BUITENLAND
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
BINNENLAND
ZATERDAG 16 JULI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
INTERNATIONALE SAMEN
WERKING
DE RESOLUTIE VAN EVIAN
Tot een bijeenkomst te Londen op
3 Augustus a.s. besloten
De vluchtelingenconferentie te Evian
heeft de resulutie aangenomen, waarin als
plaats voor samenkomst voor de intergou-
vernementeele commissie Londen wordt
aangewezen. De eerste bijeenkomst zal
gehouden worden op 3 Augustus a.s. met
het doel te streven naar een bevordering
van een ordelijke emigratie van vluchtelin
gen uit Duitschland en Oostenrijk.
De Amerikaansche gedelegeerde Myron
Tailor verklaarde dat het te Evian ver
richte werk slechts een begin vormt. Het
is van essentieel belang, dat de emigranten
in staat gesteld worden hun bezittingen
met zich te nemen. De Britsche gedelegeer
de, Lord Winterton, verklaarde, dat hij de
vertegenwoordigers der verschillende re
geeringen hartelijk welkom heette te
Londen. Voorts zeide hij, dat de mogelijk
heid van een emigratie naar Benya bestu
deerd wordt, doch dat hij ten aanzien van
Oost-Afrika nog niet in staat was een ver
klaring af te leggen.
Het comité heeft Myron Tailor en Hen
ri Bérenger er mede belast tot de volgen
de zitting te Londen de continuiteit der
actie voort te zetten en o.m. alle contacten
te centraliseeren, die de in het comité ver
tegenwoordigde regeeringen wenschelijk
zouden achten. Lord Winterton zal het co
mité, dat 3 Augustus te Londen bijeenkomt,
presideeren.
DUITSCHLAND
DE POSITIE DER KATH. KERK
DUITSCHE BISSCHOP VRAAGT OM
VRIJHEID
Bij gelegenheid van het St. Ulrichsfeest
te Totmoos in het Zwarte Woud, dat Zon
dag j.l. gevierd werd, heeft de Aartsbis
schop van Freiburg, mgr. dr. Conrad Grö-
ber, tijdens de godsdienstoefening in den
namiddag ten aanhoore van meer dan 3000
mannen een toespraak gehouden waarin de
kerkvorst in sombere woorden wees op
de gevaren, die de Kerk thans bedreigen.
Thans wil men het godsdienstige leven in
het hart van het volk vernietigen; van
erfzonde, zondenvergiffenis en verlossing
wil men niets meer weten, maar in de
plaats daarvan viert men het Zonnewende-
feest met heidensche vreugdevuren. In de
meest verscheiden vorm worden vaak de
meest lasterlijke beschuldigingen aan het
adres van de Kerk geeft geuit. Men tracht
zelfs de Katholieken te verhinderen om
werkzaam te zijn op charitatief gebied en
men durft zelfs aan hun vaderlandsliefde
en trouw afbreuk te doen. Met verheffing
van stem eischte de bisschop de rechten op
die de Duitsche Katholieken bezitten en
die hun op grond van het natuurrecht en
van het Concordaat toekomen.
„Moge God de bestuurders van het land
daarbij verlichting schenken! Het gaat op
den dag van heden om niets minder dan dat
men in de Duitsche harten de godsdienstige
overtuiging wil vernietigen en de zon van
het geloof en van den inwendigen vrede
wil uitdooven. De sterke stijging van het
aantal zelfmoorden is hiervoor een veeg
teeken".
Deze predicatie die herhaaldelijk door
luide bijvalsbetuigingen werd onderbro
ken besloot de bisschop met de woorden
dat men het Duitsche volk zijn geloof zou
laten behouden. De Duitsche Katholieken
zullen hieraan vasthouden, „zelfs wanneer
de staat en heele volksgroepen zich tegen
over ons zouden stellen. Want aan onze
zijde staat de leider van alle leiders, de
eeuwige God, en eeuwige volken zijn er
niet".
