HALVE PRIJZEN
RECHTZAKEN
WOENSDAG 29 JUNI 1938
DE LEIDSCHE COURANi
TWEEDE BLAD - PAG. 8
DIT IS HET NUMMER VAN 1 JULI t
Speciaal bestemd voor mei.
schen, die naar vacanüe ver
langen! Wat U ook noodig
mocht hebben in de vacantie-
maanden: U vindt het bi)
V. en D. Voor zon en zomer,
sport en reis. bad en strand,
in één woord: voor vacantie.
En wat de lectuur betreft:
schenk vooral Uw aandacht
aan het keukenpraatje: de
wenken voor het inmaken
van levensmidden zijn on
misbaar.
De grootste verrassing vindt
U op de achter-pagina:
Op onze afdeeling Confectie.
Zeldzame koopjes, waar U
beslist direct van proiiteeren
moet
Vraag de P. H. - De postbode
heeft er een voor U
VROOM
DREESMANN
LEIDEN
Eerste Kamer
Naturalisaties
In de gisteravond onder voorzitterschap
van Mr W. L. Baron de Vos van Steen wijk
gehouden vergadering der Eerste Kamer,
zijn allereerst de afdeelingen samengesteld.
Daarna is de vergadering geschorst, op
dat de afdeeilngen gelegenheid hadden hun
voorzitters en ondervoorzitters te kiezen.
Na heropening der vergadering werd
medegedeeld, dat benoemd zijn tot voor
zitters de heeren De Jong, Van Asch van
Wijck, De Zeeuw, Van Sasse van Ysselt en
Van Citters, en tot ondervoorzitters resp.
de heeren Van Voorst tot Voorst, Michiels
van Kessenich, Vorrink, Diepenhorst en
Janssen.
Naturalisaties.
Aan de orde is een aantal naturalisatie-
wetsontwerpen.
De heer VAN CITTERS (A.R.) acht het
wenschelijk, de wetsontwerpen betreffen
de Bondareff en Echternach c.s. aan te hou
den, omdat daarop twee Belgen voorkomen,
die voor de Belgische wet aan een bepaal
den termijn zijn gebonden. De minister
maakt de plaatsing in de Staatscourant af
hankelijk aan den termijn, waarna de Ko
ning der Belgen te hunnen opzichte zal
hebben beschikt. Gesteld, dat deze afwij
zend beschikt, dan zou de afkondiging in
het Staatsblad reeds zijn geschied. Boven
dien acht spr. deze samenkoppeling onwet
tig. Beter is het, door aanhouding alle
quaesties den weg af te snijden. Voorloopig
beveelt spr. aanhouding aan.
De heer VAN VESSEM (N.S.B.) zegt, dat
wederom de N.S.B.-fractie in de afdeelin
gen bezwaren tegen deze massa-naturalisa
tie heeft gemaakt. Al deze vreemdelingen
beschikken over een deel van den natio-
nalen arbeid, terwijl er meer dan 400.000
werkloozen zijn. Een tweede bezwaar be
staat in het gevaar van wijziging der eth-
nische samenstelling der bevolking. Van de
nieuwe Nederlanders zijn ten minste 10 a 20
pet. van Joodschen bloede; Nederland
heeft toch reeds het grootste Joden-percen
tage van West-Europa. Daardoor kunnen
er ernstige moeilijkheden ook voor de Jo
den ontstaan. Amsterdam kan volgens
„rUnivers Israelite" reeds Klein-Jeruza
lem worden genoemd. Wanneer men de
feiten in overweging neemt, moet men tot
de conclusie komen dat het beter ware,
dat die duizenden vreemdelingen ons land
weer verlaten. Alle verdere aanvragen om
naturalisatie moeten verder ter zijde wor
den gelegd. De nationale goederen mogen
niet aan Joden worden afgestaan. De Sta
ten van Holland en van Utrecht namen in
vroegere eeuwen, in de 17e en 18e bijvoor
beeld, reeds maatregelen tegen de Joden,
evenzoo in Gelderland.
De VOORZITTER zegt, dat hiervan niets
in de stukken voorkomt.
De heer VAN VESSEM verklaart, dat
nog in de 17e eeuw een Jood niet de ad
vocatuur mocht beoefenen. Een Amster-
damsche keur verbood aan Joden, een Hol-
landsche vrouw te huwen. De Neurenber-
ger keur was dus reeds vroeger in Holland
bekend. Men late zich thans niet verleiden
tot maatregelen, die men later betreuren
zou.
