[De Liturgie der Kerk[ RADIO-PRO GRAMMA'S WEEK-END. LIED VAN DEZEN TIJD ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1938 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD - PAG. 11 N.B. Als niet anders wordt aangegeven dagelijks Gloria, geen Credo. Gewone Pre fatie. ZONDAG 21 AUG. Elfde Zondag na Pinksteren. Mis: Deus. 2de gebed v. d. H. Joanna Fremiot de Chantal, Weduwe; 3de v. h. octaaf van Maria's ten Hemelopne ming. Credo. Prefatie v. d. Allerh. Drieëen- heid. Kleur: Groen, Wat een zegen spreidden de handen van Christus tijdens Zijn leven op aarde! „Al len heeft Hij welgedaan" (Evangelie). Onder ons woont en leeft Christus in Zijn heilige plaats, in Zijn Kerk. Daar is Hij nóg steeds zegenende en weldoende. Daar laat Hij ons, Zijn uitverkoren volk, eens gezind samenwonen. Daar geeft Hij ons kracht en sterkte tegen onze vijanden (Introïtus). Daar stort Hij Zijn barm hartigheid over ons uit (Gebed), daar laat Hij ons bedroefd hart weer opleven en vertrouwen. (Graduale). Daar offert Hij Zich zelf op, iedere dag, met en voor ons, als een aan Zijn hemelschen Vader welge vallige offerande tot ondersteuning van onze zwakheid naar ziel en lichaam (Stil- gebed en Postcommunio). Alleluja! Onze ziel moet jubelen voor God. Met een zin gend hart moeten wij Hem loven en ver heffen, want bij ons heilig Doopsel heeft Hij onze ooren geopend voor het heilig Evangelie, ons door de Apostelen gepre dikt (Epistel). Met vreugde over onze op name in Zijn heilige alleenzaligmakende Kerk ons Offer gebracht! (Offertorium). MAANDAG 22 AUG. Octaafdag vau Maria's ten Hemelopneming. Mis: Gaudea- mus (als op 15 Aug.). 2de gebed v. d. H.H. Timotheiis en Gezellen, Martelaren. Credo. Prefatie van Maria (invullen: En U om de ten hemelopneming). Kleur: Wit. „Maria heeft het beste deel verkoren, dat haar niet zal worden ontnomen in eeuwigheid". DINSDAG 23 AUG. Mis van den H. Philippus Benitius, Belijder: Justus. 2de gebed en laatste Evangelie v. d. Vigilie v. d. H. Bartholomeüs. Kleur: Wit. Of de Mis v. d. Vigilie: Ego. autem. Geen Gloria. 2de gebed v. d. H. Philippus. Kleur: Paars. Philippus hoorde eens in een klooster van de Dienaren van Maria (Servieten) in zijn geboortestad Florence de volgende woorden uit een Epistel: „Philippus ga en houd u bij deze wagen". Onze heilige paste deze woorden op zich zelf toe en zag daarin zijn roeping tot de Servieten- orde. Als eenvoudig leekebroeder liet de in de wetenschap goed onderlegde Philippus zich opnemen. Maar langzaam klom hij op tot hooge waardigheden, nadat hij zich uit gehoorzaamheid priester had laten wijden. Hij werd zelfs Generaal van de Orde. Hij onderscheidde zich door zijn bijzondere godsvrucht tot de zeven smarten van Maria. Als Generaal van de Orde doorreisde hij veel landen en maakte overal veel be keerlingen. De heilige stierf in 1285. ZONDAG 21 AUGUSTUS 1938 HILVERSUM H 301.5 M. en 415.5 M. 8.30 NCRV. 9.30 KRO. 5.00 NCRV. 7.45-11.00 KRO. 8.30 Morgenwijding 9.30 Hoog mis 11.00 Reportage 12.30 Het KRO- oi-kest (1.001.20 Boekbespreking) 2.00 Gramofoonmuziek. 2.30 Helder's R.K. Knapenkoor „De Zingende Jantjes" en gra mofoonmuziek. 3.15 De KRO-Melodisten en solist. 4.00 Voor de zieken. 4.55 Gramofoonmuziek. 