Wapenstilstand tusschen
Russen en Japanners
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
v Belangrijke vragen
Vanmiddag om 12 uur is tiet vuren
gestaakt
Vliegramp in
Hongarije
De „Koude Grond-
tuinders"
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1938
29ste Jaargang No. 9105
S><z £cicbeli£(3oii/fca/tit
Telefoon: Eedactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. ft,
Giro 103003. Postbus 11.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Wij hebben gisteren melding gemaakt
van vragen, gesteld door het Tweede-Ka
merlid van der Weyden, naar aanleiding
van het verslag van de Algemeene Reken
kamer.
De heer v. d. Weyden heeft den minister
van justitie gevraagd, of hij niet van mee
ning is, k r a c h t i g e r te moeten optreden,
wanneer blijkt, dat door een ambtenaar
frauduleuze reisdeclaraties zijn ingediend.
Deze vraag is volkomen gemotiveerd,
't Is waarlijk al te mal, dat een ambtenaar,
wanneer hij betrapt wordt op een derge
lijke frauduleuze handeling en de Alge
meene Rekenkamer heeft enkele gevallen
aan het licht gebracht er van af is, als hij
het ten onrechte ontvangen geld terugbe
taalt en een berisping incasseert. Bij zulk
een optreden kunnen minder scrupuleuze
karakters 't er wel 'ns op wagen ze loo-
pen toch weinig of geen risico!
Volkomen gemotiveerd is dus deze vïbag.
Van nog belangrijker strekking is wat de
heer v. d. Weijden tegelijkertijd óók
naar aanleiding van het verslag van de Al
gemeene Rekenkamer heeft gevraagd
aan den minister van economische zaken
inzake de steunregeling voor consumptie
aardappelen. Om de belangrijkheid Herha
len wij hier nog even de gestelde vragen:
1. Is de minister bereid, gezien de
mededeeling in het verslag van de Al
gemeene Rekenkamer óver 1937 om
trent de steunregeling voor consump
tieaardappelen, waaruit blijkt, dat de
uitvoeringskosten van dezen maatregel
$irca 25 pet. van het totaal steunbedrag
beloopen, naar meer bevrediging schen
kende maatregelen uit te zien?
j|. Is de minister niet van meening,
jfl^ar de heffing ook zeer groote bezwa-
jPffi met zich brengt, dat een garantie
yhan een loonenden minimumprijs voor
de aardappelbouwers, waarbij de kos
ten voor den inkoop van een eventueel
teveel ten laste van de algemeene mid
delen van het landbouwcrisisfonds ge
bracht zouden worden evenals dit in
hoofdzaak geschiedt bij de groente en
het fruit, beter tot het gestelde doel zal
leiden dan de bestaande regeling, die
volgens het in vraag 1 genoemde ver
slag ongeloofelijk veel arbeid en geld
kost en waarvan toch nog problematiek
is of zij een eenigszins bevredigende
uitkomst geeft?
3. Is de minister bereid in dezen
geest een oplossing te zoeken?
Wij zien met belangstelling uit naar het
antwoord van minister Steenberghe op
déze vragen.
Het onderwerp, dat ze direct betref
fen, is belangrijk: de steunregeling voor
consumptieaardappelen en indirect
raken ze o.i. de gehééle crisissteun-politiek.
Door deze vragen wordt n.l. weer 'ns de
aandacht gericht op deze vraag: is de ge
hééle crisissteun-regeling (in het algemeen
bezien) niét veel te rompslomperig en veel
te duur? En zijn er ook niet andere gevallen,
waarbij het problematiek is, of zij „een
eenigszins bevredigende uitkomst geeft"?
Wij vertrouwen, dat de minister van eco
nomische zaken op de vragen van den heer
v. d. Weyden een antwoord zal geven,
waaraan wij een houvast zullen hebben:
duidelijk en klaar!
V „Beschaving"
Eerbied voor hen met wie men het niet
eens is, schijnt in strijd te zijn met het
nationaal-socialistisch beginsel.
Geen eerbied voor den tegenstander, voor
den „andersdenkende" maar: hoon en
spot en smaad en beleediging!
Zelfs als degene, met wien men het niet
eens is, een persoonlijkheid is, naar wie
millioenen opzien met diepen eerbied
zelfs als het is: de Paus!
