Het Britsche
koningspaar
vertrokken.
ZATERDAG 23 JULI 1938
29ste Jaargang No. 9089
Se- Cckióch^Soii^aiit
Telefoon: Redactie 15. MAdv. en Abonn.-tarieven rte paj. fc
Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbra 11.
EEN HARTELIJK AFSCHEID.
Onthulling van een monument te Villers
Bretonneux
De trein met het Engelsche Koninklijke
echtpaar is gistermiddag te 13.27 uur te
v illers-Bretonneux aangekomen. Alvorens
Parijs te verlaten, had de Koning een tele-
giam gezonden aan minister-president Da-
ladier, waarin hij zeide, dat de militaire
parade te Versailles een grooten indruk op
lem had gemaakt. Daladier heeft hiervoor
telegrafisch zijn dank uitgesproken.
Op hun reis naar Villers Bretonneux wer
den de Koning en de Koningin overal har
telijk toegejuicht. Te Villers inspecteerde
ce Koning de Fransche en Australische
eere-wachten. Voor het monument stonden
i onderden Australische oud-strijders opge
steld.
Nadat de vorsten op de officieele tribune
hadden plaats genomen, werden de volks-
l.ederen gespeeld. Sir Earle Page, vice-pre-
tident van den Australischen ministerraad,
verzocht den koning het monument te wil
len onthullen.
Bij de onthulling te Villers-Bretonneux
van het monument voor de in den oorlog
gevallen Australiërs heeft president Lebrun
een rede gehouden, waarin hij o.a. zeide
cat dit de derde keer is, dat op Franschen
bodem een monument wordt onthuld ter na
gedachtenis van de zonen van Engeland, die-
op Franschen bodem zijn gesneuveld; eerst
te Thiepval, daarna te Vimy, en thans op
het beroemde Plateau van Sancerre, ter
eere van het Australian New Sealand Army
Corps, de onweerstaanbare „Ansae's" van
het vierde Britsche leger, die van April tot
Augustus 1918 voor Amiens hebben gestre
den, 2000 krijgsgevangenen maakten, een
grooten oorlogsbuit vermeesterden en
20.000 dooden op het slagveld lieten. De
president verklaarde er prijs op te stellen,
naast den Koning van Engeland deze plec-
tigheid bij te wonen. Hij wees verder op
de nauwe samenwerking tusschen de beide
groote democratieën. Hun gemeenscha jp«v
li;k ideaal van gerechtigheid is de beste
waarborg voor het behoud van den vrede.
Tenslotte dankte president Lebrun na
mens de Fransche regeering de geheel re
geering van Ax-stralië in de personen var de
ministers, die aanwezig en de honderden
pelgrims, die de Oceaan waren overg sto
ken om zich te vereenigen op den bocem,
waar zij met de gesneuvelden hébNm ge
streden.
Ook koning George hield een rede. Hij
zeide o.a. dat het voor hem een groot voor
recht was dit grootsche monumen' te ont-
nullen en namens Australië den president
van de Fransche republiek te beg "oeten, het
hoofd van het groote volk, op welks bodem
men thans stond en waarmede Engeland is
verbonden door banden, die door het voor
bijgaan der jaren niet zullen kunnen wor
den verzwakt
Na de onthulling van het monument ble
ven nog slechts enkele minuten tijd voor
het afscheid. Koningin Elizabeth verklaarde
Lebrun diep co zijn getroffen dooT de ont
vangst die haar in Frankrijk bereid :s. Ko
ning George drukte Lebrun hatelijk de
hand en gaf ex en eens uitdrukking aan ge
voelens va-.: dankbaarheid voor de schit
terende ontvangsten, die een onvergotelij-
ken indruk bij hem zullen ach+enaten.
Lebrun zeio'e een souverein dank en ver
klaarde, da* 't 'oez -«k hem en de geheele
bevolking groote vreugde bereid heeft. Ver
volgens namen de Koning en de Koningin
afscheid van Jtanneney, Herriot Daladier,
de leden van de Fransche regeering en de
civiele en militaire autoriteiten. Tegenover
Albert Sarraur verklaarde de Koning nog
zeer voldaan te zijn geweest over de orde
maatregelen die genor'.en waren tijdens
zijn verblijf in Frankrijk.
