De bombardementen in
Spanje
Osservatore Romano keurt ze af
De strijd in China
BUITENLAND
LUCHTVAART
RECHTZAKEN
VRIJDAG 10 JUNI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Verscheidene Britsche schepen getroffen
OVERBODIGE AFSLACHTING VAN
BURGERS.
De „Osservatore Romano" bespreekt de
huidige aspecten van den oorlog in Spanje
en in het bijzonder de kwestie van de lucht
bombardementen, alsook de Fransch-Brit-
sche inmengingen met het oog op een hu
maniseering van den oorlog, de Engelsche
voorstellen inzake een bemiddeling en de
vluchten van onbekende vliegtuigen boven
Fransch gebied.
Na te hebben opgemerkt, dat de lucht
bombardementen „protesten" hebben uit
gelokt en „verontwaardiging" hebben te
weeg gebracht schrijft de „Osservatore
Romano: „Deze protesten zijn gerechtvaar
digd door het feit, dat de gebombardeerde
centra geen enkel militair belang hebben
en noch in de buurt van militaire centra,
noch van openbare gebouwen, die voor den
oorlog van nut zijn, gelegen zijn.
De overbodige afslachting van de bur
gerbevolking heeft nogmaals het moeilijke
vraagstuk der „humaniseering" van den
oorlog, welke op zich zelf reeds onmen?
schelijk is, naar voren gebracht. Dit feit
ontslaat ons echter niet van den plicht al
het mogelijke te'probeeren om de onheil
spellende gevolgen van den oorlog te doen
verdwijnen en vooral onschuldige men-
schenlevens te sparen.
Het blad is van meening, dat ondanks de
moeilijkheden, welke de verwezenlijking
hiedebrengt, een overeenstemming tusschen
beide strijdende partijen op dit punt nog
steeds gewenscht is, daar iedere aanval op
onverdedigde centra slechts een daad van
agressie beteekent.
Het blad is echter verplicht vast te stel
len, dat de Britsche voorstellen om het mi
litaire karakter der bedoelde centra te be
palen, geen gunstig onthaal hebben ontvan
gen, evenmin als hef andere Britsche ini
tiatief, dat beoogt een bemiddeling tus
schen beide vijandelijke kampen te verze
keren.
ENGELSCHE SCHEPEN ONDER VUUR.
Uit Madrid wordt gemeld, dat een schip
van onbekende nationaliteit op 15 K.M.
ten Noorden van Castellon werd gebom
bardeerd.
Volgens de eerste berichten zijn bij het
bombardement tien personen gedood en
negentien gewond.
Britsch waarnemer gedood.
Een Engelsche ambtenaar van den non-
interventiedienst, Jones geheeten, is om
het leven gekomen, evenals vijf leden der
bemanning van de Fransche vrachtboot
„Brisbane", welke Woensdagavond werd
gebombardeerd en beschoten.
DE STRIJD LANGS DEN SPOORWEG
VAN LOENGHAI.
Uit Hankau wordt gemeld, dat de op-
marsch der Japansche troepen langs den
spoorweg van Loenghai de vorige week
op een nieuwe hinderpaal is gestuit: de
zich terugtrekkende Chineesche troepen
hebben op 3 Juni verscheiden dijken tus
schen Tsjengtsjau en Tsjoengwou ver
nield en daardoor een groot gebied onder
water gezet.
Waarschijnlijk werden ook andere dij
ken van de Gele Rivier met dynamiet
verwoest, doch deze tactiek kan voor het
oogenblik niet een volledig effect sortee-
ren, daar de periode van hoog water pas
in Juli begint.
Daarentegen zullen de overstroomingen
een zeer belangrijke rol spelen in de Chi
neesche verdediging, tenzij de opmarsch
der Japanneezen naar Hankau met blik
semsnelheid zou geschieden, hetgeen niet
waarschijnlijk is.
De Chineezen ontveinzen zich niet, dat
het doorsteken van dijken ook den onder
gang zou beteekenen van honderdduizen
den boeren, die in deze zeer dichtbevolk
te streek wonen.
De spoorlijn PekingHankau opgeblazen.
Volgens officieuse Japansche rapporten
is een Japansche mobiele colonne erin ge
slaagd de spoorlijn PekingHankau op
te blazen, ergens ten Zuiden van Tsjang-
tsjau.