HET KATHOLICISME IN OOSTENRIJK
Tegenspraak van sensationeele geruchten
In verband met de loopende sensationeele
geruchten als zou er in Oostenrijk sprake
zijn van een „los-van-Rome"-beweging on
der leiding van kardinaal Innitzer en de
Vorst-Aartsbisschop van Salzburg, ver
neemt het katholieke „Basler Volksblatt"
uit welingelichte bron, dat de beide kerk
vorsten zich nooit aan het hoofd van een
dergelijke beweging zullen stellen. Het ge
vaar voor een dergelijke separatistische
beweging valt in het nieuwe Oostenrijk
weliswaar niet te ontkennen, doch van de
zijde der bisschoppen is voor een derge
lijke beweging nooit steun te verwachten.
In aansluiting op dit bericht weet ge
noemd blad tevens nog te melden, dat de
Vorst-Aartsbisschop van Salzburg dr. Si-
gismund Weitz ten zeerste zijn houding zou
betreuren die hij bij de machtsovername
door de Nation aal-Socialisten heeft aange
nomen en dat deze kerkvorst thans reeds
tot geheel andere gedachten gekomen zou
zijn.
De aartsbisschop van Salzburg, mgr.
Waitz, is gisteren door den Paus in audiën
tie ontvangen.
DE LEDEN VAN HET
OOSTENRIJKSCHE LEGIOEN
Teleurgesteld en ontevreden
Van de 8000 man van het Oostenrijk-
sche legioen, die na den Anschluss naar
Oostenrijk teruggebracht zijn, hebben tot
dusverre nog slechts 700 werk gevonden.
Seyss Inquart, de rijksstadhouder, heeft
een hulpfonds opgericht, dat ten doel heeft
behoeftige legionarissen steun te verstrek
ken en tevens de inrichting van nederzet
tingen voor de gzinnen van legioen-man
schappen mogelijk te maken.
Zooals men weet, heerscht op 't oogen-
blik een zekere ontevredenheid in de ge
lederen van het legioen, aangezien een
zeer groot aantal leden tot dusverre niet
den post of het baantje gekregen hebben,
waarop zij meenden recht te hebben op
grond van hun illegale optreden onder het
oude regime.
DE UITTOCHT DER JODEN UIT
WEENEN
De uittocht der Joden uit Weenen ge
schiedt in een vrij snel tempo.
Het blad „N. S. Rheinfront" verklaart,
dat ongeveer 700 aanvragen van paspoor
ten dagelijks worden ingediend door Joden
bij de Weensche politie. Vijf tot zeshonderd
worden dagelijks uitgereikt „met de groot
ste bereidvaardigheid". In andere gevallen
„kan een pas niet uitgereikt worden, om
dat de aanvrager den fiscus aanzienlijke
bedragen achterstallige belasting schul
dig is".
Volgens hetzelfde blad begeven zich tal
rijke emigranten naar Zuid-Amerika en
Canada.
BELGIË
HET VONNIS TEGEN GRAMMENS.
Voorloopig zal het niet ten uitvoer worden
gebracht.
Zooals aangekondigd was heeft een dele
gatie van de Vlaamsche Katholieke parle-
mentsfractie een onderhoud gehad met den
Belgischen minister-president Spaak, over
den voorgenomen gerechtelijken verkoop
van meubelen van Grammens. Spaak deel
de de delegatie mede, dat de stad Edingen
het vonnis althans voorloopig niet ten uit
voer zal leggen.
ENGELAND
BRITSCHE STEUN AAN PORTUGAL?
Bevestiging van het garantieverdrag en een
leening voor de koloniën.
Volgens de „Daily Herald" zau de Brit
sche regeering met sympathie de eventua
liteit onder oogen zien van een opnieuw
bevestigen van het EngelschPortugee-
sche bondgenootschap, een nieuwe garan
tie van de onaantastbaarheid der Portugee-
sche koloniën en het verleenen van een
aanzienlijken steun voor de bewapening
en reorganisatie van Portugal.
„Twee Britsche kruisers, aldus meldt het
genoemde blad, zullen Carmona gaan be
groeten bij zijn aankomst in West-Afrika,
en het zou ons niet verwonderen, wanneer
de president een bezoek zou gaan bren
gen aan Londen, aan het einde van zijn in
spectietocht. Evenmin zou het verwonde
ring wekken, wanneer men weldra ernstig
in de city zou spreken over een Portugee-
sche leening, voor de ontwikkeling der ko
loniën".
