HET DAMSPEL
iP
m
13
Ef
isl
a
i.
WF
a
m
m
a
jj
m
pff
a
ÜP
si
m
m
jp
n
Éi
ÜP
PI
M
1
t
1
V»
m
t
23P
a
8
m
HP
H
ï§r
H
s
g
«8»
M
Het Intern. Schaaktoernooi te Noordwijk.
DE LAATSTE LES VAN LANGELOT
VRIJDAG 10 JUNI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 15
Damredacteur: W. J. v. d. Voort, Rust
oordstraat 3, Nieuw-Vennep.
Alle correspondentie, deze rubriek be
treffende, gelieve men te zenden aan bo
vengenoemd adres. Zij, die antwoord wen-
echen, gelieven postzegel bü te voegen.
Problematiek.
Voor onze probleemvrienden geven wij
hieronder ter oplossing een nieuwe com
positie van B. de Zwart. Het verdienste
lijke van dit vraagstuk is de meerslag, wel
ke hierin in toepassing wordt gebracht.
Probleem No. 564.
Auteur: B. de Zwart, Sassenheim.
lste publicatie.
dM
i
érn
'4.
y
mm,
mm
'iÉk
WM
y.
'V
Stand in cijfers:
Zwart 9 schijven op: 7, 9, 10, 12, 17, 18,
20, 22 en 28.
Wit 9 schijven op: 21, 27, 31, 34, 38/41
en 45.
Wit speelt en wint.
Vervolgens een vraagstuk van schrijver
dezes, waarin eveneens de „meerslag" de
hoofdrol speelt.
Probleem No. 565.
Auteur: W .J. v. d. Voort, Nieuw-Vênnep.
lste publicatie.
■m/.
ymy
m
■y
t&y.
'rMl
wt
•-
7W/.
'//W
Stand in cijfers:
Zwart 8 schijven op: 11/14, 17, 19, 21 en
24 en een dam op 25.
Wit 11 schijven op: 22, 23, 28, 30, 34, 38/
40. 42, 43 en 49.
Wit speelt en wint.
Oplossingen dezer beide vraagstukken
worden gaarne ingewacht tot uiterlijk Dins
dag 21 Juni a.s., bij den redacteur dezer* ru
briek.
Rectificatie.
In onze vorige rubriek, vermeldden wij
den stand van-het partij-fragment No. 562,
voorgekomen tusschen W. Captein met
zwart. Dit moet echter (zooals er onder
stond vermeld) zijn J. 'Maliepaard.
Oplossingen pr. No. 556 en 557.
No. 556 George Aubier.
Zwart: 2, 7, 8, 10, 12/14, 16, 20, 25, 26, 29,
30, 35, 36.
Wit: 22, 23, 27, 28, 32, 34, 37, 39, 40, 43,
44 en 46/49.
Wit wint door: 2217, 2822, 4741,
39—33, 44—39, 48—42, 37—31, 43x3 en 3x1.
Een moeilijk probleem.
No. 557. B. de Zwart.
Zwart: 7, 8, 10, 20/24, 27, 29 en 36.
Wit: 16, 32, 35, 38/41 en 43/45.
Wit wint door: 35—30 (24x35 gedw.),-
39—34, 16—11, 11x13, 13—9, 9—4, 4x16.
Een kleine gelijkenis van stand, troffen
wij aan in het weekblad „Tik-Tak", auteur
G. Zonneveld, te Heemskerk, waarin de
stand a.v. luidde: Zwart: 10, 12, 13, 22/24,
27, 29, 35 en 36. Wit: 16, 21, 32, 38/40, 43/45
en 47.
Wij willen hier nu niet van „plagiaat"
spreken, doch het is een zeldzaam geval,
dat twee verschillende auteurs haast op
een en hetzelfde aanbeeld hameren.
Correcte oplosingen ontvangen van: G.
Rijsdam, Leiden; H. v. d. Kamp (557) Lis-
se; J. Maliepaard, Nw-Vennep; J. H. Hil-
ders, Lisse.
Uit Friesland.
Onderstaande eindstand kwam voor in
een partij tusschen J. Speerstra met wit
en G. v. d. Tuuk met zwart, gespeeld in
het Paaschtournooi van den Dambond
Friesland.
Eindspel No. 566.