Buitenlanders te Tsjengtsjau.
Een aantal buitenlandsche doktoren en
zendelingen heeft geweigerd Tsjengtsjau
te verlaten, toen de laatste trein vertrok.
Zij willen de zieken en gewonden blijven
bijstaan. De stad is thans geheel geiso-
leerd, alle spoorweg- en telegrafische ver
bindingen zijn verbroken.
De hoofdmacht van de Chineezen trekt
zich terug en men verwacht, dat de Ja
pansche troepen zonder veel moeite de
stad zullen kunnen nemen.
Voorts wordt gemeld, dat het Britsche
stoomschip „Isadora" Woensdagavond bij
Castellon door bommen is getroffen. Een
bom raakte de machinekamer: het schip
raakte onklaar, doch naar vernomen wordt,
is niemand gewond.
Gisterochtend vroeg is het Britsche schip
„Stanray" nabij Alicante door een water
vliegtuig met mitrailleurs beschoten. Nie
mand werd getroffen.
De gezagvoerder van zeven Britsche sche
pen, welke in de haven van Barcelona lig
gen, hebben den Britschen consul een pro
test overhandigd, tegen de aanvallen van
vliegtuigen op hun schepen. Zij hebben den
consul verzocht dit protest door te zenden
naar het foreign office te Londen.
DE HOUDING DER BRITSCHE
REGEERING.
In over het algemeen goedingelichte En
gelsche officieele kringen blijft men een
stilzwijgen in acht nemen omtrent hetgeen
gedaan zal worden om de antwoorden op
de aanvallen der vliegers op Britsche sche
pen en eigendommen.
Men is hier van gevoelen, dat de actie
der rechtschen ten doel heeft den beman
ningen der Britsche schepen er toe te
brengen te weigeren naar havens te ver
trekken, welke blootstaan aan bombarde
menten uit de lucht en de verzekeringspre
mies zoodanig te doen opvoeren, dat het
ondoenlijk is te varen.
POGING OM BARCELONA
TE BOMBARDEEREN MISLUKT.
Gisterochtend vroeg, omstreeks twee uur
poogde de rechtsche luchtmacht Barcelo
na te bombardeeren. De luchtdoel-artillerie
wist de vliegtuigen evenwel te beletten bo
ven de stad te vliegen.
DE STRIJD BIJ TERUEL.
De rechtsche strijdkrachten hebben gis
terochtend het eergisteren ingezette offen
sief voortgezet. Tegen den ipiddag waren
zij ten Westen van Valbona 4 K.M. opge
rukt. De druk duurt voort.
De operaties van gisteren waren wegens
haar mogelijke gevolgen belangrijker dan
alle andere operaties in de afgeloopen
maand.
Onschuldige slachtoffers.
Uit Oviedo wordt gemeld: Vier kinderen,
die tusschen het puin van een ingevallen
huis aan het spelen waren, en een niet ont
plofte granaat vonden, zijn aan stukken
gereten, toen het projectiel ontplofte.
De taktiek van Tsjang Kai Sjek.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft een
manifest gepubliceerd, waarin hij zijn
taktiek uiteenzet: aan de Japanneezen de
gebieden laten, die moeilijk te verdedigen
zijn en strijd voeren in de bergachtige ge
bieden, waar de Chineezen bepaalde voor-
deelen hebben. Voorts geen overmatige
beteekenis hechten aan het feit, dat deze
of gene plaats behouden of heroverd is,
doch den vijand telkens, wanneer dit mo
gelijk is, zeer krachtige slagen toebren
gen.
Na verklaard te hebben, dat de strijd
zal worden voortgezet zoolang de agres
sie duurt, drukt het manifest de hoop uit,
dat de bevriende regeeringen eindelijk ge
hoor zullen geven aan den aandrang ha-
rer bevolkingen, die sancties tegen de
aanvallers willen toepassen.
RUSSISCHE VOORWAARDEN VOOR
HULP AAN CHINA.