Welke ook maar eenigermate be
schaafde niet-Katholiek zal schrijven over
den Paus, zooals de officieele nationaal-
cialistische pers in Duitschland?
Het officieele orgaan van de Nationaal-
Overeenkomst tusschen Litwlnoi en Sjigemitsoe
Officieel wordt medegedeeld, dat de
volkscommissaris voor buitenlandsche za
ken der Sovjet-Unie, Litwinof, en de am
bassadeur van Japan te Moskou, Sjige
mitsoe, gisteren over de voorwaarden
voor een wapenstilstand tot overeenstem
ming zijn gekomen.
De militaire operaties zouden heden
(Donderdag 11 Augustus) om 12 uur des
middags worden gestaakt. De troepen zul
len in de stellingen blijven, welke zij op
dat oogenblik bezetten.
DE VOORWAARDEN VAN DEN
WAPENSTILSTAND.
Nog niet alle punten geregeld.
Omtrent het sluiten van den wapen
stilstand wordt nader gemeld, dat de Ja-
pansche ambasadeur te Moskou, Sjigemit
soe op 10 Augustus opnieuw een bezoek
heeft gebracht aan Litwinof. Na een ge-
dachtenwisseling deed de Russische volks
commissaris van buitenlandsche zaken de
volgende voorstellen:
lo. De Japansch- en Sovjet-Russische
troepen staken alle militaire actie te
twaalf uur in den middag plaatselijken
tijd op 11 Augustus. De beide regeeringen
zullen onmiddellijk bevel dienaangaande
geven.
2o. Zoowel de Sovjet-Russische als de
Japansche troepen blijven in de stellin
gen, welke zij bezet hielden op 10 Augus
tus te middernacht plaatselijken tijd.
3o. Een gemengde commissie van twee
Vertegenwoordigers van de Sovjet-Unie
en twee vertegenwoordigers van Japan-
Mandsjoekwo, met een /scheidsrechter
door beide partijen tezamen gekozen uit
de burgers van een derden staat, zal wor
den gevormd tot het regelen van de grens
in de omstreden sector.
4o. Deze commissie zal werken op grond
van de overeenkomsten en kaarten, welke
de handteekening dragen van de gevol
machtigde vertegenwoordigers van Rus
land en China.
De beide eerste punten van het Russi
sche voorstel werden door Sjigemitsoe
'zonder meer aangenomen. Hij verwierp
in het derde punt evenwel de functie van
scheidsrechter. Litwinof zette uiteen, dat
de aanwezigheid van een niet belangheb
bend scheidsrechter in de commissie de
beste garantie zou zijn voor een succes
van de regeling, doch hij wilde, ten aan
zien van de tegenwerpingen van den am
bassadeur, hier niet op aandringen. Hier
mede was dus ook het derde punt gere
geld.
Geen overeenstemming is bereikt ten
aanzien van het vierde punt. Sjigemitsoe
heeft voorgesteld ook ander materiaal te
gebruiken, dat tot nu toe nog niet is ge
zien door de regeering van de Sovjet-
Unie en waarvan deze geen kennis heeft.
Sjigemitsoe heeft evenwel beloofd, dat
hij zijn regeering zou raadplegen en zoo
spoedig mogelijk antwoord zou geven.
„STAAKT HET VUREN".
Men wist aanvankelijk te Moskou niet,
hoe de Japansche militairen de beslissing
van de diplomaten zouden opvatten.
Ook te Tokio was men voorzichtig en
wachtte het Japansch ministerie van oor
log eerst de officieele rapporten uit Mos
kou af, alvorens het staken van het vuur
te gelasten.
Vanmiddag te twaalf uur plaatse
lijke tijd, heeft echter het Japansche
commando bij Tsjang Koe Feng het
signaal „vuur staken" doen blazen.
SOVJET-RUSSISCHE TROEPEN DOOR
GEDRONGEN OP MANDSJOEKWO-
GEBIED.