In Calais bevond zich Geor^is Bonnet,
die den Koning en de Koning'n uitgeleide
deed.
De Koning en de Koningin z'js op 17 uur
30 aanboord vai hun jacht „Enchantress"
uit Calais vertrokken naar Dover, waar zij
om 19 uur 10 aankwamen.
WEER THUIS.
Spoedig nadat de koning en de koningin
in Buckingham Palace waren aangekomen
stroomde een duizendkoppige mor'gte sa
men voor het paleis.
Het „God save the King" werd gezongen.
De koning, de koningin en de beide prin
sesjes kwamen daarop op het balkon van
het paleis. De koning boog verscheidene
inalen en de koningin wuifde de menigte
toe, waarna zij herhaaldelijk handkussen in
ce richting van de juichende menigte wierp,
sonen op het balkon, onafgebroken toege-
Twee minuten bleven de vorstelijke per-
juicht door de enthousiaste menigte.
HET FRANSCHE MARIALE CONGRES
IN BOULOGNE SUR MER
Het Derde Eeuwfeest van de toewijding
van Frankrijk aan Maria
Onder grootsche deelname, zoowel van
de zijde der geestelijkheid als van de ge-
loovigen, wordt in Boulogne sur Mer het
Fransche Mariale Congres gehouden, ter
herinnering aan het feit, dat Lode wijk
XIII drie eeuwen geleden het land aan de
H. Maagd toewijdde.
Op Woensdag, 20 Juli, is het Congres ge
opend door den Kardinaal Legaat in de
basiliek van O. L. Vrouw van Boulogne,
een beroemde bedevaartsplaats.
Terwijl Donderdag de dag der kinderen
was, en in tegenwoordigheid van 50.000
personen, twintigduizend kinderen uit alle
deelen van het land de zegen van Maria
over Frankrijk hebben afgesmeekt, is
Vrijdag geheel gewijd geweest aan de stu
die. Vandaag, Zaterdag, hebben 350 huis
vaders, afgevaardigden uit alle provincies
en streken van Frankrijk, met aan het
hoofd Generaal Castelneau en Prins Xa-
verius van Bourbon Parma, de toewijding
van Lodewijk XIII vernieuwd.
Uit deze ontroerende toewijding laten wij
hier enkele passages volgen:
„Drie eeuwen geleden heeft de vrome
koning Lodewijk XIII als een ware vader
van zijn volk, zijn persoon, zijn koninkrijk
en zijn onderdanen aan U toegewijd.
Deze daad van dankbaarheid en toewij
ding willen wij, erfgenamen van een ge
deelte van zijn autoriteit, nu vernieuwen.
Wij wijden U, Moeder, de Fransche fa
milies toe. Onze christelijke families vor
men de meest solide burcht van het Katho
licisme. Maar in deze burcht is helaas een
bres geslagen door leerstellingen van ge
notzucht en egoisme. Laat onze huisgezin
nen succesvol aan deze aanvallen weer
staan, mogen de goddelijke wetten van het
leven er bewaard worden, mogen de heili
ge verbintenissen van het huwelijk er ge
ëerbiedigd worden, mogen de christelijke
deugden van het geloof er bloeien, de deug
den van nederigheid en standvastigheid,
waarvan gij ons in het Heilig Huisje van
Nazareth het voorbeeld hebt gegeven.
Wij vertrouwen U onze kinderen toe, o
Maria; mogen zij talrijk zijn in onze huis
gezinnen, en er eerbied en vreugde bren
gen".
Morgen, Zondag, zal de Pontificale Hoog
mis worden opgedragen door Kardinaal
Liénart, terwijl in den namiddag een gran
diose historische optocht door de straten
van de stad zal trekken.
OPENLUCHTSPEL „BLIND MARIEKEN"
TE UDEN.