5.05 Orgelspel 5.30 Gewijde muziek (gr. pl) 5.50 Neder- duitsch Hervormde Kerkdienst. Hierna: Gewijde muziek, (gr. pl.). 7.50 Midden standspraatje 8.10 Berichten ANP, Mede- deelingen 8.25 Gramofoonmuziek. 8.30 De KRO-Melodisten en solist. 9.30 Gra mofoonmuziek. 10.00 Reportage (opn.). 10.30 Berichten ANP. 10.40—11.00 Epiloog. HILVERSUM I. 1875 M. 8.55 VARA. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 6.30 VPRO. 8.00 12.00 AVRO. 8.55 Gramofoonmuziek. 9.00 Berichten 9.15 Tuinbouwhalfuurtje 9.30 Gramofoonmuziek. 9.59 Berichten 10.00 Viool, piano en gramofoonmuziek. 10.40 Declamatie en gramofoonmuziek. 11.00 Het VAR A-orkest, het Esmeralda- septet en solist. 12.00 Het woord van de week. 12.05 AVRO-Aeolian-orkest. 1.00 Gramofoonmuziek met toelichting 1.30 Causerie over Indische jaarmarkten. I.50 Gramofoonmuziek. 2.00 Boekbe spreking 2.30 Rotterdamsch Mannen koor „Vereenigde Zangers" 2.50 Gramo foonmuziek. 3.00 Residentie-orkest en soliste. In de pauze: Gramofoonmuziek. 4.30 Sportreportage 5.00 Arbeiders Zang- vereeniging „Morgenrood" en gramofoon muziek. 6.30 Nederduitsch Hervormde Kerkdienst 7.30 Gramofoonmuziek. 7.40 Causerie „Noodlot en toeval?" 8.00 Berichten ANP, Mededeelingen. 8.15 Omroeporkest en solist 9.15 Radiojour naal 9.30 Gi'amofoonmuziek. 10.00 Radiotooneel 10.20 Renova-kwintet II.00 Berichten ANP, Gramofoonmuziek. 11.4012.00 Orgelspel (opn.). DROITWICH. 1500 M. 12.40 Het „Park and Dare Workmen's Silver"-orkest 1.20 Gramofoonmuziek. 1.50 J. Kantrovitch en zijn orkest. 2.20 Het New Coventry Hippodrome-orkest. 3.05 Pistonvoor dracht 3.20 R. King's orkest 3.50 Uit New-York: Orgelspel. 4,20 Pianoduetten WOENSDAG 24 AUG. Feestdag v. d. H. Bartholomeüs, Apostel. Mis: Mihi autem. Credo. Prefatie v. d. Apostelen. Kleur: Rood. Niet lang na de nederdaling van den H. Geest over de Apostelen predikte de H. Bartholomeüs het H. Evangelie in Indië en Armenië. Verbitterd om de bekeering van koning Polymius en diens gemalin en twaalf steden4hitsten de heidensche opper priesters de stadhouder Aslyages op om den verafschuwden Apostel te doodep. Bartho lomeüs werd gevangen genomen en waar schijnlijk heeft men hem de foltering doen ondergaan van levend gevild en daarna gekruisigd te worden. DONDERDAG 25 AUG. Mis v. d. H. Grp- gorius, Bisschop van Utrecht: Sacerdotes. (Zie het feesteigen v. h. Bisdom). 2de ge bed v. d. H. Ludovicus, Belijders; 3de A Cunctis (om de voorbede van de Hei ligen). Kleur: Wit. Door de omstandig heden van zyn tijd heeft de H. Gregorius nooit de H. Bis schopswijding ontvangen. Ongeveer twin tig jaar beheerde hij het bisdom Utrecht met vermaarde herderlijke waakzaamheid. De heilige Lodewijk dankt zijn heilig heid zeker ten deele aan de opvoeding door zijn moeder de heilige Blanca van Castilië. Bekend is haar heilig pracht- woord tot haar zoon: „Ik bemin u als de appel van mijn oog, maar liever toch zag ik u aan mijn voeten sterven, als ik wist, dat gij ooit één doodzonde zoudt bedrijven". VRIJDAG 26 AUG. Mis v. d. H. Zephy- rinus, Paus en Martelaar:Sacerdotes. 2de A Cunctis; 3de naar keuze v. d. priester. Kleur: Rood. ZATERDAG 27 AUG. Mis van den H. Joseph Calasanctius, Belijder:Venite. 