DONDERDAG 30 JUNI 1938 29ste Jaargang No. 9069
9e Ccid^clieSou^aAvt
Telefoon: Redactie Iff,
Telefoon: 935.DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 7™
Dit nummer bestaat alt
vier bladen.
V Goed Katholiek Onderwijs
„Voor alles in de vorming van het
groeiende geslacht gaat, dat het vast staat
in het geloof". Mr. Marchant heeft deze
waarheid voorgehouden in een rede, geti
teld: „Vorming onzer rijpende jeugd", die
hij heeft gehouden op een landdag van de
Sint Adelbertvereeniging, Zondag te
's-Hertogenbosch.
lp het constateeren van deze eenvoudi
ge waarheid, die geen katholiek zal willen
loochenen, ligt voor ons open de noodza
kelijkheid van goed katholiek onder
wijs!
Wij onderschatten de waarde van neu
trale onderwijsinrichtingen en van hen,
die daaraan hun beste krachten geven,
geenszins. Maar voor katholieken vragen
wij als regel katholieke onderwijsinstellin
gen, omdat in de vorming van het
groeiend geslacht voor alles moet gaan, dat
het vast staat in het Geloof.
En in die vorming hebben een taak de
ouders, op de allereerste plaats, de pries
ters, de leiders van jeugdorganisaties, maar
ook is daarop van grooten invloed: het on
derwijs.
In dat onderwijs kan een vorming van
het karakter, van willen en streven, wor
den gelegd. Maar, ontegenzeggelijk,
ligt ook in het onderwijs per se, van
zelf, een zekere vormende tendenz.
Wij denken hier onwillekeurig aan den
schrijver in het „Nationaal Dagblad", van
wien wij Dinsdag vermeldden, dat hij zoo
enthousiast was over de vrijheid, die de
Katholieken in Duitschland genieten, om
dat hij daar processies had gezien. Och, als
hij 'ns ernstig had nagegaan niet in een
autotocht van acht dagen, natuurlijk
hoe 't in Duitschland is gesteld met de
vrijheid der katholieken op het terrein
van het o n d e r w ij s, op het terrein van
de opvoeding der jeugd! Hij zou
dan, omdat hij katholiek is, met ons
dankbaar moeten zijn voor de vrij
heid, die wij in tegenstelling met onze
geloofsgenooten in Duitschland in ons
vaderland genieten.
Goed katholiek onderwijs is ver-
eischt voor de vorming van het groeiende
geslacht.
Katholiek onderwijs, dat goed is.
Mr. Marchant klaagde er over, dat aan
het onderwijs nog veel onvolmaakts is.
Niet speciaal in het katholiek onderwijs,
maar in het onderwijs in het algemeen.
Er zijn, aldus mr. Marchant, te veel do
centen, die geen paedagogen zijn. En wij
citeeren hier uit verslag zijner rede in de
„Maasbode":
De oplossing moet hier worden ge
zocht in de verhooging van het alge
meen ontwikkelingspeil der docenten.
Eerst als deze voorwaarde is vervuld,
dat elk docent tevens een goed paeda-
goog is, dan eerst kan de vorming der
rijpende jeugd komen op het peil
waarop zij dient te staan.
Veel leerlingen worden het slacht
offer van een gebrek aan paedago-
gisch inzicht.
De selectie der leerkrachten moet
wor.' verbeterd Geen maximum aan
kennis maar paedagogische aanleg
moet de hoofdzaak zijn.
Niemand zal beweren, dat bij de katho
lieke onderwijsinrichtingen de selectie der
leerkrachten minder goed is, dan bij an
dere. Natuurlijk niet!
Maar ook voor onze onderwijsinrichtin
gen is het gewenscht, er aan te herinneren,
dat steeds schv..^. voor -ogen moet wor
den gehouden als richtsnoer bij benoemin
gen en promoties naar posten van meer
invloed: „Geen maximum aan kennis,
maar paedagogische aanleg moet de
hoofdzaak zijn"!
Opdat het groeiend geslacht vast staat
in het Geloof, is het van zoo groote be-
teekenis, dat aan onze katholieke onder-
wijsinrichtingen werkzaam zijn katholieke
leerkrachten, die inderdaad paedagogen,
opvoedkundigen, opvoeders zijn.
V Geen „individueele"
terreur
In een pamflet, uitgaande van de Com
munistische partij Holland wordt „vast
gesteld", dat de dader van de ontploffing
op den Coolsingel te Rotterdam is geweest
een Oekraïnsche fascist. De leider der
Oekraïnsche fascisten is vermoord dóór
een groep andere fascisten. Dit is, vol
gens bedoeld pamflet, een uitgemaakte
zaak!