Tot nu toe hebben de Sovjet-Russische
troepen vermeden door te dringen op het
gebied van Mandsjoekwo, doch Woensdag
zijn zij enkele honderden meters op dit
terrein opgerukt. De verklaring hiervan
is volgens Moskou als volgt:
De grens loopt langs de top van de heu
vels en ligt slechts een kilometer van den
oever van het Khasan meer, waardoor
het zeer moeilijk is een Japanschen aan
val af te slaan zonder op Mandsjoegebied
door te dringen. Hetzij om verliezen te
voorkomen hetzij om snel een einde te
maken aan de Japansche legermacht, wel
ke was samengetrokken, hebben de Rus
sische officieren zich laten verleiden de
grens over te steken. Ernstige gevolgen
heeft dit tot nu toe, gezien de overeen
komst te Moskou, nog niet gehad.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
TOKIO: Het groote feit van den dag is,
dat er gisteravond een overeenkomst is
tot stand gekomen tusschen den Russi-
schen volkscommissaris van buitenland
sche zaken Litwinof en den Japanschen
ambassadeur te Moskou Sjigemitsoe. De
beide diplomaten kwamen overeen, dat de
vijandelijkheden om 12 uur hedenmiddag
gestaakt zouden worden en dat de Japan
sche en Russische troepen voorloopig zou
den blijven in de stellingen, welke zij om
middernacht (plaatselijke tijd) zouden
hebben bezet. Voorts zal het grensgeschil
geregeld worden door een commissie,
waarin twee Russen, een Japanner en een
bewoner van Mandsjoekwo zitting zullen
hebben. Omtrent een neutralen voorzitter
werd men het niet eens, evenmin over het
Socialistische S.S. „Das Schwarze Korps"
heeft in zijn nummer van 11 Augustus een
hoofdartikel geschreven naar aanleiding
van de toespraak van den H. Vader over
het racisme.
Wij zullen dat artikel onzen lezers be
sparen. Eén aanhaling is ons geoorloofd,
om het heele artikel te typeeren. Wij ci-
teeren:
„Zal de Paus een strijd met het fas
cisme nog aandurven? Zullen zijn raadge
vers toelaten, dat hun oude heer, eigenzin-
nog en onverbeterlijk, een strijd ontketent,
die de Heilige Stoel zelf zal schokken?"
Zoo schrijft men over het Hoofd der Ka
tholieke Kerk, over de eerbiedwaardige
persoonlijkheid van den Paus. Dat is „be
schaving" van het moderne heidendom!
TWAALF INZITTENDEN
OMGEKOMEN.
Negen journalisten slachtoffers.
Tijdens vliegdemonstraties, die werden
gehouden ter gelegenheid van de St. Ste-
phanus-feesten en waaraan door Neder-
landsche, Engelsche en Fransdhe vliegers
werd deelgenomen, is een Hongaarsch
vliegtuig, waarin negen journalisten za
ten, neergestort. Alle inzittenden (n.l. 9
journalisten en 3 leden der bemanning)
kwamen om het leven. Het waren allen
Hongaren.
Het vliegtuig-ongeluk is in de nabijheid
van Debreczen gebeurd. Negen journalisten
hadden zich naar de stad begeven om aan
wezig te zijn bij de internationale sport-
vliegdemonstraties. Op den terugweg naar
Boedapest stortte het toestel neer.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Wapenstilstand tusschen de Russen en
de Japanners aan de grens van Mand
sjoekwo. (1ste blad).
De Joodsche artsen in Duitschland wor
den ook uit hun woningen gezet. (2de
blad).
Duitsche perscampagne bemoeilijkt de
bemiddelingsactie van Runciman in Tsje-
cho-Slowakije. (2de blad).
gebruik van de kaarten, welke de grens
zullen moeten aanwijzen.
De wapenstilstand is inderdaad vanmid
dag ingegaan, maar daarmede is het grens
conflict nog niet opgelost. De partijen
staan nog tegenover elkander en als de
generaals aan beide kanten eens een booze
bui krijgen, is de kans op een opnieuw
losbranden van den strijd heelemaal niet
uitgesloten.
PRAAG: Over den toestand in Tsjecho-
Slowakije komen goede en slechte berich
ten uit Praag, schrijft de „Times", het be
kende leidinggevende Engelsche dagblad.
Tot nu toe is lord Runciman erin geslaagd,
zich de genegenheid der beide'partijen te
verzekeren en hierover moet men zich
verheugen. Men moet evenwel de cam
pagne van de Duitsche pers tegen Tsjecho-
Slowakije betreuren. In deze campagne
wordt systematisch verzwegen, hetgeen in
tegenspraak is met het doel van de cam
pagne. Over het algemeen is men op White
Hall optimistisch gestemd ten aanzien van
de zending van Runciman.
