KERKNIEUWS FAILLISSEMENTEN Uitbreidingsplan van Wassenaar AGENDA BIOSCOPEN TE LEIDEN MAANDAG 25 JULI 1938 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. I HOE WORDT HET WEER? DROOG EN WARM. De Bilt seint: Verwachting: Zwakke tot matige, Wes telijke tot Zuidelij keg wind, afnemende be wolking, droog warm weer, behoudens ge ringe kans op onweer. Hoogste barometerst.: 763.3 Andaenes. Laagste barometerst.: 755.3 te Blacksod. Over Scandinavië en Finland en over Frankrijk en Zuid-Duitschland bevinden zich vlakke hoogedrukgebieden. In den hoogedruk over Zweden en Finland is het nog zeer warm en helder weer, over Frank rijk, Beieren en Oostenrijk zijn de tempe raturen een weinig onder normaal, doch het is er meest helder en windstil weer, zoodat het aldaar wel weer snel warmer zal worden. In onze omgeving heeft een ming invoer van vocht en daling van tern- Westelijke tot Zuid-Westeliijke luchtstroo- peratuur gebracht. De kern van de Oceaan depressie bevindt zich ten Westen van Schotland. Over de Britsche Eilanden is het bij Zuid-Westelijken wind eveneens vrij koel weer. Voor morgen mag ten onzent een terugdraaien van den wind naar het Zuiden worden verwacht. De bewolking neemt wat af terwijl de temperatuur weer tot boven 20 gra den Censius (67 graden Fahren heit) zal stijgen, Het zal droog zijn, behoudens een geringe kans op plaatselijk onweer. LUCHTTEMPERATUUR. 20.7 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.: Van Maandagnamiddag 9.34 uur tot Dinsdagmorgen 4.39 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 26 Juli voorm. 2.15 en nam. 2.40 uur. WATERTEMPERATUUR. Zweminrichting „De Zijl" 21 gr. C. Maan op 4.22 uur Dinsdagochtend. Maan onder 20.07 uur Dinsdagavond. zegging van Minister Colijn aan pater Beaufort, dat als er meer geld noodig is voor het werkfonds, dan zal er meer geld komen en ook de mededeeling, dat bijdra gen zouden worden gegeven aan gemeen ten met haarden van werkloosheid. Spr. brak speciaal een lans voor de jeugdige werklooze onderwijzers. Wij kunnen, al dus spr., niet volhouden, dat een nooit aangestelde onderwijzer geen werklooze zou zijn, waarom zou een werklooze met selaar meer aanspraak mogen maken op hulp dan een werklooze onderwijzer. La ten we hopen, dat onze fractie het vol gend jaar in deze kwestie gelukkiger en beter zal manoeuvreeren dan verleden jaar. Het is toch nog altijd beter het mi- nistèrieel leven van een minister af- te snijden, dan 16000 -menschen maatschap pelijk te zien ondergaan, meende spr. De defensiewetten besprekend, merkte spreker op, dat de verhouding van ons Katholiek volksdeel tot het geheel in aan merking genomen, blijkt, dat onze Ka tholieke gezinnen door hun getrouwheid aan Gods levenswetten een aanmerkelijk grooter percentage aan weerbare mannen leveren dan andere bevolkingsgroepen. Spreker hoopte, dat de feiten tot naden ken zullen stemmen en het gezinsvraagstuk nu eens in het juiste licht zal komen te staan en dat men consequent zal weten te handelen. En daarom vragen wij al dus vervolgde spr. zijn betoog voor de grootere offers, die door de defensie van de groote gezinnen worden opgeëischt: Een gpede geregelde kinderrente over de geheele linie; een billijk belastingstelsel naar draag kracht; billijke schoolgeldregelingen voor alle takken van onderwijs; gezinstarieven voor gas, water en elec- triciteit; een gezonde woning ook voor het groo te gezin; maar vooral: arbeid voor de werklooze kinderen. Tenslotte wees spr. op den grooten strijd tegen het neo-malthusianisme. Ons Ka tholiek geloof, aldus spr., staat streng af wijzend tegen het neo-malthusianisme. Tegenover het brutale optreden van den N. M.