan de Orde van Oranje-Nassau:
in goud:
H. Keunen, buitengewoon geëmployeer
de bij den telegraaf- en telefoondienst
(Groep II), te Leiden;
P. Montagne, technicus 4e klasse bij de
Rijksuniversiteit te Leiden;
A. Elshout, procuratiehouder bij de Kaas
handel Maatschappij „Gouda" N.V., te
Gouda;
in zilver, aan:
A. Kuiper, tuinbaas in dienst van den
heer A. F. J. van Hattum, te Wassenaar;
mejuffrouw M. H. Kienjet, hoofdjuffrouw
bij de N.V. Stoom-, Zeep- Eau de Cologne-
en Parfumerieën Fabriek voorheen San
ders Co., te Leiden;
A. Lagerweij, chef-monteur van het cen
traal magazijn voor militaire kleeding en
uitrusting te Woerden;
W. v. Zomeren, te Haarlem, wagenvoer
der bij de Noord-Zuid-Hollands che Tram
weg Maatschappij N.V.;
H. Hertel, Rijksklerk bij het Kanton
gerecht te Leiden;
H. Bokhorst, onderwijzer aar
school van de Christel-Gereformeerde Kerk
te Nieuw Vennep (N.H.);
in zilver, bij bevordering aan:
D. Knotter, oud-amanuensis bij de Biblio
theek der Rijksuniversiteit te Leiden;
G. Versloot, wonende te Hillegersberg,
bedrijfsleider in dienst van mevr. de we
duwe E. van der Pol te Leidschen-
d a m
Mej. W. Cattermolen, huishoudster bij
rector M. A. Thomson, te Voorscho
ten;
P. J. Verbeek, amanuensis bij het Phar-
macologisch Laboratorium der Rijksuni
versiteit té Leiden;
in zilver* met zwaarden:
aan de adj. onderofficier-administrateur
L. M. Jager, van het 4de reg. infanterie,
in brons, aan:
W. Ploeger, te Amsterdam, Ambachts
man I bij de Noord-Zuid-Hollandsche Tram
wegmaatschappij N.V.;
G. v. Doorn, wonende te Voorhout,
bloemistknecht bij de firma L. Onderwa
ter en Zoon te Lisse;
mejuffrouw E. S. C. van Rijn, in dienst
van mejuffrouw M. H. Koekkoek, te Lei
den;
L. van Hove, letterzetter bij de Alge-
meene Boek- en Handelsdrukkerij voor
heen Batteljee en Terpstra, te Leiden;
M. Joon, walzenvoerder bij de N.V. Meel
fabriek „De Sleutels" voorheen de Koster
Co. te Leiden.
H. Tol, rijksveldwachter-brigadier-titu-
laires te Leidschendam;
H. Vet, besteller bij de P. T. T. te A1-
p h e n a. d. R ij n;
H. Rijnsburger, te L e i d e n, motorschip
per bij de Motorboot- en Autodiensten
LeidenRotterdam v.v. van de N.V. „Na
tionaal Veem";
De groote Vee- en
ZuiveltentoonstelJing
Concours hippique met 100 ruiters.
Een van de belangrijkste dagen van de
jubileumfeestweek die thans in Leiden ge
vierd wordt is ongetwijfeld de le Septem
ber wanneer de „Vebo", de groote Vee- en
Zuiveltentoonstelling organiseert op de
veemarkt en een groot ruiterfeest op de
Sportterreinen aan den Kanaalweg. De
veetentoonstelling mag ongetwijfeld gere
kend worden tot de belangrijkste exposi
ties die in ons land worden gehouden. Uit
het programma blijkt, dat ingeschreven
staan 621 inzendingen stamboekvee tegen
107 inzendingen ongeregistreerd vee. Dit
beteekent dus dat men hier te doen heeft
met een tentoonstelling van veredeld vee,
zoodat de Vebo een goed eind op weg is
naar de bereiking van haar doel: verbete
ring van den veestapel, vee vrij van t.b.c.
en gecontroleerd op productie. De organi
satoren van de tentoonstelling deelden ons
mede, dat het hun opgevallen is, dat de
veehouders die langen tijd terzijde ston
den, thans toch blijkbaar geraakt zijn door
de mogelijkheden die ze nu zelf zien, het
geen zich openbaart doordat ze zelf be
ginnen in te zenden. Het werken van de
Vebo heeft eveneens tot resultaat gehad,
dat in Leiden de grootste controlevereeni-
ging is opgericht en dat de bestaande fok-
vereenigingen belangrijk zijn uitgebreid.