Dat men ook maar even de veronder
stelling zou uiten, dat een communist de
moordenaar kan zijn is eenvoudig mis
dadig! Men toont aldus het Communisme
niet te kennen, want en nu komt het!
„de communisten zijn besliste tegen
standers van de individueele terreur".
Wij staan hier verbaasd over de eerlijk
heid, die zich in dezen zin manifesteert:
de communisten zijn besliste tegenstan
ders van de.... individueele ter
reur.
Waarom schrijft men niet van de ter
reur? Waarom die beperking tot de
individueele terreur.
't Is ook lang niet zeker integendeel!
dat de afschuwelijke bomaanslag te
Rotterdam een uiting was van indivi
dueele terreur!
't Is intusschen al iets gewonnen aan
eerlijkheid, dat de communisten zichzelf
niet voorstellen als tegenstanders van d e
terreur en alleen maar als tegenstanders
van de.... individueele terreur! De
schaapsvacht is aldus tenminste al een
heel eind uitgetrokken!
Voor den schrijver van het pamflet, le
vend in communistische mentaliteit, is
het zeker zoo vanzelfsprekend, dat het
C o.m munisme een terreur voor
staat en in practijk brengt, dat hij tot die
beperking van „individueele" terreur als
't ware gedrongen werd! Waarschijnlijk
onbewust!
V Fabrieksmeisjes
De advertenties vormen een leerrijk en
interessant deel van de courant.
Wie ze overslaat, ontzegt zich de kennis
van veel, waarmede men z'n nut kan doen.
En nu doelen wij niet alléén op adres
sen, waar men goed en goedkoop kan koo-
pen, wat men noodig heeft. Er zijn ook
andere advertenties. Wie b.v. 'ns wil uit
gaan, raadpleegt ook vaak de advertentie-
rubriek van zijn katholiek dagblad
Maar wij willen 't nu even hebben over
een advertentie van een andere soort.
In een advertentie in de „Leidsche Cou
rant" van Woensdag 29 Juni, worden voor
een Leidsche fabriek meisjes gevraagd.
Zoo iets gebeurt meer. Maar bij deze adver
tentie staat de volgende toevoeging:
„Slechts zij, die bereid zijn, in de a.s. herfst
en winter een cursus in huishoudonder-
wijs te volgen, welke gratis zal worden ge
geven, worden verzocht schriftelijk te sol-
liciteeren".
Uit deze advertentie blijkt de bedoeling
en het streven van den fabrikant, om den
fabrieksarbeid voor meisjes, zooveel moge
lijk althans, zóó te doen geschieden, dat zij
daardoor niet de bekwaamheid en ge
schiktheid voor huishoudelijken arbeid
entbeeren.
Voor dit sympathiek sociaal streven, blij
kend uit bedoelde advertentie, willen wij
gaarne hier openlijk waardeering betuigen.
PASTOOR PERQUIN BEDIEND.
Pastoor L. H. Perquin O. P., de
voorzitter van den K. R. O., die zich
in verband met zijn gezondheidstoe-
stard onder behandeling bad gestcl'l
van een hem bevriend geneesheer in
het St. Franciscus Ziekenhuis te Rot
terdam. is aldaar hedenochtend voor
zien van de H.H. Sacramenten.
Pater-lector J. Dito, die hiervan heden
ochtend mededeeling deed voor den mi
crofoon tijdens het godsdienstig hal
uurtje heeft de luisteraars, vooral de
zieken, verzócht om hun gebed, daaraan
toevoegende, dat, ofschoon hoop op her
stel niet is uitgesloten, de toestand zeer
ernstig is.
Verzocht werd bovendien nóch den K.
R. O. te Amsterdam, nóch te Hilversum
in verband met dit bericht op te bellen,
daar door middel van pers en microfoon
belangstellenden op de hoogte zullen
worden gehouden.
De hooge roeping van
den medicus
Toespraak van den H. Vader bij een
audiëntie voor geneesheeren
De Romeinsche correspondent van de
„Tijd" schrijft:
Zooals gemeld, heeft de H. Vader een
honderdtal katholieke Romeinsche medici,
die de vorige week retraite hielden, in
audiëntie ontvangen en tot hen een toe
spraak gehouden, waarin hij eenige gedach
ten over hun beroep ontvouwde. In ver
band met het feit, dat zij uit retraite kwa
men een balans van het verleden en een
begrooting voor de toekomst, zoo karakte
riseerde Z. H. de retraite zeide de H.
