TOcrêhe De strijd in het verre Oosten DE SPAANSCHE BURGEROORLOG BUITENLAND BINNENLAND MAANDAG 4 JULI 1938 DE LEiDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 een *eld*aM voor Uw hmd HET BOMBARDEMENT VAN SWATAU. Groote schade, veel slachtoffers. Van Chineesche zijde wordt medege deeld, dat de Japansche vliegtuigen, die Vrijdag Swatau hebben gebombardeerd, groote schade hebben aangericht. Meer dan 300 huizen zijn verwoest, terwijl meer dan 300 personen gedood of gewond zijn. Zoo als gemeld werd de aanval uitgevoerd door negen vliegtuigen. Hiervan waren drie een dekkers, die 50 zware en tientallen lichtere bommen op de stad hebben doen neerko men. Het bombardement duurde van half vijf tot half zeven. Men vreest, dat onder het puin der verwoeste huizen nog eenige slachtoffers bedolven liggen. De gebouwen van een buitenlandsch concern, naar men gelooft een Amerikaansche onderneming, zijn getroffen. Ook een gebouw van het Roode Kruis en de gemeentelijke biblio theek zijn beschadigd, terwijl ook in het stadsgedeelte, waarin de handelszaken en de consulaire vertegenwoordigingegn ge vestigd zijn, niet werden gespaard. Een bom is dicht bij het ziekenhuis terecht ge komen. Een gemeenteschool werd ver woest. Er moeten daarbij 200 leerlingen het slachtoffer zijn geworden. NIEUWE AANVALLEN. 1600 dooden en gewonden. Japansche vliegtuigen hebben de stad Swatau Zaterdag weer tweemaal gebombardeerd, waardoor het aantal dooden en gewonden van de laatste twee dagen is gestegen tot 1600. Meer dan tweehonderd bommen vielen op de stad. De Amerikaansche burgers vluchtten aan boord van de Ameri kaansche kanonneerboot „Sacramen-, to", doch hun bezittingen hebben ern stig geleden. De totale schade wordt geschat op bijna twee millioen gulren. CHINEEZEN VERNIELEN OORLOGS SCHEPEN DER JAPANSCHE VLOOT. De Chineezen melden, dat een Japansch vliegtuig-moederschip en twee torpedoja gers tot zinken gebracht zijn bij Anking. Gistermorgen vroeg is het Japansche vliegveld bij Woehoe zwaar gebombar deerd. Naar verklaard wordt zijn bij deze overvallen bommen gebruikt, die 600 pond wogen. DE OVERSTROOMINGEN. Weer dijken doorgestoken. Vanochtend werd medegedeeld, aldus meldt Havas uit Tokio, dat de Chineezen de Noordelijke dijken van de Jangtse heb ben doorgestoken, een twintigtal kilome ters stroomopwaarts van Matang. Vliegers hebben gezien, dat een geweldige hoeveel heid water naar de meren Pehoe en Hoean- hoe stroomt. Het belangrijke strategische gebied tusschen de rivier en de heuvels in het Zuid-Westen van Anhwei, dreigt in een groote watervlakte te worden herscha pen, terwijl de rivier aan den beneden loop veel water dreigt te verliezen, waar door de scheepvaart voor de Japansche vloot bemoeilijkt wordt. Japansch succes in Sjanioeng. Naar uit Soetsjau wordt gemeld, heb ben de Japanners gisteren Toengahsjen veroverd, dat ten Noorden van Toengpei In het Z. O. van de provincie Sjantoeng is gelegen. EEN VERKLARING VAN TSJANG KAI SJEK. Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft naar het Chineesche Telegraafagentschap meldt een verklaring afgelegd met het doel de plaatselijke Chineesche autoriteiten in de streken nabij de gevechtsgebieden er van te weerhouden op willekeurige wijze him posten in den steek te laten. De generalis simus zeide: „Terwijl de vijand dieper en dieper op het Chineesche grondgebied door dringt en de strijd intenser wordt, worden de topografie en de menschen factoren, die steeds meer te onzen gunste werken. Nu wij het beslissende stadium na deren van een laatsten, beslissenden veldslag, is er voor ons alle hoop den vijand terug te slaan en overwinnend uit den strijd te voorschijn te treden, wanneer de militaire