Het Japansche Telegraaf Agentschap
Domei verklaart op grond van berichten
uit betrouwbare bron te kunnen melden,
dat de Sovjet-regeering als voorwaarde
voor haar steun aan de Chineesche regee
ring gesteld heeft, dat de regeering te
Hankau accoord gaat met de zes volgende
punten:
1. Gemeenschappelijke verdediging van
de ChineeschRussische grens.
2.'Levering van wapens en munitie aan
Chineesche communistische guerillabenden.
3. Erkenning der speciale belangen van
de Sovjet Unie in de provincies Siankiang,
Ninghsia en Tsjinghai.
4. Technische samenwerking tusschen
Rusland en China met betrekking tot den
aanleg van een spoorlijn tusschen de Sov
jet Unie en China.
5. Uitnoodiging van Russen als opper
ste adviseurs van de Kwomintang-regee-
ring
6. Wijziging van de Chineesche bestuurs
organisatie in overeenstemming met de
wenschen der Sovjet-regeering.
DU1TSCHLAND
ROND DE EED DER DUITSCHE
DOMINé'S
Naar de Engelsche bladen uit Berlijn
melden, heeft het Rijksministerie van Ker
kelijke Aangelegenheden eenige concessies
gedaan inzake de eed, die van de Evange
lische dominé's geëischt werd. De autori
teiten van de Rijkskerk hebben nu het
standpunt van de Belijdeniskerk aanvaard,
nl. dat een kerkelijke overheidspersoon
geen politieke eed kan afnemen; dienten
gevolge heeft zij bepaald, dat de kerkelijke
autoriteiten die den eed afnemen zulks
doen in hun hoedanigheid van wereldlijke
gezagdragers; de opperste kerkelijke auto
riteiten, die door den staat zijn aangesteld,
hebben eveneens volgens de eisch van
de Belijdeniskerk, toegegeven, dat de
eed onder voorbehoud van de wijdingsge
lofte moet opgevat worden; zij heeft ove
rigens afstand gedaan van de interpreta
tie van den eed, als zou de plicht van
trouw aan den Führer en den staat ge
steld worden tegenover de plicht van
trouw aan Christus.
Het Ministerie heeft echter geen enkele
concessie gedaan in het geval dr. Niemöl-
ler, die weliswaar enkele buitengewone
voorrechten geniet, maar eerst uit het con
centratiekamp Sachsenhausen ontslagen
wordt, wanneer hij de verzekering geeft,
dat hij niet meer actief aan den kerkstrijd
zal deelnemen.
TSJECHO SLOWAKIJE
HET VRAAGSTUK DER MINDERHEDEN
Sudeten-Duitsche afgevaardigden door
Hodza ontvangen
De Sudeten-Duitsche afgevaardigden
Kunt Peters en Roche, zijn gistermorgen
door Hodza ontvangen. Deze afgevaardig
den zijn de gevolmachtigden van Henlein
voor de onderhandelingen met de regee
ring. Het belang dezer bespreking blijkt
uit de omstandigheid, dat Kunt gisteren
een nieuw memorandum aan Hodza heeft
overhandigd met de practische eischen van
zijn partij.
Na bestudeering van het memorandum
en na het opstellen van een rapport door
de juridische deskundigen der regeering
zal het beperkte comité een besluit nemen
over de vraag of het aanvaard kan wor
den als basis voor de onderhandelingen of
eventueel kan worden opgenomen in het
door de ïegeering voorbereide minderhe-
Leiden
HET ZILVEREN FEEST DER
NED. ROTOGRAVURE MIJ.
Elf personeelsleden mede in het zilver.
De herdenking van het vijf en twintig
jarig bestaan der Ned. Rotogravure Mij.
hier ter stede is gistermiddag ingezet met
de huldiging van elf leden van het per
soneel, die vanaf de oprichting aan de
zaak verbonden zijn.
Deze huldiging had plaats in de groote
Burchtzaal, welke nauwelijks groot genoeg
was om het talrijke personeel, waarbij
zich de echtgenooten en kinderen van de
jubilarissen hadden gevoegd, te bevatten.
De directeur der N. R. M., de heer mr.
L. Levisson, wees er bij den aanvang de
zer huldiging op, dat de N. R. M.'ers in
deze bijzondere bijeenkomst niet alleen
waren, maar dat terecht de familie der ju
bilarissen mede tegenwoordig was. Voorts
maakte spr. er met voldoening melding
van, dat alle elf jubilarissen van hun le
vensgezellin vergezeld waren.
