De strijd in het
verre Oosten
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Witt U iets weten?
BUITENLAND
sof ÏM Aan- en verknop van
^Pl^, kerkelijke fondsen
LUCHTVAART
De Oceaanvlucht
van Corrigan
KERKNIEUWS
BIOSCOPEN TE LEIDEN
WOENSDAG 20 JULI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
HET BOMBARDEMENT VAN
HANKAU
Niet minder dan 1500 slachtoffers
Het gistermorgen door Japansche vlieg
tuigen op Hankau gerichte bombardement
zou volgens te Sjanghai ontvangen berich
ten ruim 1500 slachtoffers hebben gemaakt.
Driehonderd dooden zijn geborgen uit het
Chineesche theater, dat door een bom was
getroffen en waar een groot aantal perso
nen een toevlucht had gezocht.
DE KRIJGSVERRICHTINGEN
De Japanneezen zijn tot den aanval over
gegaan ten Oosten van Kioekiang. Volgens
Chineesche berichten echter hebben zij in
de laatste 24 uur weinig vorderingen ge
maakt, ondanks den steun van het geschut
van ruim twintig Japansche kanonneer-
booten. De zware gevechten worden voort
gezet.
Een Japansche poging om manschappen
aan land te zetten op den Noordelijken
oever van de Jangtse, te Jangtsjwan, on
der dekking van 46 oorlogsschepen, werd
afgeslagen met behulp van een intensief
vuur der op den oever staande Chineesche
batterijen, aldus meldt het Chineesche com
muniqué.
HET GRENSINCIDENT MET RUSLAND
Generaal Oegaki, de minister van bui-
tenlandsche zaken, heeft den Japanschen
ambassadeur te Moskou, Sjigemitsoe, tele
grafisch verzocht zich onmiddellijk in con
tact te stellen met Litwinof, te protesteeren
tegen de bezetting door Russische troepen
van den heuvel Tsjangkoefeng en de terug
trekking dier troepen te eischen. In ver
band hiermede publiceert het agentschap
Domei een Semi-officieele nota, waarin ge
zegd wordt, dat men de grootste verwach
tingen koestert van het onderhoud tusschen
Sjigemitsoe en Litwinof ten aanzien, van
een vreedzame volledige regeling van het
incident.
DE RUSSISCHE INVAL IN
MANDSJOEKWO
Sovjet-Rusland bezet in Mandsjoekwo
de Sjenfeng-streek, die volgens dit land
Russisch gebied zou zijn, Japan waar
schuwt Rusland deze zone onmiddellijk te
ontruimen, daar het betreffende gebied
zonder twijfel grondgebied van Mand
sjoekwo is, aldus Japan.
Vreemd is het, dat juist het incident
zich voordoet in de oorlogshaven Wladi-
wostok.
Rusland concentreert troepen te Pos
set, waardoor de Koreaansche spoorweg
van Rasjoen naar Jenka in gevaar wordt
gebracht. Boven de stad Hoentsjoeng zijn
reeds Sovjetvliegtuigen waargenomen. In
ieder geval is de toestand thans zeer ge
spannen.
DE RECHTSCHE OPMARSCH
Het rechtsche hoofdkwartier meldt in
zijn legerbericht de bezetting van de dor
pen Azutan en Navamoraleja in den sector
Fuente de Arzobispo van het front aan de
Taag. Aan het front van Castellon werden
in den Westelijken sector o.a. de dorpen
Radigo, Pueblo de Arenoso, Campos en San
Vicente bezet, terwijl de weg van Matane-
jos naar Caubies werd afgesneden.
Ter rechterzijde van den weg naar Sa-
gunto hebben de rechtschen Nasias Blan-
cas en de helling van den berg Las Palomas
bezet. Zij zijn ten N. van Viver 8 K.M. op
gerukt. Ter linkerzijde van den weg zijn
zij ten W. van Incientes 5 K.M. opgerukt.
Vraag: N. K. te Z.
Antwoord: Indien u voor een be
paalden tijd in dienst genomen bent, is uw
patroon verplicht u in dienst te houden
tot het einde van den diensttijd, tenzij u
een dringende reden tot ontslag hebt ge
geven.
