Japan herovert de heuvels
in Mandsjoekwo
Een onverwachte wending van het
grensincident
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1938
29ste Jaargang No. 9096
Telefoon: Redactie 15. wAdv. en Abonn.-taiïeven zie pag. X
Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OIV4STREKEN Giro 103003. Postbus 11.
SPOEDVERGADERING VAN
JAPANSCHE MINISTERS
Wie begon met de
vijandelijkheden
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag hebben Japansche troepen de
Tsjangkoefeng- en Sjatsauping-heuvels
aan de grens van Mandsjoekwo en de
Sovjet-Unie heroverd. Deze heuvels
op ongeveer 125 K.M. ten Westen van
Wladiwostok gelegen, werden twintig
dagen te voren door Russische troe
pen bezet.
Volgens mededeelingen van Japansche
zijde ondernamen de Russische troepen om
2 uur 's nachts een aanval op de Japansch-
Mandsjoekwosche. troepen. Het Kwan-
tong-leger sloeg dezen aanval af geduren
de een strijd, die tot zes uur in den mor
gen duurde en die eindigde met het herstel
der integriteit van het gebied van Mands
joekwo, aldus het communiqué van de lei
ding van het Kwantoeng-leger.
Bij dezen strijd hebben de Russische
troepen een verlies geleden van ongeveer
200 man, van wie er dertig gedood zijn.
De Japanneezen maakten zich meester
van 11 tanks, 2 stukken berggeschut, een
anti-kanon, twee mitrailleurs en twee gas
maskers.
Ook de Japanners hebben aanzienlijke
verliezen geleden; aan hun kant sneuvelden
verscheidene officieren.
Te Tokio zijn de voornaamste mi
nisters Zondagavond in spoedvergade
ring bijeengekomen. Te voren had de
Japansche regeering reeds besloten te
protesteeeren tegen 't incndent, dat tot
den strijd heeft geleid. Daarbij wordt
er de aandacht op gevestigd, dat de
schuld bij de Sovjets ligt, die den aan
val zijn begonnen.
DE RUSSEN SPREKEN TEGEN.
Het bericht van het nieuwe incident in
het Tsjangkoefeng-gebied werd eerst Zon
dagmiddag laat te Moskou bekend.
Men spreekt te Moskou de berichten, dat
bij het gevecht aan de Mandsjoerijsch-Sov-
jet-Russische grens gebruik zou zijn ge
maakt van tanks en zware artillerie, te
gen.
Verder wordt het bericht tegenge
sproken, dat het aan een Japansch-
Mandsjoerijsche afdeeling gelukt zou
zijn, de door de Sovjet-Russen bezette
heuvels te heroveren.
Volgens de Russische lezing van het in
cident hebben Japansche troepen do grens
tusschen de Sovjet Unie en Mandsjoekwo
geschonden ten Westen van het Khassan-
meer. Gedurende den nacht hebben de Ja
pansche troepen onverwacht artillerievuur
geopend op de Russische grenstroepen. De
Japanneezen hebben vier kilometer van
het gebied der Sovjet-Unie bezet.
Het gevecht duurde verscheidene uren.
De Japansche troepen ontmoetten hevigen
tegenstand en zij leden groote verliezen
aan menschen en materiaal.
ONVERWACHTE WENDING VAN
ERNSTIG KARAKTER.
De tamelijk onverwachte keer, welke in
de situatie bij Tsjang Foeking is gekomen,
heeft thans een zeer ernstig karakter gekre
gen.
Te Tokio krijgt men den indruk, dat de
ernst van den toestand op verscheiden ele
menten berust:
1. De kwestie Tsjang Koefeng was, zoo
wel door Moskou als door Tokio in handen
der diplomaten gesteld.
Het treffen in den afgeloopen nacht
schijnt er op te wijzen, dat de militairen de
zaak weer in handen hebben genomen.
2. In deze affaire speelt de kwestie van
het prestige een belangrijke rol, welke meer
en meer aan het licht treedt. Voor de Rus
sen schijnt het thans moeilijk toe te geven,
dat de Japanneezen een gebied hebben be
zet, waar Moskou rechten op beweerde te
hebben en daarvan op groote schaal mede-
deeling deed.
Volgens inlichtingen, ontvangen uit de
streek, waar zich het incident heeft voorge
daan, zouden zich daar belangrijke strijd
krachten bevinden. Er zou geen enkele
twijfel bestaan over de hevigheid van den
strijd, welke zich Zondagochtend heeft
afgespeeld.
Dat de Japansche ministers gisteroch
tend in allerijl een bijeenkomst hielden,
doet het sensationeele karakter van dit in
cident nog toenemen.