De VOORZITTER zegt, dat dit niets met
de ontwerpen te maken heeft.
De heer VAN VESSEM verklaart, dat de
N.S.B.-fractie tegen het uitwisselen van
Duitsche Joden zal protesteeren, en tegen
de ontwerpen zal stemmen.
De heer ZEEUW (S.D.) komt er tegen op
dat de vorige spreker een anti-Joodsche
rede hield, niet met het onderwerp aan de
ord, verband houdende. Spr. wijst er op,
dat vele Joden volkomen in ons volk zijn
opgenomen. Spr. constateert dat Amster
dam, met de vele Joden, zich ontwikkeld
heeft tot een stad, waar heel Nederland
trotsch op is. Als „vreemde elementen" in
vloed hadden op de samenstelling van ons
volk, dan zijn het goede elementen geweest.
De redevoering van den heer Van Vessem
is er op gericht, spanning te doen ontstaan.
Spr. hoopt dat men hier te lande niet komt
tot practijken die men in Duitschland toe
past op grond van theorieën, als hier ver
kondigd. Het slechte van het Duitsche volk
ten deze worde niet gevolgd. Het verband
van Joodsche naturalisatie met de werk
loozen bestaat niet.
MINISTER GOSELING AAN HET WOORD
De Minister van Justitie, de heer GOSE
LING, houdt eveneens aan zijn vaderstad
Amsterdam vast, hoezeer daar ook fouten
worden gemaakt.
De Kamer zal weinig sympathie hebben
voor de zooveelste herhaling: De heer Van
Vessem heeft meermalen gewezen op die
massa-naturalisatie.
Het gaat hier om een quaestie van werk-
verdeeling, en om de vele ontwerpen die
spr. bij zijn optreden vond. De aanvragen
komen slechts in een ontwerp n a onder
zoek betreffende de werkloosheid. Wat de
ethnische samenstelling betreft, is er ook
niets nieuws gezegd.
Wat de opmerking van den heer Van Cit
ters aangaat, merkt spr. op, dat de Ko
ning der Belgen de betrokkenen uit het Bel
gische staatsverband heeft ontslagen, doch
dat de termijn van een jaar inmiddels is
verloopen. De indiening der wetsontwer
pen is wel tijdig geschied. Spr. verwijst
overigens naar de Memorie van Antwoord.
En bovendien, de andere achttien belang
hebbenden van elk der ontwerpen blijven
dan ook achter. Practisch is het voorstel
het beste; spr. heeft zich ter bespoediging
tot zijn ambtgenoot van Buitenlandsche
Zaken gewend. Het is niet aan te nemen
dat de Koning der Belgen het ontslag uit
het Belgisch staatsverband nu niet zal ver
leen en.
De heer VAN VESSEM (N.S.B.) repli
ceert. Spr. heeft geen anti-Joodsche rede
gehouden (gelach) en niet gesproken over
het Joodsche deel der Nederlandsche be
volking, wel over de hierheen gekomen
en komende Joden uit Duitschland en an
dere landen. Spr. kent aan de Joden in Am
sterdam nog grooter aandeel in de ontwik
keling toe, dan de heer De Zeeuw deed.
Spr. ontkent dat er geen verband zou zijn
tusschen zijn rede en deze naturalisaties.
Spr. verzoekt aanteekening, dat de N.S.B.
fractie tegen de ontwerpen is.
De heer VAN CITTERS (A.R.) consta
teert, dat de Minister geen argument tegen
over spr.'s bezwaar heeft gesteld. Gaan we
hier marchandeeren, dan krijgen we een
gevaarlijk precedent. Spr. vraagt alleen
aanhouding der beide wetsontwerpen, geen
afstemming. De Minister meent zelf, dat het
uitstel niet lang zal duren. Spr. stelt voor,
de behandeling der twee ontwerpen te ver
dagen.
De MINISTER heeft wel begrepen dat
er van afstel geen sprake is. Inderdaad is
spr. afkeerig van een dubbele nationaliteit;
deze zouden de Belgen dan even kunnen
hebben, doch wettelijk is er geen bezwaar
tegen de naturalisatie. Spr. kan overigens
de afkondiging wellicht nog even aanhou
den.
