[De Liturgie der Kerk[
RADIO-PRO
GRAMMA'S
WEEK-END.
LIED VAN DEZEN TIJD
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1938
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 11
N.B. Als niet anders wordt aangegeven
dagelijks Gloria, geen Credo. Gewone Pre
fatie.
ZONDAG 21 AUG. Elfde Zondag na
Pinksteren. Mis: Deus. 2de gebed v. d. H.
Joanna Fremiot de Chantal, Weduwe; 3de
v. h. octaaf van Maria's ten Hemelopne
ming. Credo. Prefatie v. d. Allerh. Drieëen-
heid. Kleur: Groen,
Wat een zegen spreidden de handen van
Christus tijdens Zijn leven op aarde! „Al
len heeft Hij welgedaan" (Evangelie).
Onder ons woont en leeft Christus in Zijn
heilige plaats, in Zijn Kerk. Daar is Hij
nóg steeds zegenende en weldoende. Daar
laat Hij ons, Zijn uitverkoren volk, eens
gezind samenwonen. Daar geeft Hij ons
kracht en sterkte tegen onze vijanden
(Introïtus). Daar stort Hij Zijn barm
hartigheid over ons uit (Gebed), daar laat
Hij ons bedroefd hart weer opleven en
vertrouwen. (Graduale). Daar offert Hij
Zich zelf op, iedere dag, met en voor ons,
als een aan Zijn hemelschen Vader welge
vallige offerande tot ondersteuning van
onze zwakheid naar ziel en lichaam (Stil-
gebed en Postcommunio). Alleluja! Onze
ziel moet jubelen voor God. Met een zin
gend hart moeten wij Hem loven en ver
heffen, want bij ons heilig Doopsel heeft
Hij onze ooren geopend voor het heilig
Evangelie, ons door de Apostelen gepre
dikt (Epistel). Met vreugde over onze op
name in Zijn heilige alleenzaligmakende
Kerk ons Offer gebracht! (Offertorium).
MAANDAG 22 AUG. Octaafdag vau
Maria's ten Hemelopneming. Mis: Gaudea-
mus (als op 15 Aug.). 2de gebed v. d. H.H.
Timotheiis en Gezellen, Martelaren. Credo.
Prefatie van Maria (invullen: En U om de
ten hemelopneming). Kleur: Wit.
„Maria heeft het beste deel verkoren,
dat haar niet zal worden ontnomen in
eeuwigheid".
DINSDAG 23 AUG. Mis van den H.
Philippus Benitius, Belijder: Justus. 2de
gebed en laatste Evangelie v. d. Vigilie
v. d. H. Bartholomeüs. Kleur: Wit.
Of de Mis v. d. Vigilie: Ego. autem. Geen
Gloria. 2de gebed v. d. H. Philippus. Kleur:
Paars.
Philippus hoorde eens in een klooster
van de Dienaren van Maria (Servieten) in
zijn geboortestad Florence de volgende
woorden uit een Epistel: „Philippus ga en
houd u bij deze wagen". Onze heilige
paste deze woorden op zich zelf toe en
zag daarin zijn roeping tot de Servieten-
orde.
Als eenvoudig leekebroeder liet de in
de wetenschap goed onderlegde Philippus
zich opnemen. Maar langzaam klom hij op
tot hooge waardigheden, nadat hij zich uit
gehoorzaamheid priester had laten wijden.
Hij werd zelfs Generaal van de Orde. Hij
onderscheidde zich door zijn bijzondere
godsvrucht tot de zeven smarten van Maria.
Als Generaal van de Orde doorreisde hij
veel landen en maakte overal veel be
keerlingen. De heilige stierf in 1285.
ZONDAG 21 AUGUSTUS 1938
HILVERSUM H 301.5 M. en 415.5 M. 8.30
NCRV. 9.30 KRO. 5.00 NCRV. 7.45-11.00
KRO. 8.30 Morgenwijding 9.30 Hoog
mis 11.00 Reportage 12.30 Het KRO-
oi-kest (1.001.20 Boekbespreking) 2.00
Gramofoonmuziek. 2.30 Helder's R.K.