Stand in cijfers:
Zwart vier schijven op: 12, 20, 24 en 25.
Wit vier schijven op: 22, 28, 34 en 35.
De witspeler overzag de vrij gemakke
lijke winst en speelde 3429 met remise.
Wie lost den stand zoo van het diagram
op?
Men moet er rekening mede houden, dat
er een addertje tusschen het gras verscho
len zit.
„De Kroonschijf
Kijkjes in de Damwereld.
In een der jubileumwedstrijden der
Dordrechtsche Damvereeniging kwam in
een partij onderstaande stand voor:
Stand in cijfers:
Zwart: 2/4, 9, 11, 13, 15, 17, 18, 22, 27, 28.
Wit: 24, 34, 35, 37/40, 42, 43, 45, 47, 48.
Deze stand leent zich heel goed voor een
studie, die interessante varianten geeft.
In de gegeven positie speelde wit 3430,
waaardoor hij zwart een aardigen damslag
aanbood. Wanneer een speler zoo goed-
geefsch is, kan men doorgaans aannemen,
dat een val gelegd wordt af is. Zoo was ook
hier het geval.
De zwartspeler doorzag de situatie. Toch
is het wel leerrijk om de afwikkeling eens
na te gaan, gesteld dat zwart den dam
slag accepteerde.
Zwart Wit
34—30 13—19
24x13 28—32
37x28 22x44
13x31 44—49 of 50
Zwart heeft nu dus de damlijn bereikt.
Wat volgt nu echter?
Op zwart 4450 volgt wit 3127.
Wit Zwart
50—28 27—22
28—14—10 of 5 30—24
17x28 24—19
23x40 40—34
45x34
2de variant.
Zwart Wit
44—50 31—27
17—22 27x18
Speelt zwart met dam, dan wint wit een
schijf door:
Wit Zwart
3833 damx25
40—34 25x39
43x34
Wel kan zwart schijf 18 na enkele zet
ten terugwinnen, echter komt dit de po
sitie van zijn stukken niet ten goede.
3 de variant.
27x7
Na zwart 1721
2x11
Zwart kan den dam thans niet spelen,
want dan wint wit een stuk als aangege
ven in 2de variant, tevens gaat de zwarte
dam verloren.
Hoe het ook gaat, wit forceert ten slotte
deze afwikkeling toch! en wel door op
brengen van schijf 42 naar 373126;
immers zwart kan dit stuk niet aanvallen
door den meerslag 3833 enz. Arriveert
schijf 42 ten slotte op veld 26, dan wordt
zwart geforceerd tot het spelen met den
dam.
Er zijn nog verschillende andere varian
ten, die echter op hetzelfde neerkomen, n.l.
dat zwart, hoe hij ook verder speelt, steeds
de dam ontnomen wordt en ongetwijfeld
een mindere positie inneemt. Laten onze
damspelende lezers dit nu eens zelf on
derzoeken.
Uit het kampioenschap van Nederland.
De hieronder volgende standen zijn uit
de partij, gespeeld om het kampioenschap
van Nederland, lste stand uit een partij,
gespeeld tusschen Rustenburg met zwart
en De Graag met wit.
lste stand.
Zwart: 3, 6, 18, 19, 23, 24 en 37.
Wit: 17, 25, 34/36, 38 en 43.
Zwart aan zet. De heer P. D. de Graaf
meent, dat zwart als volgt heeft kunnen
winnen: 24—29, 35—30, 29x40, 30—34, 19x30
25x45, 3—8, 43—39, 8—13, 45—40, 13—
19, 17—12, 18x7, 39—34, 19—24, 40—35,
712, 34—30, 37—41, 30x28, 41—46, 38—32,
1217 en wint.
Nu komt de vraag, kunnen onze lezers
na 2429 van zwart de remise aantoonen?
De volgende stand werd eveneens ge
speeld, tusschen Rustenburg en De Graag.
2de stand.
Zwart: 6, 21, 23, 35 en 45.
Wit: 31, 33 en dam op 50.