2de gebed voor de Paus. Kleur: Wit. Hoe mooi begint vandaag de H .Mis met de woorden: „Komt kinderen, ik zal u de vreeze des Heeren leeren". Van God ge roepen heeft de heilige Joseph Calasanctius zijn leven gewijd aan het onderrichten van arme kinderen in kennis en deugd. Daarvoor stichtte hij het later tot zelf standige Congregatie verheven „Genoot schap van reguliere priesters onder de be scherming van de H. Moeder Gods der vrome leerlingen" korter genaamd: „De Piaristen", welke Congregatie zich zeer snel verbreidde over zeer veel provincies en rijken van Europa. De heilige stierf pp 92 jarigen leeftijd in 1648. IN DE KERKEN VAN DE E.E.P.P. FRANCISCANEN: Alles als in bovenstaande kalender v. h. Bisdom, behale: MAANDAG. Feest van de zeven vreug den van Maria. Mis: Ego autem. 2de gebed v. d. H.H. Timotheüs en Gezellen (alleen in stille H.H. Missen). In de Prefatie van Maria invullen: En U om de vreugden. DONDERDAG. Mis v. d. Z.Z. Timotheüs van Montecchio en Bernardus van Offida, Belijders: Confiteantur. 2de gebed v. d. H. Zephyrinus. Kleur: Wit. 4.50 De Karl Caylus Players 5.20 Reli gieuze causerie 5.40 Het Grinke-trio ,6.35 E. .Pini's Tango-orkest 7.158.10 Het R. Crean-orkest 8.15 Kerkdienst 9.05 Liefdadigheidsoproep 9.10 Berichten 9.25 Fragmenten uit „A Princess of Kensington", komische opera. 10.25 Fred Hartley's sextet en solist 10.50 11.20 Epiloog. RADIO PARIJS 1648 M. 8.10, 9.00 en 9.50 Gramofoonmuziek. 10.50 Pianovoor dracht 11.25 Gramofoonmuziek. 11.50 Orgelconcert. 12.40 Gramofoonmuziek I.50 Zang 2.05 Gramofoonmuziek 3.20 en 4.05 Zang 4.50 -Gramofoonmuziek. 5.20 Visciano-orkest 7.50 en 8.35 Gramo foonmuziek. 9.20 Concert uit Knokke II.3512.50 Dansmuziek. KEULEN. 645 M. 6.20—8.20 Militair orkest9.30 Gramofoonmuziek. 10,20 Egon Kaiser's orkest en solisten 11.20 Weensch Philharmonisch orkest en solist 1.30 Gevarieerd orkestconcert 2.20 De ,,Drei Musikanten" en solist 3.45 Dansmuziek (gr. pl.) 4.20 Ed. Prasch en Carl Woitschaph met hun orkesten en Sportreportage. 7.20 Gramofoonmuziek. 8.30 Omroeporkest 9.20 Omroep orkest en soliste. 10.50 Concert. 11.20 Omroeporkest 12.203,20 Gevarieerd nachtconcert. BRUSSEL. 322 en 484 M. 322 M.: 9.40 Gramofoonmuziek. 11.20 Sarba-orkest 11.50 Gramofoonmuziek. 12.50 Omroep- salonorkest 1.502.05 en 2.35 Gramo foonmuziek. 3.15 Viool en piano. 3.50 Militair orkest 5.05 Gramofoonmuziek. 5.50 Omroepsalonorkest 6.50 Gramo foonmuziek. 7.20 Cellovoordracht 8.20 Het José Manuel Guédariana-orkest 9.05 Reportage 9.20 Symphonieconcert m.m.v. soliste 11.00 Gramofoonmuziek. 11.20 12.20 Dansmuziek. 484 M.: 9.20 Gramofoonmuziek. 10.20 Ed. Loiseau's orkest 10.50 Gramofoon muziek. 11.20 Vervolg concert en gramo foonmuziek. 12-20 Gramofoonmuziek 12.50 Max Alexys' orkest 2.002.35 en 2.50 Gramofoonmuziek. 3.50 Het Sarba- orkest en gramofoonmuziek. 4.45 Piano voordracht 5.20 Lucien Hirsch en zijn orkest en gramofoonmuziek. 6.20, 7.00 en 7.35 Gramofoonmuziek. 8.20 Omroep orkest en soliste 10.30 Jean Omer's orkest 11.2012.20 Gramofoonmuziek. DEUTSCHLANDSENDER. 1571 M. 8.30 Omroepkleinorkest 9.20 Omroeporkest en soliste 10.20 Berichten 10.50 Bruinier-kwartet 11.05 Berichten 11.20 Omroeporkest, solist en declamatie. 