-bond, die steeds driester zijn kop opsteekt, past ook onzerzijds een steeds forscher verzet. Laten wij hopen, dat onze Christelijke regeering, het gewicht der zaak waarom het hier gaat beseffend en erkennend, het neo-malthusianisme wat krachtiger durft te bestrijden, dan alleen maar door het onthouden van de konink lijke goedkeuring op de statuten van den N. M.-bond. De openbare orde en de goe de zeden verzetten zich tegen de toepas sing van het neo-malthusianisme. Nadat de verschillende verslagen wa ren goedgekeurd betrad om half vijf de Aartsbisschop van Utrecht, mgr. J. de Jong, de vergadering. Met belangstelling Volgde Z. Exc. de uiteenzettingen van de rapporteurs inzake de bestrijding van het neo-malthusianisme, mr. Jos. de Voort, dr. J. B. Deelen uit Vught en den heer F. van Ditshuizen uit Zaandam. Toespraak van den Aartsbisschop. Alvorens de vergadering te verlaten richtte mgr. de Jong zich met een toe spraak tot de vergadering, waarin hij zeide gaarne deze gelegenheid te hebben aangegrepen om persoonlijk zijn groote waardeering te betuigen voor het streven en werken van den bond van groote ge zinnen en te wijzen op de belangrijke be- teekenis op godsdienstig en zedelijk ge bied. „De strijd gaat hier over en voor de grondslagen van het maatschappelijk le ven. De kunstmatige geboortebeperking en de daarmede samenwerkende genot zucht werkt destructief voor een volk. Alle natuurlijke middelen ter bestrijding daarvan zal niet baten als men niet de diepe overtuiging heeft, dat het huwelijk door Christus is ingesteld. Het is de groo te verdienste van uw bond de Christelijke principen van het huwelijk te verspreiden en te verdedigen. Er 'is veel Godsvertrou wen noodig om in dezen tijd het huwelijk goed te beleven. Gij streeft naar een nobel ideaal. Het geloof leert ons, dat God ons wel beproeft, doch tenslotte laat Hij ons nooit in den steek, als wij op Hem blij ven vertrouwen. Bescherming van de overheid is in dit opzicht noodzakelijk. Ook de maatschappij moet het groote ge zin tegemoetkomen, omdat het groote ge zin een onderpand is van den staat. Moge God uw werk zegenen"'. Tenslotte gaf de Aartsbisschop zijn bis schoppelijke zegen aan de vergadering. De vergadering werd hierop geschorst tot Zondagmorgen half tien. DE TWEEDE DAG. Op den tweeden dag van de Centrale Raadsvergadering werden de verschillen de jaarverslagen, alsmede de begrooting voor het jaar 1939 goedgekeurd. Opge merkt werd, dat als men een gezonde finan cieele basis wenscht, voor het hoofdbestuur, men er dan eerst voor moet zorgen deze te verkrijgen bij de afdeelingen. Bij de be stuursverkiezing waren aan de beurt van aftreden de heeren G. J. Eggink, Arnhem, H. C. M. Wijffels, 's-Hertogenbosch, J. H. J. Dekkers, Groningen, J. H. Jacobse, Alk maar. De heer Jacobse stelde zich niet meer herkiesbaar. ïn zijn plaats werd gekozen de heer Koster uit Bovenkarspel. De overige heeren werden herkozen. In de tusschentijdscne vacature, ontstaan door de ontslagname van den heer De Lange, werd de heer Bloem uit Amsterdam gekozen. De volgende Centrale Raadsvergadering zal te Groningen plaats vinden. Motie tegen het neo-mathusianisme. De besprekingen over den strijd tegen het neo-mathusianisme werden besloten met het aanvaarden van de motie, inge diend door de afdeeling Haarlem, welke luidde als volgt: „De Centrale Raad van den R. K. Bond voor