De „Manchester Guardian" maakt ech
ter melding van onrustbarende militaire
voorbereidingen in Duitschland. Deze voor
bereidingen ziet men overal in het Westen,
Zuiden en Zuid-Oosten. Kort geleden zijn
tien of twaalf militaire treinen binnen
drie dagen over de spoorlijn Neurenberg-
Ulm gepasseerd. De boeren hebben op
dracht gekregen hun paarden gereed te
houden voor de militaire autoriteiten met
ingang van 20 Augustus. In sommige gebie
den hebben mannen, die te oud zijn om
r.og te dienen, doch die wel gebruikt kun
nen worden in de garnizoenen, opdracht
gekregen zich' op 22 Augustus te melden
bij de autoriteiten voor het maken van
oefeningen, welke zullen duren tot 28 Oc
tober. De soldaten, die met groot verlof
zouden gaan en die een dezer dagen zou
den afzwaaien, hebben bericht gekregen,
dat zij nog een maand onder de wapenen
moeten blijven.
Afbrekende Actie
De Ontwikkelingscommissie te Ter Aar
en Omstreken heeft in haar ontwikkelings
gang een sprong in het duister gedaan.
Immers, dat deze commissie de cultureele
ontwikkeling der inwoners van Ter Aar
en omgeving ter hand heeft genomen is
niet dan lofwaardig en daartegen gaat
ons bezwaar niet. Doch wat zin heeft het,
wanneer deze commissie een comité gaat
uitnoodigen, dat zegt de belangen te zul
len behartigen van de koude grondtuin-
ders in Nederland?
Eenerzijds moet het deze commissie
overbekend zijn, dat reeds jaren de
L.T.B. en C.B.T.B. ook en niet het
minst voor de belangen der koude
grondtuinders zijn opgekomen. Het
getuigt dus niet van een loyale hou
ding. Anderzijds is de vraag gewet
tigd, welke waarborg van betrouw
baarheid dit Nationaal Comité biedt,
ter behartiging van de belangen der
koude grondtuinders, dat als een pad
destoel bij slecht weer uit den grond
is opgekomen en allures aanneemt,
welke niet vreemd zijn aan andere uit
de crisis geboren bewegingen.
Het kan zijn nut hebben de leden der
bedoelde commissie en de aanhangers van
de actie van het genoemde comité er op
te wijzen, dat de L.T.B. o.m. het volgende
voor de koude grondtuinders heeft ge
daan.
Extra steun werd verkregen voor de
Venen; de minimumprijzen werden op
aandringen van den L.T.B. verhoogd; de
steun aan de kleine tuinders is een pro
duct van zijn actie; verlaging der omzet
belasting op fruit werd verkregen dank
zij het optreden van het Kamerlid Groen,
Voorzitter van den Tuindersvakbond L.
T. B.; de bedrijfsmaatregelen, welke op
zich reeds een bescherming zijn van de
kleine bedrijven, werden in vele opzich
ten nog gewijzigd omwille van de Veen-
sche tuinders. Dat is wat o.m. de L.T.B.
deed en waaraan het feit, dat 80 pet. der
leden-tuinders koude grondtuinders zijn,
natuurlijk niet vreemd is. Dit laatste is
evenzeer aanleiding dat de L.T.B., be
kend met de omstandigheden, waarin deze
tuinders nog verkeeren, op zijn post blijft.
Hier staat tegenover, dat genoemd Natio
naal Comité met veel bombarie bestaande
moeilijkheden constateert, en, zonder op
eenig eigen resultaat te kunnen wijzen,
zich uitslooft op organisaties als de L.T.B,
af te geven en het te doen voorkomen
alsof deze organisaties in het verleden
niets hebben gedaan om mistoestanden op
te heffen.
Het is het goed recht der betrokkenen,
ja zelfs hun plicht om te strijden voor de
verbetering van hun toestand, maar wat
voor zin heeft het daartoe het goede be
staande over boord te werpen en iets
nieuws waarvoor alle waarborg voor goed
ontbreekt, althans niet is bewezen, daar
toe in te schakelen.