PRESIDENT VAN DEN IERSCHEN
VRIJSTAAT HEEFT AUTO-ONGELUK.
De auto van dr. Douglas Hyde, den pre
sident van den Ierschen Vrijstaat, is bij
Athlone in botsing gekomen met een an
deren auto. De president, die van Dublin
op weg was naar zijn huis te French Park
in Roscommon, kreeg een lichte hersen
schudding.
PALESTINA
OPWINDING TE JERUSALEM
TENGEVOLGE VAN BOMAANSLAG.
Twintig dooden.
Ongeveer 20 personen zijn gedood bij
den bomaanslag in de Davidstraat te Je
rusalem. Onder de dooden bevinden zich
vrouwen en kinderen. Ongeveer 50 perso
nen werden gewond, van wie zich zeven in
ernstigen toestad bevinden. De otploffing
was in de geheele stad hoorbaar. Opge
wonden groepen schoolden samen langs den
voornaamsten verkeersweg. Politie en troe
pen zijn opgesteld op alle belangrijke cen
tra in de stad, teneinde reacties in de Jood-
sche wijken te verhoeden. Het geheele le
ger en de politie zijn in alarmtoestand. Ver
scheidene slachtoffers waren onherkenbaar
verminkt.
Bij de dooden bevonden zich vijf vrou
wen. Alle slachtoffers zijn Arabieren. Men
heeft de omstandigheden, waaronder de
aanslag is gepleegd, nog niet nauwkeurig
kunnen vaststellen.
De bom zou geworpen zijn op het oogen-
blik, waarop een politie-detachement pas
seerde, dat zich naar de Omarmoskee begaf
voor een onderzoek naar wapens.
Na zes uur des middags mag niemand in
Jeruzalem zich meer op straat beven. In
de stad heerscht groote opgewondenheid,
welke zich uitbreidt naar het Noorden van
Palestina.
DE LEGERBERICHTEN.
In het communiqué van het linksche mi
nisterie van landsverdediging wordt o.a.
gezegd, dat de rechtschen in den sector ten
Zuiden van Sarrion ondanks den krachti-
gen tegenstand der regeeringstroepen,
eenigszins hun linies hebben kunnen verbe
teren. In den sector van Alcora en Suears
veroverden de linkschen Mas de Mato, Lo
rna del Olmo en Mas del Porchano.
Het communiqué van het rechtsche hoofd
kwartier meldt o.a. van het front van Te-
ruel, dat de troepen van Franco in den sec
tor van Valbona Cencerrosos en den berg
Canalizo hebben bezet. In de sectoren van
Sarrion en Manzanera zijn de rechtschen
over een diepte van verscheidene kilome
ters opgerukt. De Rio Albentosa werd ten
Noorden van Mas de Albentosa gepas
seerd en de rechtschen beheerschen thans
den weg naar Rubielos. Meer dan duizend
gevangenen vielen in handen der troepen
van Franco.
Bultenlandsche Berichten
HET NOODWEER IN POLEN.
Heeft vele slachtoffers geëischt.
Volgens de bladen moet de schade, aan
gericht door de stormen, de onweders en
de hagelbuien, van de laatste weken in Po
len, op tientallen millioenen zloty geschat
worden. Een honderdtal menschen is om
het leven gekomen.
WERVELSTORM TEISTERT DE KUST
VAN NEW YERSEY.
Een wervelstorm, die een kwartier duur
de, heeft de kuststrook van New Yersey
over een lengte van tien kilometer en een
breedte van zes kilometer van Redbank tot
Seabright, geteisterd.
Volgens de eerste berichten bedraagt de
aangerichte schade meer dan 100.000 dollar.
Voorts heeft boven New' York een onweer
van zeldzame hevigheid gewoed. Twee uur
lang waren de radio-verbindingen met
Europa verbroken.
ZWARE STORM BOVEN PHILADELPHIA
Een zware storm, gepaard gaande met
een feilen slagregen, heeft gisteren boven
Philadelphia gewoed. Boomen werden ont
worteld, vensterruiten ingedrukt, terwijl
voorts groote schade werd aangericht aan
telefoonlijnen, electrische leidingen, da
ken enz.
IJSBERGEN BEDREIGEN DE
SCHEEPVAART.