Mgr. Diepen op 15 Augustus naar Uden.
Dezer dagen is het tooneeldecor voor
het openluchtspel „Blind Marieken" van
Jan Vuysters te Uden gereed gekomen.
Dit décor rond de oude lindeboom werd
aldus door den regisseur Kees van Iersel
ontworpen, dat de spelmogelijkheden van
het tooneelstuk tot hun volle recht kun
nen komen.
Geheel Uden wacht in spanning op de
komende feesten van de „Kraushirren"
(Kruisheeren) die zich driehonderd jaar
geleden in dit Brabantsche stadje vestig
den.
De feesten zullen him hoogtepunt be
reiken op 15 Augustus, als het miraculeu
ze beeldje van O. L. Vrouw ter Linden
met indult van Rome door Mgr. Diepen
gekroond zal worden in de parochiekerk,
daar de Kapel der Kruisheeren voor de
te verwachten drukte te klein zal zijn.
Naar ons zoo juist gemeld wordt zijn
voor de eerste opvoering van het open
luchtspel alle plaatsen reeds besproken.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
LONDEN: Het Engelsche koningspaar is
weer thuis. Het heeft een paar vermoeiende
dagen achter den rug, doch het week-end
komt goed van pas om zich weer te her
stellen. Het bezoek aan Frankrijk is overi
gens buitengewoon voorspoedig verloopen,
de ontvangst en het afscheid waren aller
hartelijkst en de gewisselde telegrammen
bij thuiskomst bevestigen nog eens de ge
voelens van hartelijke vriendschap tusschen
de beide groote Westersche democratieën.
TOKIO: Het incident aan de grens tus
schen Rusland en het Japansche wingewest
Mandsjoekwo is nog steeds niet uit de we
reld, maar vandaag ziet de toestand er toch
minder dreigend uit. De zaak is, dat Japan
natuurlijk geen lust gevoelt om op dit
oogenblik met Rusland oorlog te voeren.
Van den anderen kant vraagt men zich af,
wat Rusland in het schild voert. In de Ja
pansche bladen treffen we een verklaring
aan van het bezetten door Rusland van de
betwiste heuvel. De Russen zijn n.L overal
bezig om de grenzen te versterken, ten ein
de nieuwe ontvluchtingspogingen van ver
dachte ambtenaren onmogelijk te maken.
En bij deze grensversterking is thans ook
het oog gevallen op de gunstige ligging van
de bedoelde heuvel. Vandaar de happigheid
van de Russen om dit gebied, waar de
grenslijn toch al niet al te duidelijk te on
derscheiden valt, in te palmen.
„Kopenhagen" erf de
Belgische zelfstandig-
heidspolitiek
EEN VERKLARING VAN MINISTER
SPAAK.
Dit nummer beslaat uit vijf
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Vóór zijn vertrek naar Kopenhagen heeft
de Belgische minister-president Spaak een
verklaring afgelegd, waarin hij onder meer
zeide: „De landen, die te Kopenhagen ver
gaderd zullen zijn, vertegenwoordigen in
ons gekwelde Europa een strooming naar
gematigdheid, verzoening en xrrede. Wij
willen onze belangstelling geenszins aan
de groote vraagstukken onttrekken. Met
wie kunnen wij die beter bespreken dan
met degenen, wier belangen het meest met
de onze overeenkomen?
De agenda is nogal uitgebreid. Wij zul
len natuurlijk van gedachten wisselen over
den algemeen en toestand. Het zou mij niet
verbazen, wanneer minister Koht (Noor
wegen) het vraagstuk van bewapeningsbe
perking ter sprake zou brengen.
Waarschijnlijk zullen ook het vluchtelin
genvraagstuk en de kwestie der handelsbe
langen in Spanje behandeld worden.