1.15 Tijdsein 1.262.20 Kurorkest BadenBaden. GEM. RADIO DISTRIBUTIE-BEDRIJF 3de Programma: 8.00 Keulen 13.20 Brussel VI. 14.20 Keulen— 14,35 Brussel V. 15.30 Keulen 16.20 Londen Reg, 16.50 Radio Parijs 19.20 Keulen 19.55 Radio Parijs 20.20 Diversen 20.30 Keulen 22.20 Radio Parijs 23.20 Keulen. 4de Programma: 8,00 Brussel VI. 11.05 Droitwich 17.20 Londen Reg. 18.55 Droitwich 23.00 Brussel Fr. MAANDAG 22 AUGUSTUS. HILVERSUM II, 301,5 en 415,5 M. NC RV-uitzending. 8.00 Schriftlezing, me ditatie 8.15 Berichten, gramofoonmuziek (9.309.45 Gelukwenschen) 10.30 Mor gendienst 11.00 Christelijke Lectuur 11.30 Gramofoonmuziek 12.00 Berichten 12.15 Gramofoonmuziek 12.30 All Round-Sextet en gramofoonmuziek 2.00 Gramofoonmuziek 2.30 Fluitvoordracht met pianobegeleiding en gramofoonmu ziek 3.30 Gramofoonmuziek 3.45 Bij bellezing 4 45 Gramofoonmuziek 5.15 Kinderuurtje 6.15 Zang met pianobege leiding en gramofoonmuziek 7.00 Be richten 7.15 Declamatie en gramofoon muziek 7.45 Reportage, eventueel gra mofoonmuziek 8;00 BerichtenANP, her haling SOS-Berichten 8.15 Christelijk Fanfarecorps „Arti et religioni", en gra mofoonmuziek 9.00 Causerie over Praag, de stad van Johannes Hus 9.30 Zang IC.00 Berichten ANP 10.05 Viool, piano en cello 10.45 Gymnastiekles 11.00 Gramofoonmuziek 11.5012.00 Schrift lezing. HILVERSUM I, 1875 M. Algemeen Pro gramma verzorgd door de AVRO 8.00 Gramofoonmuziek (Om 8.15 Berichten) 10.00 Morgenwijdnig 10.15 Gewijde mu- zeik (Gr.pl.) 10.30 Aeolian-orkest (Op nam) 11.15 Carel Alberts' ensemble 12.00 Gramofoonmuziek 12.15 Berichten, hierna vervolg concert 1.00 Gramofoon muziek 1.45 Het Lyra-Trio 2.30 Het Omroeporkest en solist. (In de pauze: Declamatie) 4.30 Ensemble Jetty Cantor 5.15 Gramofoonmuziek 5.30 Vervolg concert 6.15 Gramofoonmuziek 6.30 Ensemble Karolyi Arpad 7.00 Orgel en zang 7.30 Declamatie 8.00 Berichten ANP. Mededeelingen 8.15 Residentie orkest en soliste 9.15 Gramofoonmuziek 10.15 Het Omroeporkest 11.00 Berich ten ANP. Hierna tot 12.00 dansmuziek (Gr. nl DROITWICH, 1500 M. 11.25 Zang .1.50 Reportage 12.05 Orgelspel 12.35 Oramofoonmuziek 12.50 Reportage 100 Dansmuziek (Gr.pl.) 1.40 Sport reportage 1.55 Koninklijke Marinestaf- muziek Plymouth, m.m.v. solist 2.35 Sportreportage 3.20 Het Viani-sextet 4 05 Gramofoonmuziek 4.20 Sportrepor tage 7.00 Zang 7.20 Populair program ma 8.05 Piarosoli 8.20 BBC-Sympho- i.ie-orkest m.m.v. solisten 9.15 Sydney Kyte en zijn Band 10.00 Berichten 10,25 Causerie „The past week" 10.40 BBC-Theater-orkest, m.m.v. solist 11.20 Teddy Dobbs en zijn Band 11.5012,20 Dansmuziek (Gr.pl.). RADIO PARIS, 1648 M. 8.10, 9.00, 10.10 e.i 12.35 Gramofoonmuziek 1.50 Zang 2.05 en 3.05 Gramofoonmuziek 3.20 Pianovoordracht 3.35 en 4.50 Gramofoon muziek 5.20 Cantrelle-orkest 6.20 Gra mofoonmuziek 8.35 Gramofoonmuziek 9.0511.35 Orkestconcert m.m.v. solist. KEULEN, 456 M. 6.50 Gramofoonmu ziek -7.30 Schramm elm uziek 8.50 Mi litair orkest 12.20 Nedersaksen-orkest 2.30 Amusements-Sextet en solisten 4.20 Amusemtensorkest. Hierna het Omroep kleinorkest 6.40 Viool en piano 7.20 Gramofoonmuziek 8.30 HJ-Koor 9.20 Het Omroeporkest en -koor, mm.v. aplist 10.35 Gramofoonmuziek 10.50 Om roeporkest en solist 12.203.20 Het Om roeporkest, pianoduo en het Omroep-Amu- sementsorkest. BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gramofoonmuziek 12.50 Omroeporkest 1.502.20 en 5.20 Gramofoonmuziek 6.50 Pianovoordracht 7.05 Gramofoon muziek 8.20 Cabaretprogramma 10.30 ^--11.20 Gramofoonmuziek. 