Knapenkoor „De Zingende Jantjes" en gra
mofoonmuziek. 3.15 De KRO-Melodisten
en solist. 4.00 Voor de zieken. 4.55
Gramofoonmuziek. 5.05 Orgelspel 5.30
Gewijde muziek (gr. pl) 5.50 Neder-
duitsch Hervormde Kerkdienst. Hierna:
Gewijde muziek, (gr. pl.). 7.50 Midden
standspraatje 8.10 Berichten ANP, Mede-
deelingen 8.25 Gramofoonmuziek. 8.30
De KRO-Melodisten en solist. 9.30 Gra
mofoonmuziek. 10.00 Reportage (opn.).
10.30 Berichten ANP. 10.40—11.00
Epiloog.
HILVERSUM I. 1875 M. 8.55 VARA.
12.00 AVRO. 5.00 VARA. 6.30 VPRO. 8.00
12.00 AVRO. 8.55 Gramofoonmuziek.
9.00 Berichten 9.15 Tuinbouwhalfuurtje
9.30 Gramofoonmuziek. 9.59 Berichten
10.00 Viool, piano en gramofoonmuziek.
10.40 Declamatie en gramofoonmuziek.
11.00 Het VAR A-orkest, het Esmeralda-
septet en solist. 12.00 Het woord van de
week. 12.05 AVRO-Aeolian-orkest.
1.00 Gramofoonmuziek met toelichting
1.30 Causerie over Indische jaarmarkten.
I.50 Gramofoonmuziek. 2.00 Boekbe
spreking 2.30 Rotterdamsch Mannen
koor „Vereenigde Zangers" 2.50 Gramo
foonmuziek. 3.00 Residentie-orkest en
soliste. In de pauze: Gramofoonmuziek.
4.30 Sportreportage 5.00 Arbeiders Zang-
vereeniging „Morgenrood" en gramofoon
muziek. 6.30 Nederduitsch Hervormde
Kerkdienst 7.30 Gramofoonmuziek.
7.40 Causerie „Noodlot en toeval?"
8.00 Berichten ANP, Mededeelingen. 8.15
Omroeporkest en solist 9.15 Radiojour
naal 9.30 Gi'amofoonmuziek. 10.00
Radiotooneel 10.20 Renova-kwintet
II.00 Berichten ANP, Gramofoonmuziek.
11.4012.00 Orgelspel (opn.).
DROITWICH. 1500 M. 12.40 Het „Park
and Dare Workmen's Silver"-orkest 1.20
Gramofoonmuziek. 1.50 J. Kantrovitch
en zijn orkest. 2.20 Het New Coventry
Hippodrome-orkest. 3.05 Pistonvoor
dracht 3.20 R. King's orkest 3.50 Uit
New-York: Orgelspel. 4,20 Pianoduetten
WOENSDAG 24 AUG. Feestdag v. d.
H. Bartholomeüs, Apostel. Mis: Mihi autem.
Credo. Prefatie v. d. Apostelen. Kleur:
Rood.
Niet lang na de nederdaling van den
H. Geest over de Apostelen predikte de
H. Bartholomeüs het H. Evangelie in Indië
en Armenië. Verbitterd om de bekeering
van koning Polymius en diens gemalin en
twaalf steden4hitsten de heidensche opper
priesters de stadhouder Aslyages op om den
verafschuwden Apostel te doodep. Bartho
lomeüs werd gevangen genomen en waar
schijnlijk heeft men hem de foltering doen
ondergaan van levend gevild en daarna
gekruisigd te worden.
DONDERDAG 25 AUG. Mis v. d. H. Grp-
gorius, Bisschop van Utrecht: Sacerdotes.
(Zie het feesteigen v. h. Bisdom). 2de ge
bed v. d. H. Ludovicus, Belijders; 3de
A Cunctis (om de voorbede van de Hei
ligen). Kleur: Wit.
Door de omstandig heden van zyn tijd
heeft de H. Gregorius nooit de H. Bis
schopswijding ontvangen. Ongeveer twin
tig jaar beheerde hij het bisdom Utrecht
met vermaarde herderlijke waakzaamheid.
De heilige Lodewijk dankt zijn heilig
heid zeker ten deele aan de opvoeding
door zijn moeder de heilige Blanca van
Castilië. Bekend is haar heilig pracht-
woord tot haar zoon: „Ik bemin u als de
appel van mijn oog, maar liever toch zag
ik u aan mijn voeten sterven, als ik wist,
dat gij ooit één doodzonde zoudt bedrijven".
VRIJDAG 26 AUG. Mis v. d. H. Zephy-
rinus, Paus en Martelaar:Sacerdotes. 2de
A Cunctis; 3de naar keuze v. d. priester.