Vraag: Valt een dagdienstbode in de
personeele belasting?
Antwoord: Ja, als zij 18 jaar of ouder
is. Voor een dagdienstbode gelden dezelfde
joepalingen als voor een interne dienstbode.
FRANKRIJK
EEN OUDSECRETARIS VAN
TRITSKI VERDWENEN.
Ontvoerd door de Ogpoe?
Een oudsecretaris van Trotski, Rudolf
Clement, is sinds 12 Juli op spoorlooze wij
ze verdwenen. Hij was uit Duitschland
naar Parijs gevlucht en was Trotski's se
cretaris, toen deze te Barbizon woonde.
Den laatsten tijd had hij de functie van
administratief en technisch secretaris van
de vierde internationale. Hij woonde on
der den aangenomen naam Roger Ber-
trand in de Parijsche voorstad Maisons-
Alfort. De „internationale arbeiderspartij"
heeft, wegens zijn verdwijning, een aan
klacht ingediend, waarin zij betoogt, dat
„er sterke vermoedens zijn, dat de vermis
te door de Ogpoe werd ontvoerd, die reeds
tot versoheiden ontvoeringen van dien
aard is overgegaan."
HANDELS OVEREENSTEMMING MET
DUITSCHLAND.
De Duitsche en Fransche delegaties zijn
tot overeenstemming gekomen ten aanzien
van alle belangrijke handelskwesties. Wel
licht zal vandaag een overeenkomst gepa
rafeerd worden. De accoorden zullen be
helzen: hernieuwing van de overeenkomst
van 10 Juli 1937 en aanpassing daarvan
aan de nieuwe omstandigheden, veroor
zaakt door den „Anschluss", hernieuwing
der contingenten met een nieuwe verdee
ling, ook al in verband mët de aanhech
ting van Oostenrijk, hernieuwing van
het accoo~d betreffende den ruil van
Fransch erts tegen Duitsche cokes.
Het onmiddellijk resultaat zal een aan
zienlijke vermindering van den goederen-
ruij zijn.
TSJECHO SLOWAKIJE
DE EISCHEN DER SUDETEN-
DUITSCHERS
UITWERKING DER ACHT EISCHEN
VAN KARLSBAD.
VERDEELING IN DRIE
„VOLKSGEBIEDEN".
De Sudeten-Duitsche partij heeft gis
termiddag den volledigen tekst gepubli
ceerd van het memorandum, dat zij op
7 Juni aan de regeering heeft doen
toekomen.
In een mededeeling verklaart de persaf-
deeling van de partij tot deze publicatie
over te gaan, omdat door indiscretie van
een Fransch persagentschap het memoran
dum, dat een vastlegging der acht eischen
van Karlsbad bevat, in hoofdzaak bekend
was geworden.
Punt één van het memorandum consta
teert, dat de rechtsgelijkheid noch indivi
dueel noch voor de volksgroepen tot stand
is gekomen.
Punt twee stelt vast, dat het principe der
volkssouvereiniteit slechts kan worden ge
waarborgd door erkenning van de rechts
persoonlijkheid der volkeren en der volks
groepen. Grondrechten der volkeren en
volksgroepen moeten zijn:
Vrijheid en beveiliging van de eigen lots-
bepaling en van de rechtsgelijke ontwik
kelingsmogelijkheden, een passend aandeel
van ieder volk in de leiding van de staats
vorming, bescherming tegen de nationali
satie en waarborging van onbelemmerde
volksovertuigingen benevens van het
recht op verzorging der nationale saam-
hoorigheid.
Punt drie: ter verwerkelijking van
deze beginselen moet het staatsgebied
gereorganiseerd worden in den zin van
een regionale decentralisatie volgens de
naties en een indeeling van het staats
gebied in Tsjechisch, Duitsch, Slo-
waaksch volksgebied. Voor de vast
stelling der volksgrenzen wordt herstel
van de aan de Sudeten-Duitschers toe
gebrachte schade, rekening houdende
met den stand in 1918, geëischt.