Wat de afdeeling Zuivel betreft is het
aantal inzendingen ongeveer gelijk aan
verleden jaar. Er is echter een nieuwe ru
briek bijgekomen n.l. de boter, die echter
slechts een toelichtende functie heeft. Voor
de afdeeling Zuivel wordt samengewerkt
met het Z. K. B. (Zuivel Keuring Bureau)
en dr. Kruisheer dir. van het Rijks-Zuivel-
station te Leiden. Ook hier ligt de bedoe
ling voorop om de kwaliteit van het zui
velproduct te verbeteren. Het gevaar is
niet denkbeeldig dat de zuivelbereiders in
de Noordelijke provincies beter van aller
lei technische vooruitgang profiteeren. Wil
Zuid-Holland zijn voorsprong behouden
dan zal van alle medewerking der weten
schap een gretig gebruik gemaakt moeten
worden.
Op de tentoonstelling zal een demonstra
tie gegeven worden van de fabricatie' van
Goudsche en Leidsche kaas, terwijl voorts
een veebeoordeelingswedstrijd waaraan
niet minder dan 13 groepen van 3 leerlin
gen van landbouwscholen en landbouw-
wintercursussen deelnemen, zal worden ge
houden.
Men heeft ditmaal ook een vroolijk punt
op het programma gezet. On een tent nabij
Zomerzorg zal n.l. een avondfeest worden
gevierd waarvan de leiding zal berusten in
handen van den heer C. Spaanderman.
Voor de tentoonstelling zijn niet min
der dan 48 extra-prijzen (bekers, medail
les, plaquettes en zelfs een tegeltableau)
beschikbaar gesteld er is ook een prijs
bij van Z.K.H. Prins Bernhard.
Concours hippique.
Het ruiterfeest, dat ditmaal niet op het
Schuttersveld maar op het Sportterrein aan
het Nieuwe Kaaal gehouden wordt be
looft iets zeer bijzonders te worden. Er
wordt in het programma gesproken van een
voorkeuring die des morgens plaats vindt,
maar hiermede heeft het publiek niets te
maken. Het feest begint 's middags met een
gecostumeerde caroussel, te rijden door de
onderofficieren van het 6e R. V. A.
ouderwetsche uniformen. Daarna heeft de
parade van al deelnemers plaats er
deze zal zeer indrukwekkend zijn, wan
neer men rekening houdt met het feit, dat
niet minder dan 100 paarden aan de wed
strijden zullen deelnemen.
Het springconcours waarvoor door 1(
vereenigingen is ingeschreven, elk met 4
ruiters, wordt zoo georganiseerd, dat de
spanning tot het einde toe bewaard zal
blijven.
Een bijzonder show-nummer zal wor
den gemaakt door 2 draverspaarden die
een 2 maal 800 M. handicapsrace zullen
draven terwijl ook de fraaie demonstratie
van den heer Otto Schumann uit 's-Herto-
genbosch met zijn beide schoolpaarden on
getwijfeld op de belangstelling van een
ieder aanspraak mag maken. Het slot van
het ruiterfeest zal worden gevormd door
het springen met groepen van 3.
Van het ruiterfeest is de heer I. J. Sloos,
secr. van het dagelij ksch bestuur der Vebo,
hoofdzakelijk organisator en zijn groote
deskundigheid is waarborg, dat de ruiters
en de paarden die men voor dit concours
heeft geëngageerd tot de beste van ons va
derland behooren.
De tentoonstelling zal echter op 3 en 6
September gesloten zijn.
De opening der tentoon
stelling „Leyds Goedt"
(Vervolg van het verslag in het
Jubileumnummer)
Na den heer ten Cate Brouwer voerde
vervolgens het woord de heer J. Heringa,
voorzitter van de Leidsche Vereeniging van
Jndustrieelen, die er de aandacht op wilde
\estigen, dat alles, wat hier gedaan is en
wordt, gedaan is voor de industrieelen. Zij
zijn hier de bevoorrechten. Hoewel gezegd
mag worden, dat de industrie de levens
ader is voor het volk en deze tentoonstel
ling dus in het bc-lang van het volk is,
meente spr. een woerd van hartelijken
oank niet achterwege te mogen laten aan
het adres van het Gemeentebestuur, van de
tentoonstellingscommissie en al degenen,
die hun medewerking verleenden.
Spr. besloot met den wensch, dat het
geen hier tot stand kwam, moge zijn in het
belang van de stad Leiden en haar bewo
ners.
Nadat vervolgens de heer A. Pel, als
voorzitter van de afa. Leiden der Vereeni
ging „Nederlandsch Fabrikaat" dank had
gezegd voor den steun door deze tentoon
stelling aan het Nederlandsch fabrikaat
verleend, sprak de heer Landman een slot
woord.
Daarin deed hij een beroep op alle Lei-
denaars om deze tentoonstelling te doen
slagen door 'haar te komen bezoeken.
Vervolgens verzocht spr. den burge
meester de tentoonstelling te willen ope
nen.
Men 'begaf zich daartoe naar beneden,
waar terzijde van den hoofdingang een
embleem „Leyds Goedt" was aangebracht,
waarvan een der sleutels echter bestond
uit een echten en dus niet geteekenden
sleutel. Met dien sleutel opende de burge
meester het toegangshekje tot de tentoon
stelling.