De komende dagen, aldus vervolgde mr.
Levisson, mogen voor de N. R. M. feestda
gen worden genoemd en het verheugt spr.
deze feestdagen te mogen beginnen met de
denstatuut. De ministerraad zou gister
avond bijeenkomen en wellicht een com
muniqué uitgeven.
Henlein oefent druk uit
De partij van Henlein heeft een begin
gemaakt met de publicatie in de partij
pers van de namen der Duitsche kinderen
in Sudetendorpen, die Tsjechische scholen
bezoeken.
FRANKRIJK
VREEMDE VLIEGTUIGEN BOVEN
FRANSCH GEBIED
Er wordt niet meer gewaarschuwd
De Fransche ministerpresident Dala-
dier heeft in de Kamer naar aanleiding van
opmerkingen van eenige leden ten aan
zien van de vluchten van vreemde vlieg
tuigen boven het Zuidelijk deel des lands
o.m. verklaard, dat voor het oogenblik
nog niets gezegd kan worden omtrent den
oorsprong der vliegtuigen die 26 bommen
hebben laten vallen. De scherven zijn door
technici verzameld. Zij dragen inscripties,
die goed dienen te worden bestudeerd. Dit
delicate werk kan ernstige consequenties
medebrengen. Het onderzoek geschiedt in
het arsenaal van Toulouse. Hoe de conclu
sie der met het onderzoek belaste technici
ook moge uitvallen, aldus Daladier, bij
voorbaat zal ik haar aanvaarden.
Het belangrijkste is de aan de grens ge
nomen maatregelen te voltooien om een
einde te maken aan de lankmoedigheid,
welke reeds te lang heeft geduurd.
Batterijen luchtafweergeschut hebben
waarschuwingsschoten gelost of seinen ge
geven.
Voortaan zal, zoodra een vliegtuig, van
welke nationaliteit dan ook, de grens zal
overkomen, direct het vuur worden ge
opend. Ik zelf, aldus Daladier, heb daar
toe opdracht gegeven en ik heb de zeker
heid, dat de bevelen zullen worden uitge-
voeid.
HONGARIJE
POLITIEK RELLETJE TE BOEDAPEST
Gisteravond zijn te Boedapest ongeveer
dertig nationaal-socialisten slaags geraakt
met een even groot aantal politieke tegen
standers. De politie kwam tusschen beide
en jopg de vechtersbazen met de gummi
stok en het plat van den sabel uiteen. Vijf
personen werden gekwetst waarvan twee
ernstig.
huldiging van elf mannen, die gedurende
de afgeloopen kwart eeuw de N. R. M.
trouw hebben gediend.
Vanzelfsprekend gingen spr.'s gedachten
uit naar wat voorbij is, maar niet verge
ten mocht men, dat allen gedurende die
25 jaar samen hebben gewerkt met één
doel voor oogen en het was spr. een ge
noegen zelf het dozijn der jubilarissen te
mogen volmaken.
Spr. herdacht daarna degenen, die ge
durende korteren of langeren tijd deel
van het personeel uitmaakten en nu niet
meer in dienst zijn. Als zoodanig herinner
de spr. aan de heeren Peets, Scheffers, de
twee Blom's, Winterkamp, v. Leeuwen,
Poelgeest en Crabbendam.
Na deze woorden, welke op 'n enkele
uitzondering na een „in memoriam" be-
teekenden, wees spr. erop, dat men God
evengoed moet danken voor het leed als
voor ontvangen vreugde, omdat men
daaruit leering kan trekken.
Komend tot de jubilarissen, zeide spr.,
dat het iets heel bijzonders genoemd mag
worden, dat elf menschen van den be
ginne af gedurende een kwart eeuw aan
een zaak medewerken, die ieder in eigen
sfeer en werkkracht zich een eervolle
plaats hebben weten te verwerven. Met
recht mogen zij allen zeggen: we hebben
toch niet voor niets gewerkt.