De Amerikaansche kustwacht
waarschuwt.
De ijsbergen in het Noordelijk deel van
den Atlantisdhen Oceaan drijven verder
Zuidwaarts af dan in jaren het geval is
geweest. De schepen hebben van de Ame
rikaansche kustwacht ên van de Marine
waarschuwingen gekregen. De kustwacht
schoener „Tahoe", een der drie vaartui
gen, welke de internationale ijspatrouille
vormen tot toezicht op de scheepsroute in
het Noordelijk deel van den Atlantischen
Oceaan, heeft den schepen aangeraden een
meer Zuidelijke route te volgen. Dit is de
eerste maal sedert 1935, dat dit advies is
gegeven. De „Tahoe" rapporteerde, dat zij
een grooten ijsberg volgde, welke met een
snelheid van 18 tot 20 mijl per dag naar
het Zuiden afdrijft.
EEN AVONTUURLIJK GEZIN.
Een zeeman uit Nieuw-Schotland, zékere
Moorehouse, is voornemens den terugtocht
naar de Oostkust van Canada uit Britsch-
Columbia te ondernemen per kano door het
Panama-kanaal. Hiertoe zal hij met zijn
vrouw en 2-jarig dochtertje een afstand af
moeten leggen van ruim 10.000 kilometer
in een 15-voet lange kano.
Het zal overigens niet de eerste maal
zijn, dat het gezin een dergelijke reis on
derneemt. Reeds eerder werd een tocht
per kano van circa 750 kilometer onderno
men langs het Noordelijk deel van het
eiland Vancouver, op zoek naar werk, dat
Moorehouse echter niet heeft kunnen vin
den. Het hoofd des gezins is vol vertrou
wen ten aanzien van den te ondernemen
tocht. Hij kent de zeeën door en door en is
ervan overtuigd de reis goed te volbren
gen.
RIJKSMIDDELEN.
Over het eerste halfjaar 1938 ging de
opbrengst 2.621.616 boven de
raming uit.
De Rijksmiddelen hebben over de maand
Juni opgebracht 39.287.901, hetgeen
3.519.151 meer is dan de raming, doch
1.122.867 minder dan over Juni 1937.
Over het eerst half jaar 1938 was de
opbrengst 217.234.116, hetgeen 2.621.616
meer is dan de raming en 8.118.717 meer
dan over het eerste half jaar 1937.
STREEKVERGADERINGEN VAN HET
R. K. WERKLIEDENVERBOND.
Zooals geméld, houdt het R. K. Werk
liedenverbond in verschillende plaatsen z.g.
„Streekvergaderingen" ter belichting van
het aan den Ministerraad gezonden adres
inzake de bestrijding van de werkloosheid.
Te Leiden is deze vergadering op Za
terdag 30 Juli te 4.30 uur in den Burcht.
te Gouda op 27 Juli te 8 uur in het Bonds-
gebouw;
te Delft op 21 Juli te 8 uur in Flora-
Bioscoop;
te Haarlem op 23 Juli te 3.30 uur in Ge
bouw St. Bavo;
't 's-Gravenhage op 28 Juli te 8 uur in
„Custodia".
EEN AMERIKAANSCH-NEDERLAND-
SCHE BELASTING OVEREENKOMST
Ter voorkoming van dubbele belastingen
Naar vernomen wordt, zijn de Vereenig-
de Staten en Nederland na de jongste on
derhandelingen thans genaderd tot het
sluiten van bilaterale belasting overeen
komst, die van zeer groot belang zou kun
nen zijn voor financieele kringen in ver
band met het groote bezit van Amerikaan
sche effecten in Nederlandsche handen. Er
zijn tot dusver nog geen bijzonderheden
bekend, doch waarschijnlijk zou het belas
ting-verdrag voorzien in het voorkomen
van dubbele belasting en de uitwisseling
van inlichtingen op belastinggebied, als
mede in mogelijke wederzijdsche hulp hij
het innen der belasting.
Naar wij te bevoegder plaatse verne
men, is door een Nederlandsch-Ameri-
kaansche commissie thans een concept
overeenkomst opgesteld, welke aan de bei
de regeeringen zal worden voorgelegd.
VERSIERING EN VERLICHTING IN DE
RESIDENTIE.