Te Tokio neemt men een groote reserve
in acht ten aanzien van de verdere ontwik
keling van het conflict.
„Voor ons is de zaak thans afgedaan".
D'e zegsman van het leger, majoor Akiya-
ma, heeft aan den correspondent van Ha-
vas te Tokio over de bezetting der heuvels
verklaard:
„Voor ons is de zaak thans afgeloopen.
Wij hebben het gebied van Mandsjoekwo
met geweld heroverd en wij verlangen
niets meer. De plannen van de Sovjet-Unie
zijn ons niet bekend, maar als zij de heu
vels mochten willen terugnemen, zullen
zij zich op een nog steviger onthaal moe
ten voorbereiden."
Akiyama zeide verder, dat het be
sluit om tot een tegenaanval over te
gaan en daarbij de heuvels te herne
men, ter plaatse werd genomen door
den Japanschen legerbevelhebber, die
hiertoe volkomen bevoegd was, zon
der Tokio te raadplegen.
De zegsman zeide verder, dat de minister
van Oorlog het bombardeeren van Koreaan-
sche dorpen, welke bombardementen vol
gens berichten uit Tokio nog altijd voort
duren, als zeer ernstig beschouwd. De ver
antwoordelijkheid voor den strijd bij de
heuvels ligt volgens Tokio geheel bij de
Sovjet-Unie, welker troepen Zaterdagnacht
een aanval begonnen met tanks, gesteund
door artillerie-vuur, deze aanval werd zoo
uitgevoerd, dat hij zorgvuldig voorbereid
moet zijn.
HEVIGE GEVECHTEN BIJ
KIOEKIANG.
Er zijn hevige gevechten uitgebroken op
ongeveer 10 K.M. ten Zuiden en 15 K.M.
ten Z.W. van Kioekiang. De Chineezen bie
den er hardnekkigen tegenstand. Zij heb
ben een geslaagden flankaanval uitge
voerd.
Intusschen wordt ook bloedig gevochten
aan den noordelijken oever van den Yangt-
se op 20 K.M. ten Z.O. van Taihoe, 'op 40
K.M. van de grens van Hoepei, vanwaar
10.000 Japanneezen probeeren op te ruk
ken. Twee Japansche eenheden steunen
deze troepenafdeelingen. Er komen nog
steeds Japansche versterkingen in Midden-
China aan. De meeste troepen komen pas
uit Japan, o.m. de af deelingen Saito en Hi-
rota.
Wegens de tegenwoordige spanning in
Mandsjoekwo zijn den laatsten tijd slechts
weinig Japansche troepen uit Noord-China
naar het front aan den Yangtse gediri
geerd. Te Nanking zijn 10.000 man Japan
sche troepen aangekomen uit het lager ge
legen gebied van den Yangtse.
FRANSCH MISSIEHUIS VERNIELD.
Uit goede bron wordt vernomen, dat Ja
pansche vliegtuigen den 26sten Juli het
stadje Teian in de provincie Kiangsi, hal
verwege tusschen Foekiang en Nantsjang
gelegen, hebben verwoest. Hoewel het mis
sie-huis der Fransche Lazaristen duidelijk
met Fransche vlaggen bedekt was, werd
het geheel vernield. Het personeel der mis
sie bleef ongedeerd en is naar Nantsjang
overgebracht.
SCHRIJVEN
WAT ANDERE BLADEN
VOORAL GEEN MAATREGELEN.
Onder dit opschrift bevat de Chr. Hist.
Nederlander een beschouwing in ver
band met een conclusie van De Maas
bode, die maatregelen bepleitte tegen het
zaaien van haat e.d.
Het Christ. Hist, blad is het met die
conclusie niet eens. Het schrijft o.m.:
Wie op grond van het geschrijf in de
nat. soc. pers een persbreidel of soort
gelijke maatregelen bepleit, bewijst
dat geschrijf niet alleen te veel eer,
maar handelt tevens precies naar de
diepste verlangens van deze nationaal-
socialisten.
Zij immers willen niets liever dan den
martelaar spelen, omdat zij in het spe
len van die rol politiek voordeel speu
ren.
Daarom moest de last, die ir. Mus-
sert op het Blauwe Zand ondervond, in
alle opzichten uitgebuit worden.
Daarom moest de Haagsche politie
voorgesteld worden als opzettelijke
vervolgers van rustige nationaal-socia-
listische burgers, die kennissen naar
den trein brengen.
