DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE DOORDRAAIERIJ BIJ DE GROENTEVEILINGEN Locomotief zocht afkoeling in een bad WOENSDAG 8 JUNI 1938 29ste Jaargang No. 9050 S>e Geiul&cli^Goii/fca/nt Telefoon: Redactie 15. Telefoon: Administratie 935. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2. Giro 103003. Postbus 11. V Geen „groot gebazel" Het is een algemeen verschijnsel, dat een partij, die in oppositie staat tegenover een regeering, in een tijd van economische de pressie winst behaalt. En daarom wij moeten geen struisvo gel-politiek voeren! schijnt 't ons wèl waarschijnlijk, dat de nieuwe economische depressie de N.S.B. wind in de zeilen heeft geblazen. 't Schijnt ons waarschijnlijk, dat de N.S.B. nu eenige vooruitgang in stemmen- cijfer zou kunnen boeken in tegenstelling met de Tweede-Kamerverkiezing van het vorig jaar. Dat schijnt ons waarschijnlijk, ondanks het onomstootbare feit, dat de leiding in de N.S.B. telkens mistast, als 't er op aan komt de mentaliteit, de geestesgesteldheid van het Nederlandsche volk te kennen. Behalve een vergrijp tegen waarheid en recht wat het ergste is is ook een psychologische fout: die onafgebroken reeks van „schandalen", dag-in-dag-uit voorgezet in het „Nationale Dagblad"; bij gebrek aan wat anders, werd de Ossche affaire telkens maar weer opnieuw 1 gerepeteerd! Men is er sedert enkele dagen mee geëindigd. Zou het zijn doorgedrongen, dat een derge lijke voorlichting eiken, nog eenigèrmate gezonden, geest walgt? Ook die tactiek van groote, leege woor den, die moeten inslaan, is er een, die niet ligt in den aard van het Nederlandsche volk. Van deze tactiek heeft de. voor de N.S.B. overigens welgeslaagde Landdag te Lunteren op 2en Pinksterdag weer 'n fraaie proeve gegeven. Daar wij hebben 't gisteren reeds vermeld constateer de de heer ir. Mussert, dat 't „groot ge bazel" is, te spreken van een economische crisis in Nederland. „Groot gebazel". Zouden er nu werkelijk menschen zijn, die dat gelooven? Die gelooven, dat 't in Ne derland kon gaan, heel gewoon en heel goed, als er maar een bekwame en goed willende regeering was, als de heeren Mus sert c.s. de lakens konden uitdeelen. Dit toch is de klaarblijkelijke strekking van het betoog van den heer Mussert! In Duitschland is de economische toe stand immers zooveel beter! Dat wordt beweerd, maar er zijn feiten, die eenigen twijfel aan de waarheid van deze bewering wettigen. De vorige maand werd in een correspon dentie van de „N. Rott. Crt." uit Berlijn gewezen op een redevoering, welke de heer Böhmker, burgemeester van Bremen, had gehouden op een vergadering van huis- en grondbezitters van het gebied Rhein en Main. „.Menig huisbezitter, die klaagt over te hooge lasten", aldus de heer Göhm- ker, „zou goed doen er aan te denken, dat de Duitsche hervorming slechts daardoor kan worden verkregen, dat de Duitschers gedurende een generatie de tanden op elkaar moesten bijten om deze hervorming te veroveren. De huis bezitters zouden daarbij het voorbeeld der arbeiders voor oogen moeten ne men, die bij een gemiddeld maande- lijksch loon van 90 tot 105 mark meestal een groot gezin hebben, maar in onvoorwaardelijken trouw Adolf Hitler volgen...." Zulke uitlatingen geven toch wel 'n beetje te denken! In Duitschland is de economische crisis niet „groot gebazel", maar droeve wei-ke- lijkheid. En in Nederland is 't, helaas, ook zoo! DE WERELD IN VOGELVLUCHT TERUEL: De troepen van Franco zijn een nieuw offensief begonnen in de beurt van Teruel. Aanvankelijk hebben zij ge tracht naar het Noorden door te dringen in de richting van Barcelona, doch dat of fensief is doodgeloopen. Thans zoeken zij het in Zuidelijke richting. Dit offensief is gericht op