De correpondent van het „Vaderland" te
Brussel meldt:
Het besluit van minister-president Spaak,
deel te nemen aan de conferentie der mi
nisters van buitenlandsche zaken van Zwe
den, Noorwegen, Denemarken, Nederland
en Luxemburg te Kopenhagen, heeft, in
sommige Belgische kringen, nogal veel kri
tiek uitgelokt. Zoo werd door verschillen
de WaaLsche couranten geschreven, dat Bel
gië, al meer en meer, zijn vroegere geal
lieerden, Frankrijk en Engeland, den rug
wil toekeeren om zich, definitief, op het
Noorden te oriënteeren. Anderen gingen
zelfs zoo ver te beweren, dat België ge
neigd zou zijn het lidmaatschap van den
Volkenbond onvereenigbaar te achten met
de nieuwe richting, sedert 1936 door dit
land gevolgd.
Vóór zijn vertrek naar Kopenhagen, in
gezelschap van dr. Van Langenhove, secre
taris-generaal en den heer Laghart, kabi
netschef van het departement van buiten
landsche zaken, heeft minister Spaak aan
de Brusselsche „Soir" o.m. het volgende
verklaard: Het bericht, betreffende mijn
reis naar Kopenhagen blijkt de aandacht
van een deel der publieke opinie te hebben
gevestigd op onze buitenlandsche politiek.
Het kan dus wel eenig nut hebben nogmaals
de internationale positie van België te be
palen. De Fransch-Britsche verklaring van
24 April 1937 en de Duitsche verklaring van
13 October 1937 hebben op de duidelijkste
wijze de zelfstandigheidspolitiek samenge
vat welke door de huidige regeering wordt
voortgezet. Het debat dat te Genève in den
schoot van het Comité der XXVÏÏI plaats
vond en de toelichting door mij. aan het
Belgische parlement verstrekt, hebben onze
positie ten aanzien van den Volkenbond en
de verplichtingen voortspruitend uit het
pact, gepreciseerd. Ik ben de meening toe
gedaan, dat wij, sedert twee jaar, in onze
handelingen, volkomen trouw zijn geble
ven aan de beginselen welke wij toen heb
ben uiteengezet. Er bestaat geen enkele re
den om een politiek te wijzigen, die her
haaldelijk, door het parlement werd goed
gekeurd en zeer zeker door de overgroote
meerderheid der Belgische bevolking wordt
bijgetreden.
In de gebeurtenissen der laatste weken
komt niets voor, dat speciaal de aandacht
verdient of beschouwd kan worden als een
verscherping of een verzwakking van onze
zelfstandigheids-politiek. Ik heb gezien, dat
sommige bladen spraken van „afglijding".
Ik begrijp de vrees niet, die sommige perso
nen blijkt te hebben aangegrepen. Onze
zelfstandigheidspolitiek is er op gericht in
de hartelijkste termen te leven met al onze
buren. Deze politiek vergt zekere „gestes"
van internationale hoffelijkheid zonder
welke de door ons gewenschte goede be
trekkingen onmogelijk zouden zijn.
Geen politiek van afzondering.
Wat de conferentie van Kopenhagen be
treft zeide de premier, dat deze bijeenkomst
niets anders is dan de natuurlijke voortzet
ting van een reeds bestaanden toestand.
Herhaaldelijk toch hebben de vertegen
woordigers van Nederland, Zwitserland,
Luxemburg en België te Genève, met hun
collega's'uit de Noorder landen geconfereerd,
om hun gemeenschappelijke houding ten
opzichte van de gestelde problemen te be
palen. Het komt mij ten zeerste gewenscht
voor, aldus mr. Spaak, dat België met de
landen die te Kopenhagen vertegenwoor
digd zullen zijn, de nauwst mogelijke eco
nomische en politieke betrekkingen onder
houdt. Onze zelfstandigheidspolitiek is geen
politiek van afzondering.
In de omgeving van den minister-presi
dent werd ons verzekerd dat, behalve de
kwesties, door mr. Spaak opgesomd verder
nog over de Zwitsersche opvatting van den
inhoud van artikel 16 van het Volken-
Het Engelsche Koningspaar is na het be
zoek aan Frankrijk weer in Engeland te
ruggekeerd. (2de blad).