En een zelfde martelaarsrol zou ook
weer gespeeld worden bij verbod van
het „nationale" dagblad. Vragen aan
den minister interpellaties, processen,
collectes voor steun aan de martelaren,
klachten wegens beleediging, gemopper
als andere bladen, die tegen de N.S.B.
schrijven, niet zouden worden verboden
welke een heerlijk propagandama
teriaal zou dit alles vormen voor hen,
die in navolging van het Duitsche re
gime de demagogie bewust als middel
in den politieken strijd aanvaarden.
Waarlijk, men zou den Heeren geen
grooter genoegen kunnen doen dan hun
op deze wijze stof tot gejammer te ver
schaffen.
Laat' men liever rustig het dagblad
der N.S.B. laten praten. Luisteren doen
er toch niet veel meer. En zij, die dit
nog wel doen, raken zoo afgestompt bij
de dagelijksche her-lezing van alle
vreeselijkheden, '^dat zij het blad ten
slotte als een probaat middel tegen de
zenuwen zullen gaan beschouwen.
De Gelderlander merkt hierbij op,
dat er een kern van juistheid in boven
staande beschouwing steekt, maar dat er
toch een grens moeten worden gesteld aan
haatzaaierij en verdachtmakingen:
Te veel aandacht schenken aan het
holle gedaas in de Nat. Soc. pers, zoo
als b.v. het eindeloos geschrijf over Oss,
waarvan bijna iedereen beu is gewor
den, kan inderdaad te veel eer zijn
voor zulk een gedoe. Menschen met
evenwicht zullen er zich niet door uit
het lood laten slaan.
We hebben echter deze week er nog
op gewezen, dat er echter ook een heel
oppervlakkig denkend deel der mensch-
heid is, waarop het stelselmatig voort
bordurend op het stramien van ver
dachtmakingen en wat dies meer zij,
helaas wel indruk maakt.
Nu meent „De Nederlander", dat de
bestaande verantwoordelijkheid van de
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
TOKIO: Er is gisteren onverwacht een
sensationeele wending gekomen in den
stand van het grensincident aan de Rus-
sisch-Mandjoerijsche grens. De Japanners
hebben de Russen, die de befaamde heuvels
eenige weken geleden hadden bezet, met
geweld verjaagd. Zij beweren, dat de Rus
sen eerst begonnen zijn en dat zij toen van
de gelegenheid gebruik gemaakt hebben om
de aanvallers uit het betwiste gebied te ja
gen. Deze lezing van het geval gelooft na
tuurlijk niemand. Het schijnt evenwel, dat
het bevel zich meester te maken van de
omstreden stellingen niet is gekomen van
Tokio, doch uit Mandsjoekwo. De Japan
sche officieren konden niet dulden, dat zij
door de Russan werden getart.
Een dergelijk ingrijpen in echter een
uiterst gevaarlijke daad.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat in een
anderen tijd een dergelijk incident bijna ze
ker tot een oorlog zou hebben geleid. Doch
reeds herhaaldelijk zijn in den laatsten
tijd Japansche en Russische troepen slaags
geraakt en hebben de regeeringen dit als
„plaatselijke incidenten" behandeld, want
geen van beide landen wil een oorlog ont
ketenen om enkele stukken land, welke van
geen waarde zijn. Japan heeft bovendien
nog reden om zijn militaire verplichtingen
niet te verzwaren door oorlog te maken te
gen een groote mogendheid.
Het Japansche ministerie van buiten-
landsohe zaken heeft dan ook reeds mede
gedeeld, dat den Japansche ambassadeur te
Moskou, Sjigemitsoe, opdracht is gegeven
de onderhandelingen, welke 20 Juli werden
onderbroken, te hervatten. Men zal zich
herinneren, dat op dezen datum de regee
ring van Japan heeft geprotesteerd tegen
het incident bij Tsjang Koefeng, doch te
vens heeft verklaard, bereid te zijn het in
cident vriendschappelijk te regelen op
voorwaarde, dat de Russen den ouden toe
stand zouden herstellen.
SALONIKI: Te Saloniki is een verklaring
onderteekend tusschen Bulgarije en de Bal-
ken-entente, waarbij aan Bulgarije het
recht wordt toegekend zich te wapenen. De
desbetreffende verbodsbepalingen van het
verdrag van Neuilly worden daarmee ter
zijde gesteld.
DiLbericht is te Sofia met groote vreugde
ontvangen. Generaal Daskalov, de Burgaar-
sche minister van oorlog, deelde het nieuws
aan het leger mede. In den avond vlogen
vliegtuigen boven de stad en wierpen vlug
schriften omlaag.
Het blad ,.Dnes" schrijft, dat het verdrag
een gevolg is van de politiek van verzoe
ning, welke Bulgarije heeft gevoerd. De
buurstaten hebben hierop geantwoord.