Spr. herhaalt tenslotte wat een van zijn
vrienden hem bij dit jubileum schreef: ik
RUSLAND
BELA KUN KRIJGT VIJFTIEN JAAR
Van betrouwbare zijde werd uit Moskou
het bericht ontvangen, dat de beruchte
communist Béla Kun, die tijdens het
schrikbewind in Hongarije zooveel onschul
dig bloed heeft doen vloeien, tot vijftien
jaar zware gevangenisstraf is veroordeeld
en in een van de talrijke gevangenenkam
pen is opgesloten.
Het aantal politieke gevangenen, dat in
deze kampen verblijft, woidt op 2M mil-
lioen geschat.
VLIEGTUIGONGELUKKEN
IN TSJECHO-SLOWAKIJE
Gisteren hebben zich twee ernstigö
vliegtuigongelukken voorgedaan. Nabij
Nitra in Slowakije is een jachtvliegtuig
neergestort, waarbij de twee inzittenden
gedood werden. Bij Jenc in Bohemen is een
tweede jachtvliegtuig bij een noodlanding
zoo ongelukkig neergekomen, dat de beide
inzittenden ernstig gewond werden.
HOOFDONDERWIJZER ONTDOOK
BELASTING.
Voor de Haarlemsche Rechtbank stond
een hoofdonderwijzer uit Haarlem terecht,
die bij zijn belastingaangifte allerlei in
komsten verzwegen had en ook een fou
tieve opgave voor de vermogensbelasting
had verstrekt.
De Officier van Justitie hield een scherp
requisitoir, waarin hij o.a. zeide, dat verd.
jarenlang alleen opgave deed van de ge
makkelijk controleerbare inkomsten en
alle andere ontvangsten wegens bijlessen
en hetschrijven van boeken, verzweeg.
Juist een onderwijzer, die de jeugd in
moreele deugden moet opvoeden, dient
zelf het goede voorbeeld te geven. Vol
gens den officier hoorde verdachte dan
ook niet thuis bij het onderwijs, daar hij
waarschijnlijk niet vrijwillig ontslag zal
willen nemen, eischte de officier een
maand gevangenisstraf, ten einde ver
dachte de verdere uitoefening van zijn,
beroep onmogelijk te maken.
Mr. L. G. van Dam vroeg vrijspraak op
juridische gronden, subs, clementie. Verd.
heeft inderdaad in een tijdsverloop van
ongeveer dertig jaren 15.000 te weinig
aangegeven, maar direct aangeboden een
flinke som gewetensgeld te betalen.
De rechtbank zal op 23 Juni uitspraak
doen.
feliciteer je niet met die 25 jaar, maa*
met het feit, dat je in die jaren zulk een
eminenten staf van medewerkers hebt
weten te verwerven.
Dan komt spr. tot de jubilarissen zeil
en feliciteert ze allen afzonderlijk en me
moreerde daarbij voor ieder in het bijzon
der welk aandeel hij in de geschiedenis
der N. R. M. heeft weten te verwerven.
Zoo kwamen achtereenvolgens aan de
beurt: W. Visser, chef vellendrukkerij, J;
Bruggeman, chef rotatiedrukkerij, G. J.
Oxenaar, etser, Mü Tonkes, teekenaar, M.
Hendriks, slijper, C. Stouten, etser, D.
Binnenkamp, fotograaf, J. Smit, fotograaf,
J. Kooien, chef montage, J. Veldhuizen,
drukker en B. S. Duyts, vertegenwoordi
ger.
Allen jubilarissen overhandigde de heer
Levisson een persoonlijk huldeblijk en
hij deelde vervolgens mede, dat commis
sarissen in de laatste vergadering hadden
besloten den heer J. Stafleu te benoemen
tot mede-adjunct-directeur.
Namens het personeel werd het rijtje
van jubilarissen vervolgens nog eens af
gewerkt door den heer J. Grommé, voor
zitter van de fabriekscommissie, die allen
eveneens een huldeblijk aanbood, terwijl
de echtgenooten der jubilarissen in de
bloemetjes werden gezet.
Na deze huldiging bleef men nóg eenl-
gen tijd onder het genot van een verver-
sching bijeen.
Sportcostuums 9.75,12.50,14.75,17.50,
Lichte zomercostuums ji 19.75, 23.en hooger
Sportcolberts vanaf ƒ5.90.
FlanelHn en Fresco pantalons vanaf ƒ1.65.
alléén bj KREYMBORG