Castellon. Volgens de berichten heeft Franco succes, al gaat het ook niet hard. Voorts worden weer verscheidene bom-aanvallen op linksche havensteden ge meld, waarbij eenige Engelsche koopvaar dijschepen getroffen zijn. Vanzelfsprekend zijn de Engelschen daarover ontstemd en vragen zij zich af, of het geen tijd wordt, dat de Engelsche regeering van zich gaat afbijten. Tot nu toe heeft de Britsche re geering zich op het standpunt gesteld, dat Engelschen schepen, als zij zich willen be geven binnen de Spaansche territoriale wateren, dat op eigen risico moeten doen. KANTON: De Japanners schijnen het SLA „MET EEN PIETJE". DE AFZET NAAR DUITSCHLAND. Wij ontleenen aan het „Vaderland" de vol gende beschouwingen. Men moge het niet met alle daarin gedane beweringen eens zijn, het gegeven feiten-materiaal is in ieder geval interessant: 't Is' weer heel erg, hoort men hier en daar verkondigen en wij hebben ook inge zonden stukken ontvangen over de enorme hoeveelheid versohe groenten, die zoo maar vernietigd wordt, omdat er geen afzet is, terwijl toch duizenden menschen gebrek lijden. Wij zijn dan ook op informatie uitgegaan en willen al direct zeggen: 'het is veel min der dan verleden jaar; het is lang niet zoo erg als het lijkt. Hefis lang niet zoo erg als verleden jaar: In April 1937 is er voor niet minder dan 278.000 doorgedraaid; in dezelfde maand van dit jaar slechts 69.000. Wat de maand Mei betreft, zal er weliswaar niet zoo'n verschil zijn. Voor het heele seizoen echter laat de situatie zich in ieder geval gunstig aanzien. Hoe komt men tot de genoemde bedra gen? De Regeering heeft minimumprijzen vast gesteld voor een groot aantal groenten. Is de vraag op de veilingen nu zoo gering, dat het aangeboden goed tegen dien minimum prijs geen afzet vindt, danwordt door gedraaid en voor die doorgedraaide groen ten krijgt de kweeker dan zijn minimum prijs van de daartoe bevoegde crisisinstan tie. Tenminste: wanneer het nog eetbare groenten zijn. Dit laatste is zeer belangrijk en heeft ook alweer aanleiding gegeven tot een min of •meer alarmeerend gerucht. De kweekers, zoo heet het n.l., zenden hun goed, dat eigenlijk niets waard is, naar de veiling, omdat zij weten, dat de Regeering toch nog altijd den minimumprijs betaalt. Men heeft het daarbij dan vooral over de sla. Sla met luis gaat door de veiling en wordt dan op de belt gegooid, maar niet zonder dat de kweeker er den minimum prijs voor heeft gekregen. Dat is dus een voordeelig zaakje! In werkelijkheid komt dit zaakje echter nooit tot stand. En toch is er wel een grein tje waarheid in het gerucht. Wat is name lijk het geval? Sla met luis (met „pertinen te luis", is men geneigd te zeggen) is inder daad niets of althans zoo goed als niets waard. Die wordt door de Regeering dan ook niet overgenomen. Maar ook dit kwaad is min of meer relatief. Waar is de grens? Een heel klein beetje luis is eigenlijk geen luis; dan heet het: sla met een pietje. Zulke slechts even aangetaste sla is nog goed voedsel. Vroeger echter, toen de sla goed betaald werd kon 'het op dagen, dat er toch al flinke voorraad werd aangevoerd, voordeelig zijn voor de kweekers om die niet zoo heel goede kwaliteit zelf maar te vernietigen of voor veevoeder te gebruiken. De prijs van de rest werd dan niet gedrukt. Thans is de gemiddelde prijs toch al zoo laag, dat men blij is nog het minimum te krijgen voor het goede met een pietje. Wer kelijk slecht goed echter wordt ook door de Regeering geweigerd. De groenten, die de Regeering wel tegen minimumprijs overneemt, moeten dus eet baar zyn en worden voor een zeer belang rijk deel ook nog gegeten. De distributie van „doorgedraaide" groenten heeft in de laatste paar jaren een vrij grooten omvang