Gala-avond op 31 Augustus.
B. en W. van 's-Gravenhage stellen den
gemeenteraad voor het college een crediet
van 70.000 ter beschikking te stellen
voor de viering van het Regeeringsjubileum
van H.M. de Koningin.
Omtrent de plannen van het gemeente
bestuur dat zijn dus ten deele andere
dan die van het Comité tot Luisterrijke
Viering van het Regeeringsjubileum
wordt o.a. het volgende medegedeeld:
Het ligt in de bedoeling de gevels in
ouden stijl van het stadhuis alsmede den
afgeronden hoek aan de Groenmarkt tus-
schen de ramen met opgaande oranje ge
plooide banen, afgezet met zilveren koor
den, te versieren en aldaar langs de dak
lijn en ramen alsmede langs de lijnen van
den toren een verlichting met electrische
lampjes aan te brengen. Een en ander zal
ook bij volgende gelegenheden kunnen wor
den gebruikt. Aan het gebouw van den
gemeenteraad in de Javastraat zal wor
den aangebracht de van een vorige ge
legenheid nog beschikbare, gelijksoortige
versiering.
Met de ontwerpster van een versiering
voor het Voorhout, die medegedongen heeft
in de bekende prijsvraag, doch die niet be
kroond is, is overleg gepleegd over enkele
veranderingen. B. en W. zouden dit ge
wijzigde ontwerp willen doen uitvoeren.
Voorgenomen wordt verder de versiering
en verlichting van Kneuterdijk, Lange en
Korte Vijverberg, Vijverdam, Plaats, Bui
tenhof, den Kastanjeboom tegenover het
Koninklijk Paleis in het Noordeinde en
van eer.: ge plaatsen, waar de burgemeester
vergunning zal geven op straat te dansen.
Verlicht zullen worden de torens van de
St. Jacobskerk en van de kerken der Ned.
Herv. Gemeente te Scheveningen, Loosdui
nen, de monumenten van H.M. de Koning
in-Moeder in het Rosarium, van Z.M. Ko
ning Willem II op het Buitenhof, vanJulia-
na van Stolberg op het Louise de Coligny-
plein, van het monument op Plein 1813 en
van eenige ramen in het koor der St. Ja
cobskerk. Voorts zal de fontein in den Hof
vijver worden verlicht. In het Haagsche
Gemeentemuseum zal een tentoonstelling
„De Residentie onder Koningin Wilhel-
mina" worden ingericht, onder gezamen-
liike leiding van den gemeente-archivaris
en den directeur van den dienst van K. en
W.
Aan H.M. de Koningin zal op 31 Aug.
in het gebouw voor K. en W. een gala
avond worden aangeboden, waarop het
Residentie-Toon eel de première zal bren
gen van het tooneelstuk „1813" voor deze
gelegenheid geschreven door mevr. Ranuc-
ciBeekman en Johan de Meester.
„Hbld".
BIGGENMERKEN.
Van 27 Juni tot 2 Juli zijn aangebracht
51.987 (v.j. 34.641) biggenm erken.
Van de toekenning van dit jaar zijn tot
2 Juli 1.1. 847.205 (v.j. 839.946) gebruikt.
Voor een juiste beoordeeling diene, dat
van 1 Januari tot genoemden datum in
totaal 1.109.934 biggen zijn gemerkt, welk
aantal voor hel zelfde tijdvak van 1937
990.085 bedroeg.
MANNELIJKE ARBEIDERS VERVANGEN
DOOR MEISJES.
Besluit na overleg met fabrieksdirectie
ongedaan gemaakt.
Naar aanleiding van het feit, dat de
directie van de N.V. Metaalperser ij, Email
leerfabrieken en Verzinkerij „Beccon" te
Doetinchem voor een bepaalde afdeeling
in haar onderneming een aantal mannelijke
arbeiderskrachten door vrouwelijke heeft
vervangen, is een bespreking gehouden
tusschen het bureau der R.K. Vereeniging
van werkgevers in de metaalnijverheid,
waarbij bedoelde fabriek is aangesloten en
een vertegenwoordiger van den R.K. Me-
taalbewerkersbond.
In deze conferentie is overeenstemming
bereikt omtrent het ongedaan maken van
bedoelde maatregel.