Groote Gezinnen, in vergadering te Utrecht bijeen op 24 Juli 1938, gehoord de besprekingen naar aanleiding van het uit gebrachte rapport inzake de bestrijding van het neo-malthusianisme, noodigt het hoofdbestuur uit, zich te wenden tot den Minister van Justitie met het verzoek, wel te willen bevorderen, dat bij de wet worde verboden: a. het ten verkoop of ter verspreiding voorhanden nebben, verstrekken of aan bieden van anti-conceptioneele middelen; b. het reclame maken voor, of aanprijzen van de artikelen, genoemd sub a, en an dere en, in afwachting van het tot stand komen dezer wettelijke bepalingen den minister te verzoeken, bij de burgemeesters aan te dringen op reprimeeren van vergaderingen lot propaganda van het N.M.". Besloten werd een telegram van trouw en aanhankelijkheid te zenden aan H. M. o"e Koningin in dit voor haar zoo bijzon dere jaar. De behandeling van het kring rapport nam geruim en tijd in beslag. De conclusies werden na een uiteenzetting door den heer Wijffels in stemming ge bracht en aanvaard. Woningbouw voor groote gezinnen. Behandeld werd het rapport van de com missie van der Ven inzake den woning bouw voor groote gezinnen. De burge meester van Culemborg, de heer Y. Keestra, lichtte dit rapport nader toe. Hierbij werd opgemerkt, dat de verbetering van de huis vesting der groote gezinnen thans hoofd zakelijk afhangt van den goeden wil en het inzicht der gemeentebesturen. Hieraan blijkt nogal wat te haperen. Om in dit op zicht verbetering te brengen werd het v/enschelijk geacht, dat van Rijkswege een orgaan in het leven wordt geroepen. Dit orgaan zal tot taak hebben zich op de hoog te te stellen van de woningbehoefte in de onderscheidene gemeenten. Het voorstel om over te gaan tot naams verandering van den bond werd uitgesteld tot het volgend jaar, wanneer de herzie- ring der statuten van den bond ter goed keuring aan den Centralen Raad zal wor den voorgelegd. Het voorstel van de afdee ling Elsloo, waarbij het hoofdbestuur werd verzocht bij den Minister van Sociale Za ken de noodige stappen te doen en te trachten dezen te overtuigen van de nood- ze kelijkheid om het distribueeren van goed koop vet, boter, en groenten uit te breiden tot en met de gezinnen, die vrij zijn van rijksinkomsten- en gemeentefondsbelasting, en geen vermogen bezitten, werd aange nomen. De afdeeling Roosendaal vestigde de aan dacht op de zedelooze toestanden, welke zich meer en meer in onze grensstrook heb ben ontwikkeld en verzocht het hoofdbe stuur zijn invloed bij het openbaar gezag tc willen aanwenden om verbetering in deze treurige toestanden waaraan voor de opgroeiende jeugd niet te overziene ge varen zijn verbonden, te verkrijgen. Naar aanleiding van dit voorstel wees dr. de Boer op het verkeerde standpunt, dat door velen wordt ingenomen door een voort durend beroep te doen op de overheid. Wij constateeren met leedwezen, dat in andere landen, zooals Duitschland en Italië, de op voeding van de jeugd onttrokken wordt aan de ouders, daar de staat zich dat recht toe eigent. Het beroep op de overheid om in te grijpen bij wantoestanden op zedelijk gebied is volgens spr. meer een uiting van de slapheid van ons volk, de verwording van het kind in alle rangen en standen. De ouders zijn in de allereerste plaats de ver antwoordelijke opvoeders. In dezen tijd zien wij maar al te vaak, dat de ouders deze taak overgeven aan de kapelaans, zusters, juffrouwen en jeugdvereenigingen. Een krachtige reactie is noodig niet alleen in onze katholieke, doch in