Nadat hier allereerst een kopje koffie
was gepresenteerd ramen de genoodigden
de expositie in oogensChouw.
Vervolgens keerde men naar den foyer
terug, waar eenige bedrijfsfilms werden
vertoond.
Oranje en de stad Leiden
Tentoonstelling in het Gemeentearchief
aan de Boisotkade.
Gelijk kortelijks is medegedeeld, is in
de benedenzalen van het Leidsche Ge
meente-archief aan de Boisotkade eene
tentoonstelling ingericht van documenten
en prenten, betrekking hebbende op de ver
houding van ons Oranje-huis tot onze stad.
Het ter bezichtiging gestelde is afkomstig
uit de omvangrijke prenten verzameling
en de archief-bibliotheek van de stad, die
in het gemeente-archief wordt bewaard en
waarvan de eerste grondslagen reeds in
het midden der vorige eeuw werden ge
legd onder den toenmaligen stadsarchiva
ris: Rammelman Elsevier. Voor zooverre
bekend is, is van den inhoud hiervan nim
mer eene tentoonstelling gehouden, zoodat
voor vrijwel ieder stadsburger ongeziene
bijzonderheden te aanschouwen vallen.
Van zelf spreekt, dat met den onverge-
telijken prins Willem I, die in 1584 onder
moordenaarshanden viel, en die doorloo
pend met Leiden betrekkingen onder
hield, een aanvang is gemaakt. Naast eeni
ge fraaie portretten en charters betreffen
de de stichting op zijn initiatief van de
Leidsche Academie, aanschouwt de bezoe
ker het oudste exemplaar van het in 1623
aan Gouda door Leiden geschonken kerk
raam, voorstellende het ontzet door den
prins van de stad in 1574. Eenige aanslui
tende stukken geven den overgang tot des
prinsen afstammelingen; zegewenschen der
stad bij gelukkige gebeurtenissen, deels van
politieken aard, rouwklachten bij afsterven
enz. Eene afzonderlijke groep herinnert
aan de patriotische en orangistische stroo
mingen te Leiden, voorafgaande aan de
Fransche omwenteling aan het eind der
16e eeuw; hierin speelde de merkwaardige
figuur van Le Francq de Berckheij, een
ontembaar Oranjevereerder in zijn dagen,
een groote rol. Allen kennen nog de na
men van een Kaat Mossel, van den beken
den dikken hertog van BrunswijkWolf-
fenbuttel etc. Thans zeer zeldzaam ge
worden spotprenten hebben in die dagen,
toen couranten niet het gemeengoed van
thans waren, hun uitwerking niet gemist.
Eenig is de anti-orangistische spotprent
waarop Kaat Mossel ter radbraking neer
ligt en de hertog bovengenoemd, „de Bul
hond van het Hof", door addergebroed
wordt bedreigd. Hoe suggestief was het on
derschrift: „Staa, Wandelaaren, staal Be
schouw het heilig Regt, etc.". Verder ziet
men een aantal gedrukte welkomstgroeten,
gericht tot de jonge prinsen die o.a. in 1659,
1789 en 1814 en vervolgens naar Leiden
ter studie togen. Van een enkele is de ves
tigingsinschrijving in het bevolkingsregis
ter (1854) open voorgelegd, waaruit men
's Prinsen bescheiden omstandigheden in
de stad der wetensevhap ziet. Er is een af
deeling „samenzweringen" tegen Oranje,
waarin Leidenaars een rol hebben gespeeld
ook aanschouwt de ernstige bezoeker af
beeldingen van het reeds zoolang verdwe
nen „Prinsenhof" te Leiden, dat hiervan
geene herinnering meer in den volksmond
over is.
In een nevenvertrêk nadert men meer
nabije tijden. Die van het Koningshuis,
van één van welks leden, Hare Majesteit
Koningin Wilhelmina, het regeeringsjubi-
leum thans wordt gevierd. Dit gedeelte der
expositie heeft in zooverre een ander ka
rakter, doordat hierin de moderne fotogra
fie gaat overheerschen. Tot meerdere do
cumentatie, thans, kan men zeggen, maar
of verdere geslachten hiervan veel zullen
genieten valt te bezien voor zooveel het
de origineele afdrukken betreft. Herhaal
de bezoeken van Hare Majesteit, zoowel
zeer jong als later, vindt men hier, met
een overvloed van fotografisch materiaal
betreffende Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Juliana te Leiden gestudeerd heb
bende.
Daar veel Leidenaars overdag verhin
derd zijn door hun werk om deze verza
meling, die twee vertrekken vult, te gaan
zien, is eene regeling getroffen, waarbij
de tentoonstelling des avonds tot 9 uur
open zal zijn. Er wordt gehoopt, dat me
nigeen eens na zijn werk of avondboter
ham aan zal loopen om deze actueele stuk
ken te bezien.