aangenomen. Alles door elkaar wordt daar voor 3 cent per kilogram-betaald door de gemeentebesturen of door andere steun- instanties. Die drie centen gaan op aan ver- zendings- en administratiekosten, zoodat er van de bedragen, die aan de kweekers be taald worden, niets terugvloeit in het cri sisfonds. Bij al die klachten over de doordraaierij zij komen geregeld terug in dit seizoen van het jaar hoort men ook dikwijls be weren: Duitschland neemt bijna niets meer af. In werkelijkheid echter valt de afzet naar Duitschland erg mee. In 1937 was het al heter dan het jaar tevoren en thans is het weer veel beter dan in '37. Ziehier de cij fers voor de pas afgeloopen maand: Eveneens verdubbeld! Komkommers: Mei 1937 2.478.000 kg. 1938 4.985.000 Meer dan verdubbeld! voornemen te hebben om Kanton met den grond gelijk te maken. Zij gaan tenminste voort met massa's bommen op de stad te gooien. Van de protesten trekken zij zich niets aan; Kanton is geen „open" stad, zeg gen zij, en het bombardeeren is een onder deel van onze oorlogsoperaties. Of men de Chineezen daarmee klein krijgt, is echter de vraag. De Chineesche regeering heeft besloten, om het dorp Taiertsjwang, de plaats, waar de Japanners werden terug geworpen, „onsterfelijk" te verklaren. Of schoon de plaats, welke vroeger 20.000 in woners telde, nu „bevolkt" is door zes per sonen en gros, wil de Chineesche regeering daar een modelstad bouwen. Tenminste als zij daar ooit weer aan de macht komt. Tomaten: Mei 1937 722.000 kg. 1938 1.448.000 Bloemkool: Mei 1937 586.000 kg. 1938 918.000 Een stijging van meer dan 55 pet. Dit zijn de drie voornaamste artikelen. Er is dus volstrekt geen reden tot pessi misme. Natuurlijk maakt het altijd een leelijken indruk, wanneer men ziet, dat goed voed sel vernietigd wordt, terwijl er toch altijd velen zijn, die niet voldoende te eten heb ben; of althans niet genoeg gezonde groen ten op tafel krijgen. Wij begrijpen dan ook wel de verontrus ting van velen onzer lezers. Zij moeten echter bedenken, dat het vroeger ook, in den zoogenaamd normalen tijd, niet altijd mogelijk was het aanbod pijpcies aan te pas sen aan de vraag. Het weer en de smaak der menschen zijn twee zeer willekeurige machten. Als er bij zonnig weer vroeger plotseling een geweldige hoeveelheid bloem kool op de markt kwam bijv., waren er ook wel eens moeilijkheden met den afzet. De prijs kon dan weliswaar lager dalen, maar dat was voor al de betrokken partijen niet louter vreugde. De gelegenheidskoopman kwam dan op de markt en kocht voor een appel en een ei een wagen bloemkool, waarmede hij dan langs de straat liep te venten, tot groot verdriet van vele geves tigde groentehandelaren, die dan dikwijls met een deel van hun voorraad bleven zit ten, zoodat er toch ook weer een deel niet verbruikt werd. Op 't oogenblik heeft men weer andere, maar ook zeer natuurlijke, moeilijkheden met de sla. Deze groente is nu al bijna drie maanden aan de markt. Het publiek is sla- moe geworden. Als het nu nog eens echt warm was, ja, dan zou een frisch slaatje nog wel smaken, maar bij het weer, dat wij in den laatsten tijd hebben! (Intusschen verbeterd! Red. L.Crt.). ger zou er onder dezelfde omstandigheden te veel sla geweest zijn. Die stierf dan ech ter een stillen, een natuurlijken dood zon der de plechtigheid van de doordraaierij. Wellicht zal men opmerken: nu ja, als het vroeger zoo was, waarom moet er dan thans voor dat goed, dat er te veel is, betaald worden? Wij hébben, terloops, reeds het antwoord gegeven op die vraag: omdat de gemiddelde prijzen, in verband met het geïnvesteerde kapitaal enz., te laag zijn. Het is het steun-mechanisme, dat aan het doordraaien zoo'n groote beteekenis heeft verleend en