en civiele auto riteiten samenwerken en wanneer sol daten en burgers samenwerken." Frankrijk leverde Tsjang Kai Sjek geen wapenen. De Fransche ambassadeur te Tokio, Ar- sene Henry, heeft Zaterdagochtend een bezoek gebracht aan den Japanschen mi nister van buitenlandsche zaken, om hem mede te deelen, dat uit het onderzoek dat is ingesteld door de Fransche regeering gebleken is, dat Frankrijk geen wapenen heeft geleverd aan maarschalk Tsjang Kai Sjek. DE OPMARSCH DER RECHTSCHEN. De troepen van Franco, die ten Zuiden en Noorden van den weg van Teruel naar Sagunto opereeren, hebben bij het aan breken van den dag den opmarsch voort gezet. Volgens de berichten, die omstreeks het middaguur op het hoofdkwartier bin nenkwamen, zouden de troepen overal aan het front over een breedte van zestig K.M. zijn opgerukt. LEGERBERICHT DER REGEERING. Het communique van het ministerie van landsverdediging maakt o.a. melding van hevigen strijd in de omgeving van Cubla in den westelijken sector van het Levante- front, waar de regeeringstroepen met suc ces weerstand bieden aan den druk van den vijand, die krachtig door vliegtuigen en tanks gesteund wordt. Voorts wordt ver bitterd gestreden in het gebied van Tales, waar de vijand aangevallen heeft in de richting van Alcudio de Veo. De regeerings troepen hebben zich een weinig terugge trokken. In den sector van Bechi hebben de opstandelingen twee krachtige aanvallen ondernomen op Pla Olla, die volkomen Werden afgeslagen. De rechtschen leden zware verliezen. Van de overige fronten is niets te melden. LEIDERS VAN DE PHALANX GEARRESTEERD. Volgens berichten uit Spanje zijn twee leden van den nationalen raad van Phalanx en Traditionalisten Aznar en Velez, teza men met talrijke andere personen gearres teerd. Zij zouden zich tegen Franco heb- Len verzet. HET HERSTEL DER SPAANSCHE KERKEN. Het aartsdiocees van Saragossa heeft doen onderzoeken, welke parochiekerken tijdens den burgeroorlog geleden hebben, en staat thans voor het groote vraagstuk om deze kerken te herstellen en te herbouwen. Van de 368 parochiekerken in het dio cees, hebben 165 zich bevonden onder het Republikeinsche bewind. In geen enkel geval is de Kerk absoluut onbeschadigd. Tien zijn volkomen neergehaald. Anderen hadden nieuwe bestemmingen gekregen, of hadden zwaar geleden van bommen en kogels. Overal zijn de altaren uit de ker ken gehaald, en de versieringen verwijderd, om de gebouwen in te richten als stallen, dancings, markten, ziekenhuizen, enz. In sommige gevallen hebben en onder brand geleden. Een der grootste verliezen is dat der prachtige fresco's van Goya te Fuen- detodos, welke hopeloos verminkt zijn. Een groot verlies beteekent ook het verdwijnen van het lichaam der H. Martelares Vicenta, dat ongeschonden in de kerk van Canta- vieja bewaard werd. Te Calanda is een kapel verbrand, welke was opgericht ter herdenking van een bekend plaatselijk won der. De driehonderdjarige herdenking van dit mirakel valt in Maart 1940 en men hoopt de kapel dan herbouwd te hebben. In het geheele bisdom zijn belangrijke archieven en geschriften verloren gegaan, alsmede waardevolle relieken, ornamen ten, gewaden en kunstvoorwerpen. Van de priesters in het diocees zijn 76 vermoord en worden 40 vermist. De 624 overigen zijn op leeftijd, en de seminaristen, die zich voorbereiden om hun plaats in te nemen, zijn meerdeels aan het front. In bijna alle onlangs veroverde dorpen zijn in de pui- nen der kerken voorloopige altaren opge richt. Men hoopt de kerkgebouwen gelei delijk in hun vroeger en staat te herstellen. DU1TSCHLAND AANVAL OP SCHTJSCHNIGG. Beschuldigingen van „Der Stuermer". In een speciaal nummer over de Oosten- rij ksche