De bomaanslag te
Rotterdam
RADIO-PROGRAMMA'S
VRIJDAG 10 JUNI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 13
GEMENGDE BERICHTEN
(Wij geven hier het vervolg van de door
de Rotterdamsche politie verstrekte inlich
tingen. Het eerste gedeelte plaatsten wij
gisteren).
De rol van Bora.
1
De rol van Bora (Baranovski) in deze
zaak is een zeer mysterieuze. De man, die
niets wilde zeggen en op sommige punten
vaststaande gegevens pertinent ontkende,
werd direct beschouwd als een hoogst on
betrouwbaar persoon. Later toen hij iets
heeft los gelaten, ging men hem meer ver
trouwen, maar er waren tal van dingen,
die toch nog eens aan de werkelijkheid
moesten worden getoetst. Ook daarin is
thans licht gekomen.
Baranovski was namelijk allerminst de
koerier van Konovalec. Dat heeft hij maar
gezegd, om tegenover de politie zijn mond
te kunnen houden. Hij is een zeer intelli
gent persoon, die economie en nog tal van
andere vakken heeft gestudeerd, nadat hij
het gymnasium had doorloopen. Baranovski
is dan ook zeker van veel meer dingen uit
de Oekrainische beweging op de hoogte,
dan hij hier wel toegeeft. Hij zwijgt echter
eenvoudig, omdat hij bang is, dat hij de
volgende man uit de partij is, die door de
tegenstanders uit den weg zal worden ge
ruimd. In eigen kringen staat Baranovski
bekend, als een man, die goed zijn mond
kan houden en die zelfs met eigen partij-
genooten nimmer spreekt over zijn gestes
en de onderzoeken, die hem waren opge
dragen.
In de beweging wordt een strenge eed af
genomen om te zwijgen en Baranovski is
een man, die desnoods gevangenisstraf of
zijn leven waagt, wanneer het gaat om de
belangen van zijn partij te behartigen. Hij
is een felle tegenstander van alles wat
communisme heet. Hij is ook in verschil
lende landen uitgewezen en wanneer hij
daar eventueel terugkeert, staat hem nog
gevangenisstraf te wachten.
Voor zoover Bora iets gezegd heeft, ko
men zijn verklaringen wel met de waarheid
overeen. Het is echter zeer begrijpelijk,
dat hij niet heeft willen spreken, omdat
hij er inderdaad heel erg "over in de put
zat, dat hij het volgende slachtoffer zal zijn.
Toen mevrouw Konovalec dan ook iets
verteld had over de pakjes, die haar man
telkens ontving van den gewantrouwden
Waluck, heeft hij zijn ernstig misnoegen
over dit feit te kennen gegeven. Bana-
novski was van oordeel, dat zulks nooit
had worden mogen medegedeeld. Evenmin
als het feit, dat Konovalec steeds hierheen
is gekomen om geld.
Ómdat Baranovski in het bezit was van
een valschen of vervalschten Tsjechischen
pas heeft men aanvankelijk bij de politie
gedaoht, dat het slot van deze intrige was
gesmeed te Praag.
Het onderzoek heeft echter uitgewezen,
dat Praag niet bij dit complot is betrokken
geweest. De onderhandelingen over geld of
de valsche berichten over belangrijke me-
dedeelingen zijn via Rotterdam aan Kono
valec te Berlijn medegedeeld. Daarom is
het onderzoek te Praag ook uitgeschakeld
en hebben de Rotterdamsche inspecteurs
ook alleen te Berlijn en Weenen htm licht
verder opgestoken.
Het is inderdaad wel mogelijk, dat de pas
te Praag is afgegeven, maar er schijnen in
Europa zooveel passencentrales te zijn,
waar de ingewijden een identiteitsbewijs
kunnen krijgen, dat het heel goed mogelijk
is, dat de pas heel ergens anders vandaan
komt.
De Praagsche politie onderzoekt dit thans
nog en mettertijd zal de Rotterdamsche po
litie daarvan nog wel bericht ontvangen.
In verband met deze nog te verwachten in
lichtingen, ook in verband met het nog niet
geëindigde onderzoek van de Nederland -
sche centrale inzake falsiflcaten te Amster
dam wordt Baranovski voorloopig nog op
het hoofdbureau van politie te Rotterdam
vastgehouden. Daarna zal hij zijn straf
moeten ondergaan, omdat hij het land i
binnengekomen met valsche papieren.
Konovalecs werkwijze.