sommigen var. „een schan daal" doet spreken. Zooals de zaken er dit jaar voorstaan, is echter geen enkele reden tot ongerustheid. Het vleesch uit de Pampa's en de pulp der „Amazonen". Wij hebben ook even geïnformeerd naar de beteekenis van het ruilcontract van het vleesch uit Argentinië tegen zuivel, stroo en tuinbouwproducten voor Duitschland. Het kan daarbij ten slotte slechts om een betrekkelijk gering bedrag gaan. De prijs van het Argentijnsche vleesch is laag; de hoeveelheid is niet zoo heel groot en voor het totaal, dat wij er voor verschuldigd zijn, worden dan nog andere artikelen uit gevoerd. In tuinbouwkringen hoopt men, dat er dan ook nog wel eens op andere wijze een flinke verhooging zal komen van het Duitsche betalingscontingent voor groen ten en fruit. Intusschen, ook over een klei nen meevaller wil men zich graag ver heugen (naturlijk zonder ook maar iets op te geven van het recht om wat er ook ge- beure toch ook te mogen blijven klagen!) Men zou n.l. een flinke hoeveelheid aard- beienpulp willen ruilen tegen dat vleesch.. Pulp van aardbeien? Nu ja, van de amazonen. Er worden hier paarlijks zoowat 23 millioen kg. aard beien gekweekt. Wij eten er ook wel zeer veel dat blijkt o.a. ieder jaar uit het op- loopende suikerverbruik en uit den ver minderden kaasafzet maar zooveel 'kun nen wij toch niet op. Ieder Nederlander ook de zuigelingen 2 1/4 kg. aardbeien, dat gaat niet! Er wordt dan ook uitgevoerd, maar vooral wordt er ook een groote hoe veelheid tot pulp verwerkt en dan aan buitenlandsche jam-fabrieken verkocht, aan Engelsche of aan Duitsche. Het gaat daar bij om een hoeveelheid van ongeveer 14 millioen kg. en het zijn in hoofdzaak de minder goede soorten, die trouwens ook het laatst aan de markt 'komen, de zooge naamde amazonen uit Beverwijk en om streken, die aldus verwerkt worden. Van den oogst '37 is er nog een groote hoeveelheid overgebleven. Wij hopen die nu naar Duitschland te kunnen verkoopen. Als er ten minste geen beter bod uit Enge land komt, want daar schijnt de aardbei dit jaar niet bizonder gesiaagd te zijn. De beteekenis van een dergelijken ex port mag men natuurlijk niet alleen schat ten naar het bedrag, dat er door binnen komt. Tegelijkertijd immers wordt de markt er door ontlast, zoodat de prijzen voor an dere landen en ook voor het binnenland weer wat stijgen kunen. Overigens blijft de teeltbeperking doorwerken. De toestand wordt dan ook geleidelijk beter, al is hij nog lang niet goed. KARDINAAL SEREDI DANKT DE HONGAARSCHE BEVOLKING „HET CONGRES IS ONGETWIJFELD GESLAAGD". Dezer dagen zal in de hoofdstraten van Boedapest een „verklaring" worden aange plakt, waarin Kardinaal Seredi, Primaat van Hongarije, de bevolking van de hoofd stad en alle organisaties en bureaux dank brengt voor de medewerking aan het Internationaal Eucharistisch Congres. In deze dankbetuigng verklaart de Primaat, dat het Congres ongetwijfeld geslaagd is. De Kardinaal dankt de geloovigen bijzon der, voor de eenheid en de eensgezinde samenwerking der verschillende vereeni- gingen en afdeelingen bij de organisatie van het Congres en eveneens voor de eensgezindheid tusschen armen en rijken. De Kardinaal besluit zijn dankbetuiging met de woorden: „Moge deze eenheid en samenwerking, die tot stand is gebracht uit liefde tot God en tot het Vaderland, onder ons blijven voortduren tot het welzijn van onze natie en voor het heil van de geheele menschheid". DE MARTELAREN DER PATERS CAPUCIJNEN IN HET ROODE SPANJE VIJF EN NEGENTIG ZONEN VAN ST. FRANCISCUS VERMOORD De „Ordesanalecta", het officieele te Rome verschijnende orgaan van de orde der Paters Capucijnen, heeft in zijn laatste nummer van 15 Mei 1938 betrouwbare ge gevens gepubliceerd aangaande