Vader, dat de aanwezigen zich zelf, n.l. hun
eigen zielen gecureerd hadden, zoodat nie-
man hun spottend kon toevoegen: „Medice,
cura te ipsum".
Het leven van een medicus komt wer
kelijk een weinig overeen met het mar
telaarschap. De Paus heeft meermalen
in tegenwoordigheid van medici kun
nen constateeren, dat, speciaal op een
bepaalden leeftijd, de verantwoorde
lijkheid, welke zij op zich genomen
hebben, zeer zwaar op hen drukt. Zij
weten nooit, wanneer, waar en hoe
dikwijls zij geroepen zullen worden,
maar als zij geroepen worden, dan is
het altijd om den vermoeienden plicht
te vervullen anderen in hun smart bij
te staan.
De zieken echter zullen den bijstand van
den medicus overvloediger, zachter, wel
dadiger ondervinden, naarmate in de ziel
van den medicus zelf het geestelijk medi
cijn dieper is doorgedrongen.
Wanneer de H. Vader het leven van den
medicus vergeleek met het martelaarschap,
dat gebeurde dat niet met een gevoel van
medelijden, maar met een gevoel van be
wondering, om niet te zeggen van - ja-
loerschheid. Het is altijd groot en glorie
rijk voor het goede te werken. Het grootst
is hij, die zijn bloéd geeft voor de waar
heid. Maar ook het martelaarschap van
den medicus is groot. Zijn leven is het
iederen dag op te komen voor het goede.
En met dat leven roept hij een pagina van
het H. Evangelie op, goddelijk in haar be
loften en haar troost. Het is een pagina,
waarin de Goddelijke Meester, als het wa
re vooruitloopend op het uur der Godde
lijke gerechtigheid, welke aan allen den
naam, de kwalificatie en de schatting zal
geven, welke zij verdienen, spreekt van
hen, die aan zijn rechterhand geplaatst zul
len worden: „Ik was ziek en gij hebt mij
bezocht" zoo zullen deze geprezen wor
den. En wanneer zij zullen vragen: „maar
wanneer is zulks dan geschied?" zal
Onze Heer antwoorden: „Wat gij den min
sten der mijnen gedaan hebt, dat hebt gij
aan Mij gedaan".
Record van de K.L.M.
Bijna 800 passagiers
op één dag
Zoodra het zomersche luchtnet aan het
einde der vorige week de laatste uitbrei
dingen had ondergaan met de opening van
de luchtlijn naar Leeuwarden en die naar
Liverpool, Manchester en Doncaster, zijn
de vervoercijfers der K.L.M. met een flin-
ken sprong omhooggegaan. Zaterdag j.l.
werden op alle lijnen der maatschappij
binnen de Europeesche grenzen 785 passa
giers vervoerd. Dit is het record in de ge
schiedenis der K.LJW. Het vorige jaar wer
den in het hoogseizoen, dus in Juli en
Augustus, enkeie malen toppen bereikt van
600 reizigers, doch een dag van bijna 800
is nog niet voorgekomen. In dit vervoer
heeft het binnenland zich flink geweest,
met 295 passagiers op één dag. Hiervan
nam de Zeelandlijn 95 en de Texellijn 70
voor haar rekening. Maar de nieuwe ver
binding met Leeuwarden spande toch de
kroon met 104 luchtreizigers.
In het Europeesche verkeer worden de
beste resultaten behaald op de luchtver-
bindingen met Londen en op de Blauw
Don au-express, met resp. 150 en 130 pas
sagiers op Zaterdag j.l. Naar Praag, Wee-
nen en Boedapest vliegen twee Douglas
DC3 toestellen per dag. gemiddeld werden
dus 32 passagiers per vliegtuig vervoerd
op de Blauw Donau-express. Verder droe
gen bij tot het Europeesche totaal van 490
reizigers: Berlijn met 70, Parijs met ruim
50 en de Italië-lijn met bijna 50 passagiei's.
Ook het vrachtverkeer vertoont een ge-
stadigen vooruitgang. Op dezen Zaterdag,
welke voor vrachtvervoer een normale dag
was, ging aan vracht en post in het Euro
peesche verkeer rond 7800 kilo de lucht in,
wat een vermeerdering beteekent van 1000
kilo per dag.
De K.L.M.-vioot, waarmede het zomer-
programma wordt uitgevoerd, bestaat na
de laatste uitbreidingen uit 12 Douglas
DC2 en 1'8 DC3 vliegtuigen. De drie
laatste DC3 toestellen, welke in gebruik
werden genomen, zijn de Xema, de Zilver
reiger en de Ijsvogel. Thans wordt in de
werkplaatsen te Schiphol de laatste hand
gelegd aan de (montage van de DC3 de
Kemphaan, welke dezer dagen eveneens de
lucht zal kiezen.