Joden valt het anti-semietische blad „Der Stuermer" heftig Schuschnigg aan. De vroegere bondskanselier wordt er van beschuldigd „Oostenrijk te hebben overgeleverd aan de Joden". „Zelfs" hij behoeftige Joden hebben ondersteund. Ook oud-president Miklas wordt aangeval len, omdat hij met zijn naam de terreur van Dollfuss en de gerechtelijke moorden van Schuschnigg heeft gedekt. VREES VOOR SPIONNAGE. Gistermorgen is te Berlijn opnieuw een waarschuwing gepubliceerd tegen buiten landsche spionnageagenten. In deze waar schuwing wordt gezegd, dat verscheidene buitenlandsche agenten onder schuilnamen in de Duitsche dagbladen advertenties heb ben doen verschijnen, waarin Duitsche on derdanen uitgenoodigd worden, zich in ver binding te stellen met personen, die in het buitenland verblijf houden, ten behoeve van „technische medewerking aan neutrale tijdschriften". Het gaat hier, aldus schrij ven de Duitsche bladen, om een poging, die ten doel heeft spionnen aan te werven voor rekening van Westersche mogendheden. Vervolgens wordt er aan herinnerd, dat de Duitsche wet met den dood iedere po ging tot verraad of spionnage straft. AMBTENAREN MOETEN HELPEN OOGSTEN. De ambtenaren in Thuringen zijn door gouwleider Sauckel uitgenoodigd, zich ge durende den oogsttijd ter beschikking van de boeren te stellen, teneinde het tekort aan arbeidskrachten te verhelpen. De ver loven, die in verband hiermede aan de ambtenaren zullen worden toegestaan, zul len niet in mindering van de normale va- canties worden gebracht. TSJECHO SLOWAKIJE DE POLITIEKE TOESTAND. Het Tsjecho-Slowaaksche agengschap Ceteka publiceert een mededeeling, waarin gezegd wordt, dat de commissie van zes af gevaardigden en senatoren, die zullen me dewerken aan de regeeringsontwerpen aan gaande het nationaliteiten-vraagstuk, gis teren vergaderd heeft. De regeering, aldus Ceteka, blijft dus met goeden wil verder werken. LONDEN EN PARIJS MANEN AAN TOT SPOED. Naar verluidt hebben de regeeringen van Engeland en Frankrijk er bij de Tsjecho- Slowaaksche regeering op aangedrongen, dat de regeling van het nationaliteiten- vraagstuk bespoedigd wordt. De Fransche gezant heeft Vrijdag, de Britsche Zaterdag een bezoek aan Hodza gebracht. Het Tsjecho-Slowaaksche persagentschap Ceteka beperkt zich tot de mededeeling, dat de gezanten Hodza in kennis hebben gesteld van de zienswijze hunner regee ringen. DE SOKOLFEESTEN. Met groote geestdrift is gisteren de eer ste der vijf feestdagen van het tiende So- kolcongres gevierd. Te Praag, dat anders een millioen inwoners telt, verblijven thans 1.600.000 menschen. De straten zijn rijkelijk met vlaggen versierd. Gistermiddag hebben 180.000 personen in het Masarijkstadion demonstraties bij gewoond, waaraan door ongeveer 30.000 sokols werd deelgenomen. Onder de aan wezigen bevonden zich president Benesj, tal van leden van de regeering en van het diplomatieke korps en talrijke buitenland sche gasten. President Benesj had zoowel bij zijn aan komst als bij zijn vertrek langdurige ova ties in ontvangst te nemen. FEEST ALLER DUITSCHERS. Naar het Duitsche nieuwsbureau meldt is gistermiddag een Sudetenduitsche chauf feur, die naar het „Feest aller Duitschers" reed, in Tschausch bij Buruex door Tsje chen overvallen en mishandeld, toen hij langzaam over een brug moest rijden. De Sudetenduitsche afgevaardigde Nemec heeft zich in verband hiermede tot de be voegde autoriteiten gewend. MILITAIRE OPLEIDINGSKAMPEN IN TSJECHO SLOWAKIJE. In de commissie voor landsverdediging van de agrarische republikeinsche partij heeft de minister van landsverdediging, Makunik, verklaard, dat drieduizend kam pen zullen worden opgericht voor militaire vooroefening van de jeugd. Deze