In den avond hebben studenten een op
tocht door de straten georganiseerd en voor
het koninklijk paleis brachten zij een hulde
met. fakkellicht.
strafwet voldoende is, om er in be
paalde gevallen gébruik van te ma
ken.
Naar onze meening is dit niet het ge
val. Het gaat niet enkel om de feitelij
ke beleediging, de feitelijke opruiing
te keeren, maar ook om de stelselma
tige haatzaaierij en verdachtmakingen
te kunnen treffen, die thans door de
mazen van het Wetboek van Strafrecht
glippen.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De Japanneezen hebben onverwacht de
door de Russen bezette heuvels in
Mandjoekwo heroverd. (1ste blad).
Mussolini antwoordt op de veroordeeling
van het rassenbeginsel door den Paus, dat
hij toch zal doorzetten. (3de blad).
Bulgarije mag herbewapenen (3de blad).
Ernstige treinramp op Jamaica (3de
blad).
Binnenland
Verhoogde monopolie-heffing op granen
(2de blad).
Nieuwe oogst van de „Karimata" (1ste
blad).
Studiedagen van de Derde Orde van Sint
Franciscus, te Katwijk (3de blad).
Benoemingen bij de paters Jezuieten
blad).
Ongelukken in het water. Verschillen
de personen verdronken. (2de blad).
Een bosch- en heidebrand bij Wychen
(2de blad).
Nederlander door Belgische grenscom-
miezen doodgeschoten. (2de blad).
Doodelijke verkeersongevallen. (2de
blad).
De machine-fabriek „Jaffa" te Utrecht
gedeeltelijk door brand verwoest. (2de
blad).
Nadere bijzonderheden betreffende den
brand te Rijsenburg. (2de blad).
Sport en Wedstri)den
Bartali wint de Tour de France. Drie
Hollanders rijden de ronde uit (2de blad).
Nationale wielerkampioenschappen te
Amsterdam. Van Vliet algemeen sprint
kampioen. Pijnenburg wint de achtervol
ging. (2de blad).
Zwemwedstrijden te Schiedam. Goede
tijd van Rie van Veen (2e blad).
De Hollandia-wedstrijden. Duitsche
successen in de Starklasse (2de blad).
De Nederlandsche Roei kampioenschap
pen. Dubbele zege voor Nereus. (2de blad).
De T.T.-reces in Assen. Duitsche meer
derheid in de zware klasse. Fraaie tweede
de plaats voor van Hamersveld. (2de blad).
Goede dag voor de Free Foresters. Voc
H wint van Ajax. (2de blad).
Duitschland slaat Joego-Slavië in de fi
nale der Europeesche zone voor de Davis-
cup. (2de blad).
Successen der Engelsche dames bij de
athletiekwedstrijden te Amsterdam (2de
blad).
De nationale athletiekkampioenschappen
te Hilversum. Vier Nederlandsche re
cords verbeterd (2de blad).
HET SPOORWEGONGELUK OP
JAMAICA.
LONDEN, 1 Augustus (A. N. P.) Het
spoorwegongeluk, dat zich heeft voorge
daan op Jamaica, nabij Kingston, heeft
volgens de laatste berichten zestig dooden
geëisch en men vreest, dat dit aantal nog
zal stijgen. De locomotief van een dichtbe-
zetten personentrein is even na het verla
ten van een tunnel ontspoord, waardoor
alle wagons omvielen. De tweede locomo
tief, welke in de bergachtige streken ach
ter den trein rijdt, reed in volle vaart op
de omgevallen wagens is, waardoor dezen
geheel werden vernield.
Het opruimingswerk is nog niet geëin
digd.
DE VERMISSING VAN DEN „HAWAII
CLIPPER."
MANILLA, 1 Augustus. (A. N. P.). Van
ochtend bij het aanbreken van den dag zijn
14 marinevaartuigen en 7 vliegtuigen van
hier vertrokken, teneinde het zoeken naar
den „Hawaii Clipper" te hervatten. De
schepen zullen den Oceaan grondig af
zoeken op elk punt waar het toestel ge
daald zou kunnen zijn, terwijl legervlieg
tuigen langs de kustlijn zullen zoeken.
DE REIS VAN HET PRINSELIJK PAAR, H. K. H. PRINSES JULIANA EN Z. K. H. PRINS BERNHARD VERLATEN DE
VEERBOOT NA AANKOMST TE GEDSER. PRINSES JULIANA HEEFT HAAR DOCHTERTJE OP DEN ARM. GRAAF
AHLEFELDT DRAAGT DE REISWIEG VAN PRINSES BEATRIX.