De werkwijze van Konovalec is gebleken
zeer ingewikkeld te zijn geweest. Hij had
in alle landen agenten, die elkaar wel op
pervlakkig bij schuilnamen kenden, maar
die van elkanders werk en opdrachten vol
komen in het duister tastten. Een agent
uit Oostenrijk wist dus niet alleen op geen
stukken na, wat de opdracht aan een agent
in Frankrijk was, maar bovendien waren
beiden, wanneer zij nog eens met elkaar
in aanraking kwamen, verplicht, tegen
over elkaar de strikste geheimhouding in
acht te nemen. Zoo wist eigenlijk alleen
het centrale punt: Konovalec, van allen,
wat er te doen was. Het is daarom begrij
pelijk, dat Boranowski niet precies op de
hoogte was van de werkzaamheden van
den verdachten Waluck.
Deze Waluck is naar men aanneemt ver
moedelijk een Russisch agent voor Kono
valec geweest, die in stilte naar de Sovjets
was overgeloopen.
In ieder geval moet Konovalec, ondanks
de waarschuwingen van Baranovski en van
zijn echtgenoote, dezen Waluck (die ook
onder de namen Weimud, Schmidt-Welmud
of Welmud-Schmidt, heeft geopereerd) heb
ben vertrouwd.
Het complot is zeer geraffineerd in elkaar
gezet en ook het pakketje, dat de helsche
machine heeft bevat, was nog naar
Oekrainsche trant opgemaakt. Men heeft
namelijk nog een stukje karton terugge
vonden, waarop een embleem in verschil
lende kleuren stond. Dit is naar het onder
zoek in het buitenland thans heeft uitge-
op him juistheid worden getoetst, maar
met het buitenlandsch onderzoek is dan
tenslotte een streep gezet onder de ge
heimzinnige ontploffing op den Coolsingel.
EiRMA TONNEMA Cie. SNEEK
wezen, een typische uiting van Ooekraini-
sche volkskunst. Het moet zijn aangebracht
geweest op de emballage of op de doos
zelf, die het voor Konovalec zoo noodlotti
ge machinerietje bevatte. Ook is gebleken,
dat de bom of wat het dan ook geweest
mag zijn, in geen geval hier in Nederland
is vervaardigd, wel is de machinerie zeer
waarschijnlijk hier in elkaar gezet.
De ontmoetingen hier in Rotterdam zijn
zeker meer voorgekomen dan alleen op
den dag, dat Konovalec om het leven is
gekomen. Konovalec zou hier te Rotterdam
een bespreking hebben met twee zijner
agenten, van wie er een Baranovski was.
De ander was eveneens een Oost-Oekrai-
ner, die de belangen in de Sovjet-Unie
waarnam. Of deze man nu Waluck is ge
weest, blijft een open vraag. Het is best
mogelijk, dat de man, die Konovalec het
pakje heeft overhandigd, weer een andere
handlanger was. Hieromtrent zal echter
wel nooit klaarheid komen, omdat Konova
lec met al zijn agenten in den regel slechts
•heel korte besprekingen had, zoodat nie
mand eigenlijk met zekerheid kan zeggen,
met wie hij relaties onderhield.
Meestal kwam Konovalec nooit met meer
dan één agent tegelijkertijd tezamen.
Daarbij was dan echter wel een vertrou
wensman van Konovalec aanwezig. Deze
vertrouwensman arriveerde echter nooit
tegeleijk met Konovalec. De leider van de
Oekrainische beweging ging altijd alleen
den trein, reisde alleen en liet zich
nimmer van den trein afhalen. Hij sprak
echter met den agent en met zijn ver
trouwensman op een bepaald punt af. De
vertrouwensman was altijd een persoon,
die wegwijs was in het land en de plaats,
waar de besprekingen werden gevoerd. In
dit geval is deze vertrouwensman Bara
novski geweest, die in Nederland en te
Rotterdam den weg kende. Daarom is het
ook volkomen verklaarbaar, dat Konovalec
in „Atlanta" had afgesproken en dat Ba
ranovski niet tegelijk met Konovalec was
gekomen. Baranovski was eenvoudig als
vertrouwensman gerequireerd en moest op
eigen gelegenheid naar de afgesproken
plaats komen.
De besprekingen waren van zeer korten
duur. Er werden slechts enkele woorden
gewisseld, instructies gegeven en even-
tueele pakketjes of schriftelijke bewijzen
overhandigd.
Precies hetzelfde is thans in „Atlanta"
gebeurd. De man heeft er dus weer op
vertrouwd, dat de bespreking maar luttele
minuten zou duren en hij kon hem dus
rustig het gevaarlijke pakje overhandigen,
zoodat hij ruimschoots den tijd had om zich
in veiligheid te stellen.