kampen zullen in September a.s. worden betrok ken. De leiders van de kampen zullen in de maand Augustus in zeven kampen een specialen cursus volgen, welke door offi cieren zal worden geleid." Bovendien zal in het schooljaar 1938-'39 op alle scholen, uitgezonderd de hoogere scholen, worden begonnen met een pre- militaire opleiding. WEDEROM DUITSCHE BLADEN VERBODEN. Het ministerie vatn binnenlandsche za ken heeft opnieuw Duitsche bladen ver boden, o.m. de Essener National Zeitung. FRANKRIJK DE FRANSCH TURKSCHE OVEREEN STEMMING. Een militair accoord voor het sandzjak. Ingevolge de in beginsel bereikte over eenstemming voor het sluiten eener mili taire overeenkomst tusschen Frankrijk en Turkije, hebben de generale staven van beide- landen definitief alle modaliteiten vastgelegd voor de toepassing van dit ac coord. Het accoord behelst een Fransch- Turksche militaire samenwerking in het sandzjak en wijst den Turkschen troepen een gebied aan ten Noorden van de lijn AlexandretteAntiochië, welke laatste stad de zetel van een gemengd garnizoen wordt. De aankondiging van den gelukki gen afloop der onderhandelingen heeft on der de Turksche bevolking een geestdrifti ge en jegens Frankrijk goed gezinde stem ming verwekt. ENGELAND VOOR ALLES: GEEN OORLOG. Chamberlain zegt niet van zijn politiek te zullen afwijken. De Britsche minister-president, Cham berlain, heeft te Kettering (Northamtonshi- re) op een groote vergadering het woord gevoerd en bij die gelegenheid gezegd: „Ik acht het mijn eersten plicht iede re zenuw in bedwang te houden, ten einde een herhaling van den wereld oorlog in Europa te voorkomen. Ik kan niet gelooven, dat iemand, die niet ver blind is door partijvooroordeel, iemand, die er over nadenkt, wat een nieuwe oorlog zou beteeken en, het niet met mij eens zou zijn en niet zou wen- schen, dat ik mijn pogingen zal voort zetten". Met betrekking tot de Britsche schepen, welke handel drijven op Spanje, zeide de minister-president, dat zij vier of vijf ma len den gewonen vrachtprijs hebben ont vangen. „Wij hebben gewaarschuwd, en in dien de reeders desondanks en met het oog op deze winsten nog steeds schepen naar deze wateren zenden en wanneer deze sche pen dan gebombardeerd worden, is het dan redelijk ons te vragen op te treden, het geen niet alleen hen, doch ook u in deze oorlogsverschrikkingen zou betrekken". Wat mij betreft, aldus Chamberlain, ik zou van meening zijn, dat, indien wij zou den luisteren naar verzoeken van dezen aard, wij het vertrouwen dat het volk van Groot-Brittannië in ons stelt zouden be schamen. Dit beteekent niet, dat wij luchtbombar dementen op schepen zouden vergoelijken, of dat wij een blokkade van havens door middel van vliegtuigen zouden erkennen. Na herinnerd te hebben aan de door Franco gegeven verzekering, dat Britsche schepen niet voor bombardementen werden uitgekozen, doch dat bommen door hoog vliegende toestellen uitgeworpen Britsche schepel konden treffen, zeide Chamberlain, dat hij moest toegeven, dat het voor hem moeilijk was deze uitlegging in overeen stemming te brengen met eenige bekende feiten, doch dat de vliegers van Franco zich misschien ten slotte niet steeds streng aan hun instructies houden. Met betrekking tot de ip het Lager huis gevoerde debatten over de buit- tenlandsche politiek zeide Chamber lain, dat hij niet zal afwijken van de politiek, welke naar zijn meening de juiste is voor Groot-Brittannië, door cri- tiek, welke hem zoowel ongegrond als verkeerd voorkomt. Sprekende over den laatsten oorlog, zei de Chamberlain, dat „wij toen gevochten hebben om deze vrije democratie te behou den voor buitenlandsche overheersching en voor hetgeen het buitenland zou