De wetsontwerpen, afzonderlijk in stem
ming gebracht, worden aangenomen (tegen
de N.S.B.), behalve de twee, bedoeld door
den heer Van Citters. Diens voorstel tot
aanhouding der twee ontwerpen, wordt
verworpen met 19 tegen 9 stemmen (vóór
de A.R. en de Chr.-Hist.. De N.S.B. had de
zaal verlaten), voor zooveel het eerste be
treft. De heer Van Citters stelt geen prijs
op stemming over het tweede.
De vergadering wordt gesloten.
De bomaanslag te
Rotterdam
Baranowsky tot twee maanden gevan-
genistraf veroordeeld, wegens het reizen
op een valschen pas
Vanochtend werd voor den Rotterdam-
schen politierechter, mr. Brongers, de zaak
behandeld tegen Jaroslaw Baranowsky be
kend uit het drama van de ontploffing van
de bom op den Coolsingel op 23 Mei j.l,
waarbij de leider van de Oekrainers,
Eu gen Konovalec, om het leven kwam.
Men zal zich herinneren, dat de koerier
van Konovalec in een hotel aan de Kruis
kade werd gearresteerd. Hij gaf op, La-
dislav Bora te heeten. Bij nadere controle
bleek, dat de pas, waarop hij het land was
binnengekomen, niet in overeenstemming
was met zijn persoonlijkheid.
Volgens de dagvaarding werd hem ten
laste gelegd, dat hij op 23 Mei 1938 te Rot
terdam opzettelijk gebruik heeft gemaakt
van een valschen of vervalschten reispas,
als ware de pas onvervalscht, door aldaar
bedoelden Tsjecho-Slowaakschen pas, ge
steld ten name van Ladislav Bora, geboren
13 December 1906 te Veleka Kapana Se-
vlus, employé bij de Nationale Bank, wo
nende te Praag, opzettelijk te zijner legi
timatie getoond te hebben aan den agent
van politie Arie Blok te Rotterdam, belast
met pascontrole van vreemdelingen op het
vliegveld Waalhaven. De dagvaarding was
beteekend aan Jaroslaw Baranowsky, gebo
ren te Chryplin, in Galicië, op 10 Juli 1906,
journalist, wonende te Rome, thans te Rot
terdam in het hoofdbureau van politie.
Het verhoor vond plaats via een tolk.
De verdachte gaf toe, dat hij met den hem
getoonden pas, ten name van Baranowsky,
op het vliegveld was gekomen en dezen pas
had getoond, met de bedoeling, het te doen
voorkomen, alsof hij de man was, die op
den pas was vermeld. Hij verklaarde,
den pas te hebben geleend.
De politierechter merkte op, dat het por
tret op den pas een treffende gelijkenis
vertoont met den houder en vroeg den ver
dachte of het niet zijn portret was. Hij ant
woordde ontkennend. Hij had de pas zoo,
kant en klaar, ontvangen.
Op de vraag van den politierechter ant
woordde verdachte verder, dat hij aange
sloten was bij de nationalistische organi
satie der Oekrainers, welke ten doel had,
de onafhankelijkheid voor hun vader
land te bewerkstelligen. Hij was ook voor
zitter van een studentenvereniging, die
zich op het standpunt stelt van een onaf
hankelijke Oekraine. Hij had in het buiten
land verschillende tochten gemaakt en was
ook in het bezit geweest van een Nansen-
pas, dien hij in Italië had gekregen.
In de stukken werd opgemerkt, dat de
persoon van Bora bestaat en dat deze zijn
pas had vermist. Maar verdachte ontkende,
den pas van Bora te hebben ontvangen.
Toen hij te Rotterdam per vliegtuig van
Praag aankwam, was hij van Weenen ge
komen.
Nadat de agent Blok gehoord werd, die
verklaarde, dat er op het eerste gezicht
eenige gelijkenis was met het portet op den
pas, heeft het O. M., waargenomen door
mr. Wiibrenninck, gewezen op den ernst
van pasvervalsching, hetgeen slechts met
gevangenschap kan worden bestraft.
Ter waarschuwing voor andere vreemde
lingen eischte hij vier maanden gevangenis
straf, met vernietiging van den valschen
pas en teruggave van den Nansenpas.
Mr. J. W. W. van der Hoeven, de raads
man van den verdachte, betwistte, dat deze
een strafbaar feit had gepleegd. Immers: de
pas is niet vervalscht. Het is een pas, die
een ander toebehoort en 't gebruik daarij
van is volgens pleiter niet strafbaar.