Punt vier eischt verdeeling van wetge
ving en bestuur over organen van den
staat en organen van het zelfbestuur van
bet zelfstandige arbeidsgebied der gemeen
ten. In dit verband worden onder meer ge
noemd: financieel bestuur, welvaart, orde-
en veiligheidspolitie, nationaal kadaster,
naamsveranderingen, opvoeding met inbe
grip van de militaire vooropleiding, enz.
Punt vijf behandelt de indeeling van de
wetgevende macht in een nationale ver
gadering en in de volksvertegenwoordigin
gen. In de nationale vergadering, die ge
kozen moet worden op grond van alge
meen, direct en geheim kiesrecht, moeten
de leden, die tot eenzelfde volk behooren,
nationale groepen vormen, die de rechts
persoonlijkheid van hun volken en volks
groepen vertegenwoordigen. De nationale
vergadering is bevoegd voor alle aangele
genheden, die niet onder het zelfbestuur
vallen. De volksvertegenwoordigingen wor
den gevormd door de leden van de natio-
le groepen der nationale vergadering.
Haar bevoegdheid strekt zich uit tot:
wetgeving in aangelegenheden van het
nationale zelfbestuur, verkiezing van den
voorzitter van het zelfbestuur, begrootings-
recht e.d. De politieke controle van haar
wetgevende maatregelen ligt in den eisch
dat zij door den staatspresident moeten
worden onderteekend. De volksvertegen
woordigingen hebben het recht tot initia-
5228
tief voor wetsvoorstellen in de nationale
vergadering.
Punt zes behandelt de reorganisatie van
de uitvoerende macht. Geëischt wordt, dat
de voorzitters van de zelfbesturen als le
den der regeering in de regeering worden
opgenomen en onafhankelijk zullen zijn
van het vertrouwen der nationale verga
dering. De organen van het zelfbestuur be
staan uit den voorzitter, die voor zes jaren
door de volksvertegenwoordiging wordt ge
kozen, hetgeen door den president der re
publiek bekrachtigd moet worden en uit de
leiders der hoogste zelfbestuursorganen,
die met de voorzitters het directorium van
het zelfbestuur vormen. Verantwoordelijk
zijn de voorzitters en de leiders der volks
vertegenwoordiging. De voorzitter is lid
van den hoogsten defensieraad.
Punt zeven: reorganisatie van het bestuur.
Binnen het staatsbestuur moeten de mini
steries voor onderwijs, sociale voorzienin
gen en gezondheidswezen afgeschaft wor
den, aangezien hun zaken overgaan op het
zelfbestuur. In de overige ministeries moe
ten nationale afdeelingen worden opge
richt, echter niet in het ministerie voor
Landsverdediging, in dat van Buitenland-
sche Zaken en dat van Financiën. De ver
ordeningen ter uitvoering van de wetten
van het zelfbestuur worden uitgevaardigd
door het directorium. Voorts worden auto
nome districts- en landsbesturen opge
richt.
Punt acht regelt de hervorming van het
ambtenarenrecht. Als principe wordt daar
bij aangenomen, dat naast de staatsamb
tenaren er ook autonome ambtenaren zijn,
die dienst doen bij het zelfbestuur. Het
ambtenarenpersoneel van den staat moet
met het territoriale arbeidsgebied in na
tionaal opzicht overeenstemmen, zoodat
voor overheidslichamen in het Duitsche ge
bied alleen Duitsche ambtenaren mogen
worden gebruikt. Discipliaire beslissingen
mogen slechts door senaten van gelijke na
tionaliteit genomen worden.
Punt negen eischt reorganisatie der ju
risdictie en opnieuw afbakenen van de
grenzen der ressorten volgens volksgebie-
den.
Punt tien stelt de volgende beginselen op
voor het talenrecht: De staat spreekt de
taal van zijn burgers. De hoogere autoritei
ten spreken de taal van de lagere autori
teiten. In rang gelijke autoriteiten gebrui
ken hun eigen taal. De taal der uitsluitend
in de volksgebieden werkende autoritei
ten is de taal van deze volksgebieden. De
taal van de autoriteiten der zelfbesturen is
de taal van hun volk.