voorschrij ven, en voor de handhaving van een regiem van orde en wet boven een regiem van ge weld". RUSLAND HET LENINISME IS DOOD. Verklaringen van den gevluchten G. P. Oe-leider Loesjkof. De „Tokio Nitsji Nitsji" publiceert een verklaring, welke Loesjkof heeft afge legd tegenover Japansche autoriteiten. Loesjkof is thans op weg naar Japan. Zoo als men weet was hij vroeger leider der GPOe. Volgens zijn verklaring moet hij lang geaarzeld hebben, aleer hij er toe be sloot naar Mandsjoerije te vluchten. Hoe wel hij gevlucht is wegens het directe ge vaar dat voor hem zou bestaan met het oog op de algemeene zuivering, moet de eigenlijke reden, volgens zijn zeggen, ge legen zijn in het feit, dat „het Leninisme in de Sovjet-unie thans dood is." Loesjkof deelt verder mede, dat het roo de leger geconcentreerd is ten Oosten van het Baikal-fneer. Er bgvinden zich daar 400.000 man, bovendien zijn er 25 divisies scherpschutters en 2000 vliegtuigen, ter wijl zich te Wladiwostok, Nahodka en Olga 90 duikbooten bevinden. SEGISBAEV IN ONGENADE. De vroegere voorzitter van den Raad van Volkscommissarissen van Oetsbekistan Segisbaev, de opvolger van Khomaev, die tegelijkertijd Metboekarin werd gefussil- leerd, wordt door de Prawda Vostoka een verrader genoemd van het volk van Oets- bek en van het geheele Sovjet volk. Ook Aitmetov wordt een volksverrader genoemd. BRAZILIË POLITIEKE CRISIS? De minister van buitenlandsche zaken Aranha en generaal Monteiro, chef van den generalen staf, zijn ageetreden. Men vreest dat dit een politieke crisis tenge volge zal hebben. Uit Rio de Janeiro wordt vernomen, dat drie officieren, onder wie majoor Aranha, broeder van den minister van buitenland sche zaken, den luitenant Foumier, die door de politie gezocht werd, naar de Italiaan- sche ambassade gebracht hebben, waar de luitenant een toevlucht vond. Deze offi cieren werden op staanden voet door pre sident Vargas ontslagen en dit incident heeft de politieke crisis veroorzaakt. Var gas heeft het ontslag van generaal Mon- tero en minister Aranha nog niet aan vaard. Het gerucht gaat, dat de Italiaansche ambassadeur de stad zal verlaten. DE INTEGRALISTENOPSTAND VAN 11 MEI. Op grond van het resultaat van het voor onderzoek naar den mislukten integralisten- opstand van 11 Mei is thans bij het natio nale veiligheidsgerecht tegen luitenant Fournier en 22 medebeklaagden een aan klacht ingediend wegens het plegen van een aanslag op het leven van den president. De aanklacht tegen den prins van Orleans en Braganza, die op 11 Mei in de nabijheid van het presidentieel pales was gearres teerd, heeft men laten vallen, aangezien omtrent medeplichtigheid niets is komen vast te staan. DE KONINGIN IN ZWITSERLAND. Gistermorgen is H. M. de Koningin met Haar gevolg op doorreis naar Luzern in Bazel aangekomen. H. M. werd aan het station verwelkomd door den Nederland- schen consul, Haessig en zijn vrouw. Het gezelschap ontbijtte aan het stationsbuffet en zette vervolgens met de eigen auto's de reis naar Luzem voort. PRINS BERN HARD GAST IN HET N.C.S.V. KAMP TE NUNSPEET. Zondagochtend omstreeks elf uur heeft Z. K. H. Prins Bernhard een bezoek ge bracht aan het jubileum-kamp der Neder- landsche Christelijke Studenten-Vereeni- ging in Nederland, dat ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan dezer kampen op de heide bij de „Waschkolk" te Nunspeet wordt gehouden. Nadat de Prins de kerk dienst in de groote tent, waarin ds. B. ter Haar Romeny uit Ginneken voorging, had bijgewoond, nam hij deel aan een koffie tafel, die geheel in kampstijl was ingericht. Tot laat in den namiddag toefde de ko ninklijke gast in het kamp, waar hij volop van de gezellige kampsfeer en