484 M.: 12.20 Gramofoonmuziek 12.50 Omroepsalonorkest 1.502.20, 5.20 en 6.35 Gramofoonmuziek 6.50 Radiotooneel 7.10 en 7.35 Gramofoonmuziek 8.20 Operette „El Coq de l'Since" 10.10 en 10.3011.20 Gramofoonmuziek. DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M. 7.20 Opera „Der Rosenkavalier". (In de pauze's: Berichten en toelichting) 11.20 Berichten 11.50 Trioconcert 12.20 2.20 Gramofoonmuziek (1.151.26 Tijd- stin). GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF. 3e Programma: 8.00 Keulen 10.20 Pa rijs Radio 12.05 Radio PTT Nord 12.20 Brussel VI. 13.55 Droitwich 14.35 Keu len 15.26 Droitwich 16.20 Keulen 18.20 Parijs Radio 19.20 Keulen 20.20 Londen Reg. 21.05 Parijs Radio 23.35 Keulen. 4e Programma: 8.00 Brussel VI. 9.20 Diversen 10.35 Londen Reg. 17.20 Parijs Radio 18.20 Droitwich 18.43 Londen Reg. 19.20 Droitwich De Maan in de legende. HOE ZIEN DE PRIMITIEVE VOLKEN HAAR? Het is niet oninteressant eens na te gaan, hoe de verschillende volken op de aarde zich de vlekken op de maanschijf voorstellen. In geheel Oost-Azië zien de menschen in deze geheimzinnige vlekken een konijn of haas; de Chineezen meenen er een haas in te zien, die in een yijgel rijst stampt. De Siameezen herkennen er een man en een vrouw in, die bezig zijn het zaad, dat de aarde vruchtbaar moet ma ken, te zaaien. De Noord-Amerikaansche Indianen zien er, merkwaardig genoeg, ook een knaag dier in! Op oude steen en van Midden- Amerika ziet men de maan afgebeeld als een beker of schelp, waar een konijnach- tig diertje uit te voorschijn springt. In Zuid-Amerika ziet men daarentegen een menschelijk figuur in de maanvlek- ken. De oude Inea's vertellen, dat een vrouw verliefd werd op de maan, naar boven sprong en door de maan vastgehou den werd. De bewoners van de Samoa-eilanden meenen, dat het een vrouw met haar kind is, die op de man leeft en van hier uit naar omlaag ziet an vele volken in het Zuiden zien in de maanvlekken een men- scheijlke gestalte, meestal een oude vrouw, die lasten draagt. Volkssagen rond de maan. De Eskimo's hebben een volkssage rond de maan: Op een dag vervolgde Aninga, de maan, zijn zuster, de zon. Toen hij haar bereikt had, draaide de zon zich snel om en smeerde haar broer's gezicht vol roet. Van deze overrompeling draagt de maan nu nog de sporen! De Khafiërs in het Noordwesten van Indië, die denken, dat, wanneer de maan verdwijnt, deze verbrand is, brengen de vlekken hiermee in verband: het zijn n.L de aschresten van de verbrandingen. Onze noordelijke voorvaderen hadden een andere legende: volgens de Edda had de maan eens twee kinderen ontvoerd, toen zij van de bron kwamen en een be ker droegen. Men ziet de kinderen nog met hun bekers in de maan staan. Ook de beschouwingen over de afne mende maan zijn vaak heel merkwaardig. Volgens het geloof van de Dakota-Indianen b.v. wordt de maan door muisjes afge knabbeld. De Polynesiërs denken, dat de geesten der dooden zich met hen voeden. De Hottentotten nemen aan, dat de maan hoofdpijn heeft en als dat erg wordt, be dekt zij het hoofd met de hand