De Duitsche gezant te Londen, von Dirk-
sen, heeft een onderhoud met Chamberlain.
(2de blad).
De Sudeten zouden geheime instructies
aan de plaatselijke organisaties hebben ge
geven. (2de blad).
Deensch schip ten Oosten van Barcelona
gebombardeerd en tot zinken gebracht.
(2de blad).
Het grensincident van Tsjangkoefeng.
(2de blad).
Binnenland
Op den onbewaakten overweg bij Meeden
is gisteren een vrachtauto door een trein
gegrepen; de bestuurder overleed aan zijn
verwondingen. (3de blad).
Sport en Wedstrijden
De Italiaan Bartali won gisteren de 14e
etappe van de Ronde van Frankrijk en is
practïsch winnaar. (3de blad).
Nieuw Nederlandsch record 300 M. van
Karl Baumgarten. (3de blad).
MINISTER STEENBERGHE TE
IJMUIDEN
Mr. M. P. L. Steenberghe, minister van
Economische Zaken, bracht heden, verge
zeld van dr. H. M. Hirschfeld, directeur-ge
neraal van het departement van Handel en
Nijverheid, een bezoek aan van Leer's
walsbedrijven en het hoogovenbedrijf.
Omstreeks tien uur vanmorgen arriveer
den de bezoekers per auto aan de steiger
te Velsen, waar een groot gezelschap ter
begroeting aanwezig was. Van het hoog
ovenbedrijf waren o.m. aanwezig de direc
teuren ir. G. A. Kessler en ir. A. H. Ingen-
housz, verder de commissarissen van de
hoogovens onder wien de heeren S. Ro-
drigues de Miranda en Jacq. Rustige, wet
houders van Amsterdam, mr. M. M. Kwint,
burgemeester van Velsen, mr. H. J. J.
Scholtens, burgemeester van Beverwijk, B.
van Leer, directeur der N.V. van Leer's
Vereenigde Fabrieken en directeur van de
N.V. van Leer's walsbedrijven, ir. C. Gel
derman, lid van de directie der N.V. van
Leer's walsbedrijven enz.
Met een stoombootje van den Rijkswater
staat voer het gezelschap allereerst naar de
walsbedrijven, waar de fabriek en het de
monstratiegebouw bezichtigd werden. Na
dat men hier genoten had van een kopje
koffie, werd de in aanbouw zijnde staalfa
briek bezichtigd. Het volgende bezoek gold
de Slakkenberg, gelegen in het duinterrein
nabij Wijk aan Zee. Omstreeks twaalf uur
werd een deel van het „Bergmassief" door
ontploffing uit elkaar geslagen ter verdere
vergruizing, waarna het materiaal naar al
le deelen des lands wordt verzonden om
te dienen tot verharding van wegen enz.
Vanmiddag zal de buizen-gieterij worden
bezichtigd en na de lunch in het Casino
der hoogovens wordt een bezoek aan het
hoogovenbedrijf gebracht, o.a. zullen de
ministers en de gasten een ijzerafsteek bij
wonen.
Tijdens een toespraak, welke minister
Steenberghe bij zijn bezoek aan de van
Leer's walsbedrijven hield, heeft hij mede
gedeeld, dat het H.M. de Koningin heeft
behaagd den heer B. van Leer te benoemen
tot officier in de orde van Oranje-Nassau,
als erkenning van zijn verdiensten als in
dustrieel.
bondspact van gedachten zal worden ge
wisseld. Tevens wordt het zeer waarschijn
lijk geacht, dat de Belgische premier van
de aanwezigheid, te Kopenhagen, van mi
nister Partijn, gebruik zal maken om ze
kere punten, die meer in het bijzonder Bel
gië en Nederlnad betreffen, samen te be
spreken.
NA DE ONTHULLING VAN HET AUSTRALISCH MONUMENT TE VILLERS BRETONNEUX DOOR KONING GEORGE,
LEGDE KONINGIN ELIZABETH EEN KRANS AAN DEN VOET VAN HET GEDENKTEEKEN.