In Februari van dit jaar heeft in elk
geval zeker een samenkomst met Waluck
te Rotterdam plaats gehad. Maar of dit de
zelfde man is, die hem den bom heeft o1
handigd, staat niet vast. Evenmin als de
identiteit van den man, die Konovalec met
de herhaalde telefoongesprekken tusschen
Rotterdam eenerzijds en Berlijn en Weenen
anderzijds naar hier heeft gelokt. Al krijgt
de politie dus nog eens den man, die Wa
luck heet te zijn, in handen, dan zal het nog
een heele toer zijn om de draden uiteen te
halen en vast te stellen, welk aandeel deze
Waluck in het complot heeft gehad.
In ieder geval behoeft men niet te twij
felen aan de objectiviteit, waarmede ju
stitie en politie dit onderzoek hebben ge
leid en thans nog in details leiden.
Er is geen kwestie van politieke kleur-
bekentenis. Het onderzoek heeft tenslotte
in de richting van de Gepeoe geleid en dat
heeft met de politiek op zichzelf niets te
maken. Aanvankelijk was men immers
heelemaal niet van meening, dat men hier
te doen had met een politieken moord. Men
vermoedde met een Duitscher (Novae) te
doen te hebben en de eerste verschijnselen
leidden tot de conclusie, dat het slachtoffer
zelf de explosieve stof had vervoerd, zulks
in opdracht van den een of ander. Er is r
den beginne rekening gehouden met het
feit, dat dit explosief bestemd was voor
Spanje en dat de Duitsche tusschenpersoon
het slachtoffer was geworden van de stof,
die tijdens het vervoer ontijdig was ge
ëxplodeerd.
Dat de zaak plotseling een keer naar an
dere zijde nam, was voor de politie zelf een
groote verrassing. Hiermede is dan voor
zoover er nog iets te onderzoeken viel, voor
de Rotterdamsche politie het slot gekomen
van een zaak, die eenig in Nederland
geweest. Enkele kleinere details zullen nog
DOOR ELECTRISCHE STROOM GEDOOD.
Gistermiddag is te Zuidscharwoude de
22-jarige P. Kardinaal uit Noordscharwou-
de bij sloopingswerkzaamheden aan een
oude schuur, in aanraking gekomen met den
electrischen stroom. De man was onmid
dellijk dood.
DOODELIJKE VAL.
Gisternacht omstreeks half twee is de 85-
jarige alleen wonende heer J. L. Kamphuis,
wonende in de Koepelstraat 38 te Rotter
dam, van de trap gevallen en op het over
loop je van de eerste verdieping terecht ge
komen. De bewoners van deze verdieping
hoorden een luiden slag en vonden den
heer K. bewegingloos liggen. Een dokter
kon slechts den dood constateeren.
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN.
Gisteravond is een 22-jarige boerenarbei
der, afkomstig uit Laren (N.H.) bij het
zwemmen in de Vecht te Weesp verdron
ken. Toen de drenkeling werd opgehaald,
bleken de levensgeesten reeds geweken.
EEN REDSTER BELOOND.
Onlangs geraakte te Weesp een 6-jarig
knaapje te water. Een arbeider, die het on
geval zag, trok zijn jas uit en wierp deze
naar het kind om te trachten aldus red
ding te -kunnen bieden. Het jongetje greep
evenwel mis en geraakte onder water. Een
meisje, de 14-jarige C. W. de R, uit Muiden,
sprong terstond te water en slaagde er in
het knaapje met gevaar voor eigen leven
te redden.
„De Daad", het weldadigheidsfonds van
de Ned. Reisvereeniging, heeft als beloo
ning de jeugdige redster in Augustus a.s.
een jeugdreis naar Gersau (Zwitserland)
aangeboden, welk aanbod dankbaar is aan
vaard.
Bnitenlandsche Berichten
SCHEEPSBOTSING OP DE THEEMS
Vier opvarenden verdronken
Gemeld wordt, dat de sleepboot „Ocean
Cock" op de Theems in aanvaring is ge
komen met het s.s. „Port Nicholson". De
sleepboot is gezonken. Vier leden der be
manning van de sleepboot konden worden
gered. Vier anderen verdronken.
Uit Warschau wordt gemeld: Polesië
wordt de laatste dagen geteisterd door
benden uitgehongerde wolven. Nabij Lu-
niniec hebben zij een groep spelende kin
deren aan de rand van het dorp aangeval
len. Vijf kinderen werden ernstig ge
wond.
ZATERDAG 11 JUNlI
HET LUIKSCHE PROCES.