en ver bergt op die manier het gezicht voor den blik van de menschen. Zeer karakteristiek is ook de opvatting van de Eskimo's: als de maan drie weken lang zijn ronde heeft gedaan, is zij moe en heeft honger. Daarom trekt hij zich terug en eet behoorlijk, als een Eskimo, die ge noeg te eten heeft, zoodat ze er weer veer tien dagen lang tegen kan en weer dik wordt. Gezond en rond komt zij dan terug en is in staat weer een paar weken te werken. Zons- en maansverduistering. Zons- en maansverduistering hebbeh ten allen tijde bij vele volken aanleiding gegeven tot allerlei bijgeloovige voorstel lingen: men bracht hen, evenals kometen, met naderend onheil in verband, maar dacht soms ook, dat zij geluk aanbrach ten. Er zijn onbeschaafde volken, die zich bij zons- en maansverduistering verber gen en eerst weer te voorschijn komen, als de verduistering voorbij is. Overigens wordt de maan bij een verduistering maar zelden geheel en al onzichtbaar; in den regel verschijnt ze in een koperrood licht, terwijl bij niet volledige verduistering het verduisterde gedeelte van de maan don kergrijs verschijnt. Als een maansverduistering optreedt, is zij zichtbaar op alle plaatsen van onze aarde, voor welke de maan boven den ho rizont staat; de verduistering heeft dus voor alle volken op hetzelfde moment plaats en verlpopt op dezelfde wijze. Voor ons chauffeurs is 't leven toch Onaangenaam en zuur. Voor ons alleen geen arbeidsdag Van afgepast acht uur. Voor ons wel een bescherming door Een goede wijze wet, Toch worden w' als onwaardig vee Maar aan het stuur gezet. Wij rijden immer, uur na uur, Wij rijden dag en nacht, Ons wordt nooit een verpoozing of Een rusttijd toegedacht. Wij zitten in ons nauwe hok, Of 't onze woning was, De voeten op het gaspedaal En geven gas, gas, gas. MAGINOT-LINIE. Wij krijgen dus oorlog. Dat staat vast voor ons, eenvoudige stervelingen, die slechts heel ver uit de verte naar een ge weer durven kijken en dan nog in angst zitten, dat het geladen is. Wij krijgen, zegt men, den totalen oor log, waarin ook de angstig sidderende burgers, de blatende schapen zullen wor den betrokken, hetzij passief door hun hoofden beschikbaar te stellen voor de bommen, die uit vele vliegtuigen omlaag geworpen zullen worden, hetzij actief door op een of andere wijze en hier schijnen vele mogelijkheden te liggen achter de vuurlinie te assisteeren. Er is dus keuze. Intusschen maken zachtzinnige regeer ders de noodige voorbereidingen voor dit militaire feest. Er worden uitgebreide manoeuvres gehouden en zware grepsver- sterkingen aangelegd. Wij, simpele burgers, moeten worden vertrouwd gemaakt met de gedachte aan dood en bloed. En men schudt het wijze hoofd over wat men noemt den mensche- lijken geest, welke zóó miserabel schijnt te zijn, dat het mogelijk is hem te brengen tot verafgoding van moord. Indien men het dien geest maar lang genoeg en her haaldelijk inprent. Aldus meenen de regeerders. En juist nu heb ik groote artikelen in de dagbladen gelezen betreffende de sterk te der Fransche Maginot-linie. Ik las daarin o.a. het volgende: „De benaming „muur van staal en be ton" is onjuist. De fortificaties steken nauwelijks boven den grond uit. Tusschen 1929 en 1936 werden twaalf