Kleur: Rood.
ZATERDAG 27 AUG. Mis van den H.
Joseph Calasanctius, Belijder:Venite. 2de
gebed voor de Paus. Kleur: Wit.
Hoe mooi begint vandaag de H .Mis met
de woorden: „Komt kinderen, ik zal u de
vreeze des Heeren leeren". Van God ge
roepen heeft de heilige Joseph Calasanctius
zijn leven gewijd aan het onderrichten van
arme kinderen in kennis en deugd.
Daarvoor stichtte hij het later tot zelf
standige Congregatie verheven „Genoot
schap van reguliere priesters onder de be
scherming van de H. Moeder Gods der
vrome leerlingen" korter genaamd: „De
Piaristen", welke Congregatie zich zeer
snel verbreidde over zeer veel provincies
en rijken van Europa. De heilige stierf pp
92 jarigen leeftijd in 1648.
IN DE KERKEN VAN DE E.E.P.P.
FRANCISCANEN:
Alles als in bovenstaande kalender v. h.
Bisdom, behale:
MAANDAG. Feest van de zeven vreug
den van Maria. Mis: Ego autem. 2de gebed
v. d. H.H. Timotheüs en Gezellen (alleen
in stille H.H. Missen). In de Prefatie van
Maria invullen: En U om de vreugden.
DONDERDAG. Mis v. d. Z.Z. Timotheüs
van Montecchio en Bernardus van Offida,
Belijders: Confiteantur. 2de gebed v. d. H.
Zephyrinus. Kleur: Wit.
4.50 De Karl Caylus Players 5.20 Reli
gieuze causerie 5.40 Het Grinke-trio
,6.35 E. .Pini's Tango-orkest 7.158.10
Het R. Crean-orkest 8.15 Kerkdienst
9.05 Liefdadigheidsoproep 9.10 Berichten
9.25 Fragmenten uit „A Princess of
Kensington", komische opera. 10.25
Fred Hartley's sextet en solist 10.50
11.20 Epiloog.
RADIO PARIJS 1648 M. 8.10, 9.00 en 9.50
Gramofoonmuziek. 10.50 Pianovoor
dracht 11.25 Gramofoonmuziek. 11.50
Orgelconcert. 12.40 Gramofoonmuziek
I.50 Zang 2.05 Gramofoonmuziek 3.20
en 4.05 Zang 4.50 -Gramofoonmuziek.
5.20 Visciano-orkest 7.50 en 8.35 Gramo
foonmuziek. 9.20 Concert uit Knokke
II.3512.50 Dansmuziek.
KEULEN. 645 M. 6.20—8.20 Militair
orkest9.30 Gramofoonmuziek. 10,20
Egon Kaiser's orkest en solisten 11.20
Weensch Philharmonisch orkest en solist
1.30 Gevarieerd orkestconcert 2.20
De ,,Drei Musikanten" en solist 3.45
Dansmuziek (gr. pl.) 4.20 Ed. Prasch en
Carl Woitschaph met hun orkesten en
Sportreportage. 7.20 Gramofoonmuziek.
8.30 Omroeporkest 9.20 Omroep
orkest en soliste. 10.50 Concert. 11.20
Omroeporkest 12.203,20 Gevarieerd
nachtconcert.
BRUSSEL. 322 en 484 M. 322 M.: 9.40
Gramofoonmuziek. 11.20 Sarba-orkest
11.50 Gramofoonmuziek. 12.50 Omroep-
salonorkest 1.502.05 en 2.35 Gramo
foonmuziek. 3.15 Viool en piano. 3.50
Militair orkest 5.05 Gramofoonmuziek.
5.50 Omroepsalonorkest 6.50 Gramo
foonmuziek. 7.20 Cellovoordracht 8.20
Het José Manuel Guédariana-orkest 9.05
Reportage 9.20 Symphonieconcert m.m.v.
soliste 11.00 Gramofoonmuziek. 11.20
12.20 Dansmuziek.
484 M.: 9.20 Gramofoonmuziek. 10.20
Ed. Loiseau's orkest 10.50 Gramofoon
muziek. 11.20 Vervolg concert en gramo
foonmuziek. 12-20 Gramofoonmuziek
12.50 Max Alexys' orkest 2.002.35 en
2.50 Gramofoonmuziek. 3.50 Het Sarba-
orkest en gramofoonmuziek. 4.45 Piano
voordracht 5.20 Lucien Hirsch en zijn
orkest en gramofoonmuziek. 6.20, 7.00
en 7.35 Gramofoonmuziek. 8.20 Omroep
orkest en soliste 10.30 Jean Omer's
orkest 11.2012.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER. 1571 M. 8.30
Omroepkleinorkest 9.20 Omroeporkest
en soliste 10.20 Berichten 10.50
Bruinier-kwartet 11.05 Berichten
11.20 Omroeporkest, solist en declamatie.
1.15 Tijdsein 1.262.20 Kurorkest
BadenBaden.