Verder is besloten een gemeenschappe
lijk verzoek te richten to den minister van
Sociale Zaken, om aan de emailleerfabrie-
kën op grond van de wet van 28 Mei 1937
het te werk stellen van vrouwen en meis
jes te verbieden, voor zoover bepaalde
soorten van arbeid vóór 1 Januari 1934 in
het algemeen door mannelijke arbeiders
krachten te worden verricht.
EEN BEVORDERINGSKWESTIE.
Minister verstrekt inlichtingen op adres
van majoor Weber.
Aan de inlichtingen, welke de minister
van Defensie aan de Tweede Kamer heeft
verstrekt op het adres van majoor W. F.
Weber te Arnhem, houdende verzoek om
rechtsherstel en bevordering tot luitenant-
kolonel, ontleenen wij het volgende:
De minister meent dat volledig uitvoe
ring is gegeven aan de uitspraak van den
Centralen Raad van Beroep d.d. 9 Sep
tember 1937.
Door deze beslissing is aan de beoordee-
iingen van den majoor Weber die van
den hoogsten legerchef komen te ontbre
ken en bleven slechts over de beoordee
lingen van divisie-commandant, brigade
commandant en regiments-commandant,
die den majoor Weber achtten te behoo-
ren tot de meest geschikte officieren.
Aan H.M. de Koningin is hiervan kennis
gegeven.
Het verdere door den majoor Weber ge-
wenschte gevolg, n.l. bevodering tot lui
tenant-kolonel bij het wapen der infanterie
is aan de uitspraak van den Centralen
Raad van Beroep van 9 September 1937
niet gegeven.
De weigering om te bevorderen was een
zelfstandige handeling. De bevordering van
hoofd-officieren geschiedt, n.l. krachtens
artikel 15 der bevorderingswet voor de
landmacht 1902 bij keuze uit de meest ge
schikte officieren. Deze bevordering bij
keuze is geenszins een noodzakelijk ge
volg van een gunstige beoordeeling in
dien zin, dat de officier, die volgens zijn
bevorderingslijst tot de meest geschikte
officieren behoort, bevorderd moet wor
den. Het behooren tot de meest geschikte
officieren is slechts één van de voorwaar
den, waaraan een hoofdofficier moet vol
doen om voor bevordering in aanmerking
te komen.
In dien zin besliste ook de Centrale Raad
van Beroep bij zijn uitspraak van 2 Juni
1938.
De majoor Weber had tijdig beroep kun
nen instellen tegen de weigering om hem
te bevorderen tot luitenant-kolonel.
Door dit beroep niet tijdig te stellen, is
vorenbedoelde beslissing van 19 October
1937 echter onaantastbaar geworden.
HET KAMERLID SUR ING
Zijn toestand ernstig; volstrekte rust Is
hem voorgeschreven.
Naar wij vernemen, is de toestand van
het lid der Tweede Kamer, den heer J.
G. Suring te Utrecht, ernstig en van dien
aard, dat de behandelende geneesheer den
heer Suring volstrekte rust heeft voorge
schreven
In dit verband wordt verzocht mede te
deelen, dat de voor het bestuur der Katho
lieke Kamerfractie bestemde correspon
dentie uitsluitend moet worden gezonden
aan het Dr. Schaepmanhuis, Mauritskade
25 te Den Haag.
Goedkoope trein.
Wij verwijzen naar een advertentie in 'dit
nummer betreffende een „Goedkoope trein"
naar Arnhem en Nijmegen op Zondag 24
Juli.
(Reeds opgenomen in een gedeelte onzer
vorige oplage).
BUITENLAND.
VLIEGTUIG BOTST TEGEN ZENUW
INRICHTING.
Een vijftigtal slachtoffers.
BUENOS AIRES, 15 Juli. (A.N.P.) Ten
gevolge van een motordefect is het vlieg
tuig „Panagra", dat op weg was naar Bra
zilië, in botsing gekomen met een pavil
joen van een krankzinnigengesticht in Itu-
zaingo in de omgeving van de stad. Er zou
een vijftigtal slachtoffers zijn gevallen.
Koopt bi) hen,
die in Uw Dagblad
adverteeren l