alle Nederland- sche huisgezinnen om hierin verandering te brengen en de ouders duidelijk te ma ken, dat zij in de allereerste plaats de op voeding van hun kinderen hebben te be hartigen. BENOEMINGEN IN HET BISDOM HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd: tot Pastoor te 's-Gravenhage (H. Jaco bus) den Hoogeerw. Heer Mgr. J. M. van der Tuyn; tot Rector te Voorburg (St. Antonius' Hove) den Hoogeerw. Heer Th. W. Pichot. PATERS VAN DEN H. GEEST Algemeen Kapittel. Gisteren, Zondag 24 Juli, is in het Groot- Scholastikaat der Paters van den H. Geest te Chevilly (bij Parijs) het 12-jaarlijksch Algemeen Kapittel begonnen, onder voor zitterschap van Z.H. Exc. Mgr. Dr. L. Le Hunsec, tit.-Bisschop van Europus, Generaal Cverste. Aan dit Kapittel nemen 69 leden der Con gregatie deel, onder wie 24 Missie-Bis- schoppen; verder de 9 leden van het Alge meen Bestuur, vertegenwoordigers uit 22 Afrikaansche Missiegebieden, uit Haiti, Guadeloupe en Martinique (Antillen), uit Canada, de Vereenigde Staten en Zuid- Amerika (Guyana); ten slotte uit Frank rijk, Ierland, Engeland, Italië (Rome), Ne derland, België, Duitschland, Zwitserland, Fortugal en Polen. Van de Nederlandsche Provincie zijn op het Algemeen Kapittel tegenwoordig Z. Hoogw. Exc. Mgr. B. Hilhorst, tit.-Bisschop van Metellopolis en Apost. Vicaris van Bagamoyo, de Hoogeerw. Pater Dr. L. Vo gel, Provinciaal, de Zeer Eerw. Pater J. Teernstra, Missionaris in Katanga (als ver tegenwoordiger van Z.H. Exc. Mgr. Ha- zaert, Ap. Vic. van Katanga), de Zeer Eerw. Pater H. Strick, Novicenmeester te Gennep. Als eerste punt op de lijst der Handelin gen van het Kapittel staat de verkiezing van een Algemeen Overste. Pater Fr. Stappers, t In den afgeloopen nacht is te Nijme gen plotseling overleden pater Fr. Stap pers, overste van het Bisschop Hamer- Missiehuis te Nijmegen en oud-provin ciaal van de Chineesche missie Mansiu. De overledene werd in 1876 geboren en in 1900 tot priester gewijd. Een jaar later vertrok hij naar de missie in China, waar hij twintig jaar verbleef. Daarna was hij achtervolgens rector van het missie huis Sparrendaal te Vught en rector van het Bisschop Hamer-Missiehuis te N-me- gen. Uitgesproken: L. Disseldorp, slager, Hoogmade, gem. Woubrugge B. No. 291. Cur.: mr. N. G. Geel kerken te Leiden. N. P. den Boef, 's-Gravenhage, Ising- straat 84a. Cur. mr. J. Hollander. J. C. Verheij, Renbaanstraat 66, Scheve re in gen. Cur.: mr. S. L. F. de Hartogh. W. F. Büller, winkelier te Voorburg, Pauwstraat 3. Cur.: mevr. mr. R. V. Hes- Polak. F. J. Wolff, kok, den Haag, Paul Gabriel- straat 20. Cur.: mr. E. Hertzberger. A. Pronk, huisschilder, Scheveningen, Vij zelstraat 5 en 5a. Cur.: mevr. mr. B. Men- singa Wieringa-Huykman. Bezwaren van vele zijden Behandeling door Ged. Staten van een 23-tal bezwaarschriften. De gemeenteraad van Wassenaar heeft 30 Juni van het vorige jaar een plan van uitbreiding voor het geheele gebied buiten de bebouwde kom vastgesteld, waartegen een zeer groot aantal bezwaarschriften wa ren ingediend. Een 23-tal van deze bezwaarschriften zijn heden in de openbare vergadering van Ged- Staten van Zuid-Holland, onder voorzit terschap van ihr. mr. dr. H. A. van Karne- beek, behandeld. De voorlezing van het rapport over deze bezwaarschriften door het lid van Ged. Staten, mr. J. J. R. Schmal, vorderde an derhalf uur. Namens den eigenaar van Groot-Persijn, den heer M. Cohn, maakte de heer J. de Haan bezwaar tegen het ontbreken van een extra-uitweg van Groot-Persijn met het