Een ongepaste grap van „mevr. Daumens"
In de zaak tegen de wed. Becker heeft
de president van het Luiksche hof gister
morgen bekend gemaakt, dat hij een
schrijven heeft ontvangen, onderteekend
door mevrouw Daumens. De president gaf
daarbij uiting aan de verontwaardiging,
die bij hem gewekt is door deze smake-
looze grap.
Thans wordt vernomen, dat er sprake
HILVERSUM I, 1875 en 415,5 M. KRO-
Uitzending. 8.009.15 Gramofoonimuziek
(Om 8.15 Berichten) 10.00 Gramofoon-
muziek 11.30 Godsdienstig halfuur
12.00 Berichten 12.15 KRO-orkest (1.00
1.20 Gramofoonmuziek en om 1.15 Be
richten) 2.00 Voor de rijpere jeugd
2.30 'Gramofoonmuziek 3.00 Kinderuur
4.00 Berichten, Gramofoonmuziek
4.15 KRO-Melodisten en solist (4.455.00
Gramofoonmuziek) 5.30 Esperantonieuws
5.45 KRO-Nachtegaaltjes 6.15 Gra
mofoonmuziek 6.20 Journalistiek week
overzicht 6.45 Gramofoonmuziek 7.00
Berichten 7.15 Causerie „Het H. Pries
terschap (III)" 7.35 Actueele aetherflit-
sen 8.00 Berichten ANP Mededeelingen
8.15 Overpeinzing met muzikale om
lijsting 8.35 Gevarieerd programma
10.30 Berichten ANP 10.40 Internationale
sportrevue 10.5512.00 Gramofoonmu
ziek.
HILVERSUM H, 301.5 M, VARA-Uitzen-
ding. 10.00—10.20 v.m. en 7.30—8.00 VPRO.
8 00 Gramofoonmuziek (Om 8.16 Berichten)
10.00 Morgenwijding 10.20 Voor ar
beiders in de Continubedrijven 12.00
1.45 Gramofoonmuziek (Om 12.15 Berich
ten) 2.00 Causerie „Reizen en trekken"
2.15 Amateurs-uitzending 3.00 Repor
tage 3.15 Gramofoonmuziek 4.30 Es-
peranto-uitzending 4.50 Gramofoonmu
ziek 5.40 Literaire causerie 6.00 Orgel
spel 6.30 Uit de Roode Jeugdbeweging
7.00 Filmland 7.30 Bijbelvertellingen
8.05 Herhaling SOS-Beriehten 3.07 Be
richten ANP en VARA-Varia 8.20
Schaaknieuws 8.25 De Ramblers, Esme-
raldo- Septet, „The Foud Blue Stars",
VARA-Kinderkoor „De Merels", sprekers
en solisten. 10.30 Berichten ANP
10.35 C. Steyn's accordeonorkest 11.00
Schaaknieuws 11.0512.00 Gramofoon
muziek.
DROITWICH, 1500 M. 11.20 Pianovoor
dracht 11.50 BBC-Wels orkest en so
liste 12.50 Sportreportage 1.00 Reg.
King's orkest 1.40 Sportreportage
I.55 Dansmuziek (gr. pl.) 2.35 Sportre
portage 2.50 Het Gershom Parkington-
kwintet 3.35 Sportreportage 3.50 Or
gelspel 4.20 De Karl Caylus Players
4.50 Sportreportages 5.05 Gramofoon
muziek 5.20 Roy Fox en zijn Band e.a.
5.50 Sportreportage 6.00 Vervolg van
5.20 6.20 Berichten 6.45 Sportrepor
tage 7.00 Hazell's Fabrieksorkest en so
list 7.50 Radiojournaal 8.20 Variété
programma 9.20 Berichten 9.40 Uit
Amerika: Weekoverzicht 9.55 Pianovoor
dracht 10.05 BBC-Theater-koor en -orkest
en soliste 11.05 Uit Parijs: Declamatie
II.20 Vincent Norman en zijn Band
11.30 Billy Merrin en zijn „Commanders^
e.a. 12.1012.20 Berichten.