De marechaussee te Oss
Verklaring van den
Ministerraad
De Regeeringsperdienst meldt:
Ter zitting van het ambtenarengerecht
te 's-Gravenhage, gehouden in den na
middag van Zaterdag 25 Juni 1938, zijn
de procedures behandeld, welke door de
leden van het voormalige personeel der
brigade Koninklijke Marechaussee te Oss
zijn aanhangig gemaakt tegen den in
specteur K. M. ter zake van hun over
plaatsing. In tegenstelling met de positie
in de andere reeks procedures was in
deze zaken de Minister van Justitie nóch
door zijn vertegenwoordiger nóch op
eenigerlei wijze door van zijnentwege
voorgebrachte getuigen betrokken. Door
verslagen, zooals die in een deel der pers
zijn verschenen over hetgeen op voor
melde zitting zou zijn verklaard, is de in
druk gewekt, dat de Minister van Justitie
in de vergadering van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal van 7 April 1938 ten
onrechte, en zelfs in strijd met de waar
heid, zou hebben medegedeeld, dat reeds
van 1 April af tusschen hem en zijn ambt
genoot van Defensie overeenstemming
zou hebben bestaan inzake de overplaat
sing van het personeel van de brigade K.
M. te Oss.
DE RAAD VAN MINISTERS ACHT
HET NIET VERANTWOORD, DAT DE
MOGELIJKHEID VAN EEN INDRUK
ALS VORENBEDOELD BLIJFT BE
STAAN. GEHOORD ONDER MEER DE
VOLKOMEN OVEREENSTEMMENDE
MEDEDEELINGEN TER ZAKE VAN
DEN MINISTER VAN DEFENSIE EN
DEN MINISTER VAN JUSTITIE, STELT
DE RAAD VAST, DAT HET BUITEN
ELKEN TWIJFEL STAAT, DAT REEDS
OP 1 APRIL 1938 DE MINISTER VAN
DEFENSIE ZIJN VOLLE MEDEWER
KING IN ZAKE OVERPLAATSING
VOOR ZOOVER DIE MEDEWERKING
KRACHTENS DE BESTAANDE VOOR
SCHRIFTEN VEREISCHT WAS HAD
TOEGEZEGD. DEZE TOEZEGGING IS
AANSTONDS GEGEVEN EN IS TEN
VOLLE GEHANDHAAFD.
DAT DE UITVOERINGSMAATREGE
LEN VOOR DE VERWISSELING VAN
HET PERSONEEL DER BRIGADE
(WAARTOE OOK BEHOORDE DE DOOR
DEN MINISTER VAN DEFENSIE TE
VERLEENEN MACHTIGING TOT HET
OVERBRENGEN VAN DE INBOEDELS
VOOR RIJKSREKENING OP VOOR
STELLEN VAN DEN INSPECTEUR VAN
HET WAPEN, TOT WIENS BEVOEGD
HEID HET BEVELEN DER VERPLAAT
SINGEN BEHOORT) EERSX ENKELE
DAGEN LATER, OP 6 APRIL, ZIJN GE
TROFFEN, HIELD IN GEEN ENKEL
OPZICHT VERBAND MET EENIG NA
DER BERAAD TUSSCHEN BEIDE MI
NISTERS OMTRENT DE NOODZAKE
LIJKHEID DER VERPLAATSINGEN.
SLECHTS OVER HET TIJDSTIP VAN
DE VERPLAATSINGEN VAN DE MARE
CHAUSSEES (NIET-ONDEROFFICIEREN)
IS NOG NADER OVERLEG GEPLEEGD.
HET OVEREENSTEMMEND OORDEEL
VAN BEIDE MINISTERS STOND OP 1
APRIL VAST EN IS ONVERANDERD
GEHANDHAAFD GEBLEVEN.
Volkomen in overeenstemming met de
vaststaande feiten kon en moest de Mi
nister van Justitie in de vergadering van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal op
7 April 1938 in tegenwoordigheid van
den Minister van Defensie verklaren,
dat het tusschen zijn ambtgenoot van De
fensie en hem geen oogenblik ontbroken
heeft aan de vereischte samenwerking in
volledige overeenstemming en dat hij ook
overigens den minister van Defensie van
niets onkundig heeft gelaten en evenmin
ontijdig heeft ingelicht.
NA DE TERECHTSTELLING VAN
BEN JOSEF.