het lot der Capucijnen-Paters tijdens de roode revo lutie en de burgeroorlog in Spanje. Vooral talrijk zijn de slachtoffers in de orde-provincies van Castilië, Catalonië en Valencia. Voor zoover tot op heden bekend is wer den 93 Paters Capucijnen door de anarchis ten vermoord; hieronder bevonden zich 55 priesters, 19 kloosterlingen, djie zich op het H. Priesterschap voorbereidden en 19 leekenbroeders. Van al dezen werd de naam, de rang en de herkomst opgegeven. Over het lot van meerdere anderen ver keert men nog in onzekerheid. Tal van kloosters en studiehuizen van de Paters Capucijnen werden door de roode barba ren in brand gestoken, verwoest of in ka zernes en lazaretten veranderd, DE HAAGSCHE POLITIE IS COULANT. De enorme verkeersdrukte, welke op den Tweeden Pinksterdag voor haar te verwer ken viel, heeft de Haagsche politie niet be let haar coulance te handhaven. Een ty pisch voorbeeld hiervan is zeker de tus- schenkomst van een motorzijspan van de verkeersbrigade in het belang van een ge legenheids-automobilist, die blijken gaf van zijn gebrek aan ervaring in het besturen van z'n wagen en aldus voor het verkeer gevaar opleverde. Het bleek een Rotterdammer te zijn, die DII nummer bestaat uit drie bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland De troepen van Franco hervatten hun offensief in de richting van Castellon (2de blad). Kanton opnieuw verscheidene malen met bommen bestookt. (2de blad). Geen nieuwe onderhandelingen over het concordaat met Oostenrijk. (2de blad). Binnenland Regularisatie van de productie en prij zen van spijsvetten. (2e blad). Te Oss is een man door den bliksem ge troffen en gedood. (1ste blad). Pinksterdrukte op de vliegvelden. (lste blad). Sport en Wedstrijden Het internationaal schaaktoumooi te Noordwijk geopend. (3de blad). De loting der Hollandia-roeiwedstrijden (3de blad). De „Zeearend" heeft den wedstrijd „Rond Helgoland" gewonnen. (3de blad). wel in het bezit van een geldig rijbewijs was, doch in twee jaren geen autostuur in handen had gehad en vermoedelijk voor dien er ook slechts uiterst zelden gelegen heid toe had gevonden maar nu den Tweeden Pinksterdag bleek te hebben uit verkoren om met vrouw en bloedverwan ten in een huurwagen erop uit te trekken. Bij deze drukte zou het vermoedelijk wel op een aanrijding zijn uitgeloopen, doch de politiemannen huldigden terecht de op vatting, dat het beter is te voorkomen dan te genezen en zoo nam een van het politie- tweetal achter het stuur van den huurwa gen plaats om den Rotterdammer met zijn gezin keurig door den verkeersstroom naar de Maasstad te dirigeeren. Dit is inderdaad een mooi voorbeeld van coulance van de Haagsche politie! Elders zijn er wel politieagenten, die zouden hébben gedacht: een bekeuring méér! De Haagsche politie denkt naar 't schijnt: Het is 'beter te voorkomen, dan.proces sen-verbaal op te maken! Ongeluk aan den nieuwen weg bij Sassenhelm Gisterenmiddag heeft bij de nieuwe Sassenheimerbrug over de Sassenheimer- vaart een ernstig ongeval plaats gehad. Twee locomotieven, elk 17 ton wegen de, zouden op een zolderschuit worden ge plaatst. Toen de tweede locomotief op de schuit reed, kantelde het vaartuig, waar door beide machines in de vaart kwamen. De heer J. J. Geluk, lid der aannemers firma C. en J. J. Geluk, werd mede ge sleurd en kreeg onder water een slag te gen zijn linkerarm van een stuk rail. Door eenige arbeiders werd de heer Ge luk op het droge gebracht om naar dr. Hue- ber vervoerd te worden, die de eerste hulp verleende. De heer Geluk is daarna naar zijn woonschip aan de Oosthaven vervoerd. Een drijvende bok werd besteld om de beide locomotieven te lichten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1