GEM. RADIO DISTRIBUTIE-BEDRIJF
3de Programma:
8.00 Keulen 13.20 Brussel VI. 14.20
Keulen— 14,35 Brussel V. 15.30 Keulen
16.20 Londen Reg, 16.50 Radio Parijs
19.20 Keulen 19.55 Radio Parijs
20.20 Diversen 20.30 Keulen 22.20
Radio Parijs 23.20 Keulen.
4de Programma:
8,00 Brussel VI. 11.05 Droitwich 17.20
Londen Reg. 18.55 Droitwich 23.00
Brussel Fr.
MAANDAG 22 AUGUSTUS.
HILVERSUM II, 301,5 en 415,5 M. NC
RV-uitzending. 8.00 Schriftlezing, me
ditatie 8.15 Berichten, gramofoonmuziek
(9.309.45 Gelukwenschen) 10.30 Mor
gendienst 11.00 Christelijke Lectuur
11.30 Gramofoonmuziek 12.00 Berichten
12.15 Gramofoonmuziek 12.30 All
Round-Sextet en gramofoonmuziek 2.00
Gramofoonmuziek 2.30 Fluitvoordracht
met pianobegeleiding en gramofoonmu
ziek 3.30 Gramofoonmuziek 3.45 Bij
bellezing 4 45 Gramofoonmuziek 5.15
Kinderuurtje 6.15 Zang met pianobege
leiding en gramofoonmuziek 7.00 Be
richten 7.15 Declamatie en gramofoon
muziek 7.45 Reportage, eventueel gra
mofoonmuziek 8;00 BerichtenANP, her
haling SOS-Berichten 8.15 Christelijk
Fanfarecorps „Arti et religioni", en gra
mofoonmuziek 9.00 Causerie over Praag,
de stad van Johannes Hus 9.30 Zang
IC.00 Berichten ANP 10.05 Viool, piano
en cello 10.45 Gymnastiekles 11.00
Gramofoonmuziek 11.5012.00 Schrift
lezing.
HILVERSUM I, 1875 M. Algemeen Pro
gramma verzorgd door de AVRO 8.00
Gramofoonmuziek (Om 8.15 Berichten)
10.00 Morgenwijdnig 10.15 Gewijde mu-
zeik (Gr.pl.) 10.30 Aeolian-orkest (Op
nam) 11.15 Carel Alberts' ensemble
12.00 Gramofoonmuziek 12.15 Berichten,
hierna vervolg concert 1.00 Gramofoon
muziek 1.45 Het Lyra-Trio 2.30 Het
Omroeporkest en solist. (In de pauze:
Declamatie) 4.30 Ensemble Jetty Cantor
5.15 Gramofoonmuziek 5.30 Vervolg
concert 6.15 Gramofoonmuziek 6.30
Ensemble Karolyi Arpad 7.00 Orgel en
zang 7.30 Declamatie 8.00 Berichten
ANP. Mededeelingen 8.15 Residentie
orkest en soliste 9.15 Gramofoonmuziek
10.15 Het Omroeporkest 11.00 Berich
ten ANP. Hierna tot 12.00 dansmuziek (Gr.
nl
DROITWICH, 1500 M. 11.25 Zang
.1.50 Reportage 12.05 Orgelspel 12.35
Oramofoonmuziek 12.50 Reportage
100 Dansmuziek (Gr.pl.) 1.40 Sport
reportage 1.55 Koninklijke Marinestaf-
muziek Plymouth, m.m.v. solist 2.35
Sportreportage 3.20 Het Viani-sextet
4 05 Gramofoonmuziek 4.20 Sportrepor
tage 7.00 Zang 7.20 Populair program
ma 8.05 Piarosoli 8.20 BBC-Sympho-
i.ie-orkest m.m.v. solisten 9.15 Sydney
Kyte en zijn Band 10.00 Berichten
10,25 Causerie „The past week" 10.40
BBC-Theater-orkest, m.m.v. solist 11.20
Teddy Dobbs en zijn Band 11.5012,20
Dansmuziek (Gr.pl.).