oog op het zeer drukke verkeer op den Rijksweg, waafldoor men, komende van Persijn, per auto veelal minuten lang moet wachten om op den Rijksweg te kunnen komen. Verder lichtte de heer De Haan nog eenige bezwaren toe van bewoners van de Bommellaan, de Persijnlaan en de Klein - Persijnlaan. Namens de N.V. Mij tot Expl. van On roerende Goederen „Vijverberg" te 's-Gra venhage, werd bezwaar gemaakt tegen de omstandigheid, dat eenige bruggen door deze N.V. zouden moeten worden betaald. Als gemachtigde van den heer W. J. Jcchems voerde mr. L. J. van Gelein Vi- tringa o.a. aan, dat de heer Joch ems zeer groote sommen aan den fiscus heeft moeten betalen omdat zijn terrein bij Duindigt op basis van het uitbreidingsplan 1925 werd beschouwd als bouwterrein. Volgens het plan 1937 evenwel zou vrijwel elke moge lijkheid om deze bebouwing effectief te maken, zijn uitgesloten. De oud-burgemeester acht zich gedupeerd. Jhr. B. Ph. S. A. Storm van 's-Gravezande te Ommen, oud-burgemeester van Wasse naar, herinnerde aan den tijd, toen hij te Wassenaar kwam en er niets te koop stond, zoodat hij moest koopen per vierkante meter. Spr. heeft toen 21/2 a 3 ton gestopt in een stukje grond en voor 50.000 een villa gekocht, waaraan hij evenwel voor 65.000 had moeten laten verbouwen, om dat de villa geen moderne outillage had. Spreker is nu 9 jaren uit Wassenaar weg en hij woont bijna 5 jaren te Ommen. Zijn bezit te Wassenaar is in- tusschen zooveel in waarde gedaald doordat men de omgeving heeft ver knoeid, dat hij een schade lijdt, welke nog aardig wat grooter is dan hetgeen .spreker in de 18 jaren zijner burge meesterschap te Wassenaar aan Bur gemeesterssalaris heeft genoten. Men heeft er een buurt voor arbeiderswo ningen van gemaakt, waardoor het ka rakter van de villabuurt verloren is gegaan. Spreker heeft zijn huis te Was senaar aan een Katholieke instelling moeten verhuren, doch hij vraagt zich af, wat er zal gebeuren wanneer de twee jaren huur, welke nog resten om zijn. Komt het huis weer leeg te staan, dan wordt het lood gestolen en worden de ruiten ingegooid. Spr. beveelt aan om eenige winkels in deze omgeving te zetten, omdat daaraan een kolossale behoefte is. Wat het natuurschoon betreft, wijst spr. er nog op, dat alle hier geplaatste dennen bezig zijn dood te gaan omdat men een soort heeft geplant, dat voor de onderhavi ge gronden niet geschikt is. Namens de N.V. Beleggingsmaatschappij LEIDEN. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken te Leiden wordt van Zaterdag 23 tot en met Vrijdag 29 Juli a.s. waarge nomen door de apotheken J. E. M. ten Dijk, Haven 18, tel. 85 en A. J. Donk, Doeza- straat 31, tel. 1313. Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek, Wilhelminapark 8, tel. 274. MORGEN-(DINSDAG-) MIDDAG GEEN GELEGENHEID TOT HET VERKRIJGEN VAN MONDELINGE JURIDISCHE IN LICHTINGEN AAN ONS BUREAU. „Prudentia" te 's-Gravenhage, eigenaresse van het terrein „De Paauw", rondom het raadhuis, lichtte de heer De Bruyn eeni ge bezwaren toe. Als gemachtigde van F. Ooron Michiels van Verduynen en zeven anderen, zoomede namens Baronesse van Brienen te Londen, betoogde mr. A. F. Visser van IJzendoorn, dat de landgoederen Clingendael, Ooster beek en Groen enda el anderhalf uur gaans van het centrum van het oude Wassenaar zijn gelegen, terwijl zij slechts tien minu ten van den Haag af liggen. Het uitbrei dingsplan evenwel doet alsof aan de over zijde van de Wassenaarsche grens een va cuum is in plaats van de groote gemeente 's-Gravenhage. Spr. bepleitte