millioen ku bieke meter aarde uitgegraven om plaats te maken voor anderhalf millioen kubieke meter gewapend beton. Vijftigduizend ton staal aan fortificaties werden in positie geplaatst en galerijen werden aangelegd over een afstand gelijk aan die tusschen Vlissingen en Parijs". En vervolgens: „Voor de bouw van de Maginot-linie werd beton gebruikt, waarmee lang was geëxperimenteerd. Het proefmateriaal werd onderworpen aan vuur op korten afstand van zware houwitsers (50 c.M.), die de maximum lading dynamiet afschie ten. De dikte van de muur werd proef ondervindelijk bepaald na drie voltreffers op dezelfde plaats. Bij den bouw der for ten werd deze dikte nog verdrievoudigd. De muur mogt ondoordringbaar zyn. Het komt vooral aan op de bescherming van de soldaten er achter. Verdediging te gen gas is verzekerd door een eenvoudig systeem. De atmosferische druk in de for ten wordt electrisch iets hooger gehou den dan die van de buitenlucht. De be manning in de geschutstorens volgt de aanwijzingen van een geschutsleiding daar buiten, net als op een oorlogsschip. De geschutslinie zit in hermetisch gesloten bomvrije uitkijkkamers". En dat betreft dan alleen nog maar, zegt het artikel, den passieven weerstand. Maar ik vraag: hoe zit het nu eigenlijk met onzen passieven weerstand, d.w.z. die der burgers. Als ik het goed begrijp, dan zal in ge val van oorlog het gevolg van zulk een linie zijn, dat er na den oorlog alleen nog maar soldaten over zijn, die in onneem bare forten zaten. De burgers zullen zijn uitgeroeid. Ook wat dat betreft, zijn wij dus mo dern geworden. Vroeger werden, zooals het hoort, de soldaten in den oorlog ge dood of gewond. De burgers leden wat honger, maar overleefden den krijg. In den komenden strijd worden de soldaten be schermd en de burgers vermoord. Die zullen rustig hun veege lijf gereed houden tot het een bom belieft zich er dwars doorheen haar weg te kiezen. Ik weet, wat wij doen zullen. Wij zul len allemaal dienst nemen in het leger om het vaderland te verdedigen. En wij zullen dat doen, moedig en in de eerste linie, in onze Maginot-linie. Daar krijgen wij gratis onderdak en le vensonderhoud in een bomvrije betonnen kamer onder den grond. Met vrouw en kinderen. Daar wachten wij tot de oorlog voor bij is.... DANIëL. Zoo rijden w* onzen levensweg Veel kilometers lang, En hebben wy maar éénmaal pech Dan komen w' in 't gevang. Wij turen door de voorruit heen En rijden hard of zacht, De claxon snerpt zijn schril geluid, Wij turen door den nacht. Toch worden w' in ons droef bestaan Nog dagelijks gekweld, Als een agent zijn hand opsteekt En ons dan vragen stelt. Al is ons leven zonder vreugd En zonder licht of zon, Toch slingert, als het even kan, D' agent ons op de bon. Want niemand kent er medelij Met een gekweld chauffeur, Die leeft in een benauwde cel En van benzinegeur. De menschheid, die nog loopen mag, Noemt hem een moordenaar, Maar de chauffeur, hij mompelt zacht: 'k Benijd jou wandelaar. TROUBADOUR. CHAUFFEUR. Bijna dagelijks worden er auto mobilisten veroordeeld. De dich ter acht nu den tijd gekomen het eens voor de chauffeurs op te ne men. Een beroepschauffeur spreekt nu aldus:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 11