RADIO PARIS, 1648 M. 8.10, 9.00, 10.10
e.i 12.35 Gramofoonmuziek 1.50 Zang
2.05 en 3.05 Gramofoonmuziek 3.20
Pianovoordracht 3.35 en 4.50 Gramofoon
muziek 5.20 Cantrelle-orkest 6.20 Gra
mofoonmuziek 8.35 Gramofoonmuziek
9.0511.35 Orkestconcert m.m.v. solist.
KEULEN, 456 M. 6.50 Gramofoonmu
ziek -7.30 Schramm elm uziek 8.50 Mi
litair orkest 12.20 Nedersaksen-orkest
2.30 Amusements-Sextet en solisten 4.20
Amusemtensorkest. Hierna het Omroep
kleinorkest 6.40 Viool en piano 7.20
Gramofoonmuziek 8.30 HJ-Koor 9.20
Het Omroeporkest en -koor, mm.v. aplist
10.35 Gramofoonmuziek 10.50 Om
roeporkest en solist 12.203.20 Het Om
roeporkest, pianoduo en het Omroep-Amu-
sementsorkest.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.: 12.20
Gramofoonmuziek 12.50 Omroeporkest
1.502.20 en 5.20 Gramofoonmuziek
6.50 Pianovoordracht 7.05 Gramofoon
muziek 8.20 Cabaretprogramma 10.30
^--11.20 Gramofoonmuziek.
484 M.: 12.20 Gramofoonmuziek 12.50
Omroepsalonorkest 1.502.20, 5.20 en
6.35 Gramofoonmuziek 6.50 Radiotooneel
7.10 en 7.35 Gramofoonmuziek 8.20
Operette „El Coq de l'Since" 10.10 en
10.3011.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.20 Opera „Der Rosenkavalier". (In de
pauze's: Berichten en toelichting) 11.20
Berichten 11.50 Trioconcert 12.20
2.20 Gramofoonmuziek (1.151.26 Tijd-
stin).
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF.
3e Programma: 8.00 Keulen 10.20 Pa
rijs Radio 12.05 Radio PTT Nord 12.20
Brussel VI. 13.55 Droitwich 14.35 Keu
len 15.26 Droitwich 16.20 Keulen
18.20 Parijs Radio 19.20 Keulen 20.20
Londen Reg. 21.05 Parijs Radio 23.35
Keulen.
4e Programma: 8.00 Brussel VI. 9.20
Diversen 10.35 Londen Reg. 17.20
Parijs Radio 18.20 Droitwich 18.43
Londen Reg. 19.20 Droitwich
De Maan in de legende.
HOE ZIEN DE PRIMITIEVE
VOLKEN HAAR?
Het is niet oninteressant eens na te
gaan, hoe de verschillende volken op de
aarde zich de vlekken op de maanschijf
voorstellen.
In geheel Oost-Azië zien de menschen
in deze geheimzinnige vlekken een konijn
of haas; de Chineezen meenen er een
haas in te zien, die in een yijgel rijst
stampt. De Siameezen herkennen er een
man en een vrouw in, die bezig zijn het
zaad, dat de aarde vruchtbaar moet ma
ken, te zaaien.
De Noord-Amerikaansche Indianen zien
er, merkwaardig genoeg, ook een knaag
dier in! Op oude steen en van Midden-
Amerika ziet men de maan afgebeeld als
een beker of schelp, waar een konijnach-
tig diertje uit te voorschijn springt.
In Zuid-Amerika ziet men daarentegen
een menschelijk figuur in de maanvlek-
ken. De oude Inea's vertellen, dat een
vrouw verliefd werd op de maan, naar
boven sprong en door de maan vastgehou
den werd.
De bewoners van de Samoa-eilanden
meenen, dat het een vrouw met haar kind
is, die op de man leeft en van hier uit
naar omlaag ziet an vele volken in het
Zuiden zien in de maanvlekken een men-
scheijlke gestalte, meestal een oude vrouw,
die lasten draagt.
Volkssagen rond de maan.