Hij verzocht voorts rekening te houden
met het feit, dat verdachte reeds vijf we
ken en twee dagen op het hoofdbureau is
ingesloten en verzocht, bij niet-vrij spraak,
een geldboete of een geringere straf.
De politierechter veroordeelde den ver
dachte tot twee maanden gevangenisstraf.
HAAGSCHE POLITIERECHTER
Steungeknoei
J. C. v. d. H., los arbeider te R ij n s-
burg, had zijn inkomsten verkeerd opge
geven aan den steundienst. Deze instantie
was aldus benadeeld voor een bedrag van
22.—.
De Officier eischte voor dit feit een voor
waardelijke gevangenisstraf van twee
maanden en een geldboete van 20 subs.
20 dagen.
De politierechter veroordeelde hem tot
een geldboete van f 22 subs. 22 dagen en
een voorwaardelijke gevangenisstraf van
een maand met een proeftijd van een jaar.
Militairen uitgescholden
Een jeugdig inwoner van Oegstgeest
had twee militairen uitgescholden voor
„moordenaars". De beide landverdedigers
hadden dat niet genomen en een politie
agent was aangeroepen om verbaal op te
maken van het geval. Een en ander was
gebeurd op den Stationsweg te Leiden.
Verdachte zeide, dat niet hij het onnette
woord gezegd had, maar zijn kameraad,
waar hij mee aan het wandelen was.
Drie weken gevangenisstraf eischte de
Officier voor dit minderwaardige scheld
woord.
Dat vond onze man wel wat veel en hij
hield een uitvoerig pleidooi, wat tot einde
had: ik ben maar een gewone boerenjon
gen en daarom heb ik nu genoeg gezegd".
Deze verdediging hielp in zooverre, dat
de politierechter een geldboete oplegde en
wel 20 subs. 20 dagen.
Zes maanden voor oplichting
M. J. S. te Leiden liet verstek gaan,
maar zijn zaak vond toch doorgang zonder
hem.
Hij had oplichting gepleegd door, als hij
voor een verzekering geld uit moest kee-
ren, aan den betrokkene maar een gedeel
te uit te betalen, terwijl hij bij de maat
schappij het geheele bedrag in rekening
bracht en daarom de kwitanties ondertee-
kende met de namen van hen, wien het
bedrag eigenlijk toekwam. Op deze manier
had hij eenige honderden guldens in zijn
zak laten verdwijnen.
De Officier eischte zes maanden gevan
genisstraf.
De uitspraak werd conform
Vrijspraak
Verder werd gegaan met de behandeling
van de zaak tegen zekeren K. uit Z e v e n-
hoven, die terecht had moeten staan we
gens diefstal van een leeren jas ten nadeel
van den landbouwer S.
De vorige maal was het al een hopeloos
geval geweest, want ten eerste liepen de
getuigen-verklaringen uit elkaar, zooals de
Noordpool van de Zuidpool verwijderd is
en ten tweede waren er allerlei andere
dingen bijgehaald zooals een half geitje,
figuurlijk natuurlijk, want verdachte zou
het maar half betaald hebben. Verder was
er een waschmachine bijgekomen en nog
wat vee, zooals konijnen.
Vrijspraak, vond de Officier, wat de Po
litierechter dadelijk beaamde.
Huizenhandel
J. de L. te L e i d e n, moest terecht staan
wegens het zich onrechtmatig toeëigenen
van 250.
Hij had een advertentie geplaatst, waar
in hij een huis te koop aanbood. Er was
iemand op af gekomen en toen zouden er
onregelmatigheden gepleegd zijn door de
L. en wel voor een bedrag van 250.
Hoe het geval nu eigenlijk in elkaar zit
zullen wij een volgende maal gewaar wor
den, want het werd te ingewikkeld door al
lerlei ontkenningen en documenten, die
verdachte naar voren bracht. Het zal nu
nog eens opnieuw onderzocht moeten wor
den op een andere zitting.
MOORDAANSLAG OP ZUN VROUW.
De dader veroordeeld tot 3 jaar.
Op 25 Maart heeft een rijwielhersteller
te Amsterdam een moordaanslag op zijn
vrouw gepleegd.