Punt elg eischt hervorming van een
reeks inrichtingen volgens deze beginse
len.
Punt twaalf eischt uitvaardiging van
een financieele wet volgens bepaalde be
ginselen.
De begrooting moet volgens een vastge
stelde sleutel op nationale wijze ingedeeld
worden. Deze sleutel moet worden vast
gelegd tusschen de nationale groepen in de
nationale vergadering en deze vergadering.
Punt dertien behelst, dat de reorganisa
tie van den staat door een uitgebreid wet
gevend werk aldus moet worden veran
kerd, dat een wijziging bij meerderheid
van stemmen („im Wege der Majorisie-
rung") onmogelijk wordt.
Punt veertien bepaalt, dat bijzondere
maatregelen ten uitvoer moeten worden ge
legd tot herstel van de schade, die voor de
Duitsche volksgroep ontstaan is in het bij
zonder op het gebied der bodemhervor
ming, school- en hoogeschoolwezen, op het
gebied van saneering der banken, wetten
betreffende de legionnairs enz.
TSJECHISCH VLIEGTUIG IN POLEN
GEDAALD.
Gistermiddag is een Tsjechisch bombar
dementsvliegtuig nabij Oswiencim ongeveer
dertig kilometer van Bietlitz (Polen), ge
daald. Het toestel, dat thuishoort te Sil-
lein, was bewapend met een mitrailleur en
was verder uitgerust met een draadloos
zend- en ontvangtoestel. De bemanning be
stond uit een officier en een onderofficier
Beide inzittenden zijn gearresteerd en het
vliegtuig is in beslag genomen.
ROEMENIË
PRINS NICOLAAS TE BOEKAREST.
Prins Nicolaas, de broeder des konings,
is per vliegtuig te Boekarest aangekomen
om tegenwoordig te zijn bij de begrafenis
van zijn moeder. Hij begaf zich onmiddel
lijk naar Sinaia, waar hij zijn intrek nam
in het Ridderhuis, een bijgebouw van het
koninklijk paleis, dat in den regel den gas
ten van den koning tot woning dient. De
prins heeft het diner gebruikt bij den ko
ning. De twee broere, die elkaar sedert Oc
tober, toen prins Nicolaas werd verban
nen, niet hadden gezien, hebben den avond
tezamen doorgebracht. Men wijst er op, dat
prins Nicolaas bij zijn aankomst werd ont
vangen met de eerbewijzen verschuldigd
aan een prins van het koninklijk huis.
PALESTINA
INCIDENTEN EISCHEN VIER DOODEN.
De atmosfeer blijft in Palestina onrustig.
Er hebben zich ook gisteren weder op ver
scheidene plaatsen incidenten voorgedaan,
waarbij vier personen het leven verloren.
Bnlteitlandsclte Berichten
AARDBEVING IN GRIEKENLAND
In den afgeloopen nacht is te Athene een
aardbeving waargenomen, welke ongeyeer
twintig minuten duurde. Het centrum lag
tij Skala Oropu. Het dorp Palatia werd
vernield en men vreest, dat hier veel
tlachtoffers zijn gevallen. Ook elders wer-
aen huizen vernield en zijn gewonden te
betreuren. De Grieksche regeering heeft
een hulpexpeditie gezonden.
EEN VERMETELE KANOTOCHT.
Uit New York wordt gemeld, dat pater
Bernard Hubbard, in Alaska welbekend
als de gletscherpriester, met acht metge
zellen in een Eskimokano de Beringstraat
is overgestoken. De reis zal worden voort
gezet naar Point Barrow en was vol
bracht in een richting van West naar
Oost. De bedoeling van dezen gevaarlij
ken boottocht was, aan te toonen, dat de
emigratie in vroeger eeuwen van Siberië
naar Alaska per Eskimoboot mogelijk was
geweest. Geheel zuiver is deze proefne
ming niet geweest, want pater Hubbard
had een buitenboordmotor bij zich. Een
wetenschappelijk hoof doel der expeditie
is voorts de bestudeering van de Eskimo
dialecten aan de kusten der Noordelijk»
IJszee.