De Eskimo's hebben een volkssage rond
de maan: Op een dag vervolgde Aninga,
de maan, zijn zuster, de zon. Toen hij haar
bereikt had, draaide de zon zich snel om
en smeerde haar broer's gezicht vol roet.
Van deze overrompeling draagt de maan
nu nog de sporen!
De Khafiërs in het Noordwesten van
Indië, die denken, dat, wanneer de maan
verdwijnt, deze verbrand is, brengen de
vlekken hiermee in verband: het zijn n.L
de aschresten van de verbrandingen.
Onze noordelijke voorvaderen hadden
een andere legende: volgens de Edda had
de maan eens twee kinderen ontvoerd,
toen zij van de bron kwamen en een be
ker droegen. Men ziet de kinderen nog
met hun bekers in de maan staan.
Ook de beschouwingen over de afne
mende maan zijn vaak heel merkwaardig.
Volgens het geloof van de Dakota-Indianen
b.v. wordt de maan door muisjes afge
knabbeld. De Polynesiërs denken, dat de
geesten der dooden zich met hen voeden.
De Hottentotten nemen aan, dat de maan
hoofdpijn heeft en als dat erg wordt, be
dekt zij het hoofd met de hand en ver
bergt op die manier het gezicht voor den
blik van de menschen.
Zeer karakteristiek is ook de opvatting
van de Eskimo's: als de maan drie weken
lang zijn ronde heeft gedaan, is zij moe en
heeft honger. Daarom trekt hij zich terug
en eet behoorlijk, als een Eskimo, die ge
noeg te eten heeft, zoodat ze er weer veer
tien dagen lang tegen kan en weer dik
wordt. Gezond en rond komt zij dan terug
en is in staat weer een paar weken te
werken.
Zons- en maansverduistering.
Zons- en maansverduistering hebbeh
ten allen tijde bij vele volken aanleiding
gegeven tot allerlei bijgeloovige voorstel
lingen: men bracht hen, evenals kometen,
met naderend onheil in verband, maar
dacht soms ook, dat zij geluk aanbrach
ten.
Er zijn onbeschaafde volken, die zich
bij zons- en maansverduistering verber
gen en eerst weer te voorschijn komen,
als de verduistering voorbij is. Overigens
wordt de maan bij een verduistering maar
zelden geheel en al onzichtbaar; in den
regel verschijnt ze in een koperrood licht,
terwijl bij niet volledige verduistering het
verduisterde gedeelte van de maan don
kergrijs verschijnt.
Als een maansverduistering optreedt,
is zij zichtbaar op alle plaatsen van onze
aarde, voor welke de maan boven den ho
rizont staat; de verduistering heeft dus
voor alle volken op hetzelfde moment
plaats en verlpopt op dezelfde wijze.
Voor ons chauffeurs is 't leven toch
Onaangenaam en zuur.
Voor ons alleen geen arbeidsdag
Van afgepast acht uur.
Voor ons wel een bescherming door
Een goede wijze wet,
Toch worden w' als onwaardig vee
Maar aan het stuur gezet.
Wij rijden immer, uur na uur,
Wij rijden dag en nacht,
Ons wordt nooit een verpoozing of
Een rusttijd toegedacht.
Wij zitten in ons nauwe hok,
Of 't onze woning was,
De voeten op het gaspedaal
En geven gas, gas, gas.
MAGINOT-LINIE.
Wij krijgen dus oorlog. Dat staat vast
voor ons, eenvoudige stervelingen, die
slechts heel ver uit de verte naar een ge
weer durven kijken en dan nog in angst
zitten, dat het geladen is.
Wij krijgen, zegt men, den totalen oor
log, waarin ook de angstig sidderende
burgers, de blatende schapen zullen wor
den betrokken, hetzij passief door hun
hoofden beschikbaar te stellen voor de
bommen, die uit vele vliegtuigen omlaag
geworpen zullen worden, hetzij actief
door op een of andere wijze en hier
schijnen vele mogelijkheden te liggen
achter de vuurlinie te assisteeren.
Er is dus keuze.
Intusschen maken zachtzinnige regeer
ders de noodige voorbereidingen voor dit
militaire feest. Er worden uitgebreide
manoeuvres gehouden en zware grepsver-
sterkingen aangelegd.