een afzonderlijke regeling van het gebied tusschen de spoorlijn en de gemeente 's-Gravenhage gelegen, alzoo uit- lichting van dit gedeelte uit het onderha vige utibreidingsplan, opdat rekening kun ne worden gehouden met de bijzondere be langen voor deze aan 's Gravenhage gren zende terreinen welke eigenlijk Haagsche gronden zijn. De terreinen tusschen Deijl en Haagsche Schouw. Namens de N.V. Algemeen Handelsbu reau en Bouwmaatschappij „Alhabo" te Wassenaar en de N.V. Maatschappij voor hypothecair crediet in Nederland zette mr. A. N. Nicolspeyer uiteen, dat de terreinen dezer N.V.'s, liggende tusschen Den Deyl en de Haagsche Schouw, door het uitbrei dingsplan zeer aanmerkelijk in waarde zou den dalen. Voor hypothecair crediet kan de schade op een halve ton gouds worden ge steld. Mr. Boerlage zette de bezwaren van de N.V. Binnenlandsche Exploitatie-maatschap pij van Onroerende Goederen te Bloemen- daal en de N.V. Exploitatie-Maatschappij „Comoren" uiteen. Tegemoetkoming hier aan kan eenigermate geschieden door den aanleg van verbindingswegen tusschen de Katwijksche- en de Bfonkhorstlaan en tus schen de Bronkhorstlaan en den Schulp weg. Namens den heer S. van den Bergh Jr. te Waèsenaar en zes anderen lichtte mr. Nyssingh eenige bezwaren toe, betrekking hebbende op de terreinen Bakkershagen en „De Wiltsangh". Volgens het nieuwste uit breidingsplan zouden op de terreinen langs den Rijksstraatweg 5 villa's kunnen wor den gebouwd, d.i. een op 7 H.A., terwijl de wenschen van belanghebbenden hierop neterkomen, dat er 13 villa's met 1,5 a 2 H.A. grond per villa kunnen worden ge bouwd. Ir. P. Bakker Schut, directeur van den dienst voor Stadsontwikkeling en Volks huisvesting der gemeente 's Gravenhage, optredend namens deze gemeente, zette uiteen, dat ten aanzien van de bescherming van het natuurschoon in een gemeente als Wassenaar verder gaande maatregelen ver wacht hadden mogen worden. Zooals de zaak nu ligt zal het natuurschoon in Was senaar verdwijnen in een tempo dat vlug ger is naarmate de vestiging aldaar toe neemt. Een beroep van B. en W. van Wassenaar op financieele bezwaren doet volgens spr. eenigszins zonderling aan, juist omdat het hier de gemeente Wassenaar betreft, een gemeente die een zóó welgestelde bevolking heeft als weinig andere gemeenten in ons land. Indien ergens, dan moet het juist in Wassenaar mogelijk zijn om maatregelen tot behoud van natuurschoon door te voe ren, ook indien die financieele consequen ties met zich sleepen. THEATER J HOOFDFILMS INHOUD AANVANGSUUR KEURING Lido: Tarzan's wraak (Glenn Morris, Elea nor Holm). Je kunt niet alles hebben (Alice Faye, Charles Winninger). Romantisch Komisch iP- lederen avond 8.15 uur. Zondag van 2-7 uur. Zaterdag en Woensdag 2.30 uur matinée. Goedgekeurd v. volwassenen Casino: Modern Times (Charlie Chaplin). Verloving met hin dernissen (Jack Buschman). Komisch Komisch lederen avond 8 uur Zondag van 4—7 en 811 uur. Za terdag en Woensdag 2 30 uur matinée. Goedgekeurd Trianon: I'll take romance. (Grace Moore). Kom je ook bij de brandweer (Joe E. Brown). Amusement Klucht lederen avond 8 uur Zondag van 27 uur Zaterdag en Woens dag 2 uur matinée. Goedgekeurd v. volwassenen Rex: Prins en Bedelknaap. (Eroll Flynn, Claude Rains, Mauch twee lingen). Charlie Chaplin als filmheld. (Charlie Chaplin). Speelfilm Klucht lederen avond 8 uur. Zondag bovendien van 2 tot 7 uur. Matinée iederen werkdag om 2 uur. Goedgekeurd Luxor: i Afgekeurd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2