In deze positie speelde De Graag 5039
met remise. O ogenschijnlijk kan wit óók
met 3328, 23x32 en 3127 remise ma
ken. Dit is echter heel bedriegelijk, want
dan zou het spel verloren gaan als volgt:
21—26, 27x38, 26—31, 38—32, 31—36, 32—27,
36—41, 27—22. 41—47, 22—17, 47—29, 17—11
gedw., 6x17, 50x11, 4550, 1116 eenige,
2934, 162 (er dreigt 34—43 en 5044),
3430, 2—7, 50—45, 7—16, 45—7 en 30—24
wint! Een verassende en voor 't partijspel
zeldzame winst. Het bleek, dat Rustenburg
zelf dezen variant tijdens de partij opge
merkt heeft.
Ontleend aan „H. D."
Bogoljubov speelt remise tegen Keres en Euwe
Sir Thomas leidt
De uitslagen van de partijen, gespeeld in
de tweede ronde van het internationaal
tournooi te Noordwijk luiden:
BogoljubowEuwe afgebroken in iets be
tere stelling voor Bogoljubow, doch waar
schijnlijk wordt de partij remise.
SpielmannSchmidt 10.
PircEliskases yy
Tartakowersir G. A. Thomas 01.
KeresLandau afgebroken in iets betere
stelling voor Keres, doch de kans is zeer
groot, dat de partij remise wordt.
De stemming in de kleine schakersge
meenschap in het hotel „Rembrandt" te
Noordwijk, waar de deelnemers aan het
tournooi allen zijn ondergebracht, verschil
de gistermiddag reeds aanmerkelijk met die
van Woensdag. Vóór de strijd gisteren een
aanvang had genomen, zag men niets dan
opgewekte gezichten, er werden grappen
gemaakt en men was het er algemeen over
eens, dat er niets aan de gezelligheid ont
brak. Maar ziet, nauwelijks is de eerste
ronde achter den rug, of het lijkt of de
bliksem ook hier is ingeslagen. Geen ge
meenschappelijke tafels meer in het restau
rant, geen spoor van een lach, diepe ernst
alom, terwijl de meesters, ten minste de
enkele, die zich nog laten zien, zich in
eenzaamheid in hun hoekje hebben terug
getrokken. Alleen dr. Tartakower, de gees
tige, die daarom hier dr. Humoris causa
wordt genoemd, heeft zijn onverwoestbare
vroolijkheid behouden.
Vooral Spielmann is terneergeslagen.
Geen wonder ook: terwijl de anderen remi
se maakten of althans de kans daartoe heb
ben, staat z ij n afgebroken partij tegen
Eliskases op zijn zachtst gesproken beden
kelijk. Het ergste is, volgens zijn meening,
dat hij niet eens slecht gespeeld heeft, doch
het is de stijl van Eliskases, die het hem
heeft gedaan. „Dat is geen schaken, dat is
dammen", zegt de Wiener gemoedelijk. „De
man waagt niets, hij gaat maar door, zijn
correcte droogheid werkt op mijn zenu
wen".
Opmerkelijk is het, welke* zonderlinge
opvattingen men hier en daar in het bui
tenland omtrent onze badplaatsen schijnt
te hebben.
Mama Keres tenminste zag haar beroem
den zoon niet zonder bezorgdheid naar het
strand van de Noordzee vertrekken. Dage
lijks zendt zij hem vanuit het verre va
derland een brood: veel vertrouwen in de
voedingsmiddelen, welke hier den badgas
ten worden voorgezet, schijnt zij dus niet
te hebben. En de heer Schmidt arriveerde
in een bontjas, waarvan hij aan den
Noordpool veel plezier zou hebben gehad.
Het geviel echter, dat Leidens „blauwe
tram" te Noordwijk aankwam tijdens in
tense zomerwarmte. „Ik heb nooit gewe
ten, dat Nederland een sub-tropisch kli
maat heeft", verklaarde de jonge Estlander
toen in groote verbazing.
De eerste verrassingen in het internatio
naal schaaktournooi te Noordwijk zijn gis
teravond in de tweede ronde reeds losge
komen. Zoo zullen waarschijnlijk toch wel
zeer weinigen vermoed hebben, dat dr. Tar
takower met wit zou verliezen van sir G.
A. Thomas. In een Siciliaansche partij
maakte hij een grove blunder, waardoor hij
een pion verloor. Zijn stelling werd hierna
zoo hopeloos, dat de winst voor den En-
gelschman nog slechts een kwestie van tijd
was. Geruimen tijd werd zijn koning op het
bord geheel geïsoleerd, terwijl sir Thomas
het matnet rustig om hem heenknoopte.