Wij, simpele burgers, moeten worden
vertrouwd gemaakt met de gedachte aan
dood en bloed. En men schudt het wijze
hoofd over wat men noemt den mensche-
lijken geest, welke zóó miserabel schijnt te
zijn, dat het mogelijk is hem te brengen
tot verafgoding van moord. Indien men
het dien geest maar lang genoeg en her
haaldelijk inprent. Aldus meenen de
regeerders.
En juist nu heb ik groote artikelen in
de dagbladen gelezen betreffende de sterk
te der Fransche Maginot-linie.
Ik las daarin o.a. het volgende:
„De benaming „muur van staal en be
ton" is onjuist. De fortificaties steken
nauwelijks boven den grond uit. Tusschen
1929 en 1936 werden twaalf millioen ku
bieke meter aarde uitgegraven om plaats
te maken voor anderhalf millioen kubieke
meter gewapend beton. Vijftigduizend ton
staal aan fortificaties werden in positie
geplaatst en galerijen werden aangelegd
over een afstand gelijk aan die tusschen
Vlissingen en Parijs".
En vervolgens:
„Voor de bouw van de Maginot-linie
werd beton gebruikt, waarmee lang was
geëxperimenteerd. Het proefmateriaal
werd onderworpen aan vuur op korten
afstand van zware houwitsers (50 c.M.),
die de maximum lading dynamiet afschie
ten. De dikte van de muur werd proef
ondervindelijk bepaald na drie voltreffers
op dezelfde plaats. Bij den bouw der for
ten werd deze dikte nog verdrievoudigd.
De muur mogt ondoordringbaar zyn.
Het komt vooral aan op de bescherming
van de soldaten er achter. Verdediging te
gen gas is verzekerd door een eenvoudig
systeem. De atmosferische druk in de for
ten wordt electrisch iets hooger gehou
den dan die van de buitenlucht. De be
manning in de geschutstorens volgt de
aanwijzingen van een geschutsleiding daar
buiten, net als op een oorlogsschip. De
geschutslinie zit in hermetisch gesloten
bomvrije uitkijkkamers".
En dat betreft dan alleen nog maar,
zegt het artikel, den passieven weerstand.
Maar ik vraag: hoe zit het nu eigenlijk
met onzen passieven weerstand, d.w.z. die
der burgers.
Als ik het goed begrijp, dan zal in ge
val van oorlog het gevolg van zulk een
linie zijn, dat er na den oorlog alleen nog
maar soldaten over zijn, die in onneem
bare forten zaten. De burgers zullen zijn
uitgeroeid.
Ook wat dat betreft, zijn wij dus mo
dern geworden. Vroeger werden, zooals
het hoort, de soldaten in den oorlog ge
dood of gewond. De burgers leden wat
honger, maar overleefden den krijg. In den
komenden strijd worden de soldaten be
schermd en de burgers vermoord.
Die zullen rustig hun veege lijf gereed
houden tot het een bom belieft zich er
dwars doorheen haar weg te kiezen.
Ik weet, wat wij doen zullen. Wij zul
len allemaal dienst nemen in het leger om
het vaderland te verdedigen.
En wij zullen dat doen, moedig en in de
eerste linie, in onze Maginot-linie.
Daar krijgen wij gratis onderdak en le
vensonderhoud in een bomvrije betonnen
kamer onder den grond.
Met vrouw en kinderen.
Daar wachten wij tot de oorlog voor
bij is.... DANIëL.
Zoo rijden w* onzen levensweg
Veel kilometers lang,
En hebben wy maar éénmaal pech
Dan komen w' in 't gevang.
Wij turen door de voorruit heen
En rijden hard of zacht,
De claxon snerpt zijn schril geluid,
Wij turen door den nacht.
Toch worden w' in ons droef bestaan
Nog dagelijks gekweld,
Als een agent zijn hand opsteekt
En ons dan vragen stelt.
Al is ons leven zonder vreugd
En zonder licht of zon,
Toch slingert, als het even kan,
D' agent ons op de bon.
Want niemand kent er medelij
Met een gekweld chauffeur,
Die leeft in een benauwde cel
En van benzinegeur.
De menschheid, die nog loopen mag,
Noemt hem een moordenaar,
Maar de chauffeur, hij mompelt zacht:
'k Benijd jou wandelaar.
TROUBADOUR.
CHAUFFEUR.
Bijna dagelijks worden er auto
mobilisten veroordeeld. De dich
ter acht nu den tijd gekomen het
eens voor de chauffeurs op te ne
men. Een beroepschauffeur
spreekt nu aldus: