He! bezoek van het
Engelsche koningspaar
Een dag van feestelijkheden
Het Katholicisme in
de „Ostmark"
DONDERDAG 21 JULI 1938
Se Ccld^eh^Sotvïmit
Te'rz; 93s. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 10300S. Postbus 11.
DE KERK ZAL OPNIEUW MOETEN
BEGINNEN.
In het Zondagsnummer van de wel
ingelichte „Deutsche Presse" te
Praag, geeft een bijzondere corres
pondent een uitvoerige beschrijving
over de godsdienstige verhoudin
gen in het huidige Oostenrijk. Wij
ontleenen hieraan de volgende bij
zonderheden:
Oostenrijk bezat een groot aantal zeer
goede Katholieke scholen. Van de ongeveer
4000 leerlingen der kweekscholen bezoch
ten er meer dan 2000 de Katholieke Oplei
dingsscholen.
Verder telde Oostenrijk ongeveer 1400
Katholieke kloosterscholen. En als de kroon
op het werk stond boven al deze inrichtin
gen van onderwijs de Middel-Europeesche
Katholieke Universiteit van Salzburg.
Jammer genoeg zal het Katholicisme dit
alles in de toekomst niet kunnen behouden.
De reusachtig offers, die steeds opnieuw
voor de Salzburger-Universiteit gebracht
werden, zijn, menschelijkerwijze gesproken,
voor niets geweest. De Katholieke kweek
scholen wil men gelijkschakelen, zoodat de
geheele opleiding der onderwijskrachten op
één lijn komt te staan.
Wat de Katholieke instellingen voor La
ger Onderwijs betreft; deze zullen niet op
geheven worden, maar men zal, zooals ook
elders reeds is geschied, trachten zooveel
mogelijk leerlingen naar de neutrale scho
len te trekken, met het gevolg, dat de mees
te Katholieke inrichtingen wegens gebrek
aan leerlingen hun deuren zullen moeten
sluiten.
Ontelbaar zij de kleine zorgen van het
schoolwezen: In de jaren 1921 tot 1923
heeft Glöckel (Socialistisch Schoolpoliticus
Red.) alle Weensche schoolbibliotheken
„gezuiverd". De Index der Nationaal-So-
cialistische autoriteiten is nog belangrijk
omvangrijker.
Talrijk zijn ook de klachten der Katho
lieken over de hindernissen die het bijwo
nen der H. Mis op Zondag in den weg wor
den gelegd. (Excursies der Hitierjugend op
Zondag) en over de minachting waarmee
over de godsdienstoefeningen gesproken
wordt. (Paaschbiecht, schoolgebed, enz.).
Dat er veel onderwijzers zijn, die tijdens
het onderricht niet aarzelen de verderfe
lijke ideeën van Rosenberg te behandelen
en te propageeren, zal na dit ales wen nie
mand meer verwonderen.
Droevig is het lot, dat den meer dan
10.000 leden tellende Katholieken Onder
wijzersbond in Oostenrijk getroffen heeft.
Ook deze bloeiende vereeniging werd ont
bonden. Vergeten is, wat de Katholieke On
derwijzers gedaan hebben tijdens de roode
terreur in Weenen, hoe zij, met inzet van
htm geheele persoonlijkheid, op de bres
gestaan hebben om het Bolsjewisme te be
strijden.
De Katholieken zijn ontsteld over de
nieuwe huwelijkswetgeving. Wel tracht
men deze wet bij de Katholieken goed te
praten door te zeggen, dat het verplichte
burgerlijke huwelijk niemand belet, om
het huwelijk ook kerkelijk te laten inzege
nen. Maar door de nieuwe wet op de gel
digheid van het huwelijk, wordt het ker
kelijke huwelijk volslagen gedegradeerd.
En over de geheele wereld zijn de leiden
de Katholieke persoonlijkheden het daar
over eens, dat het gedwongen burgerlijke
huwelijk van het standpunt der zielzorg
bezien, buitengewoon gevaarlijk is. Hier en
daar gewaagt men reeds over een „Völkisch
huwelij ksrecht".
De nieuwe wet heeft met de „nationale
belangen" niets uit te staan. Het gedwon
gen burgerlijke huwelijk is een oude eisch
van de Communisten en stond reeds op het
sociaal-democratische partijprogramma. En
wat indertijd zelfs niet aan de Oostenrijk-
sche bolsjewisten werd toegestaan, toen zij
toch bijna 50 procent der stemmen behaal
den, wordt thans door de vertegenwoordi
gers van het „positieve Christendom" in
gewilligd. Het is dringend noodig, dat dit
eens duidelijk ter kennis van de katholieke
wereld wordt gebracht.
Slechts door groote persoonlijke offers
der Katholieken heeft men in Oostenrijk
uitgebreide kath. organisaties kunnen op
richten. En thans worden alle katholieke
vereenigingen, met uitzondering van de
liefdadigheidsinstellingen en Congregaties,
ontbonden. Hierdoor verliest de zielzorg
een groote steun bij haar moeilijk werk.
Hetzelfde geldt ook voor de katholieke
pers. Iedere provincie bezat meerdere groo
te drukkerijen. Na de machtsovername wer
den de katholieke bladen weldra gelijkge
schakeld, ofwel zij moesten him verschij
nen staken, terwijl van den anderen kant
op het oogenblik in Oostenrijk talrijke anti
katholieke tijdschriften aan den man ge
bracht worden.
Terecht vraagt men zie haf, wat zal er
van het Katholieke Oostenrijk, thans „Ost
mark" genaamd, terecht komen?
Vaststaat, dat de diep-geloovige Katho
lieken buitengewoon teleurgesteld zijn.
Zij hadden vast gehoopt, dat de beken
de verklaringen der Oostenryksche Bis
schoppen den dreigenden Kulturkampf zou
voorkomen. Doch deze hoop bleek ijdel te
zijn.
Eenige jaren geleden bloeide het katho-
TUINFEEST TE PARIJS.
President Lebrun en zijn echtgenoote
hebben zich gisteren tegen half vier naar
de Britsche ambassade begeven om het
Britsohe koninklijk paar te begeleiden
naar de tentoonstelling van Engelsche
kunst in het Louvre.
Aan een intiem noenmaal op de Quai
d'Orsay is deelgenomen door Halifax, Da-
ladier, Bonnet, Chautemps, Herriot, Blum
en Corbin. Halifax's besprekingen met de
Fransche staatslieden eindigden tegen 16
uur. Daarna begaven Halifax en Daladier
zich naar „Bagatelle" waar een tuinfeest
werd gehouden.
Te 16.10 uur begaven de koning en de
koningin zich eveneens naar „Bagatelle",
wederom luide toegejuicht.
Een elegante menigte verdrong zich in
het park van „Bagatelle", terwijl de mu
ziek speelde en fraai zomerweer aan alles
kleur bijzette, toen om vier uur 25 de ko
ninklijke gasten arriveerden. De koningin
was in het wit gekleed, de koning droeg
een jaquette. Het hoogtepunt van het tuin
feest werd gevormd door een divertisse
ment, dansen en muziek. Om 5 uur 40
vertrokken de koning en de koningin weer,
uitgeleid door president Lebrun en zijn
eohtgenoote, terwijl de gasten geestdriftig:
„leve de koningin, leve de koning" riepen.
Tijdens het tuinfeest heeft Koning Geor
ge een bedrag van 100.000 francs aan Le
brun ter hand gesteld ten behoeve van de
Parijsche armen.
Gisteravond heerft sir Eric Phipps, de
Engelsche ambassadeur den president der
republiek, Lebrun, en zijn echtgenoote een
groot officieel diner aangeboden, waar
tal van op den voorgrond tredende per
soonlijkheden, ministers, hooge officieren
enz., benevens Halifax en Bonnet aanza
ten. President Lebrun en zijn echtgenoote
vertrokken tijdig om in de opera den ko
ning en de koningin te ontvangen, die er
een galasoirée kwamen bijwonen, welke te
hunner eere werd gegeven.
HET BRITSCHE KONINGSPAAR
IN DE OPERA.
Onder de stormachtige toejuichingen van
de menigte is de Engelsche koning, wiens
auto door een eskadron republikeinsche
garde was omgeven, naar de opera gere
den, waar ruiters van de republikeinsche
garde in gala-uniform zich in een haag
hadden opgesteld en de eerbewijzen brach
ten. Na door president en mevrouw Le
brun te zijn ontvangen, begaf het konings
paar zich naar zijn loge, welke ontstaan
is door de samenvoeging van drie kleinere
loges. Nadat de volksliederen waren ge
speeld, nam de voorstelling een aanvang.
De elite van de Fransche society en de
Britsche kolonie te zamen meer dan
2000 personen was tijdens de galavoor
stelling in de opera bijeen. De koningin
droeg een wit-satijnen japon, geinspireerd
op een der japonnen, die koningin Victoria
bij haar bezoek aan Frankrijk in 1855
droeg. In het haar droeg zij de beroemde
Koh-I-Noor, den grootsten diamant der
wereld. De koning droeg de scharlaken
uniform van veldmaarschalk met de gouden
epauletten.
Gedurende den geheelen duur der voor
stelling gaf de menigte voortdurend luide
den wensch te kennen, dat de koning op
het balkon zou verschijnen, en verscheide
ne malen hief zij de „Marseillaise" en het
God save the king" aan. Om vijf minuten
ever half twaalf verlieten de koning en de
koningin de opera met hetzelfde ceremo
nieel als bij aankomst, onder onbeschrij
felijk enthousiasme van het publiek. Na
dat van president en mevrouw Lebrun
afscheid was genomen, waren zij om tien
minuten voor twaalf op het ministerie van
buitenlandsche zaken terug. Even daarna
verscheen de koning op het balkon van de
Klokkenzaal om het panorama van Parijs
te bewonderen.
PARIJS IN FEESTSTEMMING.
In de straten van Parijs was het gister
avond drukker dan ooit. Het gemeentebe-
lieke geloof in geheel Oostenrijk. Alleen
in 1934 zijn 50.000 godsdienstloozen naar
den waren Schapstal teruggekeerd.
De massa van het proletariaat zal in de
toekomst het teeken van het Kruis niet
meer volgenMen zal bij de godsdiensti
ge wederopbouw slechts kunnen rekenen
op een kleine groep der meer ontwikkel
de burgers.
Voor het Katholicisme in Oostenrijk moe
ten nieuwe wegen gebaand worden.
Inplaats van een bloeiende katholieke or
ganisatie zal de Katholiek alleen komen te
staan, de Katholiek, die voor zijn mede-
menschen een voorbeeld zal moeten zijn
van waarachtig Christelijk leven.
stuur van Parijs heeft een groot openbaar
bal op het Stadhuisplein aangeboden, ter
wijl voorts in enkele sohouwburgen gra
tis voorstellingen werden gegeven.
BEZOEK AAN VERSAILLES.
Vandaag zal het Britsche koningspaar
een bezoek brengen aan Versailles. Heden
ochtend heeft een défilé van de troepen
plaats gehad, terwijl in den middag in de
Spiegelzaal van het slot een dag uit den
tijd van Lodewijk XIV zal herleven.
De plaats is rijk versierd en reeds vroeg
stond een groote menigte in den regen te
wachten tot het koningspaar aan zou
komen.
Zeer veel werk is gemaakt van de lunch,
welke de koninklijke gasten in de Spiegel
zaal werd aangeboden. Hieraan werd aan
gezeten door 260 personen. Chef Biton en
zijn beide helpers hebben den geheelen
nacht doorgewerkt om de laatste hand te
leggen aan de voorbereidingen. Met vlieg
tuigen werden de primeurs aangevoerd,
welke vanmiddag werden opgediend.
Te half elf verlieten de koning en pre
sident Lebrun het ministerie van buiten
landsche zaken om naar Versailles te gaan.
Te voet begaven zij zich naar het Station
des Invalides, waar een detachement re
publikeinsche garde de militaire eer be
wees.
Te vijf minuten over elf reed de trein
met den koning het station van Versailles
binnen. 101 saluutschoten werden gelost en
een detachement mariniers had de eere-
wacht betrokken.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
PARIJS: Heel Parijs is in feeststem
ming. De vorstelijke gasten uit Engeland
worden gefêteerd met noenmalen, diners,
tuinfeesten en gala-voorstellingen in de
Opera. De Britsohe kranten wijden er na
tuurlijk lange verslagen aan..
Evenals gisteren lijkt het vandaag of de
Engelsche kranten gedrukt zijn te Parijs.
De verslagen van de speciale correspon
denten en de foto's geven een duidelijk
beeld van het enthousiasme van de bevol
king van Parijs. Ook wordt evenwel aan
dacht geschonken aan de besprekingen van
Halifax met de Fransche ministers. Men
twijfelt er niet aan, of dit zal een bevesti
ging van de tot nu toe gevolgde gedragslijn
van beide landen met zich brengen en ook
meent men, dat Halifax verslag heeft uitge
bracht van zijn bespreking met kapitein
Wiedemann.
Ten aanzien van de „Goodwill"-bood-
schap", welke kapitein Wiedemann namens
den Fuehrer is komen brengen, schrijft
de „Daily Expres" dat het Tsjechische
vraagstuk geregeld moet worden, doch zon
der bloedvergieten en in ieder geval zon
der het vergieten van Britsch bloed.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat in
Engeland deze boodschap met vreugde is
ontvangen; de toenadering moet van
Duitschland uitgaan.
TOKIO: Het incident aan de grens van
Rusland en Mandsjoekwo dreigt scherpe af
metingen aan te nemen. Niet alleen heb
ben de pogingen om tot een vreedzame re
geling te komen geen resultaat Japan
v/il wel onderhandelen over de afbakening
der grens, doch alleen als de Russische
troepen, die de betwiste heuvel bezet heb
ben, worden teruggetrokken; hetgeen Mos
kou weigert maar de Russen trekken
groote troepenmassa's samen in de Possiet-
baai, welke gelegen is in de onmiddellijke
nabijheid van de omstreden plek. Het heeft
er allen schijn van, dat Rusland voorbe
reid is op een eventueel treffen met Ja
pan. Japan kan zich echter de weelde van
een conflict met Rusland moeilijk veroor
loven met het oog op z'n campagne in
China.
LADING DYNAMIET ONTPLOFT.
Elf dooden.
Bij Baltimore zijn tengevolge van het
ontploffen van een lading dynamiet ver
scheidene menschen om het leven geko
men en vijftien gewond.
De ontploffing der dynamietlading ge
schiedde ten gevolge van een te vroege
ontsteking tijdens bouwwerkzaamheden
in een tunnel. De slachtoffers zijn arbei
ders, die in den tunnel werkzaam waren.
Nadere berichten melden, dat er elf doo-
den zijn gevallen, van wie zeven levend
bedolven werden. Zeven andere arbeiders
zij.n min of meer ernstig gewond.
Vacantiereis van
prinseliik paar
Men meldt ons van officieele zijde:
Prinses Juliana en Prins Bernhard
zijn heden per auto naar het buiten
land vertrokken om in Heiligendam in
een der villa's van den groothertog
van Mecklenburg voor een vacantie-
verblijf van enkele weken aan de Oost
zeekust te vertoeven. Prinses Beatrix
gaat op deze reis met hare verzorgster,
jonkvrouwe Feith, met hare ouders
mede. Dit is dus de eerste groote reis
van het prinsesje.
Het jacht „Piet Hein" is reeds in de
haven van Warnemuende aangekomen,
teneinde aan het prinselijk paar de ge
legenheid te openen bij gunstige weers
omstandigheden kleine tochtjes langs
de kust te maken.
Onze grensbeveiliging
Strategische positie verbeterd
In een artikel over de grensbeveiliging
en de strategische positie van Nederland
zegt Ons Leger:
Of indien een tegenstander snel en ver
rassend optreedt, 't afweerapparaat onmid
dellijk en op de juiste wijze en de juiste
plaats zal in werking treden hangt nauw
samen met de getroffen voorbereidingen,
want, ondervindt de opmarsch door de aan
gebrachte versperringen, hindernissen en
vernielingen, zooveel vertraging, dat de
zwakke kernen in staat zijn een overmacht
een belangrijk oponthoud te bezorgen, dan
komt er meer tijd beschikbaar voor de mi
litaire grensbevolking om zich gevechts
vaardig te maken.
Het behoeft geen betoog, dat alles erop
gericht moet blijven om de mobilisatie van
de grenstroepen een buitengewoon snel ver
loop te doen hebben. Eenvoud is hierbij
het kenmerk van het ware.
De mobilisatie dezer troepen moet eerder
twee weken te vroeg plaats hebben, dan
één minuut te laat, daar het telaat zijn ge
lijk staat met vernietiging.
Indeeling van artillerie bij de grens
troepen is even noodig als indeeling van
luchtdoelartillerie, daar een overval met
gemotoriseerde eenheden gepaard zal gaan
met luchtaanvallen om den tegenstand op
den grond te verlammen.
De grensverdediging zal dan ook nimmer
paraat kunnen zijn, zonder een parate lucht
verdediging.
Goed geoefende en bewapende grens
troepen moeten mits gesteund door sterke
defensieve grensstellingen, in staat geacht
worden een onverwachten inval aan de
grenzen te keeren.
Door de maatregelen, welke de Regee
ring in Maart genomen heeft ten opzichte
van de grensbevolking, hebben wij daad
werkelijk getoond, dat wij krachten noch
offers zullen sparen om met alle kracht
enze zelfstandigheid te handhaven en het
zal niet de eerste maal zijn, dat ons land
door het nemen van krachtige maatregelen,
een ramp heeft weten te voorkomen.
De strategische positie van ons land is
veranderd door het feit, dat België niet
meer met Frankrijk is verbonden, daar
België tot de zelfstandigheidspolitiek is
teruggekeerd. Nu België niet langer met
Frankrijk is vereenigd, is hiermede tevens
de positie van Nederland eenigszins gewij
zigd.
Aanvankelijk werd bij een Duitsche om-
trekking tegen Frankrijk op den Noord-
vleugel alleen ons gebied geschonden en
had men rekening te houden met het op
onthoud en de vergrooting van den weer
stand van onze weermacht, terwijl men
thans nu België naast Nederland staat op
verdubbeling van het oponthoud en den
weerstand moet rekenen, ook al zijn daar
toe geenerlei afgespraken of voorberei
dingen getroffen.
Bij een omvatting op den Noordvleugel
moet op krachtig verzet van ongeveer
1 000.000 man van naast elkaar opgestelde
Nederlandsche en Belgische troepen ge
rekend worden, afgezien van het feit, dat
Engeland om redenen van eigenbelang niet
zal dulden, dat deze landen door een andere
mogendheid bezet worden, zoodat de
schender van Nederland en België tevens
op een onmiddellijk krachtig Engelsch ver
zet zal moeten rekenen.
Zoodra Nederland en België hun weer
kracht op peil hebben gebracht en de
grensverdediging georganiseerd is, zal de
kans op een overval aanmerkelijk dalen,
want zoodra de tegenstander den indruk
heeft gekregen, dat de genomen afweer-
maatregelen zoo krachtig zijn, dat de over
val gevaar loopt te mislukken, zal hij het
lisico voor deze mislukking niet durven
aanvaarden en van deze onderneming moe
ten afzien.
De geheele weermacht geeft thans vast
beraden uitdrukking aan den wil van ons
geliefd Vorstenhuis en van ons volk om
onze zelfstandigheid en onafhankelijkheid
te behouden en zoo noodig tot het uiterste
te verdedigen.
Onder deze omstandigheden behoeven
wij niet te vreezen voor een stormloop op
onze „Vaderlandsche Veste", want mocht
hij komen, dan zal hij stranden op den Ne-
derlandschen volkswil.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Het bezoek van het Engelsche konings
paar aan Parijs. (1ste blad).
Het grensincident tusschen Rusland en
Mandsjoekwo neemt dreigende vormen
aan. De Russen concentreeren hun strijd
krachten. (2de blad).
Besprekingen tusschen Halifax en Hitiers
adjudant (2de blad).
Franco's opmarsch in de richting vai»
Sa gun to. (2de blad).
Sport en Wedstrijden
Nieuwe Ned. records op 400 en 6000
Meter. (3e blad).
Concours hippique te Hoofddorp. (3de
blad).
De film der Olympische Spelen 1936 te
Amsterdam vertoond. (3de blad).
Omzetbelasting en
het groote gezin
Mogelijkheid van enkele
vrijstellingen
Aan de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer betrefende het ontwerp
van wet tot herziening van de omzetbe
lasting 1933 en wijziging van de alge-
meene wet van 26 Augustus 1822 is het
volgende ontleend:
De minister van Financiën is het niet
eens met die leden die van oordeel zijn,
dat de omzetbelasting het zwaarst drukt
op dat deel der bevolking, hetwelk dien
druk het minste kan lijden. Verschillende
van de in de wet vervatte voorzieningen
hebben immers juist de strekking cm,
bmnen het kader van het mogelijke, den
druk der belasting op de minder draag-
krathtigen, in verhouding tot dien op bet
overige deel der bevolking, te verlichten.
Het omwerp dankt zijn ontstaan aan het
verlangen orn, door het aanbrengen van
een aantal technische wijzigingen, zekere
ongelijkheden weg te nemen, welke, juist
bij een belasting als de onderwerpelijke,
door haar storenden invloed op de con
currentieverhoudingen hinderlijk zijn voor
handel en industrie.
Voor zoover de tegen het ontwerp aan
gevoerde critiek zich mocht richten tegen
de voorgestelde verlenging van den gel
digheidsduur der omzetbelastingwet, ver-
eenigt de minister zich met die leden, die
van oordeel zijn, dat de opbrengst van de
belasting door 's rijks schatkist voorloopig
niet kan worden gemist.
Het onderhavige ontwerp van wet be
helst inderdaad geen bijzondere maatre
gelen strekkende tot verlichting van de
lasten, drukkende op de groote gezinnen,
al zullen die gezinnen onder bepaalde om
standigheden van de tijdens de behande
ling in de Tweede Kamer bij amendement
in het ontwerp opgenomen vrijstellingen
van fruit en van gerookte haring kunnen
profiteeren.
De minister kan intusschen mede-
deelen, dat in een mogelijk ontwerp
tot verhooging van het heffingsper
centage der omzetbelasting enkele
nieuwe vrijstellingen van eerste le
vensbehoeften niet zullen ontbreken.
Met betrekking tot de meer algemeene
vraag betrefende de behartiging van de
belangen van het groote gezin op het ge
heele gebied der belastingwetgeving,
brengt de minister in herinnering dat,
ten einde deze aangelegenheid in alge
meen verband onder de oogen te zien, in
den loop van het vorig jaar de commis-
sie-Fleskens is ingesteld. Deze commissie
is met haar arbeid nog niet gereed geko
men, doch de minister verwacht, dat zulks
nog in den loop van dit jaar zal geschie
den.
Met betrekking tot hetgeen in het ver
slag is opgemerkt nopens de mededeeling
van den minister tijdens de n ondelinge
behandeling van het ontwerp in de Twee
de Kamer aangaande de vrijstelling van
machines, moge er, zulks ter voorkoming
van misverstand, op worden gewezen, dat
de door den minister overwogen vrijstel
ling niet op de omzetbelasting of het bij
zonder invoerrecht doch op het gewone
invoerrecht betrekking beeft. Het ligt in
de bedoeling dit punt bij de thans in over
weging zij}-de herziening van de tariefwet
1934 tot een oplossing te brengen.