STAAT ONS EEN KOUDE WINTER
TE WACHTEN?
De Zweedsche meteorlogische missie, die
ieder jaar met de uiterste nauwkeurigheid
de temperatuur van den Golfstroom meet,
is juist in Zweden teruggekeerd.
De leider der missie heeft verklaard, dat
rnen reeds thans voorspellen 'kon, dat de
aanstaande winter, aanzienlijk kouder zal
zijn dan de afgeloopen winter.
ZIJN LICENTIE VERVALLEN
VERKLAARD.
De Amerikaansche autoriteiten hebben
besloten de licentie voor het vliegtuig
van Corr'gfn vervallen te verklaren. Het
vliegtuig zal dus niet meer 1 -linnen op
stijgen.
Dat is de eerste „belooning" van Corri
gan vooi zijn waaghalzerige vlucht over
den Oceaan.
De vlieger vond het een gemeene
streek.
„Maar in elk geval", zoo vervolgde hij,
„heb ik den menschen in Amerika eens
laten zien, wat er nog uit zoo'n oude kist
te halen is, al was zij ook hier en daar
met eindjes touw opgelapt".
Corrigan was anders niet ontevreden
gisteren. Behalve geld en stapels geluk-
wenschen, ontving hij zelfs eenige huwe
lijksaanzoeken meldt de „Telegraaf".
Corrigan heeft een aanbod van een
Amerikaansch dagblad van de hand ge
wezen, doch een aanbieding om voor de
film op te treden, wordt nog door hem
overwogen. Hij heeft zijn betrekking by
een firma te Los Angeles reeds twee
maanden geleden opgezegd.
Vermoedelijk gaat hij nog een bezoek
aan Londen brengen en het is mogelijk,
dat zijn vliegtuig, vóór het naar Amerika
teruggezonden wordt te Glasgow wordt
ten toon gesteld.
Lid van de leugenaarsclub.
Volgens de „Telegraaf" is Corrigan voor
zijn leven benoemd tot lid van de Leuge
naarsclub van Burlington (Winconsia).
DERDE ORDE-STUDIEDAGEN
TE KATWIJK AAN DEN RIJN.
De Derde Orde-Studiedagen, georgani
seerd door de Secretariaten der Derde
Orde van Sint Franciscus, zullen dit jaar
gehouden worden in het Missiecollege
„Sint Wililbrord" te Katwijk aan den
Rijn, op Zaterdag 30, Zondag 31 Juli en
Maandag 1 Augustus.
Als sprekers zullen optreden: P. Gil-
kingen is genomen: Het Heilig Misoffer.
Als sprekers zullen optreden: P. Bil-
bertus Lohuis O.F.M., Maastricht, P. dr.
Eliseus Bruning O.F.M., Alverna, P. dr.
Vitus O.M. Cap., Nijmegen en P. Pascha-
sius O.M. Cap., Breda.
Op het programma staan verder: de
vertooning van de film „Het Wereldoffer"
en de opvoering van het tooneelspel „Lu-
chesio" door leden van de Jeugd Derde-
Orde van Amsterdam.
De Studiedagen, waarvoor men zich
alsnog kan opgeven aan P. Koot O.F.M.,
Missiecollege te Katwijk aan den Rijn na
storting van een gulden op gironummer
325673, worden op Zaterdag 30 Juli ge
opend om 5 uur, en eindigen op Maandag
1 Augustus 4 uur.
Hy heeft n.l. bij aankomst in Ierland met
een stalen gezicht beweerd, dat het heele-
maal niet zijn bedoeling geweest was om
een Oceaanvlucht te maken. Hij wilde
naar Californië terug vliegen, maar ten
gevolge vaa een vergissing vloog hij naar
het Oosten in plaats van naar het Wes
ten.