WARSCHAU, 30 Juni. (A. N. P.). De
Joodsche bladen in Polen zijn vanochtend,
m verband, met de terechtstelling van Ben
Josef in Palestina, in zwarte lijst versche
nen. De Zionistische organisatie, waarvan
Een Josef lid was, heeft voor acht dagen
de rouw aangenomen: de leden zijn uitge-
noodigd een. rouwband om den arm te
dragen. Het zionistische orgaan „Nasz
Prseglad" schrijft, dat de dag zal komen,
waarop het overschot van Ben Josef in
het pantheon van de Joodsche natie zal
rusten.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Franco doet belangrijke concessies aan
Engeland. (2de tyad).
Nieuwe successen van Franco. (2de
blad).
De kwestie der militaire geheimen in
Engeland. (2de blad).
In Frankrijk is de benzineprijs ver
hoogd. (2de blad).
Japan eischt het aftreden van Tsjang
Kai Sjek. (2de blad).
Protestbeweging in Palestina. (2de blad).
Binnenland
Een verklaring van den Ministerraad in
zake de overplaatsing van de marechaus
sees te Oss. (1ste blad).
De „radio-pastoor" de zeereerw. pater
Perquin O.P. is voorzien van de laatste Hei
lige Sacramenten. (1ste blad).
Jaarvergaderingen van Slagerspatroons
en Bouwvakarbeiders. (4de blad).
Bepaling vetgehalte industriemelk. (4de
blad).
PE WERELD IN
VOGELVLUCHT
ROME: De Britsch-Italiaansche bespre
kingen worden nog steeds voortgezet, in
hoofdzaak tusschen Minister Ciano en den
Britsche ambassadeur Perth. Zij schijnen
eindelijk wat resultaat op te leveren, daar
Mussolini bij Franco op matiging zou heb
ben aangedrongen.
In de „Oeuvre" heeft mevrouw Tabouis
hierover deze meening. Zij schrijft, dat
Graaf Ciano, Lord Perth te versaan heeft
gegeven, dat hij om een einde te maken
aan de bombardementen hooger op moet
gaan en stappen moet doen te Berlijn. Zij
vraagt zich af, of deze handelwijze van
Italië, dat zichzelf wil schoonwasschen
door Duitschland te beschuldigen, alleen
een manoeuvre is om de vriendschap van
Engeland te bewaren.
Verder verklaart zij, dat hoewel Italië
te Londen heeft doen weten, dat het geen
concessies meer zou doen en dat het aan
het einde van zijn geduld was, Italië toch
bereid zou zijn tienduizend vrijwilligers
terug te trekken, wanneer Engeland for
meel zou belooven een leening te verstrek
ken en de rechten van oorlogvoerende van
Franco te erkennen.
Intusschen heetf Franco vérgaande con
cessies aan de Britsche scheepvaart ge
daan. Dat wijst in ieder geval op een goe
de richting.
PRAAG: Minister Hodza voert nog
steeds besprekingen met de leiders der
minderheden, die met Duitschland in den
rug niet malsch zijn in hun eischen. Op
het oogenblik zijn het weer Hongaarsche
minderheden, die hun wenschen kenbaar
maken. Intusschen houdt Duitschland het
Tsjechisch vuurtje warm. Nu is er weer
het smaadlied op Hitier, waarover de Tsje
chen een nota hebben gekregen. Versailles
wreekt zich en de Tsjechen zitten er mee.
STEEN DOOR DE RUITEN VAN HET
BRITSCHE CONSULAAT.
Protest tegen terechtstelling in Palestina.
In de afgeloopen nacht hebben onbeken
den een steen geworpen door een der rui
ten van het Britsche consulaat, gelegen aan
de Heerengracht 258. De concierge van het
gebouw ontdekte vanmorgen vroeg, dat het
groote ronde bovenlicht boven de toegangs
deur was gebroken en dat op de gangmat
een in papier gewikkelde steen lag, die er
door geworpen moet zijn.
Het was een halve klinker, waaromheen
twee brieven waren gewikkeld. In het En-
gelsch en in het Nederlandsch stond hierop
de tekst: „Wij protesteeren tegen den moord
op Ben Josef. De Nederlandsche revisionis
tische Zionisten".
Zooals men weet is Ben Josef de jeug
dige Palestij nsche Jood, die wegens zijn
actie tegen Arabieren op grond van anti
terreurwetten door een Britsch gerechtshof
is ter dood veroordeeld en eergisteren te
Acre in Palestina werd terechtgesteld. De
revisionistische Zionisten zijn aanhangers
van den extremistisch-nationalistischen
leider Jabotinsky.
De politie, die van de vernieling van het
raam op de hoogte werd gebracht, steV:
terstond een onderzoek in.