Een fantastische partij speelden Spiel
mann en Schmidt. De opening was een ge
wone Fransche, waarbij Spielmann zijn
paard voor zijn koning op d2 plaatste. Of
Schmidt dat nu zoo iets bijzonders vond,
weten wij niet, maar een feit is, dat na de
achtste zet, toen Spielmann zeven minuten
van zijn tijd verbruikt had, Schmidt reeds
48 minuten onofgebroken op de stelling zat
te staren. Het middenspel was buitenge
woon opvallend. Eerst sloeg Spielmann een
pion op a7 met zijn paard en even later
sloeg hij met zijn ander paard op h7. De
partij werd zoo ingewikkeld, dat geen der
aanwezigen toeschouwers er nog iets van
begreep. Doch Spielmann wist zich in een
dergelijke wildernis nog een weg te ba
nen. Plotseling ontplooide hij een mataan-
val, waartegen geen verdediging meer mo
gelijk was.
Bogoljubow en Euwe speelden een uiter
mate moeilijke partij. De Duitscher koos
een solide opstelling van het dame-gambiet,
waarbij hij zijn looper vrijwillig liet in
sluiten.
Euwe behandelde de opening volgens het
bekende recept, doch werd voor problemen
geplaatst. Eerst had hij zorg met zijn han
gende pionnen in het centrum en later
moest hij met een zwakken d-pion in het
eindspel genoegen nemen. Het gelukte hem
om deze zwakkeling tegen zijn a-pion te
ruilen, doch hij verkreeg een nieuwe zwak
ke stee, n.l. een dubbelpion op de f-lijn. In
den stand, waarin deze partij werd afge
broken, staat hij iets minder, doch hij zal
hoogstwaarschijnlijk remise maken, zoo
denkt hij er zelf ten minste ook over.
Keres, die met wit tegen Landau speel
de, stuitte op een geduchten tegenstand.
Hoe scherpzinning en ingenieus hij ook
speelde, steeds werden zijn plannen door
zien en op de juiste wijze weerlegd. Het
was een Siciliaansche verdediging met de
draken-variant, waarin Landau spoedig
het eindspel forceerde. Het zag er zelfs
naar uit, dat onze landgenoot in het voor
deel zou komen, doch door een schijn pion
offer wist Keres de kansen in zijn voordeel
te doen keeren. Maar wederom gelukte het
Landau om het dreigende gevaar af te wen
den en bij het afbreken stond Landau wel
iswaar iets minder goed, doch de meening
van de experts was, dat ook deze partij
waarschijnlijk in remise zou eindigen.
Pirc en Eliskases speelden een tam par
tijtje, een gevolg van het ietwat angstig
spel van de beide heeren. Ook hier werd
Fransch gespeeld met paard d2. Pirc be
zorgde weliswaar zijn tegenstander een ge-
isoleerde pion, doch dit bleek van onder
geschikt belang. Dit is de achtste maal, dat
beide spelers elkaar in een tournooi ont
moetten en steeds was het resultaat onver
anderlijk remise.
Hieronder volgt nog de partij tusschen
dr. Tartakower en sir G. A. Thomas.
Dr. Tartakomer wit, Sir Thomas zwart.
1. e2e4
2. Pgl—f3
3. d2d4
4. Pf3xd4
5. Pblc3
6. Lfle2
7. Lel—e3
8. h2h3
9. Ddld2
10. g2g4
11. Le3xd4
12. a 2a3?
13. Pc3 x e4
14. Kei x d2
15. c2c3
16. f2—f4
17. Le2—f3
18. Pe4g5
19. h3h4
20. Kd2e3
21. Pg5—h3
22. c3 x d4
23. Ke3 x d4
24. Thl—gl
25. f4—f5
26. Tal—el
27. Ph2—f4
28. Kd4c4
29. Kc4b4
30. f5 x g6
31. g6xf7f
32. Pf4e6
33. Tgl—fl
34. Tflxf3t
35. Tf3 x f6f
36. Kb4c5
37. Kc5d6
38. Kd6c5
39. Tel—e4
40. Te4—f4
41. Kc5d6
42. Tf4—fl
43. Tfl—cl
44. Kd6d5
45. Tel—c8
Wit geeft op.