De verdachte, een nog jonge man, die
reeds eerder met de justitie in aanraking
is geweest, stond onlangs voor de Amster-
damsche rechtbank terecht, verdacht van
poging tot moord, subs, poging tot dood
slag. Hij was twee dagen voor den aanslag
op zijn vrouw, die een scheidingsproces
tegen hem aanhangig had gemaakt, ont
slagen uit de strafgevangenis te Alkmaar,
waar hij een straf voor een zedenmisdrijf
had ondergaan, De aanslag gebeurde in
een hotelkamer te Amsterdam, waar de
verdachte in verband met het scheidings
proces een onderhoud had met zijn vrouw
en haar advocaat. Tijdens dit onderhoud
ging de man zijn vrouw met een dolkmes
te lijf.
Met zeven steek- en snij wonden in rug,
hals en hoofd werd de vrouw naar het
Wilhelminaziekenhuis gebracht.
De wonden waren niet levensgevaarlijk.
Na tien dagen kon de vrouw uit het zieken
huis worden ontslagen. De officier van
justitie had vier jaar gevangenisstraf ge-
eischt.
De rechtbank die heden uitspraak deed,
veroordeelde den rijwielhersteller tot een
gevangenisstraf voor den tijd van drie
jaar met aftrek van voorarrest.
MOEDER EN ZOON VAN BRAND
STICHTING VRIJGESPROKEN.
De officier van justitie had tegen beideu
4 jaar geëischt.
Voor de rechtbank te Amsterdam heb
ben onlangs een moeder en zoon terechtge
staan. Beiden waren ernstige feiten ten
laste gelegd. Het tweetal werd beschuldigd
van drie gevallen van opzettelijke brand
stichting. Het had de aandacht van politie
en justitie getrokken, dat deze beide men-
schen, onderscheidenlijk 44 en 26 jaar, bin
nen een tijdsverloop van ruim twee jaar,
driemaal brand hebben gehad in de drie
woningen, die zij respectievelijk hadden be
woond. De verzekering van den tamelijk
schamelen inboedel was steeds zeer hoog en
beliep ruim 6000. Bij die feiten kwam nog
de connectie van moeder en zoon met een
man, die thans in voorloopige hechtenis zit
voor een ander feit en die indertijd werd
verdacht als verzekeringsexpert zich bezig
te houden met brandstichting en uitlok
king daarvan.
De officier van justitie had tegen beiden
een gevangenisstraf voor den tijd van 4
jaar geëischt. De rechtbank deed vandaag
uitspraak. Zij achtte de feiten niet bewezen
en sprak beiden vrij.
Voorts gelastte zij, dat moeder en zoon
onmiddellijk in vrijheid worden gesteld.
AANSLAGEN TE LIENDEN.
De dader veroordeeld tot 2 jaar.
De dader van de aanslagen te Lienden,
de 31-jarige vrachtrijder D. V., die van uit
een hinderlaag met een jachtgeweer sohoot
op voorbijgangers, is door de rechtbank te
Arnhem wegens poging tot doodslag ver
oordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf met af
trek van de reeds ondergane hechtenis, en
ter beschikking stelling van de regeering.
Het O. M. had vier jaar geëischt.
De directeuren van de N.V. Thermion
Gloeilampenfabriek.
De rechtbank te Arnhem heeft vanoch
tend uitspraak gedaan in de zaak tegen de
beide directeuren van de N.V. Thermion
Gloeilampenfabriek te Lent, die terecht
hadden gestaan wegens verduistering. De
39-jarige E. J. G. d. R., commercieel direc
teur van het bedrijf, werd veroordeeld tot
acht maanden gevangenisstraf met aftrek
van de preventieve hechtenis van 2 Maart
af. Het O.M. had negen maanden geëischt.
De 40-jarige directeur van het verkoop
kantoor C. C. R., die tijdens de behandeling
van de zaak uit de voorloopige hechtenis
was ontslagen, is thans vrijgesproken. Te
gen hem was vier maanden geëischt.
Het Katholiek Comité van Actie
„Voor God" schrijft ons
Leven uil het geloof
Wij hebben de plicht in het licht
van Christus' leer, de ware ver
houding tusschen God en mensch
en tusschen de menschen onder
ling aan andren in praktijk te
toonen... Levend uit het geloof...
zijn we geroepen, toestanden te
scheppen, die het Rijk van God
op aarde verzekeren. Zouden we
daartoe eenmaal geraken, dan zal
blijken dat er van een compromis
tusschen katholicisme geen sprake
behoeft te zijn, maar dat het chris
tendom het ware socialisme zelf 1
Onze leer is werkelijk de eenig
ware. Waarom beleven we ze niet
perfect 1
v -fifcjt Prof. Bijnen.