De L.T.B.-leden weten dat de leden van
hun Hoofdbestuur alsook hun afdeelings-
besturen voor hen op den bres staan en
hun deugdelijke actie in den Haag wordt
gerespecteerd. Bovendien weten zij in
deze organisatie hun belangen te behar
tigen zonder aan hun principe schade te
doen.
Het zou al jammer zijn, wanneer dit
Comité er slechts in slaagde het vertrou
wen in de bestaande organisaties te ver
zwakken. Want dit ontmoedigt de leden
binnen deze organisaties hun volle activi
teit te ontplooien en het gevolg hiervan
is weer, dat de moeilijkheden voor de
koude grondtuinders eer zullen vermeerde
ren dan zoo spoedig mogelijk zullen ver
minderen.
Binnenland
Zwaar weer boven Rotterdam. (3de
blad).
Kassier in een kluis opgesloten. (3de
blvad).
Sport en Wedstrijden
De Europeesche zwemkampioenschappen
te Londen. Jo Waalberg geslagen. (3de
blad).
De Japanees Amano verbetert het oude
wereldrecord 1500 m. borstcrawl van Arne
Borg. (3de blad).
VOLKOMEN ONDERDRUKKING VAN
ALLE BIJZONDERE SCHOLEN
IN OOSTENRIJK.
In de „Oostenrijksche Landdienst" publi
ceert staatscommissaris Platter een artikel,
getiteld „Nationaal-socialistische Staat en
School". Uitgaande van de gedachte, dat het
nationaal-socialisme geen onderscheid in
afkomst, stand en belijdenis kent, maar
door de gemeenschapsschool de vorming
van het volk tot een eenheid nastreeft,
éischt hij principieel, dat de staat aan alle
bijzondere scholen het bestaansrecht zal
ontnemen. Door een dergelijke maatregel
zou slechts punt 20 van het Partijprogram
vervuld worden, waarin geschreven staat,
dat de Staat voor de grondige uitbouw van
het geheele volksschoolwezen te zorgen
heeft.
DE „KARIMATA" VISCHT EEN GOUDEN
MUNTSTUK EN EEN HORLOGE OP.
Nadat de „Karimata" vannacht eenige
Spaansche matten en een. stuk wrakhout
had opgevischt, zijn vanmorgen een gou
den muntstuk en een horloge opgehaald.
De „Karimata" bevindt zich thans op de
grens van het afgepaalde gebied. De em
mers stooten tegen een wrakstuk. Met nieu
wen moed en met herleefde spanning wordt
thans in zuidoostelijke richting doorgebag-
gerd. In ieder geval wordt nog vijfentwin
tig meter doorgegaan. Van de resultaten
zal afhangen, of men er dan toe zal over
gaan, den molen ongeveer zestig meter
achteruit te halen, om dan rechts van het
thans afgewerkte gebied opnieuw te be
ginnen.
DR. FENTENER VAN VLISSINGEN
PLEIT VOOR HANDELSVRIJHEID.
Teekenen wijzen op keerend getij.
Dr. F. H. Fentener van Vlissingen, eere
voorzitter van de Internationale Kamer
van Koophandel, wijst in het orgaan van
deze organisatie „World Trade" op de
noodzakelijkheid, definitieve stappen te
doen in de richting van grootere vrijheid
op handelsgebied.
Verleden jaar zomer, aldus verklaart
dr. Fentener van Vlissingen, schenen de
kansen voor een dergelijk initiatief gun
stig, doch de gelegenheid duurde niet
lang.
Er zijn echter, zoo vervolgt hij. op het
oogenblik enkele welkome teekenen, wel
ke er op wijzen, dat het getij weder keert.
Het is nog veel te vroeg om zelfs maar te
raden naar den loop der komende econo
mische ontwikkeling. Doch zoodra deze
voorteekenen juist blijken te zijn en wij
ons wederom bevinden in een tijdperk
van toenemende productie en handel met
zelfs maar de geringste verslapping in de
politieke spanning, moeten de naties dezen
keer waar zij maar kunnen, de gelegen
heid aangrijpen en op zijn minst een be
gin maken met een volledige en openhar
tige bespreking van de veel mogelijkhe
den tot ontwikkeling van den handel, die
uiteengezet zijn in de bewonderenswaar
dige plannen en aanbevelingen, die de
laatste paar jaren zijn opgesteld.
„Hbld."