Omstreeks het middernachtelijk uur vie
len er nog twee beslissingen. Bij het na
praten stelde Bogoljubow voor, zoowel aan
Keres als aan Euwe, zijn partij remise te
geven, hetgeen door beide tegenstanders
werd geaccepteerd.
De resultaten zijn dus:
Eerste ronde: KeresBogoljubow yy2.
Tweede ronde: BogoljubowEuwe
Vt—Vx'
c7c5
d7d6
c5xd4
Pg8—f6
g7g6
Lf8g7
0—0
Pb8c6
a7a6
Pc6 xd4
Dd8a5
Pf6 x e4
Da5 xd2f
Lg7xd4
Ld 4g7
Lc8d7
Ld7c6
d6d5
Ta8c8
h7—h6
d5—d4f
Lg7x d4f
Lc6xf3
Tc8c2
Tc2 x b2
Tb2b3
Tf8d8f
Tb 3 x a3
Ta3a2
Ta2d2
Kg8xf7
Td8d6
Td6 x e6
Te6—f6
e7 x f6
Td2c2f
Tc2—d2t
Td2d7
Td7—e7
Te7e5f
b7b5
b5b4
Te5—e6t
b4b3
b3—b2
brengt hulp in gezinnen, waar
door geboorte, onvolwaardig
heid of ziekte van kinderen bij
zondere nooden zijn ontstaan.
Zendt Uw bijdrage op Postgiro
75000 Den Haag.
De stand luidt:
1. Sir G. A. Thomas iy.
2. Spielmann 1 punt, plus 1 afgebroken
partij.
3. 4 en 5 Pirc, Euwe en Bogoljubow, ieder
1 punt.
6, 7 en 8 Landau, Keres en Eliskases,
ieder y pnt. plus 1 afgebroken partij.
9. en 10. dr. Tartakower en Schmidt,
ieder y pnt.
DE MATCH ALJECHIN—FLOHR OM
HET WERELDKAMPIOENSCHAP.
Geen secondanten.
Zooals bekend is het contract tusschen
Aljechin en Flohr voor de match om het
wereldkampioenschap reeds geteekend en
bevat o.m. de bepaling, dat in September
1938 een derde deel van het overeenge
komen bedrag gestort zal zijn op een En-
gelsche of een Fransche bank en de rest
vóór het begin van de match in 1939. De
match wordt gespeeld in October, Novem
ber en Deecmber 1939 in verschillende ste
den van Tsjecho-Slowakije. Een merk
waardige bepaling is voorts, dat er geen
secondanten zullen worden aangewezen,
hetgeen in de matches tusschen Aljechin
en Euwe wel het geval was, zoodat beide
grootmeesters geheel op zichzelf zijn aan
gewezen. Overigens zijn de voorwaarden
dezelfde als die, welke bij de match
EuweAljechin overeengekomen waren.
Ten einde zich voldoende voor te berei
den op dezen grooten wedstrijd, zal Flohr
eenige matches met andere meesters spe
len. Tegen Mikenas is de strijd reeds be
gonnen, daarna zal de Tsjech zich naar
Rusland begeven, waar hij met Liszitzin
en Bogatirtschik en andere jonge Russi
sche spelers zal speler?! Kort voor den
aanvang van den strijd zal hij nog in
eenige partijen tegen Keres uitkomen.
De directie van hotel „Rembrandt''
heeft, naar wij vernemen, Aljechin uitge-
noodigd het tournooi te Noordwijk bij te
wonen. De wereldkampioen denkt aan
deze uitnoodiging gevolg te geven, en kan
iederen dag verwacht worden.
Binnen 30 meter van een bran
dende straatlantaarn staande be
hoeft uw auto binnen bebouwde
kommen geen eigen verlichting te
voeren!
97. De dokter wist zich geen raad meer en eindelijk
smeet hij alle boeken op een hoop en ging er bovenop zit
ten. Maar nu werd het nog mooier. De boeken konden vlie
gen. Hup, daar ging de dokter het raam uit, met zijn
boeken.
98. Grootmoeder had intusschen haar nood geklaagd bij
den grooten rat die in de schuur woonde, 't Spijt me erg
voor je", zei deze maar ik kan je niet helpen.