„Hetwas de vervelendste vlucht, die ik
ooit heb gemaakt", aldus de vlieger. „Ik
heb gedurende de 29 uur van mijn tocht
niets avontuurlijks beleefd. Toen ik op
steeg om naar huis terug te keeren .(men
ziet dat Corrigan volhoudt) bevond ik mij
spoedig op 1800 meter boven de wolken.
De motor, die in weken niet was nage
zien, tikte als een horloge. De wolken
bleven beneden mij hangen tot ik Europa
had bereikt. Ik kan u niet, als Lindbergh,
vertellen van golven zonder einde, ik heb
geen water gezien.
Ik was zoo gelukkig als een kind, toen
ik bover de wolken de zon zag en ik
zong van blijdschap. Dat had ik misschien
niet gedaan, als ik had geweten, dat ik
boven den Oceaan vloog. Mijn machine,
zoo oud als ze is, deed het uitstekend en
ik kan er z#ker ook mee rond de wereld
vliegen.
Toen ik twintig uur had gevlogen, daal
de ik om te zien, waar ik eigenlijk was, en
toen wist ik pas, dat ik boven het water
zat. Uit de visschersvaartuigen, die ik be
neden mij zag, kon ik 'opmaken, dat ik
door verder naar het Westen te vliegen,
land zou bereiken. Ik berekende, dat ik
mij hoogstens 80 K.M. van de kust be
vond en vloog door. Eindelijk zag ik land,
stuurde naar het Zuidoosten en bereikte
het vliegveld. En nu ben ik hier".
VALSCHERM OPENDE ZICH NIET.
Gisterochtend is een Engelsch bombar
dementsvliegtuig neergestort op den weg
van Evesham naar Stratford-on-Avon.
Twee der inzittenden wisten zich met hun
valschermen te redden. De derde kwam
om het leven, doordat zijn valscherm zich
niet opende.
EEN OCEAANVLUCHT DIE NIET
DOORGAAT.
Bij een noodlanding te Norwalk (Con
necticut) is de Roemeensche kapitein Pa-
pana ongelukkig terecht gekomen, zoodat
zijn toestel, waarmede hij Vrijdag van het
Floyd Bennett-vliegveld te New York had
willen opstijgen voor een vlucht zonder
tusschenlanding van New York naar Boe
karets, vernield werd. De vlieger zelf
bleef echter ongedeerd.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSUUR
KEURING
Casino:
De milloenenerfenis
(Eddie Cantor).
Bulldog Drummond
overwint (Warner
Oland, Ronald Col
man).
Komisch.
Spanning.
lederen avond 8 uur
Zondag van 47
en 8—11 uur. Za
terdag en Woensdag
2 30 uur matinée.
Goedgekeurd.
Trianon:
Hotel de la Poste
(Harry Baur).
Een radio-moord
mysterie (June Tra
bis, Ronald Reagan)
Speelfilm.
Sensatie.
lederen avond 8 uur
Zondag van 2—7 uur
Zaterdag en Woens
dag 2 uur matinée.
Goedgekeurd
tr. volwassenen.
Luxor:
Het meisje van gis
ternacht (Willy
Fritsch, Gusti Hu-
ber).
Om de heerschappij
der zee.
Komisch.
Spanning.
lederen avond 8 uur.
Zondag om 2, 4.30 ei
8 uur. Matinée:
Zaterdag, Woensdag
en Donderdag 2 uur.
Toelaatbaar
v. volwassenen.
Lido:
Wee Willie Winkie
(Shirley Temple,
Victor Mc Laglen)
Happy landing (Son-
ja Henie, Don
Amèche).
Avontuurlijk.
Spanning.
lederen avond 8.15
uur. Zondag van 2-7
uur. Zaterdag en
Woensdag 2.30 uur
matinée.
Goedgekeurd
v. volwassenen.
Rex:
De mijnen van ko
ning Salomo (Paul
Robeson).
De gestolen Rem
brandt (May Rob-
son, Douglas Durn-
brille).
Avontuurlijk.
Detectivefilm.
lederen avond
8 uur. Zondag
bovendien van
2 tot 7 uur.
Matinée iederen
werkdag om 2 uur.
Goedgekeurd
v. volwassenen