RADIO-PARIS, 1648 M. 8.10—9.30 en
10.05 Gramofoonmuziek 12.35 Cantrelle-
orkest. (Om 1.50 Zang) 3.20 en 4.05 Zang
5.20 Vraolijk programma 6.05 en 8.33
Zang 8.50 Radiotooneel 9.30 Variété
programma 10.25 Symphonieconcert
11.201.20 Jo Bouillon'sdansorkest.
KEULEN, 456 M. 6.50 en 7.30 Gramo
foonmuziek 8.50 Danziger Landesorkest
12.20 Weens Kamerorkest 2.30 Gra
mofoonmuziek 4.20 Gevarieerd concert
7.30 Openluchtconcert 8.20 Gevarieerd
concert 11.20 Folkwang-kamerorkest,
-koor en -dansgroep 12.20 Eugen Jaha
en Theo Heldt met hun orkesten 2.30—
3.20 Omroeporkest.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.: 12.20
Gramofoonmuziek 12.50 en 1.30 Omroep
orkest 1.50 Gramofoonmuziek 2.20
Brussels Instrumentaal kwartet 3.20
André Felleman's orkest en Gramofoon
muziek 5.20 Gramofoonmuziek 6.35
Piano-voordracht 7.20 Gramofoonmu-<
ziek 8.20 Omroeporkest, gemengd koor
en solisten 9.05 Radiotooneel 9.20 Ver»
volg van 8.20 10.30 Gramofoonmuziek
11.2012.20 Populair concert.
484 M.: 12.20 Gramofoonmuziek 1.00
en 1.30 Omroepkleinorkest 1.502.20
Gramofoonmuziek 3.20 Conservatorium-
orkest van Hoey m.m.v. solist 5.00; 5.35
en 6.00 Gramofoonmuziek 6.35 Viool-
voordracht 7.05 Pianovoordracht 7.33
Gramofoonmuziek 8.20 Omroepklein-
orkest 9.35 Cabaretprogramma 10.30
Omroepdansorkest en soliste 11.2012.20
Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M. 7.30
Populair concert 8.20 Gevarieerd concert
10.20 Berichten 10.40 Hoorbericht
10.50 Blaaskwartet 11.05 Berichten
11.20 De „Tegernseer Musikanten", het Om
roepdansorkest en pianodua 12.202.20
Nachtconcert (gr. opn.) (1.151.26 Tijd*
sein).
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF
3e Programma: 8.00 Keulen 10.20 Pa
rijs Radio 11.05 Radio PTT Nord
12.20 Brussel VL 14.20 Keulen 15.33
Brussel VI. 16.20 Keulen 18.20 Londen
Reg. 19.20 Brussel VI. 19.50 Keulen.
22.20 Brussel VI. 23.20 Parijs Radio.
4e Programma: 8.00 Brussel VI. 9.20
Diversen 10.35 Londen Reg. 13.05
Droitwich 23.05 Londen Reg. 23.20
Droitwich.
van zou zijn, vandaag of morgen over te
gaan tot de opsporing van den schrijver
van dezen met ,mevr. Daumens'' onder
teekenden brief.
De zitting werd gistermiddag geken
merkt door het feit, dat reeds bij den aan
vang van twee kanten nieuwe personen
zich civiele partij gesteld hebben. In het
eene geval geschiedde dit voor de ouders
van mej. Stevart, in het andere voor de
moeder van mevr. de wed. Castadot. In
beide gevallen wordt een franc schade
vergoeding geëischt.
Het verhoor van de beklaagde is intus-
schen voortgezet. De weduwe Becker wist
zich met groote handigheid van zekere
punten der beschuldiging vrij te pleiten.
Tot aan het einde van de zitting van gis
teren heeft zich geen enkel incident voor
gedaan.
Men verwacht, dat ook de geheele Vrij
dag nog besteed zal worden aan het ver
hoor, en dat het hof Zaterdagmorgen geen
ziting zal houden. De rechter van instruc
tie in de zaak Becker zal eerst Maandag
gehoord worden.
HET ONTVOERDE KNAAPJE CASH
Omtrent de ontdekking van het lijkje
van den ontvoerden vijfjarigen James
Cash wordt nog gemeld, dat dit reeds in
zoodanigen staat van ontbinding verkeer
de, dat het nog slechts aan de pyjama kon
worden herkend. Men neemt aan, dat het
kind gewurgd is.
LINDBERGH OP ZIJN EILANDJE j
AANGEKOMEN i
Lindbergh heeft met zijn gezin zijn in
trek genomen op het Bretonsche eilandje
Illiec, dat mevrouw Alexis Carrel voor
hem gekocht heeft. Illiec is gelegen nabij
het eiland St. Gildas, dat het eigendom
is van dr. Carrel. Men schrijft den beiden
huurlieden het voornemen toe, uitgebreide
laboratoria in te richten voor het voortzet
ten van hun proefnemingen op weten
schappelijk gebied.
Het bataljon geneeskundige troepen, dat krachtens de nieuwe legerorganisatle te Gorinchem In garnizoen
komt, heeft Donderdag zijn nieuwe standplaats betrokken