van de mooie natuur, die het kamp omringt, ge noot. Per auto keerde de Prins naar Soest- dijk terug. KONINKLIJKE BELANGSTELLING VOOR NATUURBESCHERMING. Het dagelijksch bestuur der Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Ne derland ontving van Hare Majesteit de Ko ningin een belangrijke schenking tot steun aan de plannen tot aankoop van een der laatst overgebleven hoogveengebieden in Nederland, dat onder Fochteloo. Het dagelijksch bestuur vertrouwt ,dat velen het voorbeeld, door de Landsvrouwe gegeven, zullen volgen, opdat vóór 1 Augustus tot den aankoop van dit bijzon dere landschapstype kan worden overge gaan. „DE TRIOMF VAN ST. THOMAS VAN AQUINO". Plechtige onthulling van het schilderij van Willem van Konijnenburg. In de Dominicaner St. Thomaskerk te Zwolle, is gisteren het schilderij onthuld van Willem van ^Konijnenburg „De triomf van St. Thomas van Aquino". Deze plechtige handeling werd verricht door den prior van het Zwolsche klooster, pater M. W. J. van Kalmhout Het schilderij, opgesteld in den hoek, waar de gebrandschilderde ramen van Rai- mond van Bergen een diffuus licht doorla ten, bedoelt den invloed voor te stellen, die de Kerkleeraar door zijn geschriften heeft uitgeoefend. Tal van burgerlijke en kerkelijke auto riteiten woonden de plechtigheid bij. EIERENEXPORT FLINK GESTEGEN. Te Utrecht is de Algemeene Nederland- sche Pluimveeteeltvereeniging in leden vergadering bijeen gekomen. Nadat een gecombineerde vergadering der erkende fokkers en vermeerderaars, georganiseerd in de A.N.P.V., was gehou den, werd des middags om twee uur in hotel Noordbrabant de algemeene leden vergadering geopend door den* voorzitter mr. H. W. J. Sannes. Verheugend is het feit, aldus spr., dat de pluimveestapel belangrijk productiever geworden, vergeleken met eenige jaren geleden. De tweede omstandigheid, welke als gunstig mag worden aangemerkt, is de toe neming van onzen export. In het topjaar 1931 voerden wij nog 1094 millioen eieren uit, in 1932 begon de daling in te zetten, aanvankelijk nog klein: er gingen in dat jaar nog 1074 millioen stuks over de gren zen. Toen kwam de groote inzinking; in 1393 exporteerden wij nog maar nauwe lijks 720 millioen. Sedert zette zich weder een langzame stijging in; in 1934 waren het er 778 millioen, in 1935 782 millioen. Een grootere stap werd gemaakt in 1936: wij kwamen op 830 millioen en in 1937 met een sprong op 982 millioen, zoodat nog een stijging als van 1937 noodig is om het hoogste punt van 1931 te hebben over schreden. Deze feiten zijn voor onze pluimveehouderij, welke voor een goed deel op den uitvoer van zijn eieren is aan gewezen, van groote beteekenis. Bijzondere aandacht mag daarbij ge schonken worden aan onzen export naar Engeland. In 1937 werd 8398 ton meer uitgevoerd dan in 1936, terwijl de eerste vier maan den van 1938, die van 1937 weer met 2239 ton overtroffen. In 1934 voerden wij in Engeland niet meer in dan 113 millioen eieren. In 1937 517 millioen, terwijl van September 1937 tot en met Februari 1938 de vermeerdering voor Nederland 28.4 pet. bedroeg en voor Denemarken 3 pet. In dit verband moet gewezen worden op de groeiende samenwerking der ex porteurs, teneinde betere prijzen op de Engelsche markt te kunnen bedingen. Zilveren jubileum R. K. H.B.S. te Heerlen. Op 15 September a.s. zal het zilveren ju bileum van de R. K. H.B.S. te Heerlen, ge leid door de paters Franciscanen, worden gevierd. Door de oud-leerlingen zal als stof felijk blijk van waardeering en dankbaar heid worden aangeboden een H. Hart-beeld, te vervaardigen door Charles Vos en een gedenkraam